Bomaanslag past in beleid
Zuidafrikaanse regering
in».*»1
Heerlense universiteit: meer
aandacht voor spiritualiteit
£eidóeSoma/n£
terredeshOmmes kli
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
Film Scorsese eerder in Nederlandse bioscopen
kerk
wereld
Zaligverklaring Karei Houten voor eind dit jaar
EetdaeSoincwt
DINSDAG 6 SEPTEMBER 1988 PAG» ]N]
DEN HAAG De film „De laatste verzoeking van Christus"
van regisseur Martin Scorsese zal al eind deze maand in de Ne
derlandse bioscopen te zien zijn. De film zal op 22 of 29 septem
ber in ongeveer 10 bioscopen in première gaan, zo heeft een
woordvoerder van United International Pictures Netherlands,
die de film in Nederland distribueert, meegedeeld. De film zou
volgens de oorspronkelijke plannen pas medio oktober in Ne
derland te zien zijn. Volgens de woordvoerder heeft de ver
vroeging van de première niets te maken met de acties tegen
de film van onder meer het Rainbowinstituut voor normen en
waarden van drs. L.P. Dorenbos. De bioscopen hadden ruimte
om de film eerder op het programma te zetten. Het Rainbowin
stituut organiseert op dit moment onder de kerkleden een
handtekenactie tegen de film Het instituut beraadt zich over
juridische stappen om vertoning van de film te voorkomen
Aan de première zal zoals gebruikelijk een landelijke persvoor
stelling voorafgaan. Ook kerkelijke leiders zijn daarbij wel
kom. zo deelde de woordvoerder desgevraagd mee. In de Vere
nigde Staten is de film ook eerder in roulatie gebracht dan oor
spronkelijk de bedoeling was. De distributiemaatschappij ging
daartoe over om de tegenstanders minder kans te geven via
acties de vertoning van de film te verhinderen.
Het menselijke
denken is beperkt.
Daardoor zijn veel
levensvragen niet te
beantwoorden
Sudanese KERKELIJKE LEIDERS:
kerken op
vredesmissie
AMSTERDAM De burger
oorlog die Sudan verscheurt,
zal geen winnaars kennen.
Alleen een politieke oplos
sing kan een einde maken
aan het conflict tussen het is
lamitische noorden en het
overwegend christelijke zui
den van dit land.
Met deze boodschap probeert
de Sudanese Raad van Ker
ken de strijdende partijen
rond de tafel te krijgen, tot
nu toe zonder resultaat. Een
delegatie van de raad reisde
echter gematigd optimistisch
af naar Europa omdat zij
vlak voor haar vertrek hoor
de dat een ontmoeting tussen
de Sudanese regering en re
bellenleider John Garang nu
aanstaande is.
De predikant E. Kutjok. alge
meen secretaris van de Suda
nese Raad van Kerken en dr
P Kuch. die betrokken is bij
het medische programma
van de raad, zijn deze week
in Nederland. Ze voeren be
sprekingen met vertegen
woordigers van kerken, ker
kelijke hulporganisaties en
politieke partijen om hen te
betrekken in hun zoektocht
naar vrede in Sudan. De Ne
derlanders worden geïnfor
meerd over het werk van de
raad in dit overwegend isla
mitische land, bij voorbeeld
onder de vele vluchtelingen
rond de hoofdstad Khartoum.
Uiteraard is ook de rampzali
ge situatie waarin Sudan
door de recente overstromin
gen terecht is gekomen on
derwerp van gesprek. Het
bezoek aan Nederland en en
kele andere Europese landen
is een initiatief van de Suda
nese Raad van Kerken, de
coördinatie berust bij de We
reldraad van Kerken te Ge-
De Raad van Kerken in Su
dan probeert in de burger
oorlog tussen het noorden en
het zuiden een neutrale posi
tie in te nemen. „Wij zijn
geen partij in het conflict",
zegt Kutjok. „Wij propageren
geen geweld, maar vrede. Al
leen door dialoog kan er een
einde aan de problemen ko
men" De algemeen secretaris
is ervan overtuigd dat deze
dialoog er ook zal komen;
beide partijen zullen op den
duur inzien dat dit de enige
oplossing is. „De burgeroor
log infecteert het hele leven
in Sudan. Economisch zal het
pas beter gaan als er vrede
Het is volgens Kutjok te sim
pel om te veronderstellen dat
godsdienst de belangrijkste
oorzaak van het conflict is.
„Daarvoor reiken de Sudane
se problemen te diep", zegt
hij. wijzend op de talrijke
verschillen tussen het noor
den en het zuiden. De onge
lijkheid tussen het redelijk
ontwikkelde Arabische noor
den en het onderontwikkelde
Afrikaanse zuiden is al vele
eeuwen oud, werd door de
Britse koloniale macht han
dig uitgebuit en is na de on
afhankelijkheid in 1956 niet
verdwenen. De strijd die nu
in Sudan woedt is een strijd
voor sociale gerechtigheid,
aldus de algemeen secretaris.
Nederlandse Hervormde Kerk
Benoemd tot pastoraal werkster
(part-time) te Zeewolde mw.C.L. van
Leeuwen-Assink, wonende te Bid
dinghuizen, die deze benoeming
heeft aangenomen en tevens predi
kant (part-time) blijft in Oostelijk-
Flevoland. Beroepen te Schoonho
ven W. van Gorsel te Gouda, te
Delft J.K.VIasblom te Ommen.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Tiel drs.P.J. Minnema
te Bakkeveen
Christelijke Gereformeerde Ker-
Beroepen te Assen H.C. Mijnders te
Zwijndrecht; te Goes J. van Amstel
te Ede
DEN HAAG Ook al
staat niet vast dat een re
geringsinstantie verant
woordelijk is voor de
bomaanslag, hij past wel
in de strategie van de re
gering tegen de Raad
van Kerken en andere
anti-apartheidsinstellin-
gen.
Dat zeggen .leiders van ker
ken die bij de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken zijn aange
sloten, in een reactie op de
bomaanslag vorige week op
het „Khotso House", waarin
het hoofdkantoor van de
raad en andere anti-apart-
heidsorganisattes is gevestigd.
Volgens de kerkelijke leiders
mag de aanslag niet los
worden gezien van de sa
menhangende en weloverwo
gen plannen van de Zuidafri
kaanse regering, de Zuidafri
kaanse omroep en andere
pro-apartheidsorganisaties
om tegenstanders van apart
heid uit te schakelen en de
aandacht af te leiden van de
duidelijke mislukking van
het apartheidsbeleid. Deze
plannen worden volgens de
kerkleiders „met niet te stui
ten meedogenloosheid" uitge
voerd.
Maar de Raad van Kerken
zal op grond van het Evange
lie het morele bankroet en
het kwaad van de apartheid
aan de kaak blijven stellen.
De raad heeft zich ertoe ver
plicht van elk hulpmiddel
waarover hij de beschikking
heeft, gebruik te maken om
een einde aan de apartheid te
maken en de slachtoffers van
het systeem te helpen. De
bomaanslag heeft daaraan
géén einde gemaakt, aldus de
kerkelijke leiders.
Boycot
Een kerk mag niet oproepen
tot een boycot van de ge
meenteraadsverkiezingen
van oktober, maar zij mag
zich wel teweer stellen tegen
Een veelvuldig toegepaste methode om tegenstanders van apartheid uit te schakelen is het zon
der proces gevangen houden van mensen. Raymond Sutter is een van de slachtoffers van dat
beleid; deze docent aan een juridische opleiding heeft twee jaar vastgezeten zonder dat een
duidelijke beschuldiging tegen hem is ingebracht. Bij zijn vrijlating werd hij blij begroet door zijn
zuster Sally. foto: ap
pogingen om via
sche sancties veranderingen
in Zuidafrika teweeg te bren
gen.
Dat schrijft „Die Kerkbode",
het officiële orgaan van de
(blanke) Nederduitse Gere
formeerde Kerk in Zuidafri
ka (NGK), in een commen
taar. De oproep tot een boy
cot van de gemeenteraads
verkiezingen is volgens het
blad een „zuiver partijpolitie
ke aangelegenheid en de
kerk behoort zich daar bui
ten te houden". Sancties te
gen Zuidafrika echter heb
ben nadelige gevolgen die
verder gaan dan de partijpo
litiek. „De toepassing van
sancties leidt er immers toe
dat mensert hun werk verlie
zen en zelfs gebrek aan brood
hebben. De kerk handelt bin
nen haar kerkelijke bevoegd
heid als zij zich daartegen
uitspreekt en als zij daadwer
kelijk hulp verleent bij het
tegengaan van sancties". De
kerk geeft daarmee niet te
kennen dat zij het in alles
met het politieke bestel eens
is, maar zij wijst erop dat het
armer maken van mensen
nooit als middel kan worden
gebruikt om politieke doel
stellingen te bereiken.
„Die Kerkbode" verwijst
naar het rapport „Kerk en
samelewing" van de NGK uit
1986 waarin sancties worden
afgewezen, omdat zij zullen
leiden tot economische chaos
en een radicaal politiek be
stel, die de ellende en het lij
den alleen maar zullen ver
groten.
Bisschop M. Misya van een
onafhankelijke zwarte kerk
houdt op dit moment onder
kerkleden een handtekenac
tie tegen sancties. Hij had de
hoop vandaag een miljoen
handtekeningen aan te kun
nen bieden, maar op 26 au
gustus moest hij in de rege
ringsgezinde krant „The Citi
zen" melden dat hij nog maar
10.000 handtekeningen had
verzameld. De voorzitter van
de synode van de NGK,
prof.dr. J. Heyns, en de lei
der van de afdeling oecume
ne van de kerk, dr. Pierre
Rossouw, hebben de kerkle
den opgeroepen aan de hand
tekeningenactie mee te wer
ken.
Aartsbisschop Desmond Tutu
riep zondag tijdens een preek
op tot een boycot van de ge
meenteraadsverkiezingen in
Zuidafrika. Hij overtrad
daarmee de bepalingen van
de noodtoestand en daagde
minister Adriaan Vlok van
wet en orde uit die een dag
eerder had verklaard dat het
hoog tijd wordt bisschoppen
en dominees die „zich achter
het masker van de bevrij
dingstheologie verschuilen"
het zwijgen op te leggen.
HEERLEN De Uni
versiteit voor Theologie
en Pastoraat (UTP) in
Heerlen wil zich de ko
mende tijd binnen de
theologische opleidingen
in Nederland profileren
door aandacht te geven
aan de ontwikkeling van
een eigen spiritualiteit en
een een theologie die
zich op deze spiritualiteit
bezint.
De UTP werkt daarbij
samen met het Titus
Brandsma Instituut in
Nijmegen, dat gespeciali
seerd is in de geschiede
nis en de ontwikkeling
van de spiritualiteit. Dat
maakte de nieuwe rector
van de UTP, prof.dr.
A.J.M. Blijlevens, duide
lijk in zijn rede ter gele
genheid van de opening
van het academisch jaar
1988-1989.
Blijlevens beklemtoonde dat
spiritualiteit niet mag
worden begrepen als wereld
vreemde vroomheid. Een
juiste spiritualiteit sluit juist
maatschappelijke betrokken
heid in. Omgekeerd is maat
schappelijk engagement zon
der „gecultiveerde ervaring"
eveneens tot uitdrogen ge
doemd.
Bezinning op spiritualiteit
voorkomt naar de mening
van Blijlevens dat er een
kloof ontstaat tussen de we
tenschap van de theologie
enerzijds en het geloofsleven
van mensen anderzijds.
Theologisch spreken moet
net als pastoraal handelen
wortelen in een echt beleefd
geloof, in een levende spiri
tualiteit. Als dat niet het ge
val is, zal het in de theologie
en het pastoraat gaan ontbre
ken aan de juiste symbolen
en riten. Dat is volgens Blij
levens fataal voor de kerk en
de wereld. „Want dan blijft
het Evangelie onverkondigd,
verwordt catechese tot indoc
trinatie, wordt datgene on
duidelijk waarin men wordt
geïnitieerd, wordt de ere
dienst een kwelling en wordt
de theologie verward met
wetenschap van de religie.
De gelovige gemeente lost
zich dan stilaan op in kleine
groepen die gericht zijn op
tegengestelde belangen, die
weinig of niets te maken
hebben met het Evangelie
van Jezus Christus", aldus
Blijlevens.
TEGENBEZOEK ZWITSERSE KERKEN AAN VATICAAN GAAT DOOR
FREIBURG/BERN Het
bezoek van de „Werkge
meenschap van christelijke
kerken in Zwitserland" aan
het Vaticaan in november dit
jaar gaat door.
In een open brief hebben 81
personen die in de oecumene
actief zijn, de werkgemeen
schap opgeroepen de reis af
te gelasten, als ze tot niet
meer dan het uitwisselen van
vriendelijkheden leidt.
Het gaat om een tegenbezoek
na de ontmoeting van de
werkgemeenschap met paus
Johannes Paulus II tijdens
diens bezoek aan Zwitserland
in 1984.
Volgens de secretaris voor
theologische zaken van de
Bond van Evangelische Ker
ken in Zwitserland, Pierre
Vonaesch, zullen in Rome de
problemen in de oecumene
uitvoerig worden besproken.
Behalve onderwerpen als de
eucharistische gastvrijheid,
de gemengde huwelijken en
de toelating van vrouwen tot
de kerkelijke ambten worden
in het voorbereidend materi
aal voor het bezoek ook de
positie van de bisschoppen
conferenties en de autonomie
van het theologisch onder
zoek aan de orde gesteld. Vo
naesch was als eindredacteur
bij de samenstelling van het
materiaal betrokken.
Vonaesch wees erop dat ook
in de RK Kerk kritiek be
staat op het Vaticaan die
mede gevolgen voor de oecu
mene hebben. Hij wees op de
kritiek in de RK Kerk op de
benoeming van de uiterst be
houdende Wolfgang Haas tot
coadjutor met recht van op
volging in Chur. Bij deze be
noeming omzeilde het Vati
caan het recht op inspraak
van het kapittel.
Oud-Katholieke Kerk, de
Bond van Evangelische Ker
ken, de Methodisten, de Bap
tisten en het Leger des Heils
Na het bezoek van de paus
aan Nederland brachten af
gevaardigden van de Neder
landse Hervormde Kerk, de
Gereformeerde Kerken in
Nederland en de Evange-
lisch-Lutherse Kerk in 1986
een tegenbezoek aan het Va
ticaan. De besprekingen lei-
den tot de oprichting van een
„vervolgoommissie" die zon
der echte concrete resultaten
vorig jaar werd opgeheven.
VATICAANSTAD De
congregatie voor de zalig- en
heiligverklaringen in Rome
heeft een decreet uitgegeven
waaruit blijkt dat een vrouw
op voorspraak van de reeds
overleden pater Karei Hou-
ben is genezen. Daarmee is
het laatste beletsel voor de
zaligverklaring van de Lim
burgse pater Passionist uit de
weg geruimd. Houben wordt
zondag 16 oktober door paus
Johannes Paulus II in de St.
Pieter in Rome zalig ver
klaard.
Mevr. O. Spaetgens-Ver heg
gen uit Sittard genas in 1952
van darmkanker, hoewel
doktoren haar nog maar drie
weken te leven hadden gege
ven. Op haar sterfbed had ze
gebeden tot pater Houben om
haar van haar lijden te ver
lossen. Mevr. Spaetgens stierf
pas in 1974 op hoge leeftijd.
Johannes Andreas Houben
werd op 11 december 1821 als
vierde in een gezin van tien
kinderen in Munstergeleen
geboren. Hij trad in 1845 in
bij de passionisten en nam de
kloosternaam „Karei van St.
Andries" aan. In 1850 werd
hij door de bisschop van het
Belgische Doornik priester
gewijd. Een half jaar na zijn
priesterwijding werd hij naar
Engeland uitgezonden, waar
hij onder Ierse immigranten
werkte.
In 1857 ging hij naar het
klooster op de Mount Argus
in Dublin, waar hij vooral
vermaardheid als biechtva
der en wonderdoener ver
wierf Zo zou een negenjarig
verlamd en stom meisje op
zijn voorspraak zijn genezen.
Toen de verering te uitbun
dig werd, werd Houben tijde
lijk naar Engeland overge
plaatst. Later keerde hij in
Dublin terug, waar hij in
1893 is overleden. Hij ligt in
de passionistenkerk op
Mount Argus in Dublin be
graven
De zaligverklaring wordt op
6 november in de St. Pancra-
tiuskerk in Munstergeleen
gevierd. Na de eucharistie
viering waarin hulpbisschop
A.M.H.A. Castermans van
Roermond voorgaat, is er een
processie naar het geboorte
huis van de pater.
Evangelische
krant voor
binnenstad
Amsterdam
AMSTERDAM De evan
gelische Rainbow Beweging
van drs. L.P. Dorenbos zal
samen met studenten van de
Evangelische School voor
Journalistiek in Amersfoort
binnenkort de Amsterdamse
bevolking gedurende twee
weken informeren over „on
derhuidse wonderen" in deze
stad.
„The Lord Today" („de Heer
vandaag") wordt in een opla
ge van 10.000 exemplaren
gratis verspreid voor het
Amsterdamse Centraal Sta
tion.
De redactie die in de Amster
damse rosse buurt is geves
tigd, zal ruim aandacht oeste-
den aan christelijke hulpver
lening in Amsterdam en
mensen die daarmee in aan
raking komen, zoals drugs
verslaafden, prostituees en
zwervers. Daarnaast wil het
blad aandacht besteden aan
mensen die in het centrum
van Amsterdam wonen en
werken.
De formule en het uiterlijk
van het blaadje zijn geïnspi
reerd door het Westduitse
boulevardblad „Bild". The
Lord Today zal vooral men
selijke verhalen bevatten,
maar dit betekent niet dat er
alleen maar „Prijs de Heer"-
artikelen in zullen voorko
men. Prostituees, drugsver
slaafden en door-de-weekse
Amsterdammers zijn volgens
de organisatoren vaak veel
vromer dan mensen die al
leen in naam maar christe
nen zijn. De redactie zal
nauw samenwerken met in
Amsterdam werkzame chris
telijke instellingen, waaron
der Jeugd met een Opdracht,
het pastoraal Centrum Oude-
zijds 100 en jeugdhotel De
Shelter van de organisatie
Tot Heil des Volks.
Bezoek aan de heilstaat
(rei
er
>or
De fracties van CDA en PvdA nemen vandaag - tusst
lerlei paspoortrumoer door - een beslissing over een
tuele deelname aan een parlementair bezoek aan Roem
Beide fractievoorzitters hebben eerder hun ernstige tv
geuit over de reis naar het land van Ceausescu, een mai
zijn land wil veranderen in een heilstaat en het daartoe
ledig overhoopt haalt. De boerenbevolking van duizei:t
dorpen moet worden ondergebracht in kolossale staatsl
derijen, een massale volksverhuizing waarbij mensenrec
niet tellen; niet voor de Roemenen, noch minder voo
Hongaarse minderheid in het betrokken gebied
Het is dan ook niet verwonderlijk dat Roemenië weinij
nige relaties onderhoudt met zijn buurlanden. Het land
trouwens al vele jaren een onafhankelijke koers binnen
Warschau-pact en Moskou heeft er weinig invloed. Ooi
gaat de politiek van openheid die Moskou volgt aan het
van Ceausescu voorbij. Het is moeilijk te peilen hoe de
meense bevolking daarover denkt, al maken de recente
lusten in de industriestad Brasov duidelijk dat het soms
onder de gladgestreken oppervlakte.
Het is terecht dat de fracties in de Tweede Kamer ziclj
vragen wat het doel kan zijn van een bezoek aan dat
als het niet uitsluitend gaat om het beantwoorden van
bezoek van een Roemeense delegatie. Verwacht kamerv
zitter Dolman, en met hem de fracties van VVD en D66
de parlementaire delegatie gehoor zal vinden voor de kri
die zij van plan is te uiten op de gang van zaken in dat Ij
Die kritiek zal binnenskamers blijven en buiten niet gehj
worden, omdat de propagandamachine van Ceausescu ai
re bedoelingen heeft met het bezoek: aantonen dat
bewind niet geïsoleerd zou zijn. De parlementariërs w
dat hun bezoek voor propagandistische doeleinden
worden gebruikt, al is het de vraag of die propaganda
Roemeense bevolking nog zal overtuigen.
De enige winst zal erin bestaan dat de parlementariërs
eigen ogen wellicht iets kunnen zien van de mate van
reddering waarin Roemenië verkeert. Kamervoorzitter
man wil het bezoek doorzetten, tegen beter weten in hoj
op enig succes? Enkele jaren geleden weigerde Dolman
bezoek te brengen aan de paus omdat Vaticaanstad geen
lementaire democratie is en hij niet katholiek. Dergelijkt
gumenten toegepast op Roemenië zouden hem moeten
besluiten ook ditmaal thuis te blijven.
ptitie
ie rwae'
r Jact
•af dit
uitzi
proce
ii tnemi
aag e
de
Cai
tag o
is n
besta
rland
'EN
'oort
Overwegend
zonnig
DE BILT (KNMI) - Het een-
trum van een omvangrijk ho-
gedrukgebied over noordwest-
Europa wordt in de loop van
morgen boven Denemarken
verwacht. Op de zuidflank
van dit systeem wordt met een
zuidoostenwind droge en ta
melijk warme lucht naar ons
land gevoerd. Voordat de dro
ge lucht ons bereikt kan van
nacht weer plaatselijk mist
ontstaan. Morgen overdag
wordt het zonnig en droog
weer en loopt de temperatuur
op tot ongeveer 23 graden.
Donderdag blijft het hoge-
drukgebied ons weer bepalen
en is het wederom zonnig en
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor woens
dag en donderdag:
Zuid-ScandinaviC: Eerst vrij zonnig
Op donderdag in west-Noorwegen
regen Middagtemperatuur 17 tot 20
Britse eilanden: in het zuidoosten nog
vrij zonnig en warm, overigens veel
bewolking en wat regen. Middagtem
peratuur van 16 tot 23 graden, rond
Londen tot 27 graden.
Denemarken. Benelux. Duitsland.
noord-Frankrijk Vrijwel overal zon
nig nazomerweer Middagtempera
tuur van 21 graden in Denemarken
tot 27 graden meer naar het zuiden.
Zuidwest- en zuid-Frankrijk: Zonnig
en warm zomerweer Donderdag
meer naar het zuidwesten mogelijk
een regen- of onweersbui Middag-
temperatuur 27 tot 33 graden, langs
de oceaankust koeler
Spanje. Portugal: Zonnig In het
noordwesten vooral op donderdag
ook bewolking en mogelijk een enke
le bui Middagtemperatuur vaF
graden in het noordwesten tot 3T
den elders. Landinwaarts 35 t
graden
Italië. Joegoslavische- en C
kustgebieden: Hoofdzakelijk
Vooral in zuid-Joegoslavie en laj
waarts in noord-Griekenland f
middag en avond bewolking
plaatselijk een regen- of c
Middagtemperatuur 25 tot 30 gif
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
Copenhagen zw bew.
mburg gr.-mist
n Beach regenbul
voor
kinderen In nooo
GIRO 100900
