Wedloop in Sudan tegen
cholera en wassende Nijl
Gijzelingsdrama eindigt
in bloedbad op Autobahn
Republikeinen proberen hun
ijfels weg te schreeuwen
Namibia ziet af
van Walvisbaai
15^°
BUITENLAND
£eidóe@outtutt
VRIJDAG 19 AUGUSTUS 1988 PAGINA 5
nese milities
lokkeren keuze
ieuwe president
Libanon zal
even moeten
achten op een opvolger
oor president Amin Ge
rt jayeL De voor gisteren
160 plande verkiezingen
n een nieuw staatshoofd
nden niet doorgaan,
ïdat niet voldoende par-
nentsleden aanwezig
JJS jen.
8J0
rantwoordelijk daarvoor
I7J0 i ren de christelijke Libanese
ïïSD ijdkrachten (FL), die ze-
>140 >tien parlementsleden be-
en het parlementsgebouw
22 bereiken. Daardoor waren
gjO hts 38 van de 76 afgevaar-
den aanwezig. Wanneer op-
MJO uW getracht wordt een pre-
*2 ënt te kiezen is nog niet be-
13.20 pd-
17.00 nleiding voor het optreden
IS.0(k de FL was de presidents-
^2 ididatuur van de pro-Syri-
Sulayman Franjieh.
a'jd ristelijke organisaties in Li-
M.70 kon hadden opgeroepen tot
51.10 boycot van de verkiezing,
te voorkomen dat hij geko-
zou worden. Franjieh
1150 ft zich herhaaldelijk uitge-
90.50 Dken voor uitbreiding van
8.30 Syrische militaire aanwe-
™2 >eid naar het christelijke
1 van Libanon. Dat gebied
t momenteel onder contro-
het door christenen ge-
regeringsleger en de
ïlijke milities. Die juich-
het uitstel van de stem-
dan ook toe en spraken
"een nederlaag voor Syrië.
christelijke strijdkrachten
207iO fretten zich hevig tegen de
te politieke en militaire rol
i'Syrië in hun land.
arnemers in Bayrut ver-
iden dat onenigheid over
geschikte presidentskandi-
t tussen de Verenigde Sta-
en Syrië een rol kan heb-
gespeeld in het mislukken
de stemming van gisteren.
VS wijzen de Syrische kan-
lat, Franjieh, af omdat die
anti-Amerikaans is. Zij
76.00 ten daarom naar een kan-
54.00 iat „die door iedereen
MM4 geaccepteerd".
WINDHOEK Sam Nujoma, de leider van de Na-
mibische onafhankelijkheidsbeweging Swapo, heeft
gezegd dat Namibia niet de Walvisbaai zal opeisen
wanneer het land onafhankelijk wordt. De Walvis
baai heeft een grote toegangshaven en vormt daar
mee een belangrijke factor in de Zuidafrikaanse eco
nomie. Daarentegen zou Nujoma wel bereid zijn alle
ANC-kampen uit Namibia te laten verwijderen. De
Swapo-leider ging met zijn reactie in op het vredes
plan dat binnenkort in Congo verder wordt uitge
werkt en dat moet leiden tot terugtreking van de
Cubaanse troepen in ruil voor terugtrekking van
Zuidafrikaanse troepen en een zelfstandig Namibia
Nujoma zei het idee te hebben dat het Zuidafrika
ernst is de overheersing van Namibia te beëindigen.
Wachthuisje
Bij het begin van
Downingstreet in
Londen, de straat
waaraan de woning
ligt van de Britse
eerste-minister,
staat tegenwoordig
dit wachthuisje. Het
ziet er eenvoudig
uit, maar het wacht
huisje is onderdeel
van het nieuwe, ul
tra-moderne beveili
gingssysteem voor
premier Thatcher,
dat is geïnstalleerd
als antwoord op de
recente IRA-aansla-
gen.
FOTO: AP
Kritiek Rode Kruis
op gevangenenkamp
GENÊVE Het Rode
Kruis heeft kritiek geleverd
op de „ondraaglijke" toe
standen in het Israëlische
militaire gevangenenkamp
Ketziot in de Negev-woes-
tijn. Daar werden dinsdag
twee gedetineerden bij on
lusten door bewakers dood
geschoten. In het kamp
worden ongeveer 2500
voornamelijk uit de bezette
gebieden afkomstige men
sen gevangen gehouden.
Volgens het Rode Kruis is
dat strijdig met de Vierde
Conventie van Genève, die
verbiedt dat een bezettende
macht inwoners van een ge
bied deporteert.
VS vervuilen
de Zuidpool
WASHINGTON
De Zuidpool heeft
ernstig te lijden van
de verontreining door
Amerikaanse weten-
schapelijke bases. In
een rapport van de
Amerikaanse vereni
ging voor milieube
scherming staat dat
het vooral om de lo
zing van verontrei
nigd water gaat en de
uitstoot van giftige
stoffen. Grote vervui
ler is de basis McMur-
do, die pcb's en zware
metalen achterlaat.
Mandela wijst
vrijlating af
JOHANNESBURG De
Zuidafrikaanse verzetslei
der Nelson Mandela, die
met tbc in een ziekenhuis
ligt, blijft vrijlating op de
voorwaarden van de blan
ke regering in Pretoria af
wijzen. Een naaste ver
trouweling van de fami-
lie-Mandela heeft dit gis
teren verklaard in reactie
op een rede van de presi
dent Botha, waarin deze
zich bereid toonde om
Mandela na diens gene
zing niet terug te sturen
naar de gevangenis op
voorwaarde dat hij ge
weld afzweert
(Vervolg van de voorpagina)
KHARTOUM In Khar
toum, de hoofdstad van
Sudan waren gisteren dui
zenden inwoners in een
wedloop met de klok ver
wikkeld, toen zij poogden
met zandzakken en inder
haast verzameld materiaal
het water van de nog
steeds wassende Nijl in
toom te houden.
De Nederlandse waterbouw
kundige ingenieur Johan de
Koning zei dat de Nijl haar
hoogste waterstand over een
week of drie zal bereiken. Hij
zei dat nog meer regen wordt
verwacht in de komende
maand: „Zelfs als de Nijl in
Khartoum overstroomt, zal dat
langzaam en heel kalm gebeu
ren, vanwege het vlakke ter
rein. Mocht de Nijl buiten haar
oevers treden, zal het gebied
waarover het water wordt
verspreid daarom enorm zijn.
Volgens vertegenwoordigers
van hulporganisaties dreigt in
de stad van vier miljoen inwo
ners een cholera-epidemie uit
te breken, als niet snel voor
waterzuiveringstabletten kan
worden gezorgd. Ongeveer
400.000 mensen in Khartoum
zijn momenteel van drinkbaar
water verstoken. Van hen zou
den minstens 40.000 mensen
het slachtoffer van cholera
kunnen worden. Mensen met
weinig weerstand overleven
cholera veelal niet.
Van regeringswege is, zo me
nen buitenlandse deskundigen,
nog altijd weinig ondernomen
om het verder overstromen
van de Nijl tegen te gaan. De
overheid wil een deel van de
bevolking evacueren, maar
lijkt daar niet toe in staat zon
der hulp van buitenaf. Boven
dien willen de bewoners van
de krottenwijken niet weg,
ook al zijn ze nog met hun
voeten in het water en hebben
ze geen dak meer op het
hoofd.
Die onwil heeft een politieke
achtergrond. Veel van de be
woners van de ingestorte le
men huizen zijn christelijke
Sudanezen die gevlucht zijn
voor de burgeroorlog in het
zuiden van het land. Oorzaak
van die oorlog is een dreigen
de „arabisering" van het zui
den door het islamitisch geo
riënteerde noorden. Khartoum
is ook een islamitische stad,
maar de vluchtelingen voelen
zich er bij elkaar in de krot
tenwijken toch relatief veili
ger.
„We zijn gevlucht voor de
moslims en voor het geweld.
Nu geven de moslims ons geen
hulp, maar ze willen ons wel
weg hebben. Als we vertrek
ken, pakken ze ons land, dan
kunnen we nergens meer
heen", aldus een inwoner in
de sloppenwijken.
„We doen wat we kunnen en
we zetten ons voor de volle
honderd procent in, maar er is
zoveel ellende, dat we het niet
meer alleen kunnen. Als er
mensen zijn die nog geen hulp
hebben ontvangen, dan kun
nen we daar niets aan doen",
aldus gistermiddag generaal-
majoor Maki, voorzitter van
het centrale crisiscomite in
Khartoum.
Hij verzekert dat de regering
erop toeziet, dat de hulp van
de westerse landen ook werke
lijk bij de noodlijdende men
sen terecht komt. Volgens
westerse hulporganisaties is de
afgelopen weken ongeveer
twintig procent van de aange
voerde hulpgoederen spoorloos
van het vliegveld verdwenen.
Een reactie: „Voor Afrikaanse
landen is vijftien procent nor
maal, hier ligt het nu wat ho
ger".
Een Sudanese vrouw lijkt op wacht te staan voor nieuwe overstromingen die het tentenkamp in
Drushap, ten noorden van Khartoum kunnen bedreigen.
George Bush wil presi
dent worden, maar is al
grootvader. Zijn klein
dochter was van de par
tij toen opa werd geko
zen als officiële kandi
daat van de Republikei
nen.
FOTO: AP
1,60 rvolg van de voorpagina)
1.23
ORLEANS Met
2,88 kvend geschreeuw en ge-
157,50 heeft de Republikeinse
jconventie vannacht ge-
erd de twijfels te verdrij-
ond hun kandidaat voor
|vice-presidentschap. Dan
'e. Terwijl in de wandel-
i van de conventie en in
dia volop werd gespecu-
I over de mogelijke gevol-
van de affaire, deden de
jraardigden in de zaal alsof
ts aan de hand was.
I toen Quayle in zijn toe-
zei „trots" te zijn op
iiensttijd in de Nationale
35 7/1 e, kreeg hij een ovatie,
land leek er bij stil te
dat het juist deze dienst-
181/4 s, die zoveel vraagtekens
35 7/1 opgeroepen.
461/1^69 wilde de toen 22-jarige
jhy Quayle rechten gaan
j ren. Maar zoals honderd-
501/4 fnden leeftijdgenoten
tte hem de vrijwel onver-
clijke dienstplicht en de
>g in Vietnam. Een oorlog,
üteindelijk aan meer dan
l Amerikanen het leven
gekost. Danny was een
lit een rijke en invloedrij
ke familie. Dus ging de klein
zoon van dagbladuitgever Eu
gene Pulliam praten met de
hoofdredacteur van de India
napolis News, de krant van de
familie. De hoofdredacteur
was voormalig commandant
van de Nationale Garde, Wen
dell Phillippi. „Ik belde ge
woon de militaire afdeling en
zei. Dit is een goeie vent. Die
moeten jullie hebben", aldus
Phillippi gisteren. Zo belandde
Quayle inderdaad bij de Natio
nale Garde, waar hij naast
deeltijd-dienst rechten stu
deerde.
Contrast
Het was de tijd waarin het
verzet tegen de Vietnam-oor-
log steeds grotere grote vor
men aannam. Maar in de poli
tieke kringen waarin Quayle
toen en nu verkeerde, wilde
men daar niets van weten.
Quayle was overigens bepaald
niet de enige die zich drukte
voor de dienst in Vietnam.
Maar zijn houding van toen
staat zacht gezegd in schril
contrast met zijn gestaald con
servatisme en militant patriot
tisme van 1988.
George Bush, de zoon van de
kandidaat voor het president
schap, toonde vannacht echter
aan hoe, als het erop aan
komt, alles gerelativeerd kan
worden, zelfs bij een zo gevoe
lig onderwerp als Vietnam.
„Wat het belangrijkste is, is
dat hij niet naar Canada is ge
gaan". Duizenden jonge Ame
rikanen deserteerden en ver
trokken naar Canada om aan
de dienstplicht in Vietnam te
ontkomen. Nog steeds worden
zij, vooral door de Republikei
nen, beschouwd als landverra
ders.
Gevolgen -
De berichten over Quayle's
bosbrand om zich heen. Maar
presidentskandidaat Bush gaf
geen krimp. Hij hield de dui
zenden afgevaardigden voor:
„Ik ben trots om Dan Quayle
aan mijn zijde te hebben".
Toch kan de affaire kan zeer
nadelige gevolgen hebben
voor George Bush en de Repu
blikeinen. Sommige commen
tatoren zeiden gisteren zelfs
dat het gebeuren een vroegtij
dig einde kan maken aan
Quayle's vice-presidentiële as
piraties. Vooral de zeer vader
landslievende rechtervleugel
van de Republikeinse partij,
die zich altijd heeft beijverd de
Amerikaanse betrokkenheid
in Vietnam als een groot histo
risch wapenfeit erkend te krij
gen, is geschokt over de hou
ding die Quayle destijds heeft
aangenomen.
Niet verstoord door alle gekra
keel, ging George Bush gister-
vond in de aanval tegen zijn
Democratische tegenstander
Mike Dukakis. Hij schilderde
zichzelf merkwaardig genoeg
af als de „underdog" in de
strijd om het Witte Huis, er
kende dat hij achterligt bij Du
kakis, maar zei er zeker van te
zijn dat zijn beleidsvoorstellen
en de staat van dienst van de
regering-Reagan hem in no
vember de overwinning zullen
opleveren. De vice-president
sloeg een strijdlustige toon aan
in zijn rede, kennelijk om de
indruk weg te nemen dat hij
een „doetje" is. „Ik ben van
plan om er flink aan trekken,
hard te vechten en de nadruk
te leggen op de politieke kwes
ties. En ik ben van plan om te
winnen", aldus Bush.
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Het scheepsjournaal van Peer Den Schuymer
I Pal Noord dus! Robert Janszoon is al tevreden met deze
^ojaanduiding. In ieder geval is hij de zeerover op het spoor.
i dagen praait hij een Hollandse koopvaarder, die zijn
ns bevestigt. De kapitein heeft de kaperschepen gezien
b van de kust van Peru en slechts met moeite is hij hun
ömen. Vol goede moed zeilt Robert Janszoon verder en
s 0,
;t-Br<
eifoedens t
wanneer hij een week later de positie van zijn eskader bepaalt,
blijkt, dat zij thans het geheimzinnige goudland, Peru, hebben
bereikt. De matroos met het houten been is al meer in deze stre
ken geweest en raadt Robert Janszoon aan, vooral voorzichtig te
zijn. „Kom niet te dicht onder de wal, seigneur", zegt hij, „ge
zoudt uw schepen verspelen op de klippen
(Vervolg van de voorpagina)
BONN - Het gijzelingsdra
ma eindigde gistermiddag
met een felle schietpartij
op de drukbereden Auto
bahn van Keulen naar
Frankfurt, 54 uur nadat
twee desperado's een
bank hadden overvallen
in Gladbeck in het Ruhr-
gebied. Speciale politie-
eenheden ramden om
even voor twee uur de
vluchtwagen van de twee
gangsters. Bij het vuurge
vecht dat daar op volgde,
kwam een van de twee
vrouwelijke gijzelaars
door een schot in het hart
om het leven. De tweede
gegijzelde vrouw raakte
door een kogel in de rug
zwaar gewond.
Ook de twee gangsters, Hans-
Jürgen Rösner (31) en Dieter
Degowski (32), alsmede hun
vriendin, de 34-jarige Marion
Irma Loblich, liepen verwon
dingen op. Eerder hadden de
bankrovers een 15-jarige Itali
aanse jongen door het hoofd
geschoten, terwijl een politie
man tijdens de nachtelijke
achtervolging van het tweetal
dodelijk was verongelukt. Tij
dens het drama raakten zeker
nog drie personen gewond.
Na de - overigens mislukte -
bankoverval die Rösner en
Degowski desondanks een
vluchtauto en een losgeld van
420.000 mark had opgeleverd,
waren de bandieten woensdag
in Bremen opgedoken. Daar
openden ze het vuur op een
groentemarkt, kaapten vervol-
gens een stadsbus en vertrok-
en met ongeveer 30 passa
giers. Een urenlange rit volg-
De Italiaanse jongen Emanue-
le de Giorgi werd op een par
keerplaats langs de Autobahn
bij Bremen neergeschoten, na
dat de politie Marion Loblich,
de vriendin van de overval-
Hij werd volgens de passagiers Jn Keulen
van de bus dodelijk getroffen
Het einde van het gijzelingsdrama: op de autoweg Keulen-Frankfurt staat de auto waarmee de
gangsters en hun gijzelaars hadden rondgereden.
FOTO: AP
Er was lof voor de bestuurder
van de Bremense bus, die door
zijn bezonnen optreden erger
heeft voorkomen. De man is
in Bremen verantwoordelijk
voor het ordelijk verlopen van
de dienst van het gemeente
vervoerbedrijf. Hij stond naast
de bushalte waar de wagen
werd gekaapt. De kapers
stuurden de chauffeur van de
bus weg en hij moest insprin
gen.
De vrijgelaten buspassagiers
gingen in de loop van de och
tend met een Nederlandse bus
naar huis terug. De bestuurder
van die bus vertelde na aan
komst in Bremen dat hij de
aangrijpendste rit van zijn
loopbaan had gemaakt. Hij zei
geen pfennig te willen hebben
voor zijn rit: „Mijn loon was
het, vertwijfelde mensen een
eerste hulp te kunnen geven"
beschermen die door de gang
sters werd bedreigd en over
leed later aan zijn verwondin
gen. De jongen woonde in Bre
men. De politie liet na de
moord de vriendin van de
bankrovers weer gaan.
In de loop van de nacht reed
de bus Nederlandse grens over
en stopte bij Oldenzaal. In ruil
voor een nieuwe vluchtauto,
een snelle BMW, lieten de ka
pers de bus met de passagiers
achter. Zij reden met hun
vriendin en twee vrouwelijke
terug naar Duits -
Inmiddels waren de gangsters
aan een razende rit over de
Autobahn begonnen. Na een
kort oponthoud bij een apo
theek waar de gewonde vrien
din van de gangsters zich liet
behandelen, stopte de auto in
het centrum van Keulen waar
de wagen onmiddellijk werd
omgeven door journalisten. De
gangsters lieten zich uitgebreid
ondervragen en filmen. Na
ruim een uur werden de gang
sters bang dat de politie
scherpschutters zou inzetten.
Een verslaggever van het
Keulse blad „Express" werd
gedwongen in te stappen om
de weg naar het zuiden te wij
zen. Uiteindelijk mocht hij bij
Siegburg weer uitstappen,
vlak voordat de politie tot ac
tie over ging.
De Keulse politiewoordvoer
der Jürgen Hosse verklaarde
dat de politie op de autoweg
tot actie overging omdat „de
situatie niet meer te beheersen
was". Hij zei dat daarbij de ri
sico's voor de gijzelaars op de
koop toe moesten worden ge
nomen. Volgens de politie wa
ren de gangsters echter met
schieten begonnen.
Welke van de vrouwen aan
haar verwondingen is overle
den, is nog niet bekend. De
plaats op de Autobahn bleef
voor de pers ontoegankelijk,
omdat de politie niet wilde la
ten zien welke tactiek ze had
toegepast. Het lichaam van het
gedode meisje lag intussen on
der een wit laken in de hete
zon.
Kritiek
Politici van de regerende
christen-democratische partij
en hebben aangekondigd dat
de zaak op het politieke vlak
zou worden aangekaart in de
betreffende commissies van de
Bondsdag, de Westduitse
Tweede Kamer. De sociaal-de
mocratische oppositie waar
schuwde ervoor de politie
geen overhaaste verwijten te
maken; politiechef Muller van
Bremen verklaarde dat het in
de situatie in die stad niet mo
gelijk was geweest scherp
schutters in te zetten. Maar
collega's verwijten hem dat de
kaping van de bus nooit had
mogen gebeuren.
Maar de kritiek op de politie is
fel. De politie heeft geschitterd
door halfslachtig optreden: ze
verschafte de overvallers op
hun zwerftocht door Neder
land en Duitsland tot twee
maal toe een- vluchtauto en
overhandigde hun enkele hon
derduizenden marken in een
vergeefse poging om de gijze
laars vrij te krijgen, aldus de
Aanfluiting
De Beierse staatssecretaris van
politie Gauweiler noemde het
optreden van de politie in
Nordrhein-Westfalen. waar
het grootste deel van het dra
ma zich afspeelde, een aanflui
ting. „In Beieren zijn alle re
cente gijzelzaken geëindigd
waar zij begonnen", liet hij
krachtdadig weten in een in
terview met boulevardkrant
Bild.
Wat betreft de rol van de pers
houdt minister van binnen
landse zaken van Nordrhein-
Westfalen, Herbert Schnoor.
er ernstig rekening mee dat de
kapers via meereizende jour
nalisten op de hoogte waren
van de stappen die de politie
in voorbereiding had. Naar
zijn zeggen hadden de kapers
ook geen behoefte aan directe
onderhandelingen met de poli
tie, omdat er steeds bereidwil
lige verslaggevers voorhanden
waren om als boodschappen
jongen te fungeren.
