Is één leven genoeg CatdaeSotnani De tas heeft nieuwe vormen Vrijspel voor de wind Het nieuwe oude aspirine EC VAN HUIS UIT MAANDAG 19 SEPTEMBER 1988 PAGINJ Over de „tas" moet niet te min worden gedacht. Een vrouw zon der mooie tas is als een generaal zonder strepen. Stijlvolle eenvoud en klassieke vormgeving is het motto voor de tas 1988/'89. Hier door komt er meer spanning in de contouren en totale belijning. De wacht werd aangezegd tegen versiering van het materiaal. Tassen worden rechthoekig, zo niet bijna vier kant. Daarnaast, maar in mindere mate, zijn vreemde con touren aanwezig zoals triangel-mo dellen, wig-vor men en gebogen lijnen samen met vlakken. Voor de carrière vrouw is natuur lijk altijd het strakke, geome trisch kleine kof fermodel aanwe zig. Ook het zoge naamde „draag- De tassen zijn bijna vierkant deze win ter. Hier uit de collectie van Laurent David „Ottago" met de Nieuwzeeland- se kiwi op het lederen vignet. Kleuren bruin met taupe, mauve, marineblauw en groen. FOTO: PR tas-model" dat in plaats van een brede soufflet nu is gemaakt als tweelingtas, heeft een aardig nieuw voorkomen. Zwart staat als modekleur aan de top. Het zwart heeft een zijde glans, maar er is ook mat zwart en lak (zwart) en zwart met cognac. Alle kleuren bruin zijn actueel, vanaf donker bruin naar mid den, roest, eindi gend in echte leerkleur. Voor sportief word veel naturel leder gebruikt. In de fantasieën doen de verticale houtnerf-belijnin gen het goed. Voor de leerlin gen in het voort gezet onderwijs is er veel keus in tassen voor de soms „ondragelij ke" boekenlast. Het model „School" is ge maakt van stevi ge waterdichte kunststof in don ker marineblauw met groene bie zen. De tas heeft meerdere binnen- vakken en twee bui ten vakken en kan met een handgreep met draagriemen op de rug worden gebonden. Scho lieren lijken te gen woordig wel pakezels. TINY FRANCIS Haarkleur op bestelling De nieuwe Poly Color Easy Color, en uitwasbare haarverf maakt het mogelijk de haren in kleur aan te passen bij de kleren of de sieraden. Per week! Het gaat om een kleuren de crème zonder waterstofperoxide, die vergelijkbaar is met een schuimkleuring. Het middel vormt een laagje op het haar en is na 6 tot 8 wasbeurten verdwenen. Er is keu ze uit natuurtinten of trendy modekleuren. In een mondai ne bui spoel je het haar in een aubergine tint, voor een avond uit kies je voor koperkleur. In eigen ogen wat saai haar wordt aantrekkelijker met een vrolijk sausje er over heen. Deze winter worden de haren weer lang gedra gen, aldus zeggen de coiffure-mag naten. Tegen draadse kapper Hugo van der Molen, die Chris- tiaan in Den Haag vertegen woordigt en sinds een paar jaar zijn eigen gang gaat met de knip- schaar, heeft een eigenwijs kapsel ontworpen. Het haar is geheel geëffileerd uitge dundin tegen stelling tot bot recht afgeknipt, wat niet interes sant genoeg is. Hier en daar zijn de haren een beetje opgeknipt voor een prettig slordig effect. Hugo smeerde er naar hartelust Kiehl Silk door heen, zodat het haar heel kneed baar wordt. Daar door kan het op eindeloos veel manieren worden gedragen, in vorm geduwd, uitgeschud, van het voorhoofd weggewaaid. Ha ren voor jonge vrouwen in herfstige, stoeien de stormvlagen. FOTO: PR Ir. Frank Storm, priester van de Christengemeenschap: „De con ceptie is niet het begin. De dood is niet het einde". Op de achtergrond „het witte kerkje" aan de Groot Hertoginnelaan. Is het maar niet het beste om religieuze vermoe dens, ervaringen, werke lijkheden binnen de be slotenheid van de eigen kring te houden? Het re ligieuze ervaren is zo ijl en ongrijpbaar. Woorden vervormen zo gauw wat eigenlijk wordt bedoeld. Doen het sublieme /in een oogwenk wegsmel ten en wat rest is doorgaans modderige ba naliteit Aan de andere kant: hoe kun je groeien als je jou- zijn in deze wereld niet toetst aan dat van ande ren? En getuigt het niet van gierigheid de eigen vorderingen op het pad van de levenskunst, hoe gering ook, als een ex clusief bezit te koeste- Gesteld voor dit dilemma gaat de voorkeur van ir. Frank Storm uiteindelijk toch uit naar het spreken. Storm (44) is als priester ver bonden aan de Christenge meenschap in Den Haag en daardoor veelvuldig betrok ken bij crisis-perioden in het mensenleven. In die crises krijgt hij nogal eens verhalen te horen waarvoor binnen de toonaangevende mensbeel den geen plaats is: „Ik denk aan de man die stervende was en in zijn ster ven een helder en overweldi gend licht schouwde. Hij zag engelen, hoorde schitterende muziek, en maakte mij deel genoot van die ervaring. Ik denk ook aan de vrouw die zwanger werd en vlak voor de conceptie een visioen kreeg van een kind. Na de geboorte bleek het uiterlijk van haar kindje precies over een te komen met het visi oen. Ik denk aan de vrouw die in haar slaap een droom kreeg waarin haar echtge noot tot haar sprak: 'Maak je niet ongerust, alles is in orde'. De vrouw wordt wak ker en precies op het tijdstip van de droom blijkt haar man aan een hartaanval te zijn overleden". Waarachtig „Hoe moet ik. reageren op dergelijke getuigenissen? Moet ik ze negeren? Maar de oprechtheid ervan kan ik on mogelijk ontkennen. Nee, ik wil en kan daarover mijn schouders niet ophalen. Ik aanvaard zulke verhalen als waarachtig. Als uitdrukkin gen van ervaringen die zich afspelen op het grensgebied van de aardse en de hogere, goddelijke werkelijkheid. En ik kan die verhalen alleen begrijpen als ik de reïncarna tie als werkelijkheid erken". Mèt de yogi's, guru's en swa mi's die de afgelopen kwart eeuw onze westerse cultuur zijn binnengedrongen heeft het denkbeeld van de reïn carnatie een brede versprei ding gevonden. Zij het in zeer populaire vorm. En va ker beschouwd als een specu latie die zich leent voor grap jes en gebbetjes dan als een serieus hulpmiddel in de om gang met het levensmysterie. Typerend wat dit betreft is een onvergetelijke scène uit Cherry Duyns televisie-docu mentaire „Levensberichten", waarin twee kankerpatiënten met elkaar te spreken komen over wat er na de dood kan gebeuren. Zegt de één: „Mis schien kom je wel terug als sinaasappel". Reageert de an der: „Ja, kan je alsnog worden uitgeknepen". Onder het motto „Is één le ven genoeg?" organiseert de Christengemeenschap de ko mende herfst vier congressen waarin de reïncarnatie-ge dachte als serieuze optie ter sprake komt in samenhang met de noties Christendom, karma en menselijke ont moeting. Het gaat om twee eendaags congressen (op 24 september in Den Haag, op 8 oktober in Driebergen) en om twee meerdaagse samen komsten (van 21 tot 23 okto ber in Maastricht en van 4 tot 6 november in Groningen). Tot de sprekers behoren de procureur-generaal bij het gerechtshof in Den Haag prof. mr. A. Heijder en de aan de universiteit van Maas tricht verbonden arts/embry- oloog J. van der Wal. Mr. Heijder zal de vraag ter spra ke brengen: „Als ik je eens van vroeger kende?", terwijl dokter Van der Wal het zal hebben over „Incarnatiege- baren in de menselijke em bryonale ontwikkeling". Mensen wijdingsdienst Maar wat houdt de Christen gemeenschap zelf eigenlijk in? Ter kerke in de witte vil la aan de Groot Hertoginne laan 2 in Den Haag, valt vooral de grote eerbied op waarmee de circa honderd gelovigen hun „mensenwij- dingsdienst" vieren. Niet meer dan één kuch in het tijdsbestek van een uur! Voor het uitreiken van de commu nie brood èn wijn neemt de priesteres die deze zondag voorgaat weldadig veel tijd en ieder ontvangt het sacrament met buitenge wone aandacht. Slechts één uitdrukking in de, Neder landstalige, liturgie verwijst naar de reïncarnatiegedach te: de zinsnede waarin de bede klinkt om verbonden heid met het goddelijke, met Christus, voor „alle komende tijdenronden". De Christengemeenschap, die zichzelf aanduidt als „Bewe ging tot religieuze vernieu wing" is ontstaan in Zwitser land in 1922 en is van stonde af aan sterk beïnvloed door Rudolf Steiner en diens an troposofie. Het is een kerk waarvan de doop niet wordt erkend door andere kerken en die ook geen deel uit maakt van de Wereldraad van Kerken. Zeer veel ge wicht wordt toegekend aan de viering van de zeven sa cramenten. Zozeer dat alle leerstelligheid er voor moet wijken. De Christengemeen schap kent geen geloofsleer en geen kerkrecht. Frank Storm, vader van vier kinderen, en sinds 15 jaar priester: „Ieder mens moet zijn eigen relatie met Chris tus ontwikkelen. De weg die iemand daartoe bewandelt is binnen onze kerk volkomen vrij. De enige voorwaarde om tot de Christengemeen schap toe te treden is dat je een grote verbondenheid met Christus voelt en met Zijn evangelie". Dit betekent dat er geen en kele verplichting bestaat om de reïncarnatie-gedachte te aanvaarden. De meeste leden echter onderschrijven deze visie een feit dat zonder twijfel verband houdt met de innige relatie die de Chris tengemeenschap met de an troposofie onderhoudt. Zoals gezegd erkent ook de scheikundig ingenieur Frank Storm, die zijn opleiding tot geestelijke aan het seminarie van de Christengemeenschap in Stuttgart kreeg, de groei van de ziel in een lange reeks van mensenlevens: „De con ceptie is niet het begin en de dood is niet het einde. Gebo ren worden is sterven in de wereld van de geest, waaruit je afkomstig bent. En sterven op aarde is tegelijkertijd een opnieuw geboren worden in die geesteswereld. De gestor vene ontmoet de lichtende gestalte van het Christuswe zen en voelt daarin de zin van het leven doorstromen. Dan volgt een periode van onthechting en loutering, waarin de zwakheden en on volmaaktheden duidelijk worden. Dat proces leidt naar het inzicht dat verdere ont wikkeling alleen mogelijk is door opnieuw ter wereld te komen. Door opnieuw te in carneren bij een, hiertoe wel overwogen gekozen, ouder paar". W edergeboorten De verbinding van het Chris tendom met de, vooral in het Oosten ontwikkelde, reïncar natiegedachte lijkt niet voor de hand te liggen. Nergens in de bijbel is een duidelijke proclamatie van een cyclus van wedergeboorten te vin- FOTO: MILAN KONVALINKA den. Frank Storm is het met dit laatste eens. „Maar als je uitgaat van het bestaan van zo'n cyclus", tekent hij er bij aan, „stuit je wel vaak op passages die zich laten lezen als verwijzingen naar karma en reïncarnatie. 'En wanneer gij hem als de Vader aanroept, die boven al het persoonlijke uit naar ie ders werk het lot bepaalt', schrijft Petrus bijvoorbeeld in zijn eerste brief, 'wandelt dan in ernst en eerbied, zo lang gij gasten op aarde zijt". Het voorbeeld zal niet ieder een direct overtuigen. Maar dat hoeft geen erkenning te verhinderen van de waarde vah de reïncarnatie-gedachte voor het vinden van levens geluk. Is niet het falen, het voortdu rend niet realiseren van het gestelde ideaal, ieders groot ste frustratie? Dag in dag uit mislukken de strevingen en de dood nadert Natuur lijk, niet alles mislukt. Er zijn vorderingen, maar vaak maar zo gering. Veel te ge ring om zelfs in honderd jaar ook maar in de buurt te ko men van voltooiing. Mensen sterven onaf. Maar als er nu eens meer tijd zou blijken? Als ik na dit le ven een tweede kans krijg en een derde en net zoveel kan sen als ik nodig heb om mijn opdracht te vervullen en tot volmaaktheid te komen? Als dat zo zou zijn, zou ik mijn falen kunnen aanvaarden. En mijn aftakeling, mijn ziekte, mijn voortijdige dood. Velen noemen de reïncarna tie een absurde speculatie. Anderen achten de eenmalig heid van het leven nog aan zienlijk absurder. De deelne mers aan de herfstcongressen van de Christengemeenschap vragen zich af: „Is één leven genoeg?". WILLEM SCHEER Nadere inlichtingen over en inschrijfformulieren voor de herfstcongressen zijn te verkrijgen bij de Werkstichting Andreas, A.M. van Schuurmanstraat 55. 2331 DD Leiden. Er bestaat geen geneesmiddel dat zoveel jaren lang en door zoveel mensen is geslikt als aspirine. Je zou dus verwachten dat we nu on derhand echt alles van het spul te weten zijn gekomen. Dat is niet zo. Aspirine blijft de wetenschap ver bazen, en dat werd vorige maand weer 'eens voor de zoveelste maal duidelijk. Na een hartinfarct blijkt aspirine de dood net zo effectief op afstand te houden als het nog steeds tamelijk revolutionaire en peperdure middel streptokinase. Bijna 90 jaar geleden, in 1899 om precies te zijn. kwam kleurstoffen- fabrikant Bayer als eerste met een acetylsalicylzuur bevattende pijn stiller op de markt. Aspirine. Het had als middeltje tegen bijna alle kwaaltjes zo'n succes dat van lie verlede alle kleine pijnstillers aspi rientjes gingen heten, wat er ook in zat en van welke fabrikant dan ook. Daarna volgde een terugval. Het middel was wat al te gewoon tjes geworden en in de jaren zeven tig dreigden nieuwe pijnstillers met flitsende namen en oehoorlijk aan de prijs het nederige aspirine weg te drukken. Die strijd heeft aspiri ne gewonnen. Toen de kruitdamp optrok waren er nog maar twee re delijk goed werkende en redelijk veilige kleine pijnstillers over: pa racetamol en aspirine. Onderschat Aspirine, of liever het acetylsalicyl zuur dat (lees de bijsluiter!) in de diverse aspirientjes zit, is geen ge ring geneesmiddel. Als pijnstiller wordt het door Jan en alleman nog steeds tamelijk onderschat, hoewel het spul zich in allerhande onder zoek als een behoorlijk sterke klei ne pijnstiller deed kennen. Boven dien verlaagt aspirine de koorts en gaat in een moeite door ook ontste kingen tegen. Nadeel: het kan in een enkel geval maagbloedingen veroorzaken. Tot ieders grote ver bazing bleken aan dit nadeel ook gunstige kanten te zitten. Het schijnt dat het een reumatoloog, niemand weet wie, ineens opviel dat onder zijn patiënten (en die slikken doorgaans veel aspirine) verstopping in de hersenbloedvaten door bloedstolsels zo weinig voor kwam. Die verstoppingen veroor zaken veel ellende. Zou je dat mis schien met een aspirine kunnen voorkomen? Men heeft dit onder zocht. En inderdaad, in een aantal gevallen kan dat: in Nederland krijgen al een jaar of wat veel ou dere patiënten daarom elke dag een aspirine voorgeschreven. Zo was er ook een andere dokter, ene Craven, die al vanaf 1954 volhield dat aspirine ook een hartinfarct zou kunnen voorkomen. Dat bleek, maar daarover verder meer, niet zo gemakkelijk te bewijzen. Evenwicht Bloed moet kunnen vloeien en bloed moet kunnen stollen, en dat alles precies op het juiste moment. Dat juiste moment wordt bepaald door een elegant evenwicht tussen twee stofjes, die ik voor het gemak Stoller en Ontstoller zal noemen. Stoller zit in de bloedstollende bloedplaatjes, Ontstoller zit in de vaatwand en zolang ze in even wicht zijn vloeit het bloed zonder enig probleem. Maar als de vaat wand beschadigd raakt - en athe- rosclerose is een vorm van bescha diging - dan daalt de produktie van Ontstoller in de vaatwand en ver schuift het evenwicht naar het Stoller in de bloedplaatjes. Het bloed stolt, en als dat in de kranss lagaderen gebeurt, dan is een hart infarct een feit. Welnu. Aspirine, of beter acetylsalicylzuur, remt de produktie van allebei de stoffen, maar Stoller wordt tien keer ster ker geremd dan Ontstoller. KorV- om: met aspirine is Ontstoller voortdurend in de meerderheid: het zou dus trombose van hart- en hersenbloedvaten kunnen tegen gaan. Nog simpeler gezegd, met een aspi rientje per dag zou je de kans op het krijgen van een hartinfarct be langrijk kunnen verkleinen. Dit is in de jaren tachtig herhaaldelijk uitgeprobeerd op grote groepen mensen en de resultaten zijn op zijn zachtst gezegd omstreden. Begin dit jaar nog steeg er een enorme juich- Icreet op toen uit een groot Ameri kaans onderzoek bleek dat acetyl salicylzuur (vanaf nu ASZ) de kans op een hartinfarct halveert. De vol gende dag was in Amerika de aspi rine uitverkocht. Nog geen twee dagen later bleek uit een soortge lijk onderzoek onder Britse artsen geen spoor van de beschermende werking van ASZ. Nieuwtje Een ander nieuwtje van de jaren tachtig zijn de fibrinolytica, ofwel medicijnen die bloedstolsels kun nen oplossen zoals streptokinase, urokinase, APSAC en t-PA. De eerste oplossers werden aanvanke lijk via een catheter rechtstreeks op het verstoppend bloedstolsel ge spoten omdat men anders vreesde dat het spul als een olifant in de porseleinkast door de hele bloeds omloop zou banjeren. Dat gevaar bleek later heel erg mee te vallen, zodat 'stolseloplossers' tegenwoor dig heel makkelijk met een infuus kunnen worden toegediend. Dat kan bij wijze van spreken al in de ambulance. Vorige maand werden de resultaten van een onderzoek bekend waarbij 17.000 patiënten in 417 ziekenhuizen in Amerika. Au stralië en de meeste landen van West Europa betrokken waren. Die patiënten waren willekeurig in vier behandelgroepen ingedeeld. Groep 1 kreeg alleen een infuus met streptokinase; groep 2 moest een maand lang aspirine slikken; groep 3 kreeg èn een infuus met streptokinase èn aspirine; groep 4 kreeg niks bijzonders behalve aan, net als de andere groepen, de ge bruikelijke behandeling bij hartin farct. In de Lancet van vorige maand stonden de resultaten en die waren opzienbarend. Bij de gebruikelijke behandeling (en verder niets) stier ven in de eerste 5 weken 13,2 pro cent van de patiënten. In de groep die alleen streptokinase kreeg was dat percentage 10,4, en dat was on geveer gelijk aan het percentage in de aspirine groep. Maar van de groep, en dat was de sensatie, die zowel streptokinase als aspirine hadden gekregen was slechts 8 pro cent overleden. Het nederige aspi rine van nog geen duppie het stuk blijkt evenveel bescherming te bie den als een infuus streptokinase 470,00 de fles. Samen dringen ze de sterfte na een hartinfarct met 40 procent terug! In een tijd dat de medische vooruitgang hooguit met procentjes vooruitschreidt, is dit een ouderwetse stap vooruit. f J5& m door Joke Forceville-Van Ron Eén-kind-ga Ze knielden bij mij op één knie, j neer lie, J.A. Ek t-shiri kwekij\ Hij droeg een wit waarop een indrukwekl zeilschip prijkte. Hij v trouwens helemaal in Op de boot die ons van Interlaken naar Spiez wees hij parmantig en pretoogjes naar zijn mi broek: blauw, waarop h kleuren van de regen bc soorten boten en bootjes uitgebeeld. Nauwelijks vier schatte ventje, gezeten tussen zi vader en moeder die bei\ veertig gepasseerd m> zijn. Ze waren dol oj leed geen twijfel. M._ verwonderde het dat ht kereltje zich alle geaai gefrummel over zijn ht aan zijn kleren, waarmi moeder kennelijk onophoudelijk wilde gel van haar liefde voor ht van de bank afglijden begon niet te jengelen, als dat tot je dagelijks j. van leven behoort eraaii gewend raken; het overk heen laten gaan; er mod onverschillig onder worl Zo aandoenlijk als ik hel tafereeltje ook vond, eeé beetje benauwen deed h wel. Je zult maar enig 1 zijn, vooral in deze tijd. j ook... je zult zijn vader, h moeder zijn. Nee, vreest maar niet, geachte lezer, een gat in de welzijnsmM heb ontdekt en me ga opwerpen tot de opricht? van de Vereniging van Blanc met één Kind. rcheer Ik word er moe genoeg l telling bij te houden vaan belangen behartigende verenigingen die ons lat T"| langzamerhand telt en hi AJ\ me werkelijk niet nodig alle bijzondere situaties 400] noodrem te trekken of signaal op rood te zettei niet wegneemt dat oude maar één kind zijn mij I niet eenvoudige taak lij1Te zijn er nog niet zolang gijna n mee geconfronteerd op <j was, televisie in een uitzendiiren i over China. Over het fefcna men daar momenteel, in zijn kader van de kf te bevolkingstoename, niefHat zi dan één kind mag hebb&ale i daarbij moeten we bedei bij dat men dikwijls een rojén on inkomen heeft; dat kan steri tegenwoordig in China Gr. U Alles wat je wilt kun je\ iets, voor je kind aanschaffen die ei wat dat kind zelf graag óók. Dat blijkt zo ziin consequenties te hebben wordt voor dat enige kil dikwijls uit de weg gerdkunne Als het negen jaar is ka vaak nog niet de veters ttra Een a de ver! zijn schoenen strikken. Waarom zou het ook. Hi heeft toch ouders. Er zij en diverse programma's oppaarv waardoor ae schoolkindnc de hele dag aan de invh van de ouders worden lactie onttrokken en ook wonfcd Be cursussen gegeven waarj.„Ror moeders wordt geleerd «die H gezonde eet- en leefgewó geve: zijn voor kinderen. Kim ich h die gemakkelijk „volgesiuitin worden met alles wat zei de. I wensen. In ons land wo eldk; ouderparen niet verplicfo in 1 bij één kind te laten". JW lstrij< de huidige trend met eejsburj toenemend aantal werkeöat h vrouwen, komt men sonfwaar laat tot het besef dat de her voor een kind nu snel gemaakt moet worden ol er echt te laat voor. In Qyj aantal gevallen blijft dat laatgewenste kind dan o alleen. Bij een niet te er|n® verwaarlozen groep oud ;otoho werkt de natuur niet m -i«gst krijgt hun enig kind, ze tegen hun zin, nooit ee/iMwcwc of broertje. Wie verbaas zich verder over dat BC creidsfj moeders (bewust ongehu - moeders) haar taak met kind en daarnaast dikwi ^REID volledige werkkring ifpml buitenshuis, meer dan z*kiujks genoeg vinden K™ Misschien kan het enige sprokg alles krijgen wat zijn ha begeert. Toch komt het tekort. Het deelgenootje ikstehc liefde van zijn ouders, d "pros mist, kan geen peuterspt of crèche, geen gastvrijh voor leeftijdgenootjes in - volkomen compenseren. Daaraan hoeft dat enige Gimm ook niet ten gronde te ^v-n< Maar van zijn ouders w( hmecn wèl bijzondere zorgvuldi verlangd. Het is moeil" midden te vinden tuss dooddrukken van liefde loslaten om hem elders laten halen wat het thui Eén-kinder-gezinnen, eftüf te bagatelliseren verschi, Voor zulke kinderen nie> hun ouders evenmin. ip

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 10