finale
rip WEG N4^k
CcidócSoiwatit
J
ZATERDAG 16 IULI 1988
dat hij op een dag tot andere gedachten
zou komen. Dat zijn wel dingen waar we
het grondig over gehad hebben. Aan de
andere kant: het bloed kruipt toch waar
het niet gaan kan. Als hij hier nou geluk
kig is als Gentleman Jack, wie ben ik
dan dat ik van zo'n jongen een frustraat
op een kantoorkruk zou willen maken?
Nee, ik heb volkomen vrede met de situ
atie. Wie het maar horen wil vertel ik:
mijn dochter studeert economie en mijn
zoon zit bij het circus. Als het een goed
circus is, is dat toch ook niet iets om je
voor te generen?".
En een goed circus is het. Zoals gezegd
nemen directeur Ben en directeur Fnts
het merendeel van de show voor hun re
kening. Van huis uit zijn zij goochelaars
(4e prijs bij de wereldkampioenschappen
in 1964 in Barcelona), maar bij de reeks
van Europese circussen waar zij in de
loop van lange jaren met hun „illusio-
nen"-act optraden, maakten ze zich ook
andere disciplines eigen, zoals paarden-
dressuur en muzikale clownerie. Boven
dien, en voor een goochelaar mag dat
merkwaardig heten, ontwikkelde Ben
een act als „sterke man". Door al die in
de loop van decennia opgedane ervaring
te combineren blijkt het tweetal in staat
allerlei verschillende nummers in de pis
te te brengen, zonder dat het publiek
zich ook maar enigszins stoort aan het
klaarblijkelijke gegeven dat men gedurig
naar dezelfde heren zit te kijken. Na
tuurlijk, het Chinese Staatscircus is het
niet, maar de pretentie van een familie
circus waar pa, ma en de kinderen een
gezellige middag beleven, wordt zeker
waar gemaakt. Waarbij de stunt van di
recteur Ben, die als 52-jarige El Hector
nog doodleuk een heel paard van de
grond tilt, ongetwijfeld de meeste verba
zing wekt.
„En omdat het programma zo goed in
elkaar steekt", zegt de 28-jarige Rita
Strik, is het voor ons als aankomende
artiesten zo'n geweldige oefenplek. Alad
din heeft in de circuswereld een goede
naam. Van hieruit naar het grote circus
is echt maar één stap".
Rita Strik en René van Dal (29) speciali
seren zich in clowneske acrobatie en tre
den in het Aladdin-programma op als de
„Rosnikovs", maar ook als „Doublé
Air". Rita heeft als achtergrond een op
leiding dansexpressie, terwijl René acht
en een half jaar werkte op de burelen
van het kadaster te Eindhoven.
René: „Daar op het kadaster was het
ook een circus, maar dan een ambtelijk
circus en daar werd ik op den duur let
terlijk ziek van. Twintig clowns boven
je, een warnet van soms volstrekt idiote
regels die allemaal tot op de komma
moesten worden toegepast. En het pu
bliek maar wachten. Eén week, twee we
ken, drie weken - dat maakte niet uit.
Ja, dat was ook een circus, maar niet
mijn circus. Ik ben toen clownscursussen
gaan volgen, en daar heb ik Rita ont
moet".
Op de grens
Rita: „We hebben nu vier jaar ervaring
en soms lukt het al om echt de hele tent
aan het lachen te krijgen. Ik denk dat we
precies op de grens van het grote circus
zitten. Het ligt eraan of zo'n directie veel
of weinig geld voor het clownsnummer
wil uitgeven. Als een circusdirectie bij de
start van een nieuw seizoen besluit om
bijvoorbeeld een heel duur tijgernum
mer te kopen en de clowns als sluitpost
te nemen, komen wij in aanmerking.
Wij hebben nog geen naam, dus wij zijn
goedkoop. Maar hoe goedkoop ook, ik
zou het toch wel erg fijn vinden om een
echt salaris te verdienen. Zolang je een
uitkering krijgt, is het in de ogen van de
buitenwereld net alsof je met een hobby
bezig bent. Aan de andere kant is de
ruimte die je bij Aladdin hebt om te
trainen voor ons natuurlijk ook erg be
langrijk. In het grote circus moet je
nummer staan als een huis. Daar kun je
tijdens het programma geen experimen
ten uithalen. Hier luistert dat minder
nauw. Hier kun je een nummer dat nog
niet echt ruim zit toch al wel 's uitprobe
ren".
Terug in de salon wagen van directeur
Ben Tertoole voorspelt ook hij dat de
Rosnikovs hem spoedig zullen verlaten:
„Dat is de consequentie van deze ma
nier van werken, hè. Zodra onze mensen
het vak onder de knie hebben, stappen
ze op. Patrick, onze drummer, die de
show van muzikale accenten voorziet, is
nog maar net achttien, maar ook hij zou
zo weg kunnen. Zolang we ook maar
weer verse krachten krijgen, geeft dat
niet. Als klein circus, dat relatief weinig
van standplaats verandert, hebben de
jonge mensen hier de tijd om aan zich
zelf te werken. En Frits en ik hebben de
tijd om ze daarbij te begeleiden. Voor
pns is dat oei; leuk. Jarenlang hebben we
in een werksituatie gezeten waarin ieder
een zijn eigen boontjes dopt en de band
tussen de artiesten en de directeur puur
jchureli
)O^2410
DEN HAAG - Aandrang om bij
»w.o.dhet circus te gaan? Ben Tertoole
rdag:/kan het komende seizoen wel twin
tig leerling-jongleurs, assistent-
dompteurs, halfwas-clowns en der
gelijke aankomende ras-artiesten
gebruiken. Wie genoegen neemt
met een mobiele bouwkeet als on
derkomen, een simpel zakgeld en
een dagelijks door Ben zelf bereide
warme hap is welkom bij circus
Aladdin.
wel. déken Tertoole: „Het grote circus is een
mooi iets, maar op den duur word je er
'lemachtig moe van. Eén dag Zwolle,
n dag Vlaardingen, één dag Den Bosch
en terwijl de show nog loopt ben je al-
'eer aan het afbreken omdat je dezelfde
lacht nog naar Groningen verkast. Frits
n ik - Frife is m'n partner en samen
ijn we de iBerdini's - trokken al zo'n'
[wintig jaar; door heel Europa met onze
;oochelshow. Toen hoorden we dat op
iet Malieveld in Den Haag voor een
leel zacht prijsje circus Hoepla te koop
^^■N^tond. Frits, heb ik gezegd, we beginnen
r30A)ns eigen kleine knusse circus. Dan kun-
N^C hen we net ZO veel en net zo weinig ver-
rassen als vit zelf willen".
Zodoende kent ons land sinds vijf jaar
iet fenomeen Aladdin. Een bijzonder fe-
iomeen aangezien het ruim twee uur
turende programma - en laten we er ge
lijk bij zeggen dat het een leuk program-
na is - voor twee derde wordt gedragen
loor Ben Tertoole (52) en Frits de Vries
41) zelf, die een schier eindeloze reeks
lubbelrollen vervullen. Voor het reste
nde part hebben zij aan zich verbon-
len: één kameel, één dromedaris, vier
arden, zes ganzen, twee lama's, drie
tonden, zes geiten en elf uitkeringsge-
jrechtigde jongeren.
I pitkeringsgerechtigde jongeren? De uit
je jdrukking wordt door de betrokkenen
land K'f ervaren als een regelrechte beledi
ging. En begrijpelijk voor wie ziet hoe-
jveel zweet zij in hun arbeid leggen en
Jwelke buitengewoon applaus-waardige
[kunsten zij in de piste tot leven brengen.
Maar inkomenstechnisch zit de vork in-
lerdaad zo in de steel dat Gentleman
ack (18), Robot Ferry (18), Lady Kay-
annah (19) en al die andere Aladdin-
ïedewerkers leven van een uitkerinkje
an de sociale dienst plus een zakgeld
luit de, circus-kas.
Pipode clown
iBen^ Tertoole, gezeten in een nauwelijks,
waarneembaar fauteuiltje in zijn chaoti
sche Pipo de Clown-salonwagen: „Wij
rekenen entreeprijzen van vijf gulden,
zevenvijftig en een tientje. Daarvan
moeten we drie vrachtwagens financie
ren, vier tractoren, negen houten aan
hangwagens en de tent natuurlijk. Nou
is dat allemaal derde- en vierdehands op
de kop getikt, maar ook een vierdehands
■tractor kost tussen de tien- en twaalfdui
zend gulden. Frits en ik moeten er ook
nog van eten, dus dan blijft er geen stui
ver over om serieuze gages van te beta
len. Wat wij nou met verschillende soci
ale diensten in het land voor elkaar heb
ben gekregen is dat werkloze jongens en
meisjes met behoud van hun uitkering
bij ons een soort circus-stage kunnen lo
pen. Wij leiden ze op tot ze het vak zo
zeer onder de knie hebben dat ze bij het
f-ote circus terecht kunnen",
n dus op hun beurt van hot naar her
-mogen reizen, elke dag een andere stad,
1 totdat ook zij er allemachtig moe van
I worden. Zo ver vooruit wil Gentleman
Jack, alias Frenky de Clown, alias Jan
Plug uit Naarden, uiteraard niet kijken:
„Ik weet niet wannéér ik bij het grote
circus kom, maar ik weet wel dat ik er
kom. Eerlijk gezegd weet ik dat al sinds
i mijn vierde jaar. Van die tijd af ben ik
me gaan verkleden en de clown gaan uit-
1 hangen. Later kwamen de poppenkast en
het amateurtoneel. Toen ik de mavo af
Strik en René
van Dal, alias
„Doublé Air",
alias de
Rosnikovs:
„Soms lukt het
al om de hele
tent aan het
lachen te
krijgen".
Rechts: Circus
Aladdin: één
kameel, één
dromedaris,
vier paarden,
zes ganzen,
twee lama's,
drie honden,
zes geiten, twee
directeuren en
elf uitkerings
gerechtigde
ras-artiesten in
spe.
FOTO'S:
MILAN
KONVALINKA
had en over zou stappen naar de meao
mocht ik van mijn ouders in de tussen
tijd vakantiewerk bij Aladdin doen. Dat
betekende dus het einde van mijn
schoolcarrière. Twee maanden heb ik
nog de lessen op die meao gevolgd, maar
ik kon mijn hoofd er gewoon niet bij
houden: de hele tijd zat ik aan de piste
te denken. „Ga dan maar", heeft mijn
vader tenslotte gezegd en sindsdien. - nu
precies twee jaar - zit ik bij Aladdin".
In die periode is de 18-jange Jan mis
schien nog niet tot een volslagen circus
man uitgegroeid, maar een eindweegs ge
vorderd is hij zeker wel. Als Gentleman
Jack verzorgt hij de opening van het
Aladdin-programma door knap te jong
leren met kegels, bakstenen en zelfs
brandende toortsen, waarna hij een stunt
op de zogeheten kogelbaan ten beste
geeft die hem tot in de nok van de tent
voert. Tussen de overige nummers van
het programma door komt hij ook
steeds terug, maar dan als „reprise
clown" die de aandacht van het publiek
moet afleiden terwijl de rekwisieten ver
wisseld worden voor het volgende on
derdeel.
Of zijn vader daar nu evenzeer van ge
niet als de rest van het publiek?
RlSICO'S
Vader Plug, een keurige personeelsfunc
tionaris bij „de bank met de S", en toe
vallig aanwezig wanneer wij Aladdin be
zoeken: „Ik ben niet gelijk overstag ge
gaan, nee. Avonden- en avondenlang
heb ik er met Jan over gepraat. De fi
nanciële risico's van zijn keuze, de kans
zakelijk is. Hier trekken we als vrienden
met elkaar op".
De, vergeleken met het grote circus, ge
ringe mobiliteit van Aladdin betekent
voor het lopende seizoen dat men
slechts zeven steden aandoet. Wel is het
daarbij zo dat binnen een bepaalde stad
regelmatig van de ene wijk naar de an
dere wordt verkast. Afgelopen dinsdag is
het volkje van Ben en Frits voor een pe
riode van tien weken in Den Haag neer
gestreken. Om te beginnen op de speel
weide in het Zuiderpark, waar ze zullen
blijven tot en met 17 juli. Daarna zetten
ze hun tent achtereenvolgens neer aan
de Hondiusstraat, aan de Zuidwal, aan
de Ketelstraat, aan de Loosduinse
Hoofdstraat, op de speelweide van het
Westbroekpark, op het Plein, aan de De-
demsvaartweg en aan de Hofzichtlaan.
Directeur Ben, in een lokkend slotwoord
over zijn circus: „Wat voor mij ook telt:
met zo'n kleine piste als wij hebben is
het contact met je publiek veel directer.
Ko van Dijk, de acteur, van wie ik veel
gehouden heb, heeft eens tegen me ge
zegd: „Ben, ik kom graag naar je kijken,
maar ik wil meer dan kijken alleen. Ik
wil ook dat stinkende zweet van je rui
ken. Nou, dat kan bij Aladdin".
WILLEM SCHEER
De afdeling Sportieve Recreatie van de
femeente Den Haag houdt in samenwer-
ing met Aladdin op werkdagen tot en
met 19 augustus circuswedstrijden voor
jongens en meisjes uit het hele land. Na
dere inlichtingen hierover, alsmede over
de aanvangstijden van de voorstellingen,
zijn te krijgen onder telefoonnummer 06-
52-122913.
