iun
kijk
indeII
krant.
Euphorbia fulgens,
elegante snijbloem
Bloemencorso straks één
groot „muzikaal onthaal'
Scandinaviërs niet altijd even dol op bloembollen
Sï
LAND EN TUINBOUW
Ceidóe Gou*a/nt
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1988 PAGINhg^
Hoe het meisje op deze foto heet, weten we niet, maar de snij
bloemen dragen de naam Euphorbia fulgens. Het is een veelge
vraagde bloen, die in Mexico als heestertje oorspronkelijk in
bergachtige streken wordt aangetroffen. Het is beslist niet no
dig zelf daar heen te gaan om ze te bemachtigen, want deze
plant wordt gewoon in Nederland in de kassen gekweekt. De
aanvoer aan de bloemenveilingen komt in september op gang
en bereikt in februari een hoogtepunt. In de zomermaanden
staat de aanvoer stil. Eurphorbia fulgens wordt in diverse tin
ten oranje te koop aangeboden, maar er zijn ook roze-, wit- en
geelbloeiende variëteiten ontwikkeld. De bloempjes zelf zijn
klein, maar ze zitten in zulke aantallen op een tak, dat de plant
als snijbloem veel sierwarde heeft. De oranje kleur tot diep
vermiljoen rood toe, is het populairst.
FOTO: PR
Er is aardig wat verbeel
dingskracht voor nodig,
maar toch is het zo..: het
vooijaar zit in de grond.
Nog niet in de lucht,
want dat zou echt hele
maal te gek zijn, maar het
moet toch ergens begin
nen en wat het bloembol
lenvak betreft ligt dat be
gin opgeslagen in Moeder
Aarde. Miljoenen, maar
dan ook miljoenen
bloembollen zijn inmid
dels geplant en wie nog
niet zover gekomen is
kan dat nog, maar dan
vooral spoedig doen,
want als Koning Winter
eenmaal fiks toeslaat
kunt u het planten van
bollen wel vergeten.
Een in de bloembollenstreek
inmiddels gevleugeld gezegde
is, dat als de hyacinthebollen
aan de grond zijn toever
trouwd, een nieuwe afleve
ring van het Bloemencorso
van de Bollenstreek in de
maak is. En zo is het ook. On
langs werden de nieuwe ont
werpen voor dit corso gepre
senteerd en ontwerper Kees
van Driel had er weer duide
lijk zin in. Hij tekende onder
meer „De Vier Jaargetijden"
en „Liefdesliedjes".
Muziek
Er zit muziek in het corso, let
terlijk zowel als figuurlijk en
dit keer wordt dat uitgebeeld
in praalwagens die onder het
motto „Muzikaal Onthaal" op
zaterdag 22 april in de streek
tussen Haarlem en Noordwijk
zullen rijden. Tijdens die pre
sentatie merkte de heer H.
Een van de ontwerpen voor het komende bloemencorso in de
Bollenstreek, de praalwagen „Liefdesliedjes".
FOTO'S: PR
Westerhof, voorzitter van de
publiciteitscommissie van het
corso op, dat men in tegen
stelling tot andere jaren nu
eens niet voor de laatste za
terdag van april had gekozen.
„We zouden dan hopeloos in
de problemen komen", aldus
Westerhof. „Of eigenlijk niet
wij, maar de toeristenindu
strie, want rond Koninginne
dag en 1 mei is het in de duin
en bollenstreek altijd al ont
zettend druk en men heeft
geen behoefte aan een grote
verzwaring van de druk door
een manifestatie als het bloe
mencorso die al gauw zo'n 1
miljoen bezoekers trekt". En
Westerhof zei dat terecht,
want naast het corso is er al
tijd nog de Keukenhof en oe
fenen ook de bloeiende bol-
In Scandinavië blijkt bij de
gezinshuishoudingen een wis
selvallige belangstelling voor
bloembollen te bestaan. Al
thans wat betreft Zweden en
Noorwegen, want van die lan
den heeft het Produktschap
Voor Siergewassen in Den
Haag sinds kort de gegevens
voorhanden. Er is dus onder
zoek gedaan en wel naar het
gezinsverbruik van droge bol
len. Bollen die door de consu
ment worden aangeschaft
voor de tuin of het balkon en
in de resultaten wordt dus
geen rekening gehouden met
wat is verkocht aan de vak
man die de bloemen uit de bol
opkweekt en ook niet met
grote afnemers zoals gemeen
telijke (en andere) instellin
gen. In 1987 werd door de 102
exporteurs die op Zweden
opereren, voor een bedrag
van bijna 51,5 miljoen gulden
geexporteerd. Onmiddellijk
moet echter worden vastge
steld dat die bollen duurder
zijn geweest dan in 1986, want
in dat jaar werden 8744 kilo
grammen naar het hoge noor
den gebracht en vorig jaar
was dat 8636 kg. Minder bol
len voor meer geld dus. Zwe
den is van de noordelijke lan
den het belangrijkste afzetge
bied voor bloembollen, dus er
is „het vak" (zoals men dat
noemt) best wel wat aan gele
gen om ervoor te zorgen dat
die markt niet in elkaar dui
kelt. Iets dat overigens al ja-
rënlang als een zwaard van
Damocles boven het hoofd
hangt, want men heeft al eens
meer reddingbrengende ope
raties moeten verrichten om
Pas in voorjaar
besluit over
„Klaver 4"
iwen
rdwij
arig
Kleinere export
wintergroenten
lenvelden zelf een onweer
staanbare aantrekkingskracht
uit.
Een weekje vroeger dus corso,
met vlak voor die tijd waar
schijnlijk dan de grote ham
vraag of er wel voldoende (ca.
1 miljoen) hyacintebloemen
voorhanden zijn, want hoe
het ook zij: het is een heel
vroege datum.
Om het corso body te geven
zijn er al gauw twintig praal
wagens nodig.
Op 22 april barst in de bollen
streek het vooijaar los. Langs
een route van 42 kilometer
lengte nemen honderdduizen
den mensen uit binnen-en
buitenland die vooijaarsbood-
schap met graagte in ont
vangst.
De exportmogelijkheden van Holandse hersft- en wintergroen
ten valt ongetwijfeld kleiner uit dan vorig seizoen. Dat wordt
afgeleid uit het feit dat naar verwachting de totale produktie
van herfst- en wintergroenten in West-Duitsland, het voor
naamste exportland van onze tuinbouwprodukten, het komen
de seizoen 20 procent groter uitvalt dan vorig jaar. Het ziet er
zelfs naar uit dat men de recordoogst van 1985 weet te evena
ren. Toen kwam men aan een produktie van 900 miljoen kilo
aan vollegrondsgroenten.
Van de te oogsten herfst- en wintergroenten is de witte kool
veruit het belangrijkste gewas. Voor de witte bewaarkool
wordt de produktiegroei op 44 procent geschat. De herfst-wit-
te-kool speelt een belangrijke rol voor de zuurkoolindustrie.
Voor dit gewas komen de ramingen 17 procent grote ruit. Dit
heeft tot gvolg dat er voldoende witte kool geproduceerd wordt
om aan de vraag naar zuurkool te kunnen voldoen. Zwitser
land laat hetzelfde beeld zien als West-Duitsland. Oók hier een
groei, namelijk van 20 procent, aan herfst- en wintergroenten.
In dit land speelt de teelt van peen een belangrijke rol in het
sortiment wintergroenten. Andere gewassen waarvan een aan
zienlijk grotere oogst verwacht wordt, zijn: witte kool, rode
kool en kroten.
De belangrijkste wintergroenten die Nederland naar Zwitser
land exporteert zijn: witlof, spruiten, uien, kroten, prei, sluit-
kool en schorseneren.
Spanje keurt paprika's scherper
Nadat vorige week Finland weigerde Spaanse paprika's toe te
laten vanwege het feit dat er te hoge residuen aan gewasbe
schermingsmiddelen op het produkt worden aangetroffen,
heeft nu ook West-Duitsland dit gedaan. Als gevolg van deze
afzetproblemen is de controle in Spanje op het voorkomen van
residuen verscherpt om zo verdere problemen te voorkomen.
het Stoo
iode va
Cuip en
igedaar
jen rui
:hool
)WIJK
jscentrc
het tie
an drie
it aan di
Wat er met de waterleidii ^1'^,
bedrijven in Zuid-Holland
niet alleen belangrijk voor
cosumenten, maar ook i
de glastuinbouw gaat
beuren wordt pas definitief?'*
maart 1989 beslist. Dit besl Ljlw,
wordt dan door de
den genomen. Onlangs he j
de statencommissie voor
terhuishouding en wa
schappen het rapport van
Rotterdams adviesbureau
bezit gekregen. Dit burt
heeft een onafhankelijk
derzoek verricht, waar
blijkt dat de provincie ind
daad vast moet houden
ven te reduceren tot drie.
waterleidingbedrijven hebb
een alternatief plan aanged
gen bij de provincie, het zoj
naamde plan „Klaver 4". V
gens het onderzoekbureau
vat het plan om te komen
drie waterleidingbedrijv
meer positieve elementen d
het plan „Klaver 4". De
genstanders van de provin
le plannen hebben nog
schools de tijd en de gelegi
heid om via de politieke p;
tijen, de provincie in haar l
sluitvorming te beïnvloedt
Berichten dat er al een
sluitvorming heeft plaatsj
vonden zijn dus niet gegro
en daarmee te voorbarig
weest.
de Zweedse belangstelling
voor bloembollen gaande te
houden. Met name enige jaren
geleden, toen de klad er flink
in zat doordat de grote „broei-
fabrieken" inferieure kwali
teiten tulpen afleverden, de
transporttijden danig in de
weg stonden en bovendien
vele wederverkopers op de
plaats van verkoop er een
potje van maakten.
Afzet nieuwe
slasoort moet
bevorderd
In veilingkringen wordt na
gegaan hoe dit jaar op grotere
schaal bij meer veilingen de
afzetmogelijkheden van
krulsla in binnen- en buiten
land kunnen worden bevor
derd. Bij de veiling Delft-
Westerlee is onlangs de eerste
krulsla van dit seizoen aange
voerd. Krulsla is een nieuw
slatype, dat wat eigenschap
pen heeft die tussen de gewo
ne sla en de ijsbergsla liggen.
In vergelijking met de gewo
ne sla is krulsla bijvoorbeeld
zoeter van smaak, steviger en
knapperiger. De aanvoerpe-
riode van deze slasoort valt
van half november tot eind
april. De krulsla wordt dit sei-
Krulsla. de gehele winter door
zoen op grotere schaal geteeld
onder garantie van het Cen
traal Bureau van Tuinbouw
veilingen. De landelijke op
pervlakte die het komende
seizoen met krulsla wordt i
teeld komt op 22 hectare j
waarvan Delft-Westerlee 1
hectare voor zijn rekenf
neemt.
KERKDIENSTEN
LEIDEN O.L. VR. HEMELVAART/
ST. JOZEF: za. 19.u.. zo. 9.30 u.. 11
u. Hoogmis.
H. LEONARDUS: za. 19 u. Euch. vie
ring; zo. 10.30 u. Euch.viering.
H. MIDDELARES: za. 19 u. Euch. vie
ring: zo. 9.30 u. Hoogmis.
H. LODEWIJK: za. 10 u.. 19 u.. zo.
8.30 u.. 10 u. Hoogmis. 11.30 u.. 18
u.. 19 u. Lof.
H. ANTONIUS VAN PADUA: za. 19 u.;
zo. 9.30 u., 11 u. Hoogmis.
H. PETRUS: za. 19 u. Euch.viering;
zo. 9 u. Euch.viering, 10.30 u. Hoog-
O L. VR. ONB. ONTV.: za. 19 u.. zo.
10.30 u. Hoogmis, 12.15 uur.
OUD KATHOLIEKE KERK: ZO. 10 u.
Eucharistieviering.
Elk weekend zondag 10 uur. behalve
2e weekend in de maand, dan zater
dag 19 00 uur en zondag geen dienst.
AARLANDERVEEN HEILIGE PE
TRUS EN PAULUS: za. 19 u.; zo.
10.30 u. Hoogmis.
TITUS BRANDSMAKAPEL: ZO. 9 u.
Hoogmis, 12 u.
ALPHEN AAN DEN RIJN H. PIUS:
za. 19 u.; zo. 9 en 10.30 u.
H. BONIFATIUS: za. 19 u.; zo. 9.45 u..
11.30 u.
DE HEILIGE GEEST KERK (De Bron):
za. 19 u.; zo. 9 u.. 11 u.
BOSKOOP ST. JAN DE DOPER:
za. 17.30 u. (de Stek), 19 u. (Kerk); zo.
10.30 uur.
HAZERSWOUDE H.H. ENGELBE
WAARDERS: za. 19 u.; zo. 10.00 u.
Hoogmis, 11.30 u.
HAZERSWOUDE RIJNDIJK BER-
NARDUSKERK: zo. 9 u.
DEP. HET ANKER: za. 19 u.; ZO. 10.30
HILLEGOM ST. JOZEFPAROCHIE:
za. 19 u. Ned. liederen; zo. 10.00 u.
Ned. liederen, 11.30 u. Ned. liederen
H. MARTINUS: za. 19.00 uur; zo. 9.00
en 11.00 uur.
HOOGMADE O.L. VR. GEBOOR
TE: za. 19 u.; zo. 10 u.
KATWIJK AAN DEN RIJN H. JO
HANNES DE DOPER: za. 19 u. Eu
charistieviering; zo. 10.00 u. Eucharis
tieviering met parochieel koor.
DEP. RIJNSBURG (Chr. Tuinbouw
school): zo. 10.30 u. Euch. viering.
BUITENKAAG JOHANNES EVAN
GELIST: za. 19 u.; zo. 9.30 u. LANGE-
RAAR H.H. ADRIANUS: za. 19 u..
zo. 9.30 en 11.30 uur.
LEIDERDORP DE MENSWOR
DING: za. 19 u. Eucharistieviering; zo.
10 u. en 11.30 u. Eucharistieviering.
LEIMUIDEN ST. JAN DE DOPER:
za. 19 u.; zo. 9.30 u. Hoogmis, 11.15
u. samenzang.
LISSE ST. AGATHA: za. 19 u.
Euch. viering; zo. 10 u. Hoogmis (kin-
dernevendienst); 11.30 u. H. Mis.
DEP. POELPOLDER: za. 19 u. Euch.
viering: zo. 10.30 u. Euch. viering.
MARIAKERK: za. 19 u. H. Mis; zo. 9
u. Stille Mis. 10.30 u. Hoogmis.
H.H. ENGELBEWAARDERS (Beek
brug): za. 19 u.; zo. 10.00 u.
NIEUWKOOP O.L. VR. HEMEL
VAART: za'. 19 u.; zo. 9 u.. 10.45 u.
NIEUWVEEN H. NICOLAAS: za. 19
u.; zo. 9 u.. 11 u.
NIEUW VENNEP MARIA ONB.
ONTV.: za. 19 u.; zo. 10 u.
NOORDEN ST. MARTINUS: za. 19
u. Avondmis; zo. 9 u., 10.30 u. Ge
zongen Mis.
NOORDWIJK BINNEN ST. JE
ROEN: za. 19 u. H. Mis; zo. 9.30 u.
Hoogmis, 11.00 H. Mis.
NOORDWIJK AAN ZEE MARIA
TER ZEE: za. 19 u. Euch.viering; zo.
10.30 u. Euch.viering.
NOORDWIJKERHOUT ST. VIC
TOR: za. 19 u.; zo. 9.00 u. Hoogmis,
11 u.
ST. JOZEF: za, 19 u., zo. 9 u.. 10.30
OUDE ADE ST. BAVOKERK: za. 19
u. Avondmis; zo. 9 u. Hoogmis, 10.30
u. H. Mis in Rijpwetering.
OUDE WETERING JAC. DE MEER
DERE: za. 19.00 uur, zo. 9.15 en
11.00 u.
ROELOFSARENDSVEEN MARIA
PRESENTATIE: za. 19 u.; zo. 10 u.
ST. PETRUS BANDEN: za. 19 u.; ZO.
9.30 u. Hoogmis, 11.30 u.
RIJPWETERING O.L. VR. GE
BOORTE: za. 19 u. in Oud Ade; zo. 9
u. Hoogmis. 10.30 u.
SASSENHEIM ST. PANCRATIUS:
za. 19 u.; zo. 9.30 Hoogmis en 11 u.
STOMPWIJK H. LAURENTIUS: za.
19.30 u. Eucharistieviering met sa
menzang; zo. 9.30 u. Hoogmis, 11 u.
Stille H. Mis.
VOORHOUT. ST. BARTHOLOMEUS-
KERK: za. 19 u.; zo. 9.30 en 11 u.
VOORSCHOTEN H. LAURENTIUS:
za. 19 u.; zo. 11.30 u.
H. MOEDER GODS: 19 u.; zo. 10 u.
WARMOND ST. MATTHIASKERK:
za. 19 u.; zo. 9.00 en 11.00 u.
WASSENAAR ST. WILLIBRORD:
za. 19 u.; zo. 9.30 en 11 u.
DE GOEDE HERDER: za. 17 u.. zo.
10.30 u.
ST. JOZEF: za. 19 u., zo. 9.30 en 11
WOUBRUGGE GOEDE HERDER:
za. 19 u.; zo. 10 u.
ZEVENHOVEN HEILIGE JOHAN
NES GEBOORTE: za. 19 u. H. Mis; zo.
9 u. Stille Mis. 10.45 u. Hoogmis.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK MEER
BURGPAROCHIE: za. 19 u. Misvie
ring; afwisselende koren; zo. 10 u.
met wisselende koren, 11.30 u. met
orgel en Volkszang.
ZOETERWOUDE ST. JAN'S ONT
HOOFDING: za. 9 jan. 19.30 uur H.
Mis met zang. zo. 9.30 u. Woord- en
Communieviering.
CHR. DIENAARKERK: za. geen H.
Mis; zo. 10 u. Hoogmis.
DE ZILK HEILIGE HARTKERK: za.
19 u.; zo. 10.30 u.
predikbeurten
Zondag 27 november 1988
LEIDEN Herv. Gemeenten: Hoog
landse kerk: zie Oude Vestkerk, 11.45
u. Oec. studentendienst. Oude Vest
kerk: 10 u. ds. R. J. Koolstra. Mare-
kerk: 10 u. dr. S. Meijer, 17 u. ds.
H. A. v.d. Pol. Boskoop. Maranatha-
kerk; 10 u. ds. A. Th. Kramer. De Re
genboog: 9.30 en 11.15 u. ds. H. Hor-
tenslus en pastoor H. J. van Caste
ren. Bethlehemkerk: 10 u. in de Pe-
trakerk, ds. A. Alblas. Bevrijdings
kerk: 10 u. ds. L. C. Rietveld. H.A., 17
u. ds. R. J. Koolstra, H.A. Vredeskerk:
10 u. ds. S. T. de Mey-Meulendijk,
H.A., m.m.v. het Emoenakoor. Ste
venshot: 10 u. dhr. J. Henzen Jr..
kand. theol. Eglise Wallone: 10.30 u.
M. Hegeman. 1e advent. Acad. Zie
kenhuis: 10.15 u. ds. M. W. van Beu-
num. Diaconessenhuis: 10.30 u. ds.
H. B. v.h. Hof. Jeugdkapel: Bevrij
dingskerk: 10 u. dhr. H. Karstens.
LEIDEN Gereformeerde en andere
Kerkgemeenschappen: Vredeskerk:
10 u. ds. S. T. de Mey-Meulendijk.
H.A. Pelrakerk: 10 u. ds. A. Alblas.
Oude Vestkerk: 10 u. ds. R. J. Kool
stra. Maranathakerk: 10 u. ds. A. T.
Kramer. Bevrijdingskerk: 10 u. ds.
LC. Rietveld. H.A.. 17 u. ds. R. J.
Koolstra. Groenhoven: 10 u. ds. C.
Blok. Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 u.
ds. G. C. den Hertog. Geref. Kerk
Vrijgem.: 10 en 17 u. ds. P. Houtman.
Doopsgez./Rem. Kerk: 10.30 u. ds.
C. M. Vos-Wiegand. Bapt. Gem.: 9.30
u. dhr. Tieleman. Evang. Luth. Kerk:
10.15 u. ds. W. F. Jense. Nieuw
Apost. Kerk: 9.30 en 16 u. Evang. Ge
meenschap: 9 u. evang. T. Korft.
10.30 u. evang. A. Meulenberg. Leger
des Hells: 10 en 17 u. Samenkom
sten. Zevende-Dag-Adventisten: za
terdag 10 u. Bijbelstudie. 11 u. Predi
katie. Evang. Centrum Zijlsingel 2a:
10 u. evang. J. P. H. Zijlstra. ?jn-
dingsgroep „Jeruel": 17 u. Samen
komst. Pinkstergemeente Oude Vest:
10 u. evang. J. T. H. Tan.
AARLANDERVEEN Herv. Gemeen
te: 10 u. ds. E. L. Ruitenberg. R'dam,
19 u. zangdienst. Geref. Kerk: 10 u.
ds. F. J. Boer. 18.30 u. ds. P. W. van
Wijngaarden. Chr. Geref. Kerk: 9.30
u. ds. H. Korving. 17 u. ds. R. van
TER AAR Herv. Gemeente: 9.30 u.
ds. P. J. Stam, 18.30 u. ds. J. Stelwa
gen. Rijswijk. Geref. Kerk: 9.30 en
18.30 u. ds. N. de Reus.
ABBENES Herv. Gemeente: 9.30 u.
dhr. J. W. Hoffenaar, Voorhout.
ALPHEN AAN DEN RIJN Herv. Ge
meente: Opstandingskerk: 10 u. ds.
P. C. 't Hooft. 18.30 u. ds. F. J. Boer.
Adventskerk: 10 u. ds. A. Jonkman,
17 u. ds. P. C. 't Hooft. Kruiskerk: 10
u. ds. T. Poot, Zoetermeer. Geref.
Kerk: Maranathakerk: 10 u. ds. P. W.
van Wijngaarden. 18.30 if. dr. R.
Fernhout. Alphen. Salvatorikerk: 10 u.
ds. R. Fernhout. Alphen, 18.30 u. gez.
dienst in Opstandingskerk. Baptisten-
gem.: 10 u. ds. H. G. Koekkoek, 18.30
u. ds. W. Tamboer. Leger des Heils:
10 en 17 u. Samenkomsten. Volle
Evangelie Gem.: 10 u. dhr. H. Lijzen-
ga.
ALPHEN NOORD (Herv./Geref. dien
sten): Goede Herder: 10 u. ds. J. Ver
heul. 18.30 u. geen opgave. De Bron:
9.15 u. ds. P. Taselaar. 10.30 u. ds. F.
Moll, 18.30 u. geen dienst. Ashram-
college: 10 u. ds. G. Mulder. Drie-
hoorne: geen opgave. Herv. Gem.
Sionskerk: 9.30 en 18.30 u. ds. J. Ou-
wendijk, H.A. Oudhoornseweg: 10 u.
ds. M. Roos.
BODEGRAVEN Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 10 u. ds. L. Terlouw.
18.30 u. ds. L. Schaap, Nijkerker-
veen. Salvatorkerk: 10 u. ds. R. J. v.d.
Hoef. 18.30 u. ds. L. M. Vreugenhil,
Gouda. Bethlehemkerk: 10 u. ds. J.
Muller, Sluipwijk, 18.30 u. kand. L. D.
Burger, Waddinxveen. Geref. Kerk:
10 u. ds. Iz. Meijer, R'dam, 18.30 u.
ds. D. H. Elderman.
BOSKOOP Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 9.30 u. dr. J. Haitsma.
18.30 u. ds. P. Tazelaar, Alphen. De
Stek (Herv./Geref.): 9.30 u. ds. H. A.
v.d. Pol. Geref. Kerk: 9.30 u. ds.
J. C. W. v.d. Hoff, 18.30 u. ds. E
Hoogewert. Nieuwerkerk a/d IJssel.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17 u.
HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30
u. ds. T. v.d. Hoeven, Rijnsaterwoude.
14.30 u. afscheidsdienst ds. Z. de
Graaf. Geref. Kerk: 10 en 17 u. ds. P.
Huisman.
HOOGMADE Herv. Gem.: 10 u. ds.
H. L. Boonstra.
DE KAAG Herv. Gem.: 10 u. ds.
Chr. Koldewijn.
KATWIJK AAN DEN RIJN. Herv. Ge
meente: Dorpskerk: 10 u. prof. dr. A.
v.d. Beek. Valkenburg, 18 u. ds. J.
Kattenberg, Leiden. Ontmoetings-
kerk: 10 u. ds. A. B. Sloof, 18.30 .u.
ds. A. Makkenze, Voorhout.
KATWIJK AAN ZEE Herv. Ge
meente: Nieuwe Kerk: 10 u. ds. C. B.
Schuurman. 18 u. ds. C. v.d. Berg.
Oude Kerk: 10 u. ds. H. Visser, 18 u.
ds. D. Driebergen. Ichtuskerk: 10 u.
ds. J. Vroeglndewey. 18 u. ds. J. Bo
gaard. Pnlelkerk: 9.30 u. ds. D. Drie
bergen, 18 u. ds. H. Visser. Maranat
hakerk: 10 u. ds. J. R. Volk. 18 u. ds.
Ch. J. Sjollema. Kapel Overduin:
14.15 u. ds. H. v.d. Beid. Geref. Kerk:
Open Hof: 9.30 u. ds. A. C. Kersten.
17 u. ds. A. Christ, Katwijk. Triump-
hator: 10 u. ds. P. v.d. Horst. 17 u.
ds. A. C. Kersten. Vredeskerk: 10 u.
ds. J. van Breevoort. 17 u. ds. P. v.d.
Horst. Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 u.
ds. D. Slagboom.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Herv. Gem.: 10 u. ds. R. Oort, R'dam,
19 u. pastor D. Wolf, Oec. Advents-
dienst Geref. kerk. Geref. Kerk: 10 u.
drs. W. A. v.d. Lugt, 19 u. pastor D.
Wolf Oec. Adventsdlenst.
LEIDERDORP (Herv./Geref. dien
sten), Dorpskerk: 10 en 18.30 u. ds.
A. Knorth, H.A. Scheppingskerk: 9 en
10.30 u. ds. J. J. v.d. Born, doop-
dienst en gastdlenst.
LEIMUIDEN Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. C. v.d. Kooi. gez. dienst Herv.
kerk, 19 u. ds. J. A. Schilt, gez. dienst
Geref. kerk. Geref Kerk: 9.30 u. ds. C.
v.d. Kool. gez. dienst Herv. kerk, 19
u. ds. J. A. Schilt, gez. dienst Geref.
kerk.
LISSE Herv. Gemeente, Dorps
kerk: 10 u. ds. B. C. de Gelder. Pau-
luskerk: 10 u. ds. J. Muis, Warmond,
19 u. ds. B. C. de Gelder. Geref.
Kerk: 10 u. ds. A. C. Kersten. Katwijk,
17 u. ds. E. Boswijk. Chr. Geref. Kerk:
10 en 19 u. ds. J. van Dijken. Geref.
Gem.: 10 en 16 u. leesdienst. Ned.
Geref.' Kerk (Salvatori): 10 en 19 u.
ds. A. W. Vos. H.A.
NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. J. A. Wegerif, doopdienst, 18.30
u. ds. T. Eijsenga, Zwammerdam. Ge
ref. Kerk: 9.30 u. mevr. drs. W. v.d.
Weg-Rullmann, 17 u. geen dienst.
NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 en
18.30 u. ds. L. F. de Graaff, H.A.
NIEUW VENNEP Herv. Gem.: 9.30
u. dr. C. Vermeulen, Valkenburg, 19
u. ds. C. A. v.h. Hoff. Woubrugge. Ge
ref. Kerk: 9.30 u. ds. G. Rang, 16.30
u. ds. N. Wijngaarden. Chr. Gref.
Kerk: 9.30 en 16.30 u. kand. G. Huis
man, Westervoort.
NOORDWIJK Herv. Gem.: Grote
Kerk: 10 u. geen dienst, 17 u. ds. J.
Maasland. 19 u. ds. G. J. Rultenburg.
Kerk aan Zee: 10 u. ds. G. J. Ruiten
burg. De Rank: 10 u. ds. C. v.d.
Bergh. Geref. Kerk: Hoofdstraat
(Buurtkerk); 10 en 17 u. ds. J. J. Kui
per. Vinkenlaan: 10 u. ds. R. S. El-
gersma, jongerendienst. Stichtings-
kerk: 11 u. dhr. P. C. v.d. Bos, Kat
wijk. Sole Mio: 9 u. ds. G. J. Ruiten
burg.
NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.:
10 u. jeugddienst.
OEGSTGEEST (Herv./Geref. dien
sten). Endegeest: 10 u, ds. L. H. C.
Friederich. Mauritskerk: 10 u. drs.
H. R. Plomp. Groene Kerkje: 10 u. ds.
J. J. Kooman. Pauluskerk: 10 u. ds.
R. E. da Costa. Gemeentecentrum:
10.30 u. prof. dr. H. J. Heering, Lei
den. 19 u. dhr. W. J. Schot. Acad.
Ziekenhuis: 10.15 u. ds. M. W. van
Beinum. Genootschap der Vrienden
(Quakers): Alleen 1e zondag v.d.
maand dienst om 10.30 u. Ned. Ge
ref. Kerk: 8.45 u. kand. J. Winter,
Rijswijk, 16 u. ds. G. de Lange.
OUDE EN tflEUWE WETERING
Herv. Gem.: 9.30 u. ds. G. van Drlel,
Aarlanderveen. Geref. Kerk: 9.30 u.
ds. M. G. Veenstra, Lelden, 17 u. dhr.
F. A. L. v.d. Touw, Tienhoven. Re
monstrantse Gem.: geen opgave.
RIJNSATERWOUDE Herv. Gem.
9.30 u. kand. M. B. Heyting, H. I. Am
bacht, 19 u. ds. J. van Dok, Alphen.
RIJNSBURG Herv. Gemeente:
Grote Kerk: 9.30 u. ds. Wagter, 17 u.
ds. Van Niel. Bethelkerk: 9.30 u. ds.
Van Niel. Geref. Kerk: Petrakerk: 9.30
u. ds. Terpstra. 17 u. ds. Czlrla. lm-
manuelkerk: 9 en 10.30 u. ds. Ver
schoor. 17 u. ds. Snel. Maranatha
kerk: 9.30 u. ds. Cziria, 17 u. ds.
Terpstra. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17
u. ds. W. van Sorge.
SASSENHEIM Herv. Gem.: 9 en
10.30 u. ds Vollebregt, 19 u. jeugd
dienst. Geref. Kerk: 10 u. ds. K. E.
Bras, 19 u. ds. K. E. Bras, Oec.
jeugdd. in Herv. kerk. Chr. Geref.
Kerk: 10 en 17 u. ds. M. Hogenblrk.
Ned. Prot. Bond Sassenheim/Lisse:
10.30 u. mevr. drs. M. Bosman-Hui-
zinga, Oegstgeest.
VALKENBURG Z.-H. Herv. Gem.:
10 u. ds. J. Batelaan. Voorschoten,
18.30 u. dr. C. Vermeulen, jeugd
dienst. Geref. Kerk: 10 u. ds. P. J.
Ribberink, Rijnsburg. 18.30 u. prof.
dr. A. v.d. Beek.
VOORHOUT Herv./Geref. Kerk: 10
u. Dienst des Woords.
VOORSCHOTEN Herv. Gem.: 10 u.
ds. A. K. v.d. Schoot, 19 u. Oec.
zangdienst in Laurentiuskerk. Geref.
Kerk: 10 en 19 u. ds. J. D. A. de
Zwart. „Ontmoeting" (Herv./Geref.):
10 u. ds. G. de Zeeuw.
WARMOND Herv. Gem.: 10 u. ds.
P. Magrè.
WASSENAAR Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 10 u. ds. R. Steenstra,
16.30 u. ds. J. Wieman. Bodegraven.
19 u. muziekd. Keivietkerk: Samen-
op-wegdiensten: 10 u. ds. M. W. M.
Janse de Jonge. Messlaskerk: 10 u.
ds. J. A. van Selms, Haarlem. Dorps
centrum: 9.30 u. kand. C. N. van Dis.
Geref. Kerk: Zijllaankerk: 10 u. ds. C.
v.d. Woudfe. H.A., 19 u. mevr. ds.
T. H. Attema-Roosjen. H.A. Kieviet-
kerk. Samen-op-wegdiensten: 10 u.
ds. M. W. M. Janse de Jonge. Ned
Prot. Bond: 10.30 u. prof. dr. J. Sper-
na Weiland. R'dam.
WOUBRUGGE Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. C. A. v.h. Hof. 18.30 u. dr. S. Mey
ers, Leiden. Geref. Kerk: 9.30 u. drs.
M. J. Aalders, 18.30 u. drs. N. de
Reus, Ter Aar. Ned. Prot. Bond: geen
dienst.
ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30
en 19 u. dhr. J. de Haan (19 u. gez.
dienst Geref. kerk). Geref. Kerk: 9.30
u. dhr. M. Schreuder. 19 u. dhr. J. de
Haan, gez. dienst Geref. kerk.
ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 10 u.
ds. T. A. Eijsenga, 18.30 u. ds. J. A.
Wegerif. Nieuwkoop. Geref. Kerk: 10
u. ds. W. Baas, Sassenheim, 18.30 u.
ds. R. E. v.d. Wal. Houten.
dienstverlening
ARTSEN Leiden: Groep 1: Tan.
Janssen, Zwijnenburg, Meyer, R. van
Leeuwen. Verhage, Groeneveld en De
Ruiter: za. dr. Zwijnenburg tel.
412166 en zo. dr. Van Leeuwen tel.
218661. Groep 2: Bergmeyer, Ne
ring Boegel. Van Gent. Taytelbaum,
Van Luyk, Klaassen, Rus. Kruis en E.
de Lange: za. dr. Nering Boegel tel.
124403 en zo. dr. Van Luyk tel.
122522. Groep 3: Pleiter, Lely, Smit,
W. de Bruijne, J. de Bruijne, Stolk,
Jürgens, Fogelberg en Muysenbergh:
za. dr. Fogelberg tel. 132877 en zo.
dr. Kalmhout tel. 212628. Groep 4:
Van Wingerden, Lahr, Van Rijn. Bénit,
Nieuwenhuis, Horn, v.d. Waart, Lod
der. Arnou, J. Zaaijer en R. Zaaijer, J.
de Kanter: za. dr. Podzinek tel.
897577 en zo. dr. F. Lahr tel. De Kan
ter 311414. Groep 5: Jasperse,
Wlersma, Crul, Kooyman, De Jong.
Prince. Reinders, D. Hammersteln en,
A. Hammersteln: za. dr. Reinders tel.
760947 en zo. dr. J. Witpaard tel.
213964. Oegetgeeet: vanaf za. 8.00
uur: za. en zo. dr. Van Overdevest tel.
173994; Spreekuur za. en zo. 11.30-
12.30. Kaag - Abbenee -Nieuw
Vennep: tel. 02526-72850. Leider
dorp: za. en zo. dr. Van der Beek en
Van der Leden tel. 894539 (12.30-
13.00 uur: 894539). Spreekuur van
12.30 tot 13.00 uur. Voorschoten:
za. dr. Prescott tel. 01717-2356 en
zo. dr. Tromp tel 071-762159. War
mond - Voorhout: za. en zo. Walen
kamp tel. 01711-10030. Noordwijk:
za. Van der Lugt tel. 12405/17771 en
zo. Dr. Barnhoorn 01719-12405
Katwijk aan Zee: za. en zo. dr. Lod
der tel. 13466. Katwijk - Rijnaburg
- Valkenburg: za. en zo. dr. Verhage
tel. 21818. Saaaenheim: za. en zo.
dr. Schmidt tel. 11253. Alkemade -
Rijnsaterwoude: za. en zo. dr. Glans
beek tel. 01713-12511. Roelof-
arendsveen: Praktijk Saeys/van
Mierlo/Roelen/Brock: za. en zo. dr.
Broek/Roeien tel. 01713-12329. Al
phen: groep 1: za. dr. Lulnlng tel.
76676 en zo. dr. Hertzberger 73264.
Groep 2: za. dr. Zikel tel. 31905 en
zo. dr. Visser tel. 22088. Groep 3: za.
dr. Van der Velden tel. 38635 en zo.
dr. Nobel tel. 38635. Hazerswoude-
Koudekerk: za. en zo. dr. Van Buuren
tel. 01714-2020. Benthuizen - Bos
koop: za. en zo. dr. Bom tel. 01727-
2136. Langeraar - Nieuwveen -Ter
Aar Woubrugge: za. en zo. dr. Van
Dongen tel. 01723-8101. Nieuw
koop - Noorden: za. en zo. dr. Sluis
tel. 01725-9301. Op za. en zo. voer
dringende zaken spreekuur tussen
11.00 en 11.30 en tussen 17.00 en
17.30 uur. Hillegom: za. en zo. dr.
N.J. Osinga tel. 15613.
HOMEOPATHISCHE ARTSEN LEI
DEN Waarneemregeling voor D.
Koster, C. Juffermans en I. Cowan.
De dienstdoende arts Is te bereiken
via de dokterstelefoon tel. 071-
122222.
TANDARTSEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest - Warmond: za.
en zo. dr. Witkan tel. 071-125860.
Spreekuur om 13.00 uur. Zoeter-
woude: dr. Freeke, tel.
410950/414547. Alkemade - Lei-
muiden: eigen tandarts bellen voor
15.00 uur. Leidschendam: Voor
spoedgevallen tel. 974491. Bollen
streek: za. en zo. dr. Schenkkan tel.
02520-15498. Noordwijk: za. en zo.
dr. 't Hooft tel. 12624. Katwijk: za.
en zo. dr. Schuurman tel. 01718-
20548.
APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp
Oegstgeest Voorschoten: za. en
zo. Apotheek Luifelbaan, Vijf Meiplein
3-5, Leiden, tel. 315048; Apotheek
Beker, Lijtweg 4. Oegstgeest, tel:
155482. Alkemade: Apotheek Alke
made, open: zat 12-13, 17.30-18 u,
zon feestdagen 12.30-13 en 17.30-
18 u. Noordwijk - Katwijk - Rijns
burg: Apotheek Sloothaak, Vliet N.Z.
19. Rijnsburg tel. 01718-20400.
Leidschendam: Panter-apotheek.
Prins Bernhardlaan 214. tel. 070-
864883. Noordwijkerhout: za geo
pend van 9-13. u. en van 17-18 u. en
zo van 12-13 u. en 17-18 u. Spoedre-
cepten tel. 3511 of dienstbel. Sas
senheim: 02522-101&.
WIJKVERPLEGING Leiden -
Noordwijkerhout - De Zilk Voor
hout: tel. 071-122222. Bollen
streek: Wijkverpleging Gezondheids
centrum. tel. 02522-14147. Hille
gom: Opgave via het antwoordappa
raat, tel. 02520-16217. Leidschen
dam: Kruisvereniging, tel. 070-
455300. Oegstgeest: Kruisvereniging,
tel. 071-177444.
DIERENARTSEN Leiden: dr. H.
Vestjens tel. 071-144323. Voor
schoten - Leidschendam: eigen die
renarts bellen. Bollenstreek: dr.
E.J. Scheele tel. 02521-10847. Kat
wijk: Opgave vla het antwoordappa
raat. op zaterdag tussen 11.00 -
12.00 uur spreekuur bij dr. Snel.
Leiderdorp: Dr. Muurling tel. 071-
125057.
ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendienst
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diwonessenhuis polikli
nieken tel 155543, afdeling S.C.U. tel
175639) en van vrijdag 13.00 u. tot
zaterdag 13.00 u. (Elisabeth-zieken-
huls).
De Geneeskundige Dienst Leiden Is
verhuisd van de Roodenburgerstraat
in Leiden naar de Cronesteinkade
18a In Leiden.
VERENIGING BESCHERMING ON
GEBOREN KIND Hulpverlening bij
ongewenste zwangerschap voor moe
der en kind. Bel tel. 071-896309; 071-
897762; 033-620244 (dit laatste num
mer Is dag en nacht bereikbaar).
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: Bezoekuur dage
lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van
18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling
dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet
meer dan twee bezoekers per patiënt.
Sint Elizabeth-ziekenhuis: Volwas
senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en
van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen
ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling:
dag. van 15.00-16.00 u. en van 18.30-
19.30 u. en van 19.30-21.00 u. alleen
voor vaders. Kinderafdeling dag.
15.00-18.30 u. CCU (hartbewaklng)
dag. van 14.00-14.30 u. en van 19.00-
19.30 u. Intensieve verpleging: dag.
van 14.00-14.30 u. en van 18.30-
19.00 u. Sport-Medlsch Adviescen
trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u.
in het St. Elisabeth-ziekenhuis. En
degeest: Dl. en vr. 13.00-14.30 u.; zo.
11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer
ste klasse: de gehele dag. e Jelgerë-
makliniek: Jongerenteam: za. en zo.
14.00-17.00 u. Opname: werkdagen
16.45-17.45 u.; za. zo en feestdag.
10.00-11.30 en 14.00-16.30 u. Team
A. C en D: dag. tot 21.00'u. met uit
zondering van behandeltijden en
etenstijden. Academisch Zieken
huis: Voor alle patiënten (behalve kin
deren) zijn de bezoekuren als volgt:
Dagelijks 14.15-15.00 u. en 18.30-
19.30 u. Avondbezoekuur afdeling
verloskunde: 18.00-19.00 u. De Prae-
maturenafdeling: voor ouders en fa
milie Is na overleg met patiënten
doorlopend bezoek mogelijk. Bezoek
aan ernstige patiënten: wanneer aan
ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofd
verpleegkundige hiervoor speciale
kaarten verstrekken. Kinderkliniek:
zalen voor peuters, kleuters en grote
kinderen 15.15-17.00, babyzaal en
boxenafdeling: volgens afspraak met
het verpleegkundig hoofd. Bezoektij
den kinderafdelingen: voor ouders
van opgenomen kinderen na overleg
met verpleegkundig hoofd. Voor an
dere bezoekers van kinderen: Keel-,
neus- en oorheelkunde en neurologie:
14.15-15.00 en 18.30-19.30. Oogheel
kunde en heelkunde: 14.15-15.00 en
18.30-19.00. Rijnoordziekenhuis:
Dagelijks 14.30-15.15 u. en 18.30-
19.30 u. Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 u. Extra bezoek vaders
kraamafdeling: 19.30-20.30 u. Kinder
afdeling 15.00-15.30 u. alleen voor
ouders 18.00-18.30 u.
CENTRALE REGISTRATIE KINDER
OPVANG (Koornbrugsteeg 2, 2311
EK Leiden, tel 254810.) Informatie
over en aanmelden voor kinderop
vang in Leiden. Geopend: ma t/m vr
dag 9-12.
ANTI-DISCRIMINATIE CENTRAAL
MELDPUNT LEIDEN Ketelboeter-
steeg 10. Ma. t/m vr. telefonisch be
reikbaar van 10.00 tot 16.00 via 071-
120903. Spreekuur ma. 13.00-15.00
en do. 18.80-20.30.
LEIDSE RECHTSWINKEL Juri
disch Adviesbureau, Ketelboeters-
steeg 10, tel. 130775; afdeling belas
tingen: alleen op afspraak, klachten
bureau: di. en do. 18.30-20.30, afde
ling vreemdelingenrecht: ma. 13-15
en do. 18.30-20.30, afdeling vrouw:
vr. 10-12,
SOS Telefonische Hulpdienst Lel
den e.o. Voor een gesprek van
mens tot mens. Vertrouwelijk. Dag en
nacht bereikbaar. Telefoonnummer
achterop de telefoongids (071-
125202).
BUREAU VOOR RECHTSHULP
Herengracht 50. tel. 123942; spreeku
ren ma. en di. 10.00-12.30 u.. wo.
13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u.
DIERENHULP- EN AMBULANCE
DIENST Hulpverlening in Lelden,
Leiderdorp, Oegstgeest, Rijnsburg,
Valkenburg, Voorschoten, Warmond
en Zoeterwoude. Tel. 071-174141.
BURGERRAADSLIEDEN Koren
brugsteeg 2. tel. 143171 (kantooru
ren). Spreekuren ma., di. en wo.
11.00-12.00 u.. do. 18.30-20.00 u.
GEZINSVERZORGING Stichting
gezinsverzorging Lelden. Aanvragen
hulp voor bejaarden en langdurige
zieken en gezinsverzorging. Rem-
brandtstraat 17, tel. 149441 (ma. t/m
vr. 9 00-10.00 u. en 13.00-14.00 u.).
KINDER- EN JONGERENTELEFOON
Dagelijks geopend van 16.00 tot
20.00 uur. Het nummer is 071-
120611.
MAATSCHAPPELIJK WERK Stich
ting Maatschappelijk Werk, Lange-
gracht 1b, spreekuur ma. t/m vr.
9.00-10.00 en volgens afspraak, tel.
142144. Gezondheidscentrum Meren-
wijk, spreekuur ma. 11.00-12.00 en
do. 14.00-15.00, tel. 212195. Gezond
heidscentrum Stevenshof. spreekuur
do. 10.00-11.00, tel. 311506. Sector
Noord: Herensingel 53, spreekuur
ma. t/m vr. 9.00-10.00, tel. 146041.
Sector Zuid: Morsweg 83, spreekuur
ma. t/m vr. 9.00-10.00 en volgens af
spraak, tel. 316167.
Algemeen Maatschappelijk Werk Iq
geval van directe noodsituaties
raadsi
MELDLIJN AGRESSIE EN DISC
NATIE HOMOSEXUALITEIT
221008. zo. 20-24. KMO!
RAAD VAN ARBEID Hoge R ruin
306. Leiden, tel 071-899375. Kien in
geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14
Telefonische Informatie over k
bijslag: 8-12 u.
SOCIALE RAADSVROUW V en e
SCHOTEN Spreekuren: ma. genht
20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u. ijd da;
seweg 33, Voorschoten. Tel. 32 Upj,
SP HULP- EN INFORMAT1EDI
Groenesteeg 33. Leiden. Tel wu, 6*
134640 of 071-144600. Hulp en et ka
matie op medisch, juridisch en n erord
gebied, werk, sociale verzekerii rincie
huurkwestles. Spreekuur: elke „1.4
derdag van 20.00-21.00 u. eiU' 10
STICHTING VRIJWILLIGERS lan
TRALE Pallasstraat 1, Alphe ingvt
den Rijn. Tel. 01720-33033. Be nder<
d'ig en opvang van mensen, d ial-ct
•.jlke reden dan ook. tijdelijk j
nodig hebben. Bovendien wordt
matie verstrekt over andere moi rvoor
heden van hulpverlening en d<wer
reikbaarheid daarvan. ingei
VRIJWILLIGERS CENTRALE - e Ri
gegracht 246a, Leiden. Tel. 14 ._L.n.
Dagelijks bereikbaar van 9.00-
u. voor informatie over vrijwilli Cöllef
werk en cursussen of een perso en n
gesprek. voor
MEIDENTELEFOON Tel: maa5
141616, bereikbaar maandag 1
20.00, donderdag 19.00-22.00. ,n,oa
WERKENDE JONGEREN Kdsfon
ten- en Informatieuur Elke dinsndon
avond van 17.00 tot 20.00 u. I -t bel
kantoor Koppenhlnksteeg 2. L« wpr«.i
Tel. 071-121139.
Borstvoeding Begsleidingsg1316
Leiden. Telefonische hulpdienst fk en
praktische hulp en Informatie) :ich c
170083, 215332 of 312556. sjren
