ollandse aanpak irriteert VS
Minder donornieren
Jongeren: er zijn
niet genoeg banen
PRIJSTREFFER
jlitiebonden gaan actie
taren voor beter loon
Heerema: wel regeling met ex-werknemers
LONINGIN
BEATRIX
BEZOEKT
IAVO-
)EFENING
FREE LION
REACTIES OP MILJOENENNOTA
CNV: minder btw-verlaging
ten behoeve van ambtenaren
Hof moet betrouwbaarheid
DNA-onderzoek vaststellen
HniLsN
[NNENLAND/BUITENLAND
EeidócQowui/nt
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1988 PAGINA S
RECHT - De politiebonden gaan de komende maanden strij-
jvoor een betere beloning van de circa 40.000 politiemensen
Nederland. De salarissen houden allang geen gelijke tred
r met de nog immer stijgende werkdruk. Een herwaarde-
van de salarissen is daarom broodnodig, aldus de Algemeen
Istelijke Politiebond (ACP), de Nederlandse Politiebond
en de Algemene Nederlandse Politievereniging (ANPV)
fen brief aan hun kaderleden. Naast de herwaardering (poli-
incties zijn voor het laatst in 1971 gewaardeerd) gaan de
jen de boer op met de eis dat de kortingen op de sterkte van
blitie ongedaan worden gemaakt en dat er voor iedereen bij
jolitie een gelijke rechtspositie komt. ACP, NPB en ANPV
bgen op 14 oktober een demonstratieve kadervergadering in
ferdam, waar zo'n 1.500 kaderleden worden verwacht. Over
jere acties is nog niets bekend. De mogelijkheden voor de
om actie te voeren, zijn overigens zeer beperkt omdat de
van de rechter niet mag staken.
LEIDEN Heerema is wel degelijk bereid
om regelingen te treffen met de Spaanse
ex-werknemers, maar deze moeten dan wel
voldoen aan een aantal criteria zoals in uit
spraken van twee kort gedingen valt te le
zen. Dit stelt de directie van het Leidse off
shore-bedrijf Heerema in een reactie op een
recente brief van minister De Koning van
sociale zaken en werkgelegenheid. De Ko
ning riep in de brief Heerema met klem op
te gaan onderhandelen met zijn voormalige
Spaanse werknemers.
De directie van Heerema verwijt De Ko
ning dat hij zich niet goed heeft laten infor
meren over de kwestie. „In de vonnissen
van de Alkmaarse en Rotterdamse recht
banken wordt inderdaad gesproken over
onderhandelen, maar daarbij is uitdrukke
lijk gesteld dat „gedaagden en hun collega-
werknemers er voor dienen te zorgen dat
zij daarbij worden vertegenwoordigd door
éen of meer personen voorzien van de ge
bruikelijke volmachten" (Alkmaar) en
„thans wel met een behoorlijk mandaat"
(Rotterdam).
Volgens de directie is tot op heden niet aan
deze criteria voldaan, ook niet in de in
Spanje tegen Heerema aangespannen pro
cedures. De directie zegt dat er wel regelin
gen worden getroffen met individuele ex-
werknemers. Die benaderen ons recht
streeks, dus buiten comités en vakbonden
om, aldus de directie van Heerema. De 600
ontslagen Spanjaarden vonden de afvloei
ingsregeling die Heerema hen bood te karig
en gingen daarom de afgelopen maanden
tot bezettingsacties over.
Politie belegert
leeg bankgebouw
ROTTERDAM De .Rotter-
damse politie heeft gisteren
urenlang een naar later bleek
leeg bankgebouw in het cen
trum van de stad belegerd. Daar
had een overval plaatsgevon
den. De politie had de indruk
dat de overvallers zich nog in
het gebouw bevonden. Boven
dien hield men er rekening mee
dat er personeelsleden werden
gegijzeld. Nadat zwaar gewa
pende politiemensen de tegane
grond en de kelder van het kan
toor minutieus hadden onder
zocht, bleek dat er niemand
meer aanwezig was. Onduidelijk
is nog hoeveel geld de overval
lers hebben buitgemaakt.
Zelf afwegen in supermarkt niet schoon genoeg
DEN HAAG Er moet meer controle
komen op de wijze waarop klanten
van supermarkten zelf groente, fruit
en andere artikelen pakken en afwe
gen. Gebrek aan hygiëne bij deze zoge
naamde bedien-u-zelf-systemen leidt
er soms toe dat onverantwoorde hoe
veelheden bacteriën worden aange
troffen in de voedingswaren.
De keuringsdiensten van waren signa
leren dat de levensmiddelenbranche
het soms niet zo nauw neemt met de
bestaande richtlijnen voor het gebruik
van deze systemen, zegt drs. P. van
Doorninck, secretaris van het college
van directeuren van keuringsdiensten
van waren. Aanleiding voor zijn be
zorgde opmerkingen zijn meldingen in
het jaarverslag van de warendienst in
Goes, die misstanden had geconsta
teerd. Volgens Van Doorninck gaat
het vooralsnog niet om structurele za
ken, maar om „uitwassen". „De regels
zijn goed. Maar als consumenten de
kans krijgen om in bakken met voe
dingswaren te gaan graaien terwijl ze
een lepel moeten gebruiken, ontstaat
uiteraard gevaar voor besmetting". De
extra controle op de omstandigheden
bij het gebruik van het bedien-u-zelf-
systeem zal overigens door de keu
ringsdiensten zelf moeten worden uit
gevoerd, erkent Van Doorninck. „En
eerlijk gezegd zitten we niet zo ruim in
ons personeel dat we dat doorlopend
kunnen doen. De supermarkten heb
ben volgens de richtlijnen zelf ook een
verantwoordelijkheid op dit gebied".
idrukte stemming bij de mi-
iiren van de 107e afdeling
fldartillerie, die vervroegd
ird teruggetrokken uit de
iVO-oefening Free Lion.
FOTO: PERS UNIE
kNNOVER In de
Jrpjes rond Hannover,
liar op alle dagen van
ft jaar rust heerst, is nu
It legergroen de over-
fersende kleur. En niet
gaaien en duiven zor-
|n voor het achter-
pndgeluid, maar Leo-
trd gevechtstanks en
pmatische wapens,
i inzet van honderden
fevoertuigen, gevecht-
nks en luchtlandings
iepen is sinds zondag-
Icht de grootscheepse
kVO-oefening Free
Jon aan de gang. Ruim
|000 soldaten uit vier
liden nemen aan de oe-
ping in West-Duitsland
lel.
I nu toe hebben zich geen
listige ongelukken voorge-
Jn. Het enige slachtoffer in
Étsland, een 22-jarige Neder-
|der, overleed vlak vor het
begin aan wat eerst op nek
kramp leek maar mogelijk
zware griep is geweest.De ma
teriële schade is tot nu toe
vooral beperkt gebleven tot
voortijdig omgeploegde bieten
velden en verbrokkelde stoep
randen. Maandag echter werd
door een stuurfout van een
Amerikaans rupsvoertuig-
chauffeur een woonhuis ern
stig beschadigd. Voor het opne
men van de schade is een spe
ciaal schadeteam opgezet van
400 man. Het team noteert en
beschrijft alle eventuele schade
die door dq gevechtshandelin
gen wordt veroorzaakt.
Voor het vergoeden van de
toegebrachte schade is een be
drag van vier miljoen gulden
uitgetrokken. De plaatselijke
bevolking lijkt echter niet
zwaar te tillen aan kapotgere-
den straten en verbogen lan
taarnpalen. Men beschouwt de
doorlopende troepenverplaat
singen als een fraai schouw
spel. Boeren bieden onge
vraagd onderdak aan troepen
die zich verdekt willen opstel
len.
De oefening Free Lion wordt
gadegeslagen door waarnemers
van alle Warschaupactlanden.
Koningin Beatrix, die vandaag
de troepen bezocht, heeft zich
persoonlijk onderhouden met
Sovjet-waarnemers ter plaatse.
Free Lion is een zogenoemde
vrije oefening, waarbij niet van
tevoren vaststaat hoe het ver
loop zal zijn. De eenheden
moeten aan de hand van ge
scoorde punten oprukken of
zich terugtrekken. Om de uit
komst van de diverse tank- en
luchtslagen te kunnen beoor
delen, maakt de landmacht
voor het eerst gebruik van
spelcomputers. Daarin toetsen
scheidsrechters alle mogelijke
factoren en ontwikkelingen zo
als het verassingseffect, het
zicht en de gekozen stellingen.
De computer berekent vervol
gens wie als sterkste uit het
conflict tevoorschijn komt en
wie is uitgeschakeld. Tijdens
de oefening wordt door Neder
land voor het eerst gebruik ge
maakt van elektronische oor
logsvoering (EOV), bedoeld om
radars te storen en eventuele
vijandelijke geleide raketten
buiten gevecht te stellen.
Samenwerking
De oefening dient ook om de
onderlinge samenwerking tus
sen de vier deelnemende lan
den op de proef te stellen. Zo
zijn Amerikaanse gepantserde
eenheden onder bevel gebracht
van de Nederlandse strijd
krachten. Ook de Britten en
Duitsers moeten zich aan Ne
derlandse bevelen houden.
Hoewel vooral de Amerikanen
op het eerste gezicht goed te
spreken zijn over de inzet en
capaciteiten van de Nederland
se troepen, is de afgelopen da
gen duidelijk geworden dat de
manier van oorlogvoeren, mild
uitgedrukt, enige afkeuring
krijgt. Zo is het enkele keren
voorgekomen dat de Ameri
kaanse (beroeps-)troepen veel
voortvarender aanvallen kon
den uitvoeren. Dat leidde tot
wachten en (dus) meningsver
schillen tussen Amerikaanse
en Nederlandse bevelhebbers.
De Amerikanen zouden veel
liever Blitzkrieg-achtige tactie
ken willen toepassen, maar zij
moeten zich tijdens Free Lion
en tijdens een echte oorlog
aan de wat gematigder aan
pak van de Hollanders aanpas
sen.
Tijdens de oefening kan het
gebeuren dat oude oorlogsvij
anden als Groot-Brittannie en
Duitsland samen strijden tegen
Amerika en Nederland. Solda
ten van elkaar bevechtende
partijen wisselen niet zelden
materiaal of voedsel uit. Ver
warring alom bij de soldaten
die soms dekking nemen voor
de eigen vliegtuigen, of in het
ergste geval de eigen lucht
steun doeltreffend neerhalen.
In de loop van de week
worden de verdedigende Ne
derlandse troepen nog aange
vallen met chemische wapens
en mogelijk wordt gebruik ge
maakt van tactische nucleaire
wapens. Het is tijdens Free
Lion nog aan de scheidsrech
ters om te bepalen hoeveel
„doden" daarbij vallen. In een
echt conflict is er van arbitrage
weinig sprake meer.
DIRK-JAN STIP
Ifp-agenten vast na gijzeling
gezin bankdirecteur
1 VAN HOLLAND Drie gewapende mannen blijken
I nacht van maandag op dinsdag de directeur van het
jswisselkantoor in Hoek van Holland en zijn gezin uren-
[gegijzeld te hebben in hun woning te Delft. Twee man-
pijn door de Rotterdamse politie aangehouden toen zij
tochtend de kluis van het grenswisselkantoor in Hoek
Holland aan het leegroven waren. De derde man is nog
wluchtig.
Ireeks half twaalf maandagavond drongen de drie man
ie woning van de bankdirecteur in Delft binnen. Op dat
lent waren ook zijn vrouw en zijn drie kinderen thuis,
wijf uur gistermorgen reden twee van de overvallers met
Irecteur naar het Grenswisselkantoor in Hoek van Hol-
I Zij droegen daarbij politie-uniformen. Zij dwongen de
{directeur de kluis te openen en haalden daar het geld
peer dan 100.000 gulden. Een voorbijganger die de zaak
[helemaal vertrouwde, schakelde de politie in. Na het
van een waarschuwingsschot kon de politie het twee-
nhouden.
LEIDEN Het aanbod van
vooral donornieren loopt dit
jaar onverwacht terug. In de
eerste maanden van dit Jaar
was er sprake van een daling
van twintig procent (225 te
gen 284 in '87). Dit meldt de
Stichting Eurotransplant in
Leiden, die deze ontwikke
ling onrustbarend noemt, ze
ker vanwege het feit dat door
betere transplantatieresulta
ten een toenemend aantal pa-
tienten in aanmerking komt
voor transplantatie.
Vele activiteiten wordt thans
ontwikkeld om het dono
raanbod te bevorderen. Toch
bestaat de indruk, aldus Eu
rotransplant, dat de bezuini-
gingsdruk in de ziekenhuizen
een steeds grotere negatieve
invloed uitoefent op de mo
gelijkheid om een actief do-
norbeleid in een ziekenhuis
te voeren.
Eurotransplant meldt dat een
geslaagde niertransplantatie
een aanzienlijke besparing
oplevert voor de kosten van
de gezondheidszorg doordat
een patient niet meer gedya-
lyseerd behoeft te worden.
Het afnemend aantal dono
ren betekent niet alleen, dat
minder patiënten voor een
transplantatie in aanmerking
komen, maar ook dat de kos
ten van de gezondheidszorg
verder stijgen.
In 1987 werden 41 hart- en
25 levertransplantaties uitge
voerd. In 1988 zullen naar
verwachting evenveel hart
transplantaties (ca 40)
worden verricht en hooguit
20 levertransplantaties, een
daling van 20 procent ten op
zichte van vorig jaar.
DEN HAAG - De jonge
renorganisaties van CDA,
VVD, PvdA, FNV en
CNV zijn boos dat het ka
binet wederom overweegt
het minimumloon en de
uitkeringen van 23- tot en
met 26-jarigen te verla
gen. Volgens het kabinet
zouden de maatregelen
jongeren aanzetten tot het
zoeken naar een baan.
Volgens de jongerenorga
nisaties zoeken jongeren
wel, maar zijn er gewoon
niet genoeg banen.
Kleine scholen - De Neder
landse Katholieke Oudervere
niging (NKO) heeft ernstige be
zwaren tegen het plan om vol
gend schooljaar de personeel
somvang op kleine basisscholen
te verminderen. Dit zou op
kleine scholeh tot grotere groe
pen en meer combinatieklassen
leiden; vooral in plattelandsge
bieden zal de maatregel hard
aankomen, meent de NKO.
Daar ontbreekt de mogelijkheid
tot fusie.
Emancipatie - Het regerings
beleid maakt de emancipatie
van vrouwen er zeker niet be
ter op, eerder slechter. Dat stelt
het Breed platform vrouwen
voor ekonomische zelfstandig
heid, waarin 38 landelijke vrou
wenorganisaties verenigd zijn.
„Slechts bij het hoofdstuk over
sociale zaken wordt gerept over
emancipatiedoelstellingen en
dan nog met mondjesmaat".
Over de voorbereidingen voor
1990, het jaar waarin 18-jarige
jongens en meisjes economisch
zelfstandig worden geacht is in
de begroting niets te vinden.
Tweederangs burgers - De
eenwording van Europa leidt
tot twee soorten burgers: bur
gers met volledige rechten en
migranten als tweederangs bur
gers met lagere uitkeringen, al
dus het Nederlands Centrum
Buitenlanders (NCB). Het min
derhedenbeleid van de regering
is gericht op afbraak van rech
ten en voorzieningen.
Eigen huis - De kwaliteit van
premiekoopwoningen zal vol
gend Jaar omlaag gaan, stellen
de makelaars. Met de vereni
ging Eigen Huis zijn zij het eens
dat het voor tweeverdieners on
mogelijk wordt om een premie
woning te kopen. De staatsse
cretaris verlaagt immers ook
het maximaal toegestane inko
men voor die woningen van
51.000 gulden (belastbaar) naar
43.500 gulden.
„OVERHEID MOET KLEINER EN FIJNER"
Ruding hoopt dat begroting
ooit in minikoffertje kan
DEN HAAG - „Soms droom ik ervan u de Rijksbegroting en de
Miljoenennota aan te bieden in dit koffertje'Minister Ruding
hief gisteren bij de aanbieding van de Prinsjesdagstukken aan
de Tweede Kamer het piepkleine koffertje omhoog dat hij on
langs in Madurodam had gekregen. Het was een illustratie van
zijn pleidooi voor een overheid die „kleiner en fijner" is. „De
werkelijkheid is helaas anders", constateerde de minister van fi
nanciën onder homerisch gelach. De minister bracht een vrij op
timistische boodschap over de economische ontwikkeling in het
komende jaar, maar waarschuwde dat de Staatsschuld nog
steeds toeneemt. Verder vroeg hij medewerking van het parle
ment bij het aan banden leggen van „open-einde-regelingen",
jargon voor subsidiestromen die op declaratiebasis worden ver
strekt. PPR-kamerlid Lankhorst deed namens de kleinere frac
ties (PPR, PSP, SGP, RPF en GPV) een voorstel de spreektijd
voor de begrotingsbehandelingen met tien procent te verhogen.
Het werd door de vier grote fracties verworpen. Kamervoorzit
ter Dolman verwacht dat in de negen weken tot aan het kerstre
ces van de Tweede Kamer alle begrotingen kunnen worden af
gehandeld. Daartoe zal dan wel zowel 's middags als 's avonds
moeten worden vergaderd, in tegenstelling tot het afgelopen
parlementaire jaar waarin enkele begrotingen om politieke re
denen pas na Kerst aan bod kwamen.
DEN HAAG - Het Christelijk
Nationaal Vakverbond (CNV)
pleit voor een beperking van
de btw-verlaging tot 19 pro
cent in plaats van 18,5. Dat le
vert een miljard gulden op om
de ambtenarensalarissen in de
pas te laten lopen met de inko
mensontwikkeling in de be
drijven en een aantal over
heidsinvesteringen te doen.
Daarnaast moet de bevriezing
van de uitkeringen ongedaan
worden gemaakt. Dat kan
worden gefinancierd uit de
ruime overschotten bij de soci
ale fondsen, aldus CNV-voor
zitter Hofstede gisteren in Den
Haag tijdens een bijeenkomst
van Van Lanschot Bankiers
over Miljoenennota en Troon
rede. Hofstede zei verder dan
een beperking van de mini
mumloonkosten voor zijn or
ganisatie bespreekbaar is, mits
er na zo'n verlaging een wel-
vaartsvaste koppeling komt
tussen lonen en uitkeringen.
Een bruto-verlaging van de
laagste lonen, met daaruit
voortvloeiend koopkrachtver
lies, wees hij als onaanvaard
baar van de hand. Dat geldt
wat het CNV betreft ook voor
de opneming van het woon
landbeginsel in de sociale ze
kerheid (uitkeringen bij terug
keer koppelen aan welvaarts
niveau in het land van her
komst) en voor de verlaging
van de uitkering van jongeren
met onvoldoende werkerva
ring.
Overheidstekort
Hofstede moest het onder an
dere opnemen tegen thesau
rier-generaal Maas van het
ministerie van financiën, die
uitvoerig stilstond bij de be
dreigingen van het Nederland
se overheidstekort. Hij wees
op de noodzaak van een ver
dere verlaging van het tekort,
na het behalen van de beoogde
doelstelling van 5,25 procent
van het nationale inkomen in
1990. „Als we niet tijdig en
vrijwillig tot een verdere ver
laging besluiten, dan zal de
markt die uiteindelijk afdwin
gen, tegen een hogere prijs",
aldus Maas, daarmee doelend
op een hoge rente.
Wessanen-topman Van Driel,
„de ondernemer" in het panel,
stond uitvoerig stil bij de on
dernemer als motor van de
economie. Niet alleen gaf hij
zijn sector een pluim voor het
scheppen van de werkgelegen
heid, de bedrijven zijn ook nog
eens verantwoordelijk voor de
miljarden aan meevallers in de
belastingen. „Ondernemingen
zorgen zelf voor economische
groei. Het bedrijfsleven doet
het goed ondanks de politiek,
niet dank zij", aldus Van
Driel.
Ruimte
Desalniettemin vroeg hij de
overheid in alle toonaarden de
ondernemer „ruimte te geven
om te ondernemen". De collec
tieve lasten van de onderne
mingen mogen niet omhoog,
met het oog op Europa 1992, er
moeten meer wegen en ver
bindingen komen en facilitei
ten voor ondernemers. Politici
hebben echter te weinig oog
voor ondernemers en letten te
veel op het kiezersvolk, zo zei
hij. Het eerste kabinet-Lub-
bers voerde naar Van Driels
mening een doelmatiger en
doelgerichter beleid. „Een
hard bezuinigingsbeleid werd
daarna toch beloond met kie
zersgunst". Het kabinet Lub-
bers-2 daarentegen vertoont
„metaalmoeheid en is aan het
eind van de rit bereid meer
water bij de wijn te doen dan
goed lijkt voor ons land".
KE EN WISKE DE DAPPERE DUINDUIKERS
(c) standaard Ultoaverl), Antworpen-Wee»p
AMSTERDAM - Het Amster
damse gerechtshof moet als eer
ste rechterlijk college in Neder
land vaststellen of het DNA-ge-
nenonderzoek voldoende be
trouwbaar is bij het identifice
ren van verkrachters.
Gisteren kreeg het hof de eer
ste Nederlandse zaak voorge
legd waarin gebruik gemaakt is
van deze nieuwe onderzoeks
methode waarbij aan de hand
van bloed, sperma en haren, de
dader van verkrachtingen geï
dentificeerd kan worden. De
DNA-fingerprintmethode werd
voorheen nooit in Nederland
gebruikt. De Amsterdammer
Marcel van D., verdacht van
vier verkrachtingen en twee
pogingen daartoe, is de eerste
die ermee te maken kreeg. Be
gin 1986 werd hij aangehouden
en door twee van de slachtof
fers als dader aangewezen. Van
D. echter ontkende in alle toon
aarden, maar de Amsterdamse
rechtbank veroordeelde hem
tot 2,5 jaar cel voor de twee
verkrachtingen waarbij de
slachtoffers hem herkenden.
Primitiel
De DNA-methode, ontwikkeld
in het Verenigd Koninkrijk,
was toen nog in een primitief
stadium, maar bij de behande
ling in hoger beroep vorig jaar
augustus bleek de DNA-metho
de een snelle ontwikkeling te
hebben doorgemaakt en werd
aan de betrouwbaarheid daar
van door deskundigen niet
meer getwijfeld.
Van D. en zijn raadsman mr. C.
Korvinus vroegen toen om een
dergelijk onderzoek om de on
schuld van Van D. aan te to
nen. In april dit jaar kwam de
uitslag van het onderzoek, uit
gevoerd in het Verenigd Ko
ninkrijk: Van D. kon onmoge
lijk de dader zijn van de ver
krachtingen. Vrijspraak bleek
de enige conclusie, aldus het re
quisitoir van advocaat-generaal
mr. R.J. Manschot gisteren bij
het hof. Het gerechtelijk labora
torium in Rijswijk is enthou
siast over de methode en zal die
gaan toepassen. Drs. Klooster
man van het lab zei gisteren in
Amsterdam als deskundige bij
het hof: „Het DNA-onderzoek
is zo zeker dat slechts in één op
de zestien miljoen gevallen de
dader een ander is dan het spo
renonderzoek aanwijst".
Advocaat Korvinus kondigde
aan dat Van D. om schadever
goeding zal vragen voor de
twee maanden die hij in voorlo
pige hechtenis heeft gezetén.
Hij zei te verwachten dat DNA-
onderzoeken in strafzaken een
beperkte rol zullen gaan spelen.
Uitspraak 4 oktober.
(ADVERTENTIE)
- Set van 2x AGFAVHS 210
I videobanden. Totale speelduur
12 x 3VS uur 7 uur waarop gratis
een uur lang hoogtepunten uit
25 jaar James Bond films, gepre
senteerd door Roger Moore. Per set
VROOMS DREESM ANN \\V
