„Hij heeft last van vallende bladeren"
Kabinet praat nog
over besteding
van milieugelden
T
Onderzoek justitie
naar kinderporno
op sekstelefoon
Ex-verdachte ontvoering
baby wil politie aanklagen
Geen akkoord over
•^ambtenaren-vut
'iNA BINNENLAND
QeidóaQowuvnt
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1988 PAGINA'S
fmiliei
3EN HAAG De ambtenarencentrales en minis-
er Van Dijk van binnenlandse zaken hebben nog
;een overeenstemming bereikt over de aanwen-
iing van 150 miljoen gulden uit de vut-reserves
'V of "d ?°°r verbetering van arbeidsvoorwaarden van
iverheidspersoneel. We zitten in een tussensta-
f ion", zei Van Dijk gisteren na het vrij korte over-
ingrij eg met de ambtenarenbonden. „Ik proef de be-
eidheid om elkaar te vinden". De ambtenarencen-
rales zijn niet zonder meer akkoord gegaan met
If in dfiet vut-voorstel, omdat zij van Van Dijk nog meer
s heei'eta''s w''len weten. Van Dijk heeft de ambtena
renbonden ook nog meegegeven dat verdere werk
jelegen heidsmaatregelen moeten worden getrof-
èn. Een van de mogelijkheden is het invoeren van
overigen deeltijd-vut. Over twee weken wordt het ge
nei mifcprek voortgezet,
de
Een aantal judoka's
kwam gisteren met
de schrik vrij toen
door nog
onbekende oorzaak
brand ontstond in
een sporthal in
Ouderkerk aan de
Amstel. De hal
brandde tot de
grond toe af. De
schade loopt in de
tonnen. Een er naast
gelegen openbare
bibiotheek liep
zware rook- en
waterschade op.
foto: anp
DEN HAAG Minister Ruding van fi
nanciën heeft zijn collega-ministers er
in een brief op gewezen dat er geen
ruimte meer is om wensen van de
Tweede Kamer in te willigen. De di
recte aanleiding voor de brief is, zo zei
een woordvoerder van de minister
vanmorgen desgevraagd, het door
VVD-fractieleider Voorhoeve gevraag
de extra geld voor de politie. Ruding
vreest nu al dat het overheidstekort
volgend jaar hoger uitkomt dan de af
gesproken zes procent. Na het extra
geld dat tijdens de algemene beschou
wingen werd uitgetrokken en de 200
miljoen gulden extra die tijdens het na
jaarsoverleg werd toegezegd, is de maat
voor Ruding vól..
AMSTERDAM De Lande
lijke Studentenvakbond
(LSVB) gaat in de week van
14 tot 18 november een lande
lijke staking van studenten or
ganiseren uit protest tegen de
bezuinigingen op de studiefi
nanciering. Het reguliere
overleg tussen minister Deet-
man (onderwijs) en de studen
tenorganisaties gisteren in
Zoetermeer leverde volgens de
studenten geen enkel resultaat
op. Voor de LSVB is het mis
lukken van het overleg het
definitieve sein om te gaan
staken. De Bond is al enige
weken bezig met de voorberei
dingen.
LEEUWARDEN Friesland wil Ner
derlandstalige ambtenaren die bij de
provincie in dienst komen verplicnteri
gedurende twee weken een intensieve
cursus Fries te volgen. Op die curus
zal veel aandacht worden besteed aan
de actieve beheersing van het Fries. De
provincie geeft bij sollicitaties al enige
jaren bij gelijkwaardige kandidaten dé
voorkeur aan een Friestalige gegadig
de. Van niet-Friestalige kandidaten'
wordt in ieder geval „een positieve
houding" tegenover het Fries verlangd
en de bereidheid zich het Fries eigen te'
maken. Gedeputeerde J. Liemburg
vindt het nu in het kader van het uit
voeringsbeleid „Fries in het officieier
verkeer" tijd worden om meer met die
bereidheid te doen.
?al w;
5est ti
id aanj
verwij
i's vöi
tot z;
lal mij
ïgspri
BP-topman
^benadrukt
^belang vut in
„d d.strijd tegen
^■werkloosheid
hreder
;rt, dal
h^^JteOTTERDAM -- De vut
°en mag de komende tiental-
[r voplen jaren niet worden af-
ll" Z%esc^aft Hoewel de stij-
ging van de arbeidskosten
1 /heP8 &ev°lg van ^ure re"
a ^gelingen de groei van de
swon^verkgelegenheid negatief
;rvoen)ejnvjoe(jt ZQU afscjiaf_
Ber "ling van de vut de proble
matiek van de werkloos-
•e verre^ alleen maar extra
ele jnyerzwaren' aldus ABP-di-
eiskosFecteur mr bezemer
jur eifn een ^^1 over „ver-
-grijzing" in het economen-
"uefkd ESB.
n mei
uw eiPm c'e stÜ6ende vut-lasten de
lnkt'p s 16 kunnen wil Bezemer
u 1 de vervroegde uittreding he
entrekken in flexibeler en indi-
s kostvidueler pensioenregelingen.
zou vut kunnen worden ge
lild voor een iets lager ou-
lerdomspensioen of tegen een
eduwe- of weduwnaarspensi-
•n, indien de andere partner
•k pensioenrechten opbouwt.
>e haalbaarheid hiervan kan
...orden vergroot door de be-
MeePast'n£P'annen van ®ort U'1 te
^voeren. Die kunnen leiden tot
lagere bruto pensioenen dan
zuidzijthans aanvaardbaar zijn, om-
'^'"Mdat de verlaging netto minder
zwaar doorwerkt.
mogelijkheden die Be-
:emer naar voren brengt zijn
rlijk beftiet inleveren van arbeidstijd-
jke dei verkorting of het afzien van
?rMi'( »onsverbetering ter financie-
n in hi 'ng van de vut.
zuidei Volgens Bezemer zal voortzet-
ïriekei ting van het huidige deelne-
■wegen ningspercentage aan de vut
iveldei en een herbezetting van twee
zuidPerde 90.000 a 130.000 bannen
plaats3opleveren.
i Noord* -J I
£!."la^Vrijspraak na
leis van twaalf jaar
®EN HAAG Het Gerechts-
ob°f 'n Den Haag heeft van-
omorgen de 24-jarige Rotter
dammer J.C.A.S. vrijgespro-
olcen van doodslag op een Rot
terdamse pompbediende. Te
lgen de Rotterdammer was
jjfwaalf jaar gevangenisstraf ge-
oëist. De rechtbank in Rotter-
otiam had C.A.S. al eerder van
gïnoord vrijgesproken wegens
igebrek aan bewijs. Het Open-
abaar Ministerie achtte echter
ieder geval doodslag bewe
gen en ging in hoger beroep
5 tegen de vrijspraak. C.A.S.
oXverd ervan verdacht op 3 juni
o vorig jaar een 59-jarige pomp-
-bediende in Rotterdam Over-
»chie te hebben gedood. Hij
zou daarbij rond de 3.500 gul
den hebben buitgemaakt.
WINTERDEPRESSIES MET LAMPLICHT TE VERHELPEN
GRONINGEN De bla
deren vallen weer in
grote hoeveelheden.
Voor velen vormen hun
schitterende herfstkleu
ren aanleiding tot een
gezonde wandeling, voor
anderen symboliseren ze
juist het begin van een
moeilijke tijd. Ze weten
dat ze een lange periode
voor de boeg hebben
waarin ze soms geteisterd
worden door neerslach
tigheid en lusteloosheid.
„Hij heeft last van vallende
bladeren" wordt er wel van
iemand gezegd die in de
herfst last heeft van neer
slachtigheid. Bij de afdeling
Biologische Psychiatrie van
het Academisch Ziekenhuis
in Groningen noemt men dat
verschijnsel „winterdepres
sie". Daar wordt momenteel
een onderzoek gedaan naar
een methode om winterde-
pressiviteit te verminderen.
Waarbij gebruik gemaakt
wordt van speciale lampen
omdat depressiviteit in een
aantal gevallen veroorzaakt
wordt door een gebrek aan
daglicht.
Hoeveel mensen jaarlijks last
hebben van winterdepressi-
viteit is niet precies bekend.
Er is in Nederland nog geen
onderzoek naar gedaan, maar
uit buitenlands onderzoek is
gebleken dat zo'n 25 procent
van de mensen zich geduren
de de wintermaanden vaak
niet lekker voelt. De ernst
van de klachten varieert.
Volgens een voorzichtige
schatting zijn de klachten bij
ongeveer drie procent van de
mensen zo ernstig dat gespro
ken kan worden van winter -
depressiviteit. Overigens gaat
lang niet iedereen met zijn
klachten naar de huisarts;
velen proberen zich door de
winter heen te worstelen.
Licht
De nieuwe methode om men
sen die last hebben van de
pressies in de herfst- en win
termaanden met licht te be
handelen werd vorig jaar
voor het eerst getest. De re
sultaten waren zodanig dat
besloten is het onderzoek ook
de komende wintermaanden
voort te zetten.
Tijdens het onderzoek vorige
winter zijn zeven mensen
drie uur per dag, drie dagen
achter elkaar, aan sterk lam
plicht blootgesteld. Een aan
tal van hen raakte daardoor
zijn neerslachtigheid kwijt.
Het Academisch Ziekenhuis
Groningen is nu op zoek naar
vijftien personen die aan het
vervolgonderzoek willen
meewerken. Een van de ini
tiatiefnemers van het onder
zoek is prof. dr. R.H. van den
Hoofdakker, hoofd van de
afdeling Biologische Psychia-
„Het is merkwaardig gesteld
met zo'n winterdepressie.
Mensen zijn lichamelijk en
psychisch gezond, maar als in
het najaar het sombere weer
in aantocht is, dan overvalt
hen zomaar, zonder enige
aanleiding, een gevoel van
neerslachtigheid, lusteloos
heid, futloosheid en moeheid.
De reserves zijn op, de rek is
er uit. Het wil niet meer op
school of op het werk, men
heeft er geen zin meer in,
men trekt zich terug, men
verliest zijn zelfvertrouwen.'
Opvallend is dat zulke men
sen veel behoefte hebben aan
slaap, ook overdag. Verder
hebben ze meer behoefte aan
eten, waarbij ze vooral graag
snoepen. In het voorjaar en
de zomer is van dit alles geen
sprake meer en komt men als
het ware weer tot leven", al
dus prof. Van den Hoofdak
ker.
Ook kinderen
Het zijn niet alleen volwasse
nen die aan winterdepressies
lijden, ook van kinderen en
jongeren is bekend dat zij
ernstige problemen kunnen
hebben met de winter. Naast
lusteloosheid kunnen kinde
ren extra prikkelbaar zijn of
teruggetrokken; het leren
kost meer moeite dan ge
woonlijk en de sthoolpresta-
Herfstbladeren symboliseren voor sommige mensen het begin van een moeilijke tijd. Ze weten dat ze een donkere periode voor
de boeg hebben waarin ze soms geteisterd worden door neerslachtigheid en lusteloosheid. foto: anp
ties kunnen teruglopen.
Overwogen wordt om vol
gend jaar ook kinderen met
kunstlicht te gaan behande
len.
Wat de oorzaak is van win-
terdepressiviteit is niet pre
cies bekend. De mensen krij
gen te weinig licht, waardoor
hun biologische klok ontre
geld raakt. De vraag is nu of
dat komt doordat de dagen te
kort zijn, zodat men 's mor
gens en 's avonds wat extra
licht moet geven, of dat het
komt doordat men overdag te
weinig licht krijgt, zodat het
ook mogelijk is om mensen
overdag wat extra licht te ge
ven. Kortom, niet duidelijk is
of je de dag kunstmatig moet
verlengen of dat je de dag
zonniger moet maken.
Overigens is de methode van
het lamplicht niet te vergelij
ken met een hoogtezon of
met de lichtbak in de sauna
waarbij mensen wat nieuwe
vitaminen opdoen. Het licht
van de onderzoekers is on
schadelijk en komt van een
soort TL-buizen. Ook een
reisje naar een zonnig oord
kan helpen. Mensen krijgen
dan extra licht zodat hun bio
logische klok weer goed gaat
lopen. Alleen is zo'n winters
reisje nogal duur voor veel
mensen.
HANS DE PRETER
Autokerkhof
onder water
De Amsterdamse
politie is gisteren
begonnen met
het opdreggen
van een nog
onbekende
hoeveelheid
auto's uit het
water van de
Amerikahaven.
Waarom de
wagens daar
gestort zijn en
door wie is nog
onbekend. Het
onderwater
autokerkhof werd
ontdekt door
amateurduikers.
foto: anp
DEN HAAG Minister Korthals Altes van justitie zal
e het openbaar ministerie vragen om een onderzoek naar
o deelneming van jongeren beneden de zestien jaar aan
^"(seksuele gedragingen via de sekstelefoonlijnen (06-
- nummers).
Indien mocht blijken dat dit gebeurt, zal hij laten nagaan of er
,e aanleiding is voor strafrechtelijk optreden. Het vertonen van de
r kinderpornografie of het houden van een voorraad daarvan ter
...it verspreiding vormt geen strafbaar feit waarvoor voorlopige
he hechtenis is toegestaan. Maar als er strafbare feiten in het spel
;e zijn, zoals ontucht met personen beneden de zestien jaar, is niet
\e alleen voorlopige hechtenis toegelaten maar ook inbeslagneming
buiten heterdaad en het afluisteren van telefoongesprekken.
DORDRECHT De 33-
jarige man die vorige
week enkele dagen door
de politie werd vastgehou
den in verband met de
ontvoering van baby Re-
nee, overweegt een „pro
cedure" tegen de Dordtse
politie aan te spannen. Hij
voelt zich belasterd en ge
discrimineerd, mede om
dat de politie geen initia
len doorgaf aan de media
maar wel zijn Turkse na
tionaliteit.
Hierbij steekt het de Rotter
dammer vooral dat ook na zijn
vrijlating de politie een slag
om de arm hield, met de me
dedeling aan de pers dat
„vooralsnog" niet was geble
ken dat de man er iets mee te
maken had. „Je weet nooit hoe
een zaak zich verder gaat ont
wikkelen", aldus het commen
taar van de Dordtse politie
woordvoerder hierop. Hij wees
er verder op dat de man nu
zelf de publiciteit had gezocht.
De man doet dat ook mede,
omdat het briefje „baby: F
7500" is gevonden bij zijn
identiteitspapieren die werden
aangetroffen in het Merwede-
ziekenhuis van waaruit baby
Renee begin vorige week werd
ontvoerd. De man had deze
papieren echter al een jaar
voor de verdwijning en de ge
boorte van de baby verloren
en daarvan ook aangifte ge
daan. De papieren omvatten
een verblijfsvergunning en
een adressenboekje. Volgens
de politie waren er echter
meer „meer aanwijzingen" die
naar deze man leidden. De ex-
verdachte meent dat de echte
ontvoerders zijn papieren heb
ben gebruikt om de politie op
een dwaalspoor te brengen.
.fc)E KNOLLEN
IK GA vICOIJ. oe DOL DAT
WPTQSRAM INVULteW
ituua Hen wier op. ia
V/N
1£CH WOOlT VA
Vijftien miljoen beschikbaar
voor onderzoek naar ouderen
DEN HAAG Minister Brinkman van WVC heeft vanmorgen,
mede namens minister Deetman van onderwijs, een bedrag van
vijftien miljoen gulden beschikbaar gesteld voor wetenschappe
lijk onderzoek naar de positie van ouderen in Nederland. Hij
maakte dat bekend tijdens de installatie in Den Haag van de Ne
derlandse Stuurgroep Ouderen Research (Nestor). Taak van
deze stuurgroep is de vijftien miljoen gulden te verdelen over
onderzoekers die zich bezighouden met studie naar de huidige
en toekomstige positie van ouderen. Het geld is bestemd voor
een periode van vijf jaar. Momenteel telt Nederland 1,7 miljoen
ouderen, ofwel 11,5 procent van de bevolking. In het jaar 2000
zijn er meer dan twee miljoen ouderen, terwijl het aantal oude
ren in 2030 zo'n twintig procent van de Nederlandse bevolking
uitmaakt.
NIJPELS KRIJGT VEEL KRITIEK
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabi
net beslist volgens minis
ter Nijpels binnenkort
over de besteding van de
extra honderd miljoen
gulden die voor het milieu
beschikbaar komen. CDA
én VVD hebben bij de al
gemene beschouwingen
dit geld van de regering
afgedwongen, onder meer
ten behoeve van de mi
lieu-aanpak in de land
bouw.
„Er is kennelijk sprake van
een misverstand. Het kabinet
moet er nog over praten", zo
reageerde de minister op de
felle aanval van het CDA-ka-
merlid Ria Oomen-Ruijten op
het milieu-beleid.
Evenals de woordvoerders van
Nijpels stelt
beslissing
nieuwe kern
centrales uit
DEN HAAG Minister
Nijpels van milieubeheer
vindt dat het kabinet pas
een beslissing over de
bouw van nieuwe kern
centrales kan nemen als
er bij het CDA, de VVD
en de PvdA overeenstem
ming bestaat over het
energiebeleid. Hij zegt dit
in een interview met het
blad Onderneming van
het VNO.
Nijpels is daarmee de eerste
bewindsman die de belofte
van het kabinet om volgend
jaar over nieuwe kerncentra
les te beslissen ter discussie
stelt.
De minister noemt het „onver-
andere fracties verweet ze de
minister dat deze te traag is
het het uitvoeren van het be
leid. Zo wacht de Kamer al ge
ruime tijd op het Nationaal
Milieubeleidsplan (NMP). Nij
pels onderbrak het CDA-ka-
merlid enkele malen en sugge
reerde dat de Kamer best een
eigen visie op de milieu-aan
pak zou kunnen formuleren.
„Wat krijgen we nu", brieste
mevrouw Oomen-Ruijten, „de
regering is er om te regeren en
de Kamer controleert het be
leid".
Nijpels is overigens blij met de
aandacht van de Kamer voor
het milieubeleid. Wat hem be
treft is op dat gebied „alarmfa
se 1" ingetreden. „De milieu
beschermers van pakweg tien
tot vijftien jaar geleden, die we
gekscherend aanduidden als
de „geitenwollensokkendra
gers" verdienen onze waarde
ring", aldus Nijpels.,, Zij voer-
Minister Nijpels
foto: dijkstra
standig om een zo belangrijke
beslissing met een krappe
meerderheid te nemen". De
bewindsman ziet voor een
consensus nu meer mogelijk
heden dan een aantal jaren ge
leden, omdat „de PvdA het
energievraagstuk duidelijk
minder dogmatisch benadert
dan vroeger". Nijpels consta
teert dat „een grote weerstand
tegen uitbreiding van het aan
tal kerncentrales dwars door
alle politieke partijen heen".
den terecht actie en hebben
achteraf gelijk gekregen".
Verontruste Kamer
De Kamer heeft gisteren haar
verontrusting geuit over de
aantasting van de Nederlandsè
bossen door de ammoniakuitt
stoot als gevolg van het mesto
verschot. PvdA en D66 pleit
ten voor een inkrimping van
de veestapel. De regeringspar»
tijen, CDA en VVD, wilden
daar echter voorlopig niet in
meegaan.
Uit recente onderzoeksgege1-
vens is gebleken dat de effec
ten van ammoniekuitstoot drie
keer zo groot zijn als tot nu toe
werd aangenomen. Het PvdA-
kamerlid Van Rijn-Vellekoop
trok hieruit de conclusie dat
het verzuringsprobleem „nog
steeds wordt onderschat". Ze
drong er dan ook op aan de
mestnormen verder aan te
scherpen.
Volgens het kamerlid Eisma
(D66) verdwijnen steeds meer
subsidiegelden van minister
Braks van landbouw voor de
mestproblematiek in een bo
demloze mestput. Met extra
geld worden de problemen
volgens hem niet opgelost. „Er
rest nu nog maar éen oplossing
en dat is het reduceren van df
veestapel", zei Eisma.
VVD-milieuspecialist Te Veld
huis vond het nog te vroeg orp
aan te dringen op een ver
plichte reductie van de veesta
pel. Hij zei wel te denken aah
„een eventuele vrijwillige tn
tijdelijke reductie'Volgens
hem „zit de kern van het pro
bleem niet in het aantal dié-
ren, maar in een onvoldoende
management van het mestpro
bleem". Een betere samenstel
ling van het veevoer, h^t
plaatsen van biofilters in siai-
len en het afdekken van mei
topslagplaatsen zijn maatrege
len die onder meer kunnen
bijdragen tot de oplossing vah
de problemen. Het CDA-K^
merlid Oomen vroeg minister
Nijpels van milieubeheer om
met minister Braks snol
„proefprojecten" op dit terrein
te starten.
Brand in
sporthal
Ruding wijst collega's
op begrotingsdiscipline
Studenten gaan
een week staken
Stoomcursus Fries
voor ambtenaren
i
