Kremlin eist stopzetting
massa-ontslagen Kaukasus
M
ysterieuze dood Israëliër geeft
ran-schandaal onverwacht vervolg
Zestig kinderen gedood
bij paniek in school
Groenen eisen onderzoek
daar defect in reactor
m
CcidócSouocuit
Spionagesatelliet VS
ziet alle manoeuvres
Britten vrezen aanslag
van IRA op vorstenhuis
MEER DAN 180.000 MENSEN OP DE VLUCHT
TTE HUIS ONTKENT GEHEIME AFSPRAKEN
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Beperking toerisme
naar Verboden stad
PEKING China wil de toe
nemende toeristenstroom naar
de Verboden stad, de oude kei
zerlijke residentie in Peking,
aan banden leggen. De autori
teiten vrezen dat anders de cul
tuurschatten onherstelbaar be
schadigd raken. De oude keizer
lijke residentie, waar 24 keizers
uit de Ming- en Qing-dynastiën
resideerden, geldt naast de
„Grote Muur" als de belangrijk
ste toeristenattractie in de
Volksrepubliek. Een Chinese
minister beklaagde zich er giste
ren over, dat de Verboden stad
vernietigd wordt „door hordes
toeristen, die doeloos in het
complex rondlopen, als zij het
een willekeurig andere attrac
tie". Afgelopen zomer bezochten
op recorddagen circa 100.000
mensen de Verboden stad.
BURGERLIJKE
STAND
LEIDEN Geboren: Leonardus Jo
hannes Andy zv. J. Wansink en L. C.
S. M. A. Janson. Jorne Chrlstlaan zv.
A. Pel en M. Molhuysen. Stefanie dv.
P. W. J. Verkade en P. van Hoven.
Laura Adriana Jannetje dv. G. L. Hui-
tema en A. P. J. Zuijderland. Anne-
marie dv. C. de Vreugd en M. W. van
Prooijen. Ali Resit zv. M. Berrak en E.
Berrak. Hendrik Joost zv. H. Harms
en J. E. Wlttenaar. Mahadle zv. A.
Fahchouch en R. Fahchouch. Denlse
dv. F. P. Veerman en Y. M. T. Franck.
Mlchlel zv. D. H. Everwijn en G. Gie-
len. Petronella Elisabeth dv. W. de
Vreugd en L. Durieux. Dennis Theo-
dorus Maria zv. M. M. van Wingerde
en 1. J. P. M. van de Goor. Nicole dv.
J. A. Prins en J. Weber. Merel Rucha-
ma dv. G. H. Burmeister en M. C. W.
Voorn. Pietje Cornelia dv. W. Noort
en L. G. van der Plas. Alexander
Aloysius zv. N. C. van Dam en H. R.
M. M. Straathof. David zv. J. P. Burg
graaf en M. L. van Elswijk. Fieke dv.
J. L. van Overbeeke en C. L. Wester
beek. Pleter zv. J. H. Lammers en S.
Stuurman. Nlesje dv. H. W. Llndhout
en J. G. Seis. Shirley dv. E. Koolmees
en M. B. Hartevelt. Nathalie Angelina
dv. W. H. J. M. Duivenvoorden en G.
B. van Egmond. Minh Han zv. V. H.
Ngo en T. H. Le. Dlnah Helen Jenny
dv. D. Overbeek Bloem en D. H. B.
Hendrlkse. Denlse Natalie Maria dv.
A. H. J. van Dijk en M. G. M. Kroezen.
Davld Marlijn zv. F. P. van Oostrom
en S. C. J. de Vries. Roy zv. A. J. van
Klinken. Jesper Gerardus Paulidus
Maria Maria zv. G. J. Peterse en A. G.
M. Schotman. Radjen Jesus Guiller-
mo zv. L. G. Ramos en E. C. Wln-
klaar. Michelle dv. J. C. Dorsman en
B. A. Katuln. Karar Özgür zv. M. Oda-
bas en J. M. Koot. Danny zv. A. T.
van Waveren en Y. Brugmans. Martl-
nus Adrlaan zv. M. Vooljs en A. van
der Marei. Arzu dv. A. Karaman en E.
Karaman. Fouèd zv. M. Dchlrl en Y.
B. M. Borst. Slmon Davld zv. J. H. J.
Tacx en E. C. G. de Boer, Pauline dv.
R. J. de Goede en J. J. Louws. Theo-
door Christian zv. A. M. Steinbach en
B. C. M. Davids. Sabrina dv. M. van
de Groep en D. M. Bax. Erik Antonius
zv. F. J. Bierman en C. J. Kapteln.
Anouk dv. S. Jahshan en C. M. van
Tongeren. Jordy Kevin zv. G. van
Leeuwen en J. K. Slijkhuis.
3UITENLAND
DINSDAG 6 DECEMBER 1968 PAGINA 5
Oprichter Charta 77
jïiag naar buitenland
|rAAG Jiri Hajek, de voormalige
fsjechoslowaakse minister van buiten-
indse zaken en mede-oprichter van de
Mensenrechtenbeweging Charta 77,
leeft toestemming gekregen om voor
,et eerst sinds 1968 weer naar het bui-
fcnland te reizen. Hajek heeft een uit-
èisvisum gekregen om op 7 december
!i de Oostenrijkse stad Graz een sym-
bsium te kunnen bijwonen over men-
bnrechten. Hajek is de tweede oud-po-
Iticus die van de Tsjechoslowaakse re-
ering toestemming krijgt naar het bui-
tnland te gaan. In november kreeg de
Oormalige partijleider Alexander Dub-
ek een visum voor een reis naar Bo-
»gna om daar een eredoctoraat in ont-
pngst te nemen.
Arafat spreekt met
Amerikaanse joden
STOCKHOLM PLO-lei-
der Arafat heeft vandaag in
Zweden een ontmoeting ge
had met een delegafie van
Amerikaanse joden. Het ging
om vooraanstaande leden
van de Amerikaanse joodse
gemeenschap, die de PLO-
leider op persoonlijke titel
ontmoetten. De Israëlische
autoriteiten hebben zeer ver
baasd gereageerd op de ont
moeting in Zweden. Volgens
woordvoerders in Jeruzalem
zullen gesprekken tussen de
Zweedse regering en Arafat
de Zweeds-Israelische be
trekkingen schaden.
CAPE CANAVERAL De bemanning van het
Amerikaanse ruimteveer Atlantis heeft met succes
een spionagesatelliet in een baan rond de aarde ge
bracht. Daarmee is de belangrijkste doelstelling van
de geheime militaire missie van het ruimteveer
volbracht.
De satelliet is de eerste Amerikaanse kunstmaan
die in staat is zowel door wolken en duisternis heen
te observeren. Volgens Amerikaanse functionaris
sen voeren zowel de Sovjetunie als de Verenigde
Staten vaak 's nachts militaire manoeuvres uit,
waaronder het verplaatsen van mobiele kernraket
ten, om deze voor elkaar geheim te houden. De VS
zouden nu in staat zijn deze bewegingen volgen èn
te controleren of Moskou zich houdt aan de akkoor
den tot wapenbeperking.
Daklozen in New York
nodigen Gorbatsjov uit
WASHINGTON Amerikaanse daklozen
hebben zich geërgerd aan het plan van
Sovjet-president Gorbatsjov om morgen in
New York de beroemde Trump Tower te
bezoeken. Daarom hebben ze de president
uitgenodigd ook een tehuis voor daklozen
te bezoeken om zo een „realistische kijk op
onze natie" te krijgen. Gorbatsjov komt la
ter vandaag aan in New York voor een be
zoek aan de Verenigde Naties en gesprek
ken met president Reagan en vice-presi
dent Bush. Vorig jaar hadden de daklozen
in Washington Gorbatsjov ook al uitgeno
digd. De Sovjetleider ging daar toen niet op
in, maar de Russische ambassade schonk
een organisatie van daklozen twee weken
Gezicht op Governors Island, midden in de baai van New York, later wel vijfduizend dollar en „verscheide-
met uitzicht op de zuidpunt van Manhattan. ne giften van het Sovjet-volk
Rechters in
Portugal staken
LISSABON Een.
groot aantal van de on
geveer twaalfhonderd
rechters in Portugal
staakt drie dagen om ei
sen voor een loonsver
hoging kracht bij te zet
ten. Ruim zesduizend
deurwaarders hebben
aangekondigd later deze
week eveneens het
werk neer te leggen, uit
protest tegen hun werk
omstandigheden. Acht
honderd magistraten
van het openbaar minis
terie hebben voor vol
gende week een 48-uurs
staking aangekondigd.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De bescherming van de Britse koninklijke familie
tegen IRA-aanslagen is de afgelopen week verdrievoudigd. Ge
vreesd wordt dat het jaarlijkse „kerst-offensief" van de IRA zich
dit jaar tegen het vorstenhuis zal richten.
Zo werden de afgelopen week niet minder dan 24 gewapende
agenten ingezet om de omgeving in de gaten te houden toen de
prinses van Wales („Lady Di" voor sommige hardleerse vaste
landers) zich in Noord-Londen van haar wagen naar een sociaal
centrum begaf. Prinses Diana moest daar niet meer dan negen
meter lopen.
In het verleden was de IRA net vóór Kerstmis altijd dubbel ac
tief. Vijf jaar geleden ontplofte in de kersttijd een IR A-autobom
nabij een ingang van het warenhuis Harrods. Daarbij kwamen
drie mensen om het leven. De Britse politie vreest een soortgelij
ke spectaculaire aanslag, als wraak voor de dood van de drie
IRA-leden eerder dit jaar in Gibraltar. Daarom worden ook de
drukke winkelbuurten van Londen bijzonder goed bewaakt.
Soortgelijke maatregelen zijn genomen rond alle kazernes en
militaire bases, niet alleen in Groot-Brittannië, maar ook daar
buiten.
MOSKOU Het Kremlin
heeft gisteren gedreigd
met sancties, als het ont
slaan van werknemers in
Armenië en Azarbajdzjan
op etnische gronden niet
ophoudt. Met deze maat
regel wil de centrale rege
ring in Moskou rust
scheppen in beide Trans-
kaukasische republieken,
waar de etnische onrust
tussen christelijke Arme
niërs en islamitische Azar-
bajdzjani geheel uit de
hand is gelopen.
Bedrijfsleiders en partij- en re
geringsfunctionarissen in bei
de republieken, die toestem
ming geven om werknemers
te ontslaan omdat zij tot een
van de minderheid behoren,
kunnen zware straffen tege
moet zien, die variëren van
uitstoting uit de partij en ont
slag uit hun functie tot straf
rechtelijke vervolging. Vol
gens het officiële persbureau
Tass heeft het Kremlin dui
zenden klachten gekregen
over massa-ontslagen.
Vluchtelingen
Intussen wordt de vluchtelin-
enstroom tussen beide repu-
lieken alsmaar groter. Vol
gens radio Moskou hebben al
106.000 Armeniërs huis en
haard in Azarbajdzjan verla
ten. Zo'n 75.000 Azarbajdzjani
hebben de wijk genomen uit
hun woonplaatsen in Armenië.
De vluchtelingen zijn voor een
deel ondergebracht bij ver
wanten en kennissen. Maar
ook de regering in Moskou
trekt zich hun lot aan. Het
Russische Rode Kruis, haar is
lamitische zusterorganisatie de
Rode Halve Maan, het minis
terie van onderwijs, de federa
tie van vakbonden en de com
munistische jeugdbeweging
Komsomol zetten zich in voor
de opvang van kinderen, aldus
de verklaringen uit Moskou.
In gezondheidscentra en toe
ristische accomodaties is intus
sen opvangcapaciteit gecreëerd
voor 24.000 kinderen. Er zal op
korte termijn onderwijzend
personeel naar de centra wor
den gestuurd om het onderwijs
aan de vluchtelingkinderen
voort te zetten.
Leger
Militairen maakten gisteren in
de Azarbajdzjaanse hoofdstad
Bakoe een einde aan een de
monstratieve bijeenkomst. Ra
dio Moskou meldde dat het
openbaar vervoer in het cen
trum van de stad nog niet reed
en dat de situatie er gespannen
was. Ongeveer 1.500 demofi-
stranten die bijeen waren ge
komen op het Leninplein in
Bakoe werden door de troepen
verjaagd. Het leger greep in
toen de demonstranten wei
gerden vrijwillig te vertrek
ken. Demonstraties en publie
ke bijeenkomsten zijn sinds
twee weken verboden in het
gebied.
Intussen is in de buurrepu-
bliek Armenië de rust in zo
verre weergekeerd, dat de
avondklok is versoepeld. In
grote delen van de beide repu
blieken waren avondklokken
ingevoerd om een eind te ma
ken aan het etnische geweld
Volgens officiële cijfers heeft
de onrust in de Kaukasus aan
zeker 28 mensen het leven ge
kost.
Franse staking
Honderden mensen stonden vanmorgen opeengepakt op dit metro-station in een voorstad van Parijs,
wachtend op een trein die uiteindelijk toch niet zou komen. Vier weken duurt inmiddels de staking van
de bus-, trein- en metrochauffeurs in de regio Parijs en de forenzen raken langzaam de wanhoop nabij.
Sinds het begin van de herfst zijn ook verpleegsters, postbeambten, gemeenteambtenaren en andere
overheidsfunctionarissen in staking gegaan om hun eisen voor hogere lonen kracht bij te zetten. Premier
Rocard heeft wel enige loonsverhoging toegezegd, maar wil niet volledig op de eisen van de stakers
ingaan, omdat anders zijn economische hervormingsprogramma in gevaar komt.
FOTO: AP
TIENTALLEN ZWAARGEWONDEN IN ZIEKENHUIZEN
YAOUNDE In zieken
huizen in Yaounde, de
hoofdstad van de Afri
kaanse staat Cameroun,
liggen nog tientallen
zwaargewonde kinderen.
Zij liepen hun verwondin
gen op toen gisteren in
hun school paniek uitbrak
en de duizenden leerlin
gen zo snel mogelijk uit
het gebouw trachtten te
vluchten. Zestig kinderen
kwamen in de paniek om
het leven.
Het is nog niet bekend wat
precies de oorzaak is geweest
van de paniek in het Instituut
Jean Monthe, een privé-school
met in totaal tienduizend leer
lingen. Het gebouw waarin de
ramp zich heeft voltrokken
was nog in aanbouw. Er werd
aan gewerkt door leerlingen
die aan het instituut een vak
opleiding, volgen.
Volgens Radio Cameroun ont
stond de paniek toen een la
ding bouwmaterialen van een
steiger viel. Leerlingen die
dachten dat de school instortte,
raakten in paniek en iedereen
sloeg op de vlucht. Volgens
andere berichten werd een ru
zie tussen een student en een
leraar opgevat als een waar
schuwing, dat het gebouw op
instorten stond. Anderen zei
den dat de paniek ontstond
toen leerlingen op de bovenste
verdiepingen samen ritmisch
op de grond stampten.
De paniek greep razendsnel
om zich heen. De meeste
slachtoffers vielen onder de
kinderen die uit de ramen
sprongen of die in de trappen
huizen onder de voet werden
gelopen. De verwachting is dat
het dodental verder zal oplo
pen.
e omstreden kerncentrale van Biblis, waar zich vorig jaar bijna een enorme ramp zou hebben
Igespeeld. F0Ta ap
meer dan gewone aandacht in
de Amerikaanse kranten en
werd bovendien omgeven met
talloze speculaties over zijn
doen en laten. Nir zou na
Irangate zijn baan bij de Is
raëlische geheime dienst heb
ben opgegeven. In sommige
kranten heette het dat Nir bij
de smokkel van verdovende
middelen betrokken zou ziin.
Andere kranten schreven dat
hij gewoon zaken deed. Wat
Nir in Mexico uitvoerde is nog
steeds niet bekend. Hij was
daar kort tevoren aangeko
men, na op de Mexicaanse am
bassade in Londen een inreis
visum te hebben gekregen.
Een van de overlevenden van
het vliegtuigongeluk was de
Canadese vrouw Adriana
Stanton, die zich had verscho
len achter de naam Ester Arri-
aga. Nr en zij hadden het toe
stelletje gecharterd vóór doel
einden, die tot op dit ogenblik
duister zijn.
Afgelopen zondag gooide Bob
Woodward de bekende
RANKFURT De
toene Partij in het West-
aitse Hessen eist een'
jepgaand onderzoek naar
i gebeurtenissen in de
jrncentrale van Frank-
rt. Gisteren werd be
nd dat de stad een jaar
leden na een defect in
reactor aan een ramp is
tsnapt.
lange zwijgen over het on-
uk is volgens de partij een
it verzuim van de regering
van de minister voor mi-
izaken, Karlheinz Weimar,
directeur van de centrale
Meyer heeft toegegeven
zich „incidenten" hebben
irgedaan, maar ontkent dat
:e van ernstige aard waren,
ilgens hem is er een geringe
iveelheid radio-activiteit in
(eveelhei
het binnenste van de reactor
vrijgekomen en een „zeer ge
ringe" hoeveelheid zou via de
schoorsteen van de centrale
zijn ontsnapt. Hij ontkende
voorts dat er sprake was van
een „industriegeheim". Het
betreffende ministerie zou di
rect op de hoogte zijn gesteld.
De Hessische minister van mi
lieuzaken Manfred Popp be
vestigde dat de autoriteiten
onmiddellijk over de inciden
ten in de kernreactor zijn ge
ïnformeerd. Ook hij zei dat
zich geen gevaar van een
smeltreactie heeft voorgedaan.
De uitstoot van radio-activiteit
zou ver onder de toegestane
hoeveelheid hebben gelegen.
De verklaringen van directeur
Meyer en minister Popp staan
in schril contrast tot een arti
kel in het Amerikaanse blad
„Nucleonics Week". Volgens
het blad was het slechts aan
het snelle handelen van het
personeel te danken, dat de
storing niet is ontaard in een
catastrofale melt-down. Vol
gens het blad stond een ventiel
in een koelsysteem door een
technische storing open. Al
leen door het ventiel met de
hand te sluiten heeft het per
soneel een ramp weten te
voorkomen, aldus het blad.
Volgens directeur Meyer van
de centrale zijn nadien techni
sche verbeteringen aange
bracht. Dat de internationale
autoriteiten op het gebied van
kernenergie pas negen maan
den na het ongeluk op de
hoogte zijn gesteld komt, om
dat de directie van de Duitse
cëntrale pas toen klaar was
met een analyse van de storing
en die onder beheerders van
centrales in de rest van de we
reld heeft verspreid, aldus
Meyer.
'Van onze correspondent
Jo Wijnen)
jASHINGTON Wat
een „ge-
vliegtuigongeluk
|k, heeft afgelopen zon-
g heel Amerika in rep
i roer gebracht. Bij een
jslukte noodlanding van
h klein chartertoestel in
[xico kwam een zekere
Weber om het leven.
I Mexicaanse autoritei-
l ontdekten vrijwel
teen dat achter die
im het bekende lid van
Israëlische geheime
nst Amiran Nir schuil-
van Nir zou als een
ware
een
in het Iran-
overlijden kreeg dan ook
verslaggever van de Washing
ton Post die destijds de Water-
gate-affajre aan het rollen
bracht onverwacht de
knuppel in het hoenderhok.
Woodward bleek deze zomer
dertien uur lang met Nir ge
sproken te hebben op een on
bekende lokatie ergens in
Londen. Nir wilde niet dat
Woodward die gesprekken in
de openbaarheid bracht, maar
was wel bereid de Amerikaan
se verslaggever op voorhand
de nodige informatie te ver
schaffen.
Die afspraak werd door Nirs
plotselinge dood ongedaan ge
maakt en Woodward kon dan
ook onthullen dat de Ameri
kaanse en Israëlische regerin
gen in 1985 een uiterst gehei
me overeenkomst zouden heb
ben gesloten voor het geza
menlijk uitvoeren van een
aantal tegen het terrorisme ge
richte operaties. Nir en de an
dere hoofdrolspeler in het
Iran-Contra-schandaal, luite
nant-kolonel Oliver North,
zouden de supervisie over die
operaties voeren. Het in het
geheim verkopen van Ameri
kaanse wapens aan Iran was
een deel van die operaties.
In mei 1986 brachten Nir en
North in gezelschap van
president Reagans voormalige
adviseur voor nationale veilig
heid Robert McFarlane
hun hoogst omstreden en ui
terst geheime bezoek aan Iran.
Tijdens die reis zou Nir zijn
Amerikaanse vriend North het
idee aan de hand hebben ge
daan om de met de Iraanse
wapentransacties gemaakte
winsten door te sluizen naar
de Contra's in Nicaragua. Nir
zou afgelopen zomer aan
Woodward hebben onthuld
dat de overeenkomst tussen Is
rael en de VS vergezeld was
gegaan van een persoonlijke
correspondentie tussen presi
dent Reagan en de toenmalige
premier Shimon Peres.
Bom
Woodwards onthullingen sloe
gen in als een bom. Zowel het
Witte Huis als Jeruzalem
haastten zich het bestaan van
een dergelijke geheime over
eenkomst met klem te ontken
nen.
Als het bewijs geleverd kan
worden dat er inderdaad van
een dergelijke Amerikaans-Is-
raelische overeenkomst sprake
is geweest, krijgt de Iran-Con-
tra-affaire een onverwacht
staartje. Immers, het Ameri
kaanse Congres weet niets van
zo'n overeenkomst en de daar
uit voortvloeiende contra-ter
roristische activiteiten. De
Amerikaanse Congresleden
zullen dan ook zeker proberen
te achterhalen of er inderdaad
van een geheime overeen
komst tussen de VS en Israel
sprake is geweest en welke rol
Nir en Oliver North daarin
hebben gespeeld.
Het Pinguïnland van Professor Lupardi
Gespannen kijken de commandant en Rob naar de diep-
Hoe zal het schip zich houden? De wijzer blijft angstig
onbeweeglijk staan. Dan begint hij te trillen en langzaam,
langzaam kruipt hij omhoog. Honderd... negentig... tach-
Hoera! Het lukt. En eindelijk ademen beiden weer
in. Nu contact zoeken met het vliegtuigmoederschip
kruiser. Radio! Maar de marconist komt na enkele minuten
het is onmogelijk verbinding te krijgen, want storingzen
ders van Lupardi maken seinen in dit gebied onmogelijk. Maar
de onderzeeboot heeft een klein vliegtuig aan boord en Rob zal
proberen daarmee het vliegtuigmoederschip te bereiken om hulp
te halen voor dr. Ree en de twee matrozen, die nog in handen
van Lupardi zijn. Binnen een half uur start Rob en spoedig cirkelt
hij in een wijde boog om de onderzeeboot heen. Hij gaat op zoek
naar het vliegtuigmoederschip, dat op honderdtwintig mijl af
stand kruist.
Overigens heeft de Washing
ton Post niet de feitelijke in
houd van de gesprekken, die
haar verslaggever Woodward
met Nir had, aan de openbaar
heid prijsgegeven. Het enige
dat de krant zondag meedeel
de was dat Nir het bestaan van
die overeenkomst had beves
tigd.
Voor North komen de onthul
lingen op een zeer ongelegen
moment. Hij zal vermoedelijk
in januari voor een rechter in
de Amerikaanse hoofdstad
Washington moeten verschij
nen. Of hij voor zijn aandeel
in de Iran-Contra-afaire kan
worden veroordeeld is nog
steeds onzeker. De openbare
aanklager in de zaak worstelt
met het probleem dat veel in
formatie over de rol die North
speelde strikt geheim is. Het
Witte Huis wil niet dat deze
geheimen via een rechtzaak in
de openbaarheid komen. Met
andere woorden: lang niet al
het beschikbare materiaal
hoe belastend dan«ook kan
tegen North worden gebruikt
en dat maakt de rechtzaak te
gen hem tot een uiterst hache
lijke juridische onderneming.
