BELGIE WORDT FEDERALE STAAT
ilemmend beroep op Iraq en Iran
Jackson oogst slechts
donderend applaus
met
srael is
jescheiden en
.emoedigend
urgemeester gelast sluiting giff abriek
IEUWE GEVECHTEN BEDREIGEN VREDESPOGINGEN
Britse kinderkrant vol grote- mensen problemen
JBBERS NA BEZOEK:
Kitty Dukakis steekt
Michael naar de kroon
WONERS EN TOERISTEN VLUCHTEN NA EXPLOSIE:
ITENLAND
EcicbcSoiMant
WOENSDAG 20 JULI 1988 PAGINA 5
ier-radioactieve
fvis in Zweden
'KHOLM In de provin-
astrikland in Midden-Zwe-
s een baars gevangen die
dan vijftig keer zo radioac-
als het reeds vijf maal ver-
Ie niveau dat voor wild en
eldt na de ramp met de
entrale in Tsjernobyl. Het
ale maximum voor voedsel
algemeen bedraagt 300
erel per kilo, maar dat voor
en vis werd na Tsjernobyl
aal hoger gesteld op 1500
erel per kilo. Als reden
deze verhoging werd gege-
at wild en vis toch slechts
?ine hoeveelheden worden
sumeerd.
Verregaande bevoegdheden voor Wallonië en Vlaanderen:
BRUSSEL De Belgi
sche regering heeft van
daag gedebatteerd over
de bevoegdheden die
moeten worden toebe
deeld aan Wallonië en
Vlaanderen. De verrei
kende bevoegdheden,
waardoor België een fe
deratieve staat wordt,
moeten nog vóór het zo
merreces op een rijtje
staan.
Premier Martens zet duide
lijk de vaart achter zijn.
voorstel van België een fe
deratie te maken, naar voor
beeld van West-Duitsland,
de VS en Canada. Met de
drastische wijziging van de
grondwet hoopt België een
einde te maken aan de hevi
ge conflicten, die bij voort
during tussen Walen en Vla
mingen optreden en die re-
felmatig tot de val van het
abinet leiden als ook tot ex
tra uitgaven.
Bij de presentatie van zijn
voorstel verklaarde premier
Martens dat „België aan de
vooravond staat van de be
langrijkste hervormingen
sinds het ontstaan van het
land". De positie van de
Duitssprekende Belgen in
Limburg is nog niet hele
maal duidelijk.
De gewesten gaan onder
meer zelfstandig beslissen
over het leefmilieu, het fi
nancieel/economisch beleid
en werkgelegenheid, ruimte
lijke ordening, infrastruc
tuur inclusief havens, poli
tietaken en energiezaken.
Met de overdracht van be-
voegheden van de nationale
regering in Brussel naar
Wallonië en Vlaanderen is
zeker de helft van de natio
nale begroting gemoeid.
Brussel behoudt de bevoegd
heden over onder meer het
buitenlands beleid en kapi
taalverkeer. Hoe en door
wie in Brussel, waar Walen
momenteel de meerderheid
hebben, de dienst gaat uit
maken is nog niet besloten.
De voorzitters van de
Vlaamse meerderheidspartij
en hebben inmiddels laten
weten achter Martens' voor
stellen te staan. Zij menen
dat een stevige federale
structuur het Vlaanderen
mogelijk maakt na anderhal
ve eeuw eisende partij te zijn
geweest, eindelijk weer han
delende partij te worden.
Amnesty: Egypte
martelt politieke
gevangenen
LONDEN Amnesty International
heeft Egypte vandaag beschuldigd
van het martelen van politieke ge
vangenen. De mensenrechtenorga
nisatie deed in een verklaring een
dringend beroep op de regering met
de martelingen te stoppen. Sinds
1981 heeft de organisatie verklarin
gen ontvangen van voormalige poli
tieke gedetineerden waaruit volgens
Amnesty blijkt dat Egyptische vei
ligheids- en gevangenisbeambten
middels een vast patroon martelin
gen uitvoeren. De slachtoffers zijn
voornamelijk aanhangers van fun
damentalistische islamitische groe
peringen.
Sovjet-inspecteurs
op Greenham Common
GREENHAM COMMON
Op een Amerikaanse kruisra-
kettenbasis in Groot-Brittan-
nië zijn gisteren twintig in
specteurs uit de Sovjetunie
aangekomen om door een eer
ste inspectie vast te stellen of
het westen zijn kernwapens
voor de middellange afstand
op de schroothoop gooit, zoals
het INF-verdrag voorschrijft.
De Verenigde Staten beschik
ken in Greenham Common
over 101 kruisraketten en in
Molesworth over nog eens
achttien. Inspecteurs uit de
VS zijn inmiddels in Oost-
Duitsland aan hun inspectie
begonnen.
W YORK/TEHERAN
De Veiligheidsraad
i de Verenigde Naties
»ftIran en Iraq ge-
lagd om „uiterste te-
jhoudendheid", zodat
retaris-generaal Perez
Cuellar de kans krijgt
praken te maken over
dqi bestand in de Golf-
log. De oproep volgde
berichten over nieu-
gevechten tussen Iran
Iraq, nog geen 24 uur
lat Iran bekend had
tie naakt dat het bereid is
t( een staakt-het-vuren.
i protesteerde direct bij
Veiligheidsraad tegen de
nn ikse luchtaanvallen.
waaronder een op een nucle
aire installatie. Teheran be
schuldigde Iraq van sabotage
van de vredesinspanningen.
De luchtgevechten maakten
duidelijk dat beide partiien
de strijd waarschijnlijk zullen
voortzetten tot op het mo
ment dat een wapenstilstand
officieel van kracht wordt.
De Iraakse minister van bui
tenlandse zaken Tareq Aziz
zei dat voor Baghdad de oor
log doorgaat totdat prakti
sche stappen zijn gezet die
een duurzame en algehele
vrede verzekeren.
Op het VN-hoofdkwartier in
New York toonde men zich
niet verrast over de nieuwe
gevechten. „Het voortzetten
van de vijandelijkheden is
een duidelijk teken dat zo
spoedig mogelijk een staakt-
het-vuren in werking moet
treden", aldus VN-woord-
voerder Francois Giuliani.
De nieuwe schermutselingen
zetten wel een domper op de
jubelstemming die maandag
heerste naar aanleiding van
de Iraanse aanvaarding van
resolutie 598. VN-functiona-
rissen erkennen dat men nog
lang niet uit de problemen is.
Secretaris-generaal Perez de
Cuellar hoopt het bestand
binnen een week tot tien da
gen rond te krijgen. Iran zou
volgens diplomaten in New
York bereid zijn mee te wer
ken aan een snel staakt-het-
vuren. Maar er bestaat twijfel
over de Iraakse bereidheid
tot medewerking. Gewezen
wordt op het wantrouwen
dat Baghdad koestert jegens
de Iraanse bedoelingen
Het ministerie van defensie
in Washington sprak berich
ten tegen als zou de Ameri
kaanse regering in het ge
heim met Iran hebben afge
sproken dat zij haar marine-
eenheden zou terugtrekken
als Iran instemde met een be
stand. Deze berichten waren
gebaseerd op uitlatingen van
diplomaten in het gebied van
de Golf. Minister van buiten
landse zaken George Shultz
zei desgevraagd dat de sche
pen op hun post zullen blij
ven zolang het nodig is om
onder Amerikaanse vlag va
rende schepen te beschermen
en de vrijheid van scheep
vaart in het gebied te waar
borgen.
In Israel zijn de meningen
over een mogelijk einde aan
de Golfoorlog verdeeld. Som
mige analisten verklaarden
dat beëindiging van het Golf-
conflict op de lange termijn
nieuwe bedreigingen kan be
tekenen voor de joodse staat,
na acht jaar van betrekkelij
ke rust aan het oostelijke
front. Zij voorspelden dat
Iraq uiteindelijk zijn in de
oorlog beproefde luchtmacht,
raketten voor de middellange
afstand en chemische wapens
zou kunnen gebruiken tegen
Israel. Andere Israëlische
functionarissen echter spra
ken van onnodige ongerust
heid, en zeiden dat vrede in
de Golf zal leiden tot stabili
teit in het hele gebied.
mevrouw Dukakis voor het
miljoenenblad USA-Today bij
houdt. Daarin heeft ze het
over allerlei niemandalletjes
en kleine gebeurtenissen,
waarin haar gezin centraal
staat.
Natuurlijk wordt in het gretig
gelezen dagboek ook de nodige
bewogenheid verwerkt. Zo
schreef Kitty (of haar ghost
writer): „Vandaag ontmoette
ik een Russisch-Joodse refus-
nik op het vliegveld, iemand
die ik graag wil helpen. Hij
heeft kanker en is waarschijn
lijk stervende. Ik was zeer
geëmotioneerd. Mijn grootou
ders waren Russische immi
granten en deze man was van
mijn leeftijd. Ik keek naar
hem en dacht: Dit zou ik zelf
kunnen zijn. Het was een vre
selijke gedachte".
Toch is Kitty Dukakis er niet
alleen om te glimlachen of om
roerende dagboekpassages te
schrijven. Ze heeft een grote
invloed op belangrijke beslis
singen van haar man. Zo was
ze mede-verantwoordelijk
voor de keuze van LLoyd
Bentsen als „running-mate".
Michael Dukakis en zijn echt
genote Kitty, die volgens veel
Amerikanen alles heeft wat
haar man mist.
FOTO: AP
De relatie tussen haar en de
66-jarige Beryll Ann Bentsen,
een voormalig fotomodel, is
uitstekend. Maar ook met Jes
se Jacksons echtgenote Jac
queline kan zij goed opschie
ten. Die zei begin deze week:
,,We roken stiekem wel eens
een sigaretje achter de ruggen
van onze mannen". De man
nen rookten korte tijd later sa
men de vredespijp.
LONDEN De jongste
serieuze krant in Groot-
Brittannie heeft kleine
pagina's, geschikt voor de
kleine handen van de le
zers. Ze heet Early Times
en is bedoeld voor kinde
ren.
Het weekblad is sinds januari
te koop en heeft na een half
jaar een oplage van 70.000
exemplaren. Scoop (de meer
met roddels gevulde concur
rent voor de 6,5 miljoen Brit
ten tussen acht en zestien) ver
koopt tussen 120.000 en 190.000
exemplaren sinds het in april
zijn intrede maakte in de kios
ken. Er zijn plannen voor dis
tributie in het buitenland.
De nieuwe kranten voor kin
deren hebben vaste voet ge
kregen in de krantenmarkt
doordat zij hun jonge lezers in
formeren over zaken die de
kranten voor de volwassen
Britten veelal als bekend ver
onderstellen. „Naar mijn ge
voel beschikken kinderen niet
over de achtergrondkennis die
grote-mensenkranten aanwe
zig achten", zegt Dr. Barry
Weightman die met Early Ti
mes begon. „In veel gevallen
betwijfel ik trouwens of vol
wassenen die wel hebben".
Weightman, een ingenieur die
een leek is op het gebied van
beroepsjournalistiek, kreeg
zijn ingeving nadat hij had ge
zien hoeveel moeite zijn doch
ter van tien had met een krant
voor volwassenen toen zij een
schoolopgave moest maken.
Hij nam een jaar onbetaald
verlof van zijn werk in Lon
den, verschafte zich een kapi
taal van 350.000 gulden en
stelde zich tot doel iets te ma
ken dat kinderen zouden wil
len lezen zonder dat het kin
derachtig is.
Een vluchtige blik door de
twintig bladzijden in zwart-wit
levert verhalen op over zure
regen, overvolle gevangenis
sen, politieke spotprenten en
een beschouwing op de top
conferentie tussen Reagan en
Gorbatsjov: „De twee landen
vertrouwen elkaar niet echt
en dit heeft de hoop op een
spoedige overeenkomst doen
verflauwen. Russen en Ameri
kanen moeten weten dat de
andere kant eerlijk is".
In Groot-Brittannie bestaat al
zestien jaar de actualiteitenru
briek Newsround, die na
schooltijd wordt uitgezonden.
„Toen wij met Newsround be
gonnen, waren wij bang dat
het een mislukking zou
worden omdat kinderen in het
algemeen niet graag naar
nieuwsuitzendingen keken",
zegt John Craven, één van de
journalisten die aan het pro
gramma meewerkt. „Nu weten
wij dat niet alleen kinderen er
naar kijken, maar ook volwas
senen". Hij denkt dat ook el
ders in de wereld zon pro
gramma en zulke kranten
goed zullen verkopen.
Jesse en Jacqueline Jackson waren vannacht het middelpunt van de Democratische conventie.
FOTO: AP
(Van onze correspondent)
ATLANTA Langdurige
toejuichingen, donder-
dend applaus en de belof
te dat hij een belangrijke
rol zal spelen in de Demo
cratische verkiezingscam
pagne. Dat was de oogst
voor dominee Jesse Jack
son op de tweede dag van
de Democratische partij-
conventie in Atlanta.
Achter de schermen leed
Jackson evenwel een paar ge
voelige politieke nederlagen.
De Democratische afgevaar
digden stemden in meerder
heid tegen zijn voorstel voor
belastingverhogingen voor de
rijke Amerikanen en tegen
een verklaring, waarin de VS
beloven niet als eerste kern
wapens te gebruiken.
Overigens was de stemming
over deze voorstellen op zich
al een concessie aan Jackson,
wiens achterban van groot be
lang is voor de kansen van de
Democratische partij op het
Witte Huis. Jackson kreeg
hierdoor de gelegenheid zijn
opvattingen voor een breed
publiek te etaleren. Zo discus
sieerden de 4.000 afgevaardig
den ook over de eis van Jack
son dat de Democratische par
tij zich uitspreekt vóór een on
afhankelijke Palestijnse staat.
Maar over dit voorstel, waar
Dukakis fel tegen is, werd niet
gestemd. Hetzelfde lot onder
ging Jacksons voorstel de de
fensieuitgaven te bevriezen.
Toch heeft de zwarte leider in
Atlanta zijn prestige danig op
gevijzeld. Hij hield opnieuw
een vlammende toespraak,
waarin hij de partij-eenheid
boven zijn eigen politieke be
lang stelde. „We kunnen al
leen winnen, wanneer we tot
elkaar komen. Als de leeuw en
het lam elkaar kunnen vin
den, dan kunnen wij dat na
tuurlijk ook. De ouders van
Dukakis kwamen met een im
migrantenschip naar Amerika
en mijn voorouders met een
slavenschip. Maar met welk
schip we ook kwamen, we
vormen vanavond een een
heid". Vannacht krijgt dat
vertoon van eenheid zijn defi
nitieve beslag, wanneer de
conventie Michael Dukakis
aanwijst als officiële Democra
tische kandidaat voor het Wit
te Huis.
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
ATLANTA Kitty Dukakis-
Dickson is een van de sterren
van de Democratische conven
tie in Atlanta. Daarover be
staat geen enkele twijfel.
Vriend en vijand beschouwen
de 51-jarige mevrouw Dukakis
als een perfecte „First Lady".
Zij presenteert zich met na
druk, zonder ^ich op te drin
gen, en compenseert daarbij in
ruime mate wat haar man te
weinig heeft: warmte, charme
en vriendelijkheid.
De schrijvers van de veelgele
zen Amerikaanse roddelru
brieken hebben al uitgemaakt
dat de oudere Barbara Bush
de vrouw van Michael Duka
kis' Republikeinse tegenstan
der het tegen Kitty zal
moeten afleggen.
Overigens is die toenemende
populariteit van mevrouw Du
kakis voor een niet gering deel
de vrucht van een nauwkeurig
uitgekiende publiciteitscam
pagne. Daarbij hoort vooral
het „Dagboek uit Atlanta" dat
- UZALEM Het re-
at van de besprekin-
van premier Lubbers
minister Van den
met hun Israëlische
rekspartners is „be
iden, maar bemoedi-
voor de toekomst",
zei Lubbers gisteren
'^het eind van het drie-
bezoek aan het
se land.
Voornaamste onderwerpen
van gesprek waren de vrede-
sproblematiek in het Ara-
bisch-Israelische conflict en
de kwestie rond de Pale
stijnse opstand in de bezette
gebieden. Lubbers meent dat
het bezoek aan Israel beter is
gelopen dan hij zelf had ver
wacht.
„Ik dacht aanvankelijk: het
wordt heel moeilijk de goede
formulering te vinden om
zowel onze verbondenheid
met Israel uit te spreken als
onze bezorgdheid te uiten
over de conflicten waarin
het land is verwikkeld. Te
rugkijkend heeft het even
wel goed gefunctioneerd", zo
zei Lubbers.
Lubbers vergeleek het uit
wisselen van gedachten tus
sen beide delegaties „met het
met een doek over een spie
gel wrijven". Door dit bezoek
zijn de goede verhoudingen
tussen Israel en Nederland
volgens de premier helder
der geworden. Mede daar
door krijgt de kritiek van
Lubbers tijdens zijn tafel-
speech zondagavond op de
Israëlische politiek ten aan
zien van de Palestijnen „iets
extra's mee".
Voorafgaand aan het officië
le afscheid van de Israëlische
gastheren spraken de Neder
landse bewindslieden in de
Knesset, het parlementsge
bouw, met de voorzitter en
acht leden van een commis
sie buitenlandse zaken en de
fensie van het parlement.
Alvorens op de luchthaven
Tel Aviv op te stijgen voor
de thuisreis hadden Lubbers
en Van den Broek op de Ne
derlandse ambassade in Tel
Aviv een ontmoeting met
Nederlandse immigranten.
Premier Lubbers houdt minister Peres een tros druiven boven het hoofd tijdens een uitstapje naar
de Negevwoestijn, waar wordt geëxperimenteerd met druiventeelt op woestijnbodem. Minister Van
den Broek kijkt toe.
FOTO: ANP
EN WISKE DE KRIMSON CRISIS
sloegen op de vlucht toen na
een ontploffing in de fabriek
een dikke zwarte rookwolk
opsteeg. Enige tientallen van
hen moesten in ziekenhuizen
worden opgenomen met
klachten over hoofdpijn en
brandende ogen. De autoritei
ten van Massa hebben de be
volking aangeraden voorlopig
geen verse groenten en fruit te
eten. Tevens hebben zij een
zwemverbod afgekondigd voor
de kust van de plaats, omdat
daar sporen van het verdel
gingsmiddel zijn ontdekt.
De burgemeester zei in een re
actie dat.Farmoplant geen en
kele vorm van veiligheid meer
kan garanderen en dat daarom
de „gehele fabriek en produk-
tie moeten worden stopgezet".
De Italiaanse minister van mi
lieuzaken besloot maadag de
fabriek voor een half jaar stil
te leggen, maar dat ging het
gemeentebestuur niet ver ge
noeg. Volgens de autoriteiten
levert de ontsnapte concentra
tie chemicaliën in het kustwa
ter geen direct gevaar op. Zij
zeiden echter wel bezorgd te
zijn over de vraag hoe ze van
de ongeveer zes miljoen liter
verontreinigd water in de fa
briek af moeten komen.
Hongaarse premier op bezoek in VS
BUDAPEST De Hongaarse premier Karoly Grosz is gisteren
voor een officieel bezoek van tien dagen in de VS aangekomen.
Het is de eerste keer in de na-oorlogse geschiedenis dat een pre
mier uit Hongarije in de VS is. Grosz zal onder meer gesprekken
hebben met president Reagan, vice-president Bush en minister
Shultz van buitenlandse zaken. Hij gaat ook op excursie in Los
Angeles en San Francisco. Grosz wil het Amerikaanse bedrijfs
leven meer interesseren voor investeringen in Hongarije.
ISA Het gemeente-
rnr van de Italiaanse
Massa heeft de „vol-
;e en definitieve" slui-
gelast van de chemi-
fabriek „Farmo-
Het besluit werd
nadat na een gi-
het werk in het
stadje werd neer-
banken, winkels
en gemeente-afdelingen
sloten de deuren en ruim
drieduizend mensen gin
gen de straat op.
De gifwolk die zondag over
het stadje hing was veroor
zaakt-door het exploderen van
een tank met vloeistof waar
een insectenverdelgend mid
del van wordt'gemaakt. Dui
zenden inwoners en toeristen
