BANGLADESH
Moskou wil marinebasis
in Vietnam opgeven
Meeste huizen kansloos
tegen harde windstoten
Iraq herbouwt
Basra elders
GIRO800800.DEN HAAG
•otesteren zonder
ediet te verspelen
sAVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
3AGIiTENLAND
CecdócSomotit
ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1988 PAGINA 7
10 uur)
iercraft verzoet
iroer Bangladesh
AAG Het Nederlandse
.ruis gaat in samenwerking
:t bedrijfsleven- een hover-
.izetten in het overstroomde
'desh. Met de hovercraft -
htkussenvoertuig dat zich zo-
er water als over land kan
ewegen - hoopt het Rode
het vervoer van de hulpgoe-
naar het rampgbied op gang
ngen. Het transport naar de
en gebieden, bijna driekwart
iet gehele land, geeft nog
enorme problemen. Begin
de week wordt de hovercraft
Ihaka gevlogen, de hoofdstad
ingladesh.
Nederlander (43)
gewond in Uganda
KAMPALA De Ugandese
chauffeur van een Nederland
se hulpverlener is om het le
ven gekomen toen de twee
mannen in het oosten van
Uganda werden aangevallen
door gewapende rebellen. De
43-jarige Barend Leeuwen
berg, een ingenieur die werkt
voor de organisatie Artsen
Zonder Grenzen, liep bij de
aanval schotwonden op in
borst en buik. Artsen ver
klaarden dat zijn toestand na
behandeling in een ziekenhuis
vooruit ging.
JONGE BRIT KOELT
WOEDE OP BANK
LONDEN Een 20-jarige Britse jonge
man heeft op een wel heel vreemde ma
nier gereageerd op de weigering van een
bankdirecteur hem een lening te ver
schaffen. Uit wraak haalde hij in de
steengroeve waar hij werkt een bulldozer
om daarmee vervolgens het filiaal binnen
te rijden van de Barclays bank in het
plaatsje Arnold, in de buurt van Notting
ham. Volgens berichten in Britse kranten
brak het gevaarte dwars door de gevel
van het bankgebouw en kwam het vlak
voor het loket tot staan. De door het
alarm gearriveerde politie pakte de jonge
man op voordat hij er vandoor kon gaan
in een als vluchtauto bestemde dubbel
dekkerbus.
President Sri Lanka
niet herkiesbaar
COLOMBO President Junius Jaye-
wardene is niet beschikbaar voor een
derde ambtstermijn als staatshoofd van
Sri Lanka. Hij heeft zijn besluit gisteren
meegedeeld op een vergadering van het
hoofdbestuur van de Verenigde Natio
nale Partij (UNP). Jayewardene, die
vandaag 82 is geworden, is sinds 1977
president. Hij volgde Sirimavo Bandara-
naike op, nadat zijn UNP haar Vrijheid
spartij bij verkiezingen verslagen had.
De UNP veroverde meer dan 80 procent
van de zetels in het parlement in Co
lombo. Als lijsttrekker van de UNP bij
de verkiezingen, die rond de jaarwisse
ling gehouden worden, treedt de huidi
ge premier Ranasinghe Premadasa op.
Japan ontkent rol bij bouw
fabriek chemische wapens
TOKYO Japan is op geen enkele wijze
betrokken geweest bij de vermeende bouw
van een fabriek voor chemische wapens in
Libië. De regering in Tokyo heeft de Ame
rikaanse beschuldigingen tegengesproken,
volgens welke het Japanse bedrijf Nihon
Seikosho direct heeft deelgenomen in de
leverantie van materiaal dat in de fabriek
wordt gebruikt. De Amerikaanse regering
verklaarde deze week dat Libië sinds kort
in staat is zelf chemische wapens te produ
ceren. Eind vorig jaar zei het Witte Huis
over bewijzen te beschikken dat Libië gif
gas heeft ingezet in de strijd tegen het
buurland Tchad. De chemische wapens zou
Tripoli betrokken hebben van Iran.
Opvang Kurden
ook in Nederland
DIYARBAKIR De westerse landen kunnen
hun nadruk op de mensenrechten kracht bijzetten
door de helft op te nemen van de Kurden die uit
Iraq naar Turkije gevlucht zijn. Dit heeft premier
Turgut özal van Turkije verklaard tijdens een be
zoek aan een vluchtelingenkamp in het zuidoosten
van het land. Tussen 50.000 en 60.000 Kurden zijn
de laatste maanden de Iraaks-Turkse grens over-
gevlucht voor aanvallen van Iraakse militairen
die volgens de Kurden gifgas gebruiken. Daarbij
zouden al 4300 Kurden zijn omgekomen. Minister
Van den Broek van buitenlandse zaken heeft op
kamervragen al geantwoord dat Nederland bereid
is meer Kurden op te nemen. Leden van Turkse
linkse organisaties heeft gistermiddag korte tijd
het Amsterdamse kantoor van de Iraakse lucht
vaartmaatschappij Iraqi Airways bezet.
FOKTOBER
ED OVERLEG
ph Walesa
imistisch
ICHAU Half ok-
gaan de communis-
autoriteiten in Po-
de leiding van het
de wet gestelde
rbond Solidariteit
kaar praten over de
nst van het land, al-
Poolse televisie.
riteiten en de leiders
ilidariteit, onder wie
r Lech Walesa, zijn
der op de dag eens ge-
i over een datum voor
inde-tafelgesprek. Met
■se delegatie onder lei-
in minister van binnen
zaken generaal Kiszc-
ebben de autoriteiten
;d met een afvaardiging
idariteit. Sinds eind au-
was 't het derde ge-
ussen Kiszczak en - op-
iche - Walesa,
het eerst in tamelijk
ijd acht ik de kans aan-
lat er in Polen iets tast-
taat te gebeuren", aldus
WITTE HUIS REAGEERT LAUW
MOSKOU Moskou is
bereid de marinebasis
Cam Ranh in Vietnam
op te geven in ruil voor
de sluiting van de Ame
rikaanse militaire bases
in de Filipijnen. Dit is
een van de zeven punten
van een vredesplan dat
Sovjetpartijleider Michail
Gorbatsjov gisteren lan
ceerde in een toespraak
in Krasnojarsk op de
laatste dag van zijn rond
reis door Siberië.
Tegelijkertijd bood Gorbats
jov aan het omstreden radar
complex in Krasnojarsk tot
een internationaal centrum
voor ruimteonderzoek te ma
ken. De Amerikaanse rege
ring heeft lauw gereageerd
op de voorstellen. De Sovjet
unie gebruikt de Vietnamese
haven in de zuidelijke Cam
Ranh-baai, die het hele jaar
door open is, als uitvalsbasis
voor haar vloot voor de Stille
Zuidzee. Gorbatsjov beloofde
verder dat de Sovjetunie
haar kernarsenaal in Azië
niet zal uitbreiden en riep de
Verenigde Staten op dit ook
niet te doen.
In een eerste reactie op het
Sovjetvoorstel de basis in
Vietnam te verlaten, zei de
woordvoerder van het Witte
Huis, Marlin Fitzwater, dat
het op het eerste gezicht niet
erg zinvol lijkt. President
Reagan zei de zaken nog te
moeten bestuderen. De Ame
rikaanse regering is momen
teel verwikkeld in moeizame
onderhandelingen met de Fi-
lipijnse regering over verlen
ging van het verdrag voor de
Clark-luchtmachtbasis en de
marine-haven Subic Bay.
Waarnemers voorspellen dat
het aanbod van Gorbatsjov
de onderhandelingen nog
moeilijker zal maken voor
Washington.
Het omstreden radarcomplex
in Krasnojarsk tot een inter
nationaal centrum voor
ruimteonderzoek maken is
volgens Gorbatsjov „ons ant
woord op de bezorgdheid van
het Westen". Hij zei echter te
verwachten dat de Verenigde
Staten op hun beurt ook te
gemoet zouden komen aan de
bezorgdheid van de Sovjtunie
over de Amerikaanse radar
stations bij Thule in Groen
land en bij het Britse Fyling-
dales. De Verenigde Staten
eisen dat de Sovjetunie het
radarcomplex ontmantelt,
omdat het gebruikt zou kun
nen worden als een waar
schuwingssysteem voor aan
vallende raketten. Daarmee
is het complex volgens de
Verenigde Staten in strijd
met het ABM-verdrag uit
1972. De Sovjetunie houdt vol
dat de radar alleen bedoeld is
voor het volgen van haar sa
tellieten. De onenigheden
over het radarcomplex heb
ben de onderhandelingen
tussen de twee supermachten
over de halvering van hun
strategische kernarsenalen
onder zware druk gezet.
De Amerikaanse regering
heeft het Sovjetaanbod een
onderzoekscentrum van de
radar te maken, onmiddellijk
verworpen. Volgens het Wit
te Huis moet het complex
ontmanteld worden „of ze er
nu een ruimtestation of een
drive-in bioscoop van ma
ken".
DKOREAANSE STUDENTEN
\REN" OLYMPISCHE SPELEN
De beeldvor-
latvan Zuidkorea werd
itste jaren in belang-
mate bepaald door
i emonstrerende stu-
n. Hun gewelddadi-
tsingen met de poli-
;rden breed uitgeme-
de publiciteit; tele-
leelden leerden hoe
!t er toeging.
((rijft de studenten tot
pities, waarmee zij bijna
Hkun toekomst en moge-
n leven op het spel zet-
n zullen zij zich tijdens
idaag begonnen Olympi-
Spelen in Seoul koest
r De antwoorden lig-
logelijk op de Yonsei-
siteit, algemeen erkend
broeinest van radicalis-
Zuidkorea. De entree is
evend. Geen spoor van
jrwachte cordon oproer-
bij de ingang van de
s poogt slechts één agent
4ceersknoop te ontwar-
Jet universiteitsterrein is
end genoeg - vrij toe-
lijk. Het is vrijdagmid-
I het merendeel van de
studenten gaat huis-
I en straalt allerminst re
ent gedrag uit. Het enige
van oproer is waar-
aar op foto's, die hangen
i groot aanplakbord voor
biotheek. De actievoer-
lijken trots op hun sub-
ve arbeid en schijnen
'e medestudenten duide-
willen maken dat er
hemel en aarde meer is
!t werken aan een eigen
e.
intensieve bestudering
foto's wekt de interesse
en student, die pas later
grootst mogelijk tegen-
n naam wenst te geven.
Hij heet Kim Tjong Chol. Nee,
nee, hij behoort niet tot de de
monstranten. Integendeel, hij
is het zelfs niet eens met de
acties. Kim is echter wel be
reid als tolk op te treden en
ons kennis te laten maken met
een van de leiders achter de
geruchtmakende demonstra
ties. Kim leidt ons een gebouw
binnen waar op de derde ver
dieping de tegen de regering
gerichte demonstraties worden
uitgebroed. De entourage in de
boezem van Zuidkorea's radi
calisme is rommelig en onge
ordend. Het gangpad is be
smeurd met verf, dat wordt
gebruikt om spandoeken te be
schilderen. Voor de ingang
van het kantoortje waar de
studentenleider huist, liggen
spandoeken slorig op een hoop
Eenmaal binnen worden we
voorgesteld aan Kang Ho Kuk.
De jongeman heeft een vrien
delijk uiterlijk, dat verandert
zodra hij over zijn idealen ver
telt. Druk gesticulerend ver
telt hij hoe rot de regering Roh
Tae Woo is, terwijl zijn ogen,
die schuil gaan achter een bril
met zwaar montuur, vuur spu
wen. Maar ook de Verenigde
Staten en Japan geeft hij een
veeg uit de pan. Die landen
omringen Zuidkorea ten tijde
van de Spelen met oorlogs
schepen. Een beter bewijs van
regeringsangst voor Noordko-
rea is er volgens Kan Ho Kuk
niet. En juist dat is wat de de
monstrerende studenten het
meest dwars zit. Zij verlangen
dat president Roh Tae Woo en
zijn „trawanten" vrede zoeken
met de communistische noor
derburen. „Omdat wij één
volk zijn", doceert Kang Ho
Kuk, die er aan toevoegt dat
hij met zijn geestverwanten zal
blijven strijden voor hereni
ging van de hopeloos verdeel
de Korea's.
u. w
Iedere demonstrant bij de Zuidkoreaanse universiteiten wordt gefotografeerd en bijgeschreven op
een zwarte lijst. Wiens naam daar eenmaal op voorkomt, kan een goede baan wel vergeten, weet
elke student.
FOTO: AP
sei in Zuidkorea een van de
toonaangevende universitei
ten. Wie daar wordt toegela
ten, kan een mooie toekomst
tegemoet zien. Tenminste, zo
lang hij of zij zich maar niet
inlaat met demonstraties.
„Rondom het universiteitster
rein heeft de politie overal ca
mera's opgesteld. Iedere de
monstrant wordt gefotogra
feerd en bijgeschreven op een
zwarte lijst. Wiens naam daar
eenmaal op voorkomt, kan een
goede baan wel vergeten",
weet Chang-Ha Rew zeker.
„Met bepaalde punten van de
demonstranten ben ik het wel
eens, maar ik heb niet de
moed om deel te nemen aan
de acties." Chang-Ha Rew is
naar zijn zeggen een van de
vele studenten die meer waar
de aan hun eigen toekomst
hechten.
HENK STOUWDAM
Tijdens de Olympische Spelen
zal wat de studenten op de
Yonsei-universiteit betreft
geen confrontatie met de poli
tie worden gezocht. Althans
volgens Kang Ho Kuk, die er
opmerkelijk genoeg aan toe
voegt dat zijn groepering niets
tegen 's werelds grootste sport
festijn heeft. Hij zal ook wel
uitkijken, omdat de studenten
anders alle krediet in eigen
land verspelen. Immers, de
olympische gedachte maakt
van het hopeloos verdeelde
Zuidkorea twee weken lang
een eensgezind volk. Maar na
de Spelen zal Kang Ho Kuk
zijn heilzame demonstratie-ar
beid voortzetten. Tijdens het
sportspektakel zullen zij hoog
uit mentale en propagandisti
sche acties houden. Wat we
ons daar bij moeten voorstel
len? Het uitdelen van pamflet
ten en dergelijke. „Maar be
slist geen bommen en stenen",
bezweert de actieleider, die
verklaart niet te weten welke
plannen op andere universitei
ten worden uitgebroed.
Na ons afscheid van Kang Ho
Kuk ontdekken we in een ka
mertje waarvan de deur open
staat zeker vijftig met benzine
gevulde flessen aie zijn dicht-
gepropt met doeken. Dat zijn
nu de molotov-cocktails waar
mee de studenten de oproerpo
litie bestoken. De „bommen"
staan opgesteld rond een-
...brandblusapparaat. Ondanks
de vredelievende boodschap
van Kang Ho Kuk zijn ze
klaar voor gebruik! Op de te
rugweg worden we in de per
fecte metro aangeschoten door
Chang-Ha Rew. Hij studeert
ook aan de Yonsei-universiteit
en is daar trots op. Ondanks de
naam van radicalisme is Yon-
Het scheepsjournaal van Peer Den Schuymer
n, p" peer de Schuymer besluit thans zijn schatten in veiligheid te
len. Het is te riskant nog langer met zoveel millioenen aan
verder te varen en lang zit hij gebogen over zijn kaarten
rk", geschikt eiland te zoeken om zijn schatten te verstop-
verkil wekenlang koerst hij in Zuidelijke richting tot eindelijk het
aan de einder zichtbaar wordt, dat Peer heeft uitgezocht.
Het is een kleine atol. naar het lijkt onbewoond. In een baai laat
Peer het anker vallen en daarna worden de schatten in de sloep
geladen, waarna Peer met drie mannen naar de wal roeit. Hier
zal hij de schatten, die hij op zijn tochten bij elkaar heeft ge
roofd, aan de schoot der aarde toevertrouwen.
Vogels oorzaak
vliegtuigramp
in Etiopië
ADDIS ABEBA Verstop
ping van één van de motoren
door een zwerm vogels is de
oorzaak van het vliegtuigonge
luk waarbij in Etiopië 31 men
sen om het leven zijn geko
men. Onder de slachtoffers
zijn geen buitenlanders. Een
Boeing 737 was op een binnen
landse vlucht onderweg van
Bahar Dar naar de Eritrese
stad Asmara. Kort na het op
stijgen viel als gevolg van de
vogels een motor uit, waarna
de piloot probeerde naar het
vliegveld van Bahar Dar terug
te keren. Hij miste echter de
landingsbaan en kwam ernaast
terecht waarbij het vliegtuig in
twee stukken brak. Het toestel
had 104 passagiers aan boord.
De orkaan Gilbert had in Mexico geen medelijden met dit schip en kleine apartementengebouw.
FOTO: AP
(Vervolg van de voorpagina)
BROWNSVILLE Nog
voor het hoogtepunt van
de orkaan Gilbert was in
Brownsville (VS) al 25
procent van de stroom uit
gevallen. Ook het tele
foonverkeer naar de stad
ondervond toen al grote
hinder. In het economisch
ver achteropgeraakte
Brownsville werd ver
wacht dat de helft van de
zeer slecht gebouwde hui
zen zou worden verwoest
of zware schade zou oplo
pen.
Gistermiddag al werd Gilbert
- een van de hevigste orkanen
van deze eeuw - voorafgegaan
door zware stormen, onweer,
stortregens en minstens drie
windhozen. De uittocht van de
bevolking van de Brownsville
en het het ruim 100 kilometer
noordelijk gelegen Corpus
Christi (250.000 inwoners) was
toen nog in volle gang. Meer
dan 30 procent van de inwo
ners van Brownsville was die
per landinwaarts gevlucht,
terwijl een kwart van de be
volking haar toevlucht had ge
zocht in door het stadsbestuur
inderhaast ingerichte noodcen-
tra. De 15 evacuatiecentra in
Corpus Christi waren gisteren
rond het middaguur al vol.
Het stadsbestuur was op dat
ogenblik doende nog 26 nieu
we evacuatiecentra op te ze-
ten. Niet alleen Brownsville
en Corpus Christi, maar ook
het 200 km hoger gelegen Gal
veston - dat in 1900 door een
wervelstorm werd getroffen
die 6000 doden eiste - waren
veranderd in spooksteden.
Rond het middaguur was er
nagenoeg geen verkeer meer
in die steden. De meeste hui
zen en gebouwen waren dicht
gespijkerd en gebarricadeerd.
De vele honderden kilometers
lange toeristeneilanden voor
de kust van Texas waren na
genoeg geheel verlaten. Spe
ciale hulptroepen van de poli
tie hielden daar de wacht om
plundering te voorkomen.
Aangenomen werd dat min
stens 200.000 mensen dieper
landinwaarts zijn gevlucht en
dat vele tienduizenden achter
blijvers zich in de evacuatie-
en noodcentra bevinden. Bur
gemeester Ignatio Garza van
Brownsville verklaarde van
nacht dat niettemin een groot
aantal mensen in hun huizen
zijn achtergebleven om te red
den wat er te redden valt. Het
Amerikaanse leger ontruimde
gisteren een aantal basis in het
kustgebied en vloog tientallen
legervliegtuigen naar verder
landinwaarts gelegen vliegvel
den over.
In de Mexicaanse grensstad
Matamoros waren 60 noodcen
tra ingericht, waarin een groot
deel van de bevolking was ge
vlucht. Toen gisteravond be
kend werd dat het centrum
van de storm vermoedelijk al
leen de Mexicaanse kust zou
treffen, begaven enkele dui
zenden uit het Amerikaanse
kustgebied afkomstige vluch-
telingen zich, zeer tegen de zin
van de plaatelijke autoriteiten,
op de terugweg.
BAGHDAD De Iraakse
havenstad Basra, die tij
dens de Golfoorlog zwaar
beschadigd is geraakt
door Iraanse artillerie-
bombardementen, zal
worden herbouwd op een
andere plaats langs de ri
vier de Shatt Al-Arab.
Ook andere grenssteden
die door de Iraniërs onder
vuur zijn genomen zullen
op een andere plaats
worden herbouwd.
Basra werd in 637 gesticht
door Kalief Omer Ghaznan,
nadat de Arabieren begees
terd waren geraakt door het
nieuwe islamitische geloof.
De stad, die vanwege de vele
grachten en kanalen wel
„het Venetië van het Mid
denoosten" werd genoemd,
ligt maar 25 kilometer van
de Iraanse grens. Kort na het
uitbreken van de Golfoorlog
werd de haven van Basra,
die de enige zeeuitgang van
Iraq vormde, gesloten. De
stad zelf is lange tijd doelwit
geweest van zware Iraanse
offensieven, die ten doel
hadden de stad te veroveren
om een nieuwe sji'itische
staat uit te roepen met Basra
als hoofdstad.
Voor de oorlog woonden er
in Basra 1,5 miljoen mensen,
maar vooral tijdens de zware
beschietingen hebben tien
duizenden elders een goed
heenkomen gezocht; na de
afkondiging van het bestand
in de Golfoorlog beginnen er
echter weer inwoners terug
te keren. De gouverneur van
de stad, Anwar Said Al-Ha-
dithi, heeft vorige maand
nog gezegd dat de Iraakse re
gering 1,5 miljard dinar (on
geveer 10 miljard gulden) ter
beschikking heeft gesteld
voor het herstel van de stad.
Het is niet duidelijk of dit
herstel van de oude stad nog
zal doorgaan nu er kennelijk
een nieuw Basra komt
Vierde buskaper
dood na verhoor
MASERU De vierde kaper
van een bus pausgangers in
Lesotho die woensdag na een
schietpartij ongedeerd de bus
had verlaten, is onder onopge
helderde omstandigheden
overleden. Een verslaggever
van het onafhankelijke Zuida-
frikaanse radiostation Radio
702 ontdekte in het mortuari
um van de hoofdstad Maseru
het lijk van de vierde kaper
met een verbrijzelde kaak en
acht wonden in de nek. De ka
per had woensdagavond lo
pend de bus. verlaten. Hij was
de enige van de vier kapers
die bij de bevrijding van de
gegijzelde buspassagiers door
Zuidafrikaanse commando's
niet werd gedood.
VS overwegen
andere escort
Golf schepen
WASHINGTON De VS
overwegen hun beleid ten
aanzien van het escorteren
vah onder Amerikaanse vlag
varende schepen in de Perzi
sche Golf binnenkort te wijzi
gen. De marine wil dergelijke
schepen voortaan binnen een
zogeheten „defensieve zone"
houden, maar hen niet langer
direct begeleiden.
(ADVERTENTIE)
Mensen in Nood, Memisa, Novib/Gast aanTafel, Het Nederlandse Rode Kruis, Stichting Oecumenische
Hulp, Terre des Hommes, UNICEF Secretariaat: Hekellaan 6, Den Bosch,
