lina
e
„Als het uit de hand
loopt ga ik weg"
ANGST VOOR STRAATSTENEN
'1
Politiebureaus
in Leidse regio
minimaal bezet
CeidóeSouACWil
Boze"politievrouw ziet maandagactie somber in:
EMBEI
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1988
Maar het zint de actievoerders niet dat dit over de
rug van andere korpsen moet gebeuren (bijvoor
beeld Katwijk, waar de sterkte ook volgens de
Leidse agenten rampzalig wordt verminderd). De
Leidse politie verwijt de plaatselijke politieke par
tijen zich wel te bemoeien met taak van de politie,
maar hun mond houden als de positie van diezelf
de politie wordt aangetast.
De korpsen van Katwijk en Noordwijk doen
maandag in elk geval mee met de actiedag. Er
wofdt onder meer 's morgens vergaderd en er wor
den geen bonnen voor „gewone" overtredingen
uitgedeeld.
Zowel het gemeentelijk politiekorps van Katwijk
als dat van Noordwijk moet bij de plannen over de
herverdeling van de politiesterkte agenten inleve
ren. Katwijk houdt 27 van de 60 agenten over ter
wijl Noordwijk straks 45 agenten heett in r
van 59. Volgens de woordvoerders van beide korp
sen is het onmogelijk met een dergelijk klein korps
te werken. „Noordwijk heeft 25.000 inwoners. Dat
aantal verdubbelt in de zomermaanden. Verder
krijgen we elk weekeinde nog veel jongeren die
hier uitgaan. Minder agenten betekent minder toe
zicht", aldus H. Ruinemans, hoofd van de justitio
nele dienst. De Katwijkse korpschef H. Roelevink
vindt het huidige aantal van zestig agenten al „het
absolute minimum. We hebben hier de wijkagen
ten al af moeten schaffen omdat dat luxe was. Met
27 man hebben we alleen een brandweerfunctie: re
ageren op een melding en verder niets". Roelevink
ziet meer heil in het samenvoegen van politiekorp
sen in de regio dan in het herverdelen van man
schappen.
UTRECHT - De landelijke ac
tiedag maandag zal gekenmerkt
worden door een aantal grote re
gionale bijeenkomsten en een
flink aantal ludieke publiekseve
nementen. In sommige plaatsen
zal het tot wilde acties komen,
waar de politiebonden zich na
drukkelijk van distantiëren. Een
groot deel van de 41.000 Neder
landse politiemensen zal op een
of andere wijze aan een actie,
werkonderbreking of vergade
ring deelnemen.
Een van de weinige politie-on-
derdelen die in z'n geheel zal
blijven functioneren is die van
de Algemene Verkeers Dienst
(AVD) van de rijkspolitie.
Woordvoerder G. Hoeveman:
„De doorstroming van het ver
keer is ons heilig. We verkopen
verkeersveiligheid, daar moeten
we dan ook niet aan gaan tor
nen". Maar de rijkspolitie is
voor haar informatie deels af
hankelijk van de gemeentepoli
tie, zo bleek afgelopen donder
dag. Toen weigerde de actievoe
rende Rotterdamse politie infor
matie te geven over files bij de
Van Brienenoordbrug en die ge
gevens ontbraken dan ook in de
verkeersinformatie.
De algemene actiebereidheid
onder de politiemensen wordt
door de bonden hoog ingeschat,
zó hoog zelfs dat CNV-voorzit-
ter H. Hofstede deze week in
Dordrecht waarschuwde voor
totale anarchie. „Want hoe kun
je het anders noemen wanneer
een agent een straatsteen wil ge
bruiken om zijn eisen kracht bij
te zetten", aldus Hofstede, die
refereerde aan een opmerking
van een agent tijdens een ru
moerige protestbijeenkomst in
Rotterdam. Volgens de vak
bondsbestuurder kan de Alge
mene Christelijke Politiebond
zijn leden nauwelijks in be
dwang houden.
Dat heeft er al toe geleid dat in
een aantal regio's wilde acties
zijn aangekondigd. De meeste
politiemensen zullen maandag
naar alle waarschijnlijkheid hun
opwachting maken in de regio
nale centra die als actieplaats
zijn aangewezen. Zo worden
massale vergaderingen gehou
den in Den Haag (hoofdbureau
politie), Groningen en Eindho
ven. In Leeuwarden zullen dui
zenden Friese agenten bijeenko
men in de Frieslandhal, waarna
een demonstratieve tocht door
de stad volgt. Ook in Hilver
sum, Utrecht en Haarlem ko
men agenten uit stad en regio
naar het hoofdbureau om geza
menlijk uiting te geven aan hun
ongenoegen.
Alpinisten
Daarnaast doen veel korpsen
moeite op positieve wijze bij het
publiek in de belangstelling te
komen. Zo zullen vanaf de
Dom in Utrecht alpinisten afda
len en tegelijk een veertig meter
lang spandoek onthullen met
weinig vleiende teksten voor de
politieministers Van Dijk en
Korthals Altes. Boven Hooge-
veen en Meppel zullen sport-
vliegtuigen met actiesleep de
lucht vullen. Boven Emmen
komt bij goed weer een echte
heteluchtballon te hangen met
een mand vol agenten.
In Almere stappen politiemen
sen op een ludieke trein naar
het Arbeidsbureau, waar ze zich
als werkzoekende laten inschrij
ven. Agenten in Rosmalen laten
maandag tijdens een verkeers
controle met helium gevulde
ballonnen van enkele meters
omtrek los, waaraan spandoe
ken en politiepoppen hangen.
Spandoeken zullen overigens
ook komen te hangen langs de
drukke snelweg A4 tussen Den
Haag en Amsterdam. De Eind-
hovense politie zal op de lucht
haven folders uitdelen aan pas
sagiers; vakbondsleden van de
Dienst Luchtvaart van de rijks
politie op Schiphol beraden zich
nog over de wijze waarop zij ac
tie gaan voeren.
ARJEN VAN DER SAR
En die gaan mij vertellen wat ik moet
gaan doen. Bijvoorbeeld dat ik schoenen
aan moet trekken die door de dienst ver
strekt zijn en al die kinderachtige din
gen".
Dat men bij de politie met een onderbe
zetting kampt, is de blonde wachtmees
ter wel gewend. „Dat lukt allemaal wel",
meent ze. „Maar we hebben wel meer
salaris nodig. Weet je echter wat het is:
alles wordt heel langzaam weggesnoept.
Vier jaar geleden begonnen ze over die
telefoonkosten, die zouden afgeschaft
worden. Het hele politiekorps op zijn
kop, weet je wel, „dat moest niet gebeu
ren". Toen hebben ze het uitgesteld, en
nou hebben ze het stiekem tussendoor
afgeschaft. En zo zijn we alles kwijtge
raakt; ik ben het eigenlijk wel zat. Je
kunt nu alles zelf betalen, je legt er altijd
geld op toe bij het Rijk. We krijgen bij
voorbeeld achttien cent per kilometer.
Nee, niet voor de politiewagen, als we
met onze eigen auto op pad moeten. Rij
jij daarvoor? Nou dan. Moet je eens in
het bedrijfsleven zeggen, dat je maar
achttien cent per kilometer krijgt, dan
lachen ze de scheuren uit hun broek".
Oorlog
„Van die herplaatsingen hebben we nog
geen last, daar moet nog over beslist
worden. Maar als dat gaat gebeuren, dan
wordt het oorlog. Dat kan ik je wel ver
tellen, dat wordt oorlog. Hoe zou jij het
vinden als je net een koophuis had en ze
zeggen tegen je „ga maar naar Gronin
gen" of zo. Dat kun je toch niet maken?
Dat vreet aan je pnvéleven en dat be
vordert de werksfeer niet, zeker niet als
door het lage salaris de motivatie toch al
moeilijker is op te brengen voor veel po
litiemensen. Ook het geld voor onregel
matige diensten en overuren is gewoon
een schijntje. Als je ziet wat je in de
nachtdienst verdient, jongen. Ik snap
niet dat ik er elke keer nog uitga! Ik
denk dat een hoop mensen in dit werk
blijven hangen omdat ze toch op de een
of andere manier getrouwd zijn met de
politie. Want het is een hartstikke leuke
club".
Haar partner is ook bij de politie, „maar
die klaagt niet zo", zegt ze lachend.
„Kijk, nou hebben we het leuk met z'n
tweeën, maar als ik er ooit nog eens mee
stopj of hij, nou dan kun je lachen. Dan
zie ik het somber in; dan moet ik er
maar wat bij gaan jatten of zo, ik weet
het niet. Maar voorlopig ben ik nog lang
niet uitgewerkt".
Kinderen? hoe?
Of ze ooit nog kinderen wil? „Nou, ik
zou niet weten hoe het moest, financieel
dan. Als ik dat zie bij collega's die drie
kinderen hebben. Die lopen in kleren,
zelf gemaakt en dat gedoe allemaal. Een
collega zijn wasmachine is kapot, nou,
die jongen is helemaal in paniek".
„Je bent de afspiegeling van de gemid
delde burger", meldt een mannelijke col
lega op wie zij één streepje voor heeft.
„Was ik dat maar", grinnikt ze.
Dan kijkt ze weer ernstig, want het actie
voeren is nog niet ten einde. „Maandag
ga ik weer, en als het aan mij lag dinsdag
weer. De actie is door het hele land,
maar ik ga weer naar Den Haag. Er zijn
WAT VERDIENT
EEN POLITIEMAN?
Een jonge agent/wachtmeester vanaf 21
jaar krijgt bruto 2487 gulden en een vas
te ongemakkentoeslag van 348 gulden,
hetgeen overeenkomt met veertien pro
cent (na 1 januari verlaagd tot 12,5 pro
cent).
Een hoofdagent/wachtmeester le klasse
(inmiddels tien jaar bij de politie) ver
dient bruto 3145 gulden en een vaste on
gemakkentoeslag van 408 gulden, zijnde
dertien procent (wordt straks verlaagd
naar 11,5 procent).
Voor een brigadier/opperwachtmeester
(inmiddels 15 jaar bij de politie) komt
het salaris neer op 3601 gulden met een
vaste ongemakkenvergoeding van 401
gulden, wat neerkomt op 11,5 procent
(wordt 10,2 procent). Voor de hoofd
agent en brigadier liggen de maximum-
brutosalarissen op respectievelijk 3601
en 4098 gulden.
afspraken gemaakt waar iedereen naar
toegaat. Ik zie die actie trouwens best
somber in. Bij de Nieuwe Kerk waren er
niet zoveel mensen, maar maandag kun
je lachen. Ik ben bang dat het uit de
hand gaat lopen. Er zijn altijd wel een
paar oproerkraaiers, maar ik hoop dat
de meute ze in de hand houdt. Als het
echter fout gaat, ga ik weg. Daar schaam
ik me rot voor. Ik bedoel, we hebben
wel een bepaalde verantwoordelijkheid
fekregen als politie",
tel, dat het inderdaad tot uitbarstingen
komt: wie houdt de politie in bedwang?
De wachtmeester tot slot: „Nou, de ME
zullen ze niet op ons afsturen, dat zal
dan een andere instantie moeten doen.
Je gaat niet je eigen mensen afvallen.
Zou jij een collega van de krant op z'n
gezicht slaan?"
HERMAN JANSEN
EN HAAG - Argeloze buiten-
jdse toeristen konden hun ogen
jelopen woensdag niet geloven:
■het deftige Den Haag, in hun va-
rland door de reisbureaus aange
ven als een toonbeeld van rust
waardigheid, zagen zij honder
politiemensen parkeerplaatsen
:etten met hekken, kettingen en
mtaine;rwagens. Waren zij gek ge
erden? Nog wijder sperden zij
m ogen toen de geüniformeerde
Inde het Spui overstak en een
;rk binnenviel. Begeleidende poli-
;wagens met zwaailichten en sire-
;s deden nu weer aan een ramp
;nken; niemand kwam de Nieuwe
erk meer uit. Eén nieuwsgierige
it volgde de luidzingende politie-
ensen en waande zich prompt in
n favoriete pub.
j zag hoe mannen en vrouwen elkaar
polonaise volgden, in de kerkbanken
„wave" deden en - als hoogtepunt -
de kelderbar ongevraagd de halve
inkvoorraad opslurpten. Maar glazen
ïuvelden er amper en als iemand op
stoel ging staan, werd hij er door
lega's weer afgestuurd,
ze actie van de politie uit Den Haag
omliggende gemeenten was nog maar
voorproefje van wat Nederland aan-
inde maandag te wachten staat. De
ste demonstranten leken zich te ver-
;en alsof het carnaval was, op een
:eling na. Onder wie een blonde
:htmeester der rijkspolitie eerste klas
zij zong niet en ging de kerk niet in.
;h hoorde zij niet tot de kleine groep
lebewaarders", nee, zij was gewoon
t boos" over de armoedige situatie
len de gemeente- en rijkspolitie,
r (anonieme) uitleg: „Ik ben van de
spolitie, wij ondersteunen vanuit een
lere provincie deze Haagse actie. We
in per groep met een bepaald aantal
Insen gekomen, omdat ze ons ge-
tgd hebben. Maar wij hebben alle-
il maandag onze grote actiedag. Van-
hadden wij duidelijke instructies
buiten de kerk te blijven. Ik vind als
dat met zijn allen afspreekt, dan moet
je daar ook aan houden. Dus ben ik
liten gebleven, als een van de weini-
„harmante klacht
feter, wanneer zij haar klagend verhaal
let een glimlach en een prettige stem
barmant ondersteunt, ontstaat meer be-
lip voor de acties; of in elk geval voor
fc doelstellingen ervan.
Ik ben er in negen jaar 165 gulden op
poruitgegaan. Netto dan", valt de
Jachtmeester met de deur in huis. „Da's
ihofterig, nietwaar! Nee, het is niet leuk
Is je negen jaar verder bent in je werk
Ti je verdient amper meer. Ik ben dan
pk echt kwaad. Ik had ook helemaal
:en zin om liedjes te gaan zingen of zo.
al er gewoon van: dat meen ik
jij het voor 165 piek meer in ne-
jaar? Niet? Maar ik ben al aan het
ideren om toch eens te kijken of ik er-
is anders iets meer kan verdienen en
minder hoef te doen, bij wijze van
ken. Ik studeer nu een ander vak,
int hier heb ik alle studies al gedaan,
desondanks ben ik niet verder geko-
ten; d'r zitten ongeveer tweeduizend
ichtenden voor je. Het is helemaal vol
voon. Het zijn allemaal jonge bazen
die gaan de eerste twintig, dertig jaar
iet weg natuurlijk".
5 leiNou 'k no£ ^et voorrecht dat ik
j iet iemand samenwoon die ook een sa-
)elakris verdient, dan is het nog wel te
ied(oen- Maar je zal de gasten de kost
loeten geven die kinderen hebben en
et alleen moeten verdienen. Die gaan
iet 2200 gulden naar huis",
an het werk ligt het niet. „Nee, het
verk op zich is hartstikke leuk. Maar de
iërarchie wordt aangetrokken. Sommi-
en krijgen bepaalde functies waar ze
iet capabel voor zijn, want ze worden
p rangnummer naar boven geschopt.
LEIDEN - In Leiden zullen maandag zoveel moge
lijk agenten in dienst zijn, naar schatting 150 van
de ruim 200. Maar na een actievergadering zal het
bureau minimaal bezet zijn: de meeste agenten
gaan de straat op voor „publieksvriendelijke" ac
ties. Maar mocht de nood aan de man komen, dan
worden er mensen teruggeroepen naar het bureau,
aldus een woordvoerder.
De agenten gaan stands bemannen op het stadhuis
plein, het Stationsplein en in de Haarlemmerstraat
en het publiek uitleggen wat er aan de hand is. Ook
zullen zij vragen een adhesieformulier te tekenen.
Er wordt van uitgegaan dat de politie het te druk
heeft met actievoeren om bekeuringen uit te delen
voor kleinere overtredingen. Opgetreden wordt pas
als dat écht nodig is (geparkeerde auto's die een
straat blokkeren bijvoorbeeld). Verder zijn er ge
heime plannen voor „ludieke" acties.
Leiden heeft een wat uitzonderlijke positie. Vol
gens het rapport over de herverdeling van de poli
tie zal het Leidse korps er veel mensen bijkrijgen.
Links: Als de
herplaatsingen
doorgaandan
wordt het
oorlog".
Onder: Haagse
agenten die in
de Nieuwe
Kerk de
„wave" deden.
En dat was nog
maar een
voorproefje van
wat er
maandag staat
te gebeuren.
FOTO'S:
MILAN
KONVALINKA
de
ng
