Igerijnen verwachten
einig van referendum
Chaos in Frankrijk
nog veel geld te verdienen
vrouwenhandel valt ook nu
Iran wilde vliegtuigen
in ruil voor gijzelaars
Sufferds
a lUITENLAND
CcidócSomant
WOENSDAG 19 OKTOBER 1988 PAGINA 5
Lord Carrington:
Britten zijn vies
LONDEN Het eerste
dat Lord Carrington op
viel toen hij na vier jaar in
Brussel te hebben ge
woond weer domicilie
koos in Groot-Brittannie,
was het vuil. „Londen is
absoluut goor. We zijn een
smerig ras geworden", al
dus de voormalige secreta
ris-generaal van de NAVO
in een vandaag gepubli
ceerd interview. Carring
ton (69) vertelt onder meer
hoe in zijn jeugd de men
sen zeiden: „Je kunt in
Frankrijk niet naar een
toilet gaan omdat ze er zo
smerig zijn". „My good
ness, als je nu naar een toi
let gaat in Frankrijk is het
er brandschoon, terwijl ze
hier verschrikkelijk goor
zijn. We zouden ons
moeten schamen", aldus
Carrington.
fge'A OT RUN AWAY" OVER CRIMINELE ORGANISATIES
Iran en Iraq
akkoord
over gevangenen
NEW YORK Iraq heeft bij
monde van een diplomaat bij de
VN in New York ingestemd
met het vrijlaten van alle Iraan-
se krijgsgevangenen uit de
Golfoorlog. De enige voorwaar
de is dat Iran hetzelfde doet.
Volgens het Internationale
Rode Kruis heeft Iran 50.182
krijgsgevangenen, en Iraq
19.284. Maar VN-medewerkers
schatten dat Iran tussen de
60.000 en 70.000 Iraakse solda
ten gevangen houdt, en Iraq
tussen de 30.000 en de 50.000.
Miljoenen van Marcos
mogen naar Filipijnen
GENÈVE Een Zwitserse rechter heeft
bepaald dat de miljoenen dollars die de
verdreven Filipijnse president Ferdinand
Marcos op bankrekeningen in Geève
heeft gezet, ter beschikking van de Fili
pijnse regering kunnen worden gesteld.
Voorwaarde is wel dat een Filipijnse
rechtbank een strafrechtelijk proces te
gen Marcos begint en hij de kans krijgt
zich te verdedigen. De tegoeden van
Marcos in Zwitserland worden geschat
op meer dan een miljard dollar. Zwitser
land heeft in deze zaak het bankgeheim
opzij geschoven, omdat bij de overboe
king van de gelden naar Zwitserland
waarschijnlijk misdaad in het spel is ge
weest.
AMBTENARENSTAKINGEN VUURDOOP PREMIER ROCARD
PARIJS Stiptheidsac
ties, werkonderbrekingen
en stakingen van zo onge
veer alle ambtenarenbon
den hebben gisteren en
vanmorgen een ware cha
os gecreëerd in Frankrijk.
In Parijs kwam het open
bare leven goeddeels tot
stilstand als gevolg van
een staking bij de Tnetro
en ander openbaar ver
voer. Er stonden files van
meer dan dertig kilometer
op de toegangswegen.
Vandaag zou ook de
luchtvaartmaatschappij
Air France aan de acties
deelnemen.
De sociale onrust bekent een
vuurdoop voor premier Ro-
card, die de inflatie per sé
wil intomen door matiging
van de salarissen. De bonden
denken daar anders over en
vinden dat ook hun leden de
vruchten moeten plukken
van de groei die de Franse
economie momenteel door
maakt.
Hoewel de animo om aan de
eerste acties van vorige week
deel te nemen niet bijster
groot was, heeft het ambte-
narenprotest de afgelopen
dagen behoorlijk aan kracht
gewonnen. Voor morgen
hebben zeven ambtenaren
bonden een 24-uursstaking
aangekondigd waaraan mo
gelijk vijf miljoen overheids
dienaren gehoor zullen ge
ven.
Politieke waarnemers wijzen
erop dat de regering Rocard
te snel is gezwicht voor de
eisen van de luchtverkeers
leiders en gevangenisbe
waarders, die lange tijd
staakten voor meer loon. Ge
sterkt door het succes van
hun collega's eisen andere
ambtenaren nu ook hun deel,
maar het kabinet ontbeert de
drie miljard gulden die nodig
is om aan alle eisen tegemoet
te komen.
Kruisraket
Militaire experts zetten de cirkelzaag in de eerste kruisraket die gisteren in het kader van het INF-
akkoord vernietigd werd op een militaire basis in Arizona. De sloop werd waargenomen door elf
Russische inspecteurs. De komende dagen worden totaal 41 kruisraketten in de VS ontmanteld.
FOTO: AP
Gevecht over videobanden op Heizelproces
BRUSSEL In het Heizel
proces in Brussel tegen 26
Britse verdachten is een juridi
sche strijd ontbrand tussen
aanklagers en verdedigérs
over de vraag of videobanden
als bewijsmateriaal mogen
worden gebruikt.
Volgens aanklager Pierre
Erauw is de zestig minuten
lange compilatie van beelden
van de rellen een „meester
werk". Georges Henri Beau-
thier, een van de tientallen ad
vocaten die de verdachten
vertegenwoordigen, betoogde
dat de band geen feitelijk
weergave van de gebeurtenis
sen van destijds geeft. „Een
reclamespotje voor een film is
niet hetzelfde als de film zelf".
Op de videoband is" onder
meer te zien hoe Britse voet
balsupporters het vak met Ita
liaanse fans bestormen. De Ita
lianen probeerden te ontko
men. In de paniek die toen
ontstond werden tientallen
mensen onder de voet gelopen.
Er vielen 39 doden, onder wie
34 Italianen. De rechtbank
heeft zich nog niet uitgelaten
over de videobanden.
ïapngetje gedood
oor plastic kogel
ïn
(UZALEM Israëlische soldaten
|fes iben gisteren in Nablus een vijfjarig
estijns jongetje doodgeschoten. Het
illetje was aan het spelen op een
tolterrein, toen de soldaten het vuur
nden op demonstranten in de buurt.
plastic kogels troffen de kleuter, in
>ors, de maag en in een hand. Even
werd een 14-jarige Palestijnse jon-
doodgeschoten, eveneens met plas-
nunitie. Voor het eerst raakte ook
?£r' buitenlandse journalist ernstig ge-
d in Israel. De 37-jarige Amerikaan-
s .itograaf Neal Cassidy uit Californie
a d door een plastic kogel in de knie
^offen.
Roh pleit voor
top met Noordkorea
NEW YORK President Roh
Tae-woo van Zuidkorea heeft
gisteren in een rede voor de
Verenigde Naties opgeroepen
tot een „voorjaar van verzoe
ning" en een lans gebroken
voor een topontmoeting met
de Noordkoreaanse leider Kim
II Sung.
Volgens Roh kan zonder voor
waarden vooraf met Noordko
rea gesproken worden. In zijn
opmerkelijk milde toespraak
vroeg Roh de VS en andere
bondgenoten hun beleid ten
aanzien van Noordkorea te
versoepelen.
Geen laatste
top Reagan-
Gorbatsjov
WASHINGTON Er komt
definitief geen vijfde topconfe
rentie tussen de Amerikaanse
president Reagan en zijn Sov-
jetrussische ambtgenoot Gor-
batsjov. Reagans woordvoer
der Marlin Fitzwater zei giste
ren dat er „geen kans" is dat
er een laatste top zal komen,
voor Reagan half januari zijn
functie overdraagt aan zijn op
volger. Reagan en Gorbatsjov
ontmoetten elkaar in novem
ber 1985, oktober 1986, decem
ber 1987 en mei 1988.
Dukakis slaat
harde toon aan
WASHINGTON De Democratische
presidentskandidaat Michael Dukakis
heeft in zijn campagne een hardere
toon aangeslagen, nu opiniepeilingen
wijzen op een enorme achterstand op
zijn Republikeinse rivaal, George
Bush. Volgens één peiling ligt Bush
momenteel zo'n zeventien procent
voor op Dukakis. Campagne-advi
seurs van Dukakis gaven in vertrou
welijke gesprekken toe dat het inder
daad uiterst moeilijk wordt voor hun
kandidaat. Bush verklaarde dat hij
zich door de cijfers van de peilingen
niet in slaap zal laten wiegen: „Ik blijf
campagne voeren alsof ik tien procent
achter lig".
RESIDENT VOELT NIETS VOOR MEERPARTIJENSTELSEL
~3IERS De bloedige
isten van de afgelopen
en in Algerije zullen
leiden tot vergaande
eke hervormingen,
kident Chadli Bendje-
heeft gisteren duide-
1 gemaakt dat het één
lij-systeem niet ter dis-
lie staat bij het refer
pum op 3 november
de hervorming van
irondwet.
De illegale oppositiegroeperin
gen in Algerije hebben met
diepe teleurstelling gereageerd
op de toelichting die bij de
aangekondigde hervormingen
werd gegeven. Politieke waar
nemers verwachten dat de rel
len in Algerije weer kunnen
oplaaien en het referendum
geboycot zal worden.
De wijziging die Chadli Ben-
djedid voorstelt, komt hoofd
zakelijk neer op een nieuwe
machtsverdeling tussen presi
dent en premier. Daarbij zou
de premier voortaan tegenover
het parlement verantwoording
moeten afleggen voor het re
geringsbeleid. Nieuw is vooral
dat de premier degene wordt
die het regeringsprogramma
moet uitvoeren. Er wordt ech
ter geen enkele aanzet gedaan
tot de vorming van een meer-
partijen-systeem.
Andere veranderingen zitten
nog in de pen, maar daarover
wil de FLN eerst vergaderen
op haar congres dat voor begin
december staat gepland. Voor
begin volgend jaar staan presi
dentsverkiezingen op het pro
gramma.
Een groepje van zeven Alge
rijnse studenten van de uni
versiteit van Bab-Ezzouar bij
de hoofdstad Algiers is giste
ren een hongerstaking begon
nen. Zij eisen een algemene
amnestie, invoering van de de
mocratie en stopzetting van
mishandelingen door de poli-
imografische
ntjdbonT
harder dan
acht
UZALEM De Pale-
le bevolking in de bezet-
[-*• ebieden bedraagt min-
jj? 1200.000 meer zielen dan
ifficiële Israëlische cijfer
1,5 miljoen. Dat blijkt uit
k pnderzoek van de Isrüe-
f ie wetenschapper Meron
renisti. Volgens hem is
1'alestijnse bevolking op
Westelijke Jordaanoever
n de Gazastrook sinds
met 75 procent geste
van 973.227 tot 1.701.435
vijf én. In de Israëlische po
ver speelt de Palestijnse
i kingsgroei een belang-
wordt gesproken
„tikkende tijdbom",
de groei zo hard gaat,
joden over dertig jaar
zullen zijn in
land.
WASHINGTON Iran heeft onlangs getracht Ameri
kaanse gijzelaars die in Libanon worden vastgehouden
te ruilen voor Amerikaanse F-5 gevechtsvliegtuigen.
De VS zijn niet op het voorstel ingegaan, aldus het
Amerikaanse tv-station ABC.
Volgens ABC News was de opzet van de zaak ingewikkeld. Iran
zond een internationaal team van wapenhandelaars naar Chili
om daar zestien F-5 toestellen te kopen. Toestemming van de
VS aan Chili voor de verkoop van de vliegtuigen was de prijs
die Washington zou moeten betalen voor de vrijheid van gijze
laars in Libanon. De Amerikaanse wet schrijft voor dat de rege
ring het doorverkopen van Amerikaanse wapens aan derde lan
den moet goedkeuren. Het Iraanse aanbod behoort blijkbaar tot
gebeurtenissen waar de Amerikaanse minister Shultz twee we
ken geleden naar verwees. Hij zei toen dat „derde partijen zich
in Iraans-Amerikaanse aangelegenheden mengden". Volgens
ABC waren bij het aanbod wapenhandelaren en tussenpersonen
betrokken in Chili, Israel, Thailand en Argentinië. De Ameri
kaanse regering kwam in 1986 en 1987 in opspraak door wapen
verkopen aan Iran om Amerikaanse gijzelaars vrij te krijgen.
Een deel van de opbrengst daarvan ging naar de Contra's in Ni
caragua.
Filipijnen opgespoord en is hij
op 26 juli j.l. tot (slechts) drie
jaar gevangenisstraf veroor
deeld. Drie weken later echter
werd de opvolger van Placer,
Macario Balansag, vermoord.
De Nederlandse Stichting te
gen Vrouwenhandel, die be
trokken was bij het maken
van de film, legt een duidelijk
verband tussen de „Nena-
zaak" en deze moord. Gisteren
heeft de Stichting, samen met
andere Nederlands-Filipijnse
organisaties, een petitie aange
boden" bij de Filipijnse ambas
sade in Den Haag waarin ze
onderzoek naar de moord ei
sen. De Nederlandse regering
is gevraagd „meer alert" te
zijn op het opsporen van vrou
wenhandel.
Misdaad
De film, die tijdens de
Utrechtse Filmdagen een no
minatie voor het Gouden Kalf
heeft gekregen, is geregisseerd
door Hillie Molenaar en Joop
van Wijk. Hillie Molenaar:
„Het idee om een film over
vrouwenhandel te maken be
stond al langer, maar het was
ontzettend moeilijk om slacht
offers te vinden die wilden
praten".
Tijdens de research hebben de
regisseurs vaak te horen ge
kregen: „Vrouwenhandel? Be
staat dat nog? Toch niet hier?".
Hillie: „Er bestaan weliswaar
geen keiharde cijfers, maar de
Stichting tegen Vrouwenhan
del heeft ons verzekerd dat de
internationale zwarte-slavin-
nenhandel welig tiert. Het is
een georganiseerde misdaad
waarin veel geld valt te ver
dienen".
Ondanks de pogingen van Jus
titie, komt niet alle vrouwen
handel aan het licht. De mees
te slachtoffers hebben niet de
moed over hun mishandeling
te praten. Daarnaast reageert
de omgeving vaak niet alert
genoeg, zoals de Friese huis
arts in de film. Nena en Alma
waren door hem onderzocht
op geslachtsziekten, maar de
arts had nooit iets gemerkt
van mishandeling of ver-
krachting of van het feit dat
ze gedwongen werden tot
prostitutie. Hij beschouwde
hen als „gewone patiënten".
Corruptie
In de Filipijnen is prostitutie
de laatste jaren enorm toege
nomen hoewel het in de wet
verboden is. Talloze officiële
instanties en personen zijn be
trokken bij de organisatie van
prostitutie. Voornaamste oor
zaak is de hoge werkloosheid
waar vrouwen de eerste
slachtoffers van zijn. Pas als
de Filipijnse economie zich
herstelt, is er een kans dat de
corruptie ophoudt.
Nena echter wil daar niet op
blijven wachten. Zij blijft
vechten voor haar eer en de
eer van vele andere vrouwen.
De veroordeling van Jan S. is
de eerste helft van het ver
haal. De andere helft is de
vervolging van Nestor Placer,
officier van justitie in de Fili
pijnen. Nena: „Ik blijf vechten
voor mijn rechten als mens".
JEANNETTE v. LEEUWEN
oude krachten terugkomen en een stevige oorlam doet de rest.
,,SKip, jongen", zegt hij, „dat scheelde maar een haartje of de
baas was niet meer teruggekomen". Skip kijkt hem aan of hij
alles begrijpt. „Maar nu komt nog een moeilijk karwei. Skip",
vervolgt Rob. „We moeten die kisten aan boord zien te krijgen.
En zijn we daarin geslaagd, dan zijn we rijk, hoor.... rijker dan de
rijkste Amerikaanse millionairl".
„Ik blijf vechten voor mijn recht als mens".
DEN HAAG Een tragi
sche combinatie van valse
voorwendsels en gedwon
gen prostitutie. Zo wordt
in de film „Cannot Run
Away" het verschijnsel
vrouwenhandel omschre
ven. In deze aangrijpende
documentaire die mor
genavond door de VARA
op Nederland I wordt uit
gezonden vertellen
Nena en Alma hoe ze door
de Nederlandse sexbaas
Jan S. en de Filipijnse of
ficier van justitie Nestor
Placer naar een Friese
sexboerderij werden ge
lokt.
Doordat zij de moed hadden
naar de Nederlandse justitie te
stappen en in de Filipijnen
aangifte te doen bij de opvol
ger van Placer, is de zaak aan
het rollen gebracht. Met be
hulp van de Nederlandse ca
meraploeg werd Jan S. in de
Het scheepsjournaal van Peer Den Schuymer
uitgeput bereikt Rob de oever van het meer. Hij
er nog in zijn helm af te schroeven, maar dan valt hij be
tegen een rotsblok. Hij heeft teveel van zijn krachten
Zo vindt Skip, zijn trouwe hond, hem. Skip springt te-
iaas op, blaffend, zo hard hij kan. Waarom zegt de baas
Gelukkig, de frisse lucht brengt Rob spoedig bij en bei-
zich aan boord van „De Vrijheid". Rob vdelt zijn
door Roger Simons
LONDEN Het verbaast
mij niets dat voor veel
Britten de plaats van hun
land op de landkaart een
ondoorgrondelijk geheim is.
Wie niet eens beseft dat zijn
land bij Europa hoort (en dat
de meeste onderdanen van
premier Thatcher heel wat
moeite hebben om dit te
kunnen begrijpen, ervaren
wij hier elke dag) heeft er
uiteraard geen flauw benul
van waar op de wereldkaart
hij zijn vaderland moet
zoeken.
Duizend eilanders, lukraak
gekozen uit dit volk van
stoere zeevaarders en slimme
on tdekkingsreizigers,
werden kortgeleden
onderworpen aan ehn lichte
intelligentietest. De eerste
vraag luidde of ze Groot-
Brittannië even konden
opsnorren op de kaart. Zo'n
zeven procent van de
ondervraagsen deed radeloze
inspanningen om „God's
Own Country", zoals wijlen
William Shakespeare
Engeland placht te noemen,
te ontwaren in de omgeving
van Noord-Amerika, ter
hoogte van de
Zuidamerikaanse kust of in
het Verre Oosten. Drie
procent van deze duizend
oliedomme lieden dacht dat
Groot-Brittannië een
Afrikaanse natie was. Zelfs
het feit dat zij op een eiland
wonen, bleek deze mensen
compleet te verrassen.
Aardrijkskunde is dus zeker
niet de sterkste zijde van de
moderne Brit. Maar zijn
kennis van de rekenkunde
deugt evenmin. In dezelfde
test bleek 42 procent van de
ondervraagde personen geen
gewoon rekensommetje te
kunnen maken. Zij kregen
een menu overhandigd en
moesten berekenen hoeveel
een gewone hamburger, een
portie friet, een stuk
appeltaart en een kop koffie
samen zouden kosten. Nadat
hen een spoorboekje was
voorgelegd, bleek 46 procent
niet wijs te kunnen uit de
overigens tamelijk
ingewikkelde dienstregeling
van British Rail.
Wat hun vaderlandse
geschiedenis betreft bleef
een groot deel van de dames
en heren het antwoord
schuldig op de vraag wat in
1066 gebeurde. Sommigen
dachten dat toen de Eerste
Wereldoorlog was begonnen.
Vroeger wisten alle Britse
schoolkinderen dat Willem
van Normandië in 1066 de
Engelse koning Harold
versloeg in de veldslag van
Seniac of Hastings. Het is
sedert die historische datum
dat de Britten Frans praten
met een sterk Engels accent.
Met hun taalkennis is het
trouwens ook nog steeds
droevig gesteld.
Op het terrein van de
algemene kennis werd
doodonschuldig gevraagd
wie Ian Paisley was. De
meeste Britten bleken
Ulsters demagoog, die de
paus als een anti-christ
beschouwt, voor een
prominente rooms-katholiek
te houden. Een op zes van de
ondervraagde Britten wist
niet wie (minister van
financiënNigel Lawson
was. Foutloos spellen konden
zij evenmin.
Niet zo verwonderlijk dus
dat minister van onderwijs
Kenneth Baker de uitslag
van de test „sterk
verontrustend" noemde. Hij
zei in een interview: „Het
bewijs is nu geleverd dat in
ons land op het gebied van
onderwijs nog heel wat te
doen valt".
Van Ierse zijde werd met het
mes nog wat in de open
wonde gewroet. De Britten
houden hun Ierse broeders
wat graag voor „allemaal
even oliedom". Maar uit een
test met dezelfde vragen in
de Ierse hoofdstad Dublin
bleek, dat dAér bijna
iedereen wèl de juiste
antwoorden wist.