Tien magere aren voor üiestersector Rapport politie ligt Kamer zwaar op de maag Nederlander kan zijn geluk wèl op tru^s Migrant is geen wegwerpartikel NENLAND ZeidócQowiant ZATERDAG 5 NOVEMBER 1988 PAGINA 5 rog* HAAG De omslag van [rapport „De politie beter jeeld", dat de ministers 6x pl.l Dijk en Korthals Altes )x betues onder vele camera- 12.40} in ontvangst namen, zag .„'tachtig uit. Met veel ge- 12.40 voor Symboliek en dra- 12.40jek had de Stuurgroep 14 fl8lnt'^cer'në Politiewerk, wie het rapport afkomstig 18.60 de partituur van een lied 22.32 Beethoven op de kaft la- or n^Pru^^en- »Der schwer ge- e Entschluss" (De moeilij- 29.76plissing) heet het lied en 33 49 beSint met de re8els: ks es sein? Es muss sein! Es 37.211 sein!" (Moet het? Het 40,93t! Het moet!). 44.65 was inderdaad een zware 48.37 ssing die de Stuurgroep na 52 09 maant*en studeren had Iten nemen en het zou een 55.81|yeel zwaardere beslissing f het kabinet worden om indelijk de knoop door te ken: de adviezen overne- i of niet? De aanbevelingen de Stuurgroep waren niet elijk. Tussen de korpsen 'rijks- en gemeentepolitie een gigantische verschui vingsoperatie moeten worden uitgevoerd. In gemeenten en regio's waar de politie het vele werk nauwelijks aan kan zou den de korpsen moeten groei en ten koste van de aantallen dienders in de wat rustiger ge bieden. Gedwongen verhuizin gen van agenten zouden niet geheel kunnen worden uitge sloten. Moest dat nou, zo'n ingrij pende operatie? „Ja, het moet", zei de voorzitter van de Stuurgroep de woorden van Beethoven na. Maar hij had er eigenlijk aan toe moeten voe gen: „...gezien de gegeven om standigheden". Die omstandig heden kwamen erop neer dat het kabinet en ook de fracties van CDA en VVD er tot dan toe niets voor voelden extra geld uit te trekken voor de po litie. Sterker nog: in het rege ringskamp was men het er roerend over eens dat de poli tie zelfs wel met minder men sen toe zou kunnen. „Meer computers, minder personeel", luidde het parool. En omdat men de gemeenten die al jaren om extra agenten zaten te springen niet geheel in hun sop wilde laten gaarkoken, had men het pian bedacht een nieuwe sterkteverdeling te maken. Daarover was zelfs een zinne tje in het regeerakkoord opge nomen: „De sterkte van de ge meentepolitie en de rijkspolitie wordt zo vastgesteld dat meer rekening wordt gehouden met de aard en omvang van de cri minaliteit". Er stond ook nog bij dat deze operatie op „bud gettair neutrale wijze' moest plaatsvinden, hetgeen in ge woon Hollands betekent dat het niets mag kosten. Uitgerekend op de dag waarop het langverwachte rapport van de Stuurgroep (totale on derzoekskosten: vier miljoen gulden!) werd gepubliceerd be gon echter in kabinet en rege ringsfracties de twijfel te kna gen. Opeens zag men zwart op wit de bizarre consequenties van het bezuinigingsbeleid en de kruideniersmentaliteit ten opzichte van de politie kristal helder voor zich. In sommige plaatsen zou de sterkte meer dan gehalveerd worden en in e?n flink aantal kleine ge meenten zou het korps worden teruggebracht tot een omvang van slechts 27 personen! Wat zou al dat geschuif met arbeidsplaatsen trouwens gaan kosten? Zeker niet niks. Ais je een agent wilt dwingen naar een andere gemeente te ver kassen, zul je toch op z'n minst de verhuiskosten moeten ver goeden. En bovendien: hoe veel zou er op den duur aan extra overwerkvergoedingen moeten worden betaald voor de agenten in de sterk uitge dunde korpsen die zich voort aan uit de naad moesten gaan werken? Het was de liberale minister van justitie Korthals Altes, de hoogste baas van de rijkspoli tie, die als eerste zijn twijfels over de haalbaarheid van de adviezen uitsprak. „Er moeten nog heel wat vragen worden beantwoord eer we een beslis sing kunnen nemen," zo maakte hij direct na het in ontvangst nemen van het rap port duidelijk. Een aanwezige radioverslaggever veronder stelde schamper dat de minis ter ongetwijfeld snel op zoek zou gaan naar een mooie bu reaula om het rapport voor goed in op te bergen, maar zo ver wilde Korthals Altes niet gaan. Nee, van wegmoffelen zou geen sprake zijn. De voor stellen zouden grondig en se rieus bestudeerd worden en, zo voegde zijn CDA-collega Van Dijk van binnenlandse zaken eraan toe: uiteraard zouden politiebonden, gemeentebestu ren en kamerleden alle gele genheid tot inspraak krijgen. Op dat laatste hoefden de mi nisters niet lang te wachten. De volgende dag al woei er een storm van kritiek door de media, veroorzaakt door ver bijsterde politiebonden, burge meesters, commissarissen en woordvoerders van oppositie partijen. De enige betrokke nen die zich logischerwijs stil hielden waren de burgemees ters en korpschefs van de ge meenten die volgens het rap port méér agenten zouden krijgen. Voorhoeve Ook CDA en VVD hielden hun kruit nog droog, maar wat de liberalen betreft kwam daar spoedig verandering in. Gesterkt door de twijfels van Korthals Altes gaf vice-pre mier De Korte vorige week vrijdag te kennen dat een ver hoging van het politiebudget wat hem betreft niet langer tot de onmogelijkheden behoorde en vervolgens deed VVD-frac- tieleider Voorhoeve een duit in het zakje met de klip en klaar uitgesproken wens dat dat extra geld er gewoonweg moest komen. Met een paar honderd agenten erbij zou die hele verschuivingsoperatie volgens Voorhoeve niet nodig zijn. De gemeenten die meer politie nodig hebben kunnen dan op hun wenken bediend worden. De plotselinge bekering van de VVD is niet zo verwonder lijk. De liberalen, die zich al sinds jaar en dag hebben opge worpen als warme pleitbezor gers voor een goed functione rend politie-apparaat en een krachtige bestrijding van de criminaliteit, voelen op hun klompen aan dat zij een ver dergaande aantasting van de politiezorg niet meer aan hun achterban kunnen verkopen. En zo was er al spoedig een ruime kamermeerderheid ont staan die de voorstellen van de Stuurgroep afwees: de VVD, de kleine rechtse partijen én PvdA en D66, welke laatste twee zich in de jaren zeventig nog herhaaldelijk hadden ver zet tegen wat men toen noem de „het opentrekken van een blik agenten". Als een profeet tien jaar geleden zou hebben voorspeld dat PvdA en D66 eind jaren tachtig zij aan zij met de VVD zouden strijden voor uitbreiding van de poli tie, was hij waarschijnlijk voor gek versleten. Nu kijkt nie mand daar meer van op. Het kan raar lopen in de politiek. Het CDA houdt zich tot nu toe opvallend afzijdig van de poli- tie-discussie. Men wil er alle tijd nemen om de gepresen teerde adviezen te bestuderen, zo heet het. De Kamer hoeft zich immers pas in een debat op 12 december over de kwes tie uit te spreken. Wie echter de voorzichtige uitlatingen van de christen-democraten goed beluistert, kan tot geen andere conclusie komen dan dat ook zij enorm met de voor gestelde operatie in hun maag zitten. Het ziet er dan ook naar uit dat het kabinet straks „kamer breed" gedwongen zal worden het rapport van de Stuurgroep niet uit te voeren en inplaats daarvan de portemonnee te trekken. Dat zal echter niet zonder slag of stoot kunnen gebeuren, want CDA-minister Ruding van financiën heeft deze week al twee maal ge zegd dat hij er niet over pie kert de politie extra geld te ge ven. Maar zo'n vaart zullen die dreigementen wel niet lopen. Ruding wil de Kamer simpel weg dwingen een goede dek king voor het begeerde extra bedrag te vinden, met andere woorden: het geld kan niet zo maar uit de schatkist worden geplukt maar dient bij een an dere begrotingspost te worden De discussie over de vraag waar dat moet gebeuren zal zonder twijfel weer een flinke deuk toebrengen in de eensge zindheid die de Kamer nu nog ten aanzien van de politie ver toont. Met mensen schuiven is moeilijk maar met geld schui ven eveneens. DICK VAN RIETSCHOTEN i wat sing is).- ÏKENDE „PLATTE" JIDOEMD TE VERDWIJNEN is d< jciëtelt LLEEN' ■ND/II ristelijl Voor I 2130 /i anstyw £m9ej ST^N HAAG De Neder- £«k*«idse oestersector gaat de r'0 "est rampzalige periode jt haar bestaan in. De f 256rerzieicte s*aat nu °°k or |volle hevigheid toe in Grevelingenmeer, na- dde?<5 eerder de Oosterschel- vtott«i al besmet leek. Voor enige consument levert de n engkte geen gevaar op, de "meifters kunnen nog ge- wöordjon gegeten worden. aar voor onze oestersector ri de ziekte een ommekeer fojjyfeeg brengen. We zullen m ver- en overschakelen' van de vanaf^ende platte oester naar de i je alsuwe Creuse-soort, die Doelierstand heeft tegen de boos- Ir- b'?ner, de Bonamia Ostreae. er twee jaar is de produktie >eel ingezakt. Deze sector it tien magere jaren tege- fet". Ie onheilsprofetie is afkom- vart voorzitter M. Scheele de Vereniging ter Verbe- ng van deOestercultuur TREA). Scheele baseert sombere toekomstbeeld op t onthullingen die minister 1 Q^ks (visserij) deze week in rjmn^mer deed over de ver- eiding van de oesterziekte WeJhet Grevelingenmeer, dat [dendusver vrijwel gevrijwaard k van schade. De minister Tldatmde de oesterziekte, die de ,ronfei van de oester sterk remt, S zeer ernstige bedreiging ir de toekomstige mogelijk- d van een oestercultuur in Grevelingenmeer. herpe controle ee maanden geleden nog s de stemming onder kwe- p, im- en exporteurs van uini oesters samen zestien on dernemingen in en rond Yer- seke nog gematigd optimis tisch. Bij de opening van het nieuwe oesterseizoen in Mid delburg spraken voormannen uit de sector nog de hoop'uit dat de schade door scherpe controle van de importen uit vooral Frankrijk en Ierland beperkt zou kunnen worden. Inmiddels is vrijwel alle hoop vervlogen, sinds tests van het Rijksinstituut yoor Visserijon- derzoek (RIVO) uitwezen dat zelfs de onaantastbaar geachte gronden in het Grevelingen meer niet meer gezond zijn. OSTREA-voorzitter en oeste rexporteur Scheele heeft in middels zijn conclusies al ge trokken: „Een stap terug, en een flinke ook. Onder de be drijven die op meer dan dat ene been van de oesterbusiness staan zie ik niet direct slacht offers; zij hebben nog altijd de mosselen. Die moeten de be drijven de komende jaren maar op de been houden. Die platte oester heeft z'n langste tijd gehad. Er is een nieuwe, bollere soort die weerstand heeft tegen het Bonamia-virus. Deze Creuse-soort heeft de toekomst, maar lang niet ie dereen is al met de overstap bezig. Overstappen is één ding, maar er een beetje produktie van hebben, dat duurt een jaar of drie. Voordat je heleméal bent overgestapt ben je weer een paar jaar verder". Een en ander zal tot gevolg hebben dat de verkrijgbaar heid van de Nederlandse oes ters flink achteruit gaat. De oesterconsu'ment zal groten deels afhankelijk worden van import, denkt Scheele. De meeste import-oesters komen uit Frankrijk, waar de oester ziekte ook al heeft huisgehou den. Ook in Frankrijk heeft de Een ziekte treft de Nederlandse platte oester; de oestersector gaat hierdoor wellicht tien magere jaren tegemoet, meent voorzitter M. Scheele van de Vereniging ter Verbetering van de Oestercul tuur (OSTREA). FOTO: SP platte oester z'n langste tijd ge had en regeert de Creuse. De nieuwe oestersoort kan qua smaak en kleur concurreren met de platte variant, maar heeft een veel lagere prijs. „De próduktietijd is weliswaar twee tot drie jaar korter dan die van de vijfjarige platte oes ter, maar daar schieten we niet veel mee op. De Creuse brengt minder dan de helft van de prijs op die we voor de platte krijgen aldus Scheele. „Niet onafwendbaar" Voorzitter drs. D. Langstraat van het Produktschap voor Vis- en Visprodukten weigert vooralsnog de ondergang van de platte oester te aanvaarden. „Het woord 'onafwendbaar' wil ik nog niet in de mond ne men, hoewel ik erken dat de zaak momenteel bijzonder ern stig lijkt. De praktijk moet uit wijzen of 't werkelijk een ramp wordt". Langstraat geeft toe dat een middel tegen de gevreesde oesterziekte mo menteel ontbreekt. Hij heeft zijn hoop gevestigd op maatregelen die door het Produktschap al jaren worden gepropageerd en in de praktijk gebracht. „De strengst mogelij ke controle op import en ver plaatsing van oesters is het enige dat ons nog kan redden. Die controle moet keihard zijn, de vervolging en de sancties evenzeer. Eigenlijk zou de rechter tegen iemand die ver spreiding van de ziekte heeft veroorzaakt moeten zeggen: jij hebt het voortbestaan van de sector in gevaar gebracht en mag daarom je vak niet meer uitoefenen. Zover is het helaas nog steeds niet. Daarvoor zijn wetswijzigingen nodig, waar van de invoering al gauw ja ren vergt. Dat is wellicht te lang voor de oesters. Het hangt daarom voorlopig van de disci pline in de sector af of de plat te oester nog een toekomst heeft", aldus Langstraat. ARJEN VAN DER SAR JSKE EN WISKE DE KOMIEKE COCO T>T> ZWOLLE - De werkloosheid onder etnische groepen in Neder land is schrikbarend hoog en bedraagt voor sommige jongeren en vrouwen meer dan 50 procent. Om hier verandering in te brengen is „positieve actie" nodig: Bedrijven en overheid moeten aan sollicitanten uit etnische groeperingen voorrang verlenen. Volgens T. Demirhan, beleidsmedewerker van het CNV, is het voor de werkgevers „een morele plicht om voor werknemers uit etnische groeperingen op te komen. Ze hebben hen hier zelf naar toe gehaald". Demirhan, een van de sprekers-op de conferentie „Minderheden en werkgelegenheid" in Zwolle, noemde als hoofdoorzaken de groeiende behoefte aan hooggeschoold personeel en de afnemen de hoeveelheid arbeid voor laaggeschoolden. De werkgever kan de overstap naar nieuwe produktietechnieken echter jaren tevo ren zien aankomen en zijn buitenlandse werknemers die zich ja renlang voor zijn bedrijf hebben ingezet, omscholen. „De meeste bedrijven kiezen echter de makkelijkste weg en zetten de mi granten gewoon op straat. Maar een gastarbeider is geen weg werpartikel". Demirhan, zelf van Turkse afkomst, stelt zich ook naar de etni sche minderheden kritisch op. „Veel migranten leven geestelijk nog in hun geboorteland. Ze idealiseren hun afkomst en vinden het hier slecht. Dit heeft een negatieve invloed op de motivatie van hun kinderen op school" ROTTERDAM Kan Nederland gelukkiger? Nauwelijks. De Neder lander is zo ongeveer de gelukkigste mens van het westelijk halfrond. Als we tenminste de we tenschappers moeten ge loven die gisteren in Rotterdam de „Week van het geluk" hebben afgesloten, een thema- week ter viering van het 75-jarig bestaan van de Erasmus Universiteit. Volgens dr. Ruut Veenho- ven, socioloog aan de Eras mus-Universiteit, interna tionaal „geluks-expert" en één van de organisatoren van de themaweek, noemt de meerderheid van de Ne derlandse bevolking zich gelukkig. Geluk wordt ge waardeerd met een gemid deld cijfer van bijna een 8 (op een schaal van 1 tot 10), waarmee Nederland wat hoger scoort dan ande re Europese*landen. Uit de stapels statistieken, enquêtes en onderzoeken waarop de toehoorders deze week zijn vergast, blijkt dat veel mensen ge luk maar een groot begrip vinden, niet iets van deze tijd, meer iets van vroeger. Geluk heet vandaag de dag plezier, gezondheid en wel vaart. In deze tijd waarin schijnbaar alles snel veran dert, lijken velen zich vast te klampen aan voorwaar den voor geluk. Waarmee geluk is verworden tot consumptie - je eigen bord het eerst. Tegenstelling Tot gisteren kwamen de wetenschappers niet toe aan de merkwaardige te genstelling tussen het beeld van de dolgelukkige Ne derlander en dat van tallo ze verslaafden aan alcohol, drugs, slaaptabletten, gok ken en televisie, alsmede 800.000 wao'ers, de om vangrijke criminaliteit en veel voorkomende ver schijnselen als migraine, stress, depressies, seksuele problemen en de vergifti ging van het leefmilieu. Dat was gereserveerd voor de gisteren gehouden open bare studiedag „Kan Ne derland gelukkiger?" Prof. dr. B.M.S. van Praag, hoogleraar mathematische economie: „Een toename van de welvaart zal waar schijnlijk weinig toevoegen aan de tevredenheid van de gemiddelde Nederlan der". Prof. dr. J. Berting, hoogleraar sociologie en so ciaal beleid: „Verdere ver mindering van de sociale ongelijkheid en grotere materiële welvaart leiden in ons land niet tot meer geluk". Prof. dr. J.M.M. Valk, hoogleraar sociologie en sociale filosofie: „De overheid kan voldoen aan belangrijke voorwaarden voor meer geluk, maar heeft weinig greep op niet- materiële voorwaarden voor geluk, zoals familie banden en antwoorden op gezinsvragen. Eigenlijk is dat maar goed ook". Miljard Veenhoven, de internatio nale geluks-expert van de Erasmus-universiteit: „Geld maakt niet gelukkig in Nederland. We zijn vrij rijk. Het knelpunt van ge luk in Nederland ligt niet meer op materieel of maat schappelijk gebied, maar bij de psychische gezond heid. Veel mensen gaan gebukt onder psychische problemen die met succes te behandelen zijn. Dat is beter dan af te wachten totdat die problemen zich uiten in lichamelijke aan doeningen. Met een miljard voor de preventieve gees telijke gezondheid en de psychotherapie zou je dan ook veel doen aan de be vordering van geluk". Schijngeluk Dr. R.A.M. Erdman, psy chotherapeut afdeling me dische psychologie: „Het toeschuiven van geld en het wijd openzetten van de deuren van de RIAGG's, de Regionale Instellingen voor Ambulante Geestelij ke Gezondheidszorg, zal weinig zin hebben. Het is dweilen met de kraan open. In onze dynamische, geïndustrialiseerde, wes terse maatschappij wordt ons allerhande voorgehou den dat geluk en geestelij ke gezondheid overal en continu verkrijgbaar zijn. De STER- reclames bij voorbeeld spiegelen een voortdurend geluk en ge not voor, de reclame doet ons geloven: „the sky is the limit", terwijl onze begren zingen van deze aardkloot zijn. Deze vorm van recla me vertekent de realiteit, stimuleert onze grootheids- fantasieën, doet alsof jaloe zie en realiteit niet bestaan en vergroot neigingen tot hebzucht en begeerte". Ook volgens Erdman wordt er nogal wat getobd en gepiekerd in Nederland, wat in een groot aantal ge vallen leidt tot psychische stoornissen. Ook daar kun nen de RIAGG's weinig aan doen, meent Erdman. „Uit schaamte over het ei gen tekortschieten gaan velen een nuttige behande ling bij een psychothera peut uit de weg. Daarmee kunnen zij zichzelf bescha digen. Ze geven de voor keur aan „geen behande ling, want het gaat goed met mij". Dit leidt even eens tot schijngeluk en schijngezondheid. Het ware in de meeste gevallen beter als deze personen hun tijd en energie gingen besteden aan het oplossen van hun problemen, opdat psychi sche gezondheid kan wor den bereikt". HENK ENGELENBURG Het gaat weer goed met D66. Volgens de laatste opiniepei lingen zouden de Democra ten momenteel kans maken op 13 zetels in de Tweede Kamer. Dat loopt toch weer aardig in de richting van het recordaantal van 17 zetels dat de partij in 1981 wist te behalen toen Jan Terlouw op het toppunt van zijn popula riteit stond. Het rampzalige tweede kabinet-Van Agt (met Terlouw en Den Uyl als vice-premiers), gevolgd door het derde kabinet-Van Agt (waarin D66 enkele maanden alleen met het CDA regeer de) deden het imago van Terlouw en dus ook van de partij geen goed. Bij de ver kiezingen in september 1982 kelderde D66 naar 6 zetels. D66 is een echte jojo-partij. Na de glorieuze binnenko mer in 1967 (in één klap 7 zetels) steeg de aanhang aan vankelijk nog flink, maar halverwege de jaren zeventig kwam er danig de klad in. In de peilingen stond D66 op een bepaald moment zelfs op slechts twee zetels. Pas toen Jan Terlouw een dramatisch beroep op de kiezers had ge daan om hém en zijn club niet in de steek te laten (ge beurde dat toch, dan zou hij de pijp aan Maarten geven) krabbelde de partij weer uit het dal omhoog. Na de aftocht van Terlouw en de afgang van 17 naar 6 zetels restte D66, geleid door de kleurloze Maarten Eng- wirda, in het zicht van de verkiezingen van 1986 nog slechts één remedie om haar vitaliteit te herwinnen. Zoals kwakkelende mensen vaak teruggrijpen op huismiddel tjes uit grootmoeders tijd haalde ook D66 een oud en beproefd medicijn uit de kast: men zette opnieuw Hans van Mierlo, leider van het eerste uur, in als lijst- en publiekstrekker. Het recept werkte uitstekend: de oude meester sleepte 9 zetels bin nen. Zoals gezegd zijn de vooruitzichten op dit mo ment rooskleurig en aange zien Van Mierlo in 1990 op nieuw mee hoopt te doen ligt een verdergaande winst voor de hand. De oudjes doen het nog best, zo blijkt maar weer. De in middels 57-jarige voormalige journalist Van Mierlo, die eind jaren zestig als „Neder landse Kennedy" in de Tweede Kamer belandde en 1981 na een zesjarige retraite uit de politiek weer opdook als minister van defensie, be zit nog altijd de gave om mensen te boeien. Hij is zon der twijfel de beste spreker uit de Tweede Kamer, hoe wel hij in z'n fraai opge bouwde filosofieën wel eens de weg dreigt kwijt te raken. Maar het intellectuele gehal te van zijn betogen staat bui ten kijf en bovendien maakt hij zich nooit schuldig aan het ijdel gesnap of monotoon gemompel waar zoveel ka merleden patent op hebben. Geen wonder dan ook dat Ruud Lubbers hem ondanks hun beider verschillen van inzicht tot zijn vrienden kring rekent. Op Van Mierlo's uiterlijk is wonderwel nog altijd de be schrijving van toepassing die wijlen Godfried Bomans in 1970 van hem maakte: „Zijn gezicht getuigt van een te elfder ure bedwongen los bandigheid. Het is het ge zicht van een Leidse student over wie zijn ouders zich te recht ernstige zorgen hebben gemaakt, maar die nog net op zijn pootjes terechtgeko men is'. Opmerkelijk aan Van Mierlo's gelaat noemde Bomans ook „een eigenaar dig soort angst, voor wie of wat dan ook, die er als een soort schichtigheid overheen ligt, te gering om tot paniek te groeien maar juist sterk genoeg om hem het uiterlijk van een betrapte kwajongen te geven. Het is een vlaag van onrust waardoor je tel kens denkt: wie staat er toch achter zijn rug, voor wie hii heimelijk beducht kan zijn? Treffender en komischer kan het ook vandaag niet ge zegd worden. Toch zal Van Mierlo niet ten eeuwigen dage de kar van D66 kunnen blijven trekken. Een opvolger met een soort gelijke uitstraling, die D66 de eenentwintigste eeuw kan binnenvoeren, is echter nog altijd niet te vinden. Het blijft dan ook riskant een partij zozeer aan een persoon op te hangen als bij D66 het geval is. Als de gevierde lei der wegvalt loopt de club het gevaar als een plumpudding ineen te zakken. En eens komt het moment waarop grootmoeders middeltjes niet meer verkrijgbaar zijn. TRUBBELS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 5