Speedboten over de schreef
Atrazine in Rijn en
Maas aangetroffen
Aantal kinderen bepalend voor
kans op baarmoederhalskanker?
Slagers vinden eten
kalfsvlees niet riskant
DEZE ZOMER MEER ERGERNIS DAN OOIT
pbrengst eigen
irijdrage AWBZ
lanzienli jk hoger
Inbreng anonieme
getuigen te groot
GiNA BINNENLAND
SaidócQowutnt
DINSDAG 9 AUGUSTUS 1988 PAGINA 3
ienzame
amingo
oor de enorme re-
enval werd
i de dierentuin
Emmen maar
én flamingo-kuiken
ibarer eboren. in plaats
zacht^n de, tien
;t en
Bn kreeg het dier
een e naam van de re-
toen engod Pluvius.
dat ier wordt hij ge-
eewelDecj met 9epureerd
1, waaart
Oud-burgemeester
Baron Van Tuyll overleden
WARMOND In zijn woonplaats War
mond is afgelopen zaterdag oud-burge
meester van Utrecht, Hans Georg Inun-
dat Baron van Tuyll van Serooskerken,
op 71-jarige leeftijd overleden. Baron
Van Tuyll, op 20 mei 1917 in Zuylen ge
boren, was van 1970 tot 1974 burge
meester van de Domstad. In de jaren
daarvoor vervulde hij die functie in
Zoetermeer, Wisch en Ruurlo. Van 1980
tot juni 1987 was hij Staatsraad in bui
tengewone dienst. In het jaar na de
Tweede Wereldoorlog was hij hoofd van
de afdeling sociale dienst bij de Staf van
de Bevelhebber der Binnenlandse
Strijdkrachten. Verder is hij voorzitter
geweest van de rijkscommissie voor de
monumentenzorg en van de Monumen-
tenraad.
Succes voor broers
Zwaga bij skütjesilen
WOUDSEND Schipper Jeen Zwaga
heeft gisteren met het Eernewoudster
skütsje de zevende race van het skutsje-
silen op het water bij Woudsend op zijn
naam gebracht. Hij drukte zijn schip een
„zeildikte" eerder over de finish dan
zijn broer Rienk Zwaga met het Leeu
warder skütsje. De jury moest er aan te
pas komen en riep uiteindelijk het
skütsje van Eernewoude tot winnaar
uit. Als derde eindigde Jelle Reyenga
van het Lemster skütsje. Lemmer be
houdt door de derde plaats de koppositie
in het algemeen klassement met 12,8
punten. Tweede staat Lodewijk Meeter
van Huizum en derde Tjitte Brouwer
van Heerenveen.
Hof: twee jaar cel voor
moeder doodgeslagen kind
DEN HAAG Het gerechtshof in Den
Haag heeft de 27-jarige M. L. P. vanmor
gen veroordeeld tot twee jaar cel omdat
zij op 22 oktober 1986 in haar woonplaats
Rotterdam niets deed toen haar vriend
haar driejarig dochtertje doodsloeg. Het
vonnis is overeenkomstig de eis van de
procureur-generaal. De vrouw was door
de rechtbank in Rotterdam tot een jaar
cel veroordeeld, maar in hoger beroep ge
gaan omdat ze vond dat ze niet mede
plichtig was. Ze zou uit angst voor haar
vriend niets hebben kunnen doen. Het
hof verwierp dat en verweet de vrouw
dat ze haar zorgplicht als moeder had
verzaakt. De vrouw wist dat haar vriend
gewelddadig was. Ze is bovendien volle
dig toerekeningsvatbaar verklaard.
RIJSWIJK De slagers vinden de oproep die de Consumen
tenbond gisteren deed om voorlopig geen kalfsvlees te eten,
veel te voorbarig. De Consumentenbond vreest voor schadelijke
gevolgen van het anti-hoestmiddel Clenbuterol, dat ook als
groeimiddel wordt gebruikt. De adjunct-secretaris van de Ne
derlandse Ambachtelijke Slagers (NAS), de heer W. van den
Brink, vindt dat de Consumentenbond vaag is over de hoeveel
heden en de concentratie waarin Clenbuterol in kalfsvlees
voorkomt. Over het risico dat het eten van kalfsvlees met zich
meebrengt, liet hij zich niet uit. Het ministerie van landbouw
en visserij onderzoekt al enige tijd of Clenbuterol schadelijk is
voor mens en dier. Men verwacht de uitslag van het onderzoek
pas over enkele maanden.
AALSMEER „Speed
boot belandt in Katwijkse
tuin"; „Speedboten ma
ken water onveilig". De
twee berichten die na het
zonnige weekeinde onder
deze koppen de kranten
haalden, duiden op een
/oortijaarlijks terugkerend ver
geste schijnsel op onze binnen-
ussis< wateren. Zodra het weer
en is wat mooier wordt en de
zijn ruim één miljoen water-
ider sporters in ons land hun
Daa bootje afduwen, starten
nflict ook de eigenaars van
speedboten hun motor; de
zich schippers van deze snel-
idafr heidsmonsters lappen niet
zelden de snelheidslimie-
i ten aan hun laars, veroor
zaken met hun vele pk's
op 's lands waterwegen
veel ergernis en zelfs ge
vaarlijke situaties,
st< Dit jaar lijkt het erger te zijn
mige groepen van de Rijkspo
litie te Water door bezuini
gingen getroffen onderbe
zet zijn. Volgens adjudant J.
Delhaas van de groep Aals
meer gaat dat onherroepelijk
ten koste van de mogelijkheid
om op het water te surveille
ren en schippers met gevaar
lijke methoden terecht te wij
zen. „Vooral op mooie dagen,
als we op het water te maken
hebben met topdrukte,
wreekt zich ons gebrek aan
mankracht. Op achttien for
matieplaatsen heb ik vier va
catures; en dat in tijden van
extreme drukte in zo'n groot
gebied, dat valt niet mee".
Ontheffing
Lekker hard scheuren over het water, kan en mag lang niet overal. Alleen al op het IJsselmeer
zijn de afgelopen paar dagen tientallen eigenaren van speedboten beboet.
foto: pr
So\ d;
ooit, zo wordt op verschil-
3j»pnde posten van de Rijkspoli-
[u lie te Water gesignaleerd. De
nlitie heeft zich voorgeno-
strenger te gaan letten
'óp de snelheden van deze bo
ten. Absolute koploper in het
aantal processen-verbaal is de
groep Lelystad van de Rijks
politie te Water. Volgens ad
judant Boterhoek zijn op za
terdag, zondag en maandag
samen meer dan dertig eige
naren van snelle boten op de
bon geslingerd.
,Maar dertig is voor ons al
lang geen uitzonderlijk aantal
meer vaartuigen zouden heb-
ben, konden we zó het dubbe-
ai le aantal verbaliseren", aldus
Boterhoek. De groep Lelystad
""fneeft onder meer het IJssel-
de Randmeren onder
alhaar beheer, waar de politie
(desgewenst een dagtaak zou
hebben aan de speed-'
"[boten, als er geen andere be
langrijke zaken zouden zijn.
I.Veel indruk lijkt een boete
van 60 tot 120 niet te ma
ken. Sommige mensen heb
ben het geld er kennelijk voor
over om zo hard te kunnen
varen. Het lijkt ze niets te
kunnen schelen als ze voor de
zoveelste keer worden be
keurd", aldus Boterhoek.
Hinderlijk
Voor de Randmeren geldt in
het algemeen een snelheidsli
miet van meestal negen en
soms zestien kilométer per
uur, waar gezien de drukte in
het gebied streng de hand aan
wordt gehouden. Op grote de
len van het IJsselmeer geldt
geen limiet, maar worden
veel bekeuringen uitgedeeld
voor hinderlijk snel varen op
te korte afstand van andere
waterrecrecreanten. Dat is
ook wat opperwachtmeester
J. Kremers, commandant van
de post Sneek de laatste tijd
opvalt aan het vaargedrag
van vooral speedboot-eigena
ren. „Ik was dezer dagen bij
de haven van Heeg, daar viel
ik van de ene verbazing in de
andere. Keer op keer stuiven
die boten de haven uit, om
pieren heen die ze niet kun-
der dat er geen ongelukken
zijn gebeurd", aldus Koster.
Op vrijwel alle binnenwate
ren in ons land doen zich in
cidenten voor met materiële
en soms ook persoonlijke
schade. Zo sloeg zondag een
roeiboot om op de Rijn bij
Leiden toen twee speedboten
daar op topsnelheid langsvoe-
ren tijdens een wilde wed
strijd die uiteindelijk door de
politie kon worden afgebro
ken. Door de golfslag en zui
ging die zulke vaartuigen
met topsnelheden van soms
wel honderd kilometer per
uur teweeg brengen on
dervinden niet alleen water
sporters last. Ook de oevers
van rivieren, kanalen, vaar
ten en meren lopen schade op.
Avonduren
Rijkspolitie te Water kiezen
snelheidsmaniakken in toene
mende mate ook de avond
uren uit voor hun escapades.
Zo klapte afgelopen zondag
tegen half elf 's avonds in de
buurt van Katwijk een snelle
speedboot op de Kant, waarbij
de „berijders" gewond raak
ten. ,,'s Avonds willen deze
mensen nog wel eens lekker
de gashendel open trekken,
want dan is er zogenaamd
toch geen politie meer te
zien", klaagt opperwacht
meester Koster in Sneek, die
van het recente geval in Kat-
wijks heeft gehoord en soort
gelijke gevallen kent. Hij ge
looft dat het inzetten van ex
tra mankracht of het verho
gen van de boetes weinig uit
haalt.
„De regels zijn op zich goed.
We hoeven ons niet neer te
leggen bij de excessen; feit is
dat die ook op de weg niet uit
te bannen zijn. In het verkeer
op het water én op de weg zul
je helaas altijd roekeloos ge
drag tegenkomen".
Dat neemt niet weg dat som-
Het gebied waar Delhaas op
doelt, de Midden-Randstad,
wordt ruwweg begrensd door
Amsterdam, Haarlem, Hoek
van Holland, Rotterdam en
Woerden. Een enorm gebied,
dat door de Rijkspolitie te
Water onmogelijk met veer
tien mensen te beheren is, als
er niet nauw samengewerkt
zou worden met korpsen „te
land". „Je kunt nu eenmaal
niet achter elke boom een
agent zetten, maar feit is dat
je wel voortdurend ogen te
kort komt". De maximums
nelheden op de drukke vaar
wegen in de Midden-Rand
stad variëren van vijf tot
twaalf kilometer per uur. Op
de Kager Plassen zijn gebie
den waar onder bepaalde
voorwaarden met speedboten
veel harder mag worden ge
varen. Voorwaarde daarvoor
is een ontheffing die door de
gemeenten in het gebied
wordt afgegeven voor eenie
der die behalve een vaarbe
wijs ook kan laten zien goed
verzekerd te zijn tegen scha
de.
Een verplicht vaarbewijs zou
voor eigenaren van speedbo
ten volgens Frank Jibben van
het Koninklijk Nederlands
Watersport Verbond (KNWV)
weinig zoden aan de dijk zet
ten, „omdat je van niemand
een schipper kunt maken
door hem een papiertje te ge
ven". Hij is er daarom niet
rouwig om dat de overheid
heeft afgezien van het voor
nemen om voor de plezier-
vaart een verplicht klein
vaarbewijs in te voeren. „Wij
denken dat je altijd een cate
gorie idioten houdt die zich
van regels niks aantrekt".
ARJEN VAN DER SAR
TRECHT De verho
op ng van de maximum ei-
agte' n bijdrage voor mensen
AWBZ-instellingen
vo erpleeghuizen, psychia-
"r'va ische ziekenhuizen) in
>g"!83 heeft veel meer op-
ileverd dan de 100 mil-
julden die ermee
erd beoogd: in 1984 al
!2 miljoen meer dan in
182 en in 1986 ruim 460
Den. Dit is ook veroor-
akt doordat het aantal
ensen dat de bijdrage
oet betalen sterk is ge
sgen.
irloes Tolsma constateert dit
een door het Nederlands
ïtrum Geestelijke volksge-
ndheid (NcGv) uitgegeven
idie over de gevolgen van de
[en bijdrageregeling voor
ychiatrische patiënten. Per
tiënt hangt de bijdrage af
n diens inkomen. Iedereen
elk geval 313 gulden
per maand over ter vrije beste
ding. Dit bedrag is even hoog
als het„zakgeld" in de Alge
mene Bijstandswet.
Volgens Tolsma is de financië
le situatie van de patiënten
vergeleken bij die van voor
1983 extra sterk achteruitge
gaan. Per psychiatrisch zie
kenhuis kunnen de bedragen
sterk verschillen. Het ene zie
kenhuis brengt bij voorbeeld
wel kosten in rekening voor
het beheren van het geld van
patiënten, het andere niet.
Ook de bedragen die de pa
tiënten moeten betalen voor
bij voorbeeld de kapsalon, het
stomen van kleren, schoenre
paratie, kijk- en luistergeld en
het drinken van koffie lopen
sterk uiteen.
Van verschillende kanten is
de laatste jaren betoogd dat pa
tiënten die op kosten van de
AWBZ worden verpleegd van
wege hun penibele financiële
situatie zich niet optimaal
kunnen voorbereiden op te
rugkeer in de maatschappij.
EKNOLLEN
tunics HwJpetJ crew
rev/oon met hum
baasje MÊÊ-
Heuvels
Deze heuvels, gevormd door autowrakken, zijn veel lager dan de
Alpentoppen die de wielrenners in de Tour de France moesten
beklimmen. Maar of het net zo gemakkelijk gaat, wordt door
deze twee fietsers in het westelijk havengebied van Amsterdam
sterk betwijfeld. Die rijden er gewoon omheen.
foto: dijkstra
Man verdronken Een 41-
jarige man uit het Drentse
Zweeloo is in een recreatiepias
nabij een camping in Rolde
verdronken. Het slachtoffer,
dat niet kon zwemmen, was
met twee kennissen het water
ingegaan. Zo'n 20 meter van
de kant raakte hij in moeilijk
heden. Terug aan de kant is,
door metgezellen, nog vergeefs
reanimatie toegepast.
Ruim honderd uur discodansen voor zeehondencrèche
Een uitgelaten stemming gisteren in de discotheek Alcazar in Puttershoek. Acht jongens en vier
meisjes proberen daar 102 uur (vijf dagen en nachten) non stop te discodansen. Behalve een ver
melding in het Guinness Record Book levert het de jongeren een geldbedrag op dat is bestemd
voor de zeehondencrèche in Pieterburen. foto: anp
EUROPESE COMMISSIE HONOREERT KLACHT
DEN HAAG De Nederland
se Staat heeft in een strafzaak
in 1982 het beginsel van „een
eerlijk proces" overtreden
door het bewijs alleen te base
ren op verklaringen van twee
anonieme getuigen. De Euro
pese Commissie voor de Rech
ten van de Mens heeft dezer
dagen unaniem een klacht van
de Maastrichtse advocaat mr.
T. Spronken hierover gehono
reerd.
Het Europese Hof voor de
Rechten van de Mens zal uit
eindelijk moeten oordelen of
ons land inderdaad het in arti
kel 6 van het Verdrag tot be
scherming van de rechten van
de mens neergelegde beginsel
van fair trial heeft overtreden.
Die uitspraak kan nog één a
twee jaar op zich laten wach
ten. Het ministerie van justitie
onthoudt zich zolang van een
uitspraak. De zaak waarover
mr. Spronken procedeerde
was die van de Joegoslaaf Slo
bodan K. die in 1982 zes jaar
kreeg voor een gewapende
overval in Baarn. K. werd tot
in hoogste instantie veroor
deeld op grond van de verkla
ringen van twee anonieme in
formanten, die hun kennis ook
nog eens niet direct als oogge
tuigen hadden opgedaan maar
„van horen zeggen".
Zij waren dermate bang voor
wraakoefeningen dat ze niet
in het openbaar durfden te ge
tuigen: de één legde een ver
klaring af bij de rechter-com-
missaris, de ander alleen bij de
politie. De verdediging kreeg
de identiteit van de getuigen
niet te horen en slechts twee
van de veertien schriftelijk in
gediende vragen werden toe
gelaten. De Europese Commis
sie voor de Rechten van de
Mens keurt de handelwijze
van de Nederlandse overheid
unaniem af. Daar put de advo
caat hoop uit voor het verdere
verloop van de zaak. Ze hoopt
dat het Hof de vraagtekens die
de commissie nu nog openlaat
zal invullen. De commissie
keurt niet het gebruik van
anonieme getuigen op zich af:
dat heeft ze ook in het verle
den tóegelaten evenals het feit
dat de getuigen geen ooggetui
gen waren. Maar daarbij moet
wel, in het licht van een eer
lijk proces, heel nadrukkelijk
sprake zijn van méér bewijs
dan alleen de anonieme ver
klaringen en dat was in de
zaak van K. niet het geval.
RIJSWIJK De Samen
werkende Rijn- en Maas
waterleidingbedrijven
RIWA hebben bij een on
derzoek van het Rijn- en
Maaswater het bestrij
dingsmiddel atrazine aan
getroffen. Omdat de mee
tresultaten van de ver
schillende laboratoria nog
niet geheel overeenstem
men, is een nauwkeurig
onderzoek begonnen naar
de juistheid van de metin
gen. Tevens wordt het on
derzoek naar het voorko
men van atrazine in het
drinkwater intensiever
uitgevoerd.
Atrazine is een onkruidverdel
ger die veel wordt gebruikt in
de snijmaïsteelt. Nergens werd
de norm van de Wereldge
zondheidsorganisatie twee
microgram per liter bena
derd. Niettemin liggen sommi
ge gevonden meetresultaten
toch nabij de EG-norm voor
drinkwater, 0,1 microgram per
liter. Dat maakt hernieuwd
onderzoek noodzakelijk, con
cluderen de RIWA, het minis
terie van miliebeheer en de
Vereniging van Exploitanten
Waterleidingbedrijven in
Nederland Vewin in een giste
ren gemeenschappelijk uitge
geven verklaring.
Het Keuringsinstituut voor
Waterleidingartikelen KIWA
in Nieuwegein zal een uitge
breid onderzoek gaan verrich
ten naar het voorkomen van
bestrijdingsmiddelen in het
oppervlakte- en grondwater
dat voor de drinkwatervoor
ziening wordt gebruikt, alsme
de in het daaruit bereide
drinkwater. Aanleiding hier
voor was de ontdekking van
bentazon in het Rijnwater na
een lozing door BASF.
Ook lichaam
stuurman Anna
Broere geborgen
IJMUIDEN Met het over-
brengen van het stoffelijk
overschot van de tweede
stuurman naar IJmuiden is
gisteren de berging van de
chemicaliëntanker Anna Broe
re voltooid. Het lichaam van
de 48-jarige J. van Egmond uit
Rijnsburg was aangetroffen op
de ingedrukte brug van het
schip. Ook tijdens een eerdere
bergingspoging, toen de tanker
door het breken van twee
staalkabels ijlings op de zeebo
dem moest worden terugge
plaatst, was het stoffelijk over
schot al op die plaats gelokali
seerd. Maar het lichaam kon
toen niet worden geborgen in
verband met mogelijke lekka
ge van gevaarlijke lading.
Extra onkosten
voor student
niet vergoed
DEN HAAG Minister Deet-
man van onderwijs is niet van
zins studenten uit lagere inko
mensgroepen financieel scha
deloos te stellen als zij worden
aangeslagen voor dertig gul
den aan administratiekosten
wegens gespreide betaling van
het verschuldigde collegegeld.
In antwoord op schriftelijke
vragen van het kamerlid Wor
rell (PvdA) zegt de minister
dat universiteiten en scholen
voor hoger beroepsonderwijs
veelal met de banken hebben
afgesproken dat in het geheel
geen administratiekosten in
rekening worden gebracht.
Maar als er toch betaald moet
worden, is dat op twee gron
den gerechtvaardigd, aldus de
minister. Als de student het
collegegeld wel in één keer
zou kunnen betalen maar per
maand gaat betalen, levert
hem dat rentevoordeel op. Dat
wordt afgeroomd met de ad
ministratiekosten. Een student
die het geld niet in één keer
kan opbrengen, zou het bedrag
volgens het oude stelsel
moeten lenen en dat kost ren
te. In plaats daarvan worden
administratiekosten geheven.
LEIDEN - Tot nu toe is
het aantal voldragen
zwangerschappen niet be
schouwd als belangrijke
factor bij het ontstaan van
baarmoederhalskanker.
Het onderzoek waarvan
vorige week in het British
Medical Journal de resul
taten werden gepubli
ceerd, mag om deze reden
„opzienbarend" worden
genoemd, aldus de Leidse
gvnaecoloog dr. Trimbos.
Volgens Trimbos zijn bekende
factoren voor het ontstaan van
kanker aan de baarmoederhals
het hebben van wisselende
partners, de leeftijd van het
eerste seksueel contact en ro
ken. Deze factoren hebben te
maken met het vermoeden dat
een seksueel overdraagbare vi
rusaandoening verantwoorde
lijk is voor deze vorm van
kanker. Bij wisselende contac
ten is de kans om besmet te
worden groter en op jeugdige
leeftijd blijkt de vrouw gevoe
liger voor een dergelijke be
smetting. Bovendien kan ro
ken op zich van invloed zijn
op de algehele weerstand te
gen besmettingen.
Bij deze bekende factoren
heeft zich volgens het Britse
onderzoek ook de factor van
het aantal kinderen gevoegd.
Nu is het volgens dr. Trimbos
bij een langdurig onderzoek
als het Britse - sinds 1971 wer
den ruim honderdduizend
vrouwen tussen 16 en 59 jaar
onderzocht - erg moeilijk het
onderzoek „gezond" te hou
den. Als vrouwen die vaker
bevallen zijn van een kind een
grotere kans hebben op baar
moederhalskanker, hoeft niet
.zonder meer het aantal beval
lingen van invloed te zijn.
Vrouwen met meer kinderen
zijn - statistisch - ook ouder
dan vrouwen met minder kin
deren. „Wil je de conclusie
van het Britse onderzoek dus
verrassend noemen, dan moet
je met de cijfers zorgvuldig
omgaan", aldus Trimbos.
Het Britse onderzoek gaf ook
aan dat het aantal doden door
kanker in de borsten, de eilei
ders en de baarmoederwand
afneemt naarmate de vrouwen
megr kinderen hadden gekre
gen. Deze gegevens zijn niet
opzienbarend, aldus dr. Trim
bos. De eierstokken worden
maandelijks hormonaal ge
prikkeld, behalve tijdens
zwangerschappen. Bij veelvul-
diger zwangerschappen is de
irritatie daarom geringer. Om
die reden is het ook verklaar
baar dat kanker aan de eier
stok minder vaak voorkomt
bij pilgebruik. Kanker aan de
baarmoederwand die ontstaat
in het slijmvlies vindt zijn oor
zaak in hormonale afwijkin
gen. Die afwijkingen komen
vaker voor bij vrouwen die
onvruchtbaar zijn.
