Islam in 2000 tweede godsdienst in VS Kerken van Ameland zetten beste recreatiebeentje voor GEESTELIJK LEVEN/OPINIE £cidóe(3ou/ia/nt IS kerk wereld Engeland nog niet toe aan religieuze verdraagzaamheid £eidóc(Soma/r Ziekenhuizen en patiënten in het iug ÖG uueer DONDERDAG 21 JULI 1988 PAGI1 Westduitse predikant houdt op met hongerstaking ESSEN De evangelische predikant Gert Zimmermann uit Essen is gisteren gestopt met de hongerstaking, die hij vorige week maandag was begonnen. Zimmermann, die met zijn actie wilde demonstreren tegen de „bedreiging van de schepping", besloot daartoe na een gesprek met de Westduitse staatssecreta ris voor milieuzaken, Clemens Strötmann. Volgens de gedele geerde voor milieuzaken van de Evangelische Kerk in het Rijnland, Ulrich Hack, kunnen zijn eisen op steun van hem en het ministerie van milieu rekenen. Tot de 28 eisen die Zim mermann in een „noodprogramma" stelde, behoorden onder meer het opnemen van de bescherming van het milieu in de grondwet, een onmiddellijk verbod van het storten van che misch afval in de Noordzee en de invoering van snelheidsli mieten. 84-jarige Italiaanse wordt kloosterzuster TURIJN De 84-jarige Maria Collini heeft een 66 jaar oude droom eindelijk in vervulling zien gaan. Zij is nu kloosterzus ter. Collini, die uit Gemona in het noordoosten van Italië af komstig is, heeft al in 1922 haar ouderlijk huis verlaten om in te treden in het klooster van de Cisterciënserinnen. Maar en kele jaren later vroeg zij haar overste om dispensatie, daar na de plotselinge dood van haar vader er niemand meer haar feestelijk gehandicapte zuster kon verzorgen. Toen Collini na e dood van haar zuster in het klooster wilde terugkeren werd Gemona door een aardbeving getroffen. „Op dat moment kon ik Gemona toch niet verlaten, omdat zoveel mensen hulp no dig hadden", aldus Collini. Vier jaar geleden trad zij opnieuw in. En nu heeft zij haar eeuwige geloften afgelegd. Het snelst staan wij klaar met raadgevingen die onze hulp uitsluiten. Emanuel Wertheimer BRITSE KONINGIN ELIZABETH BU HERDENKING GLORIOUS REVOLUTION: LONDEN Koningin Elizabeth van Groot-Brittannië heeft gisteren verklaard dat haar land nog een lange weg af te leg gen heeft voordat het in zijn maatschappij met vele rassen, godsdienstige verdraagzaamheid heeft bereikt. De koningin sprak op een plechtige verenigde vergadering van beide huizen van het parlement ter herinnering aan de "Glorious Revolution", die 300 jaar geleden leidde tot de overdracht van de macht van de Kroon op een gekozen wet gevende vergadering. In de Great Hall van het paleis van Westminster zei Elizabeth temidden van groot ceremonieel vertoon, dat de overdracht ook een nieuw tijdperk van religieuze verdraagzaamheid had ingeluid. Maar, in een implieiete verwijzing naar de strijd in Noord-Ierland tussen katholieken en protestanten, niemand zou op dit ogenblik kunnen beweren dat die verdraagzaam heid was bereikt. In het "multi-culturele Groot-Brittannië" van 1988 is in dat opzicht nog een lange weg te gaan. Maar, zo stelde zij, na 1688 waren in elk geval wegwijzers uitgezet. De revolutie van 1688-89 verdreef koning Jacobus II, die zijn koningschap zei te baseren op goddelijke uitverkiezing. Zijn schoonzoon Willem van Oranje en dochter Mary, die door het Sarlement waren uitgenodigd, volgden hem op. a Jacobus had het deels verbruid doordat hij een grotere vrij heid van eredienst voor de rooms-katholieke minderheid, in trekking van voor haar discriminerende wetten en aanstel ling van rooms-katholieke officieren in zijn groeiende per soonlijke leger voorstond. De koningin zei dat de revolutie de Glorious Revolution was genoemd omdat in het begin weinig bloed vloeide en de steun uit het publiek groot was. WASHINGTON De godsdienstige cultuur van de Verenigde Staten kan niet meer als joods- christelijk" worden aan geduid, maar moet ,joods-christelijk-islami- tisch' worden genoemd. De Islam is in dat land immers sterk in opmars. Volgens deskundigen zal de Islam tegen het jaar 2000 meer aanhangers hebben dan het joden dom, met ongeveer zes miljoen aanhangers op dit moment de tweede godsdienst in de Vere nigde Staten. Overigens lopen de schattin gen over het aantal islamie ten in de Verenigde Staten uiteen. Vertegenwoordigers van islamitische organisaties spreken van acht hiiljoen moslims, maar wetenschap pelijke onderzoekers achten dit getal sterk overdreven. De historicus en Islam-des- kundige Yvonne Haddad hield het onlangs tijdens een conferentie in de universiteit van Massachusetts op 4,5 mil joen mensen. Dit aantal stijgt, doordat islamitische gezinnen over het algemeen veel kin deren hebben en ruim tien procent van de immigranten moslim is. Bovendien hebben tienduizenden christenen zich tot de Islam bekeerd. De geschiedenis van de Islam in de Verenigde Staten begon in de .zestiende eeuw met de komst van slaven uit West- Afrika. Daar kwamen tegen het einde van de negentiende eeuw immigranten uit islami tische landen in Azië bij. In de Verenigde Staten gebo ren zwarten maken ongeveer een kwart van het totaal aan tal moslims uit. Zij zijn echter meestal niet in islamitische gemeenten georganiseerd. De grootste zwarte islamitische vereniging is de 'Amerikaan se moslimzending' die in 1930 onder een andere naam en met een nationalistische ideo logie werd opgericht. Intus sen heeft de vereniging af stand genomen van haar anti-blanke houding en er kenning gekregen in de in ternationale islamitische we reld. Jackson Een andere organisatie met ongeveer 10.000 leden is de militante 'Natie van de Islam' die met haar nationalistische boodschap vooral arme zwar ten aantrekt. In 1984 onder steunde deze organisatie de presidentscampagne van ds. Jesse Jackson. Maar Jackson had daar weinig baat bij. Hij moest zich onder druk van andere leiders van de Demo cratische Partij openlijk dis tantiëren van de leider van de 'Natie van de Islam', Louis Farrakhan, nadat deze antisemitische uitspraken had gedaan. In Jacksons campagne van dit jaar heeft de organisatie geen rol ge speeld. Zij heeft voorts op zien gebaard door haar acties tegen het drugsgebruik in de zwarte getto's. Leden van 'Natie van de Islam' hebben daarbij meer succes gehad dan de politie. Volgens Mohammed Mehdi, algemeen-secretaris van de 'Nationale Raad van de Is lam' is de Islam voor vele Amerikanen aantrekkelijk, omdat zij een „voor alle men sen gelijke boodschap" heeft. Ondanks de gangbare me ning over de onderdrukking van de vrouw in de Islam voelen vooral vrouwen zich tot deze godsdienst aange trokken, aldus Mehdi. Vrou wen denken naar zijn idee „veiliger" te zijn in de Islam met zijn vaste regels dan in een wereld waarin zij voort durend met seksisme worden geconfronteerd. Islamitische geestelijken mel den vaak gevallen van discri minatie van moslims in de Verenigde Staten. Vele Ame rikanen leggen een verband tussen Islam en terrorisme. Ook zouden vele moslims in gewetensnood raken, omdat zij hun godsdienstige plich ten, zoals het vasten tijdens de Ramadan, moeilijk kun nen combineren met hun werk. De moslims proberen de laat ste tijd politieke invloed te verwerven. Een actiecomité ter bescherming van de rech ten van de islamtische bur gers, dat begin dit jaar in Los Angeles werd opgericht, stelt zich mede ten doen invloed uit te oefenen op het beleid van de Amerikaanse rege ring in het Midden-Oosten. Het comité hoopt dat binnen vier jaar moslims worden ge kozen in het Amerikaanse congres. In de gemeenten, vooral in wijken met veel zwarten, hebben de moslims nu al veel invloed. Kerkbezoek Volgens een onderzoek van het Gallup-instituut 'De on kerkelijke Amerikaan' is in vergelijking met tien jaar ge leden het geloof onder de in woners van de Verenigde Staten sterker geworden, maar dat heeft er niet toe ge leid dat de kerken voller zijn. Het onderzoek is een vervolg op een studie uit 1978 naar de geloofsopvattingen van de Amerikanen. Voor het on derzoek zijn meer dan 2500 personen geënquêteerd. Volgens het onderzoek is de bevolking van de Verenigde Staten overwegend godsdien stig, maar gaat 44 procent niet naar de kerk gaat. Dat is 3 procent meer dan tien jaar geleden. 84 procent onder schrijft dat Christus de zoon van God is. Tweederde van de ondervraagden zei „zich aan Christus verplicht te voelen". Evenals in 1978 hebben veel ondervraagden zware kritiek op de kerken. Zo meent 59 procent dat „de meeste ker ken en synagogen zich tegen woordig te veel bezighouden met organisatorische zaken ten koste van theologische of geestelijke problemen". Tien jaar geleden was 51 procent die mening toegedaan. Twee vijfde van de ondervraagden stemde in met de opvatting dat kerken zich vandaag de dag te weinig gelegen laten liggen aan sociale gerechtig heid. Ondanks deze kritiek zijn de kerken erin geslaagd hun le den te behouden en geniet de geïnstutionaliseerde gods dienst meer vertrouwen dan enige andere sociale instel ling. Bovendien lijken de vooruitzichten voor de kerk in de jaren negentig goed. Van de niet-kerkse onder vraagden zei 58 procent dat zij „zeker", „waarschijnlijk" of „mogelijk" spoedig regel matig naar de kerk zullen gaan. Velen zeggen dat ze om praktische redenen nooit naar de kerk gaan. Zo zeiden mensen die waren verhuisd, dat zij nog geen andere kerk hadden gevonden. Het onderzoek toont ook aan dat het aantal kinderen dat godsdienstonderwijs krijgt de afgelopen jaren met bijna tien procent is toegenomen tot meer dan tweederde van alle kinderen. KURT LOFFLER STAATSSECRETARIS GODSDIENSTZAKEN DDR OOST-BERLIJN Kurt Löffler is benoemd tot staats secretaris voor godsdienstza ken in de DDR. Hij was tot nu toe staatssecretaris bij het Oostduitse ministerie van cultuur. Löffler volgt Klaus 'Gysi op die om gezondheids redenen ontslag had ge vraagd. De benoeming van Löffler is voor de Evangelische Kerk in de DDR een verrassing. De 76-jarige Gysi had bij de kerk de indruk gewekt dat hij pas wilde vertrekken na dat er een oplossing was ge vonden voor het conflict tus sen kerk en staat over onder meer het optreden tegen ker kelijke medewerkers en de censuur op de kerkbladen. Maar dit conflict heeft de communistische partij er waarschijnlijk toe gebracht Gysi te vervangen. Het wantrouwen tussen kerk en staat is de afgelopen maanden sterk gegroeid. Daaraan heeft niet alleen de censuur op kerkbladen, maar ook de inval in de milieubi bliotheek van de Zionskerk in Oost-Berlijn en de arresta tie van kerkelijke medewer kers begin dit jaar bijgedra gen. Ook steekt het de kerk dat de staat een gesprek over het militair onderricht op de scholen en over het pleidooi van de kerk voor een alter natief voor de militaire dienst voor dienstplichtigen met gewetensbezwaren tel kens weer uit de weg gaat. Of het gelukt de spanningen tussen kerk en staat te ver minderen is in de eerste filaats afhankelijk van de po- itieke ontwikkelingen in de DDR. Maar Löffler kan daar bij een belangrijke rol spelen. Voor de Evangelische Kerk is Löffler niet onbekend. Hij was van 1980 tot 1983 secre taris van het officiële Maar ten Luther-comité in de DDR. Van 1985 tot 1987 was hij vice-voorzitter en secreta ris van het comité dat de vie ring van het 750-jarig bestaan van Berlijn moest voorberei den. In beide functies had hij herhaaldelijk contact met kerkelijke instanties en met de huidige voorzitter van de Bond van Evangelische Ker ken, bisschop Werner Leich, die in het begin van de jaren '80 voorzitter van het kerke lijk Luther-comité was. Löff ler heeft zich toen doen ken nen als een man die tot een dialoog bereid was en een compromis niet uit de weg ging. De communistische partij zou met de benoeming van Löffler tot staatssecreta ris voor godsdienstzaken kunnen aangeven dat zij een oplossing voor de conflicten met de kerk wil zoeken. AMELAND Of je nu Pinkstergelovige bent of atheïst, zwaar op de hand of liberaal, de twee campingpastores van Ameland hebben voor een ieder een luisterend oor. Aanwezig zijn waar mensen zijn, is het motto van de kerken van Ame land die gezamenlijk de schouders gezet hebben onder het recreatiewerk. Ongeveer honderd vrij willigers zijn er druk mee. Een greep uit de ac tiviteiten: jongerendien- sten, een open huis, een bibliotheek, het stilte centrum en een diaco naal project. Bij caravan Maria op cam ping 'Boomhiemke' in Hol- lum en bij caravan M7 op camping 'Klein Vaarwater' in Buren wappert de groene oecumenische vlag met het schip van de kerk. In de ca ravan van campingpastor Agnes Reimerink uit Hoorn praten we met enkele be trokkenen. Naast Agnes be groeten we campingpastor Wim Berghout en zijn vrouw Gini uit Den Haag en de ge reformeerde predikant van Ameland ds. Dirk Kammin- ga- Agnes werkt bij justitie (ge vangeniswezen) en volgt in haar vrije tijd de pastorale opleiding van de Katholieke Theologische Universiteit van Amsterdam (KTUA). Op het prikbord van de KTUA zag ze de oproep voor cam pingpastores op Ameland. "Het leek me leuk. Boven dien moet ik als werkstudent op de centjes passen en de huisvesting is hier gratis", vertelt Agnes. Afgelopen weekend ging het kerkelijk recreatiewerk op het waddeneiland van start. Zondagavond betekende dit voor Agnes Reimerink de eerste jongerendienst in ge bouw 'Ambla' bij Hollum. In deze ruimte wordt door de week vaak disco gehouden. Agnes: "We proberen het in formeel te houden. Geen grappen en grollen van de eredienst en geen hokus po- kus van de priester met de witte boord". Afgelopen zondag kregen ze ven van de ongeveer vijftig jongeren bij het begin van de dienst een brief. Deze jonge lui moesten zich voorstellen dat ze getrouwd waren, een goed salaris hadden maar geen kinderen. In de brief werden ze opgeroepen huis en haard achter zich te laten. De briefschrijver: "Ik zal er onderweg voor zorgen dat niemand je kwaad doet. Zorg ervoor dat je zelf ook geen kwaad doet aan anderen. Je zult een belangrijke rol gaan spelen in de samenleving. Ie dereen zal van je horen. Ga nu. Dit is een dringend be vel". Bovendien schreef de mysterieuze briefschrijver nog dat er tijdens de tocht kinderen geboren zouden worden. Ds. Dirk Kamminga: "De eerste reactie van de jonge ren was: volgens mij is de brief verstuurd door één of wel zo'n brief sturen. Ik zou eerst een visioen willen heb ben en een wonder willen zien". Het verhaal van de brief had te maken met de wonderlijke geschiedenis van Abraham die door God geroepen werd om op weg te gaan. Agnes: "De eindconclusie was: Abra ham is een onvoorstelbare man met een onvoorstelbaar godsvertrouwen". Paniek De campingpastores proberen een luisterend oor te zijn. Ds. Kamminga en Agnes Reime rink vertellen: "Wij kwamen gisteren iemand tegen, die was compleet in paniek. De spanning in hun caravan was om te snijden. Dan is het goed dat je er bent". Het echtpaar Wim en Gini Berghout arriveerde vorige week op camping 'Klein Vaarwater' in Buren. Ginie Berghout: "Toen kwam er gelijk al een alleenstaande man bij ons die het erg moei lijk had. Hij vroeg of er kerkdiensten waren en of hij langs mocht komen". Wim Berghout is een gehuwd priester en evenals zijn vrouw gepokt en gemazeld in dit soort werk. Samen leid den ze afgelopen zondag de V.l.n.r. Gini Berghout, Agnes Reimerink, ds. Dirk Kamminga en Wim Berghout op camping 'Boomhiemke' op Ameland. foto: pers unie oecumenische gezinsdienst in gebouw 'De Boeg' die door een kleine tachtig mensen bezocht werd. Met de Duitse Pfarrer Eb- meier ging Wim Berghout zondagavond voor in een Duits-Nederlandse zang- dienst in de hervormde kerk van Ballum. Wim Berghout: "Dat is best wel een ervaring om samen te zingen. Wij: "Grote God wij loven U". En zij: "Grosse Gott wir loben Sie". Tijdens het koffiedrinken na de diensten worden contac ten gelegd. Wim Berghout: "Vanavond krijgen we een paar mensen van de charis matische beweging op be zoek. Dan gaan we liederen zingen". Een praatje hier, een praatje daar. Agnes: "Ze hebben al gauw door dat je niet alleen voor vakantie komt". Vorige week voerde ze een gesprek met mensen die een tijd te rug voor hun ogen een ern stig ongeluk zagen gebeuren en daar graag over wilden praten. Wim Berghout en zijn vrouw kwamen met de mensen van de receptie in gesprek over geloof en kerk. Do camping- pastor kwam overigens op het kantoor om de informatie over de kerkdiensten zo gun stig mogelijk op het prikbord te krijgen. Gini Berghout: "We zijn hier nog geen week en nu hebben we toch al con tact gehad met een paar hon derd mensen". Agnes: "Het voorziet in een behoefte. Er is een verlangen om meer over het geloof te weten. Er zit een taboe op kerk en ge loof. Vroeger werd er niet over sex gepraat en nu niet over geloof". Poppenkast Ds. Kamminga is de spin in het web van de kerkelijke recreatie. De hervormde, ge reformeerde, doopsgezinde en katholieke kerk van Ameland leggen het benodig de geld op tafel. Kamminga vertelt dat de kerkelijke re creatie op Ameland door de jaren heen nogal veranderd is. Tot 1984 waren er kerke lijke recreatieteams die kin derclubs, spooktochten, pop penkast en wat al niet meer organiseerden. "In overleg met de campings is toen ge zegd: 'Dit is toch te gek. Wij organiseren een team en jul- Vaarwater' hebben toen ei gen recreatieteams in het le ven geroepen. Wat de wereld goed kan, hoeft de kerk niet over te doen. Er blijft echter een andere kant van het werk. Een camping is een dorp. De kerk moet laten zien dat ze beschikbaar is. Ook hier kun je eenzaam voor de caravan zitten". GERRIT GEERDS Het AMC, het Academisch Medisch Centrum in Ar;t P dam, illustreert vandaag met een navrant voorbee waarschuwende woorden in het jaarverslag van de Nati Ziekenhuisraad, dat de ziekenhuizen niet verder kunne, he zuinigen zonder dat dit ten koste gaat van de gezondhker zorg. Gemiddeld moet één keer per week een hartop rs worden afgelast omdat als gevolg van een spoedgeval deling „intensive care" een bed te kort komt. Dat is volgens het AMC de schuld van de overheid enE^ is ervan overtuigd dat ook in andere ziekenhuizen iieze land hartpatiënten vlak voor hun operatie te horen kr dat de ingreep is uitgesteld als gevolg van een spoedge - twee specialisten, ook van het AMC, hebben onlangs klaard van mening te zijn dat een patiëntenstop worden ingevoerd voor zeventig-plussers van wie niet staat dat ze na voltooiing van de geneeskundige behand meteen hun ziekenhuisbed zullen vrijmaken. Het bl „plakken" in het ziekenhuis is een bekend verschi vooral bij bejaarde patiënten. Nazorg thuis na een verbl het ziekenhuis is in negen van de tien gevallen noodzak zeker voor bejaarden maar de daartoe benodigde zame en opofferende familieleden, buren of vrienden vaak in geen velden of wegen te bekennen. De zorgzame samenleving is in dat opzicht een illusie, fessionele hulpverlening aan huis is een alternatief, maa kost geld. En indien de verzekering de kosten al dekt dat is in negen van.de tien gevallen een voorwaarde blijken betaalde hulpverleners ten minste zo schaars als devolle verwanten. C. pu blijft over het verpleeghuis, waar herstellende patii fa; op krachten kunnen komen. Maar veel verpleeghuize de herstellingsoorden hebben als gevolg van de bezuinigi ad hun deuren moeten sluiten. Daarom bivakkeert een de aantal patiënten in de kliniek, tot het moment waarc weer helemaal voor zichzelf kunnen zorgen. Niet omda uit medisch oogpunt nodig is, maar domweg omdat ze gens anders heen kunnen. De ziekenhuizen worden opi la; :~..luiJii tO! tu lig deld met een sociaal probleem en déér zijn ze niet voor, nen de AMC-specialisten. Andere instanties behoren voor een oplossing te zoj Maar aangezien die „andere instanties" zich bij voortdil de aan hun verantwoordelijkheid onttrekken, zit er voor di kenhuizen weinig anders op dan zelf preventieve maat len te treffen. Senior-patiënten dienen vooraf te belovei 5 ze daadwerkelijk opkrassen zodra de dokter hen beter verklaard. Zo niet, dan gaat de hele ziekenhuisopname po door, tenminste als de beide specialisten hun zin zouden 6r; g». Ja DAT is gelukkig niet het geval. Hun voorstel heeft ve wj waardigde reacties opgeroepen. Ook hun eigen directie w; zich er onmiddellijk van gedistantieerd. En terecht, war, br gaat veel te ver. Geen ziekenhuis mag zich zo onmenj hard, discriminerend en asociaal opstellen. NiETTEMIN hebben de beide artsen waarschijnlijl opzet provocerend een serieus probleem aangesn Een probleem met sociale en financiële kanten. Zieken directies en verzekeraars liggen bijvoorbeeld al geruim met elkaar overhoop over de vraag wie opdraait voor de ten van wat in vakkringen een „verkeerd bed" heet duur ziekenhuisbed dat eigenlijk een aanzienlijk goedk doch sporadisch beschikbaar, verpleeghuisbed zou m<^ zijn. ZEKER nu driftig wordt gesneden in het aantal zieken bedden, gelijktijdig het ene verpleeghuis na het ander gaat en de bevolking aan het vergrijzen is, zal het prob steeds nijpender worden. De situatie schreeuwt om re; ring van een efficiënte en betaalbare professionele thuis Schreeuwt met andere woorden om spoedige invoering het plan-Dekker. Tot dusver voor dovemansoren. Misse gJ dat de noodkreet van de specialisten de regering en de dere instanties" die erbij zijn betrokken, tot grotere vooi rendheid aanzet. lijk Iets warmer DE BILT (KNMI) - Nog steeds liggen er boven de oceaan de pressies die, hoewel de activi teit niet groot is, hun invloed hebben op het weer bij ons. Gelijktijdig blijft een gebied met hogebarometerstanden het weer in zuid-Europa bepalen. Tussen beide systemen trek ken storingen die via de Noordzee naar Scandinavië trekken. Ook vrijdag trekt zo'n storing dicht langs ons land. Voornamelijk in de nacht en ochtend moet dan ook met wat regen rekening worden gehouden. In de mid dag breekt af en toe de zon door waarbij de tempratuur tot boven de twintig graden op loopt. De vooruitzichten op wat langere termijn zijn niet ongunstig. De middagtempera- tuur blijft boven de twintig graden. Weersvooruitzichten voor diverse Europese landen, geldig voor vrijdag en zaterdag: Zuid-Scandinavië en Denemarken: Zuid-Frankrijk nig en warm met tuur rond 32 graden. eids noord-Itaiièe b middagtei pgG! >t 3: Spanje en Portugal: Zonnig, avond kans op een lokale on bui. Middagtemperatuur van ^erfc den in het noordwesten tot 38 plaatselijk in het binnenland. un" j Midden- en zuid-Duitsland: e to op zaterdag perioden n droog. Middagtemperatuur opfy tot 28 graden op zaterdag. Kust van Joegoslavië ei land: Zonnig. Middagtemperati veel plaatsen iets boven de v.bew. 20 10 Aberdee Athene Barcelor w.bew. 27 15 1. Middagtemperatuur r Britse Eilanden: Vrijdag van het wes ten uit regen. Zaterdag af en toe zon maar ook enkele buien. Middagtem peratuur van 16 graden in het noor den tot 24 graden in het zuidoosten. Benelux en noord-Duitsland: Af en toe zon en vooral zaterdag tegen de avond kans op een regen- of on weersbui. Middagtemperatuur oplo pend tot 24 graden op zaterdag. West- en midden-Frankrijk: Perio den met zon. Op zaterdag meer be wolking en een regen- of onweers bui. Middagtemperatuur van 20 gra den in Bretagne tot 29 graden in de Vogezen. Helsinki l.bew. Innsbruck onbew Klagenfurt zw.bev Kopenhagen h.bew. Malta Moskou Munchen w.bew. 20 16 De

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2