gehandicapten machteloos
door wirwar van regels
ZE ZUNER
GELUKKIG
.En daar kan geen
bloemetje op tafel af
Meer kritiek op Smit-Kroes zelf dan op haar beleid
Gemeenteraad Smallingerland
dreigt met juridische stappen
Klaagmuur voor
jongeren in horeca
Politie verstoort Erasmus-feest
'AGIJNENLAND
Qeidó&Qowuvnt
WOENSDAG 9 NOVEMBER 1988 PAGINA 3
iderzoek naar
^•dbevingen
noorden
pN Het KNMI gaat on
tleken waar de aarbevin-
|en bodemtrillingen van-
komen die zich de laatste
i voordoen in het noorden
jhet land. Het onderzoek
een een kwart miljoen
fcn en wordt betaald door
WilLjnisterie van economi-
Het onderzoek zal
op initiatief van
iederaatstoezicht op de
jVolgens het Drentse Sta-
n H dr. M. van der Sluis zijn
een gevolg van
viirdgaswinning.
Geen nieuwe acties
ziekenhuis-artsen
UTRECHT Het bestuur van
de Landelijke vereniging van
Artsen in Dienstverband
('LAD) heeft besloten de spe
cialisten onder de leden piet
op te roepen mee te doen met
de actie van de Landelijke
Specialisten Vereniging (LSV).
De LSV heeft eind vorige
maand besloten alle werk
zaamheden die niet direct met
de patiëntenzorg te maken
hebben, te staken. Dat gebeur
de nadat de rechter de zon
dagsdiensten had verboden die
de specialisten uitvoerden uit
protest tegen het kabinetsbe
sluit om hun inkomen en kos
tenvergoeding te verlagen.
DEN HAAG De oppositie in
de Tweede Kamer - met name
PvdA en D66 - heeft gister
avond in het debat over de be
groting van minister Smit van
verkeer en waterstaat meer
kritiek geuit op de opstelling
van de minister zelf en op de
organisatie van haar departe
ment, dan op haar plannen
voor 1989. De regeringspartij
en CDA en VVD hadden geen
essentiële kritiek op de be
leidsvoornemens, zij het dat de
CDA-fractie het plan om dag-
en-nacht-verlichting op auto's
in te voeren resoluut afkeurt.
PvdA-woordvoerder Castri-
cum kenschetste minister Smit
als een bewindsvrouw die zich
„groots, meeslepend en specta
culair" presenteert, zonder dat
die houding resultaten ople
vert die daarvan mogen wor
den verwacht.
Een blunder noemde hij de af
wezigheid van de minister en
kele weken geleden bij het mi-
nistersoverleg in de Bondsre
publiek over de invoering van
hoge-snelheidstreinen in
West-Europa. Temeer daar de
minister zich de laatste jaren
met de mond heeft sterk ge
maakt voor een supersnelle
treinverbinding tussen Parijs
en Amsterdam.
In zijn eerste optreden in de
Kamer voor de PvdA-fractie
vroeg J. Feenstra zich af wat
minister Smit eigenlijk doet
om hét milieu te beschermen
tegen verzuring van de lucht
die optreedt door de toene
mende verkeersintensiteit.
Personenauto's reden dit jaar
vijf procent meer kilometers
dan in 1987, het aantal auto's
op de snelwegen steeg met ze
ven procent en het vliegver
keer groeide met tien tot vijf
tien procent.
Aankoop en gebruik van scho
ne auto's blijft volgend jaar
overigens wel financieel aan
trekkelijk en in de loop van
Symposium over langdurig ziek zijn in haags museon
d;
mdafl
>aarl
?ts n
zondEN HAAG Voor dag
maii dauw op Schiphol
kaneaan om in te checken
hbor een vliegreis naar
oemtn zonnige vakantiebe-
we hebben
pt allemaal wel eens
leegemaakt. Even mop-
bij het opstaan,
fajaar dan ben je het
zesfoeêe uur toch snel ver"
en jpten. Je gaat immers
wakker weg. Voor me-
H<£ouw A. Dekker uit
ers Jaarn, bijna geheel ver-
nneimd, ligt dat anders.
jaar'olgende week gaat ze
et vakantie en moet ze
orcjjm kwart voor zeven 's
Zifhtends op het vlieg-
n bjeld zijn. Maar voor het
ver is, moet er nog wel
t een en ander worden
P dorder opstaan is voor haar
tijna een onmogelijkheid,
sinds zij twintig jaar
yatleden na een auto-ongeluk
Ji een rolstoel terecht kwam,
^zij volledig afhankelijk van
hulp van anderen. „Ik heb
fet gelukkig nu zo kunnen
fegelen dat iemand uit een
beihder dorp mij zo vroeg uit
irajJed helpt. Gelukkig. Maar
ndere gehandicapten zou-
o' njen dit misschien niet kun-
erellen doen".
aortlevrouw Dekker moet
eeiportdurend een beroep doen
p de gezinszorg en het
Iruiswerk.'Maar dat is voor
Gehandicapten moeten voor voorzieningen soms bij zes verschillende instanties aankloppen,
zich door een wirwar van bureaucratische regels heenbijten en krijgen pas na veel moeite de
hulp ook daadwerkelijk toegewezen.
FOTO: SP
haar niet voldoende. „Omdat
ik smartegéld heb gekregen
kan ik gelukkig zélf mensen
in dienst nemén voor extra
hulp. Maar een heleboel an
dere gehandicapten kunnen,
zich dit niet veroorloven.
Daarom zou er een 24-uurs-
dienst moeten komen vanuit
de wijkverpleging".
Ze noemt nog een voorbeeld:
„Ik ben op mijn 27e gehandi
capt geworden en heb bij zo
veel instanties moeten aan-,
kloppen voor voorzieningen.
Voor een aanpassing van
mijn woning moest ik bij de
gemeente een verzoek indie
nen. Die gaf dan weer advies
aan de GMD (Gemeenschap
pelijke Medische Dienst). Als
je hulp nodig hebt. moet ie
naar de kruiszorg. Voor geld
om die hulp te betalen, moet
je naar de bedrijfsvereniging
en dan heb je nog allerlei an
dere regels voor het aanvra
gen van een taxi-vergoeding
of aanpassing van de auto.
En steeds moest ik maar
weer aantonen dat ik die
voorzieningen echt nodig
had".
Symposium
Mevrouw Dekker sprak van
daag op het symposium
„Langdurig ziek zijn kan
veel beter" in het Museon te
Den Haag. Op initiatief van
het ministerie van WVC, het
Landelijk Patiënten/Consu
menten Platform en de
Werkgroep 2000 discussieer
den langdurig zieken, gehan
dicapten, verzekeraars, art
sen en hulpverleners over de
problemen waar langdurig
zieken en gehandicapten mee
te maken hebben. Volgens de
directeur van het Platform,
J. van der-Wilk, kan er best
wat aan die problemen wor
den gedaan, Als er- piaar
meer wordt gekeken naar de
behoefte van de patiënt. „De
gezondheidszorg wordt sinds
tientallen jaren gedomineerd
door de belangen van verze-'
keraars, instellingen en over
heid. Iederéen strèeft zijn ei
gen belang na. De verzeke
raars denken in eerste in
stantie aan hun bedrijfsbe
lang, de overheid richt zich
op bezuinigingen en de in
stellingen zijn gericht op het
behoud van hun instelling.
Daardoor is het patiëntenbe
lang steeds verder wegge
schoven".
Het resultaat is vólgens Van.
der Wilk dat patiënten een
gevoel van machteloosheid
krijgen. Ze moeten voor
voorzieningen soms bij zes
verschillende instanties aan
kloppen, zich door een wir
war van bureaucratische re
gels heenbijten en krijgen pas
na veel moeite de hulp ook
daadwerkelijk toegewezen.
De dienstverlening maakt
patiënten afhankelijk, redu
ceert hen tót „een geval" en
hun privacy telt niet meer.
Schrikken
„Als ik instellingen en hulp
verleners vertel hoe de men
sen uit de bij ons aangesloten
patiëntenorganisaties de zorg
beleven, dan schrikken ze
zich rot", vertelt Van der
Wilk. „Er moet daarom een
volstrekt andere benadering
in de gezondheidszorg ko
men. Nee, we pléiten niet
voor een mentaliteitsveran
dering, we éisen het! Het gaat
niet alleen om het belang
van de organisatie, maar orn
het. belang van de patiënt".
Concreet betekent dat vol
gens hem onder andere dat
er meer samenhang moet kó
men tussen de Verschillende
voorzieningen. Zoals één lo
ket waar men; voor alle hulp
en voorzieningen terecht kan
en een cliëntgebonden bud
get, waarbij de gehandicap
ten zelf een keuze kunnen
maken uit de diensten en.zelf
prioriteiten kunnen stellen..
Een onmogelijke opgaaf?
„Nee, het is alleen een kwes
tie van tijd en uithoudings
vermogen", meent Van der
Wilk. „Vijftien jaar geleden
boekten patiëntenorganisa
ties wel eens incidenteel een
succesje. Maar als je ziet wat
er de laatste jaren allemaal is
gelukt. Neem alleèn al de in
stelling van'een onafhanke
lijk vertrouwenspersoon in
bijna alle psychiatrische zie
kenhuizen. Nee, ik ben vrij
optimistisch en merk al dat
er dingen veranderen".
CLARISSE BUMA
Hef met therapie
"noest
i [TERDAM Plegers van
Minst zullen vanaf 1 januari
|ie Rotterdamse rechtbank
3 mogelijkheid krijgen in
}ts van het ondergaan van
4gevangenisstraf een thera-
opgelegd te krijgen die
aaling moet voorkomen.
2plan is overgewaaid uit de
,$?nigde Staten, waar is ge-
islen dat een behandeling in
mate kan voorkomen dat
terugvalt in de oude fou-
Bij normale celstraf is de
'gS op herhaling zeer groot,
j Rotterdamse experiment
twee jaar duren.
november
ins Bernhard onthult in
tuin van het Koninklijk
^fehuis Oud-Militairen
onbeek in Arnhem een
ippie van het monument
8|longenskampen Bangkok
Gedungjati". Het origine-
monument werd in sep-
mber onthuld op het
eveld „Kalibanteng" in
^jemarang. Het is opge-
ter nagedachtenis
in alle jongens die tijdens
Tweede Wereldoorlog
jongens-internerings-
jampen het leven lieten en
lelp de Erevelden in Indone-
hun laatste rustplaats
regen.
SMALLENBROEK TREKT BOETEKLEED AAN
DRACHTEN Burge
meester Smallenbroek - is
bereid het boetekleed aan
te trekken voor de Zwolse
affaire. „Ik heb er enorm
veel spijt van", zegt de in
opspraak geraakte burge
meester van Smallinger
land. „Wij zijn niet in een
nachtclub geweest en
hebben niet gevochten. Er
zijn geen fouten gemaakt,
maar we hebben wel min
der verantwoord gehan
deld".
In zijn kamer op het gemeen
tehuis vertelt Smallenbroek
waarom hij maandag ondanks
aandringen van de gemeente
raad en commissaris der ko
ningin Wiegel toch weer aan
de slag ging. „Een burgemees
ter moet zijn verantwoorde
lijkheden niet uit de weg gaan.
Hij moet karakter tonen en
niet met zich laten sollen".
Voor de TROS-televisie noem
de Smallenbroek het gister
avond „onaanvaardbaar" dat
de gemeenteraad het vertrou
wen in hem heeft opgezegd
zonder met hem te praten over
de aanleidingen daarvoor.
„Dat doet mij uiterst pijn, dat
heeft mij diep geraakt". Het
heeft hem ook gekrenkt „dat
ook de leden van de CDA-
fractie waarvan er zes behoren
tot de lidmaten van mijn gere
formeerde kerk het vertrou
wen in mij hebben verloren
zonder er met mij een enkel
woord over te spreken".
Commissaris der koningin
Wiegel zou vandaag advies
uitbrengen aan minister Van
Dijk van binnenlandse zakerr
over de positie van de burge
meester. Van Dijk zal mogeljk
volgende week een besluit ne
men. Hem hebben nooit offi
ciële klachten bereikt over het
slechte functioneren van
Smallenbroek. Maar volgens
loco-burgemeester Lammers is
er geen advies gevraagd toen
Smallenbroek vorig jaar moest
worden herbenoemd.
Weigert de minister in te grij
pen, dan stapt de raad moge
lijk naar de rechter. De Am
sterdamse hoogleraar en advo
caat prof.dr. N. Koeman, die
door de raad van Smallinger
land is aangetrokken als juri
disch adviseur, verwacht
evenwel niet dat het zo'n vaart
zal lopen. „Er is op dit mo
ment een volstrekt onwerkba
re situatie die ten nadele is
van het belang van de ge
meente. Smallenbroek wekt
niet eens de indruk dat hij dat
belang wil dienen. De minister
zal hieraan wel iets moeten
doen. Ik kan me niet voorstel
len dat hij zo'n patstelling laat
voortbestaan".
Volhardt Van Dijk echter in
het „werkgeversstandpunt"
dat benoeming en ontslag van
de burgemeester uitsluitend
een zaak is van de Kroon, dan
komt de zaak anders-te liggen,
aldus Koeman. „De minister is
weliswaar de baas van Smal
lenbroek, maar ook een baas
kan niet over een lijst van
klachten heenstappen". Giste-
De Tijd stopt
column Faber
AMSTERDAM Het
weekblad De Tijd heeft
een einde gemaakt aan de
wekelijkse column van
Sytze Faber. De hoofdre
dactie had met Faber afge
sproken dat deze tijdens
het onderzoek naar de
„Zwolse affaire" daar niet
over zou schrijven, omdat
hij de column dan zou
hebben gebruikt ter eigen
verdediging. Na afsluiting
van het onderzoek, afgelo
pen vrijdag, wilde de re
dactie, dat Faber wel over
het incident zou schrijven,
hetgeen hij weigerde.
Daardoor was ef volgens
De Tijd geen basis meer
voor verdere samenwer
king.
ren heeft de raad die lijst met
klachten naar de minister ge
stuurd. Het betreft een uitwer
king van de rede die PvdA-
fractieleider Van Poeteren
maandag in de raadsvergade
ring hield. Koeman verwacht
dat Van Dijk naar aanleiding
hiervan besluit om Smallen
broek te schorsen.
KNOLLEN
°UJEFT H i?/e v&rGtml-
^oaST ecHT IO.P
m SMAAKT, SlACÉA'1
MAASTRICHT Jonge werknemers en leerlingen in de hore-
casector krijgen vanaf het nieuwe schooljaar de mogelijkheid
hun klachten te spuien. Dat is nódig om het sociaal arbeidskli
maat voor deze groep te verbeteren. Tot nu toe hadden de jonge
ren geen instantie waar zij met hun klachten over hun werkge
ver terechtkonden. De ondernemers, aangesloten bij Horeca Ne
derland, gingen gisteren op hun congres in Maastricht akkoord
gegaan met de oprichting van zo'n. klachtencentrale, de Stich
ting Voorlichting en Geschillen, die ook gaat toezien of de cao
correct wordt nageleefd. Het secretariaat van de.stichting komt
ip Zoetermeer.
het jaar wordt het zelfs nog dat schoon rijden fcxtra voor-
aantrekkelijker. Dat willen al- deliger wordt dan. nu. maar
thans minister Nijpels van mi- een wetsvoorstel daartoe kan
lieu en staatssecretaris Koning vermoedelijk niet öp tijd (1 ja-
van financiën. Beiden willen nuari 1989) worden aangeno
men door de twee Kamers.
Vandaar dat beiden alvast een
voorstel voor een zogenoemd
verlengingswetje hebben ge
maakt.
Deze das is het eerste slachtoffer van het gisteren geopende stukje snelweg A50 Arnhem-Woeste
Hoeve. Volgens Milieudefensie, die net als de politie de feestelijke opening door minister Smit-
Kroes verstoorde met acties, zijn de vijf aanwezige dastunnels en rasters langs de weg onvoldoen
de om meer dode dassen te voorkomen.
FOTO: ANP
(Vervolg van de voorpagina)
ROTTERDAM Ongeveer
150 politiemensen hebben gis
termiddag de start van de vie
ring van het 75-jarig bestaan
van de Erasmus-universiteit in
Rotterdam enige tijd opgehou
den. De Erasmus-universiteit
vierde haar jubileum in aan
wezigheid van onder anderen
koningin Beatrix en de minis
ters Van Dijk, Ruding, Smit-
Kroes én Deetman.
Minister Deetman arriveerde
als eerste nog voor de actie
voerders aanwezig waren.
Daarmee viste overigens ook
het Kommittee Rotterdamse
Aktieve Studenten (KRAS)
achter het net. De volgende
„bobo" was burgemeester Pe
per van Rotterdam. Hij stapte
uit, sprak even met de actie
voerders en kon zijn weg ver
volgen. Een kwartiertje daar
na kwam minister Ruding (fi
nancien). Met luid sirenegeloei
werd zijn komst aangekondigd
en werd zijn auto tot staan ge
bracht. Door het raam van zijn
auto kreeg hij naast een petitie
een „Schatkissie" waarin de
opbrengsten zaten van een
kleine collecte die was gehou
den onder de politiemensen.
„Veel zat er niet. Misschien
drie en een halve gulden want
geld hebben we niet zoveel",
lachte de politieman die het
„Schatkissie" had aangeboden
Minister Smit-Kroes (verkeer
en waterstaat) was gisteren
voor de tweede keer het
slachtoffer van politieacties, 's
Morgens bij de opening van de
A50 Arnhem-Apeldoorn werd
de bus waarin de minister reed
al tien minuten opgehouden.
Oók daar kreeg de minister
een petitie. Van de Rotterdam
se politie kreeg ze er nog een
proces-verbaal bij waar groot
„Waarschuwing" op stond.
VEEL ARMOEDE ONDER (OUDERE) VROUWEN
DEN HAAG Steeds
weer diezelfde rekensom:
hoe kom je rond met
1045 in de maand? „Op
dit moment sta ik óp de
helft van elke maand al in
het rood". Nee, officieel
bestaat armoede niet.
Maar in de praktijk mag je
het best zo noemen. En ja
hoor, ook hier zijn vrou
wen, weer vaak het haasje.
Helemaal als ze boven de
vijftig zijn.
Ellie Kort: „Wat ik zo onrecht
vaardig vind, is dat ik met
mijn vakopleiding als coupeu
se, géén gezin kan onderhou
den en mijn man vroeger met
zijn vakopleiding als rotatie
drukker wel. Het heeft alles te
maken met de verschillende
waardering van mannen- en
vrouwenberoepen. Vrouwen
werk wordt altijd lager ge
waardeerd. Maar kleding is
toch even belangrijk als een
krant op de deurmat?". Ze
doet, om nog iets extra's te
hebben, thuiswerk. Vijftien
uur in de week naait ze, voor
100 netto.
Bijstandswet
Ellie Kort is één van de vrou
wen die aan het woord komen
in een boek over vrouwen en
armoede: .En daar hoort
ook het bloemetje op tafel bij".
De titel is gebaseerd op een
historische uitspraak van wij
len Marga Klómpé, destijds
minister van CRM. Ze rea
geerde daarmee op het tot
stand komen van de Algemene
Bijstandswet in 1965. Het bloe
metje was voor haar de ver
beelding van de wettelijke for
mulering „de noodzakelijke
kosten van het bestaan en so
ciaal te kunnen blijven func
tioneren".
Bij veel vrouwen staat al lang
geen bloemetje meer op tafel.
Nel de Nooij (60):. „Alle mooie
bloeiende planten zijn verdwe
nen en langzaam vervangen
door weinig eisen stellende
vetplantjes, want dan is er
toch „groen op de venster
bank". De manden met hang-
planten zijn ook verdwenen en
mijn vloerkleed is versleten;
er zit een gat in met daar
overheen een los stukje vloer
kleed van een gulden".
Gezinsdenken
Over haar en haar lotgenoten
gaat morgen en overmorgen
ook het Europees Armoedetri-
bunaal in Brussel. Daar zal
worden gepleit voor economi
sche zelfstandigheid van vrou
wen, voor financiële onafhan
kelijkheid. De groep die zich
daarvoor in Nederland al jaren
beijvert - Breed Platform
Vrouwen Voor Ekonomische
Zelfstandigheid - bereidde dat
tribunaal voor en is verant
woordelijk voor boek dat van
daag in Den Haag werd gepre
senteerd. Pikant daarbij is dat
dit werk mede mogelijk werd
door een subsidie van het mi
nisterie van sociale zaken en
werkgelegenheid, terwijl het
beleid van dit ministerie aan
alle kanten wordt afgekraakt.
Bep Jansen, in dat boek: „De
overheid redeneert vanuit het
gezinsdenken. Maar tegelijker
tijd vindt de overheid dat mijn
jongens als ze een weekend
thuis zijn van hun armzalige
beurs kostgeld moeten betalen.
Het gezinsdenken van de
overheid is een harde manier
van denken. Het gezin is dan
ook een christelijk gegeven,
géén bijbels gegeven".
Basisinkomen
Ze vindt dat er een basisinko
men moet komen. „Het is on
zin dat dit niet te realiseren
zou zijn. De kosten ervan bla
zen ze op. Je hebt de pot uitke
ringen, de aow, de premies, zo
ontzettend veel hoeft daar niet
bij om er één individuele uit
kering van te maken".
Helena Jefferson zou het wel
weten al§ ze driehonderd gul
den per maand meer zou heb
ben. „Ik zou beter eten kopen.
Nu neem ik bijvoorbeeld, als
ik vlees neem, alleen de goed
koopste soorten, kip of doorre
gen riblappen. Maar met meer
geld zou ik schouderlappen
kopen. Nu kan dat alleen een
enkele keer, met Kerst bij
voorbeeld. Verder zou ik va
ker schoenen en kleding ko
pen voor de kinderen. En wie
weet kan ik van dat geld uit
eindelijk die vakantie bij el
kaar sparen".
Cï n "*0 o cü(J
=6tgaHLANDSE STAATSLOTERIJ i
Wie s//rtv/s koopt meteen een lot. Want ook deze maand zijn er meer dan 1 miljoen prijzente winnen tegenover
zó'n 2 miljoen loten. Verdeeld over 3 trekkingen. Alles bij elkaar ruim 33 miljoen gulden aan pnjzen. Van éen oentje
kmg volgende week woensdag MÉÉR KANS IN DE STAATSLOTERIJ
