Stars, stripes
en donuts
in Kurhaus
All American Night: familiefeest bij Minerva
Democraten blijven
baas in het Congres
toeristen op Sri Lanka
)oit een htar gekrenkt'
Aanhangers Dukakis
vieren nederlaag
Genland
OaidMOowumt
WOENSDAG 9 NOVEMBER 1988 PAGINA 7
De band van de Amerikaanse School speelde er op los, maar de sfeer wilde niet echt komen.
FOTO'S: MILAN KONVALINKA
WASHINGTON De overwinning van George Bush
heeft geen weerslag gehad op de verhoudingen in de Ame
rikaanse volksvertegenwoordiging. Integendeel: de Demo
craten versterkten zelfs hun positie, zowel in het Huis van
Afgevaardigden als in de Senaat.
Met een Republikeinse president in het Witte Huis en een
comfortabele Democratische meerderheid in het Congres
hebben de Amerikanen gekozen voor de voortzetting van
het machtsconflict tussen regering en parlement. Een door
de oppositie gecontroleerd Congres kan vaak de plannen
van de president flink dwarsbomen. Een Democratisch
Congres zal met George Bush zeker in aanvaring komen
over zaken als de uitgaven aan de sociale zekerheid en de
steun aan de Nicaraguaanse Contra's. De Democraten heb
ben de beide huizen van het parlement sinds 1986 gecon
troleerd. Dat jaar maakten ze een einde aan zes jaar Repu
blikeinse meerderheid in de Senaat. In de strijd om de 27
nieuwe gouverneursplaatsen wonnen de Democraten een
post. Ze hebben nu 28 gouverneurs, terwijl de Republikei
nen 22 gouverneursposten bezetten.
partij, afdeling kiezers in het
buitenland. ..Ik ben natuurlijk
teleurgesteld", zegt ze, „maar
het zat erin. Toch weet ik ze
ker dat dat de meeste mensen
met en hogere opleiding, bij
voorbeeld de leraren van de
Amerikaanse school in Den
Haag, voor Dukakis hebben
gestemd. Maar ja, onder de za
kenlui en Amerikaanse mili
tairen in Europa zitten waar
schijnlijk weer veel Republi
keinen". Haar echtgenoot,
Norbert A.M. Hootsma, direc
teur van de Urencofabriek in
Almelo is in ieder geval een
Democraat. „Maar ik mag jam-
mergenoeg niet stemmen want
ik ben Nederlander. Toen ik
in Amerika studeerde dertig
jaar geleden, heb ik van nabij
de campagne van John F.
Kennedy meegemaakt, een
onvergetelijke ervaring. Sinds
dien ben ik voor de Democra-
De stemming mag dan niet
echt uitgelaten zijn, Claire
Cannegieter, woordvoerster
van de Kurhaus-directie, is
meer dan tevreden. „Er zijn
twee keer zoveel mensen als
vier jaar geleden. We hebben
zelfs mensen weg moeten stu
ren omdat het te vol dreigde te
worden!". Hans Gualthérie
van Weezei, buitenlandspecia-
list»van de CDA-fractie in de
Tweede Kamer, vermaakt zich
uitstekend, „al heb ik een uur
in de rij moeten staan voor een
paar reepjes spek. Toch moet
ik wel zeggen dat het allemaal
wat matter is dan de vorige
keer. Het ligt gewoon aan de
kandidaten. Bush is een tech
nocraat, hij heeft veel minder
charisma dan Reagan. Het is
jammer maar er zijn bijna
geen charismatische leiders
meer over. Franz Josef Strauss
is ook al dood. Alleen That
cher hebben we nog, een echte
moederfiguur".
Een vaal grijzig morgenlicht
valt door de hoge ramen in de
koepel naar binnen. Het spek
takel is voorbij. Amerika heeft
een nieuwe president en ieder
een gaat weer over tot de orde
van de dag. Het koor van de
Amerikaanse school zingt vro
lijke Amerikaanse volksliedjes
terwijl de gasten zich de trap
pen af spoeden.
HERMAN ROSENBERG
LEIDEN De Ameri
kaanse ambassadeur John
Shad liet er gisteravond
weinig twijfel over be
staan. Op de vraag naar
zijn voorkeur Bush of
Dukakisvolgde een
minzaam, maar duidelijk
antwoord: „Ik ben Repu
blikein". Het leek erop
dat hij daarmee tussen de
3.000 andere aanwezigen
in de Leidse studentenso
ciëteit Minerva de kleinst
mogelijke minderheid
vormde.
Samen met vice-premier R.
de Korte opende hij nadat
The Star Spangled Banner
was gezongen de zesde
„AU American Night", het
verkiezingsfeest van Minerva.
De Korte constateerde daarbij
dat wat hem betreft Dukakis
duidelijk rechts van de VVD
gesitueerd moest worden. Met
een behoorlijke stelligheid
kreeg hij later op de avond
bijval van bezoekers en van
forumleden die overigens al
lemaal vonden dat er gekozen
moest worden tussen twee
slechte kandidaten, waarbij
Dukakis wellicht de minst
slechte was.
De politici W. Kok (PvdA), de
liberaal J. Voorhoeve („Mijn
vrouw is Amerikaanse, zij
heeft op Dukakis gestemd en
dat is geen aanleiding voor
conflicten geweest".), de jour
nalist H. van Wijnen en G.
Ben them van den Berg van
het Institute of International
Studies gingen er bij voorbaat
van uit dat dit oordeel niet
door de meeste Amerikanen
gedeeld zou worden.
Nadat de prognoses begonnen
binnen te druppelen, gaven
ook de hardnekkigste optimis
ten onder de met buttons en
stars and stripes uitgedoste
Minervabezoekers de moed
op. Hen restte weinig anders
dan zich in het door grote
hoeveelheden Big Macs, bier
en discomuziek gekenmerkte
feestgewoel te storten.
De All American Night heeft
in de loop der jaren een enor
me aantrekkingskracht ge
kregen als een feest waar
rond het thema van de ver
kiezingen tot de dageraad kan
worden doorgezakt. Vier jaar
geleden leidde dat tot chaoti
sche taferelen. Er meldden
zich toen naar schatting 6.000
bezoekers, waardoor de zaak
binnen in de sociëteit vastliep
en de wachtenden zich op de
Breestraat ophoopten. Dit
keer gold een maximum van
3.000 bezoekers. Het bleef
daardoor, zij het met wat
wringwerk, toch nog mogelijk
jezelf binnen te verplaatsen.
Minerva vond dat het er dit
keer niet onderuit kon om
ook de televisiekijkers mee te
laten delen in het feestge
druis. Fotografen mochten om
onverklaarbare redenen ech
ter het heilige der heiligen
van het Leidse studenten
corps nog altijd niet binnen
gaan. Dat leidde behalve tot
ruzie-achtige discussies ook
tot cynische vragen aan de
deur naar de mogelijke aan
wezigheid van camera 's in
jaszakken van journalisten
Die hadden het ook in andere
opzichten zo nu en dan moei
lijk met de bedilzucht van de
ordebewakende corpsstuden
ten. Zeker als ze ook nog op
onverwachte momenten uit
kamers werden verdreven
waarna de deur voor hun
neus dichtging met als enige
verklaring: „Sorry, maar de
forumleden hebben nu rust
nodig".
De lange traditie van de All
American Night lijkt te heb
ben bijgedragen tot een fami
liaal karakter. Dat bleek nog
eens extra toen forum voorzit
ter V. Halberstadt de vroegere
minister van buitenlandse za
ken tegen woordig am bassa -
deur in Lissabon, aansprak als
„de heer Van der Klaauw se
nior". Volgens zijn verklaring
nodig ter onderscheiding van
Van der Klaauw junior, voor
zitter van de organiserende
commissie. Een vraag naar de
aanwezigheid van een De
Korte junior, leverde een po
sitief antwoord op van senior.
Daarvan waren twee stuks in
huis.
RUDOLF KLEIJN
in Venezuela
rschansend achter een brandede container proberen
aanse studenten door de vuurlire van de politie in Cara-
jreken. De studenten protestere al acht dagen tegen de
ing van veertien vissers door mitaire eenheden. De vis-
rnpeerden langs de oever van eei rivier toen soldaten het
hen openden.
R ontvangt meeste afval
vE Het transport van industieel afval naar arme lan
de laatste jaren sterk gegroeid.De afgelopen twee jaar is
f,6 miljoen ton giftige stoffen an de geïndustrialiseerde
naar de Derde Wereld verscleept, zo heeft de milieu-
É-ing Greenpeace bekend gemaxt. Het land dat het mees-
lil ontvangt (drie miljoen ton) i de DDR. Behalve uit de
ftpubliek komen de schadelijk stoffen uit België, Italië
herland. De landen die de DIR volgen op de lijst van
feace zijn Marokko (480.000 ta), Mexico (49.030 ton) en
fc (28.289 ton).
stand Hirohito
k verslechterd
■O De gezondheidstoe-
van de Japanse keizer Hiro
[gisteren sterk verslechterd
jloeddruk daalde plotselinj
I temperatuur liep scherp op
|oop van de dag herstelde d?
i zich weer enigszins, ma ar
f/endige bloedingen hielden
[it voorzorg is zijn lijfarts n
lleis blijven overnachten. De
jge monarch, die nu al al
^eken op de ran! van de
balanceert, krijgt vrijwel da-
i' bloedtransfusies. Sinds hij
september ziek w^rd, heeft
izer bijna 19,5 lifcr nieuw
toegediend gekregai.
tssale onlusten na
ïoeming sultan Nigeria
OS Duizenden Nigrianen zijn woedend de straat opge-
nadat de keuze van ie nieuwe sultan van Kano bekend
hnaakt. Overheidsgeouwen werden in brand gestoken en
gevangenen in de nordwestelijke stad Sokoto werden be-
iVeel Nigerianen gelven dat de militairen bij de benoe-
Ivan de nieuwe sulta een grote rol hebben gespeelcl. Zij
|i het comité van Mosm-oudsten hebben gedwongen Ibra-
jasuki te kiezen in prats van de oudste zoon van de ge-
p sultan Sadiq Abubaar. De taak van de sultan in Nigeria
moslims in het lad te leiden.
Wandeling
Met een herfstblad in z'n
hand en gevolgd door een
leger journalisten slentert
de voormalige Russische
dissident Andrei Sacharov
op z'n gemak door de
straten van Somerville
waar hij gisteren de inter
nationale conferentie
„voor ontwikkeling van de
mensheid" bijwoonde.
Eerder op dé dag meldde
de mensenrechtenactivist
zich bij een ziekenhuis in
Boston voor onderzoek dat
moet uitwijzen of hij een
pacemaker nodig heeft.
FOTO: AP
lator Brenen afgetreden
pEN SPD-senator Bend Meyer van binnenlandse zaken
Ie Westduitse stad-staat Iremen heeft vanmorgen zijn ont-
ligediend naar aanleiding van het falende politie-optreden
|s het gijzelingsdrama va Gladbeck van drie maanden ge-
Tijdens het gijzelingsdama, dat met een mislukte bank-
al in Gladbeck in het Rihrgebied begon en zich via Bre-
jtn de Twentse grensstrek naar Keulen verplaatste om in
phietpartij op de Autobhn naar Frankfurt te eindigen,
Sen twee gijzelaars en ea politieman om het leven.
volg van de voorpagina)
'RECHT Kort
:ijn vertrek naar Co-
tilt directeur
ian d Schötz van de orga-
lse ie A-reizen niet al te
r aan de alarmerende
hten die ons uit Sri
n ata bereiken. „Ach, als
h»ar aankomt ziet het
lati ch altijd minder ern-
n. uit dat je jezelf hier
31( stelt", zegt hij schou-
■jj phalend.
eli k 0
len is een van de weinig
rlandse reisorganisaties
de afgelopen jaren on-
i alle verwikkelingen op
an ka (zoals de komst van
-in vredestroepen en bloe-
oorlog in het noorden)
1 ing met het verzorgen
t excursies naar het tropi-
eiland. Ook de jongste on-
n, waarbij dreigementen
1 geuit aan het adres van
lotels, zijn voor A-reizen
j lsnog geen aanleiding
0I rustige reizen te annule-
te: „Er wordt op Sri Lan
ka al 22 jaar gevochten tussen
Tamils en Singalezen en wij
hebben nog niet één vlucht
hoeven annuleren. Er is im
mers in al die jaren nog geen
toerist een haar gekrenkt. De
stranden waar momenteel on
geveer twintig Nederlanders
verblijven liggen dan ook ver
verwijderd van de brandh
aard. Wel is er een probleem
met de supplies. Van onze
agent in Colombo heb ik be
grepen dat de hotels kampen
met een ernstig tekort aan
voedsel".
Schötz verwacht niet dat de
Nederlandse toeristen, die
deels naar Colombo zijn terug
gekeerd, van plan zijn hun reis
voortijdig af te breken. „Toen
er vorig jaar echt veel heibel
was, heb ik niet één toerist
mee teruggenomen. Iedereen
wilde blijven. Dus ik verwacht
dat het ook deze keer wel
meevalt".
A-reizen, dat zich specialiseert
in meer avontuurlijke uitstap
jes van relatief kleine groepen
toeristen, verzorgt ook vakan
ties in de Maldiven, waar on
langs een staatsgreep gepleegd
werd.
DEN HAAG Minister
Van den Broek (Buiten
landse Zaken) verwacht
dat er onder de nieuwe
Amerikaanse president
George Bush geen grote
wijzigingen optreden in
het buitenlandse beleid
van de Verenigde Staten.
„Bush kan bogen op een lange
buitenlandse ervaring. Dat zal
zijn presidentschap zeker ten
goede komen. Bovendien ben
ik er van overtuigd dat hij in
de geest van zijn voorganger
Reagan zal handelen", aldus
de bewindsman vanmorgen
aaifc, het traditionele verkie-
zingsontbijt in het Scheve-
ningse Kurhaus.
Van den Broek, aan de ontbijt
tafel gezeten naast de Ameri
kaanse ambassadeur in ons
land, John Shad, noemde de
uitslag „weinig verrassend".
Een duidelijke voorkeur voor
de één van de beide kandida
ten had Van den Broek niet
gehad.
CDA-fractieleider De Vries
heeft grote twijfels over het
door Bush te voeren econo
misch beleid. Hij toonde zich
bezorgd over de beloften van
Bush om de belastingen niet te
verhogen. „Dan blijft er niets
anders over dan bezuinigen.
Als Bush dat niet doet dan
ontwikkelt Amerika zich, in
economisch opzicht tot een
minder betrouwbare partij".
VVD-leider Voorhoeve meent
dat Bush het volgens hem toch
tamelijk succesvolle buiten
landse beleid van Reagan in
grote lijnen gaat voortzetten.
Voorhoeve die nog niet zo lang
geleden de nieuwe vice-presi
dent Don Quayle ontmoette en
een half uur met hem sprak,
kreeg daarbij niets te horen
over Quayle's politieke opvat
tingen. De man die zich tijdens
de campagne min of meer ver
eenzelvigde met wijlen presi
dent Kennedy, bleek volkgens
Voorhoeve „geen opvallend
persoonlijkheid. „Een aardige
jongman, maar zonder duide
lijke scherpe opvattingen".
PvdA-leider Kok had graag
gezien dat Dukakis had ge
wonnen. Ook voor fractielei
der Van Mierlo van D66 was
Dukakis favoriet. Aan de an
dere kant helt Van Mierlo
naar de opvatting dat het wel
licht toch beter is dat Bush aan
de macht komt, omdat die zich
in tegenstelling tot de als „li
berale slapjanus" afgeschilder
de Dukakis, zich niet behoeft
waar te maken als „sterke
man" „Bush is onder die om
standigheden beter in staat
concessies te doen in de onder
handelingen met de Sovjetunie
en die door Senaat te krijgen",
aldus Van Mierlo.
(Vervolg van de voorpagina)
BOSTON WASHINGTON
Het leek vanncht in
Boston alsof de Democra
ten de race om het Witte
Huis hadden gewonnen:
zo enthousiast werd Mi
chael Dukakis door zijn
aanhangers toegejuicht
toen hij zijn nederlaag er
kende.
Dukakis zegde toe nauw met
president Bush te zullen sa
menwerken om de proble
men van Amerika op te los
sen. Hij benadrukte dat het
van belang was door te gaan
met „het gevecht" voor het
Amerikaanse gezin, vooral
op de onderste treden van de
Amerikaanse sociale ladder.
Dukakis sloot zijn dank
woord af met een oproep aan
de Amerikaanse jeugd actief
te blijven in de politiek. „Het
is een edel vak," zei hij, „een
edel vak".
Opmerkelijk in de lange rij
van uitslagen was, dat de De
mocratische kandidaat vqpr
het vice-presidentschap,
Lloyd Bentsen, moeiteloos
zijn senaatszetel in Texas
wist te behouden, terwijl de
staat als geheel voor Bush
koos. Ander opmerkelijk feit:
in Indiana, de thuisstaat van
de Republikeinse kandidaat
voor het vice-presidentschap,
Dan Quayle, werd een De
mocraat tot gouverneur ge
kozen.
Onderzoekingen bij de stem
bureaus leerden dat Bush
zijn grootste aanhang heeft
gevonden in de hoogste inko-
mensgr. pen, de fundamen
talistische christenen en de
zuiderlingen. Dukakis recru-
teerde zijn aangang voorna
melijk bij de vrouwen en
in het bijzonder de moe
ders de onderwijzers en
leraren en bij de lagere inko
mensgroepen.
Op het moment dat Bush op
televisie al tot winnaar van
de verkiezingen was gebom
bardeerd, waren in een tien
tal staten in het Westen van
de VS de stemlokalen nog
open. Vele kiezers daar uit
ten hun woede over het feit
dat op deze manier hun gang
naar de stembus werd gede
gradeerd tot een formaliteit
Behalve voor het president
schap, het Congres, gouver
neurszetels en tal van lokale
functies werden in veel deel
staten ook stemmingen ge
houden over wetsvoorstellen.
In Maryland gaven de kei
zers met een meerderheid
van 58 procent hun steun
aan een wet die goedkope
kleine vuurwapens verbiedt.
De wapenlobby had zo'n vijf
miljoen dollar in een cam
pagne tegen de wet gestoken.
Tegenstanders van de vrije'
verkoop van wapens hopen
dat hun belangrijke overwin
ning gevolgen zal hebben in
andere Amerikaanse staten.
Zo wordt in New Jersey en
in Florida eveneens een ver
bod op die goedkope pistolen
en revolvers, de zogeheten
Saturday Night Specials,
ovfcj-wogen.
Minister Van den Broek in het Kurhaus aan het ontbijt met Ame-
rika's ambassadeur Shad, die zoals al zijn collega's in januari bij
de nieuwe president zijn ontslag zal indienen. Het is dan aan
Bush of en hoe lang Shad in Den Haag mag blijven.
worden hem in het gezicht ge
duwd. Geroutineerd formu
leert de bewindsman zijn com
mentaar, maar ontbijten is er
voor hem waarschijnlijk niet
bij.
Getooid met een strooie hoedje
en een button, die de naam
Dukakis vermeldt, zoekt He
len M. Hootsman haar weg
door het gedrang. Ze is secre
taris van de Democratische
Bij de entree van het Kurhaus was, voor wie de uitslag nog niet wist, een portret opgehangen van
de nieuwe president.
SCHEVENINGEN
„Who's The President?",
stond er boven de uitnodi
ging van de Amerikaanse
ambassade, om vanmor
gen in de grote zaal van
het Kurhaus in Scheve-
ningen te komen ontbij
ten. Het antwoord op die
voor de hele wereld zo
belangrijke vraag is al be
kend, als de eerste gasten
de feestelijk versierde
Kurzaal betreden.
De interesse gaat dan ook
meer uit naar de koffie dan
naar het grote televisiescherm,
waarop direct de Amerikaanse
verkiezingsprogramma's zijn
te volgen. Om half vijf heeft
de Democratische kandidaat
Michael Dukakis zijn neder
laag toegegeven. „Het zij zo, en
nu een doughnut", lijken de
meeste gasten te denken.
Hoewel de spanning er dus af
is, willen veel mensen blijk
baar toch wat meepikken van
die typisch Amerikaanse ver
kiezingssfeer. En die hangt er
wel in de Kurzaal, hoewel van
uitgelatenheid geen sprake is.
Langs de ballustrade van de
galerij prijken de vlaggen van
alle Amerikaanse staten, tus
sen de lichtkronen hangen
rood-wit-blauwe slingers.
Amerikaanse diplomaten en
leraren van de American
School of The Hague hebben
zich getooid met strooie hoed
jes en buttons met de naam
van hun favoriete kandidaat.
Kortom, de „traditional Ame
rican election style", zoals de
uitnodiging vermeldt.
Dr. Gail D. Schoppert van de
Amerikaanse school heeft op
zijn jasje zowel een Dukakis-
als een Bush-button gespeld.
„Ik ben altijd al een liberal
Democrat geweest, dus heb ik
op Dukakis gestemd. Maar het
is goed dat Bush heeft gewon
nen. Ik denk gewoon dat hij
de meest geschikte kandidaat
is voor het presidentschap".
Dan spoedt Schoppert zich
naar het spreekgestoelte en
vraagt aandacht voor de band
van zijn school, die zit te pope
len om wat ten gehore te bren
gen. Schoppert maakt een uit
nodigend gebaar en een vrolij
ke jazztune galmt onder grote
koepel van de Kurzaal.
Om én uur of zev^n is het
stampvol. Rijen vormen zich
voor de ontbijtbufetten. Obers
slepen bakken met donuts,
crackers, cornflakes eri kleine
worstjes aan. Een lange tafel is
gereserveerd voor de eregas
ten. Minister van Justitie
Korthals Altes schuift vast aan
en smeert een broodje. Zijn
collega van buitenlandse za
ken Van den Broek krijgt daar
nauwelijks de kans voor. Ca
mera's belagen hem aan alle
kanten, felle lampen worden
op hem gericht en microfoons
Regering en Kamer verwachten weinig nieuws van Bush
