3
Boeren op de vlucht
voor Braks en Nijpels
Deetman soepel voor
gehandicapte studenten
Kombrink: Lubbers begint
op jokkebrok te lijken
Minder vut en meer
inkomen ambtenaren
lEUWO
£ON: kinderopvang
itegraal aanpakken
Vertraging in zaak „beul van Ommen''
12?
(GALL óo~GA~LL)
18 PACI
[NENLAND
CcicLeSouocwf
WOENSDAG 16 NOVEMBER 1988 PAGINA 3
ing
korps
f te d
P-REGELING
DER WIJS
AATAAN
TERMEER De belangstelling
de speciale vut-regeling voor on-
ijspersoneel van 55 jaar en ouder is
;r dan verwacht. Ruim 60 procent
je leerkrachten en ander personeel
>veer 10.000 mensen) heeft van de
an de jng gebruik gemaakt. Docenten
P B. Bden dit jaar voor het eerst gebruik
3rbezeten van de z06enoernde dop-regeling
v stroming onderwijspersoneel), be-
P 1 om werkloosheid in het onderwijs
inen ei(e gaan. De leerkrachten konden
en sp Tkelijk van hun leeftijd geheel of
het p èltelijk vervroegd uittreden. De
re deelneming leidt niet tot over-
jding van het voor 1988 beschikba-
idget (155 miljoen gulden).
Gestolen autoradio's
verhandeld
via kazerne
GRONINGEN De politie in Gro
ningen heeft samen met de Konink
lijke Marechausse in Zuidlaren een
omvangrijke handel in gestolen auto
radio's opgelost. De radio's werden
verkocht via de kazerne in Zuidla
ren. De twee verdachten, de 20-jarige
militair R.J.M. en de 20-jarige K.J.P.
hebben bekend autoradio's te hebben
gestolen op bestellingen van soldaten
uit de Adolf van Nassaukazerne. Vol
gens een woordvoerder van de politie
is dat in kazernes algemeen bekend
en gebeurt het ook in andere plaatsen
in ons land. De politie verwacht de
komende week verschillende helers
te kunnen aanhouden.
Kantoormuseum: van
kleitablet tot computer
TILBURG De kantoorsector in Neder
land krijgt op 30 november een eigen mu
seum, het Scryption in Tilburg. Het mu
seum voor schrift- en kantoortechniek
toont het verhaal van het schrift van klei
tablet tot en met computer. In tijdelijke
tentoonstellingen worden bepaalde thema's
toegelicht, zoals de emancipatie van de
kantoorwerker en de ontwikkeling van het
kantoor als werkplaats. De permanente op
stelling omvat onder meer een grote verza
meling typemachines, schrijfmaterialen en
inktstellen. Volgens directrice drs. Leonoor
Speldekamp is er nergens anders in de we
reld een collectie van gelijke omvang en
kwaliteit te vinden. De inrichting en ex
ploitatie wordt vrijwel geheel gefinancierd
door het bedrijfsleven.
DEN HAAG De vier cen
trales van overheidspersoneel
hebben gisteravond in Den
Haag besloten in te gaan op
het voorstel van "minister Van
Dijk van binnenlandse zaken
om de vut-financiering voor
ambtenaren te beperken.
Daardoor komt 150 miljoen
extra beschikbaar voor de in
komens van de ambtenaren in
1989. Als laatste ging de ach
terban van de grootste ambte
narenbond. de AbvaKabo,
hiermee akkoord. Thans lo
pende vut-rechten komen niet
in gevaar door de beperking
van de financiering.
Nu de centrales hebben inge
stemd met de beschikbare
ruimte voor het overleg over
arbeidsvoorwaarden en werk
gelegenheid in 1989 kan het
overleg over de feitelijke in
vulling beginnen. Er ligt /iu
ƒ350 miljoen voor inkomens-
f175
miljoen voor werkgelegenheid.
De FNV- en CNV-ambtenaren
en het onafhankelijke Ambte-
narencentrum willen een
loonsverhoging voor iedereen
van één procent, maar dat zou
alleen al 440 miljoen kosten.
Daar staat tegenover dat de
CMHA (Hogere en Middelbare
Ambtenaren) sterk de nadruk
legt op inkomensverbeterin
gen die voor haar achterban
gunstig uitpakken. Een een
akkoord met én loonsverho
ging voor iedereen én maatre
gelen ten gunste van hogere
en middelbare ambtenaren is
het meest waarschijnlijk.
Daarmee moet de zuigkracht
van het beter betalende
bedrijfsleven enigszins worden
afgezwakt.
Excuses Vonhoff
GRONINGEN De Groninger
commissaris der koningin Henk
Vonhoff heeft de politiebonden
zijn excuses aangeboden voor het
gebruik van het woord „scho
rem", vorige week tijdens een re
ceptie van de rijkspolitie in Den
Haag. Vonhoff onderstreepte
echter dat hij nog steeds vindt
dat hij terecht boos was over het
hinderlijke gedrag van de niet
uitgenodigde. actievoerende
agenten van de Haagse gemeen
tepolitie op de receptie. „Schorem
in een uniform blijft schorem!',
zei hij toen. Hij betreurt het dat
die uitlating een veel bredere la
ding-heeft gekregen dan hij be
doeld had. „Er is geen sprake van
dat ik alle politieagenten zo kwa
lificeer", aldus de commissaris, j
lienstpï"
ïnst.
^ens
;r verv
erderh
sn de
i diene
in aanl
tantal
aan.
rs mei
kelijk
r een
eünifi
5kaks vindt
nkrimpen
an
■ake vj
niet veestapel
s te vol A
TnhSiiet nodig
en las}
ksel v<ycrvolg van de voorpagina)
nstplicjTRECHT - Minister
enopkaks van landbouw
oudeifot het verwijt dat de
laar diltensieve veehouderij
igen. löe belangrijkste veroor-
itpiichïker is van de verzuring
aald. EPn de hand. Het buiten-
Tnd is voor 59 procent
ferantwoordelijk voor de
rzuurde neerslag in
is land. De veehouderij
Nederland voor 20
ocent. De intensieve
ehouderij (varkens en
uimvee) neemt daar
in ongeveer een derde
hetl)0r ^aar re^en^në-
fct is daarom zeer ten on-
ëchtc dat de intensieve vee-
puderij als de oorzaak van
heidst^ verzuring wordt gezien,
*htieeirus Braks gisteren in
jtrecht bij de door hem vèr-
"e snchie opening van de Vak-
ie gedturs Intensieve Veehoude-
krats Ij De om de twee jaar in ons
iet perind gehouden beurs is de
rootste beurs ter wereld
oor varkens-, pluimvee- en
alverhouderij. In de tussen
let nujggende jaren wordt in Ja-
epaaldpn een, soortgelijke beurs
eidskr!flloude%
Volgens Braks bestaat er
P oiooralsnóg geen enkele re-
/annflen het tot nu toe gevoerde
en ecAfteleid en de voorbereiding
|>r nieuwe plannen te wij-
?n. Bij de vraag of de'vee-
je 1 wel of niet moet wor-
i ingekrompen spelen de
te belangen van werkge-
jnheid en economie een
lenlijke rol, aldus Braks,
totale produktie van var-
is- en pluimveehouderij
:ft jaarlijks een gezamen-
e waarde van negen mil-
1 gulden. Inclusief toele-
ende en verwerkende be-
jven biedt de bedrijfstak
i 65.000 mensen werk.
minister is optimistisch
r de in.gang gezette maat-
elen om de mestover-
otten te bepreken. Uit re-
t onderzoek van het
zet lü«{3ndbouw-Economisch Insti
jg jput blijkt volgens hem dat
i j si ar.j m0geijjj< js met enige
even Ifenscherping van de bestaan-
|e maatregelen dat alle over-
Bllige mest in eigen land kan
jrden afgezet. Mestverwer-
ng in 1991 zal zelfs niet no-
g zijn.
NIEUWE EMIGRATIEGOLF NAAR CANADA
N VANDAAG^
IN HET VJ
GELEEN Een nieuwe
emigratiegolf naar Cana
da lijkt op gang te ko
men. ,,Op de vlucht voor
de ministers Braks en Nij
pels", zoals mevrouw C.
van der Heijden uit Ge
leen het noemt.
Zij legt namens het Fries/Ca
nadese makelaarskantoor Van-
derzwaag uit Hamilton (zuid-
Ontario) contacten met Neder
landse boeren die een nieuw
leven zonder knèllende milieu
regels en quoteringen in Cana
da willen beginnen.
Ben Vanderzwaag, een zoon
van Friese boerenouders, emi
greerde zelf in de jaren vijftig
naar Canada. Hij pakte een
baantje aan als conciërge bij
een school, werkte bij een ma
kelaarskantoor, studeerde in
die tijd druk, en vestigde zich
Mevrouw C. vari der Heijden legt namens een Fries/Canadees
makelaarskantoor contacten met Nederlandse boeren die in
als makelaar in Ham'mon.'Ai Canada een nieuw leven willen beginnen. FOTO: PERS UNIE
twintig jaar bemiddelt hij in de
■erkoop van Canadese boerde-
■an ^anaueae nue.ue- „Canada bepaalt zelf of een ren is. Dat lijkt vreemd
rijen aan Nederlanders. ..Maar boer kapitaalkrachtig genoeg is aehien. ^Maar de verklarmg„is
de laatste jaren is sprake van om toegelaten te worden. Er is
een sterk gestegen belangstel- oen redelijk streng immigratie-
ling. De melkquotering en de beleid", aldus mevrouw Van
mestwetgeving maken het der Heijden. „Voor bijvoor- - - -
voor de boerin aantrekkelijk beeld de varkenshouders is het makkelijker dan hier om el-
om hier weg te gaan", aldus een probleem hun bedrijf hier ders een groter bedrijf te ko-
mevrouw Van der Heijden. voor een redelijke prijs kwijt te pen. Maar wat vooral speelt is heel veel Nederlanders of
eenvoudig. In de eerste plaats
zijn veel boeren in Canada
veel minder grondgebonden.
Die verkopen hun bedrijf ge-
Ik ga regelmatig met groepen
boeren daarheen en organiseer
voorlichtingsavonden".
Friesland
Hoewel de belangstelling voor
emigratie redelijk over het
hele land verspreid is, is er
volgens mevrouw Van. der
Heijden wel sprake van een ze
kere concentratie onder melk
veehouders in Friesland. „Het
gaat om heel verschillende
soorten gezinnen. Zo zijn we
nu in onderhandeling met een
Friese boer die al meewerken
de kinderen op het bedrijf
heeft. Maar er zijn ook gezin
nen met heel jonge kinderen.
In het algemeen kun je wel
zeggen dat het boeren zijn die
hier in Nederland boven de
„middelmaat" uilsteken, echte
agrarische ondernemers. Lo
gisch ook, want er is voor zo'n
beslissing toch wel extra durf
nodig. Uiteindelijk is het een
onherroepelijke stap".
Spijtoptanten
Echt veel spijtoptanten heeft
mevrouw Van der Heijden nog
niet meegemaakt. „Wel één ge
val van een echtpaar uit de
buurt van Amsterdam. Die
twee waren toch niet zo geluk
kig in Canada en zijn toen te
ruggekomen. Maar ook hier
viel het tegen en zij zijn toen
opnieuw naar Canada gegaan
en voelen zich nu toch heel ge
lukkig".
Bij het aarden in Canada is de
plaatselijke opvang van groot
belang. Canada heeft daarin
een streepje voor op andere
émigratielanden. „Er wonen
Emigratie naar Canada is al raken. Voor melkveehouders
sinds eind vorige eeuw voor ligt dat anders. Vooral door de
het probleem van de opvol
ging. Dat geldt overigens niet
agrariërs geen ongewone zaak. melkquota is hun grond heel alleen voor Canadese boeren
Het was vaak een vlucht voor goed verkoopbaar, zodat zij k,„H»r„r
de armoede, maar ook, zoals in over kapitaal kunnen beschik-
de jaren dertig, een vlucht ken om daarmee een goed be-
voor een sterke overheidsregu- drijf in zuid-Ontario te kopen,
lering met teeltbewijzen. De Dat zijn dan bedrijven met een
grote emigratiegolven van de veestapel die afhankelijk van
jaren dertig en vijftig zijn ech- de grootte in prijs variëren van
ter onvergelijkbaar met de hui- 800.000 tot 2,4 miljoen gulden.
dige situatie. Canada laat geen Je hebt lopende bedrijven
boeren-pioniers toe die bijna waarbij de emigrant de dag na Makelaarskantoor
zonder een cent ergens midden aankomst al kan gaan melken zwaag werkt in in
in de wouden van Alberta Maar er zijn ook gevallen men met de Fries-Gronings- land is vee dunner bevolkt en
„land gaan maken". Voorbij is waarbij de verkopende boer Drentse Makelaardij (i-GD) in dus zijn de milieuproblemen
mensen van Nederlandse af
komst in Canada, en zeker in
zuid-Ontario waarop ons kan
maar ook voor de kinderen toor zich richt",
van de Nederlanders die dertig Voor veel boeren is niet alleen
jaar geleden zijn geëmigreerd, de milieuwetgeving met alle
Die hebben gezien hoe hard beperkende bepalingen de
hun ouders hebben moeten druppel die de emmer doet
werken om een farm op te overlopen. „Veel boeren heb-
bouwen en kiezen daarom ben er moeite mee dat zij als
voor een rustigere baan in de wrijfpaal worden gebruikt
voor de milieuproblemen. In
Vander- Canada is het leven ruimer,
zwaag werkt in_Nederland sa- vrijer. Logisch ook. want het
de tijd van blokhutten, zoals
destijds in de Bulkleyvalley geeft",
uvaar grasgroene T"*~
tussen beren en jakhalzen een
nieuw bestaan opbouwden.
i tijdje helpt of advies Drachten. „Zo'n emigratie nu daar veel minder groot. Maar
is &een sPron8 in het Juister ja, dat is nu. Je weet natuurlijk
Holfandërs De vraag rijst waarom boeren zoals het vroeger wel het geval nooit of dat later ook niet daar
in Canada hun farm verkopen,
als het daar zo vrij en blij boe-
De mensen gaan verschil
lende keren in Canada kijken.
HAAG Het kabinet trekt veel te weinig geld
voor kinderopvang, meent de Stichting Kinderop-
g Nederland (SKON). Maar de problemen kunnen
alleen worden opgelost door de regering.
dringend samenwerking nodig tussen overheid, werkge-
en werknemers, gemeenten en particuliere organisaties, zo
?itte SKON-directeur R. Vernooy gistermiddag tijdens de
ï'ntatie van de nóta „Kinderopvang in de negentiger jaren",
ens de nota is er op dit moment voor 70.000 kinderen be
te aan opvangmogelijkheden. Op de lange termijn moeten
nog eens 160.000 plaatsen bijkomen. De door het kabinet
[estelde 125 miljoen subsidie zal slechts 15.000 plaatsen ople-
n. aldus Vernooy.
psten per plaats zijn 12.000 gulden (exclusief de ouderbijdra-
Als er in 1993 ongeveer meer dan 100.000 plaatsen moeten
en, zal dit de overheid bij volledige subsidie 1,4 miljard gul-
kosten. Zover wil de SKON het niet laten komen. Het is
arlijk de problemen in delen op te lossen, meent Vernooy.
adviseert daarom tot een integrale aanpak te komen. Het
ziet Vernooy een soort doe-groep verrijzen, die onder lei
van een „zwaargewicht" de knelpunten binnen drie maan-
zou moeten oplossen.
lamerleden Dijkstal (VVD), Janmaat (CDA) en Groenman
vinden de nota een goed initiatief, maar een doe-groep on-
ig. „Op een nieuwe commissie-Dekker zitten we niet te
iten. Wel van belang is het binnenkort verschijnende kabi-
zoorstel over de besteding van de 125 miljoen", aldus Dijk-
Groenman voegde daaraan toe dat er al een werkgroep
leropvang Nederland bestaat en dat er dus geen behoeft be-
aan een nieuwe commissie.
Zwaar monument
De Haarlemse militairen die in de Tweede Wereldoorlog om het leven zijn gekomen, hebben giste
ren een eigen monument gekregen. Op een eilandje in het Burgemeester Reinaldapark in Haarlem
werd in drie dagen tijd een 14.000 kg zware gedenksteen geplaatst. Vaststaat dat er onder meer
bij vliegveld Valkenburg in Zuid-Holland indertijd ruim 25 Haarlemmers zijn omgekomen.foto: anp
KNOLLEN
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister
Deetman van onderwijs is
voorlopig niet van plan de
omstreden Harmonisatie
wet voor studenten ingrij
pend te veranderen.
Hij is wel bereid gehandicapte
studenten tegemoet te komen
die van deze wet de dupe drei
gen te .worden. De gehandi
capten mogen wat hem betreft
langer dan twee jaar over het
eerste deel van hun studie (de
propaedeuse) doen zonder het
gevaar te lopen de studie te
moeten afbreken.
Deetman zei dit gisteren in de
Eerste Kamer waar hij over de
Harmonisatiewet aan de tand
werd gevoeld door de senato
ren De Gaay Fortman (PPR)
en Vis (D66). Volgens de Har
monisatiewet, die in augustus
van kracht werd, moeten stu
denten hun studie in zes jaar
afronden. Wie dat niet doet
uitgesproken dat de Harmoni
satiewet gedeeltelijk onrecht
matig is. Minister Deetman
heeft daarop vernietiging van
dit vonnis gevraagd bij dé
Hoge Raad. Tijdens het debat
in de Eerste Kamer wilde
Deetman gisteren dan ook niet
diep ingaan op de problemen
rond de Harmonisatiewet om
komt niet meer in aanmerking dat hij het vonnis van de Hoge
voor studiefinanciering. Deze Raad wil afwachten. Hij ont
regeling is nadelig voor stu- raadde de Kamer met klem
denten die vóór inschrijving een motie van De Gaay Fort-
aan een universiteit een HBO
studie hebben gevolgd. Zo'n
studie telt namelijk mee bij de
man en Vis aan te nemen,
waarin hem werd gevraagd de
wet zodanig aan te passen dat
berekening van de maximale het aantal slachtoffers van de
zesjarige studieduur.
Op 11 augustus heeft de presi
dent van de Haagse rechtbank
wet tot een minimum wordt
beperkt. Over de motie wordt
volgende week gestemd.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG „Lubbers
heeft een eenzijdig, scheef
en gedeeltelijk onjuist
beeld gegeven van het
PvdA-alternatief. Ik
vraag me af of hij niet be
zig is de traditie van jok
kebrok op te bouwen".
Dat zei PvdA-woordvoerder
Kombrink gisteren tijdens het
vragenuurtje in de Tweede
Kamer. De sociaal-democraten
hadden premier Lubbers ter
verantwoording geroepen over
zijn aanval, zaterdag tijdens de
CDA-partijraad in Ede, tegen
het plan van de PvdA voor be
lastinghervorming. Volgens
Lubbers komt een hoofdagent
van 40 jaar die een gezin moet
onderhouden er in het kabi
netsvoorstel veel beter af dan
in het PvdA-plan.
„Dit past een heer van stand
niét", aldus Kombrink. „Lub
bers gedraagt zich meer als
Tom Poes - verzin een list! -
dan als heer Bommel. Maar de
list deugt niet. Er zijn veel
hoofdagenten die met hun in
komen niet aan de top zitten
en die er in ons voorstel meer
of evenveel op vooruit gaan".
Kombrink had verwacht dat
Lubbers „ruiterlijk" zou toege
ven dat de PvdA het bij het
rechte eind had. Maar dat
deed de premier allerminst.
„De zaak is glashelder. Ik heb
nadrukkelijk de positie van al
leenverdieners met een inko
men van rond de 50.000 gul
den, die een gezin moeten on
derhouden, in beeld willen
brengen", aldus Lubbers. „Het
kost sommige mensen moeite
om zich te realiseren dat -deze
t vaak heel moeilijk zit
ten. De PvdA wil de laagste
tariefschijf laten gelden tot
jaarinkomens van 41.000 in
plaats van 46.000 gulden. Dat
gaat ten koste van de midden
inkomens. Volgens de PvdA
behoren mensen met 50.000
gulden tot de hoge inkomens.
Dat is onjuist".
Lubbers gaf toe dat het kabi
net heeft gekozen voor een
gunstige koopkrachtontwik-
king voor alleenverdieners
met een gezin. „In het kabi
netsplan gaat de genoemde
hoofdagent met een gezin er
duizend gulden op vooruit. De
PvdA kiest voor de alleen
staanden. Maar de alleenstaan
de agent met een jaarinkomen
van 50.000 gulden krijgt in het
PvdA-plan 182 gulden meer
dan in ons voorstel. Bij 60.000
gulden gaat hij er 83 gulden op
achteruit. Dat zijn zeer kleine
verschillen", rekende Lubbers
voor.
Krokussen tegen
vandalisme
AMSTERDAM Leerlingen
van een openbare school in
Amsterdam planten vandaag
en morgen 75.000 krokussen
op het Ceramplein in het ka
der van vandalismebestrijding.
Met het planten van de bloem
bollen willen de kinderen zelf
een bijdrage leveren aan het
verfraaien van hun leefomge
ving. De scholieren worden in
hun activiteiten bijgestaan
door de dienst openbare wer
ken. De gemeente heeft voor
het project 25.000 gulden be
schikbaar gesteld.
DEN HAAG De advocaat-
generaal bij de Hoge Raad mr.
J. Leyten weet nog niet wat hij
met de zaak van „de beul van
Ommen" aanwil. De bedoeling
was dat hij zich gisteren zou
uitspreken over de vraag of de
van oorlogsmisdaden verdachte
de R., oorspronkelijk afkom-
sng uit Monster, begin dit jaar
terecht werd vrijgesproken
door de bijzondere strafkamer
van de rechtbank in Den Haag.
Volgens de raadsman van De
R., mr. J. Sjöcrona, is de advo
caat-generaal echter nog niet
klaar met het bestuderen van
de juridisch zo ingewikkelde
zgak. De zaak is overigens al
leen nog maar een principe
kwestie. De voormalige oberka-
po van kamp Erika in Ommen
is na zijn vrijspraak meteen
naar zijn huis in de Bondsrepu
bliek Duitsland teruggekeerd.
Het is zeer onaannemelijk dat
hij zich nog in Nederland laat
zien als de Hoge Raad bepaalt
dat zijn zaak opnieuw moet
worden behandeld.
(ADVERTENTIE)
BÏAllOUB
VILLAGES
PRIMEUR D0MAKE
DELACEDZE Q(K
0.75 Uter O.
BEAÜJ0LMS PRIMEUR PRIMEER
(BALEAE DE LA GONIDE CAVE BERNARD
0.75 liter ^95 0.70 liter ^95
BEAOOLUS NOliYEAl
piat 095
075 liter 7.
BEAIJ0L1IS NOUVEAU
DROIT!»
0.75 liter
ADRESSEN? 0J8SB-17288 WK 4.
