Mariënburgvereniging vindt stoppen
dialoog met Acht Meibeweging heilloos
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
kerk
wereld
beroepingen
„In christelijk
onderwijs moet
ommekeer komen"
„Meer toorn Gods
in evangelisatie"
Vrouw in ambt nog onbespreekbaar in Wereldraad
fieidóeSouAO/ii
A
weer
brievei
GcidacSotJMatii
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1988 PAGIti [J
Pastoraal project aids-patiënten Sao Paulo
SAO PAULO Op initiatief van de aartsbisschop van Sao
Paulo, kardinaal Paulo Evaristo Arns begint de Rooms-Katho-
lieke Kerk in Latijns-Amerika nog dit jaar met een pastoraal
project voor lijders aan aids. Naar schatting zal over vijf jaar
het aantal aids-patiënten in Sao Paulo zijn opgelopen tot 50.000
mensen. Ruim een miljoen mensen zal met het aids-virus ziin
besmet. Het project richt zich niet alleen op de lijders aan aids,
maar ook op hun familieleden. Het wordt gesteund door de bis
schoppenconferentie van Latijns-Amerika en de Latijnsameri-
kaanse afdeling van de RK hulpverleningsorganisatie Caritas.
„Beschuldiging Belgische paters grove leugen"
SAO PAULO De beschuldiging dat twee Belgische paters in
Brazilië betrokken zijn bij de illegale kinderhandel is een gro
ve leugen en heeft alleen maar te maken met de politieke
machtsstrijd in de plaats waar de paters werken.
Dit verzekeren de aanhangers van pater Gerard Olivier (61),
die in november zo goed als zeker zal worden gekozen tot bur
gemeester van het stadje Japaratuba in de noordoostelijke deel
staat Sergipe. Tegen Olivier en zijn collega Etienne Lemaire
(44) is een klacht ingediend door de 46-jarige Lucia Santos, die
vier jaar geleden een dochtertje bij de Belgische pater achter
liet dat kort daarop door een echtpaar in België is geadopteerd.
Zij beweert dat zij daarvoor geen toestemming had gegeven.
Ook één haar heeft
zijn schaduw
IKV: kerken
hebben
perestrojka nog
niet verwerkt
DEN HAAG Als IKV
hebben wij soms het ge
voel dat in Oost-Europa
meer begrip bestaat voor
de uitgangspunten van
het IKV-beleid dan in
onze eigen kerken, waar
het denkkader van voor
de 'perestrojka' en de
'glasnost' overheerst. Het
wordt hoog tijd dat de
kerken een analyse en
visie presenteren over de
actuele ontwikkelingen
in Oost- en ook in West-
Europa en hun beleid
daaraan aanpassen.
Dat zegt het Interkerkelijk
Vredesberaad in zijn vierde
voortgangsrapportage over
de relatie tussen het vredes
beraad en de negen deelne
mende kerken. Het IKV zegt
te streven naar bevordering
van de ontspanning tussen
Oost en West door vooral de
onderlinge contacten op alle
niveaus van de samenleving
te stimuleren. Volgens het
IKV hebben de kerken heel
wat kritiek op dit beleid. Het
IKV zou de schendingen van
de mensenrechten in Oost-
Europa uit het oog verliezen,
terwijl sommige kerken me
nen dat het IKV te kritisch
staat tegenover het Oosteuro-
pese socialisme en daardoor
het anti-communisme in de
hand werkt. Uit deze kritiek
blijkt volgens het IKV dat de
kerken te weinig oog hebben
voor zijn streven naar de ont
wikkeling van een 'civiele
samenleving' in Oost- en
West-Europa, waarin ruimte
is voor kritiek op schendin
gen van de mensenrechten.
Naar de mate waarin zo'n sa
menleving tot stand komt,
zal het anti-communisme in
het westen afnemen, zo ver
wacht het IKV.
De argwaan van de kerken
tegenover het IKV-beleid
blijkt ook uit het feit dat zij
hun eigen contacten met ker
ken en kerkelijke gemeenten
in het Oostblok afschermen
van het IKV. Het duidelijkst
is daarin de Nederlandse
Hervormde Kerk geweest die
expliciet aan het IKV de
vraag heeft voorgelegd, of
het een eigen beleid wil voe
ren of dat het zich als deel
van de kerken beschouwt en
zich dus wil schikken naar
het beleid van de kërken.
Voor het IKV is het ant
woord op deze vraag overi
gens geen probleem. Het
kreeg bij de oprichting in
1966 opdracht onder eigen
verantwoordelijkheid de ker
ken te helpen hun verant
woordelijkheid voor de vrede
beter na te komen.
Nederland** Hervormd* Kerk Aan
genomen naar Uitwijk-Waardhuizen
J. van Walsum, kand. te Ede; naar
IJzendoorn H.J. Donken, kand. te
Hardinxveld-Giessendam. Bedankt
voor Appelscha (toez.) P. Boekes-
teijn te Beilen.
Benoemd tot geestelijk verzorger
van ziekenhuis Lievensberg en psy
chiatrisch ziekenhuis 'Vrederust' te
Bergen op Zoom (per 1-11*88) mw.
T. de Nie. predikant voor buitenge
wone werkzaamheden (Secr. van de
Raad voor de Zending), wonende te
Oegstgeest. die deze benoeming
heeft aangenomen.
Beroepen te Zoutelande (toez.)
P Boekesteijn te Beilen; te Zeist
dr. M. Barnard te Broek in Wa
terland (part-time). Benoemd tot
pastoraal werker te Een en Een-
West (Dr.) (part-time) J.M. van
Wijk, kand. te Sliedrecht.
Gereformeerd* Kerken vrijge
maakt Beroepen te Lutten drs. T.P.
Nap. kand. te Groningen.
Gereformeerde Kerken vrijge
maakt Beroepen te Bruchterveld
drs.T.P. Nap, kand. te Groningen.
Beroepen te Zuidbroek en te
Ten Post l.c.m. Garrelsweer
drs.T.P. Nap. kand. te Gronin-
LANDSMEER Het besluit
van de bisschoppen om de
gesprekken met de Acht
Meibeweging af te breken is
teleurstellend en heilloos
voor de rooms-katholieke
kerk van Nederland. Dat
zegt het dagelijks bestuur
van de Mariënburgvereni
ging in een eerste reactie.
Maandag werd bekend dat de
bisschoppen voortzetting van
de dialoog met de Acht Mei
beweging, die 95 progressieve
katholieke organisaties ver
enigt, „momenteel onvrucht
baar" achten. De bisschoppen
verwijten de beweging onder
meer een onjuiste visie op het
katholieke kerkbegrip. De
Mariënburgvereniging, die
de vernieuwingen van het
tweede Vaticaans concilie le
vend wil houden, is met haar
4.000 leden één van de groot
ste participanten in de Acht
Meibeweging.
De vereniging meent dat de
bisschoppen een wezenlijk
element van het kerk-zijn
miskennen en uitschakelen.
„Juist als het gaat om de
vraag hoe de kerk zichzelf
moet begrijpen mag het ge
sprek niet worden geblok
keerd doordat een bepaalde
kerkopvatting als voorwaar
de wordt geëist. Zo verwordt
immers de dialoog tot dic
taat", aldus de Mariënburg
vereniging. Zij vindt het
„triest en kortzichtig" dat
door de „zeer formele opstel
ling" van de bisschoppen in
een levende gemeenschap
van gelovigen die zich van
hun verantwoordelijkheid
bewust zijn „bruggen worden
„Het is tijd voor een nieuwe schoolstrijd!", riep Floyd
McClung, leider van de de Nederlandse afdeling van
de wereldwijde evangelisatiebeweging Jeugd met een
Opdracht, vorig jaar uit. Jeugd met een Opdracht gaat
nu de daad bij het „Woord" voegen. Op 5 september
opent de stichting Evangelische Basisscholen, dochter
van Jeugd met een Opdracht, in Zuidoost-Amsterdam
haar deuren voor 85 evangelische kinderen. Twintig
kinderen kunnen wegens gebrek aan lokalen nog niet
geplaatst worden. In Arnhem ligt een tweede aan
vraag voor een basisschool bij de gemeenteraad. Wordt
Nederland een nieuwe schoolrichting rijker
EVANGELISCHE BASISSCHOOL
NIEUWE LOOT AAN
ONDERWIJSSTAM
De organisatie Jeugd met
een Opdracht zendt we
reldwijd kort-verband
zendelingen uit om het
evangelie te prediken.
Om zorg te dragen voor
het (Engelstalig) onder
wijs aan kinderen van de
zendelingen schoten van
af 1975 overal ter wereld
internationale christelij
ke scholen (ICS-en) als
paddestoelen uit de
grond: van huisonderwijs
aan vijf kinderen tot een
volwassen lagere school
voor honderd leerlingen.
Kenmerkend voor deze scho
len is „de plaats die inge
ruimd is voor God, waardoor
de maatschappij en de wereld
vanuit een andere gezichts
hoek bekeken en onderwe
zen worden" zegt Albert
Hoekstra (33), van de Stich
ting Evangelische Basisscho
len.
In de doelstellingen van de
school staat dat het basison
derwijs gegeven wordt „van
uit een evangelische levens
beschouwing waarbij de na
druk ligt op de persoonlijke
relatie met God door Jezus
Christus, als sleutel tot het
verstaan van de werkelijk
heid". Een tweede doel is dat
de leerlingen door dat onder
wijs zullen gaan evangelise
ren.
Door die grondslag wist de
stichting zowel de gedepu-
Albert Hoekstra
teerde staten van Noord-Hol
land als de gemeente Am
sterdam te overtuigen van
haar eigenheid, waardoor
rijkssubsidie mogelijk werd.
Die eigenheid wordt door
voorzitter drs K. de Jong
Ozn. van Unie School en
Evangelie ook niet ontkend:
„Evangelisch is een apart
kleurtje. Ik neem aan de
kleur van de Evangelische
Omroep. En die is anders dan
die van de NCRV."
De overheidserkenning had
voor Jeugd met een Op
dracht het verheugend ge
volg dat de bestaande onge
subsidieerde Internationale
Christelijke School in Am
sterdam haar poorten kan
sluiten.
Hoekstra is niet bang dat de
overheid via de subsidie in
vloed zal willen uitoefenen
op het lesprogramma, zelfs
niet via het vak geestelijke
stromingen. „Dat zullen we
duidelijk invullen vanuit
onze eigen identiteit. Als
daar vanuit de overheid com
mentaar op komt, zullen we
werkelijk de handschoen op
nemen", zegt hij.
Hoekstra wil nog geen uit
spraak doen over of er meer
evangelische bassisscholen op
stapel staan. In Arnhem
(waar Jeugd-met-een-Op-
dracht ook actief is met
evangeliseren) heeft de stich
ting een aanvraag ingediend,
die nog door de gemeente
raad en gedeputeerde staten
van Gelderland moet worden
goedgekeurd. Probleem is dat
er nog niet genoeg leerkrach
ten zijn.
Hij wil wel kwijt dat de
eventuele komst van meer
evangelische basisscholen af
hankelijk is van de toekom
stige ontwikkelingen binnen
FOTO: PERS UNIE
het gewone protestants-chris
telijk onderwijs. „Ik voorzie
dat er meer nieuwe evangeli
sche scholen zullen komen
als de christelijke basisscho
len zich niet willen confor
meren aan het gezag van de
bijbel en haar souvereiniteit
over alle terreinen van het
leven.
Het is niet onze eerste inten
tie het protestants-christelijk
onderwijs aan te vallen, maar
er zal wel een duidelijke om
mekeer moeten komen. Men
kent het meeste gezag toe
aan menselijke kennis en in
terpretatie in plaats van aan
de bijbel zelf. Dat is verscho
ven.' De Jong vindt dat „een
gevaarlijke opmerking". „Zij
hebben recht op een eigen
school, maar ze hebben geen
recht op anderen te katten;
onze grondslag is nog altijd
de bijbel."
Uitkijken naar een teken
In Texas is Maria Hemelvaart dit jaar Qp een bijzonder intense
wijze gevierd. Duizenden mensen kwamen bijelkaar om onder
het bidden van de Rozenkrans uit te kijken naar een teken van
Maria aan hemel. Dat gebeurde naar aanleiding van het getui
genis van enkelen dat ze een poosje geleden een teken aan
de hemel hadden gezien boven Lubbock, in de staat Texas.
FOTO: AP
BEHOUDENDE DUITSE
PROTESTANTEN:
TÜBINGEN In de evangelisatie moet de „toorn des
Heren" over al wat zondig is en alle ongerechtigheid die
de mens bedrijft, meer nadruk krijgen.
Dat bepleit de behoudende „conferentie van belijdende ge
meenschappen" in de Duitse Bondsrepubliek in een hand
reiking voor de evangelisatie, die is gepubliceerd in ver
band met de komende zitting van de synode van de Evan
gelische Kerk in Duitsland (EKD). Volgens de conferentie,
die meent dat het moderne Duitsland dringend behoefte
aan evangelisatie heeft, moet worden vermeden dat alleen
over de liefde van God voor de mens wordt gesproken en
dat de zondigheid van de mens wordt genegeerd of zelfs
De conferentie klaagt erover dat het Duitse volk zich „al
eeuwen in een proces van toenemend geestelijk verval"
bevindt. De Duitsers hebben in de loop der jaren alle bin
dingen aan het christelijk geloof van zich af proberen te
werpen en daarmee het recht verspeeld op de zegeningen
„waaraan wij ons geestelijk leven, onze historische roe
ping, onze zedelijke normen en de waarden van onze cul
tuur te danken hebben".
De conferentie beseft dat evangelisatie door de dubieuze
gedragingen van sommige evangelisten in een crisis is ge
raakt. Zij wijst daarbij vooral op de Amerikaanse televisie
predikanten die buitensporig veel aandacht besteden aan
zichzelf of de aantrekkelijkheid van hun programma.
Thema voor
Wereldraad:
Geest en
schepping
HANNOVER Het thema
van de assemblee (algemene
vergadering) van de Wereld
raad van Kerken in 1991 in
Canberra (Australië) luidt:
'Kom Heilige Geest, ver
nieuw de hele schepping'.
Hiertoe is gisteren door het
centrale comité van de We
reldraad in Hannover beslo
ten. Over de sub-thema's en
het percentage vrouwen tij
dens de assemblee zal later
een beslissing worden geno
men.
Oorspronkelijk luidde het
voorstel van de voorberei
dingscommissie voor het the
ma van de volgende assem
blee: „Kom Heilige Geest,
hernieuw het aangezicht van
de aarde". Het ammende-
ment van de anglicaanse
aartsbisschip John Habgood
werd uiteindelijk door het
centrale comité aanvaard,
daar van verschillende kan
ten bezwaren kwamen tegen
de woorden „aangezicht" en
„aarde". Volgens de kritiek
zouden deze termen te wei
nig doorzichtig ziin en reden
voor misverstanden kunnen
geven. De vier voorgestelde
sub-thema's zijn weer terug
gegeven aan de commissie
om opnieuw bekeken te
worden.
HANNOVER Het is
nog maar de vraag of er
in 1998, als het „oecume
nische decennium van
kerken in solidariteit
met vrouwen" ten einde
is, ook aanzienlijk meer
vrouwelijke predikanten,
priesters en bisschoppen
zullen zijn. Voor vrou
wen in de Derde Wereld
speelt deze discussie nau
welijks een rol en voor
de orthodoxe kerken is
de vrouw in het ambt
een taboe
Dat werd dinsdag nog weer
eens duidelijk in Hannover
tijdens de bespreking van het
decennium door het Centraal
Comité van de Wereldraad
van Kerken. De Wereldraad
heeft tijdens de vorige zitting
van het Centraal Comité in
januari 1987 de lidkerken op
geroepen tien jaar lang extra
aandacht te besteden aan de
positie van de vrouw, omdat
is gebleken dat het decen
nium voor de vrouw van de
Verenigde Naties (1975 -
1985) weinig tot geen invloed
heeft gehad op de situatie
waarin vrouwen binnen de
kerken verkeren.
De Wereldraad zal zich tij
dens het decennium zijn nek
uitsteken in verband met
seksueel geweld tegen vrou
wen. Hierbij kan ook op te
genstand in de kerken
worden gerekend, vooral als
de soms gebezigde theologi
sche rechtvaardiging van het
geweld ter sprake komt.
Het oecumenische decen
nium is net begonnen. Maar
duidelijk is al wel dat net als
bij het conciliaire proces van
gerechtigheid, vrede en be
houd van de schepping elk
land andere thema's aan de
orde stelt. Zo staat in Zuid-
afrika de bijdrage van vrou
wen in de strijd tegen apart
heid centraal en geven de
Latijnsamerikaanse vrouwen
prioriteit aan het verzet te
gen de macho-cultuur.
In Nederland is het decen
nium met Pasen begonnen.
Het is tot nu toe niet verder
gekomen dan een suggestie
voor een speciale liturgie. De
Nederlandse predikante M.J
van der Veen-Schenkeveld
uit Rijswijk, lid van het Cen
traal Comité, reageerde aan
vankelijk nogal sceptisch op
de plannen voor het decen
nium. Ze vreesde dat zowel
een conciliair proces als een
oecumenisch decennium te
veel van het goede zou zijn
voor veel mensen. „In Ne
derland zijn de belangrijke
punten van het decennium
opgenomen in het conciliair
proces, dus ik ben iets min
der sceptisch."
Wel dreigt volgens haar ook
het decennium te verzanden
in mooie woorden. „Er zou
wat meer actie moeten ko
men, harde maatregelen. De
Westerse kerken, mannen en
vrouwen, moeten bovendien
leren vanuit de onderkant te
denken en zich te verplaat
sen in de positie van onder
drukte vrouwen. En dat is
nog een hele oefening."
van der Veen-
FOTO: PERS UNIE
Stuivertje wisselen bij Vend
De wisseling aan de top van Vendex is zo geniaal, t
neer Anton" de ingreep zelf zou kunnen hebben be(
Vendex-topman Anton Dreesmann treedt om gezondhej
denen af ids voorzitter van de hoofddirectie en zal opi'
termijn worden benoemd als vice-voorzitter van de raaj
commissarissen. Een van de commissarissen, A.J.
die lange tijd deel heeft uitgemaakt van de hoofddirei
in die functie samen met Anton Dreesmann een „koif
koppel" vormde, volgt zijn vriend tijdelijk op en wordtL
jaar lang voorzitter van de hoofddirectie.
K.ROONPRINS prof.dr. A. van der Zwan, door jl
Dreesmann nog geen jaar geleden zelf bij het concern^
troduceerd als zijn troonopvolger maar kort geleden)
hem grondig verketterd, blijft als vice-voorzitter vj(
hoofddirectie zitten waar hij zit en zal zich de eersti
waarschijnlijk ook nauwelijks verroeren. Tegenover een
slaggever liet mevrouw Verhoef zich al ontvallen, da
een open vraag is of Van der Zwan haar man mettertiffl
opvolgen.
De nieuwe voorzitter van de hoofddirectie, Verhoef, u
veel meer dan een tussenpaus. Hij is weliswaar de eerstP
man van „buiten de familie Dreesman" in het honderd)
bedrijf, maar hij is de vertrouweling van zowel Anton a
mann als van de rest van de familie. Als spreekbuis v(
familie in de raad 'van commissarissen werd hij wel dfl
miliecommissaris" genoemd.
BOVENDIEN voert hij samen met Anton Dreesmann A
rectie over beleggingsmaatschappij Vede bv, waarin 49,ïl
cent van de aandelen van de familie is ondergebracht]!
hoef en Dreesmann zullen, nu ze min of meer stuivertjal
ben gewisseld, elkaar niet alleen ontmoeten bij hun bea
den als enerzijds voorzitter van de hoofddirectie en aP
zijds commissaris, maar ook als beheerders van het fait
kapitaal.
NAAR buiten toe zal de rust aan de top van Vendex v^.
pig zijn teruggekeerd. Nu de vertrouweling van de fa
Dreesmann het Vendex-concern gaat leiden zal er ongt,
feld ook spoedig meer duidelijkheid ontstaan voor de bcb
en het personeel van de 59 V D-warenhuizen. Aan
nancieel-economische situatie van de warenhuispoot 1*1
dertussen niets veranderd, al zal het bedrijf ongetujer
schade hebben geleden door de onverkwikkelijke verfje
lingen van de laatste weken. U
De commissarissen hebben nu de verzekering gegevebt
de heroverweging van het herstructureringsplan, u|
sprake is van het ontslag van 1400 mensen, op korte tejr^
zal worden afgesloten. Vervolgens zal het resultaat daL
worden ingebracht „in de interne overlegprocedures". fer
uit wordt in vakbondskringen de conclusie getrokkeai
niet meer wordt vastgehouden aan de versie van he'ri
met de 1400 ontslagen.
Dat neemt niet weg dat er ongetwijfeld nog moeilijk,
wellicht pijnlijke operaties voor de deur staan. Het is di.
zaak dat ook de verschillende vertegenwoordigingen vf
personeel binnen Vendex de onderlinge verhoudinga"
contacten op korte termijn drastisch verbeteren. R1
Overwegend
zonnig
DE BILT (KNMI) Een ho-
gedrukgebied boven onze om
geving bepaalt morgen nog
meestentijds het weer. Het ho-
gedrukgebied trekt het ko
mend etmaal langzaam rich
ting Duitsland, waardoor er in
de zuidoostelijke stroming de
temperatuur kan oplopen tot
24 graden in het noordwesten
en 27 graden in Limburg. De
komende nacht daalt de tem
peratuur tot een graad of 10.
Op nadering van een storing
boven Engeland neemt later
op de dag van het westen uit
de bewolking toe. De neersla
gactiviteit van deze storing is
pas na morgen, vooral het
weekeinde, van belang. Naast
af en toe zon zijn er dan enke
le buien en wordt het koeler.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor morgen
en vrijdag:
Zuid-Scandinaviëflinke perioden
met zon, in west-Noorwegen veel be
wolking. Middagtemperatuur rond 17
traden langs de zuidwest kust, 20 a
3 graden elders.
Britse Eilanden: morgen in zuidoost-
Engeland warm en vrij zonnig. Mid
dagtemperatuur rond 26 graden.
Overigens half tot zwaar bewolkt en
regen of buien, in het zuiden moge
lijk onweer. Middagtemperatuur van
17 graden in het noordwesten tot 21
in het zuidoosten.
Denemarken: vrij zonnig. Middag
temperatuur 20 tot 24 graden.
Benelux. Duitsland: overwegend zon
nig en warm zomerweer. Vrijdag
middag in de Benelux en het westen
van Duitsland mogelijk een onweers
bui Middagtemperatuur van 25 gra
den langs de Noordzeekusten tot 30
graden meer naar het zuiden
Alpengebied: zonnig. Vooral op vrij
dag vanuit het westen een toenemen
de onweersaktiviteit. Middagtempe
ratuur in de dalen en in het laagland
28 tot 34 graden.
Spanje, Portugal: donderdag overal
zonnig. Vrijdag voornamelijk in het
noorden van net Iberisch schierei
land meer bewolking en plaatselijk
regen of onweer. Middagtemperatuur
van 22 graden langs de noord- en
westkust tot 28 a 34 graden elders.
Landinwaarts in zuid-Spanje nog ho-
Italie, Joegoslavische kust, Grieken
land: zonnig. Landinwaarts hier en
daar een onweersbui in de namiddag
of avond, vooral in of bij bergstre
ken Middagtemperatuur meest tus-
WEERRAPPORT HEDENMORGE
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Klagenfurt h bi
Kopenhagen niei
Lissabon one
Mallorc
Malta
Moskou
v.bew 18 15:
^dagtemperatuur 1
i 35 graden.
Vorige maand ontving I
reactie, naar aanleiding
het bericht, dat België t
deratieve staat zou
Gesuggereerd werd,
derland wellicht ook
ratieve staat zou
worden, bestaande uit 1
N, Zuid-N en Vlaani
Enige nuancering hiervaf
op zijn plaats. Het is wl
treffender om in plaat*
Vlaanderen Noord-Bel®
noemen. Het hoeft
niet een bondsrepubliJK
worden; een bondsstaats
ook. Overigens zou W»
dan een Frans gewest kf/
worden, terwijl Brussejf'
tweetalig vorstendom z
nen zijp.
Mr. Nic Pleumekers,
DEN HAAG.