De jeugd wordt erin geluisd via een patatje Volgend jaar ruim 17.500 woningen in sociale nieuwbouw Juba, stad zonder eten ■sur Bende ski dieven plukt de tuinen kaal DE KOMIEKE COCO Eindrang militairen geen automatisme meer BINNENLAND CeidócSouocuxt WOENSDAG 2 NOVEMBER 1988 PAGINA 4 Isolatie nieuwe huizen onder de maat UTRECHT - De in 1984 toegezegde drastische verscherping van de isola tie-voorschriften voor nieuwe wonin gen is er nog steeds niet. Bovendien ontbreekt zij in het concept Bouwbe sluit dat onlangs aan de Tweede Ka mér is aangeboden, zo meldt het Cen trum voor Energiebesparing en Scho ne Technologie in Delft. Bij de Twee de Kamer wordt erop aangedrongen de verscherping alsnog te bewerk stelligen. Hierdoor kan het gasver bruik per woning met tientallen pro centen kunnen verminderen. De iso latienormen in de omringende lan den zijn hoger dan in Nederland, zo dat na 1992 de concurrentie op de bouwmarkt zal toenemen. Senaat: toch subsidie voor CPN DEN HAAG - De Eerste Kamer wil dat minister Van Dijk weten schappelijke instituten van politie ke partiien ook subsidie verleent als zij alleen in de Eerste Kamer vertegenwoordigd zijn, zoals de CPN. Van Dijk wil de subsidie be perken tot partijen die in de Twee de Kamer vertegenwoordigd zijn. „Er is geen enkel principieel argu ment om partijen die wel in de Eerste Kamer, maar niet (meer) in de Tweede Kamer vertegenwoor digd zijn daarvan uit te sluiten", aldus mevrouw Van der Meer (PvdA) die namens een unanieme Kamer het woord voerde. De be handeling van het voorstel werd voor onbepaalde tijd aangehouden. Ambitieus plan voor Eindhovens hart EINDHOVEN - In opdracht van de gemeente Eindhoven heeft de Westduitse architect Walter Brune een ambitieus plan gemaakt om de binnenstad een nieuw hart te ge ven. Brune die in Düsseldorf onder andere de vermaarde „Ko-galerie" bouwde, acht het plan economisch haalbaar; de beleggers „staan in de rij". Brune wil met name de win kelfunctie van de binnenstad ver der versterken. In zijn opzet komen winkels, horeca-ondernemingen, kantoren en woningen en het al ontworpen muziekcentrum, waar van het Brabants Orkest in 1991 de vaste bespeler wordt. Lachen Prinses Margriet barst in lachen uit over een opmerking van één der eerste gebruikers van het zwembad in het nieuwe revalidatie centrum De Hoogstraat. De prinses verrichte gisteren de opening van dit supermoderne onderkomen in Utrecht. FOTO: ANP UITLEVERING VAN OORLOGSMISDADIGER KIPP ONDOENLIJK DEN HAAG - Minister Korthals Altes van justi tie ziet belemmeringen voor uitlevering van de oorlogsmidadiger A. Kipp door Argentinië. Bo vendien zal een verkapte uitlevering wellicht er toe leiden dat de Nederlandse rechter Kipp op vrije voeten stelt. De verblijfplaats van de in 1949 ter dood veroordeelde Kipp is al jaren be kend, maar Kipp geniet de Argentijnse nationa liteit en kan derhalve niet worden uitgeleverd. Desondanks houdt de zaak de bijzondere aan dacht, zo antwoordt Korthals Altes op vragen uil de Tweede Kamer. De ambassadeur is gevraagd te infomeren naar de opstelling van de Argen tijnse regering met betrekking tot de daar ver blijvende oorlogsmisdadigers. Vermoedelijk ver blijven ook de (Nederlandse) oorlogsmisdadigers S. Ollie en A. Riphagen in Argentinië. !ah oo n A ndhe ring ïgen. Smullen Smullen op je ziekbed. Dat kan sinds gisteren in het Amsterdamse ziekenhuis Het BovenIJ, dat daarmee een Europese primeur beleefde. Met behulp van een computer stellen patiënten zelf hun maaltijden sa men, waarbij de computer automatisch rekening houdt met zaken als dieet. Mevrouw Hattink kwam de eer toe als eerste van dit systeem te profiteren en voor de gelegenheid had restaurateur Joop Brakke er een extra feestelijk tintje aan gegeven. Voedingsassistente R. Heerma (rechts) kon met haar eigen ogen zien of de computer het allemaal goed had gedaan. FOTO: anp SINT WILLEBRORD - De politie maakt jacht op een groep skimmia-dieven die opereert vanuit het Westbrabantse Sint Willebrord. Met de illegale handel in takken van - uit tuinen en bij kwekers gestolen - skimmia's is jaarlijks enkele honderddui zenden guldens gemoeid. De politie heeft op dit moment ruim 80 „skimmia-snoeiers" uit Sint Wille brord in de computer zitten. Skimmia is een laurierachtige struik die het hele jaar groen blijft. Er komen paarse of rode balletjes aan. De skimmia is vooral in trek om er kerststukjes van te ma ken. Ook andere planten zoals brem, gagel, coniferen en hortensia's zijn bij de dieven erg gewild. „Niet iedereen loopt meteen naar de politie als er een plant uit zijn tuin is verdwenen. Daar komt bij dat er ook nogal eens schouderophalend wordt gereageerd als ie mand de diefstal van een skimmia meldt. Er zijn belang rijkere dingen in het leven, vindt men al gauw", aldus de politie. Uitkering Al snel bleek echter dat veel skimmia-dieven een uitke ring genieten. Daarom is ook de sociale recherche bij het onderzoek betrokken. Inmiddels is van verdachten al 50.000 gulden aan ten onrechte genoten uitkeringen te ruggevorderd. „Vaak worden dit soort diefstallen afgedaan met een transactie. Skimmia-dieven kunnen er echter op rekenen dat ze in voorarrest wórden genomen. Bovendien wordt hun auto in beslag genomen, evenals het gereedschap dat ze gebruiken", aldus de politie. Een tussenhandelaar be taalt al gauw 15 cent voor een stekje van een skimmia. In een bos zitten pakweg 200 stekjes. Per strooptocht ver gaart een ervaren snoeier ongeveer 10 bossen. Dat is 300 gulden op een nacht. Wie regelmatig op pad gaat heeft er een heel aardige bijverdienste aan. Geraffineerd Skimmia-dieven gaan soms zeer geraffineerd te werk. Overdag bellen ze aan als ze ergens in een tuin een skim mia ontdekken. Ze vragen dan of ze de plant mogen snoeien. Mag dat, dan gebeurt er niets illegaals, behalve dan dat de plant vrijwel altijd goed wordt kaalgeknipt. Mag het niet dan komen ze op een nacht terug. De politie is er inmiddels achter gekomen dat sommige tuineigenaren zich gaan wapenen tegen de diefstallen. Er zijn in Sint Willebrord al mensen die hun skimmia's vol hangen met scheermesjes. Deetman twijfelt over Engels op basisschool DEN BOSCH - Minister Deet man van onderwijs heeft twij fels over de aanpak van het Engels op de basisschool. Lera ren in het voortgezet onder wijs beginnen nogal eens ge woon weer van vooraf aan, bladzijde één van deel één van hun methode Engels, aldus de minister. Hij sprak gisteren in Den Bosch op een congres over de kwaliteit van de oplei ding voor leerkrachten basis onderwijs. Behalve verbete ring van het niveau van de aankomende studenten door versterking van de vooroplei ding verwacht hij meer heil van uitgekiend lesmateriaal dan van meer Engelse lessen. ER ZIJN AL MEER GOKVERSLAAFDEN DAN DRUGSVERSLAAFDEN GRONINGEN - De moeder van de verslaafde gokker kijkt terug op een wanhopig periode. Het is elf maanden geleden dat haar zeventienja rige zoon besloot de gokkast voortaan te mijden. Ze zegt: „Wie verslaafd is, stopt pas als-ie diep en diep in de put zit. Of in de gevangenis. Dan gaan ze pas nadenken. Ze hebben mazzel als ze niet door ouders en vrienden op straat gezet worden. Ze mo gen blij zijn als ze een beetje begrip van de omgeving krij gen. Er zijn niet voor niks zoveel zelfmoorden. Er heerst nog veel onbegrip. De mensen weten niet dat gok ken een verslaving is". De jongen had anderhalf jaar gegokt toen hij stopte. Zijn moeder: „Van mij had-ie meer dan drieduizend gulden gesto len. Zelf had-ie met vakantie werk twaalfhonderd gulden verdiend". Dat geld werd alle maal opgeslokt door de éénar- mige dief, de fruitautomaat. Er bestaan hulpgroepen voor gokkers, de zogenoemde Gam blers Anonymus. Amsterdam, Hengelo en Nijmegen begonnen ermee. Gisteren ging die - ge lijktijdig met de opening van het casino - in Groningen van start; eind november volgen nog Eindhoven en Deventer. Men werkt op dezelfde manier als de AA, de Anonieme Alco holisten. Door onderlinge ge sprekken wil men elkaar hel pen. Ook is er een partner- groep, die voor de verslaafden als steun in de rug dient. Bo vendien leven zowel de pro bleemgokker als zijn partner of huisgenoten veelal in een isole ment. In de gespreksgroepen is men in elk geval niet meer al leen. Gewetensvragen Naar analogie van de AA ver spreidt Gamblers Anonymus een folder met achttien gewe tensvragen voor een gokker. Wie ten minste zeven vragen met „ja" beantwoordt, mag zich tot de dwangmatige gokkers weten. Een paar van die vra gen: Heb je ooit berouw ge voeld, nadat je gegokt hebt; Leen je weieens geld om te kunnen gokken; Gok je wel- ëens om moeilijkheden of zor gen te ontvluchten; Heb je wei eens last van slapeloosheid door het gokken. Amerika telt al 985 GA-groe- pen. Er zijn daar zeven klinie ken speciaal voor gokverslaaf den. In Nederland zouden er 160.000 verslaafden zijn; twee op elke geregistreerde gokkast. Eén op de vijf mensen die vra gen om hulp, is een vrouw. De genen die zich buitensporig overgeven aan totalisator, bingo en casino zijn bij de cijfers bui ten beschouwing gebleven. Een verslaafde: „Tot vorig jaar deed politiek Den Haag of het probleem niet bestond". De moeder: „Er zijn al meer gok verslaafden dan drugsverslaaf den. De verwachting is dat het er ook meer zullen worden dan het aantal alcoholisten. We krij gen ontzettend veel jeugd. Kin deren in het voortgezet onder wijs gaan naar de snackbar als en vrij hebben. Daar die kasten. Als ze zien dat een vriendje er een tientje uithaalt, willen ze het ook proberen. Zo raken ze ver slaafd Mijn zoon heeft er wei eens in vijftien minuten acht honderd gulden doorgedraaid. Zulke mensen zijn schizofreen. Als m'n zoon voor de gokkast staat, is hij een heel ander mens, dan is-ie m'n zoon niet meer. Hij kon op den duur al leen nog maar slapen met een koptelefoon op met hele harde muziek. Nadat hij gestopt was, kreeg hij veel last van afkick verschijnselen. Maagpijn, hoofdpijn. Het gaat vaak om in telligente personen, die met al lerlei uitvluchten komen en be loven het nooit meer te doen. Het zijn vreselijke egoïsten". Deurwaarders Een verslaafde: „Voor iedereen die ermee begint, is het aanvan kelijk een vrolijk spelletje. Het kan jaren duren voordat het een probleem wordt, zonder dat je merkt wanner je de grens tussen plezier en verslaving passeert. Tot het moment dat je denkt: ik stop er mee. Maar dat blijkt onmogelijk. De volgende keer dan maar Ook dat mis lukt. Je kunt het kennelijk niet meer alleen. Je zegt steeds maar dat je morgen of over morgen stopt. Dan verzamelen de deurwaarders zich in rijen op je stoep. En dan heb je niks meer en loop je door de span ning het huis uit. Naar de go kautomaat. Dan word je lijfelijk ziek. Raak je in paniek. Besluit je er wat aan te doen". Hij belandde via de huisarts bij het CAD, vond dat hij daar ar rogant werd behandeld en kwam via de Beukemakliniek terecht in Hoog-Hullen. De be handeling daar maakte hij niet af. Toen kwam hij in contact met de GA-groep in Hengelo. „Het werkt. Ik kan mijn dwang tot spelen onder controle hou den. En gaat het een keer mis, dan is het een schim van wat het vroeger was". Dit weet hij van zijn lotgenoten: „Er zijn mensen in Nederland die door het gokken schulden van drie, vier ton hebben opge bouwd. Zeg maar dat de gemid delde schuld van iemand die verslaafd is aan gokken rond de ton ligt. Dan betekent dat je je leven lang die schuld moet af betalen en genoegen moet ne men met een lagere levensstan daard". Verslaving leidt ook tot crimi naliteit; tot diefstal en inbraak. Betaalkaarten Een andere gokverslaafde: „Op een gegeven moment heb je geen geld meer. Zit je compleet in de schulden en word je van geen kant geholpen. Ik heb van mijn vriendin betaalkaarten ge jat. In een café voor honderd- vijftig gulden mijn geluidsin stallatie verkocht. Dat geld gooi je er dan in een half uur door. Je bent niet vrij te kiezen. Alles wat je bezit, versjacher je. Alles verspeel je". De moeder: „Er is niks tegen casino's, als ze de illegale casi no's dan maar sluiten. Je moet alles op één plaats concentre ren. De fruitautomaten wegha len uit de café's en snackbars, zodat de jeugd er niet wordt in geluisd via een patatje". BAREND STRANG Bom-alarm Een politieman in burger houdt een tas onder de arm, men aanvankelijk vermoedde dat er een bom in zat. De tas was aangetroffen in de Groningse synagoge en er stonden anti-semi- tische leuzen op. De inhoud bleek, na onderzoek door de EOD, onschuldig. FOTO: anp CDA en VVD schieten op belasting plannen PvdA DEN HAAG De PvdA de lagere en middeninkomens bloeden voor de financiering van de belastingvereenvoudi ging, zo stellen de regerings fracties CDA en VVD in hun reactie op het plan van de PvdA om voor de belastingher vorming 1,3 miljard gulden uit te trekken in plaats van de 4,1 miljard die het kabinet er voor heeft gereserveerd. Ook staatssecretaris Koning van financiën vindt het PvdA- plan onuitvoerbaar. „De PvdA doet net alsof er een muur om Nederland staat", aldus Koning. De PvdA betitelt de kritiek van de regeringsfracties als „pure onzin". Volgens een woord voerder gaan de inkomens tot 45.000 gulden per jaar er in het PvdA-alternatief net zo veel op vooruit als in de kabinetsvoor stellen. De PvdA baseert dit op doorberekeningen van het plan door het ministerie van finan ciën. De inkomens vanaf 45.000 gulden blijven in het PvdA- plan nagenoeg gelijk. Slechts een enkeling gaat er op achter uit. Volgens CDA en VVD is al leen al voor de inkomens tot 45.000 gulden bruto per jaar ten minste 2,6 miljard gulden nodig om de koopkracht te behouden of licht te laten stijgen in het nieuwe belastingstelsel, dat gebaseerd op de plannen van commissie-Oort. In het kabi netsvoorstel gaat voorts 1,5 mil jard gulden naar de inkomens tussen de 45.000 en 80.000 gul den. Voor de inkomens daarbo ven is 180 miljoen gereserveerd. Overigens sluit de VVD niet uit dat de operatie-Oort uiteinde lijk meer zal kosten dan de 4,1 miljard gulden die nu beschik baar is. Net als de PvdA wil d« VVD meer duidelijkheid óver de positie van alleenstaanden en mensen met hoge buitenge wone lasten zoals ziektekosten. De VVD wil haast maken met de invoering van het nieuwe belastingstelsel. :eft 1 ,-d a£ Ams er de rii JASh OU Beft de i iabul an plaa akist 'orde an 1 e wc linist nan. ewaa in d Af| oskoi itier ire h Advertenties bieden gestolen goederen aan ALMELO - Met pagi nagrote advertenties in regionale dagbladen en het verspreiden van posters gaat de politie in Twente proberen de eigenaren op te sporen van tientallen gestolen goederen. Deze zijn aangetroffen bij zeven Almeloërs die wor den verdacht van diefstal en heling. De goederen, waaronder waardevolle klokken, niet zijn ge merkt. De politie hoopt dat de eigenaren hun spul len herkennen aan de hand van de foto's in de advertentie en op de pos ter. De actie heeft ook een preventief doel: „We wil len de burgers duidelijk maken hoe zinvol het is waardevolle voorwerpen van een merk te voor zien", aldus de politie. SUSKE EN WISKE DE KOMIEKE COCO Of motte mnrrnn m SUSKE EN WISKE Q/roi nro/unt ouaan. rossen i'in s*motstation enss'torst* oosreaimtn. /too anonerea ran oi oosrarsisaanse a wuotao. ntn oi mentu in tin tsoer raaaousei wt t unman naai. nu/un titan] hit taoorsrt n a tew ten terinwsi n g] torst tat/emen ajaim ter oio nu aiuanano, Htotn ooonnnmttn et ouaan out am buit lonrt un ran out unarm, ot/riia irrasseua.autenaano or au/taoor, neen or ot striatum tmst Btntnont/o nana roan hu mr mm ran oen na arm n na taan O" md auttnor tiran- ctnttnontn tn or amnion ortt- hanten noar rooa rjn reaooa- otuno zou nu'terS"m ot nen/tre nesten ttuoartn nu oe uooaom, "un nu aan, ote mor nun schht DEN HAAG De bevordering van militairen wordt afhanke lijk van de functie die zij krijgen toegewezen. De militair krijgt de rang die bij Zijn of haar functie hoort. Het huidige strakke bevorderingsbeleid met min of meer gegarandeerde eindrangen afhankelijk van de eerste opleiding en de categorie waarbij men is ingedeeld, verdwijnt. Ook zal het aantal dienstjaren geen uit gangspunt meer zijn. Dit blijkt uit het vernieuwde algemeen militair reglement (AMAR), waarmee de ministerraad op voorstel van staatssecre taris Van Houwelingen van defensie akkoord is gegaan. Van Houwelingen wil het personeelsbleid flexibeler maken en meer op de individuele militair richten. Deze moet meer de verant woordelijkheid voor zijn eigen toekomst krijgen en meer moge lijkheden om zich te ontplooien. Van Houwelingen kwam met dit voorbeeld: „Op een modern oorlogsschip bepaalt een korporaal die een bepaalde computer bedient onder omstandigheden het wel en wee van het hele schip en dat is een man die niet te vervangen is". Anders dan nu wordt het mogelijk dat personeel op een hoger niveau de defensie-organisatie Dinnenkomt en niet alleen onder aan. Daardoor kan beter worden gereageerd op de snel verande rende behoefte aan personeel. De werving wordt dan ook niet langer uitsluitend op schoolverlaters gericht. Daarnaast wordt de strikte indeling tussen officieren enerzijds en militairen met een lagere rang anderzijds losgelaten. Dit moet een soepeler doorstroming mogelijk maken van lager militair personeel naar functies waaraan een officiersrang is gekoppeld. LEIDEN In Zuid-Hol land mogen volgend jaar ruim 17.500 gesubsidieer de woningen worden ge bouwd. Ruim 7.000 kun nen dan worden verbe terd. Dat staat in een brief van staatssecretaris Heer- ma van volkshuisvesting aan de colleges van Gede puteerde Staten. Hij wil al met ingang van volgend jaar voldoende huisves tingsmogelijkheden voor lagere inkomensgroepen bewerkstelligen. De verdeling van de gesubsi dieerde woningen is als volgt: 7488 sociale huurklasse, 1336 premiehuur en 4909 premie- koopwoningen. Voorts kunnen 3767 woningen in de vrije sec tor worden gebouwd met een eenmalige bijdrage. In Zuid- Holland kunnen 7100 wonin gen worden verbeterd. Het gaat om 5212 particuliere wo ningen die door gemeenten zijn aangekocht en 1898 naoor logse particuliere huurwonin gen. Volgend iaar zullen in Neder land in de gesubsidieerde sec tor ruim 70.000 woningen wor den gebouwd: 29.500 sociale huurwoningen, 21.000 premie koopwoningen, 5000 premie- huurwoningen en 15.000 vrije- sectorwoningen met eenmalige bijdrage. Daarnaast beslaat het landelij ke verbeteringsprogramma nog eens 70.000 huizen: 8000 vooroorlogse woningwetwo ningen, 12.000 aangekocht be zit, 8000 vooroorlogse particu liere huurwoningen, 36.000 na oorlogse particuliere woning wetwoningen (tot bouwjaar 1968), 6000 naoorlogse particu liere huurwoningen en 3000 huurwoningen (ook tot '68). Tien procent van de woning verbetering wordt vólgens Heerma voorlopig opzij gehou» den. Halverwege volgend jaar zal hij bezien of deze reserve moet worden gebruikt om de overschrijding van de begro ting te compenseren. Eind van dit jaar moeten de provincies de verdeling over de gemeen ten hebben vastgesteld. SUDAN VESTIGT HOOP OP LUCHTBRUG JUBA In een eindeloze zoektocht naar iets te eten schuifelen duizenden mensen over de lege markten in Juba, in het zuiden van Sudan, Nog eens duizenden druppelen binnen vanuit het platte land, op de vlucht voor de burgergoorlog. Opstandelingen van het Suda- nese Volksbevrijdingsleger (SPLA) belegeren de stad al jaren. Honger is er niets nieuws, maar nu sterven de mensen van de honger. Juba is een stad met nauwelijks iets te eten, met vrijwel geen werk, maar met des te meer vluchte lingen. Alle hoop lijkt gericht op maisluchtbrug die de Verenig de Naties verleden week zijn begonnen, ondanks het risico dat het SPLA de hulptoestel len uit de lucht schiet. Het SPLA vecht voor meer auto nomie voor de voornamelijk christelijke en animistische zuiderlingen. Het vindt dat de islamitische noorderlingen het land te veel domineren. Knoppen Op de stoffige Conyo-Conyo- markt dwalen duizenden vrouwen met lege manden of emmers langs de rijen lege stalletjes, op zoek naar graan, dat er niet is. Terwijl anderen op zoek gaan naar iets te eten, past Angela Anduga, 25 jaar en zwanger, op de kinderen in de tuin van de school waar zij onderdak hebben gevonden. Zachtjes houdt zij een hand onder de kin van een brood mager kind van een jaar, dat een gelig waterachtig braaksel uitspuwt. „Dit is het enige dat wij te eten hebben", zegt zij en wijst slapjes in de richting van een stapeltje knoppen van wa terlelies. De vrouwen dit voedsel zoeken, halen dit knoppen uit de Nijl, drie kilo meter verderop. Ze eten de knoppen gedroogd of tot pap gekookt. Hun voedingswaarde is maar klein. Een paar meter verderop deelt een man samen met twee zoons een tinnen kom ge kookt, gelig zout water. Een derde kind, met ontstoken ogen, drinkt zijn portie uit een vieze plastic kom. Dit zijn de mensen, de vluch telingen van de burgeroorlog, die een soepkom mais per dag krijgen wanneer de vN-hulp wordt verdeeld. De Sudanese regering schat het aantal vluchtelingen in Juba op 100.000. Volgens de VN over treft de hongersnood in Sudan •zelfs nog de meest ernstige cri sis in de Sahel. Elk plekje in de stad is bezet nstig N ii nbe EN h )lkinj '8 kV ennij litenl en h ening in" de de E rugdi )E/ 10) Smmc og int ünker iand. bii

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 4