Ahold en Schuitema
versterken marktpositie
CDA en VVD opgelucht na
goed cijfer voor paspoort
OESO: stagnatie groei Groot-Brittannië
„Met droogbloemen kun
je de zomer verlengen
Beurs uan Amsterda
ECONOMIE
QeidóaQowumt
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1938 PAGI
KORTER WERKEN EN BANEN
WEG BIJ HOLLANDSE SIGNAAL
HENGELO Bij Hollandse Signaal Apparaten in Hen
gelo zal begin september een tijdelijke werktijdverkorting
van een dag per week voor 900 van de ruim 4000 mede
werkers worden doorgevoerd. De reden van deze maatre
gel is volgens de directie een belangrijke vertraging in de
ontvangst van opdrachten zowel uit binnen- als buiten
land. Bij de in Apeldoorn gevestigde hoofdafdeling civiele
systemen zullen in fasen 85 van de 280 arbeidsplaatsen
verdwijnen omdat er veel minder orders zijn binnengeko
men. Gedwongen ontslagen zullen niet nodig ziin. De ont-
wikkelings- en produktie-activiteiten van de hoofdafde
ling in Apeldoorn zullen worden geconcentreerd in Hen
gelo, terwijl de software en de systeemactiviteiten in
Apeldoorn worden ondergebracht.
Hollandse Signaal Apparaten is binnen het Philipscon-
cern in Nederland belast met de ontwikkeling en produk-
tie van elektronische systemen van militaire en civiele
overheden. In totaal werken bij HSA in Nederland mo
menteel 5170 mensen.
Amper stijging
faillissementen
DEN HAAG Het aantal
uitgesproken faillissemen
ten in ons land is in de
eerste zeven maanden van
dit jaar vrijwel onveran
derd ten opzichte van de
zelfde periode van het vo
rige jaar (2274 tegen 2260
vorig jaar). Het aantal be
sloten vennootschappen
dat failliet ging steeg licht,
met zeven procent van 825
vorig tot 885 dit jaar. In
juli was er sprake van een
forse daling van bijna
twintig procent ten op
zichte van juli vorig jaar:
287, tegen 354 vorig jaar.
NMB: winst fors omhoog
AMSTERDAM De Nederlandsche Mid-
denstandsbank heeft de groepswinst over
het eerste halfjaar met 38 procent opge
voerd tot 139 miljoen. De brutowinst
steeg in vergelijking met de eerste helft
van 1987 met 16 procent tot 444 miljoen.
Het bestuur verwacht dat de groepswinst
over het hele jaar ruim boven de 221
miljoen zal liggen die de bank vorig jaar
verdiende. De baten kwamen in het afge
lopen halfjaar 11 procent hoger uit op
1.211 miljoen en de lasten stegen met 9
procent tot ƒ767 miljoen. De winst per
aandeel steeg van 8,58 tot 12,86. De
bank verhoogt het interimdividend van
3,80 tot 4,80. De netto-kredietverlening
steeg ten opzichte van eind vorig jaar met
9 procent tot ƒ59,2 miljard. De toever
trouwde gelden stegen met 8 procent tot
ƒ82,7 miljard.
KLM-DIRECTIE KIEST
SAAB-340 VOOR NLM
SCHIPHOL De directie van de KLM wil ten behoeve van
haar dochteronderneming NLM/Netherlines zes vliegtuigen van
het type SAAB-SF-340 aanschaffen. Drie van deze toestellen
moeten volgend jaar worden afgeleverd, de overige drie in 1990.
De zes vliegtuigen moeten de vier Jetstream-31-toestellen gaan
vervangen die met de overname van Netherlines aan de vloot
zijn toegevoegd.
De Jetstream-31-vliegtuigen bieden plaats aan 18 passagiers. De
SAAB-340 kan in standaarduitvoering 33 passagiers vervoeren.
De KLM-directie is van mening dat een vliegtuig met een groot
te van plusminus 30 zitplaatsen beter aan de verwachtingen van
de KLM/NLM-passagiers voldoet en minder nadelen heeft dan
de kleinere Jetstream. Zo heeft de Jetstream onder andere on
voldoende bagagecapaciteit, een te kleine cabine en een lage sta-
hoogte. Met de aanschaf van de zes toestellen is een bedrag van
100 miljoen gulden gemoeid. De KLM-directie verwacht dat in
1994 de exploitatie van de zes SAAB-vliegtuigen winstgevend
zal zijn.
KLM-personeel
niet naar Oman
SCHIPHOL De KLM heeft
besloten een serie van vier
personeelsreizen naar Oman te
annuleren, omdat dit land
sommige mensen op grond van
hun nationaliteit niet toelaat.
De aankondiging van de vier
reizen, twee in oktober en
twee in november, was al in
het jongste nummer van het
KLM-personeelsblad „De Wol
kenridder" aangekondigd.
Oman weigert visa te ver
strekken aan houders van Is
raëlische paspoorten of aan
mensen van wie uit hun pas
poort blijkt dat zij in Israel zijn
geweest of daar naar toe gaan.
Een woordvoerder van de am
bassade van Oman in Londen
verklaarde dat voor de afgifte
van visa voor Oman niet ge
vraagd wordt om een niet-
joodverklaring.
„Zuivelvoorraden
onverantwoord
(Vervolg van de
voorpagina)
RIJSWIJK Volgens voor
zitter drs. H. Schelhaas van
het Produktschap voor Zuivel
is er op de actuele zuivelmarkt
sprake van records met „mini-,
male voorraden en maximale
prijzen". De huidige zuivel
voorraden in de wereld zijn
naar zijn oordeel „onverant
woord laag". De Nederlandse
melkveehouder» beleeft daar
door „geen slechte tijd" maar
Schelhaas waarschuwde dat
het niet zo blijft. Schelhaas:
„Voor het eerst sinds de voed
selschaarste tijdens en vlak na
de Tweede Wereldoorlog zal
de wereld aan het eind van
het jaar nauwelijks of geen
zuivelvoorraden kennen. De
schrik van de grote overschot
ten van de afgelopen tijd leidt
nu tot totale uitverkoop.
MARKTEN
s-GRAVENZANDE Westland-Zuid,
dinsdag 16 augustus: Alicanten 820.
Andijvie 24-28. Aubergines 70-175.
Broccoli 170. Cherry tomaten 85-115.
Chinese kool 32-62. Courgettes wit
10. Courgesstes 10-63, Geel 190.
Dalkon-kers 15-190. Eikebladsla 23-
37. Frankenthaler 490-690. Golden
Champion 510-720 Knolvenkel 80-
140. Komkommers 25-51. Lollo Ros
so 10-20. Museaal 1270. Meloenen
net 90-360, oog geel 130-360. Nar
rows 10. Natuursla 13. Paksoi 32-47.
Paprika groen 240-460, rood 320-
420. Patisson 70. Pepers groen 360-
460, rood 540-690. Pompoenen 340-
470. Postelein 32-33 Prei 30-55.
Prinsessebonen 140. Radijs 17-29,
zakjes 13-20. Rettich 71. Sla 13-46.
Snijbonen 150-220. Tomaten 54-109.
VLeestomaten 98-148. Ijsbergsla 22-
66.
KAASMARKT BODEGRAVEN (16-8)
Aanvoer 37 partijen. Bij goede
handel werd voor 1e soort een prijs
genoteerd van 8,35-9,00 gulden per
kg. voor extra zware van 9,83 en voor
Leidse kaas van 10.50.
(Vervolg van de
voorpagina)
ZAANDAM/AMERSFOORT
De bundeling van de
voorhanden kennis in Ahold
en Schuitema zal kunnen lei
den tot een kwalitatieve ver
sterking van de door Schuite
ma geëxploiteerde commer
ciële formules. Daardoor zal
ook de concurrentiekracht
van de met Schuitema sa
menwerkende Centra- en
Spar-detaillisten worden ver
groot!
Ahold vergroot met de deel
neming in Schuitema vooral
haar positie in die delen van
het land waar die thans min
der sterk is. Ahold krijgt te
vens indirect toegang tot een
groter deel van ae tranchise-
markt. De hoofdactiviteit
van Schuitema bestaat uit de
exploitatie van een aantal
winkelformules, waaronder
C-1000 en Spar Voordeel
markt. Schuitema werkt
daarbij nauw samen met on
geveer 650 zelfstandige krui
deniers.
Schuitema houdt binnen het
samenwerkingsverband met
Ahold eigen verantwoorde
lijkheid voor strategie, beleid,
rendement en groei. Ver
wacht wordt dat de deelne
ming van Ahold in Schuite
ma ook een aantal andere ef
fecten zal hebben, zoals ver
sterking van de inkoopkracht
en samenwerking op het ge-
De hoofdactiviteit van Schuitema
bestaat uit de exploitatie van een
aantal winkelformules, waaronder C-
1000 en Spar Voordeelmarkt.
FOTO: PR
bied van automatisering.
Behalve exploitant van een
aantal winkelformules is
Schuitema ook inkoper voor
derden. Daarnaast bezit het
bedrijf twaalf distributiecen
tra van waaruit de 650 win
kels worden bevoorraad. De
omzet van Schuitema be
droeg vorig jaar bijna ƒ2 mil
jard. Het aantal medewerkers
was eind 1988 ruim 1400.
Ahold is primair een detail
handelsorganisatie die le
vensmiddelen en andere con-
sumentenprodukten ver
koopt via winkelketens in
Nederland en de VS. Een
aantal produkten uit het le
vensmiddelenassortiment
wordt in eigen bedrijven ver
vaardigd of verwerkt. Daar
naast worden restaurants en
vakantieparken geëxploi
teerd en wordt door Groot
verbruik Ahold aan institu
tionele- en horeca-afnemers
geleverd. De omzet van
Ahold was vorig jaar ƒ11,6
miljard. Het aantal medewer
kers bedraagt op dit moment
ruim 70.000. Per eind 1987
werkten in Nederland bijna
22.500 mensen.
Op de Amsterdamse effec
tenbeurs gold voor de aande
len Ahold en Schuitema van
daag een verbod tot handel.
Riviervuil laat zich zien
De Tuen Mun, een rivier door Hong Kong, is waarschijnlijk één
van 's werelds meest vervuilde rivieren. Vooral bij het droogval
len zijn de sporen van jarenlange verontreiniging goed zichtbaar.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De redelijk
goede uitkomst van het TNÖ-
onderzoek naar de fraudebe
stendigheid van het nieuwe
paspoort lijkt de politieke an
gel uit de paspoort-affaire voor
een belangrijk deel weg te
kunnen halen. De regerings
fracties CDA en VVD hebben
gistermiddag opgelucht gerea
geerd.
Voor een eindoordeel vonden
deze fracties het nog te vroeg
omdat het rapport van de par
lementaire enquêtecommissie
naar de paspoort-affaire er nog
met is. „Maar laten we eerlijk
zijn. Alleen als de enquête nog
allerlei onthutsende feiten en
miskleunen aan het licht zou
brengen, kunnen er nog poli
tieke problemen ontstaan,
maar dat verwacht eigenlijk
niemand", aldus een ingewijde
uit de regeringsfracties.
De oppositiepartijen PvdA en
D66 zijn echter nog allerminst
overtuigd, al is ook daar tevre
denheid te bespeuren over het
eerste positieve geluid in deze
zaak. De PvdA'er De Visser,
één van de belangrijkste gang
makers in de affaire, schaarde
zich gisteravond achter een
voorstel van Kohnstamm
(D66) het onderzoek van TNO
uit te breiden met een onder
zoek van de Centrale Recher
che Informatiedienst en de
Koninklijke Marechaussee,
„die in de praktijk met het
paspoort te maken krijgen".
Nogal laconiek
Van CDA-zijde werd hierop
nogal laconiek gereageerd.
„Als PvdA en D66 dat willen,
zullen we ons er niet tegen
verzetten, anders denkt ieder
een weer dat we wat te ver
bergen hebben. Maar noodza
kelijk is het natuurlijk hele
maal niet, want TNO zal tij
dens het onderzoek uiteraard
ook contact gehad hebben met
CRI en marechaussee", zei een
CDA-woord voerder.
Het rapport van de enquête
commissie wordt uiterlijk
maartdag 29 augustus ver
wacht; dat is de eerste werk
dag van de Kamer na het zo
merreces. De Kamer zal nog
een debat aan de bevindingen
van de commissie wijden.
Daarin zal het dan vooral gaan
om de politieke positie van mi
nister Van Eekelen van defen
sie, die destijds als staatssecre
taris van buitenlandse zaken
verantwoordelijk was voor het
contract met paspoort-produ
cent KEP. Maar ook de positie
van de huidige staatssecretaris
Van der Linden is in het ge
ding.
Binnen het CDA en de VVD
houdt men er niet serieus re
kening mee dat dit tweetal het
veld zal moeten ruimen. Al in
een vrij vroeg stadium lieten
CDA'ers weten dat als KEP er
uiteindelijk in slaagt met een
goed paspoort te komen, het
beter is de strijdbijl maar zo
snel mogelijk te begraven.
PvdA en D66 delen die me
ning in het geheel niet. „De
enquêtecommissie is ingesteld
om te bekijken wat er bij de
invoering van dat paspoort al
lemaal is misgelopen en hoe
het zover kon komen. Daar
zijn bewindslieden verant
woordelijk voor geweest. Voor
ons is deze affaire nog lang
niet afgelopen", aldus een
PvdA-woordvoerder.
LONDEN De economische
groei van Groot-Brittannië zal
dit jaar en volgend jaar waar
schijnlijk lager zijn dan in
1987. Ook dreigt de inflatie in
Groot-Brittannië de kop weer
op te steken. Dat zegt de Orga
nisatie voor Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling
OESO in een rapport over de
Britse economie. De OESO
geeft de Britse regering het
advies het fiscale beleid in het
begrotingsjaar 1989-1990 te
verscherpen, indien- de con
sumptie „excessief" zou toene
men. Vooral die aanbeveling
heeft tot enige opschudding in
Londen geleid, omdat het be
leid van de regering Thatcher
er dit jaar juist op is gericht de
binnenlandse consumptie te
bevorderen.
TOPDRUKTE BU STAR DRIED FLOWERS
In de maanden juli en augustus genieten miljoenen Ne
derlanders van een welverdiende vakantie. De wegen
zijn plotseling file-vrij en de economie draait op een
laag pitje. Er zijn echter bedrijven die het speciaal van
de zomer moeten hebben. Daar worden de ketels opge
stookt, mag niemand de deur uit en worden soms zes da
gen lang, 24 uur per dag de handen uit de mouwen gesto
ken.
RIJNSBURG Het is op het
ogenblik topdrukte bij Star
Dried Flowers BV, een ex
portbedrijf voor droogbloe
men in Rijnsburg. Vaste
krachten en vakantiehulpen
zijn de hele dag in touw bij
de drogerij of op het land.
Zelfs de meisjes van de boe-
kettenafdeling worden inge
zet bij de oogst. „We zijn met
man en macht bezig om de
bloemen snel binnen te krij
gen", zegt directeur C. Star.
„Want: hoe eerder, hoe be
ter".
Een droogbloemenbedrijf als
Star Dried Flowers heeft zijn
drukste periode van half mei
tot eind augustus. „Het aan
bod is nu eenmaal in de zo
mermaanden het grootst en
dan is de prijs ook het gun
stigst", legt Star uit. Het
grootste deel van de aanvoer
van verse bloemen is afkom
stig van tuin- en akkerbou
wers die op contract voor het
bedrijf telen. Ze zitten ver
spreid over heel Nederland.
Een paar percelen in het
dorp zorgen voor de rest van
de aanvoer. Het was op die
lapjes grond, dat de heer Star
zo'n twintig jaar geleden met
de teelt voor zijn exportbe
drijf begon.
Nadat de bloemen zijn ge
oogst gaan ze in sneltrein
vaart naar één van de droge
rijen. Star Dried Flowers
heeft er drie in ons land.
Eén, hoe kan het ook anders,
in RijnSburg. De overige
twee in Smilde en Dronten.
De heer Star vertelt dat de
bloemen na de oogst zo snel
mogelijk gedroogd moeten
worden, zodat de kwaliteit
behouden blijft.
Nadat de bloemen in bossen
zijn binnengekomen worden
ze omgekeerd opgehangen en
in verrijdbare rekken een
soort sauna de droog-
cel ingereden waar conti
nu warme lucht doorheen
wordt gejaagd. Afhankelijk
van het type worden de bloe-*
men in 36 tot 72 uur ge-
ZOMER PIEKEN
T APR MEI JUN JUL AUG SEP OK"
droogd. In principe behouden
alle bloemen tijdens het dro
gen hun eigen kleur. Alleen
de roos vormt daarop een uit
zondering. Door het drogen
schrompelt de bloem ineen,
waardoor een oranje roos bij
voorbeeld rood wordt en een
rode roos zwart.
Zomer verlengen
De bedrijfshal in het voorma
lige veilinggebouw in Rijns
burg begint op het ogenblik
al aardig vol te raken met ge
droogde bloemen, keurig ver
pakt in groene, kartonnen
dozen. Aan het eind van het
zomerseizoen zal de hal weer
helemaal tot de nok gevuld
zijn, heeft de ervaring ge
leerd. „Dan beginnen we met
uitleveren", vertelt directeur
Star. „Droogbloemen verlen
gen de zomer, wordt vaak ge
zegd. Dus op het moment dat
de verse bloemen op zijn, ga
je droogbloemen verkopen.
mm.
w -****& a
De oogst wordt op verrijdbare rekken gehangen en gaat vervolgens de droogcel in.
Dat loopt zo eigenlijk het
hele jaar door, maar tussen
half augustus en half oktober
is toch wel de grootste
vraag". Rond 92 procent van
de droogbloemen wordt naar
het buitenland geëxporteerd.
Afnemers zitten in heel Eu
ropa, maar ook in het Verre
Oosten, Amerika en Austra
lië.
Bloemen die het erg goed
deen de heer Star noemt
het artikelen zijn de ro-
dante, ridderspoor en helich-
rysum. Toch is het vaak een
kwestie van inschatten waar
de meeste vraag naar is. Die
teelten worden dan bij de ak
kerbouwers uitgezet. Maar
ook al heeft het bedrijf de
vraag op de markt van te vo
ren nog zo goed ingeschat,
dan wil het slechte weer nog
wel eens roet in het eten
gooien. Te weinig zon, te veel
regen. Het werkt direct door
in het aanbod en de kwaliteit
van de benodigde verse bloe
men. „Ik heb nu 700.000 bos
sen rodante nodig, maar door
het slechte weer krijg ik er
250.000 minder. Dat betekent
voor mij een strop, want ik
kan niet aan de vraag op de
markt voldoen, maar bok een
strop voor de kweker".
Het verven van droogbloe-
FOTO: PR
men wordt steeds populair
der. Tot voor kort verkocht
Star Dried Flowers alleen ge
verfde bloemen die uit ande
re landen werden geïmpor
teerd. Sinds vorig jaar be
schikt het bedrijf over een ei
gen verfafdeling. Het proces
is simpel. Nadat de bossen
zijn gedroogd, worden ze één
of meerdere keren onderge
dompeld in een verfbad.
Vooral de kleur roze doet het
erg goed. Maar ook de vraag
naar blauw wordt steeds gro
ter.
CLARISSE BUMA
bos kalis c 9.60 9.20
braat bouw 880.00 880,00
bredero 5.00 0NG
bredero e 2.00 0NG
breevast 3.80 0NG
breevast c 3.60 0NG
brink mol
burg heytx 3450.00 3450.00
ctfvé 755.00 749.00
calvè e 755.00 749.00
CM pr 4200.00 4180 00
caM pr c 4200.00 4180.00
center pa c
chamotte
kbb c.pr. c
koppelpoort 208.50 208.20
krasnapols. 139.50 140 00
landrè glm 371.00 371.00
wol
beh c 36.60 36.50
macintosh 28.00 27.10
5720 57.00 medcoph. c 54.00 53.50
6.80 6.80
10.90 10.90
dordtse pr 210.00
dorp groep 35.20
econosto 144.50
emba 110.00
enral-non c 33.20
eriks c 233.00
fumess 56.00
gamma hold 58.00
gamma h pr 5.70S
getronics 24.60
geveke(gth)
md gans 2900.00 2900.00
iv a'dam 16.90
«ara 990.00 1000.00
«ara opr 132600. 130300.
«ara cop 13400.0 12900.0
moeara wb 14000.0 13800.0
vd mooten 30.50
45.00+ 45 50
multihoose 12.80
miinbouw c 393.00 393.00
naeff
41.20 41.80
na-r0f,'C494.00 492.00
nbm-bouw
251.00 249.00
n sprst c 8900.00 8900.00
142.00 142.00
385.00 389.00
NMB uitschieter
op gedrukte beurs
AMSTERDAM De fraaie
halfjaarcijfers van de Midden-
standsbank bezorgden dit
fonds gisteren een forse ruk
voorwaarts. Het bankaandeel
werd maar liefst 8,50 duur
der op 190 nadat NMB tegen
het sluiten van de markt de
cijfers publiceerde.
Voor het overige legden de te
genvallende Amerikaanse
handelscijfers hun schaduw
over het Damrak. Vooral de
internationale aandelen kre
gen er flink van langs. Zo
moest Akzo 2 terug naar
f 136,80. Hoogovens zakte, na
dat het staalfonds ook maan
dag al behoorlijke schade op
liep, eveneens 2 in tot 57,50.
Unilever werd ondanks de uit
stekende halfjaarcijfers 1,90
teruggezet naar 111,30. Ko
ninklijke Olie werd 1,60
goedkoper op ƒ231,70 en KLM
zag zich ruim 1 ontgaan op
f 32,60.
Cijfers VS: f
weinig effect
op Wall Streetll
NEW YORK De hal
de effectenbeurs in Net
heeft zich gisteren
getrokken van het te
lende Amerikaanse hai
kort over juni van 12,
jard dollar. De Dow J<
dex van dertig ind
fondsen steeg met 17,1
ten tot 2021,52 punten.
De handelscijfers zijn
dend slechter dan ve
De meeste economen
den op een tekort van
nabij de 10,9 miljard
waarbij een verwachte
me van de invoer vo
deel gecompenseerd
worden door een aanho
groei van de uitvoer.
Amerikaanse export
juni terug naar
dollar, terwijl de imj
record bereil
jard
naar 26,8
vijl de imjx
ïikte van 3S
