erdwij nen Prentenkabinet
•amp voor kunsthistorici
STAD OMGEVING
Nijver verleden van Leiden in beeld
ALLER
LEI(DS)
Een
cadeau
van
formaat
STUDENTEN IN PETITIE
[apitein
üform
Ondernemers willen vierde garage onder Beestenmarkt
TENTOONSTELLING INDUSTRIEEL ERFGOED
DINSDAG 27 SEPTEMBER 1988 PAGINA 13
meente komt belofte niet na
-DEN De gemeente houdt de Koetsotheek
aan de afspraken die zijn gemaakt over het
1 -ken van geluidsoverlast. Er zouden on-
i ellijk veel strengere maatregelen moeten
en genomen, zoals eerder beloofd is aan
onenden. Dat schrijven buurtbewoners uit
P Morsch aan de gemeente,
wonenden klagen al jarenlang over ern-
verlast van de discotheek. Ditmaal was
s® ng van zaken tijdens de El Cid week voor
ejaars studenten aanleiding voor een brief,
adden toen meerderè live-optredens plaats
volgens de bewoners geen toestemming
vas. De gemeente is bezig een hinderwet-
inning op te stellen voor de Koetsotheek,
irplaatsing vooralsnog onmogelijk is.
LEIDEN Toon
Hermans treedt op
19 november en op 13
en 14 januari op in
de Leidse Schouw
burg. Deze drie voor
stellingen zijn toege
voegd aan het pro
gramma. Van dit
programma zijn ge
annuleerd de optre
dens van Astor Pia-
zolla (op 4 oktober),
de Brilleman (op 5
oktober), Litteris Sa
crum (19 november)
en de Danskern (op
29 november).
LEIDEN De gemeente Lei
den moet een consulent Licha
melijke Opvoeding in dienst
houden. Op die manier wordt
de kwaliteit van het LO-on-
derwijs het best gewaarborgd.
Dat schrijft de afdeling Leiden
e.o. van de Vereniging van
Leraren LO in een brief aan
het college van B en W. De ge
meente wil geen opvolger be
noemen van de huidige consu
lent, die op 1 oktober zijn taak
neerlegt, maar wil zij taken
verdelen over een aantal amb
tenaren. De afdeling wil dat
de gemeente onderzoekt of het
toch niet mogelijk is een con
sulent in dienst te houden.
Half jaar cel voor
medeplichtigheid
aan verkrachting
DEN HAAG/LEIDEN Een 30-ja-
rige Amsterdammer is door de Haag
se rechtbank veroordeeld tot zes
maanden celstraf waarvan twee
voorwaardelijk met een proeftijd van
twee jaar. De man stond twee weken
geleden terecht voor medeplichtig
heid aan een verkrachting van een
Leidse vrouw. Tegen de man was een
jaar cel geëist. De man zou het slacht
offer vastgehouden hebben terwijl
twee andere mannen haar verkracht
ten. Tijdens de rechtszitting van twee
weken geleden werd ook een getuige
gearresteerd wegens meineed. Hij
heeft dit inmiddels toegegeven.
CDA ALLEEN IN KWESTIE
POLITIEKE BENOEMINGEN
LEIDEN Het CDA hoeft niet te rekenen op steun in de sle
pende kwestie van eventuele politieke benoemingen bij de ge
meente Leiden. Niet één raadsfractie bleek het gisteravond eens
met de stelling dat in Leiden ambtenaren soms in de eerste
plaats worden benoemd vanwege hun politieke voorkeur in
plaats van geschiktheid voor een bepaalde functie. Met name M.
Boot (PvdA) wees bewijsmateriaal voor deze stelling resoluut
van de hand. Het ging om een lijstje met elf namen van ambte
naren die de afgelopen veertien jaar zouden zijn benoemd van
wege hun politieke kleur. Fractievoorzitter J. Walenkamp had
de lijst samengesteld. Ook bleek er geen steun voor de opvatting
van het CDA dat bestuursmedewerkers van wethouders in prin
cipe worden ontslagen als de wethouder zijn zetel, om welke re
den dan ook, verlaat. De meerderheid van de raad vindt boven
dien dat het college van B en W moet bepalen welke ambtena
ren worden aangenomen. De gemeenteraad moet daar wel con
trole op kunnen blijven uitoefenen. Het debat over deze kwestie
werd overigens opnieuw niet afgerond.
Bewoners ageren tegen
bebouwing speelterrein
LEIDEN Het speelterrein van de Beatrix-
school aan de Herensingel moet niet worden be
bouwd. Dat schrijven omwonenden in een brief
aan de gemeente. De gemeente wil op het terrein,
dat aan de Mecklenburgerstraat ligt, woningen
bouwen. De omwonenden zijn tegen bebouwing
omdat daardoor een tekort aan speelruimte zou
ontstaan en aan parkeerplaatsen. Zij vrezen ook
dat er te weinig licht en lucht overblijft voor om
ringende woningen.
Omwonenden klagen in de brief dat de gemeente
op geen enkele manier naar hun mening over de
plannen heeft gevraagd. Zij zijn het wel eens met
het plan om op de plaats van de school een cen
traal wonen voorziening te bouwen.
Wethouder Tesselaar (volkshuisvesting) sprak
gisteravond in een reactie van „voorbarige op
winding. Er is nog geen bouwplan. Zodra dat er
is, wordt er met de buurt overlegd".
EIDEN Het verdwij-
jen van het Prentenka
binet aan het Rapenburg
|)u een ramp voor de
>idse kunsthistorici be-
kenen. Dat is de strek-
ng van de petitie die
•afvaardiging van
judenten kunstgeschie-
fenis gisteravond aan de
den van de universi-
iitsraad aanbood.
ndat de Letterenfaculteit
een miljoen gulden moet be
zuinigen kijkt een commissie
of de collectie prenten en te
keningen van net kabinet in
de depots van de universi
teitsbibliotheek onderge
bracht kunnen worden. De
Leidse kunsthistorici sidde
ren bij het idee: Niets is
voor een kunsthistoricus be
langrijker dan het bekijken
van kunst in het echt", aldus
student kunstgeschiedenis
Alexander Pechtold. „De
zeer belangrijke collectie mag
niet naar de universiteitsbi
bliotheek verhuizen, waar zij
wordt gedegradeerd tot de
potverzameling". De studen
ten zijn bang dat de prenten
en tekeningen voorgoed zul
len worden 'opgeborgen' en
niet meer toegankelijk zijn
voor studenten en andere
wetenschappers.
Pechtold gaf in zijn begelei
dende pleidooi aan dat niet
alleen Leidse studenten,
maar ook nationale en inter
nationale wetenschappers
voor hun onderzoek gebruik
maken van de collectie van
het Prentenkabinet en dat
het buitenlandse musea inte
resse tonen in de verzame
ling. „Een gedeelte van de
collectie reist nu door Euro
pa, Amerika en Japan",
sprak Pechtold.
Daarnaast onderstreepte
Pechtold de historische waar
de van het pand naast het
Academiegebouw, waar het
Prentenkabinet nu gevestigd
is. Het is het laatst overgeble
ven historische gebouw van
de oude universiteit, dat on
langs door de inmiddels ver
trokken voorzitter van het
College van Bestuur, K.J.
Cath, nog 'het visitekaartje
van de universiteit' werd ge
noemd.
De petitie werd, naast een
tiental andere gerenommeer
de Nederlandse musea, ge
steund door de Leidse musea
voor Volkenkunde en Oud
heden.
De leden van de universi
teitsraad besloten de petitie
in één van de komende com
missievergaderingen te be
spreken. J
Eerste staalwoningen klaar
De eerste van in totaal 116 'staalwoningen' in de wijk Stevenshof zijn voltooid. De panden werden
ontworpen door de Leidse architect Fons Verheijen die in het verleden veel kritiek heeft gehad op
de woningbouw in de Stevenshof. Daarop daagde wethouder D. Tesselaar van volkshuisvesting
Verheijen enkele jaren geleden uit om goedkopere en mooiere woningen te bouwen. De Leidenaar
nam de handschoen op en ontwierp het plan waarin staal een belangrijke functie zou krijgen. Zo
zijn de gevels van de 76-premie A-koopwoningen en 49-vrije sector-woningen volledig uit staal
plaat opgetrokken. Daarmee is het woningbouwproject in de Leidse Stevenshof uniek.
FOTO: WIM VAN NOORT
)eht
DEN Koene Dirk
ten tier, uitbater van
hitje Vaart, de kleinste
dvaartonderneming
\Nederland, zit in zak
Onverlaten hebben
\ngs zijn kapiteinspet,
ormjas, stropdas en
bpersbril van zijn boot
„Een minne
pe binnenschipper die
weten hevig gedu-
d te zijn. „Ik kan mijn
bende toespraak straks
f October niet meer in
officiële pak doen.
■i hoort niet. Ik ben nu
jstig aan het zoeken
een ander uniform.
als ik er al in slaag
tweedehands outfit op
éop te tikken, dan kost
pat zeker honderd gul-
f'. Wie Koene Dirk
Jnen tier bij het zoeken
m helpen door eens op
Ier rond te kijken,
|t te weten dat Koene
de confectiemaat 48
pikt. Positieve reacties
Imen kwijt bij de Leid-
wurant aan de Apothe-
Wijk 34 (tel. 071-
144). Koene Dirk laat
pn, dat de maat van de
piet erg belangrijk is.
f blijft toch wel zitten
de rand opvul met
\oude krant".
ld verwerpt
Finë °P
jwenopvang
Isaal
!N De gevolgen van
irgenomen bezuinigin-
de mogelijkheden van
inopvang zijn desa-
Het is noodzakelijk dat
de mogelijkheden van
als hulpverlening vol-
ijven gehandhaafd. Die
I sprak de gemeente-
isteren unaniem uit in
'tie, die ter kennis zal
gebracht aan onder
in de staatssecretaris D.
ran WVC. Die heeft be
lt het Vrouwenopvang-
/Begeleid Wonen voor
n met 4 ton zal
gekort. Dat is bijna de
an het totale budget,
•rting zou de hulpverle-
U. Irnstig schaden, zo was
OS jemene opvatting.
laan er vanuit dat de mi-
van dit voornemen af-
'iden heeft als artikel 12
ite geen geld om de hei
hand te Dieden, al voe-
j ons wel verantwoorde-
?ei R. Hulsker (PvdA) in
r J interpellatiedebat dat
had op initiatief van
Leiden. Wethouder H.
25 ^?nf>en (emancipatie?)
e zich verheugd over de
steun. Zij deed een
LEIDEN Een meerder
heid van de winkeliers in
de d'Oude Morsch wil dat
daar een parkeergarage
wordt gebouwd onder de
Beestenmarkt. Als parke
ren op die plaats te duur
zou worden willen 50 van
75 ondervraagde onderne
mers dat er een garage
komt in de St. Aagten
straat.
Dat blijkt uit een telefoni
sche enquête die door de
buurtvereniging d'Oude
Morsch is gehouden onder 75
winkeliers. Daarvan spreken
41 hun voorkeur uit voor de
lokatie Beestenmarkt. Negen
prefereren een nieuwe gara
ge aan de St. Aagtenstraat,
één bedrijf wil in geen geval
een vierde garage in het cen
trum. De overige 24 bedrij
ven/winkeliers, die aan de
Morsstraat zijn gevestigd,
pleiten voor een garage op de
Morssingel.
Overigens doen de winke
liers de suggestie de in- en
uitgang van de ondergrondse
garage ter hoogte van het
kruispunt Nieuwe Beesten
markt/lste Binnenvestgracht
te situeren.
De enquête is een reactie op
een onderzoek van de ge
meente naar de mogelijke
plaats van een vierde par
keergarage in het centrum.
Die moet aan de westzijde
worden gebouwd. De ge
meente heeft nog geen voor
keur bepaald. Vast staat dat
de hoge kosten een ernstige
belemmering vormen voor
een ondergrondse garage aan
de Beestenmarkt.
LEIDEN De vorig jaar
opgerichte Stichting In
dustrieel Erfgoed Leiden
(STIEL) ziet de wens die
zij vanaf het begin koes
terde in vervulling gaan.
Met het Gemeentearchief
Leiden heeft STIEL een
tentoonstelling opgezet
onder de titel „Industrieel
Erfgoed, resten van een
werkend verleden in Lei
den".
De expositie geeft een beeld
van het nijvere verleden dat
Leiden rijk is. Prof. dr. H. de
Vries zal de tentoonstelling
vrijdagmiddag openen. Ter ge
legenheid daarvan houdt hij
een inleiding over „Het bedrijf
en de industriële archeologie
De expositie wordt gehouden
in de expositieruimte De Vliet-
panden van het gemeentear
chief aan de Vliet 45.
„Het unieke van deze tentoon
stelling is dat er heel veel
voorwerpen in bruikleen zijn
gegeven door particuliere ver
zamelaars", aldus de heer
R.C.J. van Maanen, medewer
ker van het gemeentearchief
en tevens lid van de tentoon
stellingscommissie. „Hoewel er
vijftien jaar geleden al eens
een expositie over het indus
triële verleden van Leiden is
gehouden, worden er nu voor
de eerste keer foto's en pren
ten getoond worden die een
beeld geven van panden die
nu nog in het stadsbeeld zicht
baar zijn. Dit zijn voorname
lijk gebouwen uit de periode
1850 tot 1940".
Zo zijn er bijvoorbeeld prenten
te zien van de oude distilleer
derij van Harteveld aan de
Langegracht en een schilderij
van de conservenfabriek Tie-
leman en Drost aan de Middel
stegracht. Verder ook veel ta
fereeltjes van hard zwoegende
mensen die in vaak slechte
omstandigheden en voor een
schamel loontje hun dagelijks
brood moesten verdienen.
Putdeksel
De Lakenhal heeft tal van ma
chinerieën die in die periode
in de Leidse fabrieken ge
bruikt werden in bruikleen
gegeven, zoals een breimachi
ne uit de textielindustrie.
„Ook hebben we de hand we
ten te leggen op produkten en
verpakkingen uit die tijd",
vertelt Van Maanen. „Er zijn
flessen uit de oude Harteveld-
distilleerderij, dekens van
Zaalberg, hele oude conser-
venblikies. wikkels van klu-
Een kijkje in het bedrijf van de
bonbons en ander snoepgoed
wens wol, reklames uit die
tijd, modellen van stoomma
chines en bonbonpapiertjes te
zien. We hebben zelfs een niet
te tillen putdeksel uit de oude
grofsmederij bemachtigd".
Pronkstuk van de tentoonstel
ling is verder een stoommachi
ne die afkomstig is uit de
houtzaagmolen De Salaman
der in Leidschendam. Van
1938 tot 1955 heeft de machine
daadwerkelijk dienst gedaan
in de molen. Voor de herbouw
van deze' molen is deze week
de eerste paal geslagen. Na de
restauratie wordt de stoomma
chine die uit 1894 dateert weer
in de molen geplaatst.
In de tentoonstellingsruimte
van Industrieel Erfgoed is ver
der een video-programma
over meelfabriek De Sleutels
te bezichtigen. Amateurfoto
grafen' en -tekenaars kunnen
Gebroeders Pel. fabriek van suikerwerken aan de Morsweg in het jaar 1915.
met de hand verpakt.
In dit lokaal werden
FOTO: PR
meedoen aan een wedstrijd.
Iedereen kan tot 1 december
zijn werkstukken met als on
derwerp het industrieel erf
deel van Leiden en omgeving
inleveren. Een jury maakt uit
wie uiteindelijk in de prijzen
valt.
Bloei
Leiden is al vanaf de middel
eeuwen één van de belangrijk
ste nijvérheidssteden van Ne
derland. Vooral in de zestien
de en zeventiende eeuw kwa
men verschillende industrieën
tot grote bloei. Belangrijkste
daarvan was de textielindus
trie. Tot halverwege de zeven
tiende eeuw bracht deze tak
van industrie Leiden grote
welvaart. Spinners, ververs,
wevers en kammers werkten
thuis in hun woningen in
voornamelijk het noorden en
oosten van de stad. De stoffen
voornamelijk laken wer
den in de Lakenhal gekeurd.
Een andere stof, de saai, werd
op kwaliteit gekeurd in de
Saaihal aan de Steenschuur. In
de tweede helft van de zeven
tiende eeuw keerde het tij
door de concurrentie zowel in
de rest van Nederland als bui
ten de landsgrenzen. In het
begin van de negentiende
eeuw werden er stoommachi
nes in de fabrieken ingezet. De
bekende Leidse textielfabrie
ken zoals Le Poole, Clos en
Leembruggen, Krantz, De
Heyder, Zaalberg en Van Wijk
ontstonden in die tijd. In die
tijd groeide ook andere bedrij
vigheden in Leiden zoals de
metaalfabrieken, de conser-
venbedrijven, de drukkerijen
en de uitgeverijen. Bekende
voorbeelden zijn Schretlen en
de Grofsmederij in de metaal
industrie, de conservenfabriek
Tieleman Dros en Brill,
Groen, IJdo en Sijthoff in de
grafisché sector.
Op de tentoonstelling in het
gemeentearchief zijn vooral
afbeeldingen van nog bestaan
de of inmiddels gesloopte fa
briekspanden uit deze periode
te zien. In de jaren vijftig en
zestig van deze eeuw zijn tal
van kenmerkende bedrijfspan
den echter verdwenen.
De tentoonstelling Industrieel
Erfgoed Leiden duurt tot 28
oktober. De openingstijden zijn
dinsdag tot en met zaterdag
van 12.00 tot 16.30 uur. Op
donderdagavond kunnen be
zoekers er van 19.00 tot 21.00
uur terecht. Op 3 oktober is de
expositie van 10.00 tot 12.00
uur open. De toegang is gratis.
Er is ook een vouwblad met
toelichting en een stadswande
ling verkrijgbaar.
Seminar
De Kamer van Koophandel
in Leiden houdt morgen een
seminar met als thema Pro-
duktaansprakelijkheid, beta
len bij falen?'. Binnenkort
zijn producenten in Neder
land aansprakelijk voor de
gevolgen van problemen sa
menhangend met het gebruik
van zijn produkt kleven. Tij
dens de bijeenkomst wordt
ingegaan op deze problema
tiek, daarbij id er aandacht
voor de juridische aspecten,
de verzekeringsmogelijkhe
den en welke maatregelen
getroffen kunnen worden.
Voor nadere informatie 071-
250500.
De Burcht
Muziekvereniging De Burcht
heeft plaats voor nieuwe le
den voor de majorettengroep,
het jeugdorkest en de jeugd-
tamboers, de seniorentam
boers en het seniorenorkest
en de big band. Belangstel
lenden kunnen de repetities
vrijblijvend meemaken. Deze
zijn elke avond behalve
vrijdag in de Burchtves
ting aan de Aalmarkt 9. Meer
informatie is telefonisch ver
krijgbaar bij Ben Limburg,
311995, Koos Kluts 211744 of
bij het verenigingsgebouw,
142532.
Cursussen
Het Studiehuis Leiden begint
in oktober twee nieuwe cur
sussen, algemene ontwikke
ling en „Leren zeggen wat je
denkt. De eerste cursus is be
doeld voor mensen die hun
kennis willen opfrissen, bij
voorbeeld om kinderen met
hun huiswerk te helpen. De
tweede is met name bedoeld
voor vrouwen die zich in al
lerlei situaties beter op hun
gemak, zelfverzekerder, wil
len voelen. Informatie en
aanmelding bij Studiehuis
Leiden, 071-141946.
Debatavond over media en politiek
LEIDEN De stichting Het Leids Debat houdt donderdag
avond een debatavond over de stelling: De media hebben een
te grote invloed op de politiek. Er wordt gedebatteerd vol
gens het Cambridge-model. De gastpleiters zijn P. Lankhorst
(PPR-lid Tweede Kamer) en drs. K. Lunshof (De Telegraaf).
De voorzittershamer is in handen van mevr. drs. W.E. Bake-
ma van de Leidse universiteit. Het debat heeft plaats in het
Academiegebouw aan het Rapenburg en begint om 19.30 uur.
Sen luxe handdoek van 50 x 100 cm wordt uw deel als u ons
een nieuwe abonnee opgeeft. De nieuwe abonnee wordt ook
hartelijk verwelkomd: deze krijgt de krant de eerste twee
weken gratis.
Noteer als nieuwe abonnee ingaande
Naam:Voorl.:
Adres:
Postcode/plaats:
Telefoon(voor controle bezorging)
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per.
j maand automatisch betalen f 23,74
j kwartaal per acceptgiro f 70,93 5
Stuur als dank handdoek naar
I Stuur deze bon in een open envelop - postzegel niet nodig naar j
Leidse Courant, Antwoordnummer 998,2500 VD Den Haag. j
Adres:
Postcode/plaats:
CeidócSoutarit
