Congres werpt drempel op
tegen vri je wapenverkoop
„Ni Hao" van duizenden Chinezen
achtervolgt Operatie Draak
Kabinet Lubbers-II:
Succes of mislukking
CeidaeSouAa/nl
Kans op
celstraf
voor NSB-
weduwe
gering
HANDEL VUURWAPENS HEEFT
AVERECHTS EFFECT IN VS:
BINNENLAND
VRIJDAG 12 AUGUSTUS 1988 PAGINA
Harde wind bij
skütsjesilen
LEMMER Schipper Anne Tjerkstra
van Jou re heeft gisteren de voorlaatste
wedstrijd van het skütsjesilen gewon
nen. De zege op het IJsselmeer bij
Lemmer dankte de schipper aan een
voortvarende start, een doortastende
reactie op de chaos aan het begin van
de wedstrijd en aan de harde wind die
zijn schip als geen ander met een nood-
vaart naar de finish blies. In het alge
meen klassement zorgde zijn zege voor
weinig beroering: hij steeg van een ze
vende naar een zesde plaats. Bovenaan
het klassement staat, met nog één race
te gaan, Heerenveen met 33,8 punten.
Lemmer volgt met 34,8 punten, terwijl
Eernewoude een derde plaats bezet met
41,8 punten.
Vermoeide piloot
ziet snelweg aan
voor landingsbaan
LONDEN Een vermoeide gezagvoerder
van een Brits vliegtuig, die er meer uren
had op zitten dan was toegestaan, stond op
het punt zijn lijnvliegtuig neer te zetten
op een snelweg die hij aanzag voor de lan
dingsbaan van het vliegveld van Man
chester. De tweede piloot bemerkte de
vergissing en greep in. Enkele ogenblik
ken later landde het toestel zonder verde
re gevolgen op de juiste baan. Britse bur-
gerluchtvaart-autoriteiten hebben het be
richt bevestigd, maar wilden niet zeggen
om wat voor soort vliegtuig het ging, van
welke maatschappij het was, hoeveel
mensen erin zaten en wanneer het precies
gebeurde.
Verbannen Armeen
mag niet terug
MOSKOU De Armeense militant
Paroeir Ajrikjan, die vorige maand uit
de Sovjetunie werd verbannen, mag
niet terugkeren voor een open proces.
Dat heeft een Sovjetwoordvoerder
gisteren laten weten. Volgens hem
zou de Armeen er zelf om hebben ge
vraagd te worden uitgewezen en is er
geen reden hem terug te laten komen.
Eind juli werd Ajrikjan van zijn
staatsburgerschap beroofd en naar
Etiopië gestuurd. Daarvandaan is hij
naar het Westen gereisd. Ajrikjan
werd in maart gearresteerd wegens
het doorspelen van informatie aan
westerse journalisten over de onlusten
in Armenië en Nagorno-Karabach, de
Armeense enclave in Azerbaidzjan die
aansluiting zoekt bij Armenië.
Zuidafrika wil aansluiting
bij non-proliferatieverdrag
WENEN Een delegatie van de
Zuidafrikaanse regering onder lei
ding van minister van buitenlandse
zaken Pik Botha heeft vandaag met
Amerikaanse, Britse en Russische
diplomaten in Wenen besprekingen
gevoerd over toetreding tot het
non-proliferatieverdrag. Dit ver
drag is bedoeld om de verspreiding
van kernwapens tegen te gaan.
Landen die het ondertekenen, on
derwerpen zich aan controle door
het Internationaal Energie Agen-
schap (IAEA).
Het IAEA heeft tot taak erop toe te
zien, dat nucleair materiaal uitslui
tend voor vreedzame doeleinden
wordt gebruikt.
Handel krokodillen
en apen floreert
GENEVE De illegale handel
in bedreigde diersoorten, van
apen tot krqkodillen, is per jaar
goed voor een opbrengst van on
geveer twee miljard gulden. Vol
gens een VN-functionaris vinden
handelaren steeds nieuwe wegen
in hun pogingen controles van de
douane te doorstaan. De grootste
afnemers zijn particulieren met
een ietwat bizarre smaak ten
aanzien van huisdieren py
thonslangen, panters of jonge
krokodillen. Ook medische on
derzoekers zijn evenwel flinke
kopers van exotische en be
schermde diersoorten en tropi
sche dieren blijken ook een ge
wild kerstcadeau.
PSP-top wil referendum over
samenwerking met PPR en CF
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM Er wordt wellicht een referendui
houden onder alle 5500 leden van de PSP over de
of de partij zelfstandig aan de komende verkiez
moet deelnemen of moet streven naar een gemeens
pelijke lijst met PPR en CPN. Het partijbestuur za
voorstel van dien aard voorleggen aan het congre
eind november in Zuthpen bijeenkomt. Het referei
wordt eventueel gehouden in de eerste helft van febi
Het PSP-bestuur hoopt op deze wijze een einde te ni
aan een interne strijd die nu al jaren duurt en verm
lijk zeer nadelige gevolgen heeft gehad voor de PS!
pacifisten verloren bij de verkiezingen van 1986 de
van hun aanhang en gingen daardoor terug naar één
in de Tweede Kamer.
CPN en PPR hebben zich in het verleden fervente
standers getoond van een bundeling, van de klein-]
krachten.
ARNHEM De kans dat de
rechtbank in Arnhem de 73-
jarige weduwe Rost van Ton
ningen tot een onvoorwaarde
lijke gevangenisstraf veroor
deelt is gering. Volgens de
Arnhemse persofficier van jus
titie mr. P. Tideman zal de
rechtbank bij een eventuele
nieuwe veroordeling van Rost
van Tonningen waarschijnlijk
rekening houden met haar
leeftijd.
Mr. Tideman: „Persoonlijk zeg
ik in dit geval dat ik nog moet
meemaken dat een rechtbank
zo'n oud mens van in de ze
ventig veroordeelt tot een on
voorwaardelijke gevangenis
straf".
Naar aanleiding van een ge
rechtelijk onderzoek tegen de
weduwe van de voormalige
NSB-topman Rost van Ton
ningen besloot het Openbaar
Ministerie in Arnhem in juli
van dit jaar tegen de weduwe
verdere strafvervolging in te
stellen. Zij zou voor de recht
bank moeten verschijnen voor
het in bezit hebben van antise
mitische lectuur en het over
treden van de Wapenwet. Rost
van Tonningen heeft echter
bezwaar aangetekend tegen de
strafvervolging. De raadkamer
van de rechtbank zal het be
zwaarschrift op 4 oktober be
handelen.
(Van onze correspondent
Jq Wijnen)
WASHINGTON De
National Rifle Associa
tion (NRA), de machtige
belangenorganisatie van
wapenbezitters in de VS,
is met een felle adver
tentiecampagne in het
geweer gekomen tegen
mogelijke maatregelen
de aanschaf van wapens
in de VS te bemoeilijken.
Het is niet uitgesloten dat het
Congres binnenkort zeven
dagen wachttijd zal invoeren
die in sommige Amerikaanse
staten al van kracht is. Dat
betekent dat iemand die een
wapen wil kopen, een schrif
telijk verzoek bij justitie moet
indienen, die dan binnen ze
ven dagen vaststelt of die
persoon een crimineel verle
den heeft. Is dat het geval,
dan wordt diens aankoopver-
zoek afgewezen.
De maatregel betekent een
soort revolutie in een land
waar het vrije wapenbezit
min of meer in de grondwet
is geregeld. Of de schrijvers
van de Constitutie hebben
bedoeld dat iedere Ameri
kaan, en vooral iedere crimi
neel. vrijelijk met een pistool
op zak mag lopen is een an
dere vraag.
De NRA was aanvankelijk
een belangengroep voor
mensen die wapens wilden
dragen voor „de jacht of an
dere sportieve doeleinden."
Maar de afgelopen decennia
is de organisatie sterk van
dat pad afgeweken en heeft
zich tot tolk gemaakt van ie
dereen die vind dat hij onder
elke omstandigheden een
wapen mag bezitten en bij
zich mag dragen.
De criminaliteit in de VS
stijgt zo snel en het wapenbe
zit is zo algemeen geworden,
dat steeds meer mensen om
maatregelen vragen. Ameri
ka is overigens nog lang niet
toe aan een verbod op wa
pens, laat staan aan een alge
hele confiscatie ervan. Het
zal nog moeilijk genoeg zijn
Vietnam-oorlog
Vorige week betoogde voor
malige lid van het Ameri
kaanse Hooggerechtshof, Le
wis F. Powell dat de Consti
tutie zeker niet is geschreven
om „het schokkende aantal
moorden in dit land te bevor
deren." Hij rekende zijn ge
hoor van advocaten voor dat
tijdens de oorlog in Vietnam
58.021 Amerikanen zijn ge
sneuveld, maar dat in precies
dezelfde periode 70.000 Ame
rikanen door het gebruik van
vuurwapens in de VS om het
leven kwamen.
Joe Casey, commissaris van
politie in Nashville (Tenn) en
voorzitter van de Internatio
nale Organisatie voor Politie-
commisarissen (IACP), heeft
zich ook in het debat gewor
pen in een poging het Ameri
kaanse publiek ervan te
overtuigen dat de politie
sterk tegen het wapenbezit is
gekant. De NRA maakt in
haar advertenties de indruk
dat het tegenovergestelde het
geval is.
Casey wijst erop dat juist als
gevolg van het nagenoeg
vrije wapenbezit, de crimina
liteitscijfers in de VS veel ho
ger zijn dan in de westerse
democratieën waar het vrije
wapenbezit niet is toegestaan.
Jaarlijks worden 20.000 men
sen met vuurwapens gedood;
het aantal gewonden is vele
malen groter. Commissaris
Casey verklaart ook dat de
drugshandel in de VS zo snel
heeft kunnen toenemen om
dat de dealers en handelaars
vrijelijk over wapens kunnen
beschikken.
De NRA is natuurlijk geens
zins van plan haar strijd op
te geven. Maar ze vindt
steeds meer Amerikanen op
haar weg. Onder hen bevindt
zich niemand minder dan
president Ronald Reagan die
onlangs te kennen heeft ge
geven dat de vijftien dagen
wachttijd in Californië „zo'n
gek idee nog niet is." Reagan
herinnert zich blijkbaar nog
maar al te goed de vergeefse
moordaanslag die in 1981 in
Washington op hem werd ge
pleegd.
De Citroen AX en het Chinese platteland: een wereld van verschil.
AMSTERDAM Met
verse boterhammen pin
dakaas is gisteren de laat
ste groep Nederlandse jon
geren die heeft deelgeno
men aan een vierduizend
kilometer lange autotocht
dwars door de Volksrepu
bliek China op Schiphol
verwelkomd door familie
en vrienden. Hjer kwam
een einde aan, zoals equi
pe-leider Eric Verhaest
het noemde, „een droom
van een reis, die zeker
niet het karakter van een
vakantietocht had".
De grootste ontbering was wel
de enorme hitte geweest; door
de lage snelheid die de auto's
konden bereiken liep de tem
peratuur iri de auto's op tot
zo'n veertig graden. Hoeden
met ingebouwde ventilatories
wdren geen zeldzaamheid. J
Onder de naam „Operation
Dragon" (Operatie Draak)
hadden Citroen en Total ter
promotie van de Citroen AX
een spectaculaire autotocht
met honderd auto's georgani
seerd. De tocht begon op 17
juli en leidde in vier weken
van Hongkong naar Beijing
(Peking). Bedoeling van de
reis was honderdveertig Euro
pese jongeren tussen de acht
tien en dertig jaar kennis te la
ten maken met China. On
danks de vermoeienissen is
een team van de Nederlandse
ploeg graag bereid over zijn
ervaringen te vertellen. Maar
ten de Ruiter en Barbara
Scheltema, alletwee rechten
student in Amsterdam, hadden
al snel veel contact met een
Chinese student die bij hen in
de auto zat. Ze konden vrijuit
met hem praten over het dage
lijks leven in China en over de
politieke situatie. Barbara: „In
het begin was het best moei
lijk, omdat de verschillen gro
ter waren dan verwacht Als
we gegeten hadden, gooide
onze medepassagier zijn etens
resten uit het autoraampje op
straat. Dit bleek hij te doen
omdat we op het platteland
waren, en op plattelanders
wordt door stadsmensen
enorm neergekeken".
Met andere Chinezen hadden
de Nederlanders weinig con
tact. Maarten: „Doordat de ka
ravaan nauwgezet door politie
functionarissen in de gaten
werd gehouden, waren de con
tacten met de plaatselijke be
volking beperkt. In de dorpen
zelf mocht niet gestopt
worden. Jammer, want er wa
ren steeds tienduizenden Chi
nezen uitgelopen om ons te
kunnen zien. Stopte er toch ie
mand, dan gingen de sirenes
loeien en konden we pas weer
verder, als alle auto's weer
netjes achter elkaar en in de
juiste volgorde stonden opge
steld. De politiecontrole be
perkte zich niet alleen tot het
in gareel houden van de au
to's. Twee karavaanleden- die
aan het rondwandelen waren
over een markt, waar kikkers,
honden en gedroogde slangen
voor consumptie werden aan
geboden, merkten dat ze ge
volgd werden".
Het verschil in humor viel
Barbara en Maarten ook op.
Als iemand bijvoorbeeld werd
aangereden, lagen de omstan
ders in een deuk. Chinezen
zullen er alles doen om te
voorkomen dat ze zelf slacht
offer van een lachsalvo
worden. Ze willen ook niet dat
hun uitgemergeld kind gefoto
grafeerd wordt. Maarten en
Barbara vonden de Chinezen
die ze tegenkwamen wel bij
zonder vriendelijk en het Ni
Hao (hoe gaat het ermee?) was
niet van de lucht. Met al deze
indrukken nog vers in het ge
heugen vertrokken ze gisteren
van Schiphol naar Amster
dam. Op hun auto, die per boot
wordt vervoerd, moeten ze
nog even wachten. Die komt
pas eind september in Neder
land aan.
CHRISTA VAN DER HOFF
BERGBEKLIMMERS DOOD
IN ZWITSERSE ALPEN
ZERMATT Bij ongevallen tijdens beklimmingen in de Zwit
serse Alpen zijn zeker vier mensen omgekomen, onder wie een
van de bekendste Zwitserse berggidsen. De 49-jarige gids Candi-
de Praling en een onbekende vrouw die hem vergezelde kwa
men woensdag om bij de beklimming van de Weisshorn in het
zuidwestelijke kanton Wallis.
Door de dikke mist konden hun stoffelijke overschotten pas gis
teren worden geborgen. Praling, verzorgde de afgelopen twintig
jaar de opleiding van andere gidsen in het gebied. Op de gevaar
lijke noordzijde van de Matterhorn werd woensdag een Oosten
rijkse/klimmer dood aangetroffen. Reddingsfunctionarissen van
Air Zermatt verklaarden gisteren het lijk te hebben gevonden
van een Fransman die was neergestort bij het beklimmen van
de top van de 4.477 meter hoge Matterhorn. Er wordt nog ge
zocht naar twee Italiaanse klimmers die al verscheidene dagen
worden vermist.
De kalveren op deze f
worden letterlijk naar
slachtbank geleid,
dieren behoren tot in
taal veertienduizend
beslag genomen kalve
uit de buurt van
Westduitse Munster,
ker vierduizend van
dieren zijn met gevaa
ke hormoonprepar.
ingespoten. Zij wor
afgemaakt en vervolc
vernietigd, omdat
vlees niet geschikt is v
fconsumptie.
FOTO: I
ECONOMIE GROEIT, MAAR WERKGELEGENHEID NIET
DEN HAAG Maandag
gaat het kabinet de laatste
hand leggen aan de be
groting voor 1989. Zelden
zullen ministers gecon
fronteerd zijn met zulke
tegenstrijdige gegevens.
Uit de zogeheten voorlopi
ge cijfers van het Centraal
Planbureau blijkt dat het
beleid van Lubbers-II
enerzijds een doorslaand
succes is, maar dat ander
zijds van een faliekante
mislukking moet worden
gesproken.
Eerst de mooie kant van de
medaille. Dank zij de loonkos
tenmatiging, die mogelijk ge
maakt is door de consequente
lastenverlaging, trekt ons land
ten volle profijt van de opbloei
van de wereldeconomie. De
Nederlandse export zal vol
gend jaar naar verwachting
met vijf procent toenemen,
waardoor de totale economi
sche groei kan uitkomen op 2,5
procent. Dat is veel, vergele
ken bij het half procent van
1987 en de nog geen twee pro
cent van dit jaar.
Ook de investeringen in ma
chines en gebouwen zullen
fors aantrekken. Het CPB re
kent op een groei met vier
procent, twee keer zoveel als
dit en vorig jaar. Ook dat is
opmerkelijk, wanneer men
zich realiseert dat het kabinet
begin dit jaar de subsidies op
investeringen (Wir) vrijwel
heeft afgeschaft.
Dank zij deze ontwikkelingen
kan ook volgend jaar de koop
kracht van werknemers en
uitkeringstrekkers op peil blij
ven. Ook de toenemende infla
tie, die wordt „geïmporteerd"
uit vooral de Verenigde Sta
ten, zal geen spaak in het wiel
steken. De sociale premies
kunnen zover omlaag, dat al
leen daardoor al de aantasting
van de koopkracht door de in
flatie wordt gecompenseerd.
Keerzijde
Maar nu de keerzijde van de
medaille, die de van vakantie
terugkerende ministers met
aanzienlijk minder genoegen
zullen bekijken. De werkloos
heid gaat zoals het er nu naar
uitziet volgend jaar niet friet
50.000 personen omlaag maar
met hooguit 15.000. Hetzelfde
wordt verwacht voor 1990. En
dat zou betekenen dat het
tweede kabinet-Lubbers
slechts iets lager eindigt dan
waar het begonnen is, name
lijk met 670.000 werklozen.
De belangrijkste oorzaak daar
van is dat economische groei
tegenwoordig niet meer syno
niem is met een groei van de
werkgelegenheid. Daf komt
vooral doordat de automatise
ring nog steeds doorgaat, met
als gevolg dat investeringen
niet alleen werk scheppen
maar ook doen verdwijnen.
Daarbij komt dat zich aanzien
lijk meer mensen melden op
de arbeidsmarkt dan in 1986
was verwacht.
Tot nu toe werd deze ontwik
keling meer dan goedgemaakt
door een toeneming van het
aantal deeltijdbanen. Aan die
groei lijkt nu echter een einde
te komen. De wet Vermeend-
Moor bijvoorbeeld, op grond
waarvan een bedrijf subsidie
krijgt als het een langdurig
werkloze in dienst neemt,
creëert weliswaar nog steeds
banen, maar vernietigt tegelij
kertijd gewone werkgelegen
heid. Werkgevers hebben ont
dekt dat deze wet hen in staat
stelt op goedkope wijze vacatu
res te vervullen.
Het Jeugdwerkgarantieplan,
dat schoolverlaters op gang
moet helpen, is nog altijd niet
echt op gang gekomen. En van
een algemene arbeidstijdver
korting is al bijna helemaal
geen sprake meer, sinds de
werkgevers daar als (bijna)
één man voor zijn gaan liggen.
Rampzalig
Voor twee ministers is deze
gang van zaken bijna rampza
lig: Ruud Lubbers en Jan de
Koning. De premier had be
loofd dat het aantal werklozen
aan het einde van zijn tweede
ambstperiode omlaag gebracht
zou zijn van 700.000 tot
500.000. Bovendien had hij
daar zijn politieke lot aan ver
bonden. Als dit doel niet be
reikt zou worden, zou hij een
andere baan gaan zoeken.
Die laatste belofte moge Lub
bers dan afgezwakt hebben
(hij acht zich niet meer gebon
den aan het jaar 1990), hij kan
moeilijk zeggen dat een daling
met slechts dertigduizend
werklozen een aanvaardbaar
resultaat is. Jan de Koning is
als minister van sociale zaken
rechtstreeks verantwoori
voor de gang van zaken
arbeidsmarkt. Zijn medi
kers staan voor de ondanl
taak een verhaal te schi
waarmee de bewindsman
zo dadelijk de oppositie
het lijf kan houden. i
Een mogelijkheid is dal
kabinet de nieuwe def
van werkloosheid gaat h
ren. Het Centraal Bureau
de Statistiek heeft im
vastgesteld dat de daadw
lijke werkloosheid al ond
500.000 ligt. Eén derde v;
mensen in de kaartenba
van de arbeidsbureaus
als het erop aan komt ni(
schikbaar voor een baan.
Lubbers en De Koning he
tot nu toe altijd geweigerd
van deze „truc" te bedien
De verwachting is dan oo
zij in plaats daarvan oj
mogelijke manieren 2
proberen de groei vai
werkgelegenheid te bev
ren. De belastingmeev,
die het gevolg zijn van d
nemende economische
bieden de mogelijkheid
geld uit te trekken vooi
dergelijk beleid. De K(
heeft al eens ruiterlijk t
geven dat ook in de over!
sector veel meer deeltijd!
gecreëerd zouden m
worden. Lubbers en hij
nen daaraan toevoegen,
zij ook al eerder gedaan
ben, dat werkgelegenheii
gestimuleerd maar niet
dwongen kan worden,
moet een kabinet anders
dan proberen de omstarn
den voor het bedrijfslev
gunstig mogelijk te make
RIK IN 'T l
Premier Lubbers.
FOTO: MILAN KONVALfl
