Van der Valk wilde vier jaar
geleden al Oriental-grond
„Zonder centrale
persoonsregistratie
geen statistieken"
Beleef Afrika per boot
Aantal staaroperaties sterk gestegen
CNV verrast door optreden Dreesmann
r'
lEUWi
Autotron Attraktiepark
'e lage beurzen voor
tudie in buitenland
„Geen behandeling
bij weigeren aidstest
Beekse Bergen Safaripark
IGIIJINNENLAND
£etdóc0owiant
ZATERDAG 30 IULI 1988 PAGINA 3
in de„
ag r*-.
eiljachten gekapseisd:
pvarende vermist
EL Op enkele kilometers uit de
ord-westkust van Texel zijn gistermid-
r kort na elkaar twee Nederlandse
(jachten in stormachtige wind gekap-
sd. Een Lynx-helikopter van de Ko-
nklijke Marine slaagde er in van één
l:ht beide opvarenden in veiligheid te
:ngen en van het andere jacht één zei-
Naar één vermiste zeiler^ de 27-jari-
M. van Egeraad uit Oosterhout, is tot
t in de avond gezocht door twee red-
igsboten, een helikopter, een vaartuig
n de rijkspolitie te water en enkele
Dte plezierjachten. De zoekactie werd
itaakt nadat het KNMI had gewaar-
ïuwd voor een lokale zware storm
id de Waddeneilanden
Vaccin tegen virus
zeehonden lijkt te
werken
PIETERBUREN Het vaccin tegen het virus dat mas
sale sterfte veroorzaakt onder zeehonden lijkt positief te
werken. Dat is een eerste, voorzichtige conclusie van het
Zeehondencentrum Pieterburen. „Het klinisch beeld en
het eerste laboratoriumonderzoek
wnzen
is om een sprankje hoop te hebben aldus Leni 't Hart
van het Zeehondencentrum. Het vaccin, ontwikkeld
d°°r het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
hygiëne, is in Pieterburen beproefd op een aantal jonge
zeehonden. Over twee weken verwacht men de defini
tieve uitslag. In de zeehondencrèche in Pieterburen zit
ten nu al tachtig, merendeels jonge zeehonden. Dat is
nog niet eerder voorgekomen in de geschiedenis van het
opvangcentrum.
uit dat er reden
(Vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM Vice-
voorzitter J. Kos van de
Dienstenbond CNV rea
geert verbluft op de ver
klaring van Vendex-top-
man Dreesmann dat hij de
reorganisatieplannen voor
V&D intrekt: „ik was ver
bijsterd toen ik het be
richt over de 1.400 ontsla
gen hoorde, maar dit slaat
alles". Twee dagen gele
den hebben de bonden
nog de actuele cijfers over
het reilen en zeilen van
V&D voorgelegd gekre
gen en daarin werd nog
het verliescijfer van 225
miljoen gulden genoemd.
Hoewel hij blij is dat „hier
weer het sociale gezicht
van Dreesmann zich ma
nifesteert", vindt Kos toch
dat bijzonder onzorgvul
dig met de belangen van
de werknemers van V&D
is omgesprongen.
De reorganisatieplannen heb
ben in een groot aantal gezin
nen van werknemers die vaak
al jaren voor het bedrijf wer
ken veel onzekerheid en onge
rustheid veroorzaakt. Overi
gens denkt Kos dat het, nu
Dreesmann persoonlijk in
grijpt, nog wel mogelijk zal
zijn om het aantal gedwongen
ontslagen tot nul te beperken.
De gang van zaken zegt wel
iets over de directie van V&D,
aldus Kos: „neef Ton wordt nu
voor de tweede keer terugge
floten". De eerste keer gebeur
de dat nadat hij een pagina
grote zonnige advertentie over
V&D had laten plaatsen op de
dag waarop het voorgenomen
ontslag van 1.400 werknemers
bekend werd gemaakt. Naar
aanleiding van een V&D-ad-
vertentie van deze week met
als motto „Opgeruimd staat
netjes" heeft de CNV-bond
10.000 exemplaren laten druk
ken van een folder „Opge
ruimd staat helemaal niet net
jes". Ondanks de jongste ont
wikkelingen zal deze folder
maandag volgens plan in de
V&D-bedrijven worden ver
spreid, zei Kos.
Twee doden
bij treinbotsing
UTRECHT De machinist
van de trein Leeuwarden-Gro
ningen en een vrachtwagen
chauffeur zijn gistermiddag
om het leven gekomen dooi
een botsing op het baanvak
tussen Leeuwarden en Harde-
garijp. De 25 reizigers bleven
ongedeerd. Het ongeluk ge
beurde op een met automati
sche knipperlichten beveiligde
overweg. De trein reed vol
gens de NS met een snelheid
van honderd kilometer per
uur toen hij tegen de met zand
geladen vrachtwagen botste.
De trein ontspoorde en raakte
ernstig beschadigd.
Huisarts
land
min t i
r Ne raagt ook bii
niste rJ
K#n agressie!
sdrag patiënt"
'RECHT „Ongetwijfeld
kerii '®en w'j beroepsgroep
i bij tot het agressieve ge-
Bg van onze patiënten. Het
heel goed voorstelbaar
ons soms hautain en niet
ng b 'jd °P de problemen van de
gericht gedrag een on-
j jheerste primaire reactie op-
ofdredacteur dr. C. Spreeu-
inberg van het artsenblad
edisch Contact stelt dit naar
hleiding van de ervaringen
Rn huisartsen die in Den
ten. sch deelnemen aan week
eten dwaarneming op een cen-
an nre huisartsenpost.
zekej,derzoek heeft uitgewezen
it ongeveer de helft van deze
>n het moeilijk heeft met
eisend gedrag van een
tal patiënten, zich ergert
„gemakzucht" en de
ie als zwaar ervaart
isen die zich van artsen af-
ikelijk voelen weten vol-
js Spreeuwenberg vaak niet
>nde>e ze aan hun machteloos-
•id uiting kunnen geven. Hij
ht het ook mogelijk dat
jressief gedrag wordt uitge-
dsli%t door „de ongeschreven
riftekel dat binnen de arts-pa-
te jnt relatie gezonde kritiek en
mJ elke werksituatie behoren-
J kwaadheid op elkaar niet is
fcgestaan".
strf
iet kjtiënten vinden het heel
het peilijk om aan te geven dat
het over iets niet met de
zijn. Als het dan toch
irt, gebeurt het onbe-
"dus Spreeuwenberg.
FAMILIEBEDRIJF BETAALT TE VEEL VOOR PRESTIGE- OBJECT
(Vervolg van de voorpagina)
BREUKELEN De fa
milie Van der Valk heeft
dan toch nog haar zin ge
kregen. Er komt alsnog
een hotel-restaurant met
de bekende vogel op het
dak aan de A2 tussen
Utrecht en Amsterdam,
zoals het familiebedrijf
vier jaar geleden al voor
ogen stond.
Toen hadden de Van der
Valks al een oogje laten val
len op exact, dezelfde grond
als waar nu het door hen om
z'n oosterse stijl verafschuw
de Oriental Palace staat. De
zakenman Dave Wong stak
de familie indertijd de loef
af, maar werd kortgeleden
failliet verklaard. Voor ruim
f 14 miljoen kon Van der
Valk gisteren de zaken recht
trekken, waarmee de familie
dit maal zowel grond als ge
bouw in de schoot viel.
Geen bankgarantie
Van der Valk sr. erkende na
dat de laatste hamerklap
voor het onroerend goed viel
dat twaalf of dertien miljoen
VANDAAGi
IN HET
ook genoeg was geweest om
dat te bereiken. Want uitein
delijk werd gisteren in de af
geladen Breukelense sporthal
duidelijk dat de prijs was op
gedreven door een zakenman
zonder geld, die zou optreden
namens een groep riike Chi
nezen. De man had bij de
verkoop bij opbod telkens het
bod van de familie Van der
Valk overtroffen, waarmee
hij uiteindelijk bij „zijn" prijs
van 14 miljoen de hamer
hoorde vallen. Toen notaris
mr. G. Versluys uit Breuke-
len de bankgaranties van de
man wilde zien, bleek hij die
niet te hebben. Daarop werd
het Van der Valk-bod van
f 13,75 miljoen tot hoogste
bod uitgeroepen. Toen de du
bieuze bieder later in de ge
bruikelijke afmijn-procedure
opnieuw „mijn" riep, werd
het veilingmeester Arnold
Troostwijk te gortig. Met een
vinnig armgebaar wenkte hij
de veiligheidsmensen de
„nep-bieder" uit de sporthal
te verwijderen.
De hilariteit onder het dui
zendkoppig publiek was
groot, maar nadat het Van
der Valk-concern definitief
koper was geworden, had de
oudste van de familie toch
even verdriet van de extra
miljoenen die het incident
met de prijsopdrijver hadden
gekost. „Goed voor de bank,
slecht voor ons", zo gaf hij
toe. De familie was met een
bankgarantie van niet min
der dan 18 miljoen naar
Breukelen gekomen, hetgeen
duidelijk maakt hoe graag ze
het Oriental Palace wilde
hebben. Tot de 14.111.220
die het complex opbracht be
hoort ook een deel van de
boedel.
Inventaris
Het grootste deel van de vei
lingdag werd gisteren door
gebracht met de veiling van
de inventaris. Voor die arti
kelen was, vooral uit de we
reld van de Chinese restaura
teurs, bijzonder veel belang
stelling. Ongeveer vijfhon
derd mensen moesten in een
grote tent bij de sporthal de
veiling volgen. Een even
tueel bod werd via draadloze
verbindingen ter ore ge
bracht van de veilingmees
ter, die in hoog tempo de bie
ders afhandelde: „Ik hoor
1600 in de hal, 1800 in de
tent, 2000 in de hal. Kom op
meneer in de tent, laat es
zien dat je geld hebt". Dui
zenden gewone en bijzondere
artikelen uit de inventaris
den, een grill-ketel voor pe-
kingeend werd door een Chi
nees voor 1600 gekocht. Een
partij van 214 potten en pan
nen bracht 4000 op en ook
geheel nieuwe sake-kanne-
tjes, speenvarkengrill-vor
ken, muurplastieken, ijsblok-
ies-machines, flessen drank,
liftmatten met opschrift, vo
lières met tropische vogels,
satelliet-schotels, glaswerk en
gordijnen veranderden voor
een fractie van de nieuwprijs
van eigenaar. De belangrijk
ste schuldeiser, de Fries-Gro
ningse Hypotheekbank was
op dat moment al tevreden
gesteld. De ruim ƒ10 miljoen
die Oriental Palace de bank
verschuldigd was, waren met
de verkoop van het onroe
rend goed al binnen.
Via monitoren werden gisteren de te veilen voorwerpen van het
kopers getoond.
Met de veiling van de inven
taris werd nog lang doorge
gaan nadat de „hoofdprijs"
door Van der Valk was bin
nengehaald. Met de coup van
het concern kwam een eind
aan de schier oneindige ge
ruchten- en berichtenstroom
over mogelijke kopers van
het veelbesproken complex
dat Dave Wong voor 35
miljoen had opgebouwd.
Maar niet Yab Yums Theo
Heuft, niet een ook genoem
de groep van vijftien Chinese
restaurateurs en zeker niet
de verbannen keizerlijke fa
milie Pahlevi van Iran lijfde
het complex in. Nu al is dui
delijk dat de Van der Valks
met hun nieuwe aankoop de
directie van AC-restaurants
behoorlijk wat kopzorgen ge
ven. Onder de rook van
Utrecht, op minder dan tien
kilometer afstand van Ori
ental Palace ligt immers aan
de zelfde A2 een wegrestau
rant van die keten, die bin
nenkort grote concurrentie te
verduren zal krijgen.
ARJEN VAN DER SAR
Rosmalen, bij 's-Hertogenbosch
RITIEK EUROPARLEMENTARIËR
i)AU-WEGGEN:
(Van onze
parlementaire redactie)
SN HAAG Veel stu
nten uit EG-lidstaten
e in het kader van het
asmusprojekt een jaar
het buitenland stude-
krijgen een lagere
urs dan in EG-verband
afgesproken. CDA-Eu-
parlementiër Maij-Weg-
n heeft hierover vragen
steld aan de Europese
immissie.
vreest dat hierdoor niet
e studenten een gelijke kans
op uitzending hebben,
iderland keert in plaats van
afgesproken vierduizend
lden slechts duizend gulden
n dergelijke studenten uit.
ij wijst de Commissie erop
dat bedrag erg laag is en
at de kans bestaat dat kinde
van rijke ouders daardoor
nakkelijker van een Eras-
lis-beurs gebruik kunnen
iken dan kinderen van
ine ouders". Bovendien kan
hierdoor voorkomen dat
identen uit verschillende
landen aan dezelfde universi
teit studeren met beurzen va
riërend van 1000 tot 4000 gul
den. Maij vraagt de Commissie
de verschillen voor het colle
gejaar 1988/1989 recht te zet
ten door de lidstaten te vragen
om allen dezelfde regels toe te
passen.
UTRECHT Prof. dr.
F.L. Meijler van het Inter
universitair Cardiologisch
Instituut Nederland vindt
het verdedigbaar dat car
diologen een aidstest wil
len laten uitvoeren bij pa
tiënten bij wie ze een ver
richting moeten uitvoeren
waardoor ze met bloed in
aanraking komen, zoals
een catheterisatie, en bij
patiënten op de hartbewa-
kingsafdeling.
„Indien de patiënt hiertoe toe
stemming weigert, ontslaat dat
de cardioloog van de (morele)
'oorgenomen
behandeling
uit te voeren", aldus Meijler in
het Nederlands Tijdschrift
voor Geneeskunde. Hij acht
deze stelling in nog sterkere
mate van toepassing op de
hartchirurgen. Als blijkt dat
de patiënt seropositief is kan
de arts extra voorzorgsmaatre
gelen nemen. Meijler zegt
„niet aan te nemen" dat een
cardioloog een onderzoek of
behandeling zal weigeren als
de patiënt aan de test mee
werkt en seropositief blijkt.
Hij heeft zich zeer geërgerd
aan de uitspraak van staatsse
cretaris Dees (volksgezond
heid) dat artsen die buiten me
deweten van de patiënt een
aidstest uitvoeren met het me
disch tuchtrecht kunnen
worden geconfronteerd. Zorg
verleners hebben er volgens
Meijler recht op te weten, wel
ke risico's ze nemen. Hij zegt
dat de arts of verpleegkundige
vooral onder spoedeisende om
standigheden vaak danig on
der het bloed kan komen te
zitten. De gangbare hygiëni
sche maatregelen bieden bij
rondspattend bloed volgens
hem geen waarborg tegen be
smetting met het aidsvirus.
Voorzitter prof. dr. H.H.M. de
Boer van de Nederlandse Ver
eniging voor Heelkunde meldt
dat het bestuur de chirurgen
heeft geadviseerd om, als ze
dat relevant vinden, patiënten
te vragen hen te informeren
over mogelijke risico's voor de
hulpverleners. Als de patiënt
kenbaar maakt dat hij een
verhoogd risico draagt kan
hem worden gevraagd een
aidstest te ondergaan. Het be
stuur gaat er daarbij van uit
dat seropositieve patiënten
niet van behandeling worden
uitgesloten en dat ze net zo
worden behandeld als serone-
gatieven.
(ADVERTENTIE)
voor f9,75
Hilvarenbeek, bij Tilburg
EKNOLLEN
K VIN0 VANENBURG NIET WEET OWAOEMW
20 GEWELDIG. V YAM. IK WÊETtJ.eTeftó -
WAT VI NO JIJ' LieT'. -S yC\
a^-
Bergingsploeg
Anna Broere naar
huis
IJMUIDEN De 35 man ster-
ke bergingsploeg van het Rot
terdamse bedrijf Smit Tak, die
binnen enkele dagen zou po
gen de in tweeën gezaagde
chemicaliëntanker Anna Broe
re te bergen, is gisteren met
alle materiaal naar Rotterdam
teruggekeerd. Windkracht
acht en golven van meer dan
twee meter hoog maken het
bergingswerk onmogelijk. De
weerinstituten voorspellen de
bergers de komende dagen
nauwelijks verbetering, aldus
het bergingsbedrijf.
DIRECTEUR VAN TUINEN:
BROTHER"
,CBS WORDT GEEN BIG
DEN HAAG „Het is
zwaar overdreven dat de
Stichting Waakzaamheid
Persoonsregistraties ons
beschuldigt van een Big
Brother-mentaliteit". Drs.
H.K. van Tuinen, direc
teur sociale statistiek Van
het Centraal Bureau voor
de Statistiek (CBS) toonde
zich gisteren uiterst ver
baasd over de reactie van
voornoemde stichting op
de plannen van het CBS
om een geautomatiseerde
persoonsregistratie aan te
leggen met kerngegevens
over elke Nederlandse
burger.
Volgens de waakzame stich
ting, die al jaren de waarschu
wende vinger heft tegen de
dreigende gevaren van per
soonsregistraties, is het CBS in
het geheim bezig alle ingezete
nen van ons land in één com
puter op te slaan. „Er is niks
geheims aan en bovendien zijn
we nog helemaal niet bezig",
zegt drs. Van Tuinen van het
CBS. „We hebben wèl derge
lijke plannen in voorbereiding,
dat klopt. De reden daarvan is
gauw verteld. Tot nu toe krij
gen wij van de gemeenten per
soonsgegevens doorgespeeld
ten behoeve van onze bevol
kingsstatistieken. Bijvoorbeeld
over geboorten, sterfte en hu
welijken. Als ergens een jon
getje wordt geboren, krijgen
we onder meer te horen hoe
oud z'n vader en moeder zijn,
of er al méér kinderen in
:ijn,
dat
gezin aanwezig waren en zo ja
van welk geslacht. Dat soort
gegevens verwerken wij in
onze statistieken".
„Nu worden begin jaren ne
gentig de gemeentelijke bevol
kingsregisters geautomatiseerd
tot gemeentelijke basisadmini
straties, die allemaal via een
netwerk met elkaar verbon
den zullen worden. Dat com
puternetwerk zal ons echter
veel minder gedetailleerde be
volkingsgegevens leveren dan
tot op heden het geval is. De
boodschappen worden heel
kort en zijn veelal in nummers
uitgedrukt. Kind nummer X,
moeder nummer Y enzovoorts.
Daarom moeten we zelf wel
iets achter de hand hebben om
onze statistieken te kunnen
blijven maken. We zijn dan
ook van plan een centraal re
gister aan te leggen waarin we
gemakkelijk kunnen opzoeken
wie nummer X of nummer Y
is en welke basisgegevens
daarbij horen".
Volgens Van Tuinen hebben
de ministers De Korte, (econo
mische zaken) en Van Dijk
(binnenlandse zaken) het CBS
vorig jaar al toestemming ge
geven om de plannen voor het
centrale register uit te werken.
Is de blauwdruk daarvoor
rond, dan worden de plannen
voorgelegd aan de Voorlopige
Raad voor de Persoonsinfor
matievoorziening, een advies
orgaan waarin elf ministeries
zijn vertegenwoordigd alsmede
de Vereniging van Nederland
se Gemeenten, de provinciebe
sturen, het CBS zelf, de Con
sumentenbond en bovendien
de Stichting Waakzaamheid
Persoonsregistraties. „Die
stichting hoeft dus echt niet
bang te zijn dat alles in het ge
heim gaat", aldus Van Tuinen.
„De voorlopige raad is niet
voor niets opgericht".
Minderheidsstandpunt
Letschert, oud-burgemeester
van Tilburg. „Deze CBS-plan-
nen zijn voor mij nieuw, maar
ze verrassen me niet", zegt
Letschert. „Vorige week heeft
onze raad aan minister Van
Dijk een rapport uitgebracht
over de opzet van geautomati
seerde persoonsregistraties
door de overheid. Wij hebben
ons in dat rapport in overgrote
meerderheid uitgesproken
voor een gedecentraliseerde
bevolkingsadministratie, ver
deeld over de gemeenten. Dus
géén centrale landelijke com
puter waarin van alles en nog
wat over de burgers is opgesla
gen. Het CBS had echter een
minderheidsstandpunt. Men
vond dat een centrale registra
tie, goed bewaakt uiteraard, bij
het CBS mogelijk moest ziin
omdat anders het vervaardi
gen van statistieken in gevaar
zou komen".
Letschert vindt het niet
vreemd dat de plannen van
het CBS officieel nog niet bij
zijn raad bekend zijn. „Als ze
nog in een voorbereidend sta
dium verkeren, hoeven ze ook
nog niet gemeld te worden.
Maar nu ze toch in de publici
teit zijn gekomen, denk ik dat
we er wel over zullen spreken
bij onze eerstvolgende verga
dering op 1 september. En ook
dan is het laatste woord er
heus nog niet over gesproken".
DICK VAN RIETSCHOTEN
UTRECHT Het aantal
staaroperaties is de afgelo
pen jaren zeer sterk toege
nomen. De stijging deed
zich vooral voor bij be
jaarden van 75 jaar en ou
der, een groep waarin het
sinds 1975 meer dan ver
dubbeld is. Maar ook in
de groep tot 45 jaar steeg
het met bijna de helft.
Dr^ D. Hoogendoorn van de
Stichting Informatiecentrum
voor de Gezondheidszorg
schrijft deze ontwikkeling in
het Nederlands Tijdschrift
voor Geneeskunde toe aan de
overgang van het verwijderen
van de lens met het omringen
de kapsel, naar een operatie
waarbij alleen de lens wordt
verwijderd en wordt vervan
gen door een kunstlens.
Het totale aantal operaties is
gestegen van ongeveer 4.900 in
1971 tot 18.750 in 1986. Dat
komt neer op een stijging van
44 tot 126 per 100.000 inwo
ners. De implantatie van een
kunstlens heeft nu vrijwel al
gemeen ingang gevonden.
De oogarts prof.dr. P. de Jong
(Oogziekenhuis Rotterdam)
schriift dat zelfs een leeftijd
van boven de honderd tegen
woordig dank zij de nieuwe
operatietechnieken en -mate
rialen geen belemmering meer
hoeft te vormen voor een ver
vanging van de eigen lens
door een kunstlens. De kunst
lens heeft ook de bril met dik
ke glazen (de „staarbril") over
bodig gemaakt.
De bejaarden lijken volgens
De Jong het meest te profite
ren van de veiliger geworden
technieken. Niet dat ze er lan
ger door leven, maar de kwali
teit van hun leven verbetert
wel. „Soms blijken demente
bejaarden na de cataractext
ractie minder dement dan
meiV^annam", aldus De Jong.
Huwelijk
leidt tot
discussie in
Israel
DEN HAAG/JERUZA
LEM Het voorgenomen
huwelijk van de woord
voerder van de Israëlische
ambassade in Den Haag,
Simona Agam-Frankel,
met de Nederlandse tv-
journalist Fons de Poel
van de KRO-actualiteiten-
rubriek Brandpunt heeft
in Israel een levendige
discussie in het parlement
en de media teweeg ge
bracht.
Het samenwonen van Simona
Agam-Frankel met de Neder
lander en haar trouwplannen
zouden strijdig zijn met een
verklaring die alle Israëlische
diplomaten moeten tekenen,
waarin zij zich verplichten
geen verhouding met een bui
tenlander of buitenlandse te
zullen aangaan. Doen zij dit
toch, dan moeten zij dit op
grond van hun arbeidscontract
direct melden aan de veilig
heidsdienst. Simona Agam-
Frankel verklaarde gisteren
nooit zo'n verklaring te heb
ben getekend, maar wel de
ambassadeur en de veilig
heidsdienst onmiddellijk op de
hoogte te hebben gesteld van
haar verhouding met de Ne
derlander. Zij trouwt de twee
de helft van oktober en gaat,
óp eigen verzoek, 31 oktober
voor twee jaar met onbetaald
verlof.
Volgens door de „Jerusalem
Post" van gisteren geciteerde
ambtenaren van het Israëli
sche ministerie van buiten
landse zaken worden de regels
zo strikt toegepast, omdat de
diplomaat een vrouw is en de
Nederlander geen jood. De ge
hele zaak zou ook ter sprake
zijn gekomen tijdens het be
zoek van premier Lubbers.
Een lid van de Knesset, het Is
raëlische Parlement, heeft
verklaard dat Simona Agam-
Frankel haar functie in Den
Haag moet kunnen behouden.
„Geen enkel beschaafd land
zou zich gedragen zoals wij te
werk gaan", aldus Shulamit
Aloni van de linkse Beweging
voor de Burgerrechten.
INFORMATIE OVER
FILMS, MUZIEK. THEATER
RECREATIE, EXPOSITIES EN
EEN COMPLETE AGENDA
