'Aantal kerken wil
juist onderdrukking'
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
EctfLeGouuxrit
kerk
wereld
Masai-tekeningen op
Missie-Zendingskalender
beroepingen
Brinkman geeft geld voor
kerkelijk armoede-pro jeet
Latijns- Amerikaanse
theologen tegen
bevrijdingstheologie
£eidóc6outcHi
Ter Beek en de werkelijkh
>weer
DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1988 PAG1
Protestants Canada erkent homosexuele predikant
TORONTO De leiders van de grootste protestantse kerk van
Canada, de United Church of Canada, hebben besloten dat ho-
mosexuelen als dominee tot de kerk kunnen worden toegela
ten. De algemene synode van de kerk besloot met 205 tegen
160 stemmen tot toelating van homosexuele mannen en vrou
wen tot het ambt. Aan de beslissing ging een fel debat vooraf
dat maanden lang voortsleepte. Een kwart van de 4.000 aange
sloten dominees en 30.000 van de 860.000 gelovigen tekenden
een petitie tegen de motie. Aan de stemming ging een mara
thonzitting van de synode vooraf, omdat gevreesd werd dat het
aannemen van de motie tot een breuk in het genootschap zou
leiden.
Bisschop Namibië gewond bij actie politie
WINDHOEK De Anglicaanse bisschop van Namibië, James
Kauluma, is gisteren gewond geraakt bij een actie van Zuida-
frikaanse politieagenten. Dat heeft de Namibische Raad van
Kerken meegedeeld. De politie trad op tegen stakende scholie
ren in Katutura, een zwarte nederzetting bij Windhoek. De bis
schop, die zijn paarse ambtsgewaad droeg en daardoor duidelijk
als geestelijke herkenbaar was. werd door gummikogels in zijn
been en rug getroffen en moest zich door een arts laten behan
delen. Kauluma had zich naar Katatura begeven, nadat hij van
het optreden van de politie tegen de scholieren had gehoord.
In ons verontreinigd
milieu wordt de lucht
langzamerhand
zichtbaar.
Norman Mailer
DS. BICHKOV VAN GEREGISTREERDE RUSSISCHE BAPTISTEN:
HANNOVER "Ja, de
ondergrondse baptis
ten. Ds. Alexei M.
Bichkov, algemeen secre
taris van de unie van ge
registreerde baptisten in
de Sovjet-Unie, zoekt
naar woorden. Want hij
weet dat deze relatief
kleine groep veel aan
dacht krijgt in het Wes
ten. "Zij zeggen: alleen
een onderdrukte kerk is
een echte kerk. Het spijt
me dat ik het zeggen
moet, maar soms zorgen
ze kunstmatig voor de
omstandigheden om die
positie te behouden".
Ds. Bichkov uit Moskou, is
een van de prominentste
voorgangers uit de kring van
erkende baptistengemeenten
in Rusland. Hij was in Hanno
ver, waar hij als lid de verga
dering van het centrale comi
té van de Wereldraad van
Kerken bijwoonde. "Het zijn
nog steeds onze broeders",
zegt hij over de 'ondergrond
se' kerken, die volgens hem
maar zo'n tien procent van
het totale aantal baptisten in
de Sovjetunie uitmaken.
"Over twee jaar hebben we
weer ons vijfjaarlijkse congres
en wij hebben deze kerken
om samen te ver
gaderen en de scheiding, die
al ruimt 25 jaar bestaat, te
beëindigen". Bij doorvragen
blijkt echter, dat ds. Bichkov
persoonlijk weinig vertrou
wen heeft in een toenadering.
"Ze zeggen nu eerst af te
wachten of de nieuwe gods
dienstwet (die Gorbatsjov in
het vooruitzicht heeft gesteld)
inderdaad meer ruimte geeft.
Maar ik persoonlijk geloof,
dat ze dan wel nieuwe barriè
res zullen creëren".
„Want ze beginnen de zwakte
van hun positie te voelen,
veel van de kerken onder
hun paraplu' hebben zich la
ten registreren. De afgelopen
vijf jaar zijn dat er ongeveer
honderd geweest". Dat legt
deze gemeenten geen windei
eren, legt hij uit, want van de
overheid heeft een aantal toe
stemming gekregen nieuwe
gebouwen neer te zetten.
"Sommigen van de leiders be
schuldigen ons van deze gang
van zaken. Dat proces blijft
nog wel even doorgaan",
denkt hij.
Uit de mond van de secretaris
van de unie zal men niet snel
optekenen dat het als kerk of
ficieel te boek staan, een
slechte zaak is. „Registratie
van kerken is gewoon nodig,
net zo als het registreren van
jagers of vissers een goede
zaak is", luidt zijn eenvoudige
filosofie. Wel geeft hij toe dat
plaatselijke autoriteiten zich
in het verleden soms met de
kerkelijke gang van zaken
wilden bemoeien „Maar,
prijst de Heer, zulke acties
zijn tegenwoordig nog zeld
zaam".
Liet aartsbisschop Kirill van
de Russisch-Orthodoxe Kerk
zich in Hannover positief uit
over het effect van de 'glas
nost' op zijn kerk, ook ds.
Bichkov is over dit "nieuwe
fenomeen" te spreken. Overi
gens hebben de kerken vol
gens hem al sinds de aanvaar
ding van de nieuwe grond
wet, zo'n zeven jaar geleden,
de nodige ruimte gekregen.
"Sindsdien hebben we al
meer dan 350 nieuwe kerken
kunnen bouwen", zegt hij te
vreden.
Dank
„Een nog groter wonder"
wordt voor de baptistenpredi
kant gevormd door de grote
import van bijbels en de mo
gelijkheid ze zelf te drukken.
Vele tienduizenden geestelij
ke boeken gaan de grens
over. Daarbij wil hij kwijt:
"Wij willen ook de mensen in
Holland bedanken voor de
pakjes die we krijgen. Ik heb
al veel enthousiaste reacties
gehoord. We stellen het bij
zonder op prijs. Blijf er mee
doorgaan. Kleine pakjes met
boeken bereiken de kerken
zonder moeite".
De positie van kerken en ge
lovigen, is volgens hem de
laatste jaren stukken verbe
terd. Zelf is hij in de jaren
vijftig van de universiteit ge
stuurd vanwege zijn overtui
ging, maar zegt hij nu, „ik zie
stap voor stap grotere veran
deringen plaatsvinden. Mi
chael Gorbatsjov heeft tijdens
vele gelegenheden mooie uit
spraken gedaan. Ja, soms zijn
mensen in het persoonlijke
vlak erg negatief over christe
nen, maar voor zulke opposi
tie moeten we openstaan".
Ook ziet hij steeds meer objec
tiviteit bij de media.
Als voorbeeld dat kerken
stukje bij beetje meer erken
ning krijgen, noemt hij de
waardering voor het vrijwilli
gerswerk dat ruim honderd
gemeenteleden in een zieken
huis in Moskou verrichten.
"Zusters helpen zieken en be
jaarden. In het begin reageer
de men argwanend: Wat, ge
lovigen. baptisten hier? Ze
gaan zeker de hele tijd evan
geliseren. Dat was in mei. Nu
zei de manager van het zie
kenhuis tegen ons: Fantas
tisch dat jullie er zijn, jullie
gelovigen hebben hier een to
taal nieuwe atmosfeer ge
bracht".
Nieuwe generatie
Zulke mogelijkheden, zo
vindt de baptistenvoorganger,
moeten door de christenen
met beide handen aangegre
pen worden. „De zelfde erva
ring is ook in andere plaatsen
opgedaan. Wij proberen nu
deze gegevens te bundelen en
daaruit een nieuwe strategie
voor. de toekomst te ontwik
kelen. Moge God dit werk
steeds meer zegenen", onder
streept hij.
Ds. Bichkov schetst tenslotte,
dat veel van de nieuw gere
gistreerde kerken, principiële
bezwaren houden tegen een
unie. "De plaatselijke ge
meente is het belangrijkst,
zeggen ze. Ook al is ook inter
nationaal gezegd dat een soort
baptisten-familie noodzakelijk
is. Wij proberen nu via de
verspreiding van literatuur en
een bijbelcursus banden met
elkaar te communiceren. Het
geweld tegen de kerk is intus
sen minimaal geworden. Ik
hoop dan ook dat er een nieu
we generatie zal komen, die
eenheid zal weten te bewerk
stelligen".
WIM SCHRIJVER
Inkomsten
Solidaridad
lopen terug
DEN HAAG In 1987
heeft de interkerkelijke
actie voor Latijns-Ameri
ka Solidaridad bijna 4,5
miljoen gulden ontvan
gen. Dat was 60.000 gul
den minder dan het jaar
daarvoor. Van de inkom
sten kwam bijna tachtig
procent ten goede aan
projecten. Brazilië ont
ving het meeste geld, ge
volgd door Chili en Boli
via. In Brazilië werden 55
projecten gesteund met
een totaal bedrag van bij
na 900.000 gulden. Aan
projecten in Nederland,
die op een of andere wijze
aandacht aan de situatie
in Latijns-Amerika be
steedden, werd bijna
200.000 gulden uitgege
ven.
Dat blijkt uit het jaarverslag
van Solidaridad over 1987.
Het beleid van de organisatie
is sterk beïnvloed door twee
ontwikkelingen in Latijns-
Amerika: het moeizame pro
ces van democratisering na
een periode van langdurige
militaire dictatuur en de ge
volgen van de schuldenlast
van de landen in het gebied.
Solidaridad heeft geconsta
teerd dat veel kerken en ba
sisgroepen sinds het begin
van de jaren tachtig gebruik
maken van de ruimte die
door de democratisering is
ontstaan. Het aantal projecten
op het gebied van vorming en
communicatie (bijvoorbeeld
alternatieve nieuwsvoorzie
ning) is daardoor toegenomen.
In veel landen wordt de de
mocratisering echter tegenge
werkt door de grote invloed
die de militairen hebben be
houden.
Ook de schuldenlast bedreigt
de democratisering. Aan de
hoge verwachtingen onder de
bevolking kan daardoor niet
tegemoet worden gekomen.
Voor de armen is de situatie
zelfs desastreus, aldus Solida
ridad.
De acties in Nederland ston
den in het teken van de po
gingen een 'publieksmerk'
zuivere koffie in de Neder
landse winkels te introduce
ren. Hiervoor werd de stich
ting 'Max Havelaar' opgericht,
waarin consumentenorganisa
ties, ideële importorganisaties,
koffiebranders en de coöpera
tieve beweging in de ontwik
kelingslanden samenwerken.
De stichting is er inmiddels in
geslaagd met een aantal kof
fiebranders en winkelketens
overeenstemming te bereiken
over een Max Havelaar-keur-
merk.
Blij weerzien van Jozef en Jakob, tekening van de nieuwe Mis
sie-Zendingskalender.
Een Duitse zuster kwam
als veearts terecht bij de
Masai, een zwervend her
dersvolk in Oostafrika.
De herders begrepen
nauwelijks waarom een
Europese vrouw bij hen
kwam werken. Het ant
woord was dat het geloof
haar zei te moeten wer
ken aan de lotsverbete
ring van de medemens.
In haar gesprekken met de
Masai had ze tekeningen no
dig om uit te leggen wat ze
bedoelt. Met een stokje teken
de ze in het zand. Later te
kende ze met vetkrijt op pa
pier. Die tekeningen, in Ma-
sai-stijl, waren de basis voor
een serie tekeningen die ten
slotte in boekvorm in Duits
land verscheen.
Het verhaal van de zuster:
Katharina Kraus en haar te-
punt geworden voor de Mis
sie- en Zendingskalender
1989, een uitgave van de Ne
derlandse Zendingsraad
(NZR) en het Centraal Missie
Commissariaat (CMC).
Op de achterzijde van de ka
lenderbladen staat het ver
haal van de Masai over hun
leven, hun traditie en hun ge
loof samen met een gedeelte
uit de bijbel, waarnaar de te
kening op de voorzijde ver
wijst.
De Missie- en Zendingskalen
der is een unieke vorm van
samenwerking tussen katho
lieken en protestanten die ie
der jaar opnieuw door zeer
velen gewaardeerd wordt, zo
blijkt uit de oplaag.
De prijs is 8,-, wanneer de
kalender wordt afgehaald bij
plaatselijke missie- of zen
dingswerkgroep. Landelijke
besteladressen zijn de NZR in
Amsterdam, tel. 020-717654 en
het CMC, tel. nr. 071-171771.
Nederlands Hervormde
Kerk
Beroepen te Bergen op
Zoom S.J. Visser, kandidaat
te Lettelbert; te Beverwijk-
Heemskerk M.J.G. Smith te
Alblasserdam; te Hoek van
Holland (toez.) C. Kolkman,
wonende te Hardenberg; te
Leerbroek H Zweistra te
Wouterswoude.
ONDERSTEUNING VAN „DE ARME KANT VAN NEDERLAND"
AMERSFOORT De
werkgroep van de Raad
van Kerken in Nederland
die het project „De arme
kant van Nederland" uit
voert, krijgt van het mi
nisterie van WVC een
subsidie van maximaal
ruim 500.000 gulden. Dat
heeft minister Brinkman
de Raad van Kerken in
een brief laten weten. De
kerken hebben zelf
650.000 gulden voor dit
project van drie jaar uit
getrokken.
In de werkgroep werken de
secties Dienst en Sociale Vra
gen van de Raad van Kerken
en DISK (Dienst in de Indus
triële Samenleving vanwege
de Kerken) samen. De werk
groep organiseerde eind sep
tember vorig jaar een confe
rentie over de armoede in Ne
derland. De deelnemers aan
deze conferentie pleitten voor
een ander economisch beleid
in Nederland, waarbij verbe
tering van de positie van de
mensen met de laagste inko
mens centraal staat. De secre
taris van de raad, ds. W.R.
van der Zee, noemde de ar
moede in Nederland toen
„mensonterend en godge
klaagd, omdat ze het gevolg is
van wettelijke maatregelen".
Het project „De arme kant
van Nederland" werkt voort
op deze conferentie. De be
doeling is vooral kerkelijke
organen tot daden te stimule
ren en concrete suggesties te
doen voor gezamenlijke akti-
viteiten van kerken en maat
schappelijke groepen ten
dienst van de armen in Ne
derland.
Op dinsdag 4 oktober wordt
in Amsterdam een vervolg
conferentie over de armoede
in Nederland gehouden.
Daarbij zullen onder meer de
plannen die met Prinsjesdag
zijn gepresenteerd, aan de
orde komen. Het kabinet-
Lubbers heeft tot nu toe ge
weigerd gehoor te geven aan
een oproep van de Raad van
Kerken voor een onderzoek
naar de omvang van de ar
moede in Nederland. Ook een
verzoek van de Raad aan de
Tweede Kamer voor een par
lementair onderzoek heeft
nog geen resultaat gehad.
Minister Brinkman schrijft
waardering te hebben voor
het standpunt van de Raad
van Kerken dat armen zelf
moeten worden geholpen. Hij
stemt ermee in dat die hulp
een signaal is aan de samenle
ving over de situatie waarin
de armen zich bevinden.
Brinkman erkent dat het sig
naleren van de armoede in
Nederland en de directe on
dersteuning van organisaties
van uitkeringsgerechtigden
een verantwoordelijkheid van
de kerken is.
De minister herinnert eraan
dat hij in het overleg tussen
vertegenwoordigers van het
kabinet en van de Raad van
Kerken zijn zorgen naar vo
ren heeft gebracht over de
signalen over de verarming
die de kerken doorgeven. De
kerken hebben er onder meer
op gewezen dat de plaatselijke
diaconieën en caritasinstellin-
gen steeds vaker worden ge
confronteerd met verzoeken
om hulp van mensen die in
ernstige financiële nood ver
keren. „De doelstelling van
uw project om de bewustwor
ding van het verarmingspro
ces zo ruim mogelijk te ver
breiden en zoveel mogelijk
betrokkenen in te schakelen
bij het daadwerkelijk vorm en
inhoud geven aan hun solida
riteit, en een begin te maken
met het ontwikkelen van al
ternatieven, spreekt mij aan",
aldus minister Brinkman in
zijn brief aan de Raad van
Kerken.
MEDELLIN De meeste
protestanten in Latijns-
Amerika wijzen de theo
logie van de bevrijding
van de hand. Zij zien haar
als import uit Europa, als
een vermenging van vrij
zinnige theologie en mar
xistische maatschappijop
vattingen.
Dat werd gezegd tijdens een
conferentie van 400 behou
dende evangelische theologen
in de Columbiaanse stad Me-
dellin.
De theologen keerden zich te
gen zowel het kapitalisme als
het socialisme en probeerden
een andere weg tot verbete
ring van de economische posi
tie van de armen in Latijns-
Amerika te schetsen.
De uit Guatemala afkomstige
theoloog Emilio Nunez noem
de de theologie van de bevrij
ding „ongeloofwaardig". De
bevrijdingstheologie kan niet
aantonen hoe zij haar goed
keuring van revolutionair ge
weld in overeenstemming kan
brengen met het liefdesgebod
van Christus om de vijand lief
te hebben, aldus deze theo
loog. Hij verweet de bevrij
dingstheologen dat het hun
niet om de liefde, maar om de
klassenstrijd met als doel een
socialistische maatschappij
gaat.
Indisch rk
priester
postuum in
Guinnessboek
CHANGANACHERRY
Een rooms-katholiek
priester in India die al
vier jaar dood is, wordt in
1989 opgenomen in het
Britse Guinness-boek van
records, omdat hij van
alle priesters in de we
reld het langst als zielzor
ger werkzaam is geweest.
Dit heeft pastoor J. Chacko in
Changaracherry meegedeeld
met een beroep op de uitgever
van het Guinness-boek, Ni
cholas Heath Brown. De
priester, pastoor K.M. Jacob,
stierf op 103-jarige leeftijd na
dat hij gedurende 86 jaar zijn
geestelijk ambt had uitgeoe
fend.
Het kamerlid Relus ter Beek, in de Partij van de j
deskundige op het gebied van buitenlandse zaken, hee
nen zijn partij de discussie over het nut van kernwape
nieuw op gang gebracht. Hij heeft zijn opvattingen da;
bekendgemaakt in het blad van het wetenschappelijk
tuut van de partij. Daarin laat hij weten dat de werkelij
anders .s aan het ideaal, en hij stelt de vraag of de Part'
de Arbeid langzamerhand niet wat meer naar de werl
heid moet kijken. Hij erkent met zo veel woorden dat
wapens tot nu toe een oorlog hebben voorkomen en i
dus een vreedzame werking van uit zou kunnen gaanj
De laatste wereldoorlog ligt bijna vijfenveertig jaar j
ons en de veronderstelling van Ter Beek is niet 3
grond. Zij is al jaren lang de basis van de opvattinge
zowel de VVD als van het CDA. Al die jaren heeft de
van de Arbeid aangedrongen op vernietiging van de be
de kernwapens en het verbieden van die wapens op 1*
landse grondgebied.
Waarom komt Ter Beek dan nu met zijn geruchtm
de publikatie? Daar kunnen twee goede redenen voor z
de eerste plaats is er sinds het akkoord tussen Rusland
Verenigde Staten een begin gemaakt met de vernie|
van een hele klasse kernwapens. Dat leidt tot ontspa
tussen Oost en West, en maakt de discussie over de afs<
wekkende betekenis van kernwapens wat minder ge\
In de tweede plaats maakt een realistische opstelling d
Beek nu bepleit, de kansen groter op een coalitie met
of CDA na de verkiezingen die over anderhalf jaar a
orde zijn. De post Buitenlandse Zaken zal in dat geval
volgend kabinet wellicht bij de Partij van de Arbeid te
komen en Ter Beek wordt binnen die partij als een
kandidaat beschouwd.
Wat Ter Beek nu ter tafel brengt, is een uiterst boe)
vraag. Als werkelijk alle kernwapens zouden worden v
tigd, zou er dan eerder gevaar dreigen van een wereldo
Sterker nog, zou het tot de tactiek van Gorbatsjov ki:
behoren om via verdere akkoorden alle kernwapens
krijgen, zodat hij met het overwicht aan conventionele
narsenalen van de Sovjetunie meer invloed kan krijg
wat er in de wereld gebeurt? De wereld is zó veel jaren
geweest met de roep om vernietiging van de kernw;
dat ze niet heeft stilgestaan bij de gevolgen ervan op d1
gere duur zouden kunnen zijn.
ALS het uitlokken van die discussie het doel is vai
Beek, dan geeft hij blijk van een groot gevoel voor de w
lijkheid die velen over het hoofd dreigen te zien.
AI en toe regen
DE BILT (KNMI) De ko
mende dagen blijft een om
vangrijk lagedrukgebied zich
boven noordwest-Europa op
houden. Daardoor verandert
er maar weinig in het huidi
ge onbestendige weerbeeld.
Morgen is in de ochtenduren
de zon op veel plaatsen nog
te bewonderen, alhoewel een
enkele bui ook nog mogelijk
is. In de middag echter
neemt de bewolking al weer
toe en vooral in de avond
wordt er opnieuw regen ver
wacht. Het is tamelijk fris, de
middagtemperatuur komt
vrijwel nergens boven de 18
graden uit. De wind komt uit
west tot zuidwest en is in het
binnenland matig, rond
kracht 4, en aan de kust en
op het IJsselmeer af en toe
krachtig, windkracht 6.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, gel
dig voor vrijdag en zaterdag:
Zuid-Skandinavië: Veran
derlijke bewolking. Van tijd
tot tijd een bui of enige re
gen. Middagtemperatuur
meest tussen 15 en 18 graden.
Britse Eilanden: In Schot
land, Ierland en noord-Enge-
land: Wisselend bewolkt en
enkele buien, in zuid-Enge-
land veel bewolking en van
tijd tot tijd regen. Middag
temperatuur van 15 graden
in het noordwesten tot 20
graden in het zuidoosten.
Denemarken: Wisselend be
wolkt en van tijd tot tijd en
kele buien, vooral in het
noordwesten. Middagtempe
ratuur 17 a 18 graden.
Benelux en noord-Duitsland:
Perioden met bewolking en
regen van tijd tot tijd afge
wisseld door een enkele op
klaring. Middagtemperatuur
van 17 graden aan zee tot 20
graden meer naar het zuid
oosten.
Noord-Frankrijk en midden-
Duitsland: Eerst veel bewol
king en enige regen of mot
regen, op zaterdag vrij zon
nig en warmer. Middagtem
peratuur 20 tot 24 graden, op
zaterdag echter 25 tot 29 gra
den.
Zuid-Frankrijk, Spanje en
Portugal: Overwegend zon
nig. Middagtemperatuur
langs de kust van noordwest-
Spanje, noord-Portugal en
zuidwest-Frankrijk 23 tot 28
graden, elders 29 tot 34 gra
den, landinwaarts in zuid-
Spanje tot 39 graden.
Italië, Joegoslavische kust en
Griekenland: Zonnig. Lan
dinwaarts in Joegoslavië en
Griekenland op donderdag
nog een lokale regen of on
weersbui op vrijdag. Middag
temperatuur 28 tot 33 gra
den, op zaterdag nog iets
warmer.
WEERRAPPORT HEDENMORG
Wttr Ma* Min
Amsterdam regenbui 17 13 i
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
t
vbew. 22 Hf
abew 21 9
ïgenbui 18 11
jenbui 22 12l
(ADVERTENTIE)
Dinsdag 13 s
versdiijnt bij d
de special Wintermode 198)
In 't kort gezegd gaat de winte
er zo uit uitzien: lang en wijd|
en nauw. Een zeer gevarieerd!
dus, waar u in deze special kt
over wordt voor[
Ook het modenieuws uit u{
omgeving kunt u in deze h
Informatie over de a
mogelijkheden in deze s
u graag verstrekt door Aernoti
mann, die bereikbaar I)
telefoonnummer 071 -<
CcidócSouM
