Gorbatsjov raast
als wervelwind
door Big Apple
2499.-
Overleg over beter
grondwater vordert
Sociale partners nog
oneens over loonkosten
Haagse prostitutie straks gebonden aan strikte voorwaarden
I
£e«dóc6omant
Geweld in
Kaukasus
opnieuw
toegenomen
UIT VOORRAAD LEVERBAAR
Vendex Headstart II PC
Dixons
I je komt ogen
I en oren tekort.
Nederlanders krijgen
alsnog Duits pensioen
Waterballet in Limburgse dorpen ie
BINNENLAND/BUITENLAND
WOENSDAG 7 DECEMBER 1988 PAGINA iBU
Poolse regering:
vlees van de bon
WARSCHAU De Poolse
regering heeft laten weten
een einde te willen maken
aan de rantsoenering van be
paalde goederen. Zo zal ben
zine waarschijnlijk vanaf 1
april niet meer op de bon
zijn. Ook zal in één provincie
een proef worden genomen
met het afschaffen van de
rantsoenering van vlees. De
meeste Poolse gezinnen mo
gen 2,5 kilo vlees per persoon
per maand kopen tegen een
officiële prijs. Vlees kan ook
op de markt worden gekocht
van particuliere boeren,
maar kost dan vier keer zo
veel.
Staking metro Parijs gaat door
PARIJS Het einde van de staking bij het Pa-
rijse openbaar vervoersbedrijf RATP is nog niet
in zicht. De overheersende communistische vak
bond CGT heeft de laatste salarisvoorstellen van
de directie van de hand gewezen. Drie kleinere
bonden gingen wel akkoord, maar voor de ge
plaagde forenzen zal dat weinig uitmaken; de
hoofdaders van het doorgaande openbare ver
voer tussen Parijs en de voorsteden blijven ge
stremd. De chaos in Parijs was gisteren opnieuw
groot, omdat ook de diensten van de „normale"
stadsmetró en bussen waren ontregeld. Taxi
chauffeurs wilden niet rijden omdat ze toch
maar vast zouden raken in de files. De CGT
houdt ondertussen vast aan haar extreme eis van
ruim driehonderd gulden salarisverhoging per
maand. De directie wil voorlopig niet meer dan
50 gulden geven plus verhoging van enkele
premies. Voor volgende week staan ook acties op
stapel bij de Franse spoorwegen, om het daar te
beginnen loonoverleg „te ondersteunen".
Nederlander in Frankrijk
veroordeeld tot levenslang
NICE Een 32-jarige Nederlan
der is gisteren in de Zuidfranse
stad Nice veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf wegens
moord op zijn vriendin en poging
tot moord op een Westduitse toe
rist.
In een toilet van een restaurant in
de plaats Roquebrune-les-Issam-
bres schoot de Nederlander op 22
juli 1985 zijn vriendin een kogel
door het hoofd. Daarna probeerde
hij ook zichzelf van het leven te
beroven, maar hij bleef in leven.
Enkele dagen voor de moord had
de aan drugs en alcohol verslaafde
dader een Westduitse toerist zwaar
verwond toen hij er met diens auto
vandoor ging.
Dees vindt doorstralen
vlees aanvaardbaar
DEN HAAG Doorstraling van vlees kan
bruikbaar en veilig zijn, mits wordt voldaan
aan een aantal voorwaarden die een terug
houdende toepassing van deze methode met
zich mee brengt. Dit standpunt zal Neder
land vertolken tijdens de volgehde week in
Genève te houden conferentie over aan
vaarding van, toezicht op en handel in door
straald voedsel, aldus staatssecretaris Dees
(volksgezondheid) gisteren in antwoord op
mondelinge vragen van het PPR-kamerlid
Beckers. Als het gaat om de noodzaak tot
vermindering van gezondheidsrisico's, de
ontsmetting van specerijen en kruiden en er
geen sprake is van een oplapmethode is er
sprake van een veilige technologie, meent
Dees. Beckers is het niet met hem eens. Zij
wijst op het ontbreken van goede controle
mogelijkheden.
MOSKOU Bij botsingen
tussen etnische groepen
zijn gisteren in de Sovje
trepubliek Azerbajdzjan
drie mensen om het leven
gekomen. Zes anderen,
onder wie drie soldaten,
raakten gewond tijdens
demonstraties. Ook vanuit
de aangrenzende repu
bliek Armenië werd mel
ding gemaakt van doden.
„In delen van de republiek is
de situatie bijzonder gevaar
lijk. Er zijn doden gevallen in
de regio's Kalinin, Masis en
Gugark", meldde de krant
Sotsjalistitsjeskaja Industrija.
Voor de tweede achtereenvol
gende dag verweet Sovjet-lei
der Gorbatsjov de plaatselijke
partijleiders niet voldoende te
hebben gedaan om „de orde te
herstellen en de acties van ex
tremistische elementen tegen
te gaan". Moskou heeft giste
ren een resolutie aangenomen
waarin wordt geëist dat de
plaatselijke autoriteiten „on
middellijk definitieve maatre
gelen" nemen om een einde
aan de wantoestanden te ma
ken. In de resolutie worden de
plaatselijke leiders ten dele
verantwoordelijk gesteld voor
de massale uittocht van Arme
niërs en Azeri's. Naar schat
ting 180.000 mensen zijn in
middels de grens tussen beide
republieken overgetrokken.
Hét tv-nieuwsprogramma
Vremja liet gisteren beelden
zien uit Azerbajdzjan en Ar
menië waar vluchtelingen met
vrachtwagens vol bezittingen
en in propvolle treinen arri
veerden.
(Vervolg van de voorpagina)
NEW YORK Als een
wervelwind razen de Rus
sische leider Michaïl Gor
batsjov, zijn vrouw Raisa
en hun gevolg in meer
dan veertig Amerikaanse
limousines door Manhat
tan, het centrum van de
,,Big Apple", New York.
De leider van het mach
tigste communistische
land op bezoek in de eta
lage van het westerse ka
pitalisme, die met het oog
op de komende kerstda
gen extra is versierd.
Om veiligheidsredenen is
slechts een deel van het pro
gramma bekendgemaakt,
maar het omvat zowel politie
ke gesprekken als bezoeken
aan enkele van de vele attrac
ties die New York rijk is. Gor
batsjov is pas de tweede Russi
sche leider die New York en
de Verenigde Naties bezoekt.
In 1960 zette Nikita Chroetsjov
de stad op stelten tijdens een
25 dagen durend bezoek,
waarbij hij onder anderen de
Cubaanse leider Fidel Castro
ontmoette in de wijk Harlem
en tijdens een zitting van de
Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties zijn rede
kracht bij zette door met zijn
schoen op de lessenaar te
slaan.
Fluwelen handschoen
Gorbatsjov hanteerde vandaag
in zijn toespraak tot de Vere
nigde Naties een andere tac
tiek. Hij treedt de wereld met
de fluwelen handschoen tege
moet, als onderdeel van zijn
nog steeds zeer succesvolle pu
blic relations-politiek. Op dat
terrein brengt hij de Amerika
nen dezer dagen in eigen huis
een gevoelige nederlaag toe.
Gorbatsjov wekt de indruk dat
hij zeer vast in het zadel zit en
precies weet wat zijn politieke
koers is. Zijn tegenpolen
Reagan en Bush bevinden
zich, wat dat betreft, in een
veel minder comfortabele po
sitie. Zijn bezoek aan de Big
Apple zal de populariteit van
Gorbatsjov geen kwaad doen,
zo is dan ook de verwachting
in New York.
Sommige Amerikanen hebben
er kritiek op dat Reagan en
Bush naar New York gaan om
met Gorbatsjov te praten. Het
lijkt alsof beide heren eerbie
dig een audiëntie bij hun op
ponent hebben aangevraagd.
Was het niet veel beter ge
weest Gorbatsjov gewoon naar
Washington te laten komen
waar hij, met de hoed in de
hand, had mogen aankloppen
aan de voordeur van het Witte
Huis?
Opstoppingen
Het bezoek van Michail Gor
batsjov bezorgt de Newyorkse
Partijleider en president Gor
batsjov was bij zijn aankomst
in New York optimistisch ge
stemd.
FOTO: AP
politie intussen heel wat
hoofdbrekens met de beveili
ging in en rond het gebouw
van de Verenigde Naties en de
tochten door de stad. De poli
tie, die ruim zesduizend poli
tiemensen inzet voor de bevei
liging van de Sovjetleider,
houdt rekening met enorme
opstoppingen als Gorbatsjov
en zijn entourage zich in de al
tijd drukke straten naar een
nieuwe afspraak spoeden.
De Sovjetleider reist vrijdag
door voor een driedaags be
zoek aan Cuba, waar hij over
leg zal voeren met Fidel Ca
stro. De revolutionaire leider
nam afgelopen maandag nog
duidelijk afstand van Gorbats-
jovs hervormingsbeleid. Ko
mende maandag vliegt Gor
batsjov voor een officieel be
zoek naar Groot-Brittannië,
waar hij besprekingen zal voe
ren met premier Margaret
Thatcher en een onderhoud
heeft met koningin Elizabeth
II.
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG De kans dat
werkgevers en werknemers
een akkoord bereiken over de
verlaging van de minimum
loonkosten is bijzonder klein.
Daardoor is het zeer de vraag
of er op korte termijn tiendui
zenden langdurig werklozen
aan de slag kunnen.
Morgen hebben de sociale
partners het laatste gesprek
over de verlaging van de loon
kosten en het instellen van
werkervaringsplaatsen in het
bedrijfsleven, waar langdurig
werklozen voor een bepaalde
periode stage kunnen lopen.
Maar na anderhalve maand
vergaderen zijn de menings
verschillen tussen de sociale
partners nog groot.
Eind oktober werd in de
Stichting van de Arbeid, het
regulier overleg tussen over
heid en sociale partners, be
paald dat er op 1 december
een kant en klaar plan zou
moeten liggen voor de bestrij
ding van de langdurige werk
loosheid. Daarvoor werd een
werkgroep in het leven geroe
pen, waarin de drie partijen
overleggen.
De sociale partners konden het
echter niet eens worden over
de verlaging van de mini
mumloonkosten. De werkne
mersbonden hebben steeds ge
ëist dat er centrale afspraken
zouden worden gemaakt, het
liefst in collectieve arbeidso
vereenkomsten (cao's). Ook
willen de vakcentrales dat de
salarisschaal die tien procent
boven het minimumloon ligt,
wordt gesubsidieerd. De werk
gevers weigeren met beide ei
sen akkoord te gaan.
Waarschijnlijk wordt volgende
week tijdens de begrotingsbe
handeling van sociale zaken
en werkgelegenheid in de
Tweede Kamer over de ba
nenplannen gedebatteerd. Als
de sociale partners geen over
eenstemming bereiken, zullen
de kamerfracties en de rege
ring met eigen plannen ko
men.
SUSKE EN WISKE DE KOMIEKE COCO
(c) Standaard Uitgeverij. Antwerpen-Weesp
(ADVERTENTIE)
DenieuweHeadstartII.de j
meest complete XT-machine
in Nederland.
Met standaard een 5.25 inch
en een 3.5 inch diskdrive.
De machine is gebaseerd op
de 8088-1 chip met een
verwerkingssnelheid van 9.54
Mhz en 640 K-geheugen.
Compleet met een uitgebreid
pakket Nederlandse j
software t.w.v. 3000.-. Vanaf
Vendex Headstart Tbrbo
888XT: vanaf 1999.-
GRONAU Rond de 2.800 Nederlanders krijgen met ingang
van volgend jaar dankzij de bemiddeling van het Duits-Neder
landse samenwerkingsverband Euregio een aanvulling op hun
pensioen vanuit de Bondsrepubliek Duitsland. In totaal gaat het
op jaarbasis om ruim drie miljoen Duitse mark.
Nog steeds is er volgens Euregio, een intergemeentelijk samen
werkingsverband van rond 90 gemeenten, geen eind gekomen
aan de stroom vragen over pensioenen van Nederlanders die in
de Bondsrepubliek hebben gewerkt. Omdat de aanvragers veelal
niet over officiële documenten beschikken moet Euregio via de
meest uiteenlopende instanties in de BRD en getuigen aan infor
matie komen om met succes een pensioenaanvraag te kunnen
indienen.
Ondanks de grote toevloed van verzoeken om bemiddeling bij
het verkrijgen van pensioenen, is er naar de mening van Eure
gio een aanzienlijk aantal Nederlanders dat nog geen moeite
heeft gedaan duidelijkheid over mogelijke pensioenaanspraken
te krijgen. Pensioenrechten hebben slechts een terugwerkende
kracht van vier jaar.
Water
onder
druk
In een serie ver
halen gaat onze
krant in op de
problemen rond
de drinkwater
voorziening in
ons land. Een
voorziening die
steeds meer on
der druk komt te
staan. Vandaag
de tweede afle
vering, waarin ir
G. Ardon, hoofd
van de hoofdaf
deling Drinkwa
ter van het mi
nisterie van
volksh uisvesting,
ruimtelijke orde-'
ning en milieu
beheer aan het
woord komt. De
eerste aflevering
verscheen op 6
december.
Ir G. Ardon: „Nijpels wil wel, maar hij komt voortdurend andere ministers
tegen".
FOTO: MILAN KONVAUNKA
LEIDSCHENDAM In
juli 1987 slaakte de Ve-
win, de Vereniging van
Waterleiding Exploitan
ten in Nederland, een
noodkreet: de vervuiling
van het grondwater moet
dringend een halt wor
den toegeroepen. In no
vember 1988 wordt die
noodkreet niet alleen
herhaald, zij wordt aan-
gescherpt. Op negen
plaatsèn in ons land
blijkt het grondwater al
zo ernstig verontreinigd
dat daar de directe
drinkwatervoorziening
in gevaar komt. Kenne
lijk is er in een jaar tijd
weinig gebeurd, lijkt de
situatie zelfs verslech
terd.
Die verontrustende gevolg
trekking leggen we voor aan
ir G. Ardon, hoofd van de
hoofdafdeling Drinkwater
van het ministerie van
VROM. Hij reageert direct en
openhartig. „Ja, in feite mag
je dat verontrustend noe
men".
Maar hij nuanceert; „Je mag
niet zeggen dat je nu even
ver bent als een jaar geleden.
Wel als je kijkt naar de feite
lijke kwaliteit van het grond
en oppervlaktewater, maar
niet in de sfeer van het met
elkaar eens worden van het
nemen van maatregelen en
die doorgevoerd krijgen.
Daar vinden inmiddels inte
ressante ontwikkelingen
plaats".
Volgens de waterdeskundige
gebeurt er veel aan de over-
legtafel. Op bestuurlijk ni
veau bij voorbeeld. Zo komt
rond ae jaarwisseling een
nota over de bestrijdingsmid
delen uit, waarin staat aange
geven wat er met die stoffen
moet gebeuren. Binnenkort
wordt door het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Mi-
lieuhugiëne (RIVM) de nota
„Zorgen voor morgen" ge
presenteerd en moet een
RIVM-rapport over het
grondwaterprobleem het le
venslicht zien. Hierin wordt
regionaal en lokaal aangege
ven wat er met het grondwa
ter aan de hand is. Op 15
maart 1989 komt milieumi
nister Nijpels met zijn Natio
naal Milieu Beleidsplan,
waarin het beleid tot 2015 is
vermeld en medio volgend
jaar tenslotte komt Nijpels
met een verhaal over de tota
le drinkwatervoorziening.
Valkuil
Ardon: „Je mag niet zeggen
dat er nu géén maatregelen
genomen worden. Je moet er
echter altijd mee doorgaan, 't
zal nooit genoeg zijn, hoe op
timistisch je ook bent. Boven
dien zul je de mensen voort
durend moeten wijzen op de
consequenties van hun doen
en laten".
Uitgangspunt van het minis
terie is, hoe kan het ook an
ders, „het zo snel mogelijk
realiseren van maatregelen
om de boel hier weer gezond
te maken". Ardon: „Nijpels
wil wel, maar hij komt voort
durend andere ministers te
gen: Ik hoef ze niet te noe
men". Dat hoeft het hoofd
drinkwater inderdaad niet,
de media melden dat wel:
Braks (landbouw), als het om
de veestapel en dus de mest
gaat, Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) als het om de au-
to's en dus de uitlaatgassen
gaat, De Korte (economische
zaken) als het om het
bedrijfsleven en bij voorbeeld
de fosfaatindustrie gaat en
dan niet te vergeten een op
passend en zuinig heer als
Ruding (financiën) die de
beurs angstvallig gesloten
houdt.
De mate van milieubescher
ming is, zo zegt Ardon, na
tuurlijk ook afhankelijk van
hoe goed het met onze econo
mie gaat. Hoe tegenstrijdig
dat ook moge klinken. Want:
„Je moet in staat en bereid
zijn om offers te brengen en
geld beschikbaar te stellen.
Wij zijn vaak de vragende
partij, kunnen weinig bieden.
Als anderen doen wat wij
willen, kost het hén geld. Wij
hebben nooit genoeg geld om
hen schadeloos te stellen. Het
is uiteindelijk meestal een
kwestie van geld of je met
een vervuilende activiteit
stopt".
Spanningsveld
„Niipels wil altijd meer of
sneller dan een andere mi
nister naar zijn achterban
waar kan maken. Vaak zijn
de ministers het eens over de
milieudoelstelling, alleen kan
de weg om dat te bereiken
voor ieder anders zijn. Er is
een zeker spanningveld",
constateert Ardon. „Braks
roept wel dat 'ie het ermee
eens is, maar vraagt vervol
gens begrip voor de moeilijke
situatie van de landbouw.
Dat spanningsveld houd je
altijd. Voor ons gaat het na
tuurlijk nooit ver of snel ge
noeg".
„In wezen moet je op elke
plek van ons land schoon wa
ter kunnen winnen. Ja. Dat
betekent dat je strengere
maatregelen op moet leggen.
Vanuit ons departement zou
den we dat ook maar wat
graag willen. Wij zouden het
liefst zeggen: er mag hele
maal niets gebeuren dat strij
dig is het met milieubelang.
Maar dat is ireëel".
Ardon ziet geen heil in het
voortdurend verbieden van
zaken. Dergelijke verboden
zijn „papieren tijgers" en zijn
op den duur maatschappelijk
niet aanvaardbaar, 't Mooist
zou het zijn wanneer het alle
maal op basis van een zekere
vrijwilligheid gebeurt „We
willen zo min mogelijk dicte
ren, maar er zijn grenzen en
wanneer die overschreden
worden moeten we maatre
gelen nemen".
„Ik denk dat ie kunt consta
teren dat je bezig bent om
veranderingen te vragen in
processen die een hele lange
ontstaansgeschiedenis heb
ben. Bovendien spelen ook
andere belangen mee. Als je
hele wezenlijke veranderin
gen in de landbouw door wilt
voeren dan hêeft dat econo
mische en sociale consequen
ties. De praktijk is dat je dit
soort dingen niet van de ene
op de ander dag kunt wijzi
gen. Dat wil niet zeggen dat
er niets gebeurt".
Als voorbeeld noemt Ardon
de Wet op de Bodembescher
ming, waarin onder meer is
vastgelegd dat de provincies
de waterwingebieden per 1
januari 1989 stringent moeten
beschermen. „Het heeft 15
jaar geduurd voordat die wet
er was en dan mag je niet
verwachten dat je binnen een
half jaar nadat de wet van
kracht is alles precies voor
elkaar hebt".
GERARD CHEL
AZJ
bu
eeft
iter
ior,
erle
ing<
rert
iilig
iel.
erot
n\us
lij sp
en
id ah
itisc
Gemiddeld hoofdelijk
watergebruik in Nederland
1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985
Tekening: ACA/D
Het gemiddeld drinkwaterverbruik per hoofd van de bevolking
schematisch weergegeven.
hg
SITTARD De dorpen terleiding ontstaan. Daardoor de gedupeerde bewonerspr-
Munstergeleen, Limbrich, zaten de bewoners enkele weer aan water worden ge-
Einighausen, Susteren (ge- uren zonder water. Dit lek is holpen. Inmiddels is begon-
meente Sittard) staan sinds nog niet hersteld maar door nen met het wegpompen van
gisteren gedeeltelijk onder een noodoplossing, het aan- water,
water. In de namiddag was brengen van een koppeling
in Susteren een lek in de wa- naar een ander net, konden
DEN HAAG - De ge
meente Den Haag heeft
gisteren een plan voor een
vergunningenstelstel voor
de prostitutie-wereld ge
presenteerd. Ze is daar
mee de eerste van het
land. De stad wil met ver
gunningen de overlast
voor de omgeving ver
minderen, de positie van
de prostituees verbeteren,
hun gezondheid en die
van de klanten waarbor
gen en ook nog eens vrou
wenhandel, ieugdprostitu-
tie en gewelddelicten te
gengaan. De verantwoor
delijkheid wordt in het
vergunningenstelsel gro
tendeels bij de prostitutie
bazen gelegd.
Een dergelijk stelsel kan ove
rigens alleen worden doorge
voerd als de Eerste Kamer
volgend jaar akkoord gaat met
recht. Dan is prostitutie niet
langer verboden en kunnen de
gemeenten eisen aan „het le
ven" stellen. Ook andere ge
meenten hebben al plannen in
de maak.
De ideeën van Den Haag staan
in een discussienota met als ti
tel „In het kader van het le
ven, naar een vergunningen
stelsel van de Haagse prostitu
tie". Het stuk is volgens een
samensteller niet achter het
bureau geschreven, maar pas
opgesteld na eqn grondig on
derzoek in „het veld".
De Haagse huizen-van-plezier
zullen, als het aan de gemeen
te ligt, straks gewoon een pa
piertje moeten hebben waarin
staat dat ze hun werkzaamhe
den mogen uitvoeren; net als
café's, zo legde burgemeester
A. Havermans gisteren uit.
Een dergelijke vergunning
wordt alleen verleend als de
prostitutiebaas voldoet aan de
normen die de gemeente zal
stellen op het gebied van in
richting en grootte van werk
ruimten, sanitaire voorzienin
gen, hygiëne, sluitingstijden en
geluidhinder. Ook moeten de
prostitutiebazen de prostituées
condooms geven om zich te
beschermen tegen ziekten en
de mogelijkheid zich te laten
onderzoeken en voorlichten
door een arts. Voorlichting aan
de klanten is ook een „punt
van aandacht".
De baas moet ook altijd na
gaan of hij slachtoffers van
vrouwenhandel in dienst
heeft, minderjarigen of men
sen die worden gedwongen.
Als hij dat niet weet te voor
komen, wordt zijn vergunning
ingetrokken. Hij krijgt er trou-
Volgens één van de samenstel
lers van de nota is er in de
prostitutie-wereld niet afwij
zend gereageerd. Belangstel
lenden en betrokkenen kun
nen nog tot eind januari op het
discussiestuk reageren. Daarna
neemt het college een stand
punt in, dat vervolgens in
raadscommissies en gemeente
raad wordt besproken.
Onderscheiding
professor Habing£
AMSTERDAM De Konink-w
lijke Nederlandse Akademie^
van Wetenschappen heeft de.
Gilles Holstprijs toegekende
aan prof. dr. H. Habing en dr.t'
R. van Duinen voor hun lei-y
dende rol in het IRAS-projecL r
