Leuk oud worden met
computer en pincode
Hoe meer geld, hoe meer kansen
KLM krijgt Fokker-100
door de strot geduwd
Overlast
Fonds
38 PJ|1
-—nnenland
SleidóQ-Oowiard
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1988 PAGINA 3
crk?R0F. J. MICHELS OVER OUDERENBELEID CDA
ater L
isci
ch,
religii
I
v ^wrT-»T" kaars beperkingen
ÏÏJMEGEN Ouderen CT»». 1 vs gfiü ren".
E. Gi
tegin
polar
katl
pen.
ellectj
èl tn
S bol,!lJMEGEN Ouderen
loeten af van hun angst
bor allerlei technische
er stJparaten en elektroni-
van 4j^e snufjes Ze moeten
"gent mee om leren gaan,
de jant het maakt het leven
[ing) tn stuk aangenamer. De
Bnwohlpverlening kan daar-
°g tr^j een handje helpen.
Eiaar^gn gezinsverzorgster
bijvoorbeeld eens
loeten zeggen: „Me-
rouw, zullen we nu eens
'lijkhimen geld halen met de
>en din-code"?, oppert de Nij-
iterb^eegse hoogleraar ver-
an zijeeghuisgeneeskunde
rof. J. Michels. Niet al
ien door zijn werk, maar
>atispk eigen ervaring -
;n jjij is 65 jaar -kan hij ver-
om jllen over „ouder wor-
1 getf11"- Ouderen alleen
,ft ee»aar zielig en hulpbe-
ondi°evend? Zeker niet.
eeft
.eenlpuderen blijven steeds lan-
vera#r thuis wonen. Maar een
ar nif>orwaarde is wel dat ze ge-
*ruik kunnen maken van al-
jrlei technische apparaten",
sgt Michels. „Nee, ik bedoel
vas -iet hulpmiddelen als rolstoe-
>n en dergelijken, maar de
1 eer£wone apparaten als televisie
m vd,et afstandsbediening, video-
ëcorder, telefoon en magne-
fonoven. Die maken het le-
;n een stuk prettiger en ver-
■oten de validiteit. Kijk ook
aar eens naar de toekomst,
U^anneer we straks per corn
er boodschappen gaan
:n of alleen nog maar geld
nnen halen uit de auto-
Ouderen moeten dat
k kunnen".
iet ouderenbeleid staat van-
lag centraal op een vergade-
Jng van de CDA-partijraad
Ede. Er zal een resolutie
•er ouderenbeleid worden
ïsproken, waarin onder
ieer aandacht is voor het be
ing van de techniek en de
joodzaak voor ouderen om
laarmee om te leren gaan. De
esolutie vormt de afsluiting
>or dan een discussie binnen het
IDA over de interne nota ou-
j, jerenbeleid. Michels was één
jan de samenstellers van dat
lapport.
lOuderen zijn geneigd tech-
iiek af te wijzen. Ze vinden
■Aet bedreigend. Ik ben daar
Prof. J. Michels: „Zullen we nu
pin-code?"
zelf een voorbeeld van. Ik
wilde nooit een computer,
bang om te falen. Maar ik had
hem eigenlijk wel nodig. Nu
heb ik er toch één en kan ik
eigenlijk al niet meer zonder.
Als ouderen moeten we over
dat soort dingen heenstap-
pen".
Zelfstandig
Andere punten uit de resolu
tie zijn: de deelname van ou
deren aan besturen moet wor
den vergroot. Belemmerende
leeftijdsgrenzen moet worden
opgeheven. Maar speciale ou-
derenraden moeten alleen als
overgangsfase worden gezien.
Ouderen moeten zo lang mo
gelijk zelfstandig kunnen blij
ven wonen en dus moeten er
meer woningen voor ouderen
komen. Deze moeten goed be
reikbaar zijn (openbaar ver
voer) en in de buurt van win
kels liggen. Thuiszorg - zowel
door vrijwilligers als betaalde
krachten - moet bevorderd
worden en er moet één „lo
ket" komen voor de zorgver
lening, zodat ouderen niet
steeds bij verschillende orga
nisaties voor hulp hoeven aan
te kloppen. Het is gewenst dat
ouderen ,uit oogpunt van soli
dariteit, gaan meebetalen aan
de aow-premie, aldus de reso
lutie.
Het CDA wil met de resolutie
een speciek christen-democra
tische benadering van het ou
derenbeleid gegeven. Michels
geeft toe dat het lastig is om
te omschrijven wat dat in de
praktijk precies betekent.
Volgens hem zijn de uitgangs
punten in elk geval dat recht
vaardigheid moet worden be
vorderd en dat iedereen zijn
talenten moet benutten. Ver
der hebben, volgens Michels,
alle mensen gelijke rechten,
maar ook gelijke plichten.
Zielepoten
„Ouderen worden nu nog te
veel afgeschilderd als een
zwakke en hulpbehoevende
groep. Je mag vooral geen
claims meer op ze leggen. Dat
beeld van zielepoten is best
verklaarbaar. Ouderen zijn
nu eenmaal langzamer en
hebben minder uithoudings
vermogen. Maar ik vind dat,
zolang je kunt, je voor elkaar
moet werken. Jongeren en
ouderen moeten eikaars mo
gelijkheden uitbuiten en el-
kaars beperkingen accepté
ren".
Christen-democratie betekent
volgens Michels ook dat niet
alles moet worden vastgelegd
in regels. „Het is zo makkelijk
om voor alles regels te maken.
Dan is iedereen van z'n ver
antwoordelijkheid af. Maar is
dat nou een volwassen maat
schappij?" Als voorbeeld
noemt hij de kwestie van de
leeftijdsgrenzen. „De jeugd
moet ons kansen geven door
aan besturen deel te nemen,
maar wij moeten zelf de ver
antwoordelijkheid nemen en
op een gegeven moment de
moed hebben om te zeggen:
„Het gaat niet meer, ik trek
me terug".
Echte bejaarden
Volgens Michels zou de poli
tiek meer aandacht moeten
hebben voor wat hij de groep
„gepensioneerden" noemt.
„Er is niet één groep ouderen.
Je moet onderscheid maken
tussen de mensen vanaf circa
58 jaar en de veel kleinere
groep „echte bejaarden" die
tachtig jaar en ouder zijn.
Voor die laatste groep zijn al
lemaal voorzieningen, zoals
bejaarden- en verpleeghuizen.
Maar dé eerste groep staat to
taal niet in de belangstelling.
Ze moeten hun eigen boontjes
maar doppen. Terwijl dat de
groep is met de verliezen.
Partner en vrienden vallen
weg. En je ziet daar nogal
eens depressies en psychische
problemen. Ook komt de eut
hanasievraag juist bij deze ou
deren nogal eens aan de
orde".
Michels wil vooral meer re
creatieve en educatieve voor
zieningen voor deze groep. De
resolutie vraagt daar ook om.
„Als mensen met pensioen
gaan vallen hun contacten
weg die ze op het werk had
den. Dus moeten er nieuwe
mogelijkheden komen om el
kaar te ontmoeten, zónder dat
de privacy wordt aangetast.
Een voorbeeld zijn de kaart
clubs of bijvoorbeeld het jeu
de boules in Frankrijk. Maar
vooral ook educatie is van be
lang. Kijk maar naar de gil-
des. Een geweldig project. Op
leidingen moeten meer toe
gankelijk worden voor oude
ren. Dat zorgt voor afleiding
en maakt sterker, waardoor
ouderen hun problemen beter
aankunnen".
CLARISSE BUMA
odem grootste
Spkop
Vissel
jndaij HAAG Van de 100-
ItaliëJoen d'e het kabinet in ok-
gradPr bij de algemene beschou-
Igen op aandringen van de
^ele Tweede Kamer be-
14 tkbaar heeft gesteld voor
ta milieu-maatregelen, gaat
15 miljoen naar de bodemsa-
14 ting. De ministerraad heeft
ji gisteren kunnen vinden
12 pie invulling van de motie
1® 1 de leiders van de rege-
13 gsfracties De Vries (CDA)
2i tVoorhoeve (VVD). De ƒ30
13 joen is als volgt onderver-
18 lid: 20 miljoen sanering bij
jondere projecten in de
12 Psvernieuwing, woning-
|w en wegenaanleg; 5 mil-
grondreiniging en tevens
liljoen voor bodempreven-
:leid.
en krant ontvangen? Bel
»en 18.00 en 20.00 uur, za-
lags tussen 14.00 en 16.00
telefoon 070-950101 en
krant wordt nabezorgd.
Honderden bewoners
van de Amsterdamse
binnenstad zijn giste
ren in een demonstra
tieve optocht naar het
stadhuis getrokken uit
protest tegen de drug
soverlast in het cen
trum van de stad. Ze
kregen van loco-bur
gemeester Etty de toe
zegging dat het bureau
Warmoesstraat 2000
extra overuren ter be
schikking krijgt om sa
menscholingen tijdens
de avond- en nachtu
ren in de binnenstad
extra aan te pakken.
Niettemin liepen het
tumult en de emoties
tijdens de commissie
vergadering zo hoog
op dat Etty uiteindelijk
besloot om de verga
dering te schorsen.
„Als er niet snel iets
gebeurt, zorgen we er
wel voor dat er een
hoop politie de buurt
in moet", zo waar
schuwden enkele
buurtbewoners de
wethouder.
FOTO: ANP
DIRECTIE ZWICHT ONDER DRUK OVERHEID
SCHIPHOL Onder zeer
zware druk van de rege
ring is de directie van de
KLM teruggekomen op
het kortgeleden genomen
besluit om in 1989 en 1990
geen Fokker-100-vliegtui-
gen te gebruiken. De
KLM-directie trok deze
beslissing in nadat Fokker
door de overheid gedwon
gen was de voor de KLM
bestelde Fokker-100-
vliegtuigen hoe dan ook
op de laatste overeenge
komen data af te leveren.
De dwang van de ministers
Smit-Kroes van verkeer en
waterstaat, De Korte van eco
nomische zaken en Ruding
van financiën op de KLM en
Al meer don 25 jaar helpt het NRF hun gelijke
kansen te geven door financiële steun aan
honderden projekten in Nederland.
Helpt u mee? Ja, toch zeker! GIRO 953
Nationaal
Revalidatie
Voor informatie:
J. F. Kennedylaon 101
3981 GB BUNNIK
tel.: 03405-63244
ZIEKENZORG IN DE TOEKOMST:
APELDOORN Rijke
patiënten moeten straks
ook duurdere behandelin
gen kunnen kopen van
ziekenhuizen! Een extra
luxe kunstgebit bijvoor
beeld, of een kunstknie
van hogere kwaliteit dan
gebruikelijk. Of een pe
perdure gezichtscorrectie.
Dat is de toekomst zoals
voorzitter glr. G. van den
Broek van de Nederland
se Vereniging van Zieken
huisdirecteuren die voor
ogen heeft. Hij lichtte zijn
plannen gisteren toe tij
dens een ledenvergade
ring van de NVZD in
Apeldoorn.
„Ziektekostenverzekeraars
vergoeden nu allemaal het
zelfde pakket. Mensen kun
nen zich wat extra bijverze
keren. Dan krijgen ze een
wat luxere kamer toebe
deeld, met kleuren-televisie
of een telefoon. Dat is dat.
Wij noemen dat de hotel
voorzieningen. Die zijn al
vrij goed. Op dat vlak beoog
ik geen veranderingen".
„In Frankrijk bestaan er
verzekeringen waarbij je te
gen een hogere premie steeds
recht hebt op behandeling
volgens de allernieuwste me
thodes. Die zijn vaak duur en
worden door een normale
verzekering niet gedekt.
Dergelijke mogelijkheden
moeten we hier ook schep
pen", aldus Van den Broek.
Dat er dan enorme verschil
len in de behandeling van
rijke en arme patiënten ont
staan, moeten we volgens
hem maar voor lief nemen.
„Dat is met alles zo. Ver
schillen zullen er altijd blij
ven bestaan", aldus Van den
Broek.
Pacemaker
In de visie van Van den
Broek moet het straks moge
lijk zijn dat mensen, die bij
voorbeeld een pacemaker
nodig hebben, de keuze krij
gen uit verschillende versies
en types. „Je hebt de 'gewo
ne', die door de verzekeraars
worden gedekt. En je hebt
net allernieuwste model,
waarbij je de pacemaker wat
sneller kunt laten werken als
je de trap op loopt. Maar die
nieuwste is wel duurder".
„De verzekering betaalt al
leen de goedkopere versie.
En daarmee lijkt de zaak dan
afgedaan. Ik vind dat een pa
tiënt zo'n super-luxe pace
maker moet kunnen aan
schaffen, als hij of zij bereid
is daarvoor een duurdere
ziektekostenpremie te beta
len. Het is eigenlijk raar dat
zoiets nu nog niet mogelijk
is. Je kunt iemand toch ook
niet verbieden een duurdere
auto aan te schaffen".
Commercie
Om zijn plannen te bekosti
gen bepleit Van den Broek
een lichte overcapaciteit bij
de ziekenhuizen. Dat „gat"
kunnen de ziekenhuizen dan
opvullen met commerciële of
andere „vrije" activiteiten
die buiten het ziekenhuis
budget vallen en die extra
inkomsten opleveren.
Met de winst kan het zieken
huis nieuwe investeringen
doen. Dat is volgens hem
heel hard nodig, „omdat
vroeg of laat apparatuur aan
vervanging toe is".
Van den Broek meent dat
veel ziekenhuizen anders ge
dwongen zullen worden met
sponsorgeld te gaan werken;
reclame in de ziekenhuizen.
„Dat zie je ook in het buiten
land. Daar is het heel ge
woon dat er bijvoorbeeld op
een röntgenapparaat staat:
Geschonken door die en
die".
KNOLLEN
w tW uv NAM NU
'SlC7THG?Apl£ v/COR 2'N
auG Krijst
Toch 'n idee om in de schoolkrant
ook 'n strip te hebben.
Fokker om zich aan hun
eerder gemaakte overeenkom
sten te houden heeft recht
streeks te maken met de ko
mende uitgifte van nieuwe
aandelen door Fokker. De be
slissing van de KLM om in elk
geval de komende twee jaar
geen Fokker-100-vliegtuigen
te gebruiken zou de aangekon
digde emissie van nieuwe Fok
ker-aandelen op een misluk
king kunnen laten uitlopen.
Bovendien zouden de schade
lijke effecten voor de belang
stelling van luchtvaartmaat
schappijen voor de Fokker-
100, wanneer de KLM als na
tionale luchtvaartmaatschappij
in dit stadium van het gebruik
van deze vliegtuigen zou af
zien, tot ernstige problemen
voor Fokker kunnen leiden.
Het besluit van de KLM-direc
tie om de komende jaren geen
Fokker-100-vliegtuigen in te
zetten was het rechtstreeks ge
volg van de mededeling van
Fokker, eind oktober, dat er
opnieuw vertraging was opge
treden in de aflevering van de
toestellen. De eerste daarvan
had op 26 januari volgend jaar
moeten worden overgedragen
en zal nu onder dwang van de
overheid ook inderdaad op die
datum worden afgeleverd.
Van Dijk vraagt
meer feiten over
Smallenbroek
DEN HAAG Minister Van
Dijk van binnenlandse zaken
wil van de gemeente Smallin-
gerland meer informatie over
de klachten tegen de in op
spraak geraakte burgemeester
Smallenbroek. Van Dijk is be
reid zich opnieuw te buigen
over de positie van Smallen
broek, in wie de wethouders
en de gemeenteraad het ver
trouwen hebhen opgezegd.
Maar de minister wil zich niet
baseren op een reeks ongefun
deerde klachten. Hij vindt fiat
de gemeente met een lijst van
harde, aantoonbare feiten
moet komen. De zeven fractie
voorzitters van de gemeente
raad hebben toegezegd de aan
vullende infdormatie te ver
strekken aan de Friese com
missaris der koningin Wiegel.
De fractievoorzitters zijn er in
middels van overtuigd dat Van
Dijk langzaam en behoedzaam
te werk gaat vanwege de mo
gelijke precedentwerking van
de zaak-Smallenbroek voor
andere gemeenten.
Beroep tegen
hechtenis in
ontvoeringszaak
baby
DORDRECHT De ad-
vocaat van de 21-jarige
Dordtse vrouw die ver
dacht wordt van de ont
voering van de baby Re-
nee Bos. heeft gisteren na
mens zijn cliënte hoger
beroep aangetekend tegen
de voortzetting van de
voorlopige hechtenis van
de vrouw. De rechtbank
in Dordrecht had daartoe
eerder deze week beslo
ten.
Het hoger beroep zal waar
schijnlijk begin volgende week
worden behandeld door de
raadkamer van het gerechts
hof in Den Haag. Officier Van
Zon is van mening dat de
vrouw in hechtenis moet blij
ven, omdat er gevaar voor
herhaling bestaat. De raads
man van C. deelt die mening
niet. Van Zon verwacht dat C.
eind januari in Dordrecht te
recht zal moeten staan.
Momenteel wordt de geestes
gesteldheid van de vrouw on
derzocht door een psychiater
en een psycholoog in de in
richting waar zij gedetineerd
is. De aanvankelijke gedachte
van Van Zon om de vrouw het
psychiatrisch onderzoek te la
ten ondergaan in het Pieter
Baan Centrum in Utrecht
bleek niet haalbaar. Over haar
huidige verblijfplaats wil de
officier van justitie geen me
dedelingen doen.
Drie jaar geëist
(tegen Karate Bob
AMSTERDAM Tegen de
40-jarige Slobodan M., beter
bekend als „Karate Bob" is
gisteren voor de Amsterdamse
rechtbank drie jaar cel geëfst
omdat hij vorig jaar zomer in
Amsterdam een vrouw twee
keer zou hebben verkracht.
Karate Bob werd al eerder
veroordeeld wegens verkrach
tingen. In 1981 werd hij bij een
proefverlof tijdens de dertien
jaar gevangenisstraf die hij
wegens drievoudige moord
uitzat, gearresteerd wegens
drie verkrachtingen. Hiervoor
kreeg hij nog eens vijf jaar ge
vangenisstraf. Inmiddels *at
Karate Bob ruim dertien jaar
in Nederlandse gevangenissen.
Sinds 1986 is de voormalig
Joegoslavisch geheim agent,
zoals hij zichzelf noemt, op
vrije voeten en wordt hij als
ongewenst vreemdeling in Ne
derland gedoogd omdat hij
naar geen ander land kan
worden uitgezet.
Contract OV-kaart studenten getekend
DEN HAAG Minister Deetman van onderwijs en vertegen
woordigers van de openbaar-vervoerbedrijven hebben gisterèn
het contract ondertekend over de openbaar-vervoerkaart voor
studerenden. De OV-kaart wordt naar verwachting per 1 sep
tember 1989 ingevoerd. Dan wordt de huidige reiskostenregeling
voor thuiswonenden afgeschaft. De basisbeurs voor thuiswonen
den wordt dan met ongeveer 42 gulden verlaagd en met 62 gul
den voor uitwonenden. De kaart zal worden verstrekt aan stu
derenden van 18 jaar en ouder voorzover deze studiefinancie
ring krijgen. De kaart is geldig op alle lijnen van de NS binnen
Nederland, op alle lijnen en op de (inter-)lokale lijnen van me-
tëo, tram en bus waarop het nationaal tarief geldt.
jandweer Utrecht
vaak te laat
jFrHT De Utrechtse brand-
r is niet in staat om binnen één
IK uut na een brandmelding uit te
jen. Zowel de verwerkingstijd
de melding op de alarmcentrale
houdef
de landelijke richtlijnen voor
jpkomsttijd en komt te vaak te
act Rojbij de brand. Dat stelt een onder-
cpolitijsbureau dat in opdracht van de
an C]Pente en de Brandweer Utrecht
voordiPer kazernes onder de loep heeft
imen. In slechts 34 procent van
/^'Utrechtse wijken arriveert de
chop Jdweer binnen de tijd. De brand-
s de heeft daarbij vooral last van de
ïeoloofc verslechterende verkeerssitua-
ire vooral in de binnenstad.
Onorthodox
Directeur Cox Hab-
bema van de Am
sterdamse stads
schouwburg opende
gisteren de tentoon
stelling „Twintig
jaar na Joke Smit"
op onorthodoxe wij
ze. Ze klom, met de
tekst in de hand, op
de balie om te ver
tellen hoe belangrijk
deze vrouw is ge
weest voor de
emancipatie.
FOTO: ANP
ZEEUWSE KOTTER
AAN DE KETTING
MIDDELBURG Eén van de vijf
viskotters uit Arnemuiden en Vlis-
singen, die zich hebben schuldig ge
maakt aan de illegale aanvoer van
vis in- het Belgische Zeebrugge, is
deze week door de Middelburgse
rechter voor de rest van het jaar aan
de ketting gelegd. De eigenaren van
de vier andere vissersschepen kwa
men er af met een „laatste waarschu
wing": volgende overtredingen van
de vangstbeperkende maatregelen
worden wel beboet. Het gaat om
voorlopige, in besloten zitting door de
rechter genomen maatregelen. In
België hangt de vissers nog vervol
ging boven het hoofd wegens de aan
voer van ondermaatse vis.
Rechtszaak om
geld Sahel
ZUTPHEN De officier
van justitie mr. L. Montijn
bij de rechtbank in Zutphen
gaat het ontslag vorderen
van het bestuur van de
stichting „Hulp voor Sahel".
De stichting heeft in 1983
voor de noodlijdende bevol
king tijdens de gro^e droog
te in de Sahel grote som
men geld ingezameld. De
officier meent gegronde re
denen te hebben om aan te
nemen dat niet al het geld
op voldoende wijze in het
getroffen gebied is terecht
gekomen. De zaak dient 17
november.
Eis in geding: schoonmoeder
het huis uit
ZWOLLE Een inwoner van Dalfsen
heeft gisteren voor de rechtbank in Zwolle
in kort geding geëist dat zijn bij hem inwo
nende schoonmoeder het huis uit mag wor
den gezet. De 79-jarige vrouw heeft sinds
1972, toen haar voormalige woning in han
den van haar dochter kwam, recht op kost,
inwoning en verzorging. Dit was deel van
de koopovereenkomst. Volgens de schoon
zoon zou die verplichting echter vervallen
zijn toen zijn vrouw op 12 april van dit jaar
overleed. Sindsdien heeft hij allerlei pogin
gen ondernomen om de vrouw het huis uit
te krijgen, maar die hebben gefaald. De
schoonmoeder stelt zich daarentegen op het
standpunt dat haar oude rechten nog gel
den; bovendien zou ze te zeer gehecht zijn
aan haar omgeving.
