„Ook kerk moet woestijn door
om in beloofde land te komen"
Tè
kerk
wereld
Onderlinge joodse solidariteit stond vaak onder druk
brieven
11
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
£c*doe<2outa*it
DINSDAG 22 NOVEMBER 1988 PAG [NE1
Bisschoppen
conferenties:
niet minder
bevoegdheden
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
ROME De poging van het
Vaticaan om de macht van de
plaatselijke bisschoppenconfe
renties te beperken, stuit op
felle weerstand. De voorstel
len die Rome gedaan heeft om
de conferenties weer in het
gelid te krijgen, worden door
tal van episcopaten verwor
pen. Deze week bestempelden
de Amerikaanse bisschoppen
met overweldigende meerder
heid (205 tegen 59 stemmen)
de Romeinse voorstellen als
„onaanvaardbaar".
De plaatselijke bisschoppen
conferenties zijn uitdrukking
van de democratisering die in
de kerk is ingezet na het con
cilie. In de loop der jaren heb
ben ze een grote zelfstandig
heid verworven. Ze bieden de
bisschoppen van een land of
een groep landen de mogelijk
heid hun opvattingen kenbaar
te maken en aandacht te vra
gen voor specifieke eigen pro
blemen. Rome is daar niet ge
lukkig meer mee. Het Vati
caan vindt dat de conferenties
te onafhankelijk zijn gewor
den. Gezien de geest die on
der het pontificaat van Jo
hannes Paulus de Tweede is
gaan waaien, was het trou
wens te verwachten dat ook
de bisschoppenconferenties
aan de beurt zouden komen.
De Congregatie voor de Bis
schoppen onder leiding van
de Afrikaanse kardinaal Gan-
tin heeft een aantal voorstel
len gedaan om de theologi
sche en juridische status van
de bisschoppenconferenties te
veranderen.
Het komt er op neer dat de
bisschoppenconferenties ster
ker gekoppeld worden aan
het centrale Romeinse gezag.
De bevoegdheden van de con
ferenties worden verminderd.
Het recht bij voorbeeld om
openlijk standpunten in te ne
men en documenten uit te ge
ven wordt beperkt. Als
„werkdocument" heeft Rome
de voorstellen naar de bis
schoppenconferenties ge
stuurd voor een reactie.
De kritiek van de Ameri
kaanse bisschoppen op het
stuk van Gantin is vernieti
gend. „Wij geloven niet dat
het werkdocument geschikt is
als basis voor een discussie",
zo hebben de bisschoppen la
ten weten. Bisschop Norbert
Gaughn van Gary vergeleek
het- werkdocument -zelfs mét
„een auto die kapot is en niet
meer gerepareerd kan wor
den".
Leiders Scientology Church voor Spaanse rechter
(Van onze correspondent Paul van der Voort)
BARCELONA - De Spaanse politie heeft de
voornaamste internationale leiders van de
semi-religieuze secte Scientology Church ge
arresteerd op verdenking van oplichting, ka
pitaalsmokkel, bedreiging, afpersing en vals
heid in geschrifte. Onderzoeksrechter Vaz
quez Honruiba noemde de secte een multina
tional die onder een dekmantel van ogen
schijnlijk altruistische bedoelingen uitsluitend
uit is op geld verdienen. De secte is onderver
deeld in twee grote takken: Narconon, gespe
cialiseerd voor opvang van drugsverslaafden,
en Dianetica, dat leden moet begeleiden op de
weg naar volmaaktheid. Een ontwennings
cursus in Narconon, die gemiddeld drie
maanden duurt, kost de patiënt ƒ7500,-. „Het
meest walgelijke", aldus rechter Vazquez
Honruibia, „is dat Narconon wordt gebruikt
om de drugsverslaafden ervan te overtuigen
na hun genezing toe te treden tot Dianetica.
Daar krijgen zij speciale spirituele cursussen
waarvoor tienduizenden guldens moeten
worden betaald.
Niet wat wij van
elkaar weten is
belangrijk, maar wat
wij voor elkaar
betekenen
Monika van Paemel
Vier jaar geleden werd de Theodo-
rus Zwartkruis Stichting opgericht,
vanuit de basis van de kerk. De
stichting is (nog) niet door de
kerk-hiërarchie goedgekeurd. Daar
om is ook niet gevraagd. De initia
tiefnemers vinden dat het instellen
van een instituut waarmee de vijf
jaar geleden overleden bisschop
Zwartkruis van Haarlem herdacht
wordt geen privilege is van de bis
schoppen. Zij meenden dat de her
innering aan deze bisschop het best
levend gehouden zou kunnen wor
den door een prijs toe te kennen
aan de journalist, publicist of ar
tiest, die de menselijke tolerantie
op kerkelijk gebied, die Zwart
kruis uitdroeg het beste zou vertol
ken. Dit jaar wordt de prijs voor
het eerst uitgereikt. Rex Brico,
journalist van Elseviers Weekblad
is de eerste die de prijs in ont
vangst mag nemen. Tegelijkertijd
wordt hem het eerste exemplaar
overhandigd van zijn boek „Af en
toe een oase. Gesprekken met pro
feten, prelaten en andere weg b er ei-
de rs', een bundeling van dertig in
terviews met bekende mensen uit
de kerkgeschiedenis van de laatste
vijftien jaar. Het wordt een feeste
lijke bijeenkomst, in de Nieuwe
Kerk van Amsterdam, waar prof.
dr Joan Hemels, hoogleraar com
municatiewetenschappen een refe
raat houdt over: „Zin in journalis
tiek? Een kwestie van keuze en ka
rakter". De prijs wordt uitgereikt
door prof. dr Mich. Fr. J. Marlet SJ.
REX BRICO, WINNAAR PRIJS VOOR RELIGIEUZE JOURNALISTIEK:
AMSTERDAM „Jour
nalistiek is er niet om een
boodschap uit te dragen.
Wel ben ik als journalist
een doorgeefluik geweest,
een boodschapper, die de
waarheden van anderen
naar buiten bracht. Daar
door zijn uiteraard ook
mijn eigen normen en
waarden bepaald. In de
loop der jaren zijn de
agenda's van de wereld
en van de kerk ook mijn
eigen agenda's geworden.
Daarom vind ik, dat ik
nu zelf iets te zeggen heb.
Er is mij ook vaak om
mijn mening gevraagd.
Gebaseerd op dertig gese
lecteerde interviews heb
ik daarom als slothoofd
stuk van het boek „Af en
toe een oase" mijzelf ge
ïnterviewd."
Religie-journalist Rex Brico
weet waarover hij praat. Hij
zit al meer dan dertig jaar in
het vak en werkte zich op
van junior reporter in Austra
lië tot een „instituut" als reli
giejournalist van Elsevier.
Door zijn studie Engelse lite
ratuur, onder meer in Enge
land en de Verenigde Staten,
sprak en schreef Brico de taal
vloeiend. Toch was het een
„moeizame weg naar boven",
langs alle onderdelen van de
journalistiek. Via het corres
pondentschap in Bonn, en een
periode in Londen waar hij
toneelstukken schreef, kwam
hij uiteindelijk weer in Ne
derland terecht.
In 1967 begon zijn carrière bij
Elsevier, aanvankelijk als
chef kunst, drie jaar later als
medewerker aan de kerkre-
dactie. Aanvankelijk werd
ook dat als doorgangsstation
gezien, maar Brico raakte zó
goed ingewerkt en ook zó ge
fascineerd door de ontwikke
lingen in kerk en samenle
ving van de jaren zeventig,
dat hij bleef. Driehonderd in
terviews, en een aanzienlijk,
groter aantal commentaren en
analyses van zijn hand zagen
het licht. Hij schreef ook al
tweemaal eerder een boek,
waaronder één over spiritua
liteit, samen met collega Mi
chel van der Plas. Brico is een
journalist, die zich persoonlijk
betrokken voelt bij het ter
rein waarover hij schrijft en
die toch de noodzakelijke
i'ournalistieke afstand weet te
jewaren. Hij noemt het zelf
een „spanningsveld".
„Ik heb altijd geprobeerd
mensen tot hun recht te laten
komen, maar af en toe was ik
zeer verwonderd over bepaal
de uitspraken, en die verwon
dering mag je dan laten blij
ken". Rex Brico heeft zich bij
bepaalde prelaten niet be
paald bemind gemaakt. Een
aantal Nederlandse bisschop
pen beschouwt hem als vij
and, als „kerk-sloper no. 1".
Bisschop Simonis verweet
hem eens dat hij mede-schul
dig was aan de toenemende
ondermijning van het leerge
zag.
Uit het zelf-interview blijkt
echter Brico's grote optimisme
ten aanzien van het voortbe
staan van het christendom,
ondanks- alles. Hij signaleert
het toenemend fundamenta
lisme, maar meent dat dit niet
blijvend zal (kunnen) zijn.
„Het grote euvel van de wes
terse cultuur", zo filosofeert
hij, „is het machtsdenken. Er
wordt alleen gekeken, wat
men kan beheersen, zich
toeëigenen, pakken en heb
ben. Dat geldt ook voor de
kerken. Zij hebben zich God
toegeëigend, Hem ingeblikt,
vastgelegd in een struktuur
van eigen maaksel. Maar zó
kan een mens immers niet ge
loven. Geloof is een ontmoe-
op Hem verduisterd. Ze heb
ben eeri God geformeerd naar
beeld en gelijkenis van de
mens. Dat kan hiet blijvend
zijn, God is daarvoor te groot,
te dynamisch. Hij kan niet in
het graf blijven, waar de ker
ken hem hebben ingestopt om
er vervolgens vele basilieken
op te bouwen".
Brico is er van overtuigd, dat
de geschiedenis van de kerk
een tocht is door de woestijn,
zoals het joodse volk door de
woestijn moest trekken om
het beloofde land te bereiken.
Die woestijn fascineert hem,
hij komt in zijn zelf-interview
steeds op deze vergelijking te
rug. „Ik ben er van overtuigd,
dat de kerk wordt uitgezui
verd", zo zegt hij. „Er zal een
kleine groep christenen over
blijven, bezield door de ware
spiritualiteit, niet bekneld
door kerkstrukturen".
JANTINE J. DE BOER
AMSTERDAM De eerste
joden die zich in Amsterdam
vestigden waren Sefardische
joden. Ze hadden onder druk
van de katholieke inquisitie
hun landen van herkomst,
Spanje en Portugal, moeten
verlaten. Soms gebeurde het
ook uit economische motie
ven, want Spanje en Portugal
waren op het eind van de zes
tiende eeuw duidelijk op hun
retour. Ze wisten zich op suc
cesvolle wijze te integreren in
Amsterdam.
De Engelse historicus Jona
than Israel, een van de spre
kers op het symposium, zegt:
„De Sefardische joden hielden
de toelating tot hun gemeen
schap zelf in de hand. Natuur
lijk waren ze ook wel afhan
kelijk van het toelatingsbeleid
van de overheden van de
Verenigde Provincies, maar
ze letten heel goed op of de
nieuwelingen op grond van
sociale afkomst bij hen pasten
en of ze een rol konden ver
vullen op de terreinen waarin
ze goed waren, met name de
handel. Rond 1650 zie je dat
er te veel Sefardische joden
komen, ze gaan een bedrei
ging vormen voor de pioniers,
en dan zorgen de leiders van
de Sefardische gemeenschap
ervoor dat die nieuwelingen
naar elders gaan, in de eerste
plaats naar Hollandse kolo
nies als Suriname en Cura
cao".
Joël Cahen, directeur van het
Joods museum en organisator
van het congres, zegt dat er
een uitgebreide literatuur be
staat over de aanpassingspro
blemen waarmee de joden in
een nieuw land werden ge
confronteerd. „Minder vaak
echter is de problematiek be
handeld van de confrontatie
tussen reeds „gearriveerde" of
misschien beter gezegd min of
Landverhuizing hoort bij het jodendom. Sinds de joden in de
zogenaamde diaspora werden verspreid, zijn zij geconfron
teerd geweest met het probleem van de aanpassing in de lan
den waar zij hun toevlucht zochten. Hoe verliep dit proces en
welke conflicten deden zich daarbij voor? In de afgelopen
drie dagen bogen acht specialisten op dit terrein zich onder
auspiciën van de Koninklijke Nederlandse Akademie van
Wetenschappen op een congres in Amsterdam over de joodse
migratie. Voor de herkenning van het probleem werd de situ
atie in Nederland als uitgangspunt genomen, maar het pro
bleem deed zich uiteraard niet alleen in Nederland voor maar
overal in Europa en in de nieuwe wereld.
meer aangepaste joden in het
nieuwe land en de nieuwko
mers".
Nieuwkomers in Amsterdam
waren de Askhenazim, de jo
den uit Duitsland en Polen.
Ze zochten in de eerste plaats
hier hun toevlucht om te ont
komen aan de verschrikkin
gen van de Dertigjarige oor
log. Tussen 1648 en 1660
kwam er vervolgens een
stroom vluchtelingen op gang
uit Polen, die het slachtoffer
waren geworden van pogroms
als uitvloeisel van de Pools-
Zweedse oorlog in die jaren.
Cahen wijst er op dat er grote
culturele verschillentussen
deze twee groepen van joden
zijn, maar dat ook het klasse-
verschil voor conflicten zorg
de.
Het zou vele decennia duren
voordat deze joden in Neder
land waren geintegreerd. Yo-
sef Kaplan van de Hebreeuw
se universiteit van Jeruzalem
die specialist is in het Neder
landse zeyentiende-eewse jo
dendom zegt daarover: „De
Spaanse en Portugese joden in
Amsterdam stonden dubbel
zinnig tegenover de nieuwko
mers. Aan de ene kant brach
ten ze heel wat geld bij een,
waardoor Oosteuropese joden
zich hier konden vestigen,
maar aan de andere kant wa
ren ze bang voor die grote
stroom van joden die door taal
het jiddisch en andere
culturele gewoonten van hen
waren gescheiden".
Vele Askhenazische joden
verlieten daarom Amsterdam
weer. In de achttiende eeuw
verloren de Sefardische joden
echter hun dominante positie,
vooral ook omdat de handel
lang niet meer zo floreerde als
in de zeventiende eeuw. Dat
kwam waarschijnlijk de inte
gratie van de Askhenazische
joden ten goede.
Cahen meent dat het aanpas
singsprobleem in Nederland
zich in het begin van deze
eeuw herhaalde. De pogroms
in Oost-Europa zorgen er voor
dat er opnieuw grote aantal
len joden naar het westen
kwamen, ook naar Nederland.
„De Oosteuropese joden wer
den in het vooroorlogse Am
sterdam en 's-Gravenhage
met de nodige argwaan beke
ken. Ze spraken een taal, het
jiddish, waarvan de bovenlaag
van de Nederlandse joden lie
ver wilde vergeten dat ook
hun ouders een variant daar
van gesproken hadden. De
Oosteuropese joden hadden
bovendien andere liturgische
gebruiken en hechtten weinig
waarde aan het calvinistische
decorum waar de Nederland-
Oosteuropese joden hebben vanaf hun vestiging in Amsterdam altijd eigen synagogen gehad.
Op de foto: ochtendgebed in de sjoel aan de Nieuwe Kerkstraat. foto: nos
schamen zich voor hun onbe
houwen lotgenoten uit het
oosten. Maar tegelijkertijd
worden deze ontwikkelde,
cosmopolitisch ingestelde jo
den gewantrouwd door de
Duitsers, die zich als burgers
vaak onmachtig voelen, ver
deeld als ze zijn over een
groot aantal staatjes. Duits
land zal als eenheidstaat pas
door toedoen van Bismarck in
1871 een feit zijn. De ontwik
kelde joden ondersteunen de
oosterse joden weliswaar van
tijd wel, maar hun conflicten
met deze groepen hebben er
toch mede toe bijgedragen dat
zij het toch al sterke anti-se-
mitisme verder in de kaart
hebben gespeeld".
Duitsland
Cahan wijst erop dat dergelij
ke conflicten niet tot Neder
land beperkt bleven. „Talrijk
zijn de voorbeelden van de
botsingen tussen joden uit oost
en west of liever tussen onge
ëmancipeerde joden en diege
nen die zich al hadden aange
past in steden als Wenen, Ber
lijn, Londen, Parijs en zelfs
New York".
De Franse Revolutie zorgde
er op kortere of langere ter
mijn voor dat de joden in de
meeste West- an Middeneuro-
pese landen al dan niet be
perkte burgerrechten kregen
en het proces van integratie
werd versneld. Bijzonder ge
compliceerd was echter de si-
ven A. Aschheim die als do
cent aan de Hebreeuwse Uni
versiteit van Jeruzalem spe
ciale studie maakte van de
plaats van de joden in Duits
land meent: „In Duitsland
was de botsing tussen rijke en
arme joden het sterkst. De jo
den die daar reeds lang geset
teld waren, grepen met beide
handen de Verlichtingsidea
len aan. Zij wilden zich naar
het Bildungsideaal van die
tijd verder ontwikkelen. Je
ziet veel joden dan ook in ho
gere functies terecht komen,
in de universiteiten en ook in
de politiek. Zij groeiden weg
uit hun oorspronkelijke ortho
doxe milieu, de solidariteit
met de joden uit het oosten
vermindert navenant. Ze
PAUL VAN VELTHOVEN
Anticonceptie (2)
De briefschrijfster die languit
valt over Vaticaanse theologen
die anticonceptie als moord
hebben aangemerkt, wekt de
indruk ervan overtuigd te zijn
dat haar bizarre redenering lo
gisch zou voortvloeien uit dat
standpunt. Dat is natuurlijk
niet het geval. Het is duidelijk
dat de uitspraak van de theo
logen slechts betrekking heeft
op het scheppen van nieuw le
ven, dat met anticonceptie on
gedaan wordt gemaakt. Gees
telijken die zich tot het celi
baat hebben verplicht en an
dere vrijgezellen staan evenals
nog niet gehuwden in principe
buiten dat proces. Zij kunnen
daarom bezwaarlijk als „moor
denaars en haters van het le
ven" worden aangeduid, ook
niet bij wijze van feministische
„geestigheid". Ondanks de
„redenering" van de brief
schrijfster zie ik in d® argu
mentatie van de Vaticaanse
theologen geen enkele reden
de Kerk uit te lopen; integen
deel. Ik ben er daarnaast van
overtuigd dat reguliere aan
hangers van de feministische
theologie zich nadrukkelijk
zullen distanciëren van de
overspannen stellingname van
de briefschrijfster, ook als die
„slechts grappig" is bedoeld.
G.A.M. Dekker.
VOORSCHOTEN.
Anticonceptie (3)
Met stijgende verbazing las ik
het ingezonden stukje onder
de kop Anticonceptie. Hoe kan
iemand in zo'n kort bestek zo
veel onjuistheden, verkeerde
conclusies en insinuaties sa
menpersen. De briefschrijfster
had, alvorens zich aan zoiets te
wagen, eerst beter geïnfor
meerde mensen moeten raad
plegen, of zij moet geheel te
kwader trouw zijn. „Homun
culus" (mensje) slaat natuur
lijk niet op elke willekeurige
zaadcel, maar alleen op een
zaadcel, die via de geslachts
daad in het vrouwelijk li
chaam aanwezig en aldaar be
vrucht is. Dit beginnende le
ven doden werd en wordt door
veel theologen moord ge
noemd. Verder noemt inzend
ster celibatairen (mannen dus
die ongetrouwd blijven) moor
denaars en haters van het le
ven. Althans dat meent zij te
mogen stellen en concluderen
uit de mening van „Vaticaanse
theologen". Maar zij gooit een
voudig de begrippen celibatair
en anticonceptie door elkaar.
Last but not least schrijft zij,
dat nu wel elke rooms-katho-
liek hard uit deze kerk, geleid
door moordenaars, zal weglo
pen. Maar de meest simpele
gelovige zal deze domme en
leugenachtige stellingname
doorzien! De katholieke kerk
is de beste pleitbezorger van
het beginnende leven!
G.A. van der Valk,
DEN HAAG.
Er is niets te koop in de wereld,
of't komt in de krant.
litie
itei
Handelsoverleg met de V iS
verw;
nd jaar
:rs
iLUROPA en de Verenigde Staten koersen verbeter het C
een heuse handelsoorlog. De Belg Willy de Clercq, I ?ral<
commissaris, had dit weekeinde namens de Europ
meenschap krachtige taal gesproken; Washington hei
op in eveneens niet mis te verstane woorden gereag der Sa
de andere partij een handelsoorlog wil dan kan dat de bev
de VS straTcs Europese poederkoffie op de zwarte lij p- De
dan gooit de EG gewoon haar grenzen dicht voor
kaanse bietenpulp. We zullen nog wel eens zien wie W)
langste eind trekt, redeneren beide partijen. Het klit ,n vooi
maal nogal kinderachtig, maar ondertussen is er n
bezorgdheid. En niet alleen bij de producenten van
koffie aan deze en de exporteurs van bietenpulp a
zijde van de Atlantische Oceaan.
lete
VOOR de handelsbetrekkingen tussen de twee groo
nomische machtsblokken ter wereld dreigt het recen pGD
monenbesluit" van de EG verregaande consequenties
gen. Brussel heeft bepaald dat vanaf 1 januari geen c<fevr
tievlees meer op de Europese markt mag worden a
den waar de groeihormonen testosteron en progeste Eervol;
te pas zijn gekomen. Beide preparaten worden schad ÏN H/
acht voor de volksgezondheid. Ook vlees dat van bi1" ^1J(
EG wordt ingevoerd mag deze hormonen niet beva t| V€
Verenigde Staten, een niet onbelangrijke vleesleve aatrege
vinden dit onzin. Zij beschouwen het als een bewusts t moi
de EG-markt af te sluiten voor Amerikaanse vlee iaraan
want volgens Amerikaanse begrippen zijn de gewraa )rclf
monen helemaal niet schadelijk.
De vs hebben dan ook tegenmaatregelen aangei afloo
voor het geval de EG voet bij stuk houdt. Er ligt al
klaar met Europese exportgoederen, waaronder bijvt
tomaten, die op een Amerikaanse boycot zullen stuil |0r te
een vooruitziende blik had Brussel tevoren al een „te| latuur
geproduceerd, waarop behalve walnoten onder meen >g bete
teriaal voor bloemstukjes en jawel hormonen r.G. K
HELEMAAL ongerijmd is het niet dat Washington hamei
verdenkt van pogingen de toegang tot de Europesean ^er
voor buitenstaanders te bemoeilijken. De VS, die z*c' Dgen a
kampioen van de vrijhandel beschouwen, zijn ech Uur
overdreven snel geneigd moord en brand te schreeuw lar ui
deden ze bijvoorbeeld ook - en ten onrechte - toen ike zoi
haar nieuwe partners Spanje en Portugal indertijd ee'aar t0
lijke voorkeursbehandeling beloofde op het punt va )0r^ra
bouwexporten binnen Europa. Dat ging en gaat in< t
deels ten koste van de Amerikaanse graanboeren, i lc]eri d
de regeling viel niets aan te merken. De Amerikaanse llen d
was echter zo onbekookt, dat het bijna tot een heuse' t".
oorlog" leidde, terwijl Washington gelijktijdig in all et "J'1
aarden de lof zong van een sterke Europese Gemeei
VHPA
BOVENDIEN vertonen de VS als het zo uitkomt tei n de
even duidelijke protectionistische trekjes als wil 'e laat'
welk ander land: hun landbouw wordt nog zwaarder j^^ei
dieerd dan die van de EG. Washington heeft kort jng
ook een heel pakket van wetten uitgevaardigd waarrineel in
eigenzinnige handelspartners mores wil leren. Op diesalarisi
beroept de Amerikaanse onderminister Yeutter zich^ÜSL
huidige twistgesprekken niet Brussel.
ond
n gaat
kket v
HlJ doet dat op het verkeerde moment, naar aanleii
de verkeerde kwestie en langs de verkeerde weg. De
nenrichtlijn van de EG is wel degelijk gebaseerd op
gingen van volksgezondheid/De Amerikanen moe]
gewoon bij die Europese opvattingen neerleggen,
hoeft zich zijn gezondheidsnormen niet door Washii
laten voorschrijven. En voor het beslechten van
(schijn)conflicten is de internationale organisatie vt
ven en handel, de GATT, de aangewezen instantie.
Amerikanen plegen graag andere wegen te bewandel
ciaal als zij hun eigen belangen in gevaar zien.
Half tot zwaar
bewolkt
DE BILT (KNMI) - In de
drukverdeling boven onze om
geving komt morgen niet veel
verandering. Met een noord
westelijke wind blijft de luch-
taanvoer van de Noordzee ko
men. Deze lucht is boven het
zeewater wat opgewarmd en
vochtiger geworden. Hierdoor
ontstaat veel bewolking waar
uit af en toe wat lichte regen
valt. Komende nacht zal de
temperatuur in de buurt van
het vriespunt komen, maar in
het oosten van het land kan de
temperatuur aan de grond nog
onder nul komen. De noord
westenwind is, zwak tot matig,
aan de kust en op het IJssel-
meer vrij krachtig. Het ziet er
naar uit dat de komende da
gen vooral de nachten wat
minder koud zijn.
Weersvooruitzichten vo<
Europese landen, geldig
dag en donderdag:
Zuid-Scandinavië: veel bewolking.
Middagtemperatuur 3 tot 5 graden,
alleen in Zuid-Zweden in de nacht
nog lichte vorst.
Denemarken: bewolkt, donderdag
ook af en toe zon. Middagtempera
tuur rond 4 graden, in de nacht tem
peratuur om het vriespunt.
Britse eilanden: perioden met zon.
Middagtemperatuur 6 tot 8 graden, in
de nacht temperaturen rond het
vriespunt
Benelux en West-Duitslandwolken
velden en overwegend droog. Mid
dagtemperatuur van 6 graden langs
de kust tot rond het vriespunt in
Zuid-Duitsland. In de nacht lichte
Italië en Joegoslavische ki
het oosten wegtrekkende r
sneeuw gevolgt door pericx
zon. Middagtemperatuur in 1
den 8 graden, in het zuiden
Griekenland: Eerst regen,
wolkt en droog. Middagtem
rond 14 graden.
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
diverse
half bew. 20
Casablanca regen
Damascus onbew.
York
Paramaribo zw. bow. 26
Palm Beach regenbul 27
Pretoria onbew. 30
Rlo de Janeiro half bew. 35
ranclsco regenbui 13
graden,langs de
Middellandse Zee 10 a 12 graden. In
de nacht in het binnenland lichte
Alpenlanden: aanvankelijk nog
sneeuwbuien, later perioden met zon.
Middagtemperatuur in de dalen en
lage gebieden woensdag rond min 3
graden, donderdag rond het vries-
Portugal en Spanje: in het zuidwes
ten buien, meer naar het noorden pe
rioden met zon. Middagtemperatuur
langs de kust rond 16 graden, in het
binnenland ongeveer 9 graden.
Sao Paolo
Geen krant ontval
Bel tussen 18.00 en
uur, zaterdags
14.00 en 15.00 uur,
toon 071-12.22.48
krant wordt nog de
avond nabezorgd.
'\T\
tre'
ke
sve
eek
jordj
ïtrek
iden
eetm
in 1
ïef 1
n w
jn m
verle
ond
pla
ikan
gorge
uden
EK
JBW
8£T
V<
'b—
