FNVVoorrang vrouwen in cao
HET MUISJE EN HET STAARTJE
'BRUSSEL' EIST BESCHERMING
VOOR GEBRUIKERS BANKPASSEN
Banken moeten personeel
vrouwbewuster" maken
Beurs van Amsterdan
ECONOMIE
Ceidóc Sow-ant
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1988 PAGINfLgT
BRUSSEL - De Europese
Commissie geeft banken
en andere uitgevers van
geldpassen en creditcards
nog een jaar de tijd om te
zorgen voor een betere
bescherming van hun
klanten.
In veel Europese landen is dat
De Europese Commissie vindt
dat de bewijslast bij conflicten
met gebruikers moet komen te
liggen bij de banken en de an
dere uitgevers van de kaarten.
andersom. De commissie wil
ook dat de banken verant
woordelijkheid nemen voor
beschadigde kaarten. Bij ver
lies of diefstal van een kaart
mag het eigen risico hoogstens
150 ecu (350 gulden) bedragen,
tenzij duidelijk is dat de kaart
houder onzorgvuldig met zijn
kaart is omgesprongen of frau
de wilde plegen. De uitgevers
van betaalkaarten moeten er
voor zorgen dat verlies of dief
stal 24 uur per dag kan
worden gemeld, aldus de com
missie. De voorwaarden waar
onder de passen en creditcards
worden uitgegeven, moeten
volgens de commissie eenvou
dig uiteengezet en in de taal
van het land van uitgifte ge
steld worden. De geldautoma
ten moeten verder bij het uit
te betalen bedrag informatie
voegen aan de hand waarvan
de gebruiker gemakkelijk
eventuele fouten kan opspo
ren, vindt de commissie.
De commissie wil de banken,
warenhuizen, gasbedrijven en
andere bedrijven die credit
cards uitgeven.een jaar de tijd
geven deze maatregelen vrij
willig door te voeren. Gebeurt
dat niet, dan zal de commissie
Europese regels verplicht stel
len.
Denemarken is tot nu toe het
enige EG-land met een aparte
wet die het gebruik van cre
ditcards en bankpassen regelt.
De andere landen passen be
staande contract-wetten toe,
maar deze zijn onderling zo
verschillend, aldus de commis
sie, dat een algemene maatre
gel op Europees niveau onont
beerlijk is.
Winstherstel Gist-brocades
laat langer op zich wachten
DELFT - Bestuursvoorzitter dr G. Bresser van Gist-brocades
(Gb) verwacht pas in 1990 een herstel van de winstgroei voor
zijn concern. Bij de presentatie van het jaarverslag mikte
Bresser nog op een herstel in 1989. Eind '88 zou volgens de
praeses het dieptepunt voor de prijzen van antibiotica
worden bereikt, maar daar is hij inmiddels van teruggeko
men. „We houden er rekening mee dat de prijzen volgend
jaar niet wezenlijk zullen veranderen', aldus Bresser in een
ochtendblad gisteren. De bestuurder acht het mogelijk dat
binnenkort nog een aantal concurrenten in de farmaceuti
sche industrie uit de antibiotica stappen. Een aantal produ
centen is er reeds mee gestopt, maar voorraden staan een
prijsherstel in de weg. Gb beschikt momenteel over voldoen
de financiële ruime voor investeringen en acquisities. Bres
ser: „Een acquisitie past binnen onze strategie"
KAASMARKT WOERDEN (21-9)
De aangevoerde 58 partijen brachten
een prijs op van 8,95 tot 9,45 voor
eerste kwaliteit, tot 10,05 voor extra
en zware kwaliteit en 10,85 tot 10,95
voor boerenleidse. De handel was
VEEMARKT DEN BOSCH (21-9)
SLACHTRUNDEREN: (gulden per kg
gesl.gew.)
Aanvoer 1455 slachtrunderen. waar
van 197 stieren. Dikbillen, extra kwal.
10.10-13,20, stieren 1e kwal. 7,65-
8.05, 2e kwal. 6,50-7,65, vaarzen 1e
kwal. 7.80-8.40. 2e kwal. 6.65-7,80.
koeien 1e kwal. 7.50-8,35, 2e kwal.
6,55-7,50. 3e kwal. 5.80-6.55, worst
koeien 5.25-6.25. Handel en prijzen:
stieren redelijk - prijsh., koeien stil -
gelijk.
GEBRUIKSRUNDEREN: (gulden
stuk)
Aanvoer 1159 waarvan 372 graskal
veren. Melk- en kalf koeien 1e soort
2200-2925, 2e soort 1575-2200,
melk- en kalfvaarzen 1e soort 2200-
2925. 2e soort 1550-2200. guste
koeien 1e soort 1500-1950, 2e soort
1300-1500. enterstieren 1300-2100,
pinken 1300-1900, graskalveren 875-
1325. Handel en prijzen: koeien rustig
- iets lager; kalveren willig - iets lager;
pinken redelijk - gelijk; enterstieren
willig - iets hoger.
VLEESKALVEREN: (gulden per kg le
vend gew.)
Aanvoer 22. 1e soort 5,40-6,00. 2e
soort 5,00-5,40. 3e soort 4.40-5,00.
Handel: rustig en prijzen gelijk.
NUCHTERE KALVEREN: (gulden per
stuk)
Aanvoer roodbont 898. Stierkalf 480-
700, stierkalf extra kwal. 700-780,
vaarskalf 385-580. Aanvoer zwart
bont 543. Stierkalf 370-555, stierkalf
extra kwal. 555-640, vaarskalf 350-
450. Handel en prijzen: roodbont rus
tig - gelijk, zwartbont rustig - iets la
ger.
VARKENS: (gulden per kg lev.gew.)
Aanvoer 1080. Slachtvarkens 2,35-
2.45. zeugen extra kwal. 2,25-2,35. 1e
kwal. 2,15-2,25, 2e kwal. 2,05-2,15 3e
kwal. 1.95-2,05. Handel en prijzen:
flauw - lager.
SLACHTSCHAPEN- EN LAMMEREN:
(gulden per kg gesl.gew.)
Aanvoer 1105. Schapen 4,25-6,10,
zuiglammeren 8.25-10,45.
Amev weer in trek
AMSTERDAM - Op de Am
sterdamse effectenbeurs was
gisteren sprake van een kalme
stemming, waarbij veel koer
sen in de loop van de dag
langzaam aantrokken. Daarbij
bleek verzekeraar Amev op
nieuw in trek. Het fonds voeg
de na de stijging van dinsdag
nu nog eens ƒ2,10 aan de
koers toe op f 54. Amev be
hoorde direct na Koninklijke
Olie en Unilever tot de drukst
verhandelde waarden. Bij
Center Pares bleef er angst be
staan over de grote investerin
gen waarmee men thans bezig
is. De koers zakte nu ƒ2,70
weg naar 58,50. NKF liep
4,90 verder op naar 155,90.
De aandelenomzet kwam met
ƒ421 miljoen op een totaal van
1306 miljoen wat hoger uit
dan dinsdag. Maar volgens de
beurs blijft er gebrek aan ma
teriaal. Beleggers blijven ge
woon op hun stukken zitten,
zo heette het.
Bij de internationals stegen
Akzo en Unilever beide een
gulden en VNU en Nedlloyd
1,30. Heineken werd 1
duurder en Fokker 1,10. Van
de grote fondsen was KLM de
enige die terrein moest prijsge
ven, namelijk 30 cent op
ƒ34,60. De obligatiemarkt gaf
licht oplopende koersen te
zien. Belangstelling was er
voor Nutricia, maar aanbie-
kwamen in de handel op zes
cent, waarna de koers lang-
zaam opliep naar elf cent.
Ook op de optiebeurs bleek
Amev gisteren de blikvanger.
Ook hier was de verzekeraar
met 2600 opties naar omzet
nummer drie na Kon. Olie en
Unilever.
UTRECHT - De Voe
dingsbond FNV wil in de
komende cao-onderhan
delingen de voorrang
voor vrouwen op de ar
beidsmarkt een promi
nente plaats geven.
De voorrangsregeling moet
een einde maken aan de ach
terstand die vrouwen op de
arbeidsmarkt hebben. Zelfs
als een vrouw minder ge
schikt is voor een functie,
moet ze worden aangenomen
en door scholing haar kwali
ficaties vprbeteren. Daar
naast wil de bond de prijs
compensatie regelen en zor
gen dat alle werknemers een
schriftelijke arbeidsovereen
komst krijgen, zo blijkt uit de
gisteren gepresenteerde voor
stellen.
In de meeste sectoren waarin
de Voedingsbond actief is,
moeten volgend jaar de cao's
worden vernieuwd: de vlee
sindustrie, de agrarische sec
toren, brood en banket, tabak
en suikerverwerkende indus
trie. In totaal zijn daarbij zo'n
80.000 werknemers betrok
ken.
Bij de vaststelling van de
cao-eisen - die de loonkosten
met in totaal 5 procent doen
stijgen - kunnen de leden
van de Voedingsbond kiezen
uit acht prioriteiten, uiteenlo
pend van 1 procent loonsver
hoging tot bescherming van
vakbondswerk. De overige
cao-eisen hebben betrekking
op het veilig stellen van de
sociale uitkeringen, het inko
men van jongeren en techno
logie-overeenkomsten.
Cao-coördinator P. Andela
acht het onwaarschijnlijk dat
leden alle loonruimte willen
gebruiken voor loonsverho
ging. Juist in deze bedrijfs
takken is rechtsbescherming
van groot belang tegen de
achtergrond van nieuwe
technieken. Daarvoor zal dan
ook een deel van de financië
le ruimte nodig zijn, aldus
Andela.
VROUWELIJKE ONDERNEMERS DUPE VOOROORDELEN informatie voor staetenpe onpernemeRS
99
DEN HAAG „Maar u
heeft toch kinderen?" Voor
de kredietverlener is de zaak
hiermee afgedaan. De vrou
welijke ondernemer krijgt
geen geld en kan niet anders
dan gehoorzaam naar huis te
rugkeren.
Veel vrouwen die een eigen
bedrijf willen beginnen,
worden op deze manier „ge
holpen" door de banken. Hoe
goed hun ondernemingsplan
ook is, vaak wordt hun kre
dietaanvraag afgewezen.
„Puur op vooroordelen", zegt
Gerda Koper, sociaal psycho
loge aan de Leidse universi
teit. Zij heeft onlangs onder
zoek verricht naar de belem
meringen die vrouwelijke
ondernemers ondervinden bij
kredietverlening door ban
ken. „Vrouwen die krediet
komen aanvragen, worden
vaak met een bos folders in
de hand weggestuurd, terwijl
mannen direct veel serieuzer
worden benaderd. Veel kre
dietverleners, meest mannen,
nemen vrouwen niet se
rieus".
Bekaaid
Op het vandaag in Rotter
dam gehouden congres over
vrouwelijke ondernemers
kregen de banken er dan ook
flink van langs. De meeste
deelnemers waren het erover
eens'dat de banken, of liever
gezegd, de betreffende balie
medewerker niet onpartijdig
te werk gaat. De meesten zijn
van mening dat een vrouw
niet geschikt is als onderne
mer en thuis hoort bij haar
kinderen. Gerda Koper pleit
dan ook voor trainingen om
de mannelijke kredietverle
ners meer bewust te maken
voor de mogelijkheden van
vrouwen. „Vrouwen onder
nemen gewoon anders dan
mannen. Ze werken vaak in
deeltijd. Daardoor 'is hun be
drijf in de startfase wat min
der rendabel, maar dat bete
kent niet dat het niet kan
Gerda erkent dat vrouwen
vaak voor „risicovolle" be
drijven kiezen, zoals de hore
ca of kledingbranche. „Door
hun vaak geringe werkerva
ring hebben ze weinig andere
keuzes. En in die branches is
het het makkelijkst om een
bedrijf te starten".
In het algemeen beschikken
vrouwen over weinig eigen
vermogen en beginnen ze
rustiger dan mannen. Met zo
genaamde „breiwinkels" of
wel tweedehandskledingza
ken. „Deze bedrijven zijn
niet loonvormend, en dus
niet interessant voor de
bank. Vaak is de kredietaan
vraag zo laag dat het voor de
banken de moeite niet loont
erop in te gaan. De banken
presenteren zich wel als
dienstverlenende instelling,
maar als het erop aankomt,
krijgt het winstoogmerk
voorrang en wordt de kre
dietaanvraag afgewezen",
zegt Gerda verontwaardigd.
Voor veel vrouwen vormt
het aanvragen van krediet
een psychologische drempel,
meent Gerda. „Ze stappen
een mannenwereld binnen
waar het traditionele rollen
patroon vaak nog hoogtij
viert". Ze is ervan overtuigd
dat het anders zou zijn als er
meer vrouwen zouden wer
ken op kredietverlenende
plaatsen.
Ombudsman
Verder zou de procedure bij
de banken duidelijker
moeten worden, vindt Gerda
Koper. De meeste onderne
mers, mannen en vrouwen,
blijken niet te weten hoe de
procedure bij de bank in zijn
"W'J HELPEN U )NEl EN APE KWAAL (PE PEUR WEEP Uil)"
Op het gisteren in Rotterdam gehouden congres over vrouwe
lijke ondernemers circuleerde een spotprentje over het bank
personeel: „Wij helpen u snel en adequaat.de deur uit".
werk gaat en wat er precies
van hen verwacht wordt.
Soms gebeurt het zelfs dat
ondernemers niet te horen
krijgen waarom hun aan
vraag is afgewezen. Boven
dien hebben zij ook niet de
mogelijkheid om iets aan die
beslissing te doen. Er bestaat
geen beroeprecht.
Gerda Koper zou een soort
ombudsman willen zien voor
kredietvragers, maar Paulien
van de Ven, één van de
spreeksters op het congres,
kwam met een rigoreuzer
idee. Zij stelde dat de Neder
landse banken eigenlijk on
geschikt zijn voor de finan
ciering van startkapitaal van
wege hun sterk risicomijden
de karakter. Zij lanceerde
daarom het idee om - naast
de effectenbeurs en de paral-
lelrharkt - een „derde" beurs
op te richten die de bemidde
lende rol van de banken bij
kredietverlening overbodig
zou maken. Op deze „derde"
beurs zouden ondernemers
zich rechtstreeks tot de be
legger kunnen wenden voor
het aantrekken van startka
pitaal. Op deze mnaier kun
nen beginnende bedrijven
zonder al te veel voorwaar
den aan startkapitaal komen.
JEANNETTE v. LEEUWEN
Gasontzwaveling gaat van start
Minister De Korte van econo
mische zaken in de controleka
mer van de gasontzwavelings-
fabriek in Emmen. De Korte
heeft deze eerste fabriek in zijn
soort in Nederland gisteren in
gebruik gesteld. In de fabriek,
eigendom van de Nederlandse
Aardolie Maatschappij (NAM)
en DSM Aardgas, wordt zuur-
gas ontzwaveld afkomstig uit
twaalf kleine gasvelden in
Drenthe en Twente. De explo
ratie van deze kleine velden is
noodzakelijk om de voorraad
Slochterengas zo lang mogelijk
op peil te houden. De zwavel
wordt afgevoerd naar DSM en
daar onder meer gebruikt bij
de produktie van kunstmest.
Het gezuiverde gas wordt in
Emmen afgeleverd aan de
Gasunie. Het gaszuiveringspro-
ject heeft de NAM tot nog toe
circa 900 miljoen gulden ge
kost. De totale geraamde in
vestering bedraagt circa 1,5
miljard gulden.
SUSKE EN WISKE DE DAPPERE DUINDUIKERS
ard Uitgeverij, Antwerpen-Weesp
Twee derde
spreiding PTT is
nu uitgevoerd
GRONINGEN - Bijna twee
derde van de spreidingsopera
tie van de PTT naar Gronin
gen is nu voltooid. Dat ver
klaarde gistermiddag ir. W.
Dik, plaatsvervangend direc
teur-generaal van de PTT. Hij
sprak ter gelegenheid van het
bereiken van het hoogste punt
van het nieuwe hoofdkantoor
van de PTT in Groningen. In
het kader van de spreidingso
peratie komen er 2.200 ar
beidsplaatsen van de PTT naar
Groningen. Daarvan zijn er
inmiddels 1.400 ingevuld bij
verschillende diensten als het
Telematica Laboratorium, het
Landelijk Opleidingscentrum
en het PTT Pensioenfonds. In
het nieuwe hoofdkantoor van
de PTT zal onder meer de
raad van bestuur van PTT Ne
derland NV worden onderge
bracht.
300 banen weg bij RDM door schrappen Walrus
ROTTERDAM - Bij de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij
(RDM) zullen als gevolg van het niet doorgaan van de bouw van
de vijfde en de zesde Walrus-onderzeeër het komende jaar tus
sen de 200 en 300 arbeidsplaatsen wegvallen. Mocht er van de
zijde van Defensie niet op korte termijn duidelijkheid komen
over orders die in de plaats komen van de geschrapte duikboten,
dan kan de personeelsreductie nog een stuk groter worden. Dat
heeft de RDM gisteren bekend gemaakt, nadat dinsdag uit de
defensiebegroting voor volgend jaar bleek, dat het Walrus-pro
ject na de oplevering van de vierde duikboot wordt stopgezet.
Ierse maatschappij bestelt twee F-50's
SCHIPHOL - Aer Lingus Commuter heeft twee Fokker 50
vliegtuigen besteld. Ze worden volgend jaar maart afgeleverd.
Aer Lingus Commuter is de regionale luchtvaartmaatschappij
van Aer Lingus, de nationale luchtvaartmaatschappij van Ier
land. De F-50's worden door de Ieren gebruikt in het binnen
land en voor vluchten naar Groot-Brittannie. Aer Lingus schaf
te in 1958 als eerste luchtvaartmaatschappij de F-27 aan. Fokker
heeft nu 112 orders en opties van twaalf maatschappijen binnen
voor de F-50. Er zijn al 28 van deze nieuwe generatie propjet-
toestellen geleverd.
GOUD Nieuw Vorig» ZILVER
onbewerkt 27610 - 28110 28090 - 28590 onbewerkt
bewerkt 29710 30190 bewerkt
Opgave: 0n|fhoul. A'dam
Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 1
en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde al alle
nabezorgd. )e 2'
Alle kranten staan dagelijks boordevol Want nieuws maakt weer méér nieuws,
nieuws.Nationaal en internationaal.Maar,en En dat kan wel eens belangrijker zijn: het
dat is het grote verschil, in uw Regionale raakt u immers persoonlijk.
Daghlad kunt u óók lezen wat de gevolgen
zijn voor uw eigen stad, streek of plaats.
IN JE REGIONALE DAGBLAD STAAT
WAT JE PERSOONLIJK RAAKT.
£eidóe£ou*ant
