„Huwelijksvoorbereiding in rk kerk oppervlakkig" Relatie rk kerk tot moderne wereld blijft onopgehelderd Praat verder met Acht Mei Vooruitlopen op onderwijswetgeving Ceidóe Gomar; GEESTELIJK LEVEN/OPINIE kerk wereld PRIESTERRAAD TOT BISSCHOP BAR: beroepingen SchooEwijzer Verdwijnend symbool HA N1 DaT dit standpunt vooral gebaseerd is op pragmatiscljede kelijke overwegingen, bewijzen Nederlandse ondernpn r die het wat voorbarig genomen besluit van minister V#ls Broek vanaf de zijlijn van harte ondersteunen. standpunt ook kan worden aangevochten, bewijzen faate waardig genoeg eveneens de politici, die onder leidinf°cia de CDA'er Eversdijk tot halverwege volgende pua plaatsvervangend voorzitter van de Tweede Kamerpet meerderheid hebben besloten in ons parlementsgebou^n c bijzondere aandacht te schenken aan het overlijden vfren rohito. Vanuit Seoul liet kamervoorzitter Dolman zichpzet vraagd heel wijselijk niet over de kwestie uit. 1 September zeer somb Êeidie Commit VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1988 PAcf Kerk in Breda verkocht aan projectontwikkelaar BREDA Het bisdom Breda heeft het terrein met de H. Hart- kerk aan de Baronielaan in Breda verkocht aan een projectont-' wikkelaar. De projectontwikkelaar wil woningen op het ter rein bouwen. Bisschop H.C.A. Ernst van Breda besloot in april 1985 de paro chie van het H. Hart op te heffen en de kerk te sluiten. De redenen daarvoor waren de achteruitgang van het aantal paro chianen en de financiële situatie waarin de parochie verkeer de. De Vereniging Behoud Kerkgebouw Heilig Hartkerk ver zette zich bij het Vaticaan tegen het besluit van de bisschop, maar vond tot in hoogste instantie geen gehoor. School in Goes genoemd naar bisschop Ernst BREDA Bisschop H.C.A. Ernst van Breda heeft vandaag in Goes een school geopend die naar hem is genoemd. De nieuwe school voor rk basisonderwijs is ontstaan uit een fusie van twee katholieke basisscholen. Toen wegens de vermindering van het aantal leerlingen tot een fusie van beide scholen werd besloten, wilden het bestuur en de ouders volgens pastor D. Kempers een naam die zowel recht zou doen aan de katholieke identiteit van de school als de band met de hedendaagse kerk zou aange ven. Unaniem werd toen besloten de naam van bisschop Ernst aan de school te verbinden om daarmee de waardering voor diens beleid in de afgelopen twintig jaar tot uitdrukking te brengen. Men gaat in geen beddewinkel zonder enige pluizen mee te dragen Jakob van Lennep HEERLEN De gemid delde huwelijksvoorbe reiding in de Nederlandse RK Kerk bestaat uit twee gesprekken tussen de pastor en het aanstaande echtpaar. De gesprekken zijn aangenaam en tame lijk oppervlakkig. Veel ruimte voor een diep gaand gesprek over het geloof is er niet. In feite zijn de gesprekken geen voorbereiding op het hu welijk, maar op de kerke lijke huwelijksviering. Tot deze conclusie komt drs. J.Z.T. Pieper in zijn proef schrift 'God gezocht en ge vonden? Een godsdienstpsy- chologisch onderzoek rond het kerkelijk huwelijk met pastoraaltheologische conse quenties', waarop hij vandaag aan de Universiteit voor The ologie en Pastoraat (UTP) in Heerlen is gepromoveerd. Pieper heeft voor zijn onder zoek een vragenlijst voorge legd aan 697 pas gehuwde rooms-katholieken die repre sentatief kunnep worden ge acht voor de rooms-katholie- ke gehuwden in Nederland. 97 pastores kregen eveneens een vragenlijst voorgelegd. Verder heeft Pieper 16 pas gehuwden geïnterviewd. In de gesprekken tussen het aanstaande echtpaar en de pastor wordt bijna altijd ge sproken over de betekenis van God, Christus en de bijbel voor het huwelijk, maar dat gebeurt voornamelijk in ver band met het uitzoeken van teksten en liederen voor de huwelijksviering, zo heeft Pieper ervaren. Daarbij reikt de pastor vaak het schep pingsverhaal aan. Ook wordt regelmatig gesproken over God als degene die het huwe lijksleven ondersteunt. In de interviews met katho lieken die zich op het huwe lijk voorbereiden, is het Pie per opgevallen dat hun geloof ondanks hun katholieke op voeding weinig uitgesproken christelijk van aard is. Er is eerder sprake van een nauwe lijks omlijnde algemene reli giositeit, waarin vooral God en Jezus een -rol spelen. God is daarbij de sturende kracht, degene die invloed kan uitoe fenen op de aardse werkelijk heid. Jezus vertegenwoordigt als 'voorbeeldfiguur' de ethi sche dimensie van het geloof. Hij is een inspirerend voor beeld voor een humane en ethisch verantwoorde manier van omgaan met de mede mens. Huwelijksvoorbereiding beperkt zich meestal tot voorbereiding op de huwelijksviering. Vredesopvoeder Steven Derksen overleden MEPPEL Op 73-jarige leeftijd plotseling overle den de publicist en vre desopvoeder dr. Steven C. Derksen uit Meppel. Derksen was onderwijzer aan de toenmalige Nuts L.O. en Ulo-school te Ol- denzaal en vele jaren do cent aan de Rijkskweek school voor Onderwijzers en Onderwijzeressen te Meppel (nu Pabo). Naast zijn werk als leraar stu deerde hij economie en socio logie aan de Rijksuniversiteit te Groningen en promoveerde op 63-jarige leeftijd op een proefschrift over vredesop- voeding. Zijn denkbeelden over vredesopvoeding en -on derwijs trokken landelijk en ook internationaal de aan dacht. Werd hij eerst door ve len gezien als een soort Don Quichotte die tegen windmo lens vecht, gaandeweg raak ten zijn ideeën over vredesop voeding steeds meer ingebur gerd. Voorafgaande aan zijn proefschrift verscheen al in 1965 van zijn hand de publica tie „Opvoeding tot oorlog of vrede', twee jaar later uitge werkt tot het boek „Hoe leren wij de vrede?'. Steven Derksen, na zijn pen sionering werkzaam als we tenschappelijk medewerker van het Unesco Centrum Ne derland te Amsterdam, be toogde dat de mens voor de keus staat: veranderen of ver dwijnen. Grote vraag voor hem was of de mensen de grote onevenwichtigheid in de huidige wereld wel de baas kunnen worden. De prioritei ten moeten verlegd worden. Het onderwijs moet zich toe spitsen op leren leven, leren overleven. Hierin schiet het huidige onderwijs volgens hem wezenlijk tekort. ROTTERDAM „Er zijn bruggen opgehaald, zodat velen nu verdrinken van de pijn". Op deze manier bracht een der leden van de priesterraad van het bisdom Rotterdam zijn kritiek tot uiting op het besluit van de rk bis schoppen de gesprekken met de Acht Mei Bewe ging op te schorten. Volgens diverse leden van de raad hebben de bisschoppen de waarheid gesteld boven de waarachtigheid die volgens hen het kenmerk van de Acht Mei Beweging is. De priester raad adviseerde bisschop R.Ph. Bar daarom „naar we gen en mogelijkheden te zoe» ken" om het gesprek met de Acht Mei Beweging voort te zetten. Op de vergadering van de priesterraad weigerde Bar in houdelijk iets af te doen aan uitlatingen gedaan, onder meer in een vraaggesprek in juli met het ANP waarin hij zei „dat het niet goed is wat daar (in de Acht mei bewe ging) gebeurt. De bisschop blijft erbij dat er iets mis in de houding van het bestuur van de Acht Mei Beweging. Maar hij betreurt het wel dat sympathisanten en aanhan gers van de Acht Mei Bewe ging zich door zijn gebruik van het woord „trouw' in dis krediet gebracht voelen. De bisschop zei niemand van de beweging te willen uitsluiten en herinnerde aan zijn uit spraak begin dit jaar dat hij ervan uitgaat dat iemand tot de kerk behoort, tenzij hij of zij zelf zegt niet meer van de kerk deel te willen uitmaken. GODSDIENSTSOCIOLOOG POULAT: AMERSFOORT Het probleem van de verhou ding van de rooms-katho- lieke kerk tot de moder ne wereld, in het bijzon der in zoverre de laatste zich de waarden van de Verlichting heeft eigen gemaakt, is onder het pontificaat van paus Jo hannes Paulus II niet na der tot een oplossing ge komen. De huidige pola risatie binnen de rk kerk kan op het conto gezet worden van die nog steeds niet opgehelderde verhouding. Verwachtin gen over emancipatie e.d stranden op het feit dat de katholieke theologie hoegenaamd niets van doen heeft met de idea len van de Verlichting. Dit stelde de Franse gods dienstsocioloog en kerkhisto ricus Emile Poulat in een schets van de rooms-katholie- ke kerk onder het pontificaat van paus Johannes Paulus II. Poulat sprak bij gelegenheid van de viering in Amersfoort van het veertigjarig bestaan van het katholiek instituut voor massamedia. In afwachting van de verhel dering van deze verhouding tot de moderne wereld moet het belang van de kerk gezien worden in de manier waarop zij een bijdrage weet te leve ren aan de oplossing van onze problemen op een vreedzame manier. Het besef dat de we reldgemeenschap een onlos makelijke eenheid is gewor den en dat er geen zelfstandi ge eilanden meer bestaan ver plicht daartoe. Poulat stelde verder dat de voorstelling van zaken als zou de wereld verder ontkerstend' raken misschien opgaat voor het westen maar dat elders in de wereld het christendom zich uitbreidt. Hij meende dat de lokale ker ken steeds sterker hun eigen identiteit gekregen hebben in de plaats van het vroeger alom aanwezige romeinse ka rakter van de rooms-katholie- ke kerk. De bisschoppensyno des zijn volgens hem het aan gewezen middel om de diver siteit in goede banen te leiden. Poqlat wilde geen persoonlijk oordeel uitspreken over de koers van het pontificaat van paus Johannes Paulus II die hij als een man van de tradi tie bestempelde. Oosten De Engelse journalist Peter Hebblethwaite meende dat paus Johannes Paulus een po ging doet de wijsheid uit het oosten voor te houden aan een tot voor kort door het westen gedomineerde kerk. Met tal van voorbeelden gaf hij aan dat de wijze waarop dit gebeurt lang niet altijd even gelukkig is. Bijvoorbeeld voor de oecumene, die in het oosten vooral op de orthodoxe kerk gericht zal zijn. „Als de paus naar het oosten kijkt, staat hij met zijn rug naar de kerken die uit de reformatie zijn voortgekomen", zei Heb blethwaite. Met een blik op het oosten is de kerk volgens hem ook eerder geneigd tot een apocalyptische en pessi mistische kijk op de wereld. „Er wordt zo niet langer ge sproken over de „tekenen der tijden", zoals paus Johannes XXIII ze zag. De positieve ge tuigenis over de aanwezigheid van de Heilige Geest in de mensen en de bewegingen in onze tijd. Deze positieve taak van de kerk is grotendeels op gegeven". Pastor Kurvers studjeprefect priesteropleiding ROTTERDAM Met ingang van 1 oktober is drs. R.G.A. Kurvers (47) door bisschop R.Ph. Bar van Rotterdam be noemd tot studieprefect van het Centrum voor Priestero pleiding van het bisdom Rot terdam in Voorburg. Hij zal deze functie combineren met zijn functie van pastor van de Willibrordusparochie in Was senaar. In zijn nieuwe functie is Kurvers verantwoordelijk voor de samenstelling van het studiepakket van de indivi duele priesterstudent. Gereformeerde Kerken Beroepen te drs.A.F. de Haan, kand. al daar, die dit beroep heeft aan genomen. Christelijke Gedeformeerde Kerken Beroepen te Nieuwkoop A. van Heteren te Werkendam. Beroepen te Rotterdam-West H.E. Sterk te Ulrum i.c.m. Lutjegast. Op Prinsjesdag is ook de begroting voor 1989 van het Ministerie van Onder wijs en Wetenschappen gepubliceerd, met daarbij de Memorie van Toelich ting. Deze bevat een interessant overzicht van allerlei plannen voor ver schillende takken van het onderwijs. Een paar hoofdlijnen probeer ik te volgen en te beoordelen: het onderwijs in de jaren negentig. Eerst een algemene opmer king. Een minister en een staatssecretaris „regeren", maken beleid, door het ma ken van wetten (die door de Staten-Generaal moeten worden goedgekeurd en kun nen worden gewijzigd), alge mene maatregelen van be stuur, beschikkingen en circu laires. De laatste drie, meestal uit voering van beleid, hoeven niet door het parlement te worden goedgekeurd, maar dat bemoeit zich er in zijn controlerende taken steeds meer mee. En dan verder zijn er nog de nota's, de notities. Dat zijn eigenlijk vooraan kondigingen van beleid, stuk ken die wel in de Tweede Ka mer worden besproken, maar niet worden goed- of afge keurd. Ze worden formeel slechts voor kennisgeving aangenomen al of niet voor zien van uitspraken van de Kamer (moties) over het voorgenomen beleid. Zo lezen we in de Memorie van Toe lichting over een beleidsnoti tie voor een Wet op de Be- roepseisen voor Leraren, die volgend jaar zal worden gepu bliceerd. Oftewel: er wordt eerst een aantal ideeën gelan ceerd, men kijkt hoe er op wordt gereageerd en zet zich pas dan aan het maken van een wetsontwerp. Het lijkt een omslachtige werkwijze maar soms, met name in dit geval, is het wel nodig. Toch is er ook een gevaar aan verbonden. Stel: de Tweede Kamer oordeelt niet ongun stig over een notitie, dan lijkt het voor velen net of de be sluiten al zijn genomen, ter wijl de Wet er nog niet eens is. Een voorbeeld hiervan is de SVM-operatie (sectorvor ming en vernieuwing van het middelbaar beroepsonder wijs). Geruime tijd geleden werd daarover een notitie naar de Kamer gestuurd die daar laten we het zo uit drukken niet afwijzend te genover stond. Pas op 20 juli jongstleden bereikte het des betreffende wetsvoorstel de Kamer en alle beslissingen moeten daar nu nog worden genomen. Maar intussen lijkt in het onderwijsveld de pap allang gestort. Men gedraagt zich althans zo. Ik blijf dat een bedenkelijke zaak vinden. Want stel nou eens... Een vreemde zaak eigenlijk. De Kamer bemoeit zich soms tot in details met uitvoerings zaken, maar dat er onophou delijk vooruitgelopen wordt op wetgeving, dat schijnt min der belangrijk te zijn. Allerlei stadia van besluitvorming schuiven zo langzamerhand te veel over elkaar heen. Het lijkt me verstandig en ge wenst dat daar bij de behan deling van de onderwijsbegro ting eens een pittige discussie over komt. Het ligt hier niet alleen aan de bewindslieden, maar ook aan de Kamer èn aan het onderwijsoverleg. Leraarschap Het is opmerkelijk hoeveel aandacht in de Memorie van Toelichting wordt besteed aan het leraarschap. De bewinds lieden willen het een hoger maatschappelijk aanzien ge ven. Ze spreken van een posi tieve profilering. De aange kondigde maatregelen zijn echter niet erg overtuigend. Men noemt: hogere eisen bij de toelating tot de Pabo's (op zichzelf begrijpelijk!), groei van de werkgelegenheid in het basisonderwijs, maatrege len tot verbetering van de werkgelegenheid in het voortgezet onderwijs en meer nadruk op nascholing en toe nemende professionalisering van het leraarsberoep. Het lijkt heel wat. Die grotere werkgelegenheid komt echter bijkans vanzelf. Een cijfer; momenteel ligt het aanbod van onderwijsgevend in het basisonderwijs 5000 boven de vraag, in 1992 zal dit precies andersom zijn! Het gaat mij trouwens niet zozeer om het „aanzien" van onderwijsge venden. Belangrijker vind ik hun functioneren, hun ar beidsvreugde, hun waarde. En in dat kader is het belangrijk dat bevorderd wordt dat meer jonge mensen voor leraar gaan studeren dan momenteel het geval is. Maar om dat te stimuleren is meer nodig (hoe belangrijk ook) dan goede scholing, professionalisering. Namelijk: a. Het verhogen van het maatschappelijk aanzien van het onderwiis in de politiek, wat op den duur ook de moti vatie van de onderwijsgeven den kan en zal verhogen. Dat vergt toch een andere geest dan die welke men op ver schillende plaatsen ziet rond waren. b. De Nederlandse onderwijs gevende verdient in verhou ding zo langzamerhand (voor al vergeleken met beloningen in het bedrijfsleven) gewoon te weinig. Er zal in de jaren negentig ernstig moeten worden gedacht aan hogere onderwijssalarissen. Het bui tenland (Frankrijk bijvoor beeld) gaat ons daar al in voor. Ook ik ben een voorstander van grotere autonomie van de scholen. Maar ook hier zullen we de besluitvormingsproce dure goed in de gaten moeten houden. De minister van on derwijs kwam enige tijd gele den met een ambitieuze noti tie „De school in het jaar 2000". Daarop ontstond een interessante discussie met het onderwijsveld - die echter nog lang niet is afgerond. Talloze problemen zijn niet uitge praat, er liggen nog zeer fun damentele verschillen. Intus sen worden er al ettelijke voorstellen gepresenteerd die eigenlijk op die discussie vooruitlopen. door drs. K. de Jong Ozn. Deregulering, het geven van meer autonomie aan de scho len is niet alleen een kwestie van besturen. Er behoort een onderwijsfilosofie aan ten grondslag te liggen, zo moge lijk in consensus met betrok kenen te worden ontwikkeld. Maar zo ver is men nog lang niet. Bestuurlijk gezien zijn ze mis schien nog zo slécht niet. Maar, tot dusverre is nog nim mer door middel van onder zoek bewezen dat zulk een schaalvergroting niet zozeer voor het besturen van het on derwijs, maar ook voor het onderwijs zelf een goede zaak is. Dat laatste is toch het be langrijkste? •rell. fis ze io vo nnen LiN wat doen we met de keizer van Japan? Deze vr; de beginstrofe van een lied dat na de oorlog onder m rende militairen en andere wandelaars lange tijd po was, is deze week plotseling, zij het in een geheel ande,1 band, opnieuw actueel. De Japanse keizer Hirohito lee maar is stervend. Over zijn nog lege graf is het gek over hoe dat straks moet met zijn begrafenis al volop barsten. Moet er een minister heen of mag het misschi beetje minder? DiE publieke discussie is tamelijk onkies en in elk voorbarig. Onkies omdat het geen pas geeft dat we on: lijk druk maken over de teraardebestelling van iema de laatste adem nog niet heeft uitgeblazen. Voorbarig zieken kunnen herstellen en het risico bestaat dat we een later tijdstip nog eens over de problematiek moeten opwinden. Anderzijds geeft de persoon van'de overledene alle' aanleiding tot discussie en weinig aanl tot overdreven hoffelijkheid. KEIZER Hirohito is de laatste machthebber in Japank uit de oorlog hebben overgehouden. In zijn naam zijn f J die oorlog afschuwelijke misdaden begaan tegen de f heid, ook tegen vele Nederlanders. Velen lijden daar im gelijks onder, de laatste dagen meer dan anders als T van de discussies en straks ook als de keizer met het M f internationale eerbetoon wordt begraven. I Er ligt een mens op sterven, maar ook verdwijnt symbool van lijden en wreedheid. Historici beschouwj rohito niet als een oorlogsmisdadiger van het kaliber omdat in de aanloop naar en tijdens de Tweede Wereli zijn feitelijke macht beperkt was. Niettemin heeft misdadig spel van de oorlogszuchtige shoguns meege en de medeverantwoordelijkheid voor wat in zijn n« misdaan moet hem wel degelijk worden aangerekend VOORAL praktisch ingestelde Nederlandse politici, r nister van buitenlandse zaken Van den Broek voorop Wijzen naar de koers die ons land tot dusver tegenover! heeft gevolgd. In het verleden zijn over en weer zelfs (MSr bezoeken afgelegd, dus kunnen we geen demonstratiTjchl baar maken door bijvoorbeeld slechts een ambassadeuk vaardigen. Lluk li tt Ikbs riOE ons land ook vertegenwoordigd zal zijn bij de b£ de nis, de felle meningsverschillen daarover zullen voort :tie De Nederlandse vertegenwoordiging hoeft echter niet?"ud zakelijk te worden beschouwd als een blijk van eer p £e aan de keizer. Met het overlijden van de laatste J Jnnt machthebber uit de oorlog verdwijnt tevens het symbolen alle ellende die landgenoten in die periode hebben ondergaan. Daarmee wordt hopelijk definitief een tijdperk afgesloten. De Nederlandse aanwezigheid kanp perspectief ook worden gezien als een gebaar naar de logse generatie Japanners, met wie ons land wel goedé, ties blijkt te kunnen onderhouden. Rustig weer DE BILT (KNMI) De tropi sche cycloon Helene is nog steeds actief op de Atlantische Oceaan. In een gebied van 500 bij 500 kilometer staat een windkracht 12. Morgen moet het stormveld bij IJsland aan komen. In ons land zullen we er geen last van hebben. Het weer in ons deel van Europa krijgt met een hogedrukgebied te maken. Het hogedrukcen- trum, de afgelopen nacht ten zuidwesten van Ierland, pas seert de komende nacht ons land, op weg naar Oost-Euro pa. Bij windstil en helder weer kan het vannacht in het bin nenland op enkele plaatsen dicht aan de grond een paar graden vriezen. In het week end blijft het droog en rustig weer. Ook begin volgende week verandert er nog niet veel. Wel kan het bewolkt ra ken. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, geldig voor morgen en zondag: Zuid-Noorwegen en zuid-Zwe den: aan de westkust nog en kele buien. Overigens droog en geleidelijk meer zon. Mid- dagtemperatuur rond 15 gra den, aan de westkust rond 10 graden. Denemarken: droog en enkele zonnige perioden. Middagtem- peratuur rond 15 graden. Britse Eilanden: in Ierland en Schotland wolkenvelden en wat motregen. In Engeland droog, wat zon en ochtendmist. Middagtemperaturen rond 15 graden. Beneluxlanden, noord- en midden-Frai droog en mogelijk zonn™ rioden, maar ook hardnekkige mist. MiddL peratuur rond 16 grade L1 mistgebieden lager. Zuid-Frankrijk: morgejstaa wolkt en regenachtig, i p overwegend droog en gjvuli lijk zonniger. MorgenL^ zondag warmer, met Rivièra maxima van den. Spanje en Portugal: wii lig met enkele buien, in het noorden meer zon. Middagtemp van 20 graden in het l westen tot 25 graden zuid- en oostkust. Italiëin het noorden 1 en morgen wat regen, zonnige perioden en Middagtemperatuur ro< graden, in het noorden j graden lager. Joegoslavische kust: in^ wolkenvelden, elders vil nig. Middagtemperatuii 21 graden in het nooro 27 graden in het zuidenr Alpenlanden: droog, zonnige perioden en plaN H. mist of nevel. Middagterder tuur in de dalen van 16f)ge< in het noorden tot 22 in het zuiden. I odw rber WEERRAPPORT HEDENMORGEN J ZO Amsterdam "W De Bilt gr.-mist {lit t Elndh 16 -ïlhet DE BILT De maand sep tember was natter en kouder dan voor de tijd van het jaar gebruikelijk is. Volgens de kli matologische dienst van het KNMI werd gemiddeld over het land 100 uur zonneschijn geregistreerd terwijl 140 uur normaal is voor september. Ook viel er met 90 millimeter neerslag, 22 millimeter meer dan voorgaande jaren. In Brabant was het wel erg re genachtig: Met 125 milimeter de natste provincie van Neder land. Dit grote verschil rest van het land werd zaakt doordat op 24 sep boven een smalle stroc Brabant ruim 50 mil neerslag viel. De landelijk gemiddeld peratuur in september toe is vrijwel normaa graden Celsius. In de B den slechts 5 warme da noteerd. Gewoonlijk 1 maand september tien dagen. KI

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2