'finale
i iiiï
km
mwmz
m
Nr.30
Kruiswoordraadsel
ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1988 PAGINA 23
ieK
Oplossing vorige puzzel
Het spreekwoord luidt: Van vrees tot
haat is een korte weg.
De winnaars van puzzel 29 zijn:
Mej. A.M. Visser, Willem van der Vel-
denweg 43, 2451 BA Leimuiden.
A.M.G. van Heybergen, Zeestraat 7,
2211 XA Noordwijkerhout.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 30 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
HORIZONTAAL:
1. Lomp voorwerp.
8. Soort
bekendmaking.
15. Alvorens.
16. Edelgas.
18. Speelruimte tussen
hoeveelheden.
19. Stad in Duitsland.
20. Vlak deel boven de
achtersteven van
schepen.
22. Makker.
23. Danspartij.
24. Wijfje v.e. kanarie.
25. Insekt.
27. Drinkgelegenheid.
28. Rund.
29. Citroenkruid.
31. Sleepnet om
gevogelte te vangen.
33. Muzieknoot.
34. Beroep.
35. Legerafdeling.
37. Hulpzeil.
39. Soldatenrugtas.
42. Deel v.e. boom.
43. Hoofdbestanddeel
van metselspecie.
45. Spoedig.
46. Bijbelse naam.
48. Waterkant.
49. Metalen staaf.
50. Telwoord.
51. Bittere vloeistof.
52. Kikvorsachtig dier.
53. Oosteuropeaan.
54. Nederlands
persburean (afk.).
55. Door, met (Latijn).
57. Japanse munt.
59. Kippenziekte.
61. Jongeling van
zeldzame
schoonheid (fig.).
63. Vrouwelijk rund.
65. Deel v.e.
schouwburg.
67. Hoogste punt.
68. Voorbeeld.
70. Onbezonnen.
71. Muzieknoot.
73. Kleurling.
75. Hink.
77. Gelukkig nieuwjaar
(afk.).
78. Kunstprodukt.
80. Ogenblik.
82. Verdwenen.
83. Voorzetsel.
84. Superieur, meerdere.
86. Zangvogel.
89. Belangrijkste van de
vijf steden der
Filistijnen.
90. Plant.
92. Bewijs aan een
couponblad.
93. Verrukkelijk.
94. Verhoogd voetpad
naast een rijweg.
95. Brandstof voor
vliegtuigen.
VERTICAAL:
1. Linkerkant v.e.
schip.
2. Schertsende
bijnaam.
3. Deel van de
uitwendige hals.
4. Luchtblaasje in
water.
5. Bijwoord.
6. Vol sap.
7. Oplosmiddel voor
vettem
8. Soort hond.
9. Bloedarmoede.
10. Voorzetsel.
11Mannelijk schaap.
12. Droesem.
13. Gelijkmatig.
14. Afzondering voor
geestelijke
verdieping en gebed.
De twee sleutelwoorden zijn
en
Naam
Adres
Postcode iWoonplaats
Welke twee sleutelwoorden vormen de lettert
uit de vakjes 56 81 44 95 82 13 39 86 64 49 en
52 53 14 85 10 71 47 65 28 88?
17.
Soort takel.
44.
Begrip.
20.
Muzieknoot.
47.
Bloeiwijze.
21.
Oude lap.
48.
Stijging van de
24.
Water waarin zout
waterstand.
opgelost is.
54.
Lange smalle tafel
26.
Meubelstuk.
langs de muur v.e.
29.
Sporeplant.
keuken.
30.
Onderdeel v.e.
55.
Zuigbuisje.
tenmspartij.
36.
Geboden bedrag.
Door de behoefte
31.
Klopje.
38.
32.
Rekenkundig
vereist.
vraagstuk.
60.
Kweekplaats van
34.
Geluiddempend
motoronderdeel.
bepaalde gewassen
in de tropen.
36.
Houten drinkkom.
62.
Kloosterlinge.
38.
Kerkdorp.
63.
Sleepnet.
40.
Roofvogel.
64.
Gelofte.
41.
Schrijfkosten
(Latijn).
66.
68.
Bij voortduring.
Wit bloempje.
43.
Toekomstig officier.
69.
Sneeuwstorting.
72. Verdovingsmiddel.
74. Dwaas.
76. Uitdrukking van
ontkenning.
77. De gezamenlijke
huisgenoten.
79. Staketsel van
bamboe voor de
visvangst.
81. Slangvormige vis.
83. Land in Afrika.
85. In goede
lichamelijke
conditie.
87. Hofpersoon in
vroegere jaren.
88. Kledingstuk.
89. Brandstof.
91. Karaat (afk.).
93. Op deze wijze.
Kecskemet
Door de vele toernooien met louter
topspelers is het met de aandacht voor
de mindere, maar zeker interessante,
evenementen droevig gesteld. In par
tijen tussen échte schakers zijn vaak
loodzware strategische gevechten of
theoretische discussies aan de orde.
Hoe mooi dit ook allemaal is, het gro
te publiek wil ook wel eens wat luchti-
gers zien. Daarvoor moeten we naar
de wat mindere toernooien kijken. Al
lereerst een meestertoernooi in het
Hongaarse Kecskemet. De Nederlan
der Gert Pieterse behaalde hier ëen
prima resultaat door met 7l/2 uit 11 de
tweede plaats voor zich op te eisen.
Zeer aardig was zijn partij tegen de
Tsjechische meester Josef Pribyl.
I.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.Pf3 Lg7
5xxd5 Pxd5 6.e4 Pxc3 7.bxc3 c5
8.Tbl 0-0 9.Le2 cxd4 10xxd4 Da5+
II.Dd2 Dxd2+ 12.Lxd2 e6 13.0-0 b6
14.Tfcl.
Een meer bekende variant is hier
14.Tfdl Lb7 15.d5!? exd5 16.exd5 en
nu faalt 16...Lxd5 op 17.Lb4 (Karpov-
Kasparov, WK-match 1987). 14...Lb7.
De meest voor de hand liggende zet,
maar wit is hier taktisch op voorbe
reid. Aan te bevelen is 14...La6
15.Lxa6 Pxa6 16.Tc4 Tc8 met een wat
mindere, maar houdbare stelling.
15.Lb4 Td8 16.Lb5!
Voor de kenners van het Griinfeld-In-
disch een bekende variant. De Tsjech
heeft zijn huiswerk echter slecht ge
daan en dat leidt óók op het lagere ni
veau tot ongelukken. Het beste is nu
16...Lf8 17.Lxf8 Txf8 18.Pd2 Td8 met
wat beter spel voor wit.
16...Lxe4? 17.Le7 Lxbl 18.Lxd8 Le4.
Gedwongen, want na 18...Lf5 volgt
19.Pe5! (19.Tc8?e5!) en op de volgen
de zet Tc8.19.Lg5! a6. Wederom ge
dwongen, want na 19...Lb7 (om Tc8+
te verhinderen) 20.Tc7 La6 21.Lfe8 f6
22.Lf4 staat zwart hopeloos.
20.Tc8+ Lf8 21.Le8.
Natuurlijk niet 21.Lh6? Pd7! en zwart
is uit de problemen.
21...a5 22.Lf6 Pa6.
Ladderwedstrijd
Vandaag de laatste ladderrubriek van
het seizoen 1987-1988. Omdat het va-
kantietijd is wilde ik nu geen nieuwe
vraagstukken plaatsen; wel zijn er een
aantal „lopende zaken" die afgehan
deld moeten worden.
Om te beginnen heb ik de vorige maal
de bijoplossing van de heer Egberts
van het probleem van Van Velzen
(nummer 32) onjuist weergegeven.
De cijferstand van dat vraagstuk was:
Zwart: 7, 9, 10, 12, 13, 15, 18, 22, 26,
28, 38 en 45.
Wit: 20, 24, 29, 33, 34, 36, 39, 40, 41,
42, 46, 48 en 50.
In deze positie, met als auteursoplos
sing 1.41-37 38x47 2.37-32 28x37
3.29-23 18x38 4.46-41 37x46 5.48-43
38x49 6.36-31 49x19 7.50-44 enz., gaat
de bedoelde bijoplossing als volgt:
1.41-37 38x47 2.29-23 18x38 3.37-31!
26x37 4.48-43 38x49 5.46-41 49x19
6.41x3 15x24 7.3x18 en wit moet het
eindspel kunnen winnen.
Overigens is 1.42-37 38-43 (Op 38-42
volgt 2.24-19! enz.) 2.48-42 geen bij
oplossing. Weliswaar is nu 2...43-49?
foutief wegens 3.42-38 49x19 4.37-31
enz., maar zwart kan al 2...43-48 spe
len waarop hij na 3.24-19 15x24
4.19x17 22x11 5.33x15 24x35 remise
heeft, terwijl hij na 2... 10-14! enz. zelfs
gewoon wint.
"Dan volgen nu de oplossingen van de
negende ronde.
33. (Prins) 1.47-42 36x47 2.38-32
47x40 3.32x3 25x34 4.3x48! 40-44
5.50x39 45-50 6.48-37 50x41
7.46x37 met winst.
In deze spelgang wint in plaats
van 4.3x48 de slag 3x39? niet: 40-
44 5.39-6 26-31 6.50x39 31-37 7.6-
33 45-50 8.33-6 50x33 9.6x39 en
zwart ontsnapt met 37-42 nog
juist, terwijl beginnen met 1.30-24
na 8-13 3.24-20 27-32 4.20x18
32x43 vermoedelijk evenmin
winst oplevert.
34. (Prins) 1.39-34 27x36 2.47-41
36x47 3.26-21 47x49 4.21x5 49x41
5.5x15 41-28 (Op 41-36 volgt
6.46-41 enz.) 6.15-10! 28x5 7.48-
42 en wit wint.
35. (Burggraaf!) 1.28-23 19x30 2.22-18
27x47 3.40-34 47x40 4.45x3 12x23
5.3x29, met als beste verdediging
voor zwart: 7-12 6.29x7 2x11
7.6x17 16-21 8.17x26 1-7 9.26-21
7-12 10.21-17 12x21 11.46-41 en
wit wint door oppositie.
Zoals enkele oplossers aangaven is
dit probleem bijoplosbaar, en wel
door: 1.31-26 27x18 2.26-21
16x27 3.38-32 27x29 4.34x3.
(Overigens niet 1.22-17? 27x47
2.28-23 19x30 3.40-34 omdat
zwart dan naar 11 slaat).
36. (Van Velzen) 1.37-31 27x36 2.32-
27 22x31 3.50-44 16x27 4.30-24
19x30 5.47-41 36x47 6.46-41
47x24 7.41-37 31x42 8.43-38
42x33 9.39x10 .30x50 10.25x3
5x14 11.3x6 met winst.
Na de achtste ronde ziet de Top-25 er
als volgt uit:
1. Lamberts, Brummen 375,5; 2. Ten
Kate, Zwolle 367; 3. Christiaans,
Zutphen 366,5; 4. Koopman, Finster-
wolde 361; 5. Veis, Apeldoorn 359; 6.
Nieuwenhof, Wapenveld 353; 7.
Vriend, Hardenberg 349,5; 8. Adam,
Putten 332,5; 9. Van Beek, Apeldoorn
323,5; 10. Hoogendoorn, Leusden
314,5; 11. Hoogendoorn, Amersfoort
Rond 12 augustus regen
van „vallende sterren"
Op de avonden en nachten rond de
12e augustus zal het meteoren ofwel
„vallende sterren" uit de hemel rege
nen. Dit jaar zijn - mits onbewolkt -
de meteoren extra goed te zien omdat
het dan nieuwe maan is en er dus wei
nig maanlicht door de bomen schijnt.
De vallende sterren zijn in feite kleine
deeltjes, niet groter dan een zandkor
rel, die met snelheden van tientallen
kilometers per seconde de dampkring
binnenkomen en daarbij door de
luchtwrijving binnen een seconde ver
branden. Elk jaar omstreeks 12 augus
tus trekt de aarde door een bekende
meteorenzwerm, Perseiden genaamd.
De grootste activiteit wordt verwacht
in de nachten van 11 op 12 en van 12
op 13 augustus. Het maakt dan niet
uit in welke richting men kijkt: meteo
ren verschijnen op volkomen wille
keurige plaatsen en op onvoorspelbare
tijden, maar in het zuidoosten en in
het zenit maakt men de grootste kans.
Zijn de meteoren iets groter dan nor
maal, dan vertonen zij een felrode tot
helgroene kleur.
Deze vuurbollen zorgden in vroeger
tijden voor nogal wat paniek. Onge
rustheid bestaat er nu nog alleen on
der de nationale meteoor-amateurs,
die zich nu al afvragen of het op 12
augustus mooi, helder en onbewolkt
mag zijn.
PLANETEN
Een viertal heldere planeten is in au
gustus te zien. Van deze is Venus het
helderst. De zusterplaneet van de aar
de komt drie uur voor de zon op in
het oosten. De grootste hoekafstand
tot de zon wordt bereikt op 22 augus
tus, maar tot half september blijft de
zichtbaarheid van deze stralende mor
genster nog toenemen. Op 8 augustus
is de maan als smalle sikkel bij Venus
te zien. Maar ook Venus vertoont
schijngestalten; als we op haar de tele
scoop richten, zien we een sikkeltje als
van een half verlichte maan.
De sterrenhemel
in augustus
omstreeks 23.00 uur.
Bijna even helder is Jupiter, die kort
na middernacht in het oosten opkomt,
temidden van de sterren van de Stie-
r.Op 6 en 7 augustus is de maan in de
buurt van Jupiter, beide in de buurt
van de sterrenhoop der Pleiaden.
De oranje getinte planeet Mars komt
in het oosten op en is een groot deel
van de nacht zichtbaar. Met behulp
van een telescoop is op Mars de witte
poolkap te zien. De helderheid van de
planeet neemt gedurende de maand
verder toe, waardoor steeds meer de
tails op het oppervlak zichtbaar
worden. Saturnus is aan de zuidelijke
hemel de helderste verschijning, in het
sterrenbeeld Boogschutter. De planeet
blijft laag aan de hemel. Met behulp
van een telescoop is ook iets van het
ringensysteem evenals Titan, de groot
ste maan van Saturnus, te zien.
PLEIADEN
In de nacht van 5 op 6 augustus
schuift de maan langzaam door de
sterrenhoop der Pleiaden. Als de maan
een ster bedekt, verdwijnt het sterlicht
in een fractie van een seconde; de
maan bezit immers geen dampkring
die het licht geleidelijk zou kunnen af
zwakken. Omgekeerd worden de ster
ren weer even plotseling zichtbaar.
'JdL
302,5; 12. Ludwig, Smilde 300,5; 13.
De Rooij, Warmond 267,5; 14. Eg
berts, Ter Aar 249,5; 15. Koelewijn,
Spakenburg 234; 16. Buisman, Olde-
broek 228,5; 17. Schoneveld, Almen
195,5; 18. Prins, Zwolle 189; 19. Van
de Belt, Zwolle 180; 20. Pruijs, Emme-
loord 171; 21. Cloosterman, Schiplui
den 142; 22. Visser, Deventer 138,5;
23. Van de Brink, Heerde 136,5; 24.
Lelieveld, Leidschendam 131; 25.
Knotters, Zwolle 106,5.
Winnaar na deze ronde is dus gewor
den de heer Lamberts uit Brummen.
Van harte gefeliciteerd, en u kunt uw
prijs een dezer dagen verwachten.
In de loop van het voorgaande seizoen
schreef een enkele deelnemer me, nog
wel de problemen te blijven oplossen,
maar die oplossingen wegens omstan
digheden niet meer te zullen inzenden.
Vanzelf heb ik hier alle begrip voor;
alleen zou ik me graag aanbevolen wil
len houden voor het geval dat u een
(leuke) bijoplossing vindt. En ook an
der commentaar blijft uiteraard wel
kom. Verder zijn er ook in dit seizoen
weer nieuwe deelnemers bijgekomen.
Daarom nu nog even de spelregels op
Men kan te allen tijde aan de lad
derwedstrijd gaan deelnemen.
i Eens in de vijf weken verschijnt er
een rubriek met daarin vier op te
lossen vraagstukken.
Iedere goede oplossing levert twee
punten op. Voor elke bijoplossing
(Dit is een spelgang die tot winst
leidt, maar die niet door de auteur
als oplossing is bedoeld), krijgt u
een punt extra. Vindt u echter al
leen die bijoplossing en niet de au
teursoplossing, dan krijgt u er twee
punten voor.
i Als er aan een oplossing iets ont
breekt, bijvoorbeeld doordat het
eindspel onjuist of onvolledig is
aangegeven, dan wordt, al naar de
omvang van het tekort, een half of
een heel punt in mindering ge
bracht.
Iemand die begint start onderaan de
ladder met nul punten.
Iedere keer wordt de Top-25 aange
geven. De winnaar krijgt een prijs
en kan weer opnieuw beginnen.
Signaleren (3)
Goed bieden en goed tegenspelen zijn
elementen die een partnership in de
vaart der volkeren kunnen opstoten. Af
spelen kun je gewoon leren, althans wat
de normale patronen betreft.
In de aflevering van vorige week hebben
we gezien dat je niet altijd de kaart kunt
missen die je eigenlijk voor een speciaal
signaal nodig hebt. Gelukkig is er dan
nog vaak een herkansing. Hier is een 3
SA-spelletje:
z/-
NOORD
V 8 3
V 7 4 3
O B 8 3
*A H 6
WEST
OOST
10 7 6 2
A 9 4
10 9 5
H B82
OH 2
O 10 6 5
*B 9 7 4
10 5 3
ZUID
H B 5
A 6
O A V 9 7 4
*V 8 2
Zuid opent 1 SA en belandt na Stayman
in 3 SA, waartegen west met harten 10
uitkomt. OW spelen hoog aanmoedi
gend, maar oost kan voor dat doel de 8
natuurlijk niet missen. Die speelt dus de
2 bij. Zuid wint de slag in de hand en
steekt over naar tafel met klaver om de
ruitensnit te gaan nemen. Kan oost aan
geven dat hij die harten graag doorge
speeld heeft? Ja, d.w.z. als je een systeem
speelt dat o.a. odd-ball wordt genoemd.
Zuid steekt over naar klaveraas en dat is
een kleur waar OW geen informatie over
hoeven uit te wisselen. Distributiesigna
len zijn hier volkomen overbodig. Die
helpen alleen de leider maar. In de twee
de slag signaleer je dus of niet (lage kla
ver) of je geeft aan dat de start je wel be
vallen is (hoge klaver). Als west in de
derde slag met ruitenheer aan slag komt,
is dat signaal overgekomen en speelt hij
harten 9 na. Als oost in de tweede slag
een kleine klaver had bijgespeeld, was
west onherroepelijk naar schoppen ge
switcht.
Zuid kan dit signaal niet voorkomen,
ook niet als hij in slag twee ruitenaas op
tafel legt, want dan speelt oost ruiten 10
bij, idem dito.
VINJE
Helge Vinje („New ideas in defensive
play", 1979) heeft talloze nieuwe ideeën
ontwikkeld over signaleren. Een belang
rijk element daarbij is dat het signaleren
in de eerste slag mede afhankelijk is van
de dummy. Als er in die slag in de aan
gespeelde kleur alleen maar kleintjes
verschijnen, wordt bijvoorbeeld aan/af
gesignaleerd. Op het moment dat er iets
als vrouw-derde op tafel komt, wordt
distributie gesignaleerd, zoals hier:
z/-
NOORD
A 10 6
10 7 5 4
O V 8 5
*V 6 4
WEST
OOST
t v 7 4
B 9 5 3 2
°B8
°H2
O A H B
10 6 3 0 9 2
*10 5
*H 9 8 7
ZUID
H 8
A V 9 6 3
O 7 4
A B 3 2
Noord-Zuid belanden in 4 harten (west
heeft met 2 ruiten gevolgd) en west start
met ruitenaas en volgens Vinje betekent
dat een even aantal ruitens. Gezien de
Een mooi moment voor een opgave:
Hoe beslist Pieterse hier de partij?
HAVANNA
Ieder jaar wordt in Havanna het Ca-
pablanca-herdenkingstoernooi gehou
den. De laatste tien jaar is de bezetting
hiervan hard achteruitgegaan. Zelfs in
dit jaar, waarin de honderdste geboor
tedag van de ex-wereldkampioen werd
gevierd, kon men door diverse oorza
ken geen sterren naar Havanna lok
ken. Winnaar van dit tweede rangs
grootmeestertoernooi werd de Rus As-
majparasjvili. Enkele aardige fragmen
ten uit Havanna zal ik u in opgave-
vorm voorleggen.
L. VOGT (O.-DUITSLAND)-
J. DIAZ (CUBA)
Stelling na de 18de zet van zwart. Wit
heeft een enorme stukkenconcentratie
op de koningsvleugel, hoe kan hij
daarvan profiteren?
IA W #A
A ft*
i
i
■A
AA
AH
A. DORFMAN (RUSLAND)-
G. GARCIA (CUBA)
Stelling na de 18de zet van zwart. Wit
heeft een pion gegeven om de zwarte
stukken niet te laten samenwerken.
Nu wordt het tijd om te oogsten, ziet
u hoe?
OPLOSSINGEN
Pieterse-Pribyl
23.Pg5! met de dreiging 24.Lxf7 mat.
Zwart speelde nog 23...Ta7 24.Pxe4
Tc7 25.Pg5 maar gaf toen op vanwege
dezelfde dreiging.
Vogt-Diaz
19.Phxf7! Txf7 20.Pxe6+ Ke8 21.Pxd8
en na nog enkele zetten gaf zwart het
op.
Dorfman-Garcia
19.Pxe7! Dxdl 20.Tcxdl en nu volgt
op 20....Pxe7 21.Td8+ Kg7 22.Txf7
mat. Zwart gaf het daarom op.
Corr.adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.
dummy signaleert oost zijn distributie
met de 9 (hoog-laag even) en west ver
volgt met ruitenheer en ruiten na, om te
voorkomen dat ruitenvrouw een slag
wordt. En oost? Die weet door de start
met het aas (en niet met de heer) dat
zuid ook geen ruitens meer heeft en die
troeft dus niet laag in, maar met harten
heer! Doek: de leider is kansloos. Troeft
hij over dan verliest hij nog een harten
en een klaver. Troeft hij niet over, dan
lukt het 'm net niet (een entree te weinig
in noord) om wests zwarte kleuren te
strippen alvorens hem met hartenboer
aan slag te brengen. Als oost niet of laag
troeft, is het contract verder een fluitje
van een cent.
Tot besluit een vraagje:
NOORD
H 7 6 3
°B9
O V 10 9 4
B74
OOST
B 8 4 2
°H 10 8 2
O 7
*A 8 5 3
Zuid heeft 2 SA geopend en is na 3 kla
ver (Stayman) - 3 harten - in 3 SA geëin
digd. Partner komt (natuurlijk) met een
kleine ruiten uit, voor de 10 op tafel en
uit noord wordt met een kleine ruiten
vervolgd. Hoe moet (kan) je als oost sig
naleren? (wordt vervolgd)
N.B. Leden van de Nederlandse Bridge
bond - en dat zijn er sinds kort 70.000
krijgen automatisch het maandblad
„Bridge" toegestuurd. Niet-leden kun
nen zich voor 50.- per jaar abonneren
(buitenland 60). Informatie is te ver
krijgen via het (gratis) telefoonnummer
06-022.42.22 (België via Teleservice
11.55.55).
AGENDA: 13 aug. Kwetsbaar '70 vier-
tallentoemooi Nijmegen (080-44.39.12);
19 aug. Marathon Katwijk (01718-
20797); 27 aug. Hunebedtoernooi Assen
(05920-41118); 4 sept. GBC-viertallen-
toernooi Hilversum 02159-34242) als
mede Raet-toernooi Westervoort
(08303-18387).
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lisse.
CeidócSouAont1
