Nr.27
Honingraatpuzzel
1
A
iiii
iQ
3
JU
O
A
T
a
Oplossing vorige puzzel
De winnaars van puzzel 26 zijn:
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 27 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Rond de genummerde vakjes dienen
woorden van zes letters van navolgende bete
kenis te worden ingevuld. De beginletter van
het eerste antwoord komt in het vakje boven
het cijfer 1. Het vakje waarin de beginletter
van elk van de overige antwoorden komt,'
dient door combinatie met de letters van de
omringende antwoorden te worden vastge
steld. Alle antwoorden lezen in de richting
van de wijzers van de klok.
1. Gevouwen
reclamedrukwerk.
2. Haarwater.
3. Toestel voor
warmwater
voorziening.
4. Bijprijs in een
loterij.
5. Dal.
6. Vreemde munt.
7. Niet adellijk.
8. Afzet van waren.
9. Gebak van fijn
deeg.
10. Italiaans
worstsoort.
11Buiten gevaar.
12. Tuingereedschap.
13. Langharige hond.
14. Schermdegen met
vierkant lemmet.
15. Volslagen.
16. Namiddagdienst.
17. Bloem.
18. Tak van sport.
19. Kolfglas.
20. Zeeëngte.
21. Stel, span.
22. Opgeschoten
kwajongen.
23. Jong paard. -
24. Acrobatische toer
v.e. vliegtuig.
25. Solozanger.
26. Teken van de
dierenriem.
27. Schermbloemige
plant.
28. Onwaarheid.
29. Roem.
30. Leniging van
smart.
31. Hechtpennetje.
32. Berouw.
33. Terstond.
34. Geldovermaking.
35. Verzoekschrift.
36. Gewest.
37. Transportvaartuig.
38. Getuigschrift.
39. Beroep in de
metaalindustrie.
40. Lawaai.
antwoorden met de letter „L".
Adres
Postcode
De ware wereldkampioen
Mocht er nog enige twijfel bestaan
hebben over de superioriteit van Kas
parov, dan heeft hij daar in het laatste
World Cup toernoooi een einde aan
gemaakt. In dit schitterende toernooi
eindigde de wereldkampioen met 1IV2
uit 15 een punt voor op zijn rivaal
Karpov. Laatstgenoemde liet op zijn
beurt de rest van het veld (bijna de ge
hele wereldtop!) ruim achter zich. De
beide superspelers onderstreepten
daarmee de huidige situatie in de we
reldtop: 1Kasparov, met een ELO-ra-
ting die in de buurt komt van de le
vende legende Fischer; 2. Karpov, op
respectabele afstand van Kasparov;
hierna een hele tijd niets, waarna de
„gewone"'wereldtoppers volgen. Grote
indruk maakte Kasparov met de vol
gende partij tegen de huidige nummer
vier van de wereldranglijst.
A. BELJAVSKY-G. KASPAROV
Grünfeld-Indisch.
I.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.PO Lg7
5.Db3 dxc4 6.Dxc4 0-0 7.e4 Pa6 8.Le2
c5 9.d5 e6 10.Lg5 exd5 ll.Pxd5 Le6
12.0-0-0.
Een scherpe variant, die de laatste tijd
in de mode is gekomen.
12...Lxd5 13.Txd5 Db6 14.Lxf6 Dxf6
15.e5 Df5!?
Bekend was hier 15...De7 ló.Thdl
Tad8 met een afwikkeling langs de d-
lijn, die wit enig voordeel biedt zij het
met een vrij grote remisemarge. Voor
de wereldkampioen een onaantrekke
lijk idee, vandaar dat hij in de huisa
nalyse iets nieuws heeft voorbereid.
16.Ld3!?
De meest scherpe reactie. Gezien het
vervolg was 16.a3 verstandiger ge
weest, maar men kan het Beljavsky
niet kwalijk nemen dat hij de volgen
de, fraai ogende, aanval opzet.
16...Dc8 17.Tdl b5!
Het uitroepteken is niet geplaatst van
wege de, op dit niveau, banale variant
18.Dxb5? Pb4 enz.; meer indruk
maakt de zet als men bedenkt dat
Kasparov hier de komende verdedi
ging al voorzien moet hebben.
18.Dh4 Pb4.
IIVI X#
ij
1 X
wm*Wm
k
HAXS8 P
m
v
A
"m
ff A
SB
A
19.Lxg6?ü
Tegen een normale schaker zou dit de
inleiding zijn tot de beslissende slo-
taanval. Kasparov heeft echter iets
speciaals in petto.
19...fxg6.
Niet mogelijk was 19...hxg6 20.Pg5
Te8 21.Td7 en de dreiging van Dh7+
en Txf7 mat is beslissend.
20.Td7 De8!
Vermoedelijk een verrassing voor Bel
javsky. Hij zal gerekend hebben op
27...Pc6 (om 28.De7 te verhinderen)
28.Pg5 h6 29.Pe6 Tf7 30.Td8+ Pxd8
31 .Txd8+ Dxd8 32.Pxd8 Td7 33.Pc6!
met groot voordeel voor wit. De tekst
zet lijkt niet goed mogelijk vanwege
21.Te7.Dc6 22.Tdd7 en wit wint.
21.Te7 Lh6+! 22.Kbl Td8! 23.Td6
Dc6!
Drie krachtzetten, met het thema
„mat op onderste rij", halen alle
kracht uit de witte aanval. Lh6 is nu
taboe vanwege 24...De4+ 25.Kal Pc2+
26.Kbl Pa3+! 27.Kal Dbl mat.
24.a3 Txd6 25.exd6 Dxd6 26.axb4
cxb4 27.De4 b3!
De witte koning staat zo slecht dat wit
gedwongen is met 28.De6+ af te wik
kelen, maar dan wint zwart eenvoudig
door: 28...Dxe6 29.Txe6 Tc8 3Ö.Tel
Tc2. Wit gaf het daarom op. Een
schitterend voorbeeld van de stelling:
„Aanval is de beste verdediging".
FINALE EUROPACUP
Voor de eerste keer wordt de finale
van de Europacup voor clubteams in
toernooivorm gespeeld. De laatste vier
spelen een dubbelrondig toernooi om
de winnaar aan te wijzen. Organisator
is VOLMAC, dat zijn team daarmee
Postzegels doen het al
eeuwen over water
De postzegels, kaarten en brieven die
met de 'Willem en Mary-jubileumvloot'
naar Engeland gebracht worden is niet
de eerste vracht filatelie die over water
gaat. Al voor de eeuwwisseling maakte
de mens gebruik van zeestromingen om
post te versturen. Vanwege de zeldzaam
heid van dergelijke postzaken zal maar
een enkeling in staat zijn die vorm van
filatelie te kunnen bedrijven.
Volgens het Guiness-postzegelboek heeft
de Griekse filosoof Theofrastus van Eru-
sus de primeur van de flessepost. Overi-
gen% verstuurde de Griek geen post,
maar bewees met zijn experiment dat de
Middelandse Zee haar water grotendeels
uit de Atlantische Oceaan krijgt. Ook
andere wetenschappers onderzochxen op
die manier een aantal waterlopen. De
'post' bestond uit het briefje in de fles
waarop de vinder gevraagd wordt om
het papiertje naar de afzender te sturen
waarna die de gegevens kon verwerken.
In Engeland is in 1560 zelfs een Konink
lijk Flessenkurker aangesteld met de spe
ciale taak door het water aangevoerde
boodschappen te onderzoeken. Tot 1820
is de functie gehandhaafd.
Een curieus verhaal is dat van Lady
Grange die door haar man op het eiland
St. Kilda is achtergelaten. Haar tijdsbe
steding bestond uit huilen en brieven
schrijven. Volgens de overlevering is er
eentje aangekomen, twee jaar na de dag
tekening van 20 januari 1738. Een ande
re bewoner van St. Kilda stuurde com
plete postboten, tenminste zo zijn de uit
geholde stukken wrakhout te noemen.
De latere bewoners maakten tot de eva-
De zeelieden die Australië 200 jaar gele
den hebben ontdekt zullen zeker hun fa
milie, kennissen en opdrachtgevers via
zeepost hebben bericht over de vondst. De
Australië-zegel komt 30 augustus uit.
cuatie van het eiland in 1936 regelmatig
gebruik van de wrakhoutscheepjes. De
posterijen kregen zelfs geld voor de 'ser
vice'. Sinds de aanwezigheid van militai
ren op het eiland (vanaf 1956) wordt de
post verstuurd in tinnen blikjes waar
voor een speciaal stempel is gecreëerd.
Gruwelijk is het verhaal van de zwem
mer die nabij Tonga de dood vond toen
hij met de ingeblikte post door de baai
zwom om het blikje in de juiste stro
ming te brengen.
Schepen in de vorige eeuw hebben ook
post bezorgd tussen landen en continen
ten. Vanwege de grote rol in de scheep
vaart in de zestiende eeuw wordt aange
nomen dat ons land de oudste zoge
naamde schipperspost heeft uitgevoerd.
Het postkantoor op een schip zoals we
dat van televisieseries als Love Boat
kennen, is er sinds 1879. Sinds 20 juli
1962 wordt ook per hovercraft post
overgebracht.
LUCHTPOST
Behalve over water gaat de post ook al
jaren door de lucht. Sinds 1918 kent
Amerika al luchtpostzegels - in totaal
al zo'n 120. Het land waar de lucht
post echt van de grond is gekomen
steekt daarin gunstig af bij bijvoor
beeld Nederland dat in zijn postge
schiedenis nog geen twintig luchtpost
zegels heeft uitgegeven. Toch vermeldt
het juli-nummer van De Aero-Philate-
list dat met onze oude luchtvaarthisto
rie rond die weinige zegels een prachti
ge collectie is op te bouwen. De activi
teiten van de vereniging De Vliegende
Holander tonen dit aan. Maar de mo
gelijkheden met het Amerikaanse ma
teriaal zijn uiteraard veel groter. Be
halve de luchtpostzegels zijn er met
zegels voorbedrukte poststukken, de
z.g. postal stationery; verder een paar
special-delivery-zegels en een flink
aantal postzegelboekjes. Allerlei extra
elementen spelen ook hier een rol, zo
als kleur- en uitvoeringsvarianten en
watermerkvarianten in enveloppen;
verder het voorkomen in paren, strips
en blokken. Maar het verzamelen
wordt pas echt interessant als ook ge
let wordt op stempels, bijzondere ge
beurtenissen, tarieven, de keuze van
niet-luchtvaartzegels, Air-Mail-aandui-
dingen e.d. Voor thema-verzamelaars
zijn beperkingen niet gauw te vinden.
de beste kans hoopt te geven. Het
VOLMAC-zestal, Timman, Kortsjnoj,
V.d. Wiel, Sosonko, Speelman en Pi
ket, is zeker de grootste favoriet. Pro-
bleemmeester Jac. Haring heeft ter ge
legenheid van dit evenement een drie-
zet gecomponeerd:
9
"m.
m
®-
Opgave: wit begint en geeft mat in
drie zetten. Oplossingen inzenden,
vöör 1 september naar: Volmac
.schaaktoernooi, t.a.v. Ed Voortmeijer,
Peellandstraat 23, 3077 HK Rotter
dam.
Corr. adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.
De helpende hand
Het merendeel van de bridgers kent
het klappen van de dwangzweep beter
in de lijdende dan in de bedrijvende
vorm. Door studie van de Nederland
se bewerking van Kelsey's „Dwangpo
sities" (uitg. Becht, voor NBB-leden
bij het bondsbureau voor 25.-) kan
die balans al aantrekkelijk doorslaan.
Mogelijk zelfs zover, dat er af en toe
maatregelen kunnen worden genomen
tegen een naderende dwang. In Neder
landse bewerking verschenen inmid
dels „Dwangposities tegen één tegen
stander" en „Strip-dwangposities".
Hoe zou u het volgende spel verdedi
gen (viertallenwedstrijd), waarbij op
gemerkt moet worden dat leider west
niet in topvorm verkeert:
ZUID
OOST
H 10 8 7
B 5 3
0 8 7 5 3 2
<7 A V 6 4
0 5 3
O A 4 2
B 10
A 8 5
De bieding is gegaan (Z/OW):
ZUID WEST
pas 1 Sch
pas 2 Ru
NOORD OOST
2 KI dbl.
pas 4 Sch
De eerste slagen verlopen £ls volgt:
1. harten 10 - aas - 2 - 9;
2. schoppen 3 - 8 - V - 6;
3. schoppen aas - klaver 3 - schoppen
3 - 7;
4. schoppen 2 - klaver 4 - schoppen
boer - heer;
5. klaverboer -2-6-5;
6. klaver 10 - 7 - V - aas;
7. ruiten 2 - 3 - heer - 7;
8. schoppen 4 - hartenboer - harten 4
- schoppen 10.
In oost en zuid is dit over:
ZUID
OOST
<7 8 7 5 3
<7 V 6
0 5
O A 4
-
8
Wat speelt u als zuid na en vooral:
waarom? (Bepaal uw keuze alvorens
verder te lezen).
In het volledige diagram is te zien dat
de leider noch in harten noch in
schoppen briljant bezig is geweest en
tevens wat u in deze situatie beslist
niet had moeten naspelen.
Z/OW:
NOORD
6
t>HB 10
oB 9 8 7
*H V 6 4 3
WEST
OOST
A V 9 4 2 B 5 3
<2 9
7 A V 6 4
0HVIO6 0 A 4 2
*9 7 2
A 8 5
ZUID
H 10 8 7
8 7 5 3 2
0 5 3
*B 10
Vooral de hartenkleur is door de lei
der west slecht aangepakt. De snit te
genover een singleton kost niets ei
kan alleen maar opleveren. Ook bij d
schoppenkleur is west vanwege zuid
schoppen 8 in de eerste ronde op hf
verkeerde been gezet en tenslotte:
plaats van doorgaan met troeftrekkei
had nu eerst de ruitenkleur beproef!
moeten worden: die kleur zit 3-3 of
gaat een loser op een loser weg, 1
volgt, bijvoorbeeld na tweemaa
tröeftrekken: ruitenheer, ruiten naa
het aas en een kleine ruiten....
Het zal zo langzamerhand niet verba
zen dat er aan de andere tafel eei
overslag werd gemaakt in 4 schoppen
Aan de tafel waaraan wij plaats heb
ben genomen, was de stand na 8 sla
gen:
NOORD
-
<3 H
oB 9 8
WEST
OOST
9
-
V
V 6
0 V 10 6
O A 4
9
8
ZUID
-
<7 8 7 5 3
0 5
-
Als west in deze situatie aan slag was
zou het vonnis voltrokken kunnei
worden met schoppen 9 als beu
(dwangkaart), maar zuid is aan slag en
als die achteloos harten zou naspelen
maakt west twee slagen te veel. Aller
eerst komt hartenheer naar beneden
als west troeft - een variant op het spe
len van de dwangkaart, met verplicht
afgooien van noord! - maar als west
aansluitend met ruiten oversteekt,
zorgt het spelen van hartenvrouv
(dwangkaart) - west natuurlijk klaver
weg - dat er in plaats van een driekleu-
rendwang, een automatische tweekleu-
rendwang tegen noord ontstaat, waar
door west de rest van de slagen maakt:
4 schoppen contract.
Zuid speelde in deze figuur echter rui
ten in en dat doodt alle dwangkansen
aangezien het de communicatie ver
breekt: noord krijgt altijd nog twee
gen: 4 schoppen min twee.
Ruiten in de hand nemen helpt ook
niet, want op schoppen 9 na kar
noord dan een ruiten wegdoen. De
moraal van dit spel is: als de leidei
onjuist te werk gaat, krijgt de tegen
partij de kans om te schitteren. In slag
één had west natuurlijk hartenvrouw
moeten leggen gevolgd door schoppen
boer -heer -aas. En terug naar tafe
met ruiten voor een snit over schop
pen 10: die mag best verkeerd zitten,
maar' dan mist de leider maximaal één
schoppenslag. Schoppen 9 houdt en
het 4-1 zitsel is onthuld. Vervolgens
ruitenheer, ruiten naar het aas en een
kleine ruiten na. Zuid mag in de lucht
troeven, maar west verliest alleen een
troef en een klaver. Zo ging het dan
ook aan de andere tafel. Een kwestie
van techniek, in dit geval goed voor
een verschil van maar liefst 3 slagen.
Russisch kampioenschap
(slot)
In deze rubriek voor de laatste maal
aandacht voor het Russische titeltoer-
nooi dat enkele maanden geleden in
Erewan is verspeeld. We beginnen met
de stijlvolle overwinning die groot
meester Mitsjanski in de zesde ronde
op Presman boekte.
A. PRESMAN-N. MITSJANSKI
Zesde ronde kampioenschap van Rus
land 1988.
m m
i n
1' s
Na zijn laatste zet, 40.47-42, neemt
wit in de diagramstand op het eerste
gezicht een goede positie in. Na zwarts
reactie 17-21! bleek dit echter slechts
schijn. Omdat zwart nu op 41.37-32
combineert met 13-19! 42.24x13 9x18
43.23x3 2-7 44.3x20 15x31, moest wit
wel 41.27-22 spelen, waarop volgde:
41...13-19! 42.24x13 9x27 43.28-22
27x18 44.23x3 21-27 45.3x20 15x33
46.43-38 27-31 47.38x29 31-36 48.29-
24 26-31 49.37x26 36-41 50.34-29 25-
30 51.24-20 en wit gaf op.
Overigens kan men wits 40-ste zet, 47-
42, toch niet als fout aanmerken, want
ook na andere zetten zou wit de partij
verloren hebben. Op 40.37-32 doet
zwart 17-21! (Beter nog dan 17-22
41.28x17 13-19 42.24x13 8x37 43.27-
21 16x27 44.17-11 enz.) en tegen de
dreiging 42... 13-19! 43.24x13 9x18
enz. is wit weerloos. En na 40.43-38
kan zwart kiezen uit 17-21! met winst
stand, en de directe combinatie
40... 16-21! 41.27x16 17-21 42.16x27
13-19 43.24x13 9x18 44.23x3 2-7
45.3x20 15x33. En doet wit een andere
zet dan deze twee, dan geeft 40... 17-
21! steeds gewonnen spel.
In de daaropvolgende ronde speelde
drie-voudig oud-j unioren wereldkam
pioen Valneris een interessante korte
vleugel opsluiting-partij tegen Vercho-
vich.
A. VERCHOVICH-G. VALNERIS
Zevende ronde kampioenschap van
Rusland 1988.
1.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.37-31
10-14 4.41-37 13-19 5.46-41 8-13 6.34-
29 23x34 7.39x30 16-21 8.31-26 11-16
9.36-31 7-11 10.31-27 2-8 11.44-39 1-7
12.30-25 18-22 13.27x18 12x23 14.40-
34 7-12 15.34-29 23x34 16.39x30 13-
18 17.37-31 18-23 18.33-28 20-24
19.41-36 14-20 20.25x14 9x20 21.30-
25 4-9 22.25x14 9x20 23.38-33 8-13
24.31-27 12-18 25.43-39 5-10 26.42-38
3-8 27.45-40 24-30 28.35x24 20x29
29.33x24 19x30 30.28x19 13x24
31.40-35 10-14 32.50-45 8-13 33.48-43
13-19 34.38-33 19-23 35.33-28 14-19
36.49-44 15-20 37.36-31 20-25.
I .§1 .Ij
.Si Sü
H
P SJJ
"i o m m s
In deze geladen positie raakte wit,
mede onder druk van de klok, het
spoor bijster. Als hij nu 38.44-40 ge
speeld had, dan zou hij mijns inziens
zeker niet minder hebben gestaan.
Toen hij echter vervolgde met 38.39-
33? forceerde zwart als volgt de winst:
38...30-34! Dreigt te winnen door
39...24-30! 40.35x22 25-30 41.28x19
42.17x48 42.26x17 48x24, dus rest wit
slechts één zet. 39.44-40 23-29 40.43-
38 25-30 41.47-42. (De zet 47-41
maakt geen verschil). 18-22! 42.27x18
19-23 43.28x19 24x22 en wit gaf zich
gewonnen: hoe hij ook slaat, steeds
volgt dam met 45...22-27 enz.
Diezelfde Valneris werd in de slotron-
de verslagen door Baljakin. De beslis
sing viel vanuit de volgende positie:
Zwart (Valneris): 6, 7, 13, 18, 19, 20,
22, 24, 36.
Wit (Baljakin): 26, 32, 33, 34, 38, 39,
42, 44, 47.
Verloop: 38.33-29! 24x33 39.39x17 7-
11 40.26-21! 11x22 41.21-16 19-23
42.42-37! Als zwart in de nu ontstane
positie zijn schijf op 6 zou mogen ver
plaatsen naar veld 7, dan zou er niets
aan de hand geweest zijn, integendeel!
Maar nu dit stuk op 6 staat geposteerd
betekent de oppositie 6 16 in samen
hang met de zwarte randschijf op 36
een beslissënde zwakte. Zo moet zwart
ai rekeningv houden met combinaties
waarin de zetten ...16-11, 6x17 ...37-
31, 36x27 ...32x... een rol spelen, en
bovendien dreigt wit na 43.37-31
36x27 44.32x21 simpel door te breken
met 45.21-17 enz. En dit is nog niet al
les zoals het verloop laat zien: 42...20-
24 43.47-41!! en zwart gaf op, zonder
nog 36x47 44.34-30! 47x50 45.30x17
50x11 (Zelfs ook in deze variant is
schijf 6 functioneel voor wit!) 46.16x7
uit te voeren. Deze fraaie overwinning
bracht Baljakin op de valreep nog op
gelijke hoogte met Tsjizov, die in deze
laatste ronde remiseerde met Wirni.
Tot besluit de overwinning in de Par-
tie Bonnard van Valneris - absoluut
één van de interessantste spelers van
het toernooi - op Tsjoelkov (dertiende
Tonde).
Zwart (Valneris): 6, 11, 13, 14, 15, 17,
19, 20, 21, 22, 23, 24, 27.
Wit (Tsjoelkov): 25, 26, 31, 32, 33, 35,
36, 38, 39, 40, 43, 45, 46.
Verloop: 34.40-34? (De zet 46-41!
moest; op 22-28 heeft wit dan
35.31x22 28x46 36.33-28 enz.) 24-30
35.35x24 20x40 36.45x34 15-20 37.33
29 23-28 37.32x23 19x28 38.38-33 14-
19! 39.25x32 27x49 40.29-24 49-43! en
wit gaf op.
CcidócSouAOtit'
