Leidse Courant | 1988 | 3 december 1988 | pagina 29

Tinais

Nr.47

Cryptogram

ft

s

n m mm
ix o i
1 s li m m

1 £eidóc Somant1

ZATERDAG 3 DECEMBER 1988 PAGINA 29

Oplossing vorige puzzel

Ivlfc kk Ifa Irlb lKiBkMR.Iisl^l'Kl'0M

□mnna sjaansi cianraa
aaraa araaasasi aaaa
□na aan aaa aaa
3a anaaa aisiaaa -in
aas BBaaa EÜSQ
□arjnra.i ana aansas

□313 B S3E3 333

raas iiasa aan aaa
□Bn aas a aaa ana

.-TÏJF3 J33 BB3 □□aDBQ

a ana aaestBti ösjs a
□a aaaaa aaaaa ara
aaLi 'uian a aaa asa
3Q03 «saaaaH aaaa
QQdaa S5SH00 33ES03

□□sagaan aaaaacai?

De winnaars van puzzel 46 zijn:

Mevr. Witteman, Zwarteweg 7, 2374 BA
Oud Ade

Mevr. W. v.d. Drift, Plantijnstraat 29,
2321 JC Leiden

Zij krijgen hun prijs binnen- drie weken
per cheque toegestuurd

Oplossingen onder vermelding van puz
zel nr. 47 moeten uiterlijk woensdag
middag in bezit zijn van:

Puzzelredaktie
LEIDSE COURANT,

Postbus 11, 2300 AA Leiden.

HORIZONTAAL:

1. Postzegelverzamelaars zijn met dit apparaat
helemaal niet gelukkig! 15).

7. Zo te horen is deze bankbediende geen
Nederlander (7).

9. Gemaakt van de nood (5).

11Schutter zonder schietvergunning (4).

12. Borstwering (5).

13. Dat is niet min (4).

16. Onnatuurlijk gewild (7).

17. Dier van koper, zink en nikkel? (6).

21. Onrendabel achterstuk (6).

22. Gaat op in het draaien van een ploert (7).
25. Dier van een priester in Tibet? (4).

27. In de keel van haar? (5).

28. Niet flauw om u gek te maken (4).

31. Vorstelijk afnemer (5).

32. Militair in een klooster (7).

33. Constructie van een tent? (15).

VERTICAAL:

1. Schaap met een bril? (6).

2. Eerbaar dier (4).

3. Tocht van vroeger die ook nu nog voorkomt
(8).

4. Stof die moeder doorweekt maakt (6).

5. Zitplaats van een besloten vereniging? (4).

6. Trog van baksteen (8).

8. Drosten kunnen hinderlijk worden! (7).
10. Natuurlijke inzinking (3).

14. Kunt u beter niet op uw hoofd hebben als de
zon fel schijnt (5).

15. Niets in een vis tiert zo welig! (5).

18. Gekke streek waar men voor oppaste (7).

19. Afsluiting van een champagnefles? (8).

20. Organiseerde Nero ooit zo'n wedstrijdenreeks?
(8).

23. Litervat uit Zwitserland (6).

24. Dat is niet toegevend van haar (6).

26. Richt het oog op dit brood! (3).

29. Om geestdriftig te worden moet men zo lopen
(4).

30. Tegenslag voor een vogel zonder kop en staart.
(4).

Voorwedstrijden Nederlands
Kampioenschap

Drie weekeinden zijn dit jaar weer ge
reserveerd voor de voorwedstrijden
van het Nederlands kampioenschap.
Zeven ronden Zwitsers systeem in
twee groepen van zestien spelers blij
ken voor de KNSB nog steeds vol
doende te zijn om de vier, voor de
subtop zo belangrijke, plaatsen in de
finale aan te wijzen. In dergelijke kor
te toernooien zijn hardheid en Vrouwe
Fortuna de belangrijkste factoren voor
de grote groep kanshebbers. Kijk maar
eens mee naar het volgende verschrik
kelijke tijdnoodfragment van de favo
rieten Paul Boersma en Friso Nijboer.

P. BOERSMA-F. NIJBOER

Stelling na de 35e zet van zwart.

De resten zijn hier zichtbaar van een
keihard gevecht, waarin wit een slech
te stelling zodanig wist te compliceren

dat zijn tegenstander bijna door zijn
tijd heen was.

36.Lxf8 Dxel 37.Lb4 Dbl??

Het verkeerde veld. Boersma kan nu
simpel de dame winnen met 38.Db8+
en 39.Lf8+. Ook hij had echter nog
enkele seconden en speelde snel:
38.Dc8+?? Kg7 39.Lf8+?

Dit verliest op slag, omdat er geen-
schaakjes meer zijn waardoor de dub
bele dreiging 40...La6+ en 40...Lh3+
beslist. Taaier was 39.Df8+ Kf6
40.De7+ Ke5 41.f4+ Kxe4 42.Dxe6+
Kd3 43.Lel! (43.Da6+ Kc2 44.Dxfl
Dxfl 45.Kxfl d3 46.Kei Pd6! ge
volgd door 47...Pc4 verliest kansloos)
en wit heeft nog volop remisekansen,
daar 43...Le2 44.Da6+ Ke3 45.De6+
in ieder geval het stuk terug wint.
39...KT6 40.h4.

De strijd kon nog iets gerekt worden
door 40.e5+ Kf5! 41.g4+ Kf4, waarna
eveneens de dame verloren zou gaan.
40.~La6+.

Wit geeft het op.

Zo mogelijk nog dramatischer was de
nederlaag van Manuel Bosboom tegen
Kick Langeweg:

1

i

m

A

H

i

i

i

lï

m

II

m

m

M. BOSBOOM-K. LANGEWEG

Stelling na de 32e zet van zwart.

In het bulletin staat nu 0-1! Een druk
fout zou men vermoeden, want zwart
zal het na de niet al te moeilijke zetten
33.Db8+ Ke7 34.Dxb7+ Kxe6
35.Dc8+ en 36.b7 moeten opgeven.
De arme Bosboom raakte hier echter
per ongeluk het paard op d2 aan en
moest het toen, vanwege de harde
maar rechtvaardige regel „Aanraken
zetten", opgeven. Het zal duidelijk
zijn dat de kanshebbers Boersma en
Bosboom in een dergelijk kort toer
nooi niet meer konden herstellen.

Wat duidelijk opvalt in dit toernooi is
dat het niveau van het Nederlandse
schaak, bovenstaande ongelukjes bui
ten beschouwing gelaten, aanzienlijk
hoger ligt dan zo'n tien jaar geleden.
In de groepen van toen streden onge
veer zes kanshebbers, met een ELO-
rating van om en nabij 2350 om de
topplaatsen. Nu zijn er acht interna
tionale meesters, met ratings van dik
in de 2400, die de dienst uitmaken.

Eén daarvan is de Amstelvener Albert
Blees, die we in onderstaande partij
halsbrekende toeren zien verrichten
om een „zwakkere" te kloppen. De
aanhalingstekens zijn nodig, omdat de
witspeler een sterke hoofdklasser is,
die dit toernooi uiterst verrassend
voor de dag kwam.

B. v. GAALEN-A. BLEES

Konings-Indisch.

I.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 Lg7 4.e4 d6
5.f3 0-0 6.Le3 b6 7.Ld3 a6 8.Pge2 c5.

Een provocerend systeem. Bekend is
nu het scherpe 9.e5 gevolgd door Le4,
maar wit speelt het liever rustig.
9.Dd2 Pc6 10.d5 Pe5 11.0-0 e6 12.a4

exd5 13.cxd5 Tb8 14.Tfbl! Pfd7
15.Pcl b5?! 16.axb5 axb5 17.b4 Pxd3

18.Pxd3 Pb6.

Na 18...c4 speelt wit 19.Pel! gevolgd
dor Pc2 en Ld4 met groot voordeel.

19.Dcl Pc4 20.Lf2 cxb4 21.Pxb4 Df6
22.Pxb5 Pe5 23.Pd4 Ld7 24.Ta3?!
Tfc8 25.Tc3?

i

X

W

4.

m

i

ii

4

1

m

e
w

B

Ékë

A

A
k

m

M

m

Tot nu toe had wit met uitstekend spel
een overwegende stelling opgebouwd,
maar nu blijkt hoe verraderlijk het
Konings-Indisch soms kan zijn. Beter
was 25.Pdc6 waarna wit nog steeds
goed staat.

25...Pg4ü 26.Txc8.

Na 26.fxg4 Dxf2+! 27.Kxf2 Lxd4+
wint zwart het materiaal met rente te
rug.

26...Txc8 27.Pbc6 Pxf2 28.Kxf2
Dh4+.

Wit geeft het op, na 29.Kgl Lxc6 blijft
hij beslissend materiaal achter.
Nijboer en Langeweg haalden zoveel
inspiratie uit hun meevallers, dat zij
de eerste twee plaatsen in hun groep
voor zich opeisten. In de andere groep
eindigden drie spelers, Blees, Gelpke
en v. Gaaien op de eerste plaats. Zij
moeten in een driekamp uitmaken
welke twee spelers door kunnen gaan.

Corr.adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.

Europa ontdekt bestaan
van Ierse gutter pairs

Gutter pairs van Ierland en met name
de Europazegels van dat land worden
op dit moment veel gevraagd terwijl
het aanbod miniem is. Zelfs handela
ren in Groot-Brittanië hebben nauwe
lijks gutter pairs in voorraad. Gutter
pairs bestaan uit twee dezelfde zegels
met daartussen een wit stukje vel,
meestal ter grootte van een zegel of de
helft daarvan. De witte strook 'snijdt'
als het ware het vel in tweeën. Neder
land kent geen gutters, enkele andere
landen, zoals Engeland, wel.
Het opnemen van de paren (met prijs
indicatie) en de stijgende belangstel
ling voor de filatelie hebben de vraag
naar paren vergroot. Tijdens beurzen
de afgelopen maanden was er opval
lend veel vraag naar de gutters. Tot
voor kort verzamelden alleen de dun
gezaaide Ierlandfans gutter pairs.
De prijzen van de Ierse bijzonderhe
den staan zowel in de Zonnebloemca
talogus als in de Ierse speciale catalogi
zoals de Hiberdian en MacDonnel
Whyte. De Yvert vermeldt ze niet.
Opvallend is dat de prijzen in de di
verse boekwerken nogal uiteen liggen.
De Zonnebloem scoort het hoogst. De
samensteller van dat boekwerkje heeft
het zich gemakkelijk gemaakt door
steeds het tienvoudige van de enkele
serie te nemen voor de gutter. De en-
gelstalige speciale catalogi brengen
verschil aan in de verschillende uitgif
ten. Zo doet de eerste Europazegel in
gutter (Europa 1960, 6 pence) het tien

voudige terwijl die van 1980 het vier
voudige van de enkele zegel kost.

DUBBELE GUTTERS

Dergelijke verschillen worden ook
aangegeven bij de gewone Ierse zegels
in gutter. De oudste zijn in verhou
ding het duurst. Van de eerste langlo
pende serie (1922) is de vermenigvul
digingsfactor vijf, met een minimum
van 15 Engelse ponden. Het gaat daar
bij om uitermate zeldzame gutters.
Wat minder moeilijk, maar nog altijd
zeldzaam zijn de gutters tot ongeveer
1960. De gutters van de veertiger jaren
worden tienmaal de zegelwaarde geca
talogiseerd, die van de jaren vijftig
gaan gemiddeld zes keer over de kop.
Vanaf 1960 is de gemiddelde verme
nigvuldigingsfactor vier maal de zegel
of seriewaarde.

Niet alle zegels van een serie zijn in
gutter uitgebracht. Van de volgende
Europazegels is maar één van beide
zegels in gutter bekend: 1960 en 1980.
Van 1971 tot en met 1979, 1981 en
van 1983 tot en met 1986 bestaan
geen gutters.

Betrekkelijk nieuw, maar bijzonder
schaars zijn de 'dubbele gutters' van
de samenhangende series uit 1966 en
1970. Het zijn de zeldzaamste gutters
vanaf 1960. Ook de Europazegels van
1982 zijn zeldzaam.

Omdat de Ierse posterijen op menig
witte tussenstrook de gebruikte kleur-
balkjes afdrukt, zijn er gutters met 'op
druk'. Die zijn uitermate moeilijk te
krijgen. Een prijs voor dergelijke za
ken staat nergens. Het is wat de lief
hebber er voor geeft.

Decemberzegel

Deze maand biedt de PTT opnieuw een speciaal tarief voor de kerst- en nieuwjaars
kaarten. Daarvoor is - net als vorig jaar - een decemberzegel van 50 ct uitgegeven.
De afbeelding is een kleurenspel van vurige sterren, naar een ontwerp van de Amster
dammer Frank Lieshout. Het gaat hierbij overigens om een kwantumkorting: de de
cemberzegel is alleen verkrijgbaar in velletjes van twintig stuks. De prijs daarvan is
dus tien gulden. De zegel mag gebruikt worden op gewone kaarten of kaarten in open
envelop en biedt dus een korting van respectievelijk 15 en 5 cent. De decemberzegel
is tot en met 31 december te koop. In die tijd geldt ook het speciale decembertarief.
Weliswaar mogen de zegels ook volgend jaar nog worden gebruikt, maar na 31 de
cember geldt weer het normale frankeertarief en moeten er dus zegels worden bijge
plakt. Vorig jaar werden meer dan 160 miljoen decemberzegels verkocht. Het aantal
verzonden kerst- en nieuwjaarswensen nam met vier miljoen toe tot 150 miljoen.
Volgens PTT Post werd daarvan 91 procent binnen 24 uur bezorgd.

Paramaribo

Vandaag dus nogmaals aandacht voor
Tsjizov. Bijzonder opmerkelijk waren
in Paramaribo zijn resultaten tegen de
Nederlandse deelnemers: naast Sij-
brands wist alleen Van Aalten tot een
gelijkspel met de nieuwe wereldkam
pioen te komen. Zag u vorige week
hoe Tsjizov van Clerc won, hier volen
zijn winstpartijen op Jansen en Van
der Zee.

I.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.37-32
17-21 4.42-37 9-14 5.35-30 20-25 6.40-
35 14-197.33-29 11-17 8.38-33 10-14.
Omdat wit hierna de zwarte centrum-
schijf op 23 onder druk zet, was 8... 6-
11 mogelijk beter geweest: op 9.30-24
19x30 10.35x24 kan zwart dan met

23-28 vervolgen.

9.44-40 5-10. Want nu was op 6-11 de
zet 10.33-28! sterk. 10.30-24 19x30

II.35x24 7-11. Daar 11...3-9 natuur
lijk niet ging en op 11...14-20 de aan
val 12.33-28 zou volgen, moest zwart
wel afhaken.

24-19 13x234 13.29x9 4x13 14.32-27!
21x32 15.37x19 13x24 16 40-35 3-9
17.50-44 9-13 18.47-42 15-20 19.42-38
10-15 20.44-40 16-21. Zwart stuurt op
een scherpe stelling aan. Omdat wit
zich in het vervolg echter fraaie kan
sen zal weten te verschaffen, was
20...27-21 achteraf misschien beter ge
weest. 21.31-26 21-27 22.41-37 1-7
23.46-41 13-19 probeert zo zijn one
venwichtige stelling te verbeteren.
24.48-42 8-13 25.34-30! 26.25x34
26.39x30. Door ook nog deze vleugel
onder controle te brengen verstevigt
wit zijn greep op de zwarte positie
aanzienlijk.

26.2-8. (Niet 20-25? vanwege 27.49-44

25x34 28.40x20 en 15x14 en 29.33-29
enz.).

mja

i B I 1
8. 131

OJÊÜ
m

27.37-32! Een fraaie zet. Vangt zwart
nu op met 27...11-16 28.32x21 16x27
dan volgt 29.33-28. (Dreigt 30.30-25
terwijl 20-25 faalt op 31.42-37 25x34
32.40x20 15x24 33.28-22 enz.) 7-11.
(Ook 6-11 verliest). 30.30-25 18-23
31.25x14 23x32 32.14x23 13-18 33.40-
34! 18x40 34.45x34. (Dreigt te winnen
met 35.34-30 24-29 36.41-37 32x41
37.36x47 enz.) 8-13 35.38-33 13-19
36.34-30 12-18 37.30-25 en wit wint
na bijvoorbeeld 11-16 38.42-37 18-23
39.37x28 23x32 40.25-20. 27... 17-21
28.26x17 12x21 29.33-29!! Wit wikkelt
af naar een kansrijk eindspel.
29...24x33 30.38x29 27x47 31.30-25
47x24 32.25x3 21-26 33.3-14 24-33
34.41-37 33-17 35.35-30 11-16 36.30-
24 17-8 37.40-35 7-11 38.43-38 11-17
39.37-31 26x37 40.14x41 8-3 41.38-33
17-22 42.35-30 232-27 43.30-2 3-8
44.41-37 8-26 45.37-48 26-3 46.45-40
165-21 47.33-28 3-8 48.48-34 en in
deze verloren positie (49.28-22) ging
zwart door zijn vlag.

A. TSJIZOV-H. VAN DER ZEE
WK 1988 15e ronde.

1.31-27 27-22 2.37-31 11-17 3.32-28 7-
11 4.38-32 1-7 5.41-37 2-25 6.42-38

14-20 7.47-42 10-15 8.35-30 20-24
9.40-35 5-10 10.44-40 15-20 11.46-41
10-15 12.28-23 18x29 13.34x23 25x34
14.27x18 13x22 15.39x30 19x39
16.30x10 5x14 7.43x34 8-13 18.50-44

12-18 19.31-27 22x31 20.36x27. Nu de
openingsschermutselingen achter de
rug zijn ontstaat er een klassieke par
tij. 20.7-12 21.44-39 20-24 22.49-43

13-19 23.34-30 2-8 24.41-36 18-23
25.39-33 12-18 26.37-31 14-20 27.33-
28 17-21 28.43-39 11-17. Blijkbaar wil
zwart met 18-22 werken. Gezien het
verloop lijkt achteraf 8-13 beter.
29.30-25! 8-13. Want 29..8-22!
30.27x29 24x44 31.25x23 kost zwart
waar hij ook dam neemt een schijf.
30.25x14 9x20 31.39-34 3-9 32.38-33!

32.21-26. Deze zet lijkt goed omdat
het dreigende 33.27-22 enz. ermee ge
pareerd wordt: aan die actie of 33.27-
21 enz. heeft wit nu niets. Toch zal wit
na de tekstzet ineens zeer fraai de
winst forceren. Gedwongen was der
halve 32.9-14 met mijns inziens houd
baar spel.

33.34-30! 26x37 34.42x31 24-29 Wat
anders? Na 34.9-14 35.31-26 verliest
zwart snel, en op 34.20-25 volgt fraai
35.40-34 9-14 3K31-26 14-20 36.48-43
24-29 37.33x24 20x40 38.45x34 15-20
39.43-38 20-24 40.38-33 6-11 41.36-
31+.

35.33x24 20x29 36.40-34 29x40
37.35x44! Plotseling heeft zwart geen
zet meen op 37... 15-20 volgt 38.27-22!
enz. en na 23-29 komt die zet ook.
37.17-22 38.28x17 en zwart gaf twee
zetten later op.

Topbridge op de helling

Vandaag en morgen vinden in de Am
sterdamse Politiesociëteit (Voorburg-
straat) de laatste wedstrijden van de
MK-viertallen plaats. Dan zijn de
twee play-off finalisten bekend voor
volgend weekend 10 en 11 december
(plaats nog niet bekend), en de twee
degradanten. Hun plaatsen zijn al in
genomen door Hok 3 en het Groning
se EGBC 1 en vooral dat laatste is niet
alleen terecht, maar ook zeer heuglijk,
om meer dan één reden. Groningen is
een vooraanstaande denksportstad en
hoort absoluut in de hoogste klasse
thuis. Twee jaar geleden nog kwam
Aegon met twee viertallen uit in de
MK en ook nu zou het geen enkel pro
bleem geven om meer dan één viertal
te bemannen. Er komt nog iets bij.
Mogelijk zal er volgend jaar weer een
centraal weekend in Groningen wor
den georganiseerd en dat betekent
daar, met Vuegraph en vele kijkers,
uitstekende reclame voor topbridge.
Dit jaar is die reclame beslist niet ge
maakt. De NBB maakte evidente be
leidsfouten. Het wedstrijdprogramma
werd niet correct afgewerkt en verder
was het veelal een slaapverwekkende
vertoning: geen Vuegraph en kleine
zaaltjes. In Goirle kwam dan nog een
man of twintig kijken naar de thuis
wedstrijd van WAC, aan een belen
dende tafel zaten er slechts drie te kij
ken, waarvan er twee na verloop van
tijd letterlijk in slaap vielen.

Het is te hopen dat de nieuwe com
missie Topbridge in overleg met de
Spelersraad tot een nieuwe en gezonde
competitieopzet komt en voor de ho
gere regionen zou dat moeten beteke
nen: Open inschrijving voor een zware
K.O.-competitie met voor de uitval
lers een Swiss die ook nog recht geeft
op een halve-finaleplaats.

Het systeem van clubplaatsen waar de
NBB nog steeds aan vasthoudt, zou
dan eindelijk terechtkomen waar het
hoort: in de motteballenkast.

Genoeg getheoretiseerd, want er kwa
men uiteindelijk ook interessante spel
len op tafel:

NOORD
♦8 7 2
<?B 8 6 5 2
09 3
4 10 6 4

WEST OOST

B 10 6 5 3 A V

V- 10 3

O H B 8 7 4 OA V 10 652

4 B 8 3 4H 9 5

ZUID
4 H 9 4
OAHV974

O -

4.AV72

Het Niemeyer-Zwaan (ABC) OW en
Bertens-van Besouw (WAC) NZ ging
de bieding (O/NZ): oost 1 ruiten -
zuid 4 harten - west 4 schoppen -
noord pas - oost pas - zuid doublet -
west pas - noord 5 harten gedou
bleerd door oost.

West kwam met ruiten uit en toen had
Piet van Besouw geen probleem meer
met het binnenhalen van 11 slagen.
Op Zuids vierde klaver verdwijnt een
schoppen in de noordhand. Interes
santer was het geweest na schoppen
start voor oosts aas en schoppenvrouw
na. Kan zuid het contract dan nog ma
ken?

Harten 10 blijkt nu ineens een kaart

Inkt

van geweldig belang te zijn geworden,

aangezien die een soepele communica
tie met de dummy in de weg staat.
Het speelplan moet namelijk luiden:
klaversnit, weer naar tafel en klaver
na. Als oost klein legt: klaveraas en
klaver na. Als oost de heer legt: deze
'laten houden!

Maar gezien die 10-tweede van troef
faalt dat: zuid kan AH van harten spe
len en oversteken naar hartenboer
voor de klaversnit. Tot zover geen
probleem. Nu kan er weer overgesto
ken worden in harten, maar dan of
zelfs al eerder, krijgt oost na de kans
om die hinderlijke klaverheer te dum
pen, waarna het contract niet meer te
maken is! Op het moment namelijk
dat west aan slag kan komen met kla
verboer komt er een abrupt einde aan
zuids illusies.

10 9 6 3 2
B

o V 8 3
4 V 9 8 2

en zo begint het bieden:

ZUID

NOORD

1 Ha

1 Schoppen

2 SA

TV.

Dit bod is forcing en de hand kan
zelfs nog een vierkaart schoppen
bevatten!

AGENDA: 11 dec. Oude IJsseldrive
Doetinchem (08345-2507); 17 en 18
dec. Twente Viertallentoernooi
(05410-13110); 18 dec. Kerstdrive Em-
men (05910-22010); 29 dec. Kerst
nacht van Seldensate (04103-1836); 7
jan. Sassenheim Viertallentoernooi
(02522-13182); 15 jan. Trattoriatoer-
nooi Den Haag.

Correspondentie: p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.