„Kerkelijke confrontatie met de rijken is onvermijdelijk" £eidoe(3o kerk en wereld Amerikaanse evangelisatiedrift in Utrecht 'N AUTO ■GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CcidócSotvuMit - MAANDAG 14 NOVEMBER 1988 PAG#® Dak gereformeerde kerk ingestort SPAKENBURG Het dak van de Nederlands gereformeerde kerk in Spakenburg is zaterdagochtend ingestort. Volgens de brandweer is dit mede veroorzaakt door overvloedige regen val. Het dak kwam met een enorme knal naar beneden. De ^schade aan het kerkgebouw is aanzienlijk en bedraagt zeker een half miljoen gulden. De Nederlands gereformeerde ge- Tneente kon zondag terecht in de plaatselijke gereformeerde Icerk. Ds. J. Kamerbeek, de predikant van de Westerkerk, toonde zich dankbaar dat het dak niet tijdens een dienst is in gestort. Dan zouden er slachtoffers zijn gevallen". Basisbeweging kan visioen niet omzetten in beleid DEN HAAG De Basis Beweging Nederland (BBN) slaagt er niet in om haar visioen om te zetten in een haalbaar beleid. De 54 aangesloten kritische groepen en gemeenten in Nederland vinden elkaar in het verzet tegen onrecht en wanbeheer in de maatschappij, maar daar blijft het vaak bij. Dit blijkt uit het jaarverslag van de Basisbeweging. Het visioen van de beweging wordt daarin als volgt omschreven: „Vanuit het bijbels visioen willen basismensen samen met anderen zich inzetten voor een wereld waarin gerechtigheid en vrede heer sen en waar zorgvuldig met de aarde omgegaan wordt". Een 'concrete invulling' van deze visie ontbreekt, of er wordt zeer verschillend over gedacht, zo meldt het jaarverslag. Hij die de macht van het woord niet kent, kan de mensen niet kennen. Nederlandse kerken laten landbouw links liggen ;DEN HAAG De Neder landse kerken hebben zich (hooit echt bemoeid met de ivragen en uitdagingen waar jbe landbouw voor staat. Ter- jwijl vele kerkleden de span ningen die samenhangen met iie sociaal-economische ont wikkelingen in de landbouw ■aan den lijve voelen, is het ;gesprek over kerk en land bouw nog nauwelijks op gang jjgekomen. ttDit blijkt uit het rapport [i.Kerken en landbouw", dat ^een studiegroep van de Raad «van Kerken in Nederland [heeft geschreven. [De sectie heeft een groot aan- jstal maatschappelijke en poli tieke organisaties verzocht te creageren op het rapport van |!dé studiegroep, die onder •'voorzitterschap staat van prof. Sdr. ir. J. de Hoogh, hoogleraar jjlandbouwpolitiek te Wagenin- •De Nederlandse kerken heb- ;ben geen traditie in de be- '•moeienis met de landbouw, omdat er confessionele stands- ten vakorganisaties zijn die de •belangen van de agrarische bevolking behartigen. De vermindering van de 'werkgelegenheid en de ver slechtering van de toekomst perspectieven voor agrariërs fcouden de aandacht van de kerken moeten hebben, aldus het rapport. Andere zorgelijke ontwikke lingen betreffen onder meer de ecologische problemen die door moderne landbouwme thoden ontstaan en de pro ductie van overschotten. Het rapport wijst op het be lang van drie trefwoorden uit de christelijke sociale traditie, te weten cultuuropdracht, rentmeesterschap en gerech tigheid. Zij vormen de toets stenen voor de samenleving, maar in de wereld van de landbouw is daarvan weinig zichtbaar. - „Rentmeesterschap verschraalt tot rentabiliteit; cultuuropdracht verarmt tot technische vooruitgang; ge rechtigheid verschuift van i,het goede nastreven" naar „ieder het zijne geven..." De kerken kunnen en willen geen concrete richtlijnen ge ven voor een alternatieve landbouwpolitiek, aldus het rapport. Zij kunnen wel de grondslagen van het maat schappelijk bestel, ook waar het landbouw en voedselvoor ziening betreft, kritisch aan ide orde stellen. Vrouwelijke bisschop afge wezen Het bestuur van het Anglicaanse bisdom Dallas heeft zich uitgesproken tegen de wijding van de eerste vrouwelijke bisschop in de „VS, zo hebben kerkelijke F functionarissen gezegd. De zwarte predikante Barbara ■Harris uit Philadelphia werd vorige maand door het bis dom Massachussetts gekozen tot hulpbisschop. Veel kerkle den verzetten zich tegen het aanstellen van een vrouw als priester of bisschop. THIJMGENOOTSCHAP DISCUSSIEERT OVER VERNIEUWING SOCIALE DENKEN NIJMEGEN „Als de r.k. kerk de laatste socia le encycliek van paus Jo hannes Paulus II serieus neemt, dan is een con frontatie met de rijken onvermijdelijk. De Kerk zou de grootgrondbezit ters in Brazilië en Chili, het Internationale Mone taire Fonds, en de trans nationale ondernemingen met name moeten noe men. Deze vertegenwoor digers van de rijken ver zetten zich met hand en tand tegen de wijziging van de zondige structu ren', die de armoede in stand houden. Daarna kan de Kerk zeggen dat zij uiteraard ook het wel zijn van dezen op het oog heeft." Dat betoogde dr. H.M. de Lange, emeritus-hoogleraar ethiek aan de Rijks Universi teit Utrecht, zaterdag op de jaarvergadering van het Thijmgenootschap in Nijme gen. Leden van deze vereni ging van christelijke academi ci waren naar Nijmegen geko men om maar liefst zeven (mannelijke) inleiders aan te horen over het thema 'De vernieuwing van het christe lijk sociale denken'. De stu diedag werd georganiseerd sa men met de Katholieke Raad voor Kerk en Samenleving. Centraal op deze studiedag stonden de encyclieken over de sociale leer van de katho lieke Kerk. De Lange kon zich groten deels vinden in de encycliek 'De sociale zorg van de Kerk', die paus Johanhes Paulus II in 1987 de wereld in zond. Deze pauselijke brief signa leert een diepe breuklijn van armoede in de wereld en con stateert dat het de afgelopen twintig jaar heeft ontbroken aan politieke wil om stappen te zetten in de richting van een grotere rechtvaardigheid. Als mechanismen, die daar achter zitten, noemt de ency cliek .zondige structuren', maar De Lange betreurde het dat deze brief er onmiddelijk aan toevoegt dat deze zondige structuren wortelen in de per soonlijke zonde. „Het indam men van persoonlijke zonde - hoe belangrijk ook - leidt hiet tot het overwinnen van het kwaad van de armoede. Er wordt aanzienlijk meer ge vraagd. Wie zijn de dragers Prof. H.M. De Lange: „Wij hebben alles in huis om de armoede terug te dringen. Waar we mee te maken hebben is een bitter verzuim. Mijn generatie nu voor de tweede keer." FOTO: SP dacht, schenden hun hoogste waarden, als zij hebzucht blij ven verkiezen boven een be- ter-voorbeeldig leven." „Wij hebben alles in huis om de armoede terug te dringen", besloot een verontwaardigde De Lange zijn gloedvolle voordracht. „Waar we mee te maken hebben is een bitter verzuim. Mijn generatie nu voor de tweede keer. Wij la ten de dood zijn gang gaan. Dat is een diepere dimensie van de zonde. Zonde is de dingen op hun beloop laten, ze tenslotte maar laten gebeu ren en dan verzuchten dat je de wereld toch niet kunt ver anderen. Waar wachten we nog op/i? Laten we ons haas ten, schreef Paulus VI twintig van deze zondige structuren? Deze zondige structuren on- staan niet zomaar, ze worden gecreëerd en soms zelfs mo reel en theologisch gerecht vaardigd." Dieper gepeild Volgens De Lange had paus Paulus VI de situatie twintig jaar geleden in zijn encycliek 'Populorum Progressio' aan zienlijk dieper gepeild, toen deze schreef: „Als de rijken hun gierigheid nog langer voortzetten, roepen zij het oordeel van God en de woede van de armen over zich af met niet te voorspellen gevol gen. De staten die heden in welvaart leven, maar slechts op hun eigen belang zijn be- jaar geleden, er lijden te veel mensen." Prof. dr. J. de Valk, hoogle raar sociale filosofie te Rotter dam, gaf de leden van het Thijmgenootschap een over zicht van alle encyclieken over de sociale leer van de Kerk die sinds 1891 zijn ver schenen. Hij concludeerde dat deze brieven minder dogma tisch en dus bescheidener van toonzetting zijn geworden, steeds meer aandacht krijgen voor de wetenschap en de po litiek, en steeds meer de soci ale werkelijkheid zelf onder zoeken. Gaf de encycliek 'Re- rum Novarum' van Leo XIII (1891) nog een katholieke blauwdruk van de ideale sa menleving, latere brieven zijn voorzichtiger en willen slechts vragenderwijs een be paalde richting wijzen die wellicht de beste is. Deze ont wikkeling zag De Valk als een winstpunt, omdat daar door een veel flexibeler op stelling van de Kerk mogelijk is. Maar er is ook een scha duwzijde: „Er is geen duide lijk katholiek maatschappij model meer. Over dé scciale leer van de Kerk kan niet meer gesproken worden." Bezinning Drs. R.J. Jeurissen, weten schappelijk assistent aan de theologische faculteit te Nij megen, was ervan overtuigd dat het katholieke sociale denken nog steeds een heel belangrijke bijdrage kan leve ren in de bezinning op actuele sociale vragen, waarbij hij wees op het gebrek aan de door de overheid geboden ontplooiingsmogelijkheden van het individu in het CDA- denken over de .verantwoor delijke samenleving'. Maar dan moet de Kerk ook zelf tot voorwerp van discussie wor den gemaakt, meende hij. „Is de katholieke Kerk zelf im mers niet in sommige aspëc- ten van haar organisatie een falikante ontkenning van het eigen sociaal-ethische den ken?" Wat de Kerk betoogt over de menselijke waardig heid en het .subsidiariteitsbe ginsel' (het principe, dat de staat de uitvoering van min der belangrijke taken aan la gere organen dient over te la ten), wordt intern door „sek se-discriminatie" en „een rigi de bestuurlijk centralisme" te gengesproken. „Het sociale denken van de katholieke Kerk dient daarom vandaag de dag vooral ook een sociaal denken óver de katholieke Kerk te zijn." Handboek voor medezegggenschap DEN HAAG De ouders van kinderen op de katholie ke scholen hebben hun eigen handboek „medezeggenschap onderwijs": op de jaarverga dering van de Nederlands Ka tholieke Ouderraad, zaterdag, werd het eerste exemplaar van het handboek gepresen teerd. Het boek is een tweede versie van een handboek dat werd gemaakt door de KOV (on derwijsvakorganisatie) en het vormingsinstituut van het CNV. Bij de voorbereiding van de nieuwe uitgave is de NKO betrokken. Dat had on der meer als resultaat dat er meer informatie voor de ou dergeleding binnen de mede zeggenschapsraad is opgeno men. Het Handboek wordt voortaan gebruikt bij de cur sussen die de NKO organi seert voor leden van de Mede zeggenschapsraden in het on derwijs. Tijdens de jaarvergadering werd tevens een beleidsplan speciaal onderwijs gespresen- teerd. Hierin doet een werk groep uitspraken en aanbeve lingen op brede terrein van het speciaal onderwijs. De huidige bezuinigingen in dit type onderwijs worden afge wezen. Ds. Spijkerboer: meer politie nodig AMSTERDAM De beken de hervormde dominee A.A. Spijkerboer, predikant in de Amsterdamse Bijlmermeer, pleit voor meer politie om de criminaliteit in ons land terug te dringen. Hij doet dit in 'Evangelisch Commentaar', waarin hij verhaalt dat bin nen enkele dagen bij de bene denburen in de Bijlmer twee maal de televisie werd gesto len. „Hun kinderen, naar schatting zes en drie jaar, wa ren helemaal van streek: ze wilden niet meer eten en niet meer slapen." Verder maakt hij melding van het feit dat zijn kranten bezorger onder bedreiging de brommer moest afstaan. Het is Spijkerboer „volstrekt duister waarom een samenle ving als de onze dit soort toe standen laat voortbestaan". Wat is er aan te doen, zo vraagt de Amsterdamse predi kant zich af. „'Meer politie helpt niet!' hoor ik nu al jaren roepen. Schrikt u niet: ik denk dat meer politie wél helpt en dat de samenleving er zeer bij gebaat zou zijn als de politie het vangen van die ven als een roeping ging zien." „Roeping? 'Poen!' rie pen de agenten, ze gingen naar het Binnenhof en gooi den hun pet in de lucht. De minister zag het handenwrin gend aan." Als iedereen meer geld krijgt willen de politiemensen ook meer geld en volgens de hui dige maatstaven hebben ze dan ook nog niet eens onge lijk. „Maar je moet je niet echt verbazen wanneer onze sa menleving de criminaliteit niet onder de knie krijgt.' Praatje na de dienst De aankomende president George Bush praat met zijn 87-jarige "moeder na het bijwonen van de kerkdienst met de geestelijken van de Christ Memorial Church op Jupiter Island in de staat Florida. Bush houdt momenteel een korte vakantie in Florida- FOTO:AP UTRECHT De Mar griethal is al gevuld met zevenduizend jongeren, voor de vierde maal wordt Celebration gehou den en nog nooit was het aantal jongeren, in over grote meerderheid tie ners, zo groot als nu. Ze hebben voor het eerst een entreegeld van tien gul den moeten betalen, bij vorige manifestaties werd er gecollecteerd. „Ik kom hier voor de sfeer", zegt een bezoekster licht be smuikt, die achter de vol ledig bezette stoelen nog een plaatsje moet zien te vinden. Ze heeft al vaker manifestaties van Cele bration bijgewoond. „We zijn christenen die het ge loof komen vieren" zegt Sfeer is er ongetwijfeld in de erg zakelijke Margriethal, on derdeel van het Jaarbeurs complex. Begeleid door veel aan en uit flikkerend licht is het Rafaël-team goed in het gehoor liggende liederen be ginnen te zingen uit het Make-Way-programma: „Maak de weg vrij voor de Heer". Floyd McClung, een van de organisatoren (evangelist in Amsterdam die zich vooral richt op drugsverslaafden en prostituees), zegt het in zijn welkomstwoord zo: „Christus moet de Heer zijn van ons le ven, van ons geld, van onze vriendschappen, van onze ge heime gedachten, Heer van alles. Daar zullen we toe moeten besluiten en dat moeten we vieren". Het contrast valt niet te ont kennen: de leiding oogt radi caler dan deze jongeren, meestal keurig in de kleren met een enkele punk daartus sen maar die ziet er ook wel varend uit. Floyd Mclung heeft gezorgd voor een spre ker uit Amerika die al vaak voor de jeugd is opgetreden, Greg Johnson. Hij zal de eer ste dienst leiden van de drie waarmee de dag voor een goed deel heen gaat. Zijn the ma is: radicale keuze. „Sta je acht uur voor de spiegel en bid je slechts acht minuten tot God? Dat moet veranderen. De heerlijkheid van de Heer zal je pukkels er af branden". Johnson is een man die met zijn clowneske optreden zijn gehoor weet te boeien. Met veel mimiek en variatie in zijn stem voert hij een klein toneelstukje op rond het ver haal van David die zijn scha pen verdedigt tegen de leeuw en met succes vecht tegen Go liath. „David doodde het kwaad, hij maakte de leeuw af en sneed Goliath het hoofd af en werd populair bij de vrouwen". Johnson bouwt zijn verhaal zorgvuldig op en lardeert het met vragen naar zijn toehoor ders die gezamenlijk beant woord moeten worden. Hij in troduceert het eerste spreek koor van deze dag, in het En gels en het Nederlands: als ik heel veel doen kan met een beetje, dan kan ik heel veel doen met heel veel. Met de nodige grappen erin krijgt hij zijn gehoor zo ver. „Hoe meer je de Heer in je le ven toelaat, hoe meer je zult kunnen doen. David had slechts een steentje nodig om Goliath te doden. Hij vervolg de: „Dood iets in naam van de Heer en de vrouwen zullen met je zijn. Ze keken niet naar David op omdat hij een jeans droeg, maar omdat hij het lef had iets te doden. Je moet niet een beetje lauw godsdienstig zijn. Jezus vraagt om een radicale keuze". Dan wordt de jongens ge vraagd te gaan staan. Mis schien kunnen ze nu eindelijk die belofte, die radicale keuze maken voor Jezus. Sommigen heffen de handen omhoog zo als dat gebruikelijk is in bij voorbeeld de Pinksterge meenten. En dan is het de beurt aan de meisjes. Ook zij mogen nu naar voren komen, net als de jongeren, maar niet allemaal, er is niet voor ieder een plaats, waarschuwt Greg Johnson. De dienst is in een climax ge ëindigd. Het Rafael-team zingt weer en nu is het pauze. Een jongen na afloop: Als je zondag in de kerk alleen maar zit te luisteren, zoals de gereformeerden of de her vormden doen, dan zul je hier vreemd bij staan te kijken. Wat hier gebeurt, is een vorm van lofprijzing. Dat vind je bij de Pinkstergemeenten en bij de Volle Evangeliegemeen ten". Krijgt hij hier een ant woord te horen waar hij iets in zijn leven mee kan doen? „Ik ziet niet op een antwoord te wachten. Ik weet wat ik in mijn leven heb te doen", 's Middags is er een provin- ciespel. Voor elke provincie zullen de jongeren moeten bidden. Voor Zuid-Holland luidt het als volgt: Gebed voor een Opwekking. Bid voor een totale geestelijke verandering •onder de top-managers en be leidsmakers van de grote be drijven. Geld zegt niet alles; men moet niet demens en het milieu uit het oog verliezen, gebed voor een vernieuwend rentmeesterschap. Gebed ook voor de vele studenten aan de unniversiteiten. Gebed voor de landspolitiek en internatio nale politiek: geen betweterij, maar evangelisch dienstbe toon. Een gebed voor de wet- tenmakers op het gebied van drugsbeleid, criminaliteit, abortus, euthanasie, weten schap, opvoeding en ethiek: dat men opnieuw zal grijpen naar de eeuwige waarden van God. Op het eind van de middag is Celebration een echt feest ge worden, ook voor een nuchte re buitenstaander. Er wordt nu gezongen en gedanst in de Margriethal. Dit is de sfeer waar duizenden naar uit heb ben gezien. „Get on your feet and dance", zingen ze. „It is good to get excited. God is good" („Ga staan en dans. Het is goed om opgewonden te zijn, God is goed"). PAUL VAN VELTHOVEN Schadevergoedingsstraf AA0 midde nstei verd :aans land nik Jlijk g goedingsstrafHet komt op een of andere manier l^en I Wetboek van Strafrecht terecht als de geleerden het itwege minste over eens kunnen worden. Bovendien heeft eeifrdjgei missie voorgesteld een nieuwe aanduiding, de benar.'e£ei partij, op te nemen in het Wetboek van Strafvorderiirlyot de spelregels van de rechtspraak omvat. Op die manipel a een slachtoffer een sterkere rechtspositie krijgen. [jng c artsen Er ligt nóg een interessant voorstel: de benadeelde'^™ kan haar vordering splitsen. Een deel daarvan kan i strafproces en een ander deel in een civiele (burgerlijks cedure worden opgeëist. Tot nu toe kan een benadeelt een strafrechter een vordering van schadevergoeding!" toegewezen, niet óók nog eens naar de civiele rechtei* §{i pen. Daardoor gebeurt het dat een slachtoffer van eer drijf te weinig schadevergoeding ontvangt. mg; K - Op dit moment is het lang niet eenvoudig voor een sla! fer ook werkelijk de schadevergoeding te krijgen die vonnis is uitgesproken. Om die vervelende situatie te komen wordt de invoering voorgesteld van de „schai goedingsstraf". De veroordeelde betaalt dan ten behoev het slachtoffer aan de staat een geldbedrag, dat verv °ÜU1 onverwijld aan de benadeelde wordt uitbetaald. Ar\ jcaar In de huidige situatie verdwijnt een geldboete in de Psyc' kas zonder dat de slachtoffers zelf er een cent wÖzeLn°st worden. Een veroordeelde die weigert (of niet kan) b Jj1 moet de boete „uitzitten" en daarmee is de kous af. wjr toekomst moet dat anders worden: ook al zit de veroonn pr de boete uit, dan nog blijft de plicht tot vergoeding v}geas schade. gevei jn tti F*"" ÜjR zijn strafrechtsgeleerden die vinden dat het slach a te veel aandacht krijgt, hetgeen ten koste van de verooP' de zou gaan. Zij verwijten de commissie die de regelin g de schadevergoedingsstraf heeft voorgesteld, zich „t€ door het belang van de benadeelde te laten leiden, waa^ófd de straf het karakter heeft gekregen van een goedkotiarm relatief snel verhaalmiddel voor het slachtoffer", aldusden wetenschappelijke onderzoeksters (Hanneke van Soep1 Sylvia Walther) in het Nederlands Juristenblad. Zij nen weliswaar de noodzaak dat de strafrechtelijke p van het slachtoffer wordt verbeterd, maar tegelijkertijd. _r hP1 de zen ze er op dat niet alleen het belang van het slachi moet tellen. ar UlTERAARD moet een verdachte /veroordeelde op rrki i-| lijke wijze worden behandeld. Maar niet mag worden \r ten dat het slachtoffer nooit heeft gevraagd om te wto-f mishandeld of bestolen of wat dan ook. Dat is toch hetro punt. Wat dit betreft gaan de onderzoeksters al te lichtpTE bij aan één van de meest gerechtvaardigde verlangen!ter slachtoffers van de criminaliteit: genoegdoening. j MINISTER Korthals Altes van justitie vond dat in 198ang< al. Hij zei toen: „Eén van de meest wezenlijke functiefar de strafrechtspleging is het geven van genoegdoening-11 het slachtoffer en de nabestaanden, het compenseren v^g x subjectief gevoelde schending van de rechtsorde". Men. D gerust hart kan het aan de rechters worden overgelatiober belangen van zowel de verdachte als die van het slachf1"^ tegen elkaar af te wegen. Blijkbaar twijfelen de beide c zoeksters daaraan en dat valt te betreuren. Vrij zacht DE BILT (KNMI) Een krachtig hogedrukgebied ligt met zijn centrum boven het Kanaal. Dit systeem ver plaatst zich het komende et maal langzaam naar de Frans-Belgische grens. Voor ons land betekent dat een stroming uit het noordwes ten. Deze neemt langzaam in kracht af. Vanaf de Noord zee wordt daarmee zachte en tamelijk vochtige lucht naar ons land gevoerd. In deze lucht komen uitgestrekte wolkenvelden voor. In de komende nacht kan daaruit wat regen of motregen val len; groot zullen de neerslag hoeveelheden echter niet worden. Het is in eerste in stantie nog zacht: zo'n graad of 7 in de komende nacht en rond 11 graden morgenmid dag. In verband met de na bijheid van het genoemde hoog valt de wind in de nacht van morgen op woens dag vrijwel weg en kan zich gemakkelijk mist vormen. Op woensdag is de kans groot dat deze mist zich lang zal handhaven. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, geldig voor woensdag en woensdag: Zuid-Scandinavië: eerst perio den met zon, woensdag t mende bewolking en Middagtemperatuur 5 luari graden. In de nacht Jig h vorst. (en I Denemarken: perioden in d zon, woensdag toenemeniidscl wolking. Middagtemperng v rond 8 graden. I om Britse Eilanden: zonnige Jelijl den, woensdag in het noéals toenemende bewolking, lerzc dagtemperatuur ongeveè"en graden. (act j\ Benelux, noord-Duia ha wolkenvelden en overwork droog. Middagtemperatiifvlc tot 9 graden. konv Midden- en zuid-Duit^ wisselend bewolkt en mo een bui. Middagtemperat graden in het noorden graden in het zuiden. Frankrijk: zonnige per en koel. Middagtemp in het noorden rond 8 toenemend tot 16 gradei de Middellandse Zee. nacht in het binnenland aan de grónd. ADVERTENTIE tegen een |v% scherp tarief BLi K BIJ voor een dag. flUUn PERSONENAUTO BESTEL- OF EEN VERHUISWAGEN Tel. 071-177158 Kamsteeg Auto Rental It b«w. 24 19 »nd half bew. 21 |KI Rio de Janeiro rw. t Singapore regoi 26 16 27 16 32 24

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2