Norgerhaven doorbreekt
gevestigde mannenorde
iiföiS
Officier eist
zeven jaar tegen
Rara-verdachte
CDA kritiseert Evenhuis
LGt [NNENLAND
CcicbcSomaitt
DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1988 PAGINA 3
Werkloosheid met
II 2.400 gestegen
;N HAAG De werkloosheid is in
met 12.400 gestegen tot 686.400. Zo-
onder mannen 7.200) als onder
iuwen 5.200) steeg de werkloos-
d ten opzichte van de maand ervoor.
ministerie van sociale zaken en
rkgelegenheid heeft de werkloos-
1*1*1 tlscijfers gisteren bekend gemaakt.
e' d juli vorig jaar telde ons land nog
000 werklozen. Het is gebruikelijk
in juli de werkloosheid stijgt. Dat
it voor een deel omdat veel school-
tato laters dan op zoek zijn naar werk.
ir de afgelopen maand was de stij-
volgens het ministerie beduidend
ler dan gezien voorgaande jaren
d verwacht.
;ing'r
1 re 'n.
Twee doden door
treinongelukken
BREDA Op een overweg in Uden-
hout is gistermiddag een personenauto
onder de stoptrein Tilburg-Den Bosch
gekomen. Daarbij kwam de bestuurder
van de auto om het leven. Hij negeerde
de rode knipperlichten bij de spoorweg
overgang. Beide sporen werden door het
ongeluk versperd. De reizigers werden
gedurende ruim anderhalf uur met bus
sen vervoerd. Eerder op de dag verloor
een 13-jarige jongen uit Breda het leven
toen hij bij het nieuwe station Prinsen
beek op zijn fiets door een goederen
trein werd geraakt. Volgens de Bredase
politie was de jongen onder een gesloten
halve overwegboom doorgekropen.
Mannen hebben meer vrije tijd dan vrouwen
DEN HAAG - De verschillen
in vrije tijd tussen mannen en
vrouwen zijn de afgelopen 25
jaar nauwelijks veranderd:
evenals in het begin van de ja
ren zestig moeten vrouwen het
nog steeds met minder vrije
tijd doen dan mannen.
In een studie die in opdracht
van de Emancipatieraad en
het Sociaal en Cultureel Plan
bureau is gemaakt staat dat
mannen gemiddeld 48,4 uur
per week vrij hebben, vrou
wen 44,1 uur. Het verschil,
wordt in hoofdzaak veroor
zaakt door vrouwen die meer
dan twintig uur per week bui
tenshuis werken. Die besteden
naast hun baan meer tijd aan
taken binnenshuis dan wer
kende mannen.
De verschillen zijn ook terug
te vinden bij de jeugd. Meisjes
van twaalf tot achttien jaar
hebben gemiddeld 38,6 uur
vrij, jongens 43,2 uur. Dit komt
doordat meisjes vaker dan jon
gens bij huishoudelijke kar
weitjes worden ingeschakeld.
Het is dan ook niet denkbeel
dig dat ook komende genera
ties vrouwen vooral voor huis
houdelijk en verzorgend werk
verantwoordelijk blijven.
De afgelopen jaren is ook de
wijze van besteding van de
vrije tijd vrijwel niet veran
derd. Vrouwen doen nog
steeds minder aan sport dan
mannen, maar het verschil
wordt kleiner, aldus het on
derzoek. Nog steeds is er een
groot verschil in de keuze van
de sport. Mannen kiezen voor
al voor wedstrijdsporten, vrou
wen voor rercreatiesporten.
Vrouwen zijn nog steeds sterk
ondervertegenwoordigd in po
litieke, sociale en vakorganisa
ties. Zij lezen meer boeken dan
mannen, kijken minder naar
de televisie en luisteren meer
naar de radio dan mannen.
Vrouwen met een betaalde
baan besteden hun vrije tijd
actiever en gevarieerder dan
huisvrouwen. Werkende vrou
wen brengen ook een groter
deel van hun vrije tijd buitens
huis door.
FNV: Taxibedrijven
verhalen schade
op chauffeurs
UTRECHT - Volgens de vervoersbond FNV
laten steeds meer taxibedrijven hun chauf
feurs in loondienst opdraaien voor schade
aan de wagen. Dwars tegen wettelijke maat
regelen en de cao-bepalingen in is een wild
groei aan „eigen-risico" regelingen ontstaan
waarbij ondernemers de schade op de chauf
feurs verhalen door bedragen van 250 tot
soms 1.250 gulden op hun loon in te houden.
Volgens de cao kan de chauffeur alleen voor
schade aansprakelijk worden gesteld als
hem opzettelijke en grove nalatigheid ver
weten kan worden. Woordvoerder P. Peters
van de werkgeversorganisatie FNOP be
stempelt het verhaal van de Vervoersbond
FNV als overdreven.
Woerden ontwerpt
verkeersmilieukaürt
WOERDEN - Directeur-ge
neraal Reij voor de milieu
hygiëne van het ministerie
van VROM heeft in Woer
den de eerste verkeersmi-
lieukaart in ontvangst geno
men. In zo'n kaart worden
de geluidshinder- en lucht
verontreinigingsaspecten
van het verkeer op de we
gen in de betreffendê ge
meente in kaart gebracht.
De Woerdense verkeersmi-
lieukaart is niet alleen de
eerste in Nederland, maar
waarschijnlijk in de hele
wereld. Woerden is een van
de 21 gemeenten die aan
het project hebben willen
meewerken.
ederland
ikoord met
""ibmst nieuwe
beu nbassadeur
triname
'SN HAAG - Nederland
officieel in met de
mst van ir. Cyrill Ram-
ioor als nieuwe ambas-
leur van Suriname,
ewel de Surinaamse
ibassade in Den Haag
I or eft verklaard niets te
he !ten van de komst van
r t€ mkisoor.
derland en Suriname zijn
ni€ uime tijd vertegenwoordigd
veest door tijdelijk zaakge-
ligden. Ambassadeur Van
uten moest begin januari
17 Paramaribo verlaten op
chuldiging van inmenging
1 binhenlandse aangelegen-
en. Nederland verzocht
or ctrop om terugtrekking van
Surinaamse zaakgelastigde,
rlo Spier.
;in maart werd drs.J. B.
ekman kort voor het be-
van minister Van den
>ek aan Suriname tot nieu-
ambassadeur in Paramari-
benoemd. De laatste Suri-
ambassadeur in Ne
land was Henk Heidweil-
die op 25 juni 1985 werd
jggeroepen en later minis-
van buitenlandse zaken
Itijd
orthals Altes
il hogere straf
>or vervalsen
sspoort
I'N HAAG Minister
rthals Altes (justitie)
de maximumstraf op'
vervalsen van pas-
brten en andere reisdo-
2®S]nenten verhogen van
ee tot vier jaar. De mi-
ter heeft de Tweede
z mer voorgesteld om
Wetboek van Straf-
hèjfcht in die zin te wijzi-
-Jmi
■scl
het in bezit hebben van
[vals paspoort en het uitle-
ervan wordt in het voor-
van,-de minister expliciet
fbaar' gesteld. Met de ver-
'ng van de strafmaat .wordt
tevens mogelijk verdach-
van het misdrijf in voorlo-
hechtenis te nemen.
'thals Altes motiveert zijn
rstel door te wijzen op de
losieve groei van het inter-
onaal personenverkeer en
grote belang van het pas-
rt. ook als het gaat om legi-
atie bij de banken,
n paspoort is dan ook een
begeerd document, waar
op grote schaal frauduleu-
handelingen worden ver-
ït. Vreemdelingen komen
een vervalst Nederlands
document het Koninkrijk
nen of trachten ermee
;ang tot andere landen te
gen. Ook bij smokkel van
dovende middelen en ter-
sme wordt misbruik van
lerlandse reisdocumenten
laakt", aldus Korthals Al-
n slotte is een belangrijke
en om gebruik te maken
een vals paspoort het féit
dit door financiële instel
len in Nederland wordt
vaard als legitimatiebewijs
geldhandelingen. Het be
ft geen betoog dat alles in
werk moet worden gesteld
fraude met reisdocumen
tegen te gaan", aldus de
lichting van de minister,
de uitreiking van het reis-
ument zullen voortaan
wijzingen worden gegeven
r de wijze waarop voorko-
n kan worden dat het in
keerde handen valt. Ook
worden vermeld dat bij
lissing verhoogde leges
.huldigd is voor een
uw paspoort.
26 VROUWEN ALS GEVANGENBEWAARDER
N VANDAAG
NORGERHAVEN - In
1984 moest een kwart
van het personeel van de
'penitentiaire inrichting
Norgerhaven' door be
zuinigingen afvloeien.
De kansen om de man
nenmaatschappij in het
gevangeniswezen te
doorbreken en meer
vrouwen in alle functies
aan te stellen leek voor
goed bekeken. Adjunct-
directeur R.G. de Boer-
Wierda heeft vanaf het
moment dat ze in dienst
kwam, vijf en half jaar
geleden, op alle mogelij
ke manieren geprobeerd
meer vrouwen in dienst
te krijgen. Toen vorig
jaar toestemming voor de
uitbreiding van de in
richting met 96 cellen
kwam, zag ze haar kans.
Opnieuw voerde ze haar
argumenten voor positie
ve discriminatie bij aan
stelling van vrouwen
aan: een beter evenwicht
tussen het aantal man
nen en vrouwen in
dienst waarborgt een ho
gere kwaliteit van het
werk en een betere
werksfeer.
Het was niet de gewoonte
vrouwelijke bewaarders in
dienst te nemen. „We hadden
wel eens één vacature, maar
dan neem je geen vrouw aan.
Wat moet die nu beginnen
tussen al die mannelijke col
lega's. Personeelsleden en
ook de gedetineerden natuur
lijk, letten erg op elkaar. Als
er dan een tussen zit die an
ders is, dan gaat-ie over de
tong. Dat is een gevolg van
die typische mannencultuur
hier. Een vrouw zou het erg
moeilijk krijgen", zegt me
vrouw De Boer. Er zijn in
Norgerhaven wel vrouwen
die maatschappelijk werk
doen of onderwijsprojecten
begeleiden, maar die zitten
buiten de dagelijkse sfeer.
Penitentiaire inrichtingswer
kers moeten in ploegendien-
In de strafinrichting
Norgerhaven in Veen-
huizen komen op 1 sep
tember 21 vrouwen te
gelijk stage lopen. Ze
beginnen dan ook met
behoud van hun uitke
ring de studie inrich
tingswerk (iw) aan de
middelbare beroepsop
leiding in Groningen.
Een aantal maanden la
ter komen er nog eens
vijf vrouwen in Nor
gerhaven in dienst die
de mbo-iw-opleiding al
in de zak hebben. De
vrouwen worden peni
tentiair inrichtingswer
kers (piw'ers). Tot nu
toe zijn in die functie
alleen mannen be
noemd. „Norgerhaven
heeft de gevestigde
mannenorde doorbro
ken," stellen adjunct-
directeur, mevrouw
R.G. de Boer-Wierda en
functiebegeleider A.S.
Duursma vast.
Adjunct-directrice R.G. de Boer-Wierda en functiebegeleider A.S. Duursma.
sten werken en zitten de vol
le tijd tussen de gedetineer
den, „op de flank", zoals de
verblijfsafdelingen worden
genoemd.
Niet vechten
De meeste gedetineerden zijn
wel gewend aan vrouwelijke
piw'ers. In gevangenissen in
het Westen zijn die al sinds
1980 in dienst. Mevrouw De
Boer heeft haar collega's daar
ook gevraagd naar de erva
ringen met vrouwelijke pi
w'ers. Die verhalen hebben
haar alleen maar onder
steund in de gedachte dat
vrouwen in dienst de sfeer
zouden verbeteren.
„We willen de gedwongen
verblijfssituatie voor de gede
tineerden toch in een zo na
tuurlijk mogelijke omgeving
laten verlopen. Vrouwen ho
ren er dan bij. Mannen onder
elkaar moeten stoer doen en
laten hun emoties niet zien.
Ze vertalen die in agressie.
Als je hier vrouwen neerzet,
dan heb je kans dat ze die
emoties op een andere ma
nier verwerken. Piw'ers zijn
er voor de beveiliging, maar
ook voor de bejegening van
gedetineerden. En die laatst
genoemde taak is minstens zo
belangrijk als de beveiliging.
Een vrouw wordt niet zo
gauw agressief benaderd als
een mannelijke bewaker. Ze
gaan er toch vanuit dat vrou-
De gevestigde mannenorde in
Norgerhaven wordt doorbro
ken.
wen lichameljk niet sterk
zijn, dus zullen ze niet vech
ten, maar eerder praten. Het
is bekend van de politie, dat
burenruzies eerder zijn be
slecht wanneer er een agente
bij komt. Ook in een café
worden rellen vaak geweld
loos opgelost wanneer er een
agente bij komt".
Positieve actie
Adjunct-directeur De Boer
kreeg het voor elkaar dat
Norgerhaven officieel een
van de instellingen werd van
het 'project van positieve ac
tie', dat wil zeggen dat vrou
wen voorrang krijgen. Ook
in de toekomst worden vaca
tures bij voorkeur door vrou
wen vervuld. „We zoeken
heel bewust naar gekwalifi
ceerde vrouwen, zodat we
toegroeien naar een even
wichtig personeelsbestand".
Tegen de 'positieve actie'
groeiden overigens nogal wat
weerstanden, maar mevrouw
De Boer heeft die „keurig af
gewimpeld" met haar welo
verwogen argumenten. De
weerstanden varieerden.
„Vrouwen hebben geen li
chamelijke kracht en als er
ruzies ontstaan, dan moeten
de mannelijke bewaarders
eerst de vrouwelijke collega's
verdedigen. Zij komen niet
megr aan het kalmeren van
de gedetineerden toe". Een
ander vooroordeel was:
„Vrouwen zijn te kwetsbaar,
al die mannen missen hun
vrouwen en gaan de vrouwe
lijke piw'ers als seksobject
zien". Heel bekend is de
angst dat vrouwen als bewa
ker „een bedreiging zijn voor
de mannelijke collega's, er
zullen excessen ontstaan".
Uit die weerstanden heeft de
directie onder meer afgeleid
dat er ook onder de mannen
nog heel wat emancipatie
werk moet worden verricht.
De tyeer Duursma: „Het ver
trouwen in elkaar moet
groeien. De mannen hier
moeten geëmancipeerd
FOTO'S: BERT JIPPES
worden. Alle vooroordelen
moeten bespreekbaar
worden. Dat is het belang
rijkste".
Scholing
Ondanks alle weerstanden
werden er voorlichtingsmid
dagen gehouden waar in to
taal 550 vrouwen op af kwa
men. Er werden afspraken
gemaakt over de voorwaar
den waaronder de vrouwen
in dienst zouden komen. Na
een aantal bijeenkomsten en
een snuffelstage bleven er
tenslotte 21 vrouwen over.
„Veel vrouwen hadden hoge
verwachtingen, maar ze
schrokken soms van de passi
viteit van het werk. Ook de
onregelmatige werktijden
zijn niet aantrekkelijk. En
deeltijdwerk is voorlopig or
ganisatorisch nog niet haal
baar".
De interne opleiding werd
ongeschikt geacht, omdat het
ministerie van onderwijs die
niet erkent. Daarom krijgen
alle 21 vrouwen nu een ge
wone mbo-iw. Met dat pa
piertje op zak kunnen ze, ook
als ze de gevangenis de rug
toekeren, overal terecht. Op
1 september begint hun stage
in Norgerhaven. Op 1 april
volgend jaar komen ze volle
dig in dienst. „Norgerhaven
gaat een moeilijk jaartje tege
moet", zegt mevrouw De
Boer.
MARSCHA VAN NOESEL
Gebruik clenbuterol beperkt
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Veehou
ders mogen diergenees
middelen die de stof clen
buterol bevatten voortaan
alleen nog maar in huis
halen met een schriftelij
ke verklaring van de die
renarts. Hiertoe heeft mi
nister Braks van land
bouw gisteren besloten.
De maatregel gaat onmid
dellijk in.
clenbuterol steeds vaker op
een oneigenlijke manier wordt
gebruikt. Hiermee bedoelt
Braks dat veehouders hun die
ren, vooral kalveren, clenbute
rol niet alleen als hoestmiddel
toedienen maar ook als middel
om de vet/vlees-verhouding te
beïnvloeden.
Voortaan moeten veehouders
een verklaring van hun die
renarts vragen, waarin staat
dat het middel nodig is voor
de behandeling van zieke kal
veren. Clenbuterol was tot nog
toe vrij verkrijgbaar.
De Consumentenbond opende
begin deze week de aanval op
clenbuterol omdat de bijwer
kingen van dit middel niet be
kend zijn.
KNOLLEN
Reuze-proefvaart
Met deze enorme hete-luchtballon wil Henk ten Brink één dezer
dagen een recordvlucht gaan maken. Het enorme gevaarte dat
vijftig meter hoog is heeft een dubbeldeksmand, waarin straks
vijftig mensen in moeten. Gisteren bleef het nog beperkt tot zes
personen, die door 25 miljoen liter hete lucht werden opgetild.
Naast de grote ballon een normale eenpersoonsballon, met
800.000 liter hete lucht.
FOTO: ANP
Klaar voor de sloop
De restanten van de uit zee geborgen chemicaliëntanker Anna
Broere liggen in de 8e Petroleumkaven van Rotterdam op het
ponton Giant 2 klaar voor de verkoop. Vanmorgen hebben de 11
tot 12 belangstellende sloopbedrijven aan boord een kijkje geno
men. Zij konden tot 2 uur vanmiddag een bod uitbrengen; de
hoogste bieder zou het wrak terstond krijgen. Rijkswaterstaat
schat de opbrengst, mede door de gestegen staalprijzen, op en
kele tonnen. De bergingsoperatie heeft het rijk ongeveer 15 mil
joen gulden gekost.
FOTO: ANP
AMSTERDAM De Am
sterdamse officier van jus
titie mr. A. van der Kerk
heeft gisteravond een cel
straf van zeven jaar geëist
tegen de Rara-verdachte
R. R. De officier van justi
tie achtte wettig en over
tuigend bewezen dat R.
betrokken is geweest bij
ten minste zes aanslagen
die de afgelopen jaren on
der de Rara-vlag of ande
re actiegroepen zijn ge
voerd. De rechter doet op
24 augustus uitspraak.
„De gepleegde misdrijven zijn
misdrijven van terroristische
aard. De ernst van de gepleeg
de feiten en de gigantische
schade en de enorme maat
schappelijke onrust die door
de aanslagen zijn gepleegd,
dienen het uitgangspunt te
vormen van de op te leggen
straf," zo motiveerde mr. Van
der Kerk de strafmaat. „Dat
een bedrijf als de Makro, door
een hele serie terreuraansla
gen uiteindelijk murw ge
maakt, besluit zich uit Zuid-
afrika terug te trekken, ge
dwongen door grof geweld, is
een klap voor de rechtsorde,
onafhankelijk van de morele
vraag of de Makro in Zuidafri-
ka thuishoort of niet". Volgens
de officier heeft de aanslag bij
Elba, begin dit jaar, het politie
onderzoek op het spoor van R
gebracht. Op het dak van de
paspoortfabriek werden jerry
cans met brandstof gevonden,
die verbonden waren met ex
plosieve ladingen. Vingeraf
drukken op de jerrycans zou
den onmiskanbaar die van R
zijn.
Voor het eerst sinds zijn arres
tatie in april legde R. een ver
klaring af. Tijdens de verho
ren heeft hij zich beroepen op
zijn zwijgplicht. „Ik zou mijn
positie meteen duidelijk stel
len. Ik ben een sympathisant
van de.Rara, maar als dat tot
een veroordeling leidt bent u
de eerste rechter die politiek
denken strafbaar stelt. De
Rara heeft ons laten zien dat
verzet mogelijk is. Wat is dat
lullige brandje bij de Makro
vergeleken bij één druppel
zwart bloed. De 150 miljoen
schade is maar eën schijntje
vergeleken bij het geld dat het
westen uit de drie continerttën
zuigt".
Advocaat Bakker Schut voer
de aan dat het openbaar rfiinis-
terie en de politie na dé arres
tatie in april een publieke het
ze hebben gevoerd. „En dat
terwijl zeven voormalige ver
dachten inmiddels een brief
hebben gekregen dat ze niet
meer worden vervolgd. Het
ging er het LTC niet om straf
bare feiten op te sporen, maar
om het linkse politieke verzet
te liquideren".
Vandalisme in schoolgebouw
LEIDEN De basisschool De
Schakel aan de Storm Buy-
singstraat is gisteren het doel
wit van vandalen geweest.
Surveillerende agenten troffen
rond half negen „een onbe
schrijflijke rotzooi" in het
schoolgebouw aan. De achter
deur was niet afgesloten
„MIDDEN- EN KLEINBEDRIJF ZAAK VOOR MINISTER"
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De CDA-
fractie heeft geen al te
hoge dunk van de nota
„Ruim baan voor onder
nemen" die VVD-staatsse-
cretaris Evenhuis (econo
mische zaken) heeft ge
schreven over het mid
den- en kleinbedrijf
(MKB). Volgens de chris
ten-democraten besteedt
Evenhuis géén of veel te
weinig aandacht aan tal
van belangrijke zaken.
Het CDA vindt het MKB
trouwens te belangrijk om
te laten behartigen door
een staatssecretaris. Bij de
volgende kabinetsforma
tie moet deze sector in de
portefeuille van de minis
ter worden opgenomen.
Daarop vooruit lopend heeft
het CDA alvast een eigen
MKB-nota gepubliceerd, ge
titeld „Mag het iets meer
zijn?" en geschreven door
het Tweede-Kamerlid H.J.
Schartman. Deze doet een
groot aantal aanbevelingen.
Zo vindt hij dat het midden-
en kleinbedrijf moet kunnen
profiteren van deregulering:
eenvoudiger procedures, uni
forme vergunningen, minder
leges, minder kosten en
vooral minder enquêtes en
andere verplichtingen tot in
formatie waaraan de onder
nemer thans nog moet vol
doen.
Verder meent Schartman dat
de vestigingswetgeving een
voudiger moet worden, door
de voorschriften voor detail
handel, bedrijven en de ho
reca samen te voegen. Ook
pleit hij voor een fusie van
de hoofdbedrijfschappen
handel en ambacht, waarbij
de ondernemers-organisaties
NCOV en KNOV afwisse
lend de nieuwe voorzitter
kunnen leveren. De bran
ches moeten zelf opleidingen
vo^j* vakdiploma's opzetten,
die op hun verzoek dóór de
overheid verplicht kunnen
worden gesteld. In de CDA-
nota wordt voorts gesteld dat
de (in 1982 afgechafte) subsi
die voor renovatie van ver
ouderde winkelcentra moet
herleven.
De ondernemersorganisaties
voor het midden- en*kleinbe-
drijf zijn gematigd positief
over de CDA-nota. Een be
langrijk winstpunt is volgens
het Koninklijk Nederlands
Ondernemersverbond
(KNOV) de bijzondere aart-
dacht voor de kwalitatieve
betekenis van het midden-
en kleinbedrijf.
Het Nederlands Christelijk
Ondernemersverbond
(NCOV) vindt het positief
dat het CDA als grootste re
geringsfractie een samen
hangende visie heeft ont
vouwd. „Dat komt de politie
ke duidelijkheid ten goede",
a^ius het NCQV.
