Kerk in rijke noorden
moet leren van arme zuiden
CclclócSoma'1
Paus komt met boodschap voor
zwarte katholieken Zuidafrika
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
\kerk
)en
wereld
h
s)
brieven
Priesterwijding
in Rotterdam
EeidóaQowiant
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1988 PAfj^fj
Gereformeerde Bond wil kerkelijk protest tegen Jezusfilm
HUIZEN De Gereformeerde Bond in de Nederlandse Her
vormde Kerk (de rechtervleugel) heeft het bestuur van de her
vormde synode opgeroepen „een waardig protest" te laten ho
ren tegen de film „De laatste verzoeking van Christus".
Het bestuur van de Bond zegt in een open brief dat de Neder
landse Hervormde Kerk een sprekende kerk wil zijn en zich
over tal van onderwerpen heeft geuit. Nu de persoon en het
werk van Jezus Christus in het geding zijn, is het zeker zaak
tegen de film te protesteren, vindt de Bond. De Bond noemt
het argument dat zo'n protest de belangstelling voor de film
alleen maar zal vergroten, „achterhaald". De film is al zo vaak
besproken dat van nieuwe protesten geen stimulerende wer
king meer kan uitgaan.
Tutu looft beloning uit aan politie
JOHANNESBURG Desmond Tutu, aartsbisschop van de
Anglicaanse kerk in Zuidafrika, heeft een beloning van een
miljoen gulden uitgeloofd aan de politie als zij de dader pakt
van de aanslag van twee weken geleden op het gebouw van de
Zuidafrikaanse Raad van Kerken (SACC) in Johannesburg. De
aartsbisschop deed dit in een interview dat zondag werd gepu
bliceerd door de zwarte Johannesburgse krant City Press.
De aanslag is volgens Tutu gepleegd door „deskundigen". Hij
suggereerde dat de regering of haar agenten verantwoordelijk
zouden kunnen zijn voor de aanslag. De autoriteiten willen de
SACC „tot iedere prijs" vernietigen, aldus Tutu.
De ogen geloven
zichzelf, de oren
anderen
Duits spreekwoord
Boosheid en verbazing
AA<
UP de zendingsbijeenkomst „Dag om te delen" vaomen
landse kerken was zaterdag in Amersfoort iets voelï» N
de nog steeds toenemende verbetenheid in de inmiHactl
gelrechte strijd tussen kerk en regering in Zuidafjf
gebeurde toen de Zuidafrikaanse predikant Allang
Nederland op één lijn stelde met een land als dat ^chti
mier Thatcher wat de houding tegenover de apartjlleni
treft. f>el
H tei
Boesak, voorzitter van de wereldbond van hervo^an
gereformeerde kerken, noemde het Nederlandse.
„schandelijk en in strijd met de eisen van het evangeLns
opmerking die hij later nog aanvulde door ons lajak.
bondgenoot van de apartheid" te noemen, „zoals ht
land van premier Thatcher". Boesak heeft wel eeiv—
een kritische kanttekening gemaakt bij het Nederla^_
leid, maar in dit soort krasse taal heeft hij zich nog^^
uitgelaten.
ZlJN uitlatingen hebben verbazing en verbolgenl lyr
wekt. Verbazing bij die Nederlanders die zich met
gelmaat opwinden over het anti-apartheidsbeleid
land dat naar hun mening veel te ver gaat. Verbolgt
hen die weten hoe ons kabinet even hardnekkig als^^
dig te werk gaat om de regering Botha op zinvolle i
der druk te zetten. Boesak heeft geen concrete vooj
aangevoerd, maar zijn bezwaar zal zich onder meer
tegen de aanpak van Nederland om slechts in het ka
de Europese Gemeenschap verdere stappen te onde(
BlNNEN die Europese Gemeenschap loopt Nederlj
enkele andere landen voorop in pogingen om m(
West-Duitsland en Engeland te winnen voor verder
regelen tegen het regiem-Botha. Boycot-maatregelen®r'e
dividuele landen hebben immers geen zin, als andei
pese landen de betrokken produkten blijven leverer**
deneren het kabinet en de regeringspartijen. Sofe"(
groeperingen in ons land menen echter dat Nederig 1
slechts verschuilt achter de weigerachtige houding5"*
Europese Gemeenschap als geheel teneinde zelf geenl "c
te hoeven ondernemen. Die mening is Boesak nu kr
ook toegedaan. ese
GEZIEN de steeds moeilijker en gewelddadiger om
heden waaronder Boesak en de zijnen in Zuidafril
eind trachten te blijven, mag zijn standpunt in ons la"
verbolgenheid oproepen. Er is alle reden ons nogn
vraag te stellen of we in onze houding tegenover Zi
nog steeds zinvol bezig zijn. Als dat gewetensonderzi
bevestigend antwoord oplevert moet het mogelijk 2
Boesak daarvan te overtuigen.
>m
Verkeerso vert reders
Aan iemand die te vaak of te
grote verkeersfouten maakt
kan de rijbevoegdheid worden
ontnomen. Op zich een goede
zaak. Niet alleen het aantal
ook het soort bekeuringen
dient een maatstaf te zijn. Ook
riskant rijgedrag echter kan
een gevaar zijn. Vaak I
aan iemand straten trx
dat hij/zij de rijrichl
veranderen om later
andere kant op te gaan.
dat aan te geven. Autir
ten rijden vaak te la ee
parkeren dubbel, stopj d
twijfeld op een kruisp o]
Zij zijn ook een gevai[)'e
weg, maar blijven veelgj€
straft. Maar als je <f
rood stoplicht rijdt, r503
mijlen ver geen men£at
te zien is (wat 's avtf
nogal eens gebeurt), dl
je via de camera een
te en strafpunten,
voor aap staat als je
eenzaam voor dat sto[
wachten. Ik vind het
onrechtvaardig als je
geval evenveel straf
iemand die in druk vefD-fi
regels aan zijn laars lafcei
Mr. R.C. Sangster,
DEN HAAG.
Buien
DE BILT (KNMI) Het ko
mende etmaal wordt ons weer
beheerst door een boven zuid-
Scandinavie aanwezige de
pressie. De kern daarvan be
weegt zich langzaam in de
richting van zuid-Rusland.
Doordat gelijktijdig een hoge-
drukgebied ten westen van de
Britse Eilanden in betekenis
toeneemt, krijgt ons land de
komende twee dagen te ma
ken met een koude noordwes
telijke stroming. Hiermee
wordt vanaf de Noordzee lucht
aangevoerd waarin zich boven
het relatief warme water tal
rijke buien gaan vormen.
Sommige van deze buien kun
nen zelfs vergezeld gaan van
onweer. Warmer dan zo'n
graad of 16 wordt het morgen
middag niet. De noordwesten
wind is aan zee en op het IJs-
selmèer af en toe hard, kracht
7. Na morgen neemt de buiig
heid langzaam af, doordat het
genoemde hoog bij de Britse
Eilanden in onze richting
trekt.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, medegedeeld door
het KNMI, geldig voor morgen en
woensdag:
Zuid-Scandinavië en Denemarken:
Veranderlijk bewolkt. Hier en daar
wat regen of een bui. Middagtempe-
ratuur 13 tot 17 graden.
Britse Eilanden: In het noorden en
langs de oostkust morgen veel bewol
king en af en toe wat regen of enkele
buien Middagtemperatuur 14 tot 17
graden, op woensdag vooral in oost-
Schotland wat warmer.
Noordwest Duitsland en Benelux
Morgen buien. Af en toe wat zon
Middagtemperatuur 14 tot 17 graden.
Noordoost Frankrijk, midden en zuid
Duitsland: Veel bewolking. Perioden
met regen, op woensdag vooral in
zuid Duitsland. Middagtemperatuur
12 tot 17 graden.
Noord en west Frankrijk: Wolken
velden en vooral meer naar het noor
den enkele buien. Op woensdag meer
opklaringen. Middagtemperatuur 16
graden in het noorden tot 20 graden
in zuidwest Frankrijk.
Alpengebied: Aan de noordzijde van
de Alpen veel bewolking en perioden
met regen, aan zuidzijde enkele
.sorns, zware regen of onweersbuien.
Middagtemperatuur ten noorden van
de Alpen in de dalen e
land tot 15 graden
tot 20 a 25 graden.
Spanje en Portugal: L
kust en vooral in de
wolking en af en tot
droog en in midden e„
evenals in geheel PortugMA
Middagtemperatuur in nc
20 tot 25 graden elders t
30 graden landinwaarts ii
tot 35 graden.
Franse, en Joegoslavischt
landse zeekust. noord-Ital
en onweersbuien, eerst v<
westen, later meer in het
het genoemde gebied. In
gebied op woensdag eei
noordenwind. Middagtempc I
tot 25 graden. m<
tot 30 graden
Midden en zuid-Ital
Zonnig, maar eerst
noorden bewolking r
of onweersbuien. Dit mind^cy
weer breidt zich woensdi
noord Griekenland en zuid
Middagtemperatuur 25 tot
in het noorden later iets af
Munchen
Nice
Oslo
Los Angeles onbew.
VREES VOOR POLITIEK MISBRUIK
REDEN MIJDING ZUIDAFRIKA
HARARE De paus zal zich deze
week in een bijzondere boodschap
richten tot de ongeveer drie miljoen
zwarte rooms-katholieken in Zuidafri
ka.
De paus zei dat op weg naar Zimbabwe, het
eerste reisdoel van de Afrika-tournee, waar
aan de paus afgelopen zaterdag begon en die
duurt tot en met 19 september.
De paus liet opnieuw blijken dat hij Zuidafri
ka graag in het reissschema had opgenomen,
maar de Zuidafrikaanse bisschoppen hebben
een bezoek tegengehouden, omdat zij vrees
den dat de regering er misbruik van zou ma
ken. De paus erkende dat voorkomen moet
worden dat een bezoek van hem „een politie
ke dimensie" zou krijgen. Ook is het hem
duidelijk dat de „racistische ideologie" van -de
apartheid de kansen voor een reis naar Zuid
afrika „zeker niet" bevordert.
Direct na aankomst op het vliegveld van de
Zimbabwaanse hoofdstad Harare prees de
paus het beleid van de Zimbabwaanse rege
ring. Afrika en de gehele wereld kijkt naar
Zimbabwe „als een teken dat het mogelijk is
een betere toekomst zonder discriminatie op
te bouwen op basis van gerechtigheid en
broederlijkheid in God", aldus de paus. Hij
herinnerde eraan dat „sterke politieke, eco
nomische en ideologische krachten" de op
bouw van krachtige staten in Zuidelijk Afri
ka proberen te verhinderen en inbreuk ma
ken op het recht van die staten op zelfbe
schikking.
Mugabe, die op een missiepost van de Jezuïe
ten is opgegroeid en een socialistisch Zimbab
we voorstaat, sprak in zijn antwoord de hoop
uit dat het bezoek van de paus de druk zal
versterken „die wij op het regime in Pretoria
proberen uit te oefenen, opdat het volk van
de republiek Zuidafrika en de bevolking van
Namibia gerechtigheid ondervinden en wij in
deze regio de vrede naderbij brengen en als
goede buren met elkaar kunnen leven".
Tijdens een eucharistieviering op de paarden
renbaan van Harare herinnerde de paus zon
dag aan het geweld en de rassendiscriminatie
tijdens het blanke minderheidsbewind van
Ian Smith. Alle burgers moeten ongeacht hun
huidskleur of etnische afkomst dezelfde rech
ten hebben. De paus noemde hebzucht, hon
ger naar macht, oneerlijkheid en egoïsme
„zonden" die een harmonische ontwikkeling
van de samenleving schade doen. Volgens of
ficiële cijfers namen ongeveer 250.000 men
sen aan de eucharistieviering deel, maar
waarnemers schatten het aantal deelnemers
op 500.000 tot 700.000.
De paus op weg naar het podium waar hij de
mis ten aansschouwe van honderdduizenden
mensen zal opdragen.
ROTTERDAM In de
kathedrale kerk aan de
Malthenesserlaan in Rot
terdam, heeft bisschop R.
Ph. Bar zaterdag drie di
akens tot priester gewijd.
Het zijn Peter Owel (28)
uit Leiden, Pieter Snoeks
(59) uit Oudewater en
Theo van den Hout (49)
uit Eindhoven.
De nieuwe priesters kregen,
zoals gebruikelijk, na de
plechtigheid een benoeming.
Pieter Snoeks, die na een on
derwijsloopbaan in het semi
narie Bovendonk bij Breda
studeerde, wordt pastor in de
Adrianusparochie te Naald
wijk; Theo van den Hout zal
voortaan beschikbaar zijn
voor het apostolisch exargaat
van de Ukrainse gelovigen
van de Byzantijnse ritus in
Frankrijk, Beligë en Enge
land. Als diaken was hij
reeds door de bisschop aan
het exargaat afgestaan: Peter
Owel, die studeerde in Rol-
duc, was als diaken werk
zaam in Zoeterwoude en in
afwachting van een definitie
ve benoeming blijft hij daar
nog enige tijd als zodanig
werkzaam.
Beeld van de plechtigheid. foto: de jong en van es
Raad van Kerken
wil werkgroep
voor Sudan
AMERSFOORT De Raad
van Kerken in Nederland
overweegt een permanente
werkgroep in te stellen die
de aandacht van de Neder
landse kerken vraagt voor de
situatie in Sudan. De raad
hoopt hierover in het najaar
een beslissing te nemen, na
advies van zijn sectie inter
nationale zaken.
Het voornemen van de raad
werd bekendgemaakt na een
gesprek met twee vertegen
woordigers van de Sudanese
raad van kerken. Algemeen
secretaris ds. E. Kutjok en de
arts. dr. P Kuch konden de*
delegatie van de raad over
tuigen van de nood in hun
land. Sudan is al vele jaren
verwikkeld in een burger
oorlog tussen het islamitische
noorden en het overwegend
christelijke zuiden. De pro
blemen van het land zijn
sinds de recente overstromin
gen sterk toegenomen.
De twee Sudanezen hebben
in Nederland tevens met af
gevaardigden van kerkelijke
(hulp-)organisaties en politie
ke partijen gesproken.
Runcie benoemt
commissie
vrouwelijke i, J
bisschoppen
LONDEN Aartsbisschop
Robin Eames van Armagh in
Noord-Ierland leidt de com
missie die zich gaat bezighou
den met de gevolgen van de
wijding van vroijwen tot bis
schop in sommige anglicaan
se kerkprovincies.
De Lambeth-conferentie van
anglicaanse bisschoppen riep
begin vorige maand de 25
kerkprovincies op de beslui
ten en opvattingen van ande
re kerkprovincies over vrou
welijke bisschoppen te res
pecteren en de „grootst mo
gelijke gemeenschap ermee
te bewaren". De conferentie
drong er bij Runcie op aan
een commissie in te stellen
die „het pijnlijke proces van
aanpassing" moet begeleiden,
als in enkele kerkprovincies
vrouwen tot bisschop worden
gewijd. De commissie moet
erop toezien dat kerkprovin
cies ondanks tegengestelde
opvattingen over vrouwelijke
bisschoppen met elkaar in
gesprek blijven.
Nederland» Hervormde Kerk
Beroepen te Barendrecht (buitenge
wone wijkgemeente) J.G. van Wille-
gen te Veenendaal. Bedankt voor
Barneveld G.C. de Jong te Zoeter-
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Nieuwerkerk aan den
iJssel' (part-time) mw. P. Couvèe,
kand. aldaar, die dit beroep heeft
aangenomen Aangenomen naar
Tiel drs.P.J. Minnema te Bakke-
GAVEN DELEN WERELDWIJD: ZESDUIZEND BEZOEKERS
schuldenlasten was zelfs in
de Oudtestamentische tijd
niet onbekend, getuige de in
stelling van het „jubeljaar".
De gedachte daarachter is het
opnieuw kunnen beginnen,
met een schone lei, en op ba
sis van gelijkwaardigheid."
Het geestelijk wereldwijd ga
ven delen was zaterdag zowel
op de informatiemarkten op
het Flintplein en onder de
Onze Lieve-Vrouwentoren
(waar kerkelijk actievoerend
Nederland zich presenteerde)
als bij de liefst 37 program
ma's ondervertegenwoordigd.
Terwijl het „stop een rijst
korrel in uw kerkdienst"
toch één van de drie actie
punten is van het proces,
naast de strijd tegen de hon
ger en uitbanning van het ra
cisme.
Dat viel de Indonesische pre
dikant drs. Theo Kobong ook
op. „Als ik het goed begrijp,
gaat het bij „Gaven delen
wereldwijd" niet alleen om
materiële dingen, maar ook
over geestelijk bezit en gees
telijke ervaringen. Maar in
het materiaal dat ik heb, ligt
de nadruk op materiële din
gen valt. Alle vroomheid,
alle activiteiten in en door
ons werelddiakonaat en alle
theorieën over gaven delen
wereldwijd zullen niet kun
nen helpen, wanneer de
mens niet terugkeert in de
relatie met God."
Dr. Frank Chikane, de secre
taris van de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken zei een af
spraak met minister Van den
Broek af. Samen met dr. Al
lan Boesak is dr. Chikane
naar Genève vertrokken
waar vandaag een kerkelijk
spoedberaad over Zuidafrika
wordt gehouden.
Dr. Allan Boesak betreurde
het niet dat de ontmoeting
met de minister niet door
gaat. „Ik heb geen hoop of
vertrouwen dat uit Den Haag
in deze periode van strijd in
Zuid-Afrika enige steun zal
komen." Hij hoopt dat de
spoedbijeenkomst in Genève
zal leiden tot „daadwerkelij
ke actie van de kerken in
Europa en Noord-Amerika
tegen de apartheid. Ik ga niet
meer alleen naar vergaderin
gen voor verklaringen. Daar
heb ik genoeg van."
RUUD VAN HAASTRECHT
Derde Wereld komen naar
het Noorden toe om hier
vooral geestelijk te delen,
en vrouwen en jongeren krij
gen steeds meer te zeggen in
de Kerk.
Eveline Herfkens, Tweede-
Kamerlid voor de PvdA.
sprak in de Flint over de gro
te financiële schuld die de
Derde Wereld heeft opge
bouwd bij Westerse banken.
Dat komt volgens haar niet
door eigen schuld van de
Derde-Wereldlanden, maar
door de economische wereld-
AMERSFOORT De
argeloze bezoeker van de
wekelijkse markt en de
nazomerbraderie in
Amersfoort werd zater
dag geconfronteerd met
een vreemd verschijnsel.
Niet alleen legde de jaar
lijkse marathon van
Amersfoort in hartje bin
nenstad (waar normaliter
de voetgangers het voor
het zeggen hebben) het
voetgangersverkeer tij
delijk lam, maar boven
dien dwaalden overal
mensen door de straten
en steegjes op weg naar
een van de vele onderde
len van „Gaven delen
wereldwijd".
Zesduizend mensen waren
afgereids naar de Keistad ge
reisd om de eerste „Dag om
te delen", mee te maken, ge
organiseerd in het kader van
het programma „Gaven de
len wereldwijd" van de We
reldraad van Kerken. Bij de
organisatie waren de her
vormde. gereformeerde en
oud-katholieke organisaties
voor zending, werelddiako
naat en ontwikkelingssamen
werking, de Stichting Oecu
menische Hulp en de Inter
kerkelijke Coördinatiecom
missie Ontwikkelingsprojec
ten betrokken. De deelne
mers konden kiezen uit een
programma met bijna veertig
onderdelen, variërend van
toespraken tot cabaret en
dans.
In 1975 boog de Assemblee
van de Wereldraad van Ker
ken in Nairobi zich over de
eenzijdige Noord-Zuidrelatie:
vanuit Europa en Noord-
Amerika vloeide een gestage
stroom van geld en geestelij
ken naar de Derde Wereld,
die in het noorden een „ge
versmentaliteit" en in het
zuiden een „ontvangersmen
taliteit" kweekte. De Assem
blee erkende dat het zuiden
ook veel aan het noorden te
bieden heeft. Om de omge
keerde stroom op gang te
brengen, werd in 1976 het
proces „Ecumenical Sharing
of Resources" gestart. Dat
moet ertoe leiden dat de Ker
ken in de Derde Wereld hun
zelfrespect herwinnen (ze
hebben wel degelijk wat te
bieden) en dat de Derde-We
reldkerken met eigen midde
len proberen hun situatie te
veranderen.
Op de Assemblee van Can
berra in 1990 moet blijken of
dat „gaven delen wereld
wijd" gestalte heeft gekre
gen. Huib van Beek is opti
mistisch gestemd: Kerken
van Noord en Zuid gaan
partnerschappen met elkaar
aan; kerkleden vanuit de
crisis. Ze brak een lans voor
uitstel of zelfs kwijtschelding
van de schulden. „Het Onze
Vader spreekt van het .Ver
geven van onze schuldena
ren'. Het probleem van
foto: anp
Dr. Frank Chikane (I), secre
taris van de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken en dr. Allan
Boesak lopen langs de
kraampjes op de manifestatie
„Gaveh delen wereldwijd".
