Wereldraad bezoekt Bergen Belsen
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
AANHANG VAN KERKEN IN VS STABIEL
kerk
wereld
Vaticaan
onderzoekt
jongeren
pastoraat
beroepingen
Pax Christi organiseert weer
festival „Kreatief met Vrede
brieven
vhW
lezers
£cidóe6omcui
uueer
£eidóC0ouAcmt
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1988 PAGINjfl
NEW YORK De gezamen
lijke kerken en christelijke
groeperingen in de Verenigde
Staten hadden in 1986 onge
veer evenveel leden als een
jaar eerder. Tegenover een
toeneming van de aanhang
van onder meer de Rooms-
Katholieke Kerk en de Zuide
lijke Baptisten, de grootste
protestantse kerk, stond een
verlies voor de Episcopaalse
(Anglicaanse) Kerk en de
Presbyteriaanse Kerk. Dat
blijkt uit het jaarboek 1988
van de kerken in de Verenig
de Staten en Canada. In totaal
telden de 220 kerken en
christelijke groeperingen
waarover gegevens in het
jaarboek zijn opgenomen,
142.799.662 leden, ofwel ruim
58 procent van de totale be
volking van de Verenigde
Staten. In een jaar is het aan
tal leden met 126.701 mensen
(0,09 procent) gedaald.
De Rooms-Katholieke Kerk
groeide in 1986 met een half
procent tot 52.893.217 leden.
De Zuidelijke Baptisten won
nen bijna 1 procent en hadden
eind 1986 14.613.618 leden.
Andere kerken en christelijke
groeperingen die leden won
nen, waren de Zevendedags
Adventisten (met 2,2 procent
tot 666.199), de Jehova's Ge
tuigen (met 3 procent tot
752.404) en de Assemblies of
God (met 2,5 procent tot
2.135.104 aanhangers).
Noodwendigheid is
geen noodlot
ROME De sectie 'jon
geren' van de pauselijke
lekenraad heeft alle bis
schoppenconferenties een
vragenlijst toegestuurd
om te achterhalen wat in
de verschillende landen
wordt gedaan aan jonge
renpastoraat. Volgens de
lekenraad komt aan dit
pastoraat een hoge priori
teit toe.
De vragenlijst móet voor het
einde van dit jaar worden te
ruggestuurd. Het enquêtefor
mulier bestaat uit drie onder
delen. Allereerst wil de le
kenraad „de situatie van de
jongeren" in de diverse lan
den weten. Daartoe rekent hij
de waarden waar de jongeren
van tegenwoordig aan hech
ten, hun behoeften en hun
houding tegenover de officië
le kerk. Ook de invloed van
sekten en van ideologieën als
het marxisme op de jongeren
komt in dit gedeelte aan de
orde.
In het tweede deel van de
vragenlijst gaat het om het
'pastorale antwoord van de
kerk'. De bisschoppenconfe
renties moeten aangeven hoe
zij het pastoraat onder jonge
ren organisatorisch vorm heb
ben gegeven. Ook de jonge
renbewegingen en de cateche
se worden aan de orde ge
steld. In het laatste gedeelte
staat de vraag centraal in hoe
verre in de nationale kerken
de wereldjongerendag wordt
gevierd. De RK Kerk viert
deze dag op Palmzondag.
Zuidafrikaans
kerkblad in
beslag genomen
KAAPSTAD De Zuidafri-
kaanse politie heeft 30.000
exemplaren in beslag geno
men van het blad „Crisis
News" van de Raad van Ker
ken in de westelijke Kaappro
vincie. De reden is blijkbaar
dat op de voorpagina onder de
kop „Stem niet, zeggen kerk
leiders" de oproep is afge
drukt van de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken en kerkelij
ke leiders eerder dit jaar om
de gemeenteraadsverkiezin
gen van oktober dit jaar te
boycotten. Het is op grond
van de noodtoestand in Zuid-
afrika verboden een dergelij
ke oproep te doen. De Raad
van Kerken heeft laten weten
dat de kerkelijke media zich
ongeacht de consequenties
niet zullen houden aan de be
palingen van de media-nood
toestand. Dit om de leemte op
te vullen die de andere media
noodgedwongen moeten toe
staan.
Nederlandse Hervormde
Kerk Beroepen te Zoute-
lande(toez.) P. Boekesteijn te
Beilen; te Zeist dr. M. Barnard
te Broek in Waterland(part-
time). Aangenomen het
beroep door de Gen. Synode
tot pred. voor buitengewone
werkzaamheden belast met de
arbeid ten behoeve van het
luchthavenpastoraat J.W.
Blankert te Hoofddorp.
Beroepen te Lent-Oosterhout-
Ressen drs.G. van Broekhui
zen. kand. te Oosterhout, die
dit beroep heeft aangenomen.
HANNOVER Als we
iets uit de recente ge
schiedenis hebben ge
leerd, dan zouden we we
ten dat alleen een dialoog
tussen joden en christe
nen een dialoog zon
der vooroordelen een
solide basis kan bieden
voor de toekomst.
den in de Bondsrepubliek, Mi
chael Fürst, woensdag in het
voormalige concentratiekamp
Bergen Belsen voor aan bijna
200 kerkelijke leiders uit de
gehele wereld.
De kerkelijke leiders, leden
van het Centraal Comité van
de Wereldraad van Kerken,
hielden in Bergen Belsen een
herdenkingsbijeenkomst voor
de 100.000 mensen die in dit
kamp de dood vonden. Tot de
slachtoffers behoorden 50.000
Russische krijgsgevangenen
en 30.000 joden (onder wie
Anne Frank).
De Wereldraad is in het ver
leden nogal eens bekritiseerd
van joodse zijde omdat hij te
Palestijns gezinde standpun
ten zou innemen. Het streven
van de Raad is er tot op he
den op gericht om zowel met
de Palestijnen als de joden in
gesprek te blijven, zo blijkt
onder meer uit een ontwerp-
verklaring waarover het Cen
traal Comité, dat in Hannover
bijeen is, zich deze week moet
uitspreken. In die verklaring
onderstreept de Raad het
recht van zowel Palestijnen
als joden op een eigen staat en
dringt hij aan op een interna
tionale vredesconferentie
over het Midden-Oosten on
der verantwoordelijkheid van
de Verenigde Naties.
Fürst onderstreepte in felle
bewoordingen „de hechte en
nauwe band tussen joden over
de hele wereld en de staat Is
raël". Hij hekelde de wijze
waarop Israël de afgelopen
maanden is veroordeeld,
welke landen kan meer dan
tien procent van de bevolking
de straat op gaan om te pro
testeren tegen een overheids-
beslissing?' Degenen die het
recht van Israël op een eigen
staat met erkende en veilige
grenzen ontkennen, bedrei
gen daarmee niet alleen de le
vens van de joden in Israël,
maar ook de levens van joden
in de hele wereld, die nog
steeds worden onderdrukt, al
dus Fürst.
CHRISTUSBEELD VOOR DE BERGEN
Een futuristisch getint Christusbeeld werd deze week met behulp van I gedragen aan de slachtoffers onder de bergbeklimmers en hun red-
een helikopter geplaatst op de top van een berg bij Chamonix in de I ders.
Franse Alpen. Het honderddertig kilo wegende stalen gevaarte is op- foto: ap
RIJSWIJK Voor de
tweede maal wordt in het
openingsweekend van de
Vredesweek (16, 17 en 18
september) het jongeren-
festival „Kreatief met
Vrede" georganiseerd
door jongeren van Pax
Christi. Het festival
wordt gehouden in de
vorm van een tenten
kamp rond het fraaie jon-
gerenlandhuis „Don Bos-
co" in Rijswijk.
De bedoeling van het festival
is om op een gezellige en in
houdsvolle manier met de
vredesproblematiek bezig te
zijn. Vrijdagavond begint het
weekend met een optreden
van de Vlaamse theatergroep
„De vieze gasten" met een ko
mische aanklacht tegen de
tijdgeest van eigenbelang en
carrièrezucht.
Zaterdag zijn er vijftien
workshops waar de deelne
mers op kunrten intekenen.
De inhoud van de workshops
varieert van een korte trai
ning geweldloze weerbaar
heid tot een discussie over
vrouwen-dienstplicht. Verder
is er bijvoorbeeld meer aan de
weet te komen over Greenpe
ace of het conflict in het Mid
den-Oosten. Ook staat er op
de zaterdag nog een groots
projekt op stapel, namelijk het
bouwen van een levensgroot
luchtkasteel. Zondag wordt
dit kasteel, bij wijze van lu
dieke afsluiting van het festi
val, naar een centrale plek in
Den Haag gebracht. Dit onder
het motto „Is werken aan de
vrede bouwen van luchtkaste
len?".
Tijdens het festival zijn er op
verschillende momenten op
tredens van straattheatergroe
pen en andere activiteiten.
Het weekend begint vrijdaga
vond 16 september om zeven
uur en eindigt zondagmiddag
18 september om vier uur. De
kosten bedragen 25 gulden.
Voor meer informatie kan
men zich wenden tot Pax
Christi, Celebestraat 60, 2585
TM Den Haag, tel. 070
507100.
Verbod voor
Maria - priesters'
in Sao Paulo
SAO PAULO De
aartsbisschop van Sao
Paulo, kardinaal Paulo
Evaristo Arns, heeft
de internationale be
weging van Maria-
priesters ('Movimento
Sacerdotal Mariano')
verboden nog langer
in het aartsbisdom te werken. De beweging van zeer behou
dende priesters, die sinds begin dit jaar uiterst actief in Brazilië
is, kan rekenen op een groeiende populariteit onder de geeste
lijkheid in dat land.
Arns heeft als reden voor zijn besluit genoemd dat de leider
van de beweging, de Italiaanse pater Stefano Gobbi, in februari
zonder toestemming van het Braziliaanse episcopaat in een
klooster in de deelstaat Sao Paulo retraites heeft geleid, waar
aan 117 priesters deelnamen.
De beweging van Maria-priesters, die in 1971 in Italië werd op
gericht, is niet officieel erkend door de RK Kerk. Zij heeft
haar invloed de afgelopen jaren in Italië, Spanje en diverse La-
tijnsamerikaanse landen aanzienlijk weten uit te breiden. In
kerkelijke kringen in Brazilië wordt de vrees uitgesproken dat
de beweging de ruimte gaat innemen die in de RK Kerk is
vrijgekomen na de excommunicatie van aartsbisschop Marcel
Lefebvre.
Gobbi beweert dat hij van Maria „boodschappen" ontvangt via
zogenaamde „interne openbaringen". Deze boodschappen
worden opgeschreven in boeken zoals 'Onze Lieve Vrouw aan
de priesters, bevoorrechte zonen', dat zeshonderd pagina's telt.
Brieven graag kon en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Orde op zaken (2)
Een briefschrijver roept tradi
tionele katholieken op in het
voetspoor te treden van de
heer Dorenbos, die de minister
van justitie heeft gevraagd de
Film „The last Temptation of
Christ" in Nederland te ver
bieden. Ik bespeur in zijn brief
ook teleurstelling over het af
schaffen van de Index en de
staatscontrole op het uitgeven
van boeken. Een controle die
er toe leidde dat „schrijvers,
die een verbod tot uitgeven
vreesden, hun werk dikwijls
heimelijk in het buitenland
heimelijk in ne
lieten drukken".
Wat dat laatste betreft: dat ge
beurt nu nog. Andrei Sacharov
en Julia Voznesenskaja uit de
Sovjetunie, Vaclav Havel uit
Tsjechoslowakije. Drie auteurs
uit een lange rij die in hun ei
gen land niet mogen publice
ren en daarom vrijheid en le
ven riskeren om hun werk in
het buitenland te laten uitge
ven. Bijbels in Slavische talen:
ook die moeten in het Westen
worden gedrukt en naar de
Oostbloklanden worden ge
smokkeld. Verbod op boeken.
Censuur. Ook elders op de we
reld heeft men daar een hand
je van, maar zij wordt veraf
schuwd in onze westerse we
reld. Vrijheid van meningsui
ting wordt hier tot het uiterste
verdedigd. Terecht. Want een
regering die één boek, één
film verbiedt, begeeft zich op
een hellend vlak. Dat er men
sen zijn die onze vrijheden
misbruiken, is het risico dat er
aan vastzit, maar mag nooit
een reden zijn ze in te perken.
In noodgevallen hebben we
een onafhankelijke rechter die
kan bepalen of iemand over de
schreef is gegaan.
Maar wat die film betreft: het
schijnt een wanprodukt te zijn,
dat kwetsend is voor christe
nen. Ik zal hem dus niet gaan
zien, want die vrijheid heb ik
ook: Als iedereen dat nou doet,
dan „flopt" de rolprent van
zelf. Maar ik vrees dat door
alle heisa die erom is gemaakt,
de mensen uit nieuwsgierig
heid in de rij zullen staan voor
een kaartje.
A.M. d'Hondt,
DEN HAAG.
Orde op zaken (3)
Uit wat ik er over heb gelezen
zal de film „De laatste verzoe
king van Jezus Christus" wel
terecht als zeer omstreden en
kwetsend voor christenen zijn
gebrandmerkt. Het zou daar
om goed zijn als voorkomen
kon worden dat deze rolprent
ook in ons land in roulatie
gaat. ervan overtuigd
dat tegen een film die op de
zelfde manier de historie ge
weld zou aandoen in zaken die
voor bijvoorbeeld islamieten of
joden zeer gevoelig liggen, de
weerstand veel groter en alge
mener zou zijn. Maar mede
waarschijnlijk als gevolg van
de verdeeldheid onder christe
nen blijkt menigeen van me
ning te zijn, dat deze gelovigen
maar moeten laten spotten met
wat hen heilig is. Desondanks,
of misschien wel juist daarom,
lijkt een verbod mij geen goe
de zaak. De kans op succes
voor een actie daartoe lijkt me
uiterst gering. Ik hoop wel op
een waardige houding van de
ongetwijfeld talrijke tegen
standers. Een boycotactie bij
voorbeeld, die gepaard gaat
met oecumenische gebedsdien
sten, niet op straat maar in
kerken. Maar in hemelsnaam
geen vertoningen als indertijd
rond „Het vuil, de stad en de
dood", ook al heeft die actie er
eind vorig jaar toe geleid dat
Fassbinders toneelstuk in ons
land terecht niet in het open
baar is opgevoed.
Mr. P.' de Vries,
LEIDSCHENDAM.
Orde op zaken (4)
De film „De laatste verzoeking
van Christus" moet verboden
worden. Dat hoor je op het
moment van alle kanten. Re
den: hij zou kwetsend zijn
voor christenen. Dat zal best
dan het eind. Immers, er is
(hoe betreurenswaardig ook)
zoveel dat kwetsend is voor
een of andere groep mensen.
Ik zou het in elk geval niet
aandurven mijn boekenkast te
laten inspecteren door een fe
ministe, een macho, een neger,
een jood, een palestijn, een
werkster, een homo, een chris
ten, een communist, een bar
keeper, een bokstrainer, een
humanist, een arbeider, een
hippie, een liberaal, een chris
ten-democraat, een socialist en
noem maar op. Ik vrees dat er
van mijn boekenvoorraad wei
nig zou overblijven als zij dat
gene wat zij als kwetsend er
varen op de brandstapel moch
ten gooien. Immers,' al gauw
schrijft iemand iets dat kwet
send is voor die of gene. De
een doet het onbewust en dat
is dom. De ander bewust en
dat is nog dommer. Neem al
leen maar een detectiveboekje:
daarin zijn politie-agenten
meestal oliedom en alle jour
nalisten rioolratten. Wat die
film betreft: de waarschuwing
is overgekomen. Ik zal geen
geld uitgeven aan iets waar
door ik gekwetst zal worden.
En wie het risico wel neemt,
moet dat zelf weten.
A.M. Sliedregt,
LEIDSCHENDAM.
De schaduw van Reagan
HET hoeft weinig verbazing te wekken als de Amerika;^
opiniepeilers de komende dagen met cijfers op de propt;
komen, die er op duiden dat de Republikeinse presidents ,t
didaat George Bush regelrecht op het Witte Huis afstev n
Niets, zo blijkt uit overzichten van eerdere verkiezingei11
grilliger dan dergelijke voorspellingen. Direct na de De!rl
cratische partijconventie nam kandidaat Michael Duk
immers ook een enorme voorsprong. En die is inmiddels
ledig verloren gegaan.
De momentopnames waarop de Amerikaanse onderzoe
hun cijfers baseren, lijken zodoende weinig betrouwl"
aanwijzingen voor het uiteindelijke Amerikaanse sten
drag. Dan is de geschiedenis misschien een betere raadge
Sinds Martin van Buren in 1836 tot president werd gekt
is geen enkele vice-president erin geslaagd via verkiezii
een deur op te schuiven. Stuk voor stuk verloren zij
nieuwe sterren aan het politieke firmament.
DAT vloeit voort uit de instelling van de gemiddelde A
rikaan. Die houdt er niet van stil te blijven staan bij het
den, maar kijkt in al zijn optimisme vooruit. Een zittt
vice-president is in die gedachtengang een vertegenwoq
ger van het verleden. Waarom zou men op zo'n kandii
stemmen, als er een nieuwe kandidaat voorhanden is,"
nieuwe ideeën en een andere aanpak belooft overi
zonder volledig duidelijk te maken waaruit die nieuwe
pak bestaat?
DAT is slechts één van de factoren die de kandidatuur f
George Bush parten spelen. De grootste hinderpaal voonl
verwezenlijken van zijn ambities vormt de man, aan wi I
tegelijkertijd zijn kansen op het presidentschap te danl
heeft: Ronald Reagan. Acht jaar lang hebben de Amerikal
Bush zwijgend in Reagans schaduw zien lopen. De in(f|
die hij in al die tijd op zijn landgenoten heeft gemaal»!
negatief. Hij heeft de reputatie dat hij met alle winden rf
waait, maar geen beslissingen kan nemen. Bush mist heti
bale talent van Reagan. Elke poging tot lachen loopt ui
een onvervalste grimlach en om hem heen hangt nog stil
de geur van schandalen als de Iran-Con tra-af faire eiL
kwestie rond de Panamese generaal Noriega. L
BUSH is in zekere zin ook slachtoffer van de grote invjd
die ultra-conservatieve groepen dank zij Reagan hebben jl;
worven in de Republikeinse partij. In de verkiezingscamjn
ne van 1980, toen hij de strijd om de kandidatuur uiteindlti
van Reagan verloor, leverde Bush nog ongezouten kritielti
Reagans hang naar rechts. Nu zal Bush met verve diez^z
ideeën moeten verdedigen, omdat hij de steun van de coijv
vatieve Republikeinen nodig heeft. Dat maakt ook de ki\
van zijn kandidaat-vice-president verklaarbaar. Dan Qug
is een vertegenwoordiger van de rechtervleugel van deih
tij. De campagneleiders van Bush hopen met de jonge, gojk
gende Quayle stemmen te verwerven van jonge kiezeiir
vrouwen. Maar daar is, ook in Amerika, toch meer vooro
dig dan een jeugdig uiterlijk en een nauwelijks waarneend
re gelijkenis met Robert Redford. s
7
De keus van Bush voor Quayle heeft overigens wel
duidelijkheid gezorgd. De Republikeinen hebben oi P
bloemd gekozen voor meer van hetzelfde conservatisme
Ronald Reagan de afgelopen jaren over de VS en de w< I
heeft uitgestort. Quayle en Bush zijn beiden vertegenwo d
gers van een groep Amerikanen, wier carrière is gebouw
de van huis meegekregen rijkdom. Niet bepaald de
made" Amerikaan, die Dukakis en in zekere zin ook Re
wèl zijn, en waarmee de gemiddelde Amerikaan zich ga I
identificeert. Het zijn vertegenwoordigers van die gro2
Amerikanen die aan liefdadigheid de voorkeur geven b
solidariteit; die weinig op hebben met sociale rechtvaaiv
heid en die overal ter wereld waar mensen opkomen tc
onderdrukking, direct communistische spoken zien. a
e
OVER twee en een halve maand gaan de Amerikanen
de stembus. Dan pas zal worden beslist wie Ronald Rei
mag opvolgen. Welke van de twee kandidaten ook wintn
presidentschap zal in elk geval een ander aanzien krb
dan de voorbije acht jaar. Want ondanks alle verkiezing
toriek is Bush, evenals Dukakis, een veel pragmatischer n
ticus dan Reagan. Toch zijn de vooruitzichten voor de e
president vooralsnog somber. Amerikaanse verkiezing h
kundigen zien voor Bush echter een lichtpuntje: hij kati
verkiezingen niet winnen, maar de Democratische kand
Michael Dukakis kan ze wel verliezen.
Een enkele bui
DE BILT (KNMI) Morgen
komt er voorlopig een einde
aan het zonnige zomerweer.
Een koufront dat nu nog bo
ven de Britse eilanden ligt,
passeert in de middag ons
land. Voor het front uit kan de
temperatuuur in het oosten
van het land nog oplopen tot
26 graden, aan de kust waar
het front eerder passeert
wordt het ongeveer 20 graden.
Tijdens de frontpassage on-
staan er enkele buien, waarbij
ook onweer mogelijk is. Vanaf
zaterdag wordt het weer be
paald door een depressie die
dan over Schotland langzaam
naar Scandinavië trekt. Het
wordt dan koeler en van tijd
tot tijd vallen er buien.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor morgen
en zaterdag:
Zuid-Scandinavië: wolkenvelden en,
vooral zaterdag, enkele buien. Mid-
dagtemperatuur van 17 tot 20 graden.
Britse Eilanden: half tot zwaar be
wolkt en enkele regenbuien, in het
zuiden mogelijk met onweer. Mid-
dagtemperatuur van 17 graden in het
noorden, tot 21 graden in het zuid-
Benelux en Duitsland: veranderlijke
bewolking en een enkele bui. moge
lijk met onweer. Middagtemperatuur
van 19 tot 24 graden.
Frankrijk: van het westen uit enkele
regen- of onweersbuien, plaatselijk
met onweer. Middagtemperatuur van
20 graden in het westen, tot 25 gra
den in het oosten en zuiden.
Alpengebied: van het westen uit be-'
wolking en vooral zaterdag enkele
regen- of onweersbuien. Middagtem
peratuur in de dalen 24 tot 30 graden.
dag mogelijk een bui. Middagti.
ratuur van 22 graden langs dejfe
E
Joegoslavische- en Griekse kuP
lië: zonnig, vooral zaterdag inS
streken in de middag en avondki
selijk een regen- of onweersbui]
dagtemperatuur meest tussen l
35 graden. n
WEERRAPPORT HEDENMORG1
Weer Hm Min
v.bew. 22 18
Aberdeen
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhager
Malta
Moskou
MUnchen
X.
15 I
14 t
12 I
zw.bew.
>nbew. 31 20
>nbew. 35 24
iw.bew. 18 13
Istanboel l.bew.
Las Palmas h.bew.
iv.bew. 27 18
