loy Holmes, 's werelds beste fan
an onvergetelijke Nat King Cole
AVONDJE UIT?
KIJK
INDE
KRANT.
Geluidhinder musici
kan tot een minimum
worden verminderd
Dali weer in ziekenhuis
'N: weinig woorden
veel muziek
1ES
ALER1ES
Honderd jaar oud modeblad
CeidóeQowumt
VRIJDAG 23 DECEMBER 1988 PAGINA 13
lichte
kenv^rzichtige uitvoering van Haydns „Schöpfung')
njK
jising
?nveli
claan-
an is gi
lidentie-Orkest speelt Die
van Haydn onder leiding
„Jd Óstman. Philipszaal,
Wagavond, herhaling hedena-
!eedse dirigent van het
ingholm Theater in
olm, Arnold Östman
invloed op de uit-
van het oratorium
il chöpfung" van Haydn.
ek al meteen uit de on-
opstelling van het or-
iet de lage strijkers en
n de paukenisten rechts
lage koperblazers en de
paukenist links. Door-
rend was echter het dui-
barokstempel dat hij op
de uitvoering drukte. Alle
zwaarte was aan de muziek
ontnomen. Daarvoor in de
plaats kwam een verende
lichtheid, een vrij hoge snel
heid en accentuering en kleu
ring van ieder detail. Koor, or
kest en solisten moesten daar
natuurlijk aan wennen en wa
ren in het tweede en vooral
het derde deel op hun best.
Het Nederlands Concertkoor
heeft het nadeel dat het met
zijn 100 leden aan de grote
kant is om de gewenste licht
heid en doorzichtigheid opti
maal te kunnen realiseren.
Desondanks leverde het deze
avond een goed prestatie.
De drie zangsolisten, de sop
raan Charlotte Margiono, de
tenor Nico van der Meel en de
bas Jan-Hendrik Rootering
slaagden erin hun stem licht te
houden en het vibrato te be
perken. Margiono liet in het
derde deel horen dat zij haar
lessen van Elisabeth Schwarz
kopf goed ter harte heeft ge
nomen en zong de ingewikkel
de versieringen van haar rol
licht en ontspannen. Rootering
kan zijn sonore bas heel plooi
baar kleuren. Van der Meel
heeft nog wat minder persoon
lijkheid maar bezit een ook in
de hoogte prettig klinkende te-
ERIK BESIER
Hollands Theater vertrapt Achterberg
Hollands Theater i.s.m. Theater aan
de Rijn: „Achterberg" van Manuel
van Loggem. Regie: Christiaan Nor-
tier. Met Huib Broos, Yoka Berretty
en Danielle van Zwieten. Theater
aan de Haven, donderdag 22 decem-
ber, vanavond nog eens.
Gerrit Achterberg (1905-1962),
groot dichter, doodde in 1937
zijn hospita, waarvoor hij TBR
kreeg, ontving de Staatsprijs
voor Letterkunde in 1950,
trouwde met Cathrien van
Baak en hield niet van dich
ters die ook toneel schreven.
Manuel van Loggem, schrijver
van „Achterberg", is geen
dichter, wel - zoals velen -
een groot bewonderaar van
Achterberg.
Had Van Loggem het bij het
laatste gelaten, dan had hij het
publiek veel woede bespaard.
Op een uitklapbare toneel
vloer staat Huib Broos zich
kwaad te maken als Achter
berg en hij citeert uit het
werk. In drie bedrijven wor
den cruciaal geachte scènes uit
het leven van de dichter ge
speeld: in de kamer waarin de
moord gepleegd werd, in de
tuin van de Rekkense inrich
tingen waar de dichter ver
toefde en in het huis waar
Achterberg woonde na het
ontvangen van de P.C. Hooft-
prijs. Daar belagen twee actri
ces, die de vrouwen uit het le
ven van Achterbérg symboli
seren het personage dat Huib
Broos speelt.
Yoka Berretty moet het oude
re type voorstellen en zij kan
ternauwernood haar komedie
inhouden. Babbelziek dwingt
zij de Achterberg-figuur tot
moorddaden, heel voorstel
baar, te meer daar zij niet al
leen is. Hollands Theater heeft
Danielle van Zwieten opgedo
ken uit de Josine van Dalsum-
school van petiterig acteren.
Het stuk is fantasieloos, de re
gie saai, de teksten van de
dichter worden gemangeld en
het acteren houdt niet over, <al
weert Huib Broos zich als een
leeuw.
PETER SNEL
NAVOND OP BBC 2
)EN In een be-
halfvrijstaand
fin het zuiden van
en woont een man
|:h één van 's wereld
(geïnformeerde Nat
|Cole fans mag noe-
Een kamer op de
etage is van de
[tot aan het plafond
ktouwd met gram-
bnplaten. Vanaf het
[nt dat Rov Holmes
(erste Nat King Cole
rSchert bijwoonde in 1950
fethou verzamelinê gestaag
eel in ?ld-
V.D. EI
vele anderen van zijn
[tie raakte Holmes gefas-
d door de mengeling
jehte zang en verbijste-
C (jazz solos op de piano.
Is. in het dagelijks leven
[slaagde manager, heeft
Jen opnames van Nat
at de i Cöle verzameld. Van
ide en knerpende 78
vanl plaatjes tot wonderlijke
platen (groter dan een
speciaal werden opge-
voor Amerikaanse ra-
ar £e,fders. De rekken met al-
n de muur zijn netjes
het spischikt naar land van
België, Japan, noem
)or de'op.
kruisjt midden van de kamer,
Maan grote tafel bevindt zich
geme(s' trots; de oude hitlij-
nieh zijn kaartsysteem. De
avonden brengt hij aan
.fel door, gebogen over
rten, sorterend, compi
Holmes is namelijk be-
het samenstellen van
iswijkl mplete discografie van
blijfimuziek. De uiteindelijke
idhaaf us met inbegrip van
inderden nauwelijks be-
opnames zal circa
Pnderd pagina's tellen,
opt het voltooid te heb-
;en 1990, het 25ste sterf
in de zanger, die over-
/2k"ll6n longkanker.
t^JL'aardig genoeg, in al die
Holmes Cole zag optre-
dieft hij nooit moeite ge-
im hem te ontmoeten,
mij was zijn muziek het
elangrijke", legt hij uit.
eergaloze artist
bang was dat een ont-
^jg met hem een afknap-
n ma;u z'Jn- zoa's bij zoveel
er0p uit de showbizz het
jwe re
dengké'annen
jnlmes wel de moed had
l ande
te dat
p van
;lid vr
le lich
ns de
gege
;en ni<
wijk.
uilen
gehad om Cole in zijn kleed
kamer op te zoeken, zou hij
vast niet teleurgesteld zijn ge
weest. De man in de negentig
minuten durende documentai
re van filmmaatschappij Are
na, „De Onvergetelijke Nat
King Cole", die vanavond op
BBC 2 van 21.00 tot 22.30 uur
wordt vertoond, komt privé
net zo ontspannen en welge
manierd over als op het podi
um.
„Hij was de rustigste, meest
beschaafde man die ik ooit heb
gekend", zegt Joe Lustig, pro
ducent van de documentaire
en Coles persagent tijdens de
Europese toernee in 1960. „Ie
dereen om hem heen kon op
gewonden en gespannen zijn,
maar Cole bleef kalm. Nooit
verloor hij zijn zelfbeheer
sing".
Lustigs documentaire is de
eerste verfilmde biografie over
Nat King Cole die is gemaakt
met de toestemming van Ma
ria, Coles weduwe. Na het zien
van een eveneens door Arena
geproduceerde film over het
leven van Billie Holiday, ging
ze akkoord met Lustigs plan.
Met Maria's zegen kon Lustig
naar diverse artisten stappen,
onder wie Frank Sinatra,
Quincy Jones fen Ella Fitzge
rald, om hen te interviewen
over Nat King Cole.
Peterson
Oscar Peterson wordt ook aan
het woord gelaten en hij zet
uiteen hoe belangrijk Coles pi
anostijl is geweest voor de ont
wikkeling van de jazzmuziek.
Zelfs tot op de dag v^n van
daag, realiseren maar weinig
mensen die een her-uitgave
van „Mona Lisa" of „Nature
Boy" kopen zich dat de zanger
één van de belangrijkste pia
nisten in de jazzgeschiedenis
was. Afgezien van zijn baan
brekende piano-bas-gitaar for
matie waar Peterson zelf
later ook gebruik van maak
te ontwikkelde Cole een
vloeiende klaviertechniek, die
door veel pianisten in de veer
tiger en vijftiger jaren werd
overgenomen.
Nat King Cole werd geboren
in Montgomery. Alabama, en
hij begon zijn carrière in Chi
cago. Zijn grote inspiratiebron
was Earl Hines. In 1937 kwam
Cole in Los Angeles terecht,
toen hij deel uitmaakte van
het rondreizende gezelschap
van Eubie Blakes revue,
„Shuffle Along". Kort daarna
maakte het befaamde King
Cole trio z'n debuut, met gita
rist Oscar Moore en bassist
Wesley Prince.
Wanneer Nat King Cole pre
cies voor het eerst als zanger
optrad is het onderwerp ge
weest van veel mythes. In de
Arena documentaire wordt
een kort filmfragment getoond
uit „The Nat King Cole Story"
uit 1955, waarin Cole zelf de
oude legende doet herleven,
namelijk hoe hij tijdens een
optreden in Los Angeles door
een dronken man wordt over
gehaald wordt om te zingen.
Volgens die legende zong hij
.Sweet Lorraine" en het jaar
was 1940 of 1942. De liedjes
schrijver van Duke Ellington,
Don George, maakte er hele
maal een schitterend verhaal
van. In plaats van de westkust
was New York de locatie,
waar King Cole Billie Holiday
verving, die het om een of an
dere reden liet afweten.
Nieuwe versies
Regelmatig staken nieuwe
versies van de mythe de kop
op. De waarheid, volgens Ma
ria Cole en Roy Holmes, is dat
Cole eigenlijk al vanaf het be
gin van z'n trio zong. „Later",
vertelt Maria, „werd er steeds
meer bijverzonnen over hoe
hij begon te zingen en daar is
hij gewoon in meegegaan. Hij
zag in feite geen reden om dat
niet te doen".
Coles zangcarrière nam in
1943 een grote vlucht met het
nummer „Straighten Up and
Fly Right". Daarna scoorde hij
diverse hits, zoals „Get Your
Kicks on Route 66" en „The
Christmas Song". Dit laatste
nummer werd geschreven
door Mel Torme en Robert
Wells in 1945 en werd later
bewerkt voor een strijkorkest.
Met het stijgen van Coles com
merciële status als zanger,
werd zijn trio en zijn jazz
training langzamerhand
steeds meer naar de achter
grond gedrongen. Maar zijn
muzikale wortels werden niet
helemaal veronachtzaamd.
Holmes' discografie omvat
tientallen onbekende jazz op
names, waarop de namen van
toonaangevende musici uit de
bop-generatie voorkomen.
Deze opnames stammen uit de
tijd dat Cole al gecontracteerd
was door platenmaatschappij
Capitol en zodoende vaak ge
dwongen was onder een
schuilnaam te spelen. Terwijl
het platenlabel „Aye Guy",
„Lord Calvert". ..Shorty Nadi-
Een grotere fan dan Roy Holmes uit Londen kon Nat ..King" Cole zich niet wensen, zoals vanavond
blijkt op BBC 2. FOTO: PR
ne" of „Sam Schmaltz" ver
meldt als pianist, weten de
kenners dat ze in werkelijk
heid naar de grote meester zelf
luisteren. Holmes vermoedt
dat Capitol die het in het
begin vooral moest hebben
van Cole commerciële activi
teiten een oogje dichtkneep
voor Coles bijbaantjes.
Successtory
Hoewel zijn zangcarrière een
vrijwel ononderbroken succes
story was, ondervond hij ook
veel hinder als gevolg van ras
sendiscriminatie. Hij was de
eerste zwarte zanger die kon
bogen op een omvangrijk
blank publiek, maar hij heeft
nooit van de daarbij behoren
de sociale status mogen genie
ten. In 1948 zetten bewoners
van een uitsluitend blanke
WASP-wijk in Los Angeles
een protestactie op poten om
hem ervan te weerhouden zich
met zijn familie in hun buurt
te vestigen. Zijn geadopteerde
dochter Carol, ziet nóg voor
zich hoe het woord „nikker"
in het grasveld was gebrand.
In 1956 deed zich helemaal
een afschuwelijk incident
voor. Racisten maakten zich
kwaad toen hij optrad voor
een naar ras gescheiden pu
bliek in zijn geboortestad. Cole
probeerde voorzichtig de affai
re te bagatelliseren, maar het
enige dat hij bereikte was dat
hij door sommige kranten voor
zwarten ervan beschuldigd
werd dat hij zich slaafs ge
droeg. Naar verluidt verwij
derden verscheidene nachtclu
beigenaars in Harlem Coles
platen uit de jukebox.
Coles huidskleur was ook de
voornaamste reden dat in 1957
zijn wekelijkse televisieshow
na meer dan een jaar werd
stopgezet. Alhoewel de kijkcij
fers stegen, waren de sponsors
niet meer bereid een zwarte
artist te steunen, omdat, zo
schimpte Cole zelf: Madison
Avenue bang is voor het don
ker". Een bewaard gebleven
stuk film van die tv-uitzendin-
gen, waarin gasten zoals Ella
Fitzgerald, Peggy Lee, Cole
man Hawkins de revue passe
ren, toont hoe oneindig jam
mer het is dat de show uit de
lucht werd genomen.
Coles hoop om een filmcarriè
re op te bouwen werd om die
zelfde reden z'n ras de
grond ingeboord. Zijn rollen
bleven beperkt tot zwarte,
vaak stereotiepe personages.
Zo speelde hij W.C. Handy in
„St. Louis Blues". Lustig
merkt op dat het vandaag de
dag wel anders zou zijn, maar
dat Cole er in elk geval in
slaagde deuren te openen voor
de later generaties.
Tegenslagen
Men zou zich kunnen afvra
gen of die tegenslagen wellicht
hebben bijgedragen aan zijn
vroegtijdige dood in 1965. In
een uiterst controversiële bio
grafie door de Amerikaanse
schrijver James Haskins wordt
Cole afgeschilderd als een een
zame man, die gemanipuleerd
werd door zijn omgeving en
„diep teleurgesteld was in het
leven". De Arena documentai
re met scènes van een vrolijk
huisgezinnetje geven duidelijk
een heel ander beeld.
Zijn muziek zal de controverse
in elk geval wel overleven.
Maria Cole zegt al wel plan
nen te hebben om de 25ste
sterfdag van haar echtgenoot
te gedenken. Holmes, die
eerder dit jaar een bijdrage le
verde aan de samenstelling
van een album met niet gepu
bliceerd Capitol materiaal,
schat dat zich in de archieven
van de platenmaatschappij nog
zeker zo'n twee- a driehon
derd nummers moeten bevin
den. Dat betekent dat er voor
de volgende generatie Nat
King Cole fans nog voldoende
overblijft om naar uit te kij
ken.
CLIVE DAVIS
(c) The Times. Londen
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
,,UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
Ifflf
ALPHEN AAN DEN RIJN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6.
tel. 01720-20800): Moonwalker
(al); do. t/m zo. 13.45, 18 45, 21.15.
ma. di. wo. 12.30. 14.30, 16.30,
18.45, 21.15. EUROCINEMA II:
Buster (al); do. vr. 13.30, 19.00,
21.30. za. t/m wo. 19.00, 21.30.
Frank en Frey (al); za. zo. 14.00.
ma. t/m wo. 13.00. 15.00, 17.00.
EUROCINEMA III: Who framed
Roger Rabbit (al); do. t/m zo.
13.30. 18.30, 21.00. ma. t/m wo.
13.30, 16.00. 18.30 .21.00. EU-
ROCINEMA IV: Coming to Ameri
ca (al); do. vr. 13.45. 18.45, 21.30.
za. t/m wo. 18.45. 21.30. Nieuwe
avonturen van Pippi Langkous
(al); za. zo. 14.00. ma. t/m wo.
12.30, 14.30. 16.30.
LEIDEN» LUXOR (Stationsweg 19.
tel. 071-121239): Moonwalker (al);
19.00, 21.15. za. zo. ma. di. wo.
ook 14.30. LIDO en STUDIO
(Steenstraat 39. tel. 124130): Wil
low (al); 14.30, 18.45, 21.15. Co
ming to America (al); 14.30, 19.00.
Scrooged (al); 19.00, 21.15. do. vr.
ook 14.30. Frantic (12); 21.15. Big
(al); Who framed Roger Rabbit (al);
14.30, 19.00, 21.15. Frank en Frey
(al); za. zo. wo. 14.30. TRIANON
(Breestraat 31, tel. 123875): De on
draaglijke lichtheid van het be
staan (al); 20.00. za. zo. ook 14.00.
REX (Haarlemmerstraat 52, tel.
071-125414): Cicciolina in action
(16); 14.30, 19.00, 21.15.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30, tel. 01718-74075):
Die hard (16); 14.45, 19.00. Big
business (al); 21.15. CITY THEA
TER II: Coming to America (al);
19.00, 21.15. do. vr. zo. ook 14.45.
Junglebook (al); za. wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY
(tel. 01717-4354): Salsa (al); do. t/
m wo. 19.00 Good morning Viet
nam (al); za. t/m wo. 15.45. A
world apart (al); 20.45. beh. za.
Coming to America (al); do. vr.
19.00, 21.15. za. 15.45, 19.00. zo.
t/m wo. 15.45, 19.00, 21.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
Jungle book; za t/m wo 14.00. De
reddertjes; za. t/m wo. 14.00.
WASSENAAR ASTRA (tel.
01751-13.269): Coming to Ameri
ca (al); vr. za. ma. di. wo. 20.00.
DEN HAAGASTA 1 (Spui 27. tel.
463500): Willow (al); do. t/m za.
14.00, 18.45, 21.30. zo. t/m wo.
13.15, 16.00, ,18.45, 21.30. ASTA
2: Scrooged (al); .do. t/m za. 14.00,
18.45, 21.30. zo. t/m wo. 13.15,
16.00. 18.45. 21.30. ASTA 3:
Who framed Roger Rabbit (al); do.
t/m za. 14.00. 18.45. 21.30. zo. t/m
wo. 13.15. 16.00, 1845, 21.30.
BABYLON 1 (Winkelcentrum Ba
bylon. tel. 471656): Beetlejuice (al);
14.30, 16.45, 19.00, 21.30. BA
BYLON 2: Spoorloos (16); 14.30.
17.00, 19.30. 21.45. BABYLON 3:
White mischief (12): 14.30. 17.00.
19.30, 21 45. CINEAC 1 (Buiten
hof 20. tel. 630637): Moonwalker
(al); do. t/m za. 14.00. 18.45, 21.30.
zo. t/m wo. 13.15. 16.00, 18.45.
21.30. CINEAC 2: Walt Disney's
Frank en Frey (al); do. t/m za.
14.00. zo. t/m wo. 13.15, 16.00.
18.45. Big business (al); 21.30. do.
t/m zo. ook 18.45. CINEAC-3:
Die hard (16); do. t/m za. 14.00,
18.45, 21.30. zo. t/m wo. 13.15,
16.00, 18.45. 21.30. METROPO-
LE 1 (Carnegielaan, tel. 456756):
Who framed Roger Rabbit (al); do.
t/m za. 14.00. 18.45. 21.30. zo. t/m
wo. 13.15, 16.00, 18.45. 21.30.
METROPOLE 2: Pippi Langkous
(al); do. t/m za. 14.00. zo. t/m wo
13.15, 16.00. 18.45. De ondraaglij
ke lichtheid van het bestaan (al);
20.45. METROPOLE 3: Walt Dis
ney's Frank en Frey (al); do. t/m
za. 14.00. zo. t/m wo. 13.15, 16.00.
Made in heaven (16); 18.45, 21 30.
METROPOLE 4: Moonwalker
(al); do. t/m za. 14.00, 18.45, 21.30.
zo. t/m wo. 13.15, 16.00. 18.45,
21.30. METROPOLE 5: Midnight
run (al); do. t/m za. 14 00, 18.45,
21.30. zo. t/m wo. 13.15. 16.00.
18.45, 21.30. ODEON 1 (Heren
gracht 13, tel. 462400): Big (al); do.
t/m za. 13.45, 18.45, 21.30. zo. t/m
wo. 13.30, 16 00, 18.45, 21.30.
ODEON 2: Coming to America (al);
do. t/m za. 13.45, 18.45, 21.30. zo.
t/m wo. 13.30, 16.00, 18.45, 21.30.
ODEON 3: Pippi Langkous (al);
do. t/m za. 13.45. zo. t/m wo.
13.00, 15.00, 17.00. Die hard (16);
18.45, 21.30. ODEON 4: 18
Again (al); do. t/m za. 13.45, 18.45,
21.30. zo. t/m wo. 13.30, 16.00,
18.45, 21.30. STUDIO 1 (Ketting
straat 12b, tel. 656402): Bird (al);
20.00. STUDIO 2: La Bohème
(16); 14.15, 19.00, 21.30. STU
DIO 3: Frantic (al); 19.00, 21.30.
HAAGS FILMHUIS: Zaal 1: Dis
tant voices, still lives; 19.30,
21.45. zo. ma. 14.00, 16.15. My fair
lady; zo. ma. 14.00. Zaal 2: Some
one to love; 19.30, 21.45. zo. ma.
14.00, 16.15. Zaal 3: 19.30, 21.45.
zo. ma. 20.00. An American in Pa
ris; do. Roman Holiday; vr. Fas
hions of 1934; za. My fair lady; zo.
ma. Opo (l'amour); di. Mascara;
NACHTVOORSTELLINGEN
CINEAC 1: 9V» Weeks (16); za.
00.15. CINEAC 2: Hell raiser
(16); za. 00.15 CINEAC 3: Die
hard (16); za. 00.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
CINEAC Walt Disney's Frank
en Frey; do. t/m za. 14.00. zo. t/m
wo. 13.15, 16.00, 18.45.» METRO
POLE 2: Pippi Langkous; do. t/m
za. 14.00. zo t/m wo. 13.15, 16.00,
18.45. METROPOLE 3: Walt Dis
ney's Frank en Frey; do. t/m za.
14.00. zo. t/m wo. 13.15, 16.00.
ODEON: Pippi Langkous; do. t/
m za. 13.45. zo. 1/m wo. 13.00,
15.00, 17.00. STUDIO 1. Jungle
book. 14.30. STUDIO 3 Bambi;
14.00.
FIGUERAS De 84-jarige Spaanse schilder Salvador Dali is
opnieuw in het ziekenhuis opgenomen na een inwendige bloe
ding. Volgens een woordvoerder van het ziekenhuis in Dali's
woonplaats Figueras heeft de kunstenaar bloed opgegeven als
gevolg van een stoornis aan maag en ingewanden. Zijn lichame
lijke conditie na de ziekenhuisopname werd omschreven als sta
biel. Hij zal daar nog zeker twee dagen ter observatie blijven.
Eind november werd de surrealistische voorman in hetzelfde
hospitaal opgenomen vanwege een longontsteking.
Zijn gezondheid is sinds 1984 hard achteruit gegaan. Hij liep
toen zware brandwonden op bij een brand in zijn toenmalige
woning, slot Pubol in La Pera. Hij moest drie maanden worden
verpleegd en kon zich daarna alleen nog verplaatsen in een rol
stoel. In 1986 onderging hij een hartoperatie en werd een pace
maker bij hem ingebracht.
install
tot
heid
niet
nobiliij;
rertreiji!
r aan
niet
neer
van I
eenzi
os te
jn lai
dooi
PPR)
ertijd
door
IgensdJ
ig vai
le m
de concerttournee: „End-
Ti" in het Congresgebouw
laag, gisteravond. Herhalin-
^avond en morgen.
izer had er zin in gis-
id. Na vijf minuten trok
'-zanger van BZN zijn
en beet zich vast in de
troom liederen die het,
durende, pro-
SERIES
formatie over deze
bnek kunt u
■rkrijgen onder
efoonnummer
0 190792.
gramma zouden gaan vullen.
Het is voor BZN niet moeilijk
om een avond te vullen. Hun
talloze hits vullen in een con
stante stroom de hitparade en
een nieuwe langspeelplaat
wordt ogenblikkelijk de titel
van weer een nieuwe tournee
langs propvolle zalen. „Endless
Dream" wijkt wat dat betreft
niet af van vorige optredens.
Veel oud werk wordt vertolkt
met een routineuze frisheid en
het nieuwe produkt krijgt
ruimschoots de aandacht. Ca-
rola, geheel hersteld van haar
lichamelijke ongemakken,
maakt een onvermoeibare in
druk. Er wordt heel wat van
haar gevergd. Bij bijna alle
nummers wordt een beroep
gedaan op haar uitstekende
zangkwaliteit. Nieuw is haar
vertolking van „You've got a
friend" van Carole King. Een
muisstille zaal is getuige van
een perfekte uitvoering. De
vier muzikanten, onder hen de
nieuwe toetsenman Dik Plat,
roepen zonder moeite de tonen
uit hun instrumenten die het
specifieke BZN-geluid inhoud
geven. Als je van BZN houdt
BZN, altijd goed voor volle zalen.
zijn deze concerten een niet te
versmaden uitje. De succesfor
mule is weinig woorden, maar
veel muziek en daar komt
men ook voor. Jan Keizer
heeft wat aardige verkledin
gen ingebouwd, zodat in ieder
geval de toneelpresentatie van
oudere nummers in een nieuw
jasje zijn gestoken. De twee
grote kerstbomen aan weers
zijden van het toneel geven de
groep mooi de gelegenheid om
eens een kerstnummer te ver
tolken. „Silent Night" krijgt
veel bijval uit de zaal. Aanste
kers en sterretjes worden ont
stoken en BZN heeft het weer
voor elkaar. De groep en de
aanwezigen worden één en dat
is de mooiste beloning voor
het harde werken van deze
nationale topartiesten.
ROB VAN DER MIJL
HOOGEVEEN Tijdens het
schoonmaken van een oude
muur is gisteren een meer dan
honderd jaar oud modevak
blad gevonden. Het blad „Gra
cieus" was in bladzijden op de
muur geplakt en fungeerde als mak lezen." Het blad verkeert
onderbehang. K. Feijer de ei- tot grote verbazing van de
genaar van de winkel weet winkelier nog in goede staat,
nog niet wat hij met zijn
vondst gaat doen. „In ieder ge- „Alleen wat stukken behang
val ga ik het thuis op mijn ge- maken sommige bladzijden
onleesbaar." De tekeningen en
patronen van de mode uit dat
jaar zijn honderd jaar later nog
na te maken.
DELFT Amateur-musi
ci en muziekstudenten be
zorgen hun buurt nog
steeds teveel geluidover-
last. Dat blijkt uit het aan
tal klachten dat de Neder
landse Stichting Geluid
hinder (NSG) daarover
bijna dagelijks krijgt. In
ventarisatie van het totaal
aantal klachten van sep
tember tot december geeft
aan dat geluidoverlast
door muziekbeoefening
met ruim negentien pro
cent een tweede plaats in
neemt. Reden voor de
NSG om in de lopende
campagne „De NSG heeft
iets tegen lawaai" extra
aandacht te besteden aan
deze vorm van geluido
verlast.
Muziekbeoefenaars zijn vaak
aangewezen op kleine ruimten
in huis en bovendien wordt er
vaak gerepeteerd op tijdstip
pen wanneer andere mensen
juist rust wensen zoals in de
avonduren en in de weekends.
Volgens de NSG biedt een
vrijstaande gesloten geluidstu
dio in een kamer in zo'n geval
de beste oplossing. Die studio's
worden tegenwoordig kant en
klaar geleverd, maar zijn ook
heel goed zelf te construeren.
„De bouw van een geluidstu
dio biedt vele voordelen ten
opzichtte van het isoleren van
een hele kamer. Dat laatste is
een kostbare zaak waarmee
vaak niet het gewenste resul
taat wordt gehaald. Harde
maar vooral diepe geluiden
blijven gewoon doordringen.
Bij een geluidstudio kunnen
ook nog wel bepaalde geluiden
doordringen, maar die zijn te
verwaarlozen", aldus J. Kra
mer namens de stichting.
De NSG geeft mensen advies
bij de bouw van een geluidstu
dio. Volgens Kramer is het be
langrijk dat er goede materia
len worden gebruikt zodat een
goede akoestiek wordt verkre
gen. Kramer: „Een muzikant
heeft een hekel aan een hol,
galmend geluid. Vaak kan één
foutje in het materiaalgebruik
de hele akoestiek teniet doen."
Als voorbeeld in de NSG-fol-
der staat een Zoetermeerder
die bij het witten van de hout-
wolcementplaat teveel verf ge
bruikte, waardoor de open
structuur wat verminderde en
daarmee de reflectie toenam.
Dat had voorkomen kunnen
worden door de platen te spui
ten of te rollen.
Musici willen in het algemeen
niets liever dan ongestoord
spelen zonder de buurt daarbij
tot last te zijn. „We krijgen bij
de NSG veel klachten over ge
luidhinder door musici. Op
merkelijk daarbij is dat ook
veel musici zelf onze stichting
bellen om informatie te ver
krijgen over maatregelen die
zij kunnen nemen om geluid
hinder tegen te gaan", aldus
Kramer.
Het beteugelen van geluidhin
der kan op vele manieren,
maar is wel afhankelijk van
het instrument dat bespeeld
wordt. Een pianist bijvoor
beeld kan gebruik maken van
een digitale piano met koptele
foon. Voor veel andere instru
menten ligt het moeilijker om
dat er niet altijd een digitaal
equivalent bestaat. Maar zelfs
als dat wel het geval is, wil dat
nog niet zeggen dat het ook
helpt tegen geluidhinder. Een
drumstel bijvoorbeeld is er wel
in een digitale versie, maar de
slag blijft door wanden heen
dringen.
Veel muzikanten vinden in
strumenten in de digitale ver
sie imitatie-instrumenten en
zij achten die ontwikkeling
dan ook niet wenselijk. Vol
gens Kramer zijn er ook veel
musici die geen moeite hebben
met digitale instrumenten. „De
reacties van verschillende pia
nisten over de digitale piano
zijn positief te noemen", aldus
Kramer.
