„Verhalende theologie" legt
bijbelse boodschap vertellend uit
CcftdócSouAatti;
Scheuring dreigt in Lambeth-conferentie
kerk
wereld
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidaeSoivumt
VRIJDAG 15 JULI 1988 PAGINJi JJ]
Lubbers krijgt veertig bomen in Israël
DEN HAAG De drie Nederlandse joodse kerkgenootschap
pen. de Nederlandse Zionistenbond en het centrum Informatie
en Documentatie Israël laten op naam van minister-president
Lubbers en minister Van den Broek veertig bomen planten in
het prinses Beatrixwoud in Israël. Een-delegatie van deze orga
nisaties bood premier Lubbers gisteren de boomcertificaten
aan. De joodse organisaties willen op deze wijze onderstrepen
hoeveel belang zij hechten aan het komende bezoek van beide
bewindslieden aan Israël. De bomen symboliseren de veertig
jaren van hechte relaties tussen Nederland en Israël. Ook pre
mier Lubbers beklemtoonde dat het komende bezoek in het te
ken van die relatie zal staan. Tenslotte symboliseren de bomen
het leven en de opbouw van de joodse staat, aldus Lubbers.
Murdoch koopt grootste bijbeluitgever op
NEW YORK De Australische mediamagnaat Rupert Murdoch heeft
voor 114 miljoen gulden de bijbeluitgeverij Zondervan in Grand Ra
pids (Michigan) opgekocht Zondervan heeft de exclusieve rechten op
de New International Version Bible die de meest verkochte bijbel in de
Verenigde Staten is. Zondervan maakte vorig jaar een winst van 1,7
miljoen gulden bij een omzet van 210 miljoen. Het bedrijf heeft met
instemming gereageerd op het bod van Murdoch dat het als gunstig
beschouwt voor de aandeelhouders. Behalve bijbels geeft Zondervan
ook muziek uit en exploiteert het een keten van boekwinkels. Formeel
verliep de aankoop van Zondervan via de Newyorkse uitgever Harper
en Row, een van de oudste Amerikaanse uitgevers en sinds vorig on
derdeel uitmakend van het Murdoch-concern. Ook Harper en Row is
onder meer actief in het uitgeven van religieuze werken.
Een arme jeugd is een
goudmijn voor een
schrijver.
NIEUWE AANDACHT VOOR EEUWENOUDE JOODSE TRADITIE
„Narratieve theologie": een woord dat de
laatste tijd overal opduikt. Het betekent ver
halende theologie. Ds. Nico ter Linden van
de Westerkerk in Amsterdam is een school
voorbeeld van verhalend bezig zijn in de
kerk. De aartsvaders bijvoorbeeld blijken in
een verhalende preek" mensen van vlees en
bloed die je, bij wijze van spreken, straks op
straat kunt tegen komen. Maar ook: in een
verhaal voor een eenzame man of vrouw in
het ziekenhuis kan in zon aartsvader of
aartsmoeder plotseling de woordvoerder van
Gods boodschap van verzoening en verlossing
worden (her-)ontdekt. Iedereen kan die
boodschap begrijpen, juist wanneer de perso
nen in dat verhaal heel concreet een mede
mens van vlees en bloed worden: „een mens
zoals jij".
Verhalend bezig zijn met Gods boodschap is
niets nieuws. Het is al zo oud als de bijbel:
Anders dan in gelijkenissen heeft Hij niet
gesproken
Drs. J.G.K. Littooij uit Zwolle, gereformeerd
predikant in dienst van het deputaatschap
voor Kerk en Israël, laat zien hoe bijvoor
beeld Jezus met zijn gelijkenissen volop stond
in de joodse traditie en hoe de kerken in het
westen eigenlijk al enkele eeuwen die ver-
haal-traditie kwijt zijn. Maar ook hoe mede
door de herontdekking en herwaardering
van de joodse traditie het waardevolle van
die verhaal-traditie opnieuw vruchtbaar kan
worden aan het einde van de twintigste
ZWOLLE Rabbi
Nachman van Breslau
zei: Niets dat meer de
ziel verkwikt, het hart
zuivert, meer het denken
verdiept en de mens
dichter bij zijn Vader in
de hemel brengt dan het
vertellen van verhalen.
Immers: de Heilige, Hij zij
gezegend, liet het verhaal
van de schepping voorafgaan
aan alle geboden in de Tora.
Ds. Littooij haalt deze joodse
spreuk - eigenlijk een klein
verhaaltje - aan om duidelijk
te maken hoe in het joden
dom het altijd is gegaan om
verhaal èn wet.
„De joodse traditie kent twee
componenten: de halacha en
de haggada. De halacha is is
de regelgeving. Dus: voor
schriften voor het leven, ge
boden en verboden. Het gaat
in de halacha om het ant
woord op de vraag: welke
weg moet ik gaan? Wat wil
God dat ik moet doen?
De haggada is de uitlegging,
vertelling, wijsheidsspreu
ken, de gelijkenis. De ont
moeting van God en mensen
wordt in de haggada in ver-
haal-vorm verteld.
Het bijzondere van de hagga-
dische traditie is dat de oude
verhalen steeds nieuw
worden; de boodschap wordt
met andere woorden en in
andere beelden verteld. Zo
wordt de oude boodschap het
verhaal van de luisteraar in
het hier en nu, een deel van
het eigen levensverhaal.
Een deel van de grote be
langstelling van christenen
voor het jodendom ligt in de
graagte waarmee men luis
tert naar de haggadische ver
halen. De halacha is ook wel
„interessant", maar van
christelijke zijde is er niet zo
veel wezenlijke belangstel
ling voor de regels die het
dagelijks leven van de jood
bepalen."
Verlichting
„Voor de jood is de openba
ring van God gegeven in de
geschiedenis en neergelegd
in wet en verhaal. Die
worden niet tegen elkaar uit
gespeeld. In het christendom
is dat wel gebeurd. We
moeten daarvoor teruggaan
naar de Verlichting, de pe
riode waarin de mens de
rede, het verstand, „ontdekt"
als instrument om de werke
lijkheid te ontdekken en uit
elkaar te rafelen. Er ontstaat
een eenzijdige waardering
voor het waarneembare en
het meetbare. Iets is waar
wanneer het te bewijzen is.
In die sfeer ontstaat ook de
historisch-kritische benade
ring van het bijbelverhaal.
Of de bijbel waar is, wordt
afhankelijk van het „bewijs"
dat wat er wordt verteld ook
echt is gebeurd. De vraag
wordt: „Er staat wel geschre
ven, maar is het ook zo ge
beurd?".
In dat klimaat worden aarts
vaders „twijfelachtige" figu
ren en komt de strijd op óver
het ontstaan van de aarde,
die tot op de dag van van
daag voortduurt. Is het bij
belverhaal over God die de
aarde in zes dagen schiep wel
of niet echt gebeurd?
Het natuurwetenschappelijk
denken bereikte in de negen
tiende eeuw een eerste hoog
tepunt. De feiten en alleen de
feiten tellen. Het „na'ieve"
geloven raakt uit de gratie;
het verhaal waarin dingen
gebeuren die op het eerste
gehoor en gezicht „niet kun
nen", wordt bedrieglijk ge
noemd. De bijbel verliest z'n
geloofwaardigheid: wat daar
allemaal in staat zijn immers
lang niet allemaal controleer
bare ervaringen? De verha
len werden tot mythen en sa
gen verklaard.
De Gereformeerde Kerken
zijn overigens ontstaan mede
uit verzet tegen de toepassing
van dergelijk natuurweten
schappelijk denken. Veel
predikanten geloofden niet
meer in het „waar" gebeurde
van de bijbelverhalen: aarts
vaders, de opstanding van
Jezus e.d.. De bijbel - vooral
het nieuwe testament - was
verworden tot een boek met
hoogstaande morele verha
len, een enorme reductie.
In reactie daarop ontstond
een bijbelbeschouwing die
geen millimeter ruimte liet
voor tijd- plaats- en cultuur
gebonden uitspraken in de
bijbel; van kaft tot kaft is de
bijbel Gods onfeilbaar
woord."
Schepping
Extreem gesteld gaat het om
twee „partijen" waarvan de
ene het vertelde (het Gene-
sis-verhaal) en het gebeurde
(ontstaan en ontwikkeling
van de wereld) zo ver uit el
kaar trekt, dat er van de
boodschap van het verhaal
niets overblijft. Alle nadruk
valt op het feitelijk gebeurde.
Dan zijn mens en aarde pro-
dukten van een evolutie-pro-
ces dat z'n autonome gang
gaat. God heeft nergens meer
mee te maken; het schep
pingsverhaal is een mythe of
sprookje geworden.
De andere „partij" wordt ge
vormd door mensen voor wie
het vertelde een exacte be
schrijving is van het gebeur
de. Dus: de aarde gemaakt in
zes dagen en geen minuut
langer of korter, want de bij
bel is Gods Woord van kaft
tot kaft.
Velen ontging en ontgaat de
eigenlijke kwestie: Is God
wel of niet de Schepper. En
als Hij het is, zou Genesis 1
en 2 dan niet meer een belij
dend loflied zijn dan een
soort „historisch verslag"?
Het historisch-kritisch onder
zoek heeft zeker ook positie
ve elementen opgeleverd.
Bijvoorbeeld zicht op de oos
terse achtergrond van de
verhalen, waardoor de bete
kenis beter kan worden ach
terhaald."
Miskotte
„In de jaren dertig van onze
eeuw vroeg de hervormde
theoloog Miskotte aandacht
voor het verhaal als vorm
waarin de boodschap wordt
uitgedrukt. Hij was een kri
tisch leerling van onder an
dere de joodse geleerden Bu-
ber en Rosenzweig - beroemd
geworden door hun bijbel
vertaling - maar ook bekend
om hun pleidooi voor een
„verhalende filosofie". Zij
onderstreepten het verhalen
de karakter van met name
het oude testament. Bij hen
houden die verhalen in ster
ke mate een feitelijke onder
grond: er is een volk Israël,
dat uit Egypte is getrokken
en naar het beloofde land is
gegaan, bijvoorbeeld.
Miskotte kan de vader van
de zogeheten Amsterdamse
school van bijbeluitleg
worden genoemd. Daar
worden zijn uitgangspunten
uitgewerkt door theologen
als Breukelman, Deurloo en
Smelik. Bij sommige aanhan
gers van deze wijze van bij
beluitleg dreigt een te sterke
nadruk op het verhaal ten
koste van het feit. Het ver
haal en de boodschap vallen
samen; de geschiedenis (de
feiten) die eraan ten grond
slag ligt, krijgt te weinig ge
wicht. Theologen dreigen
dan opnieuw „verhaaltjes-
verteller" te worden.
Als de relatie tussen verhaal
en feit - hoe moeilijk soms
ook - er niet meer is, dan
heeft dat gevolgen voor de
boodschap. Uiteindelijk lei
den te „on-historische verha
len" tot niets, zoals de ge
schiedenis leert. De luiste
raars komen dan vroeg of
laat opnieuw tot de ontdek
king dat ze zitten te luisteren
naar „vrome fantasie".
De joodse traditie - althans
de orthodoxie - hééft veel
minder moeite met de ver
houding tussen „er staat ge
schreven" en „er is geschied"
of tussen de vorm (het ver
haal) en het gebeurde (de
historie). Dat hangt samen
met andere normen voor be
trouwbaarheid en een andere
benadering, een andere
vraagstelling aan de bijbel
tekst.
In de westerse wereld is
sinds de Verlichting de con
troleerbare ervaring het eni
ge feit dat telt. Daarom
neemt het gebeurde als feit
ook eer> grote plaats in. De
joodse traditie heeft een veel
bredere werkelijkheidsopvat
ting waardoor er ruimte
komt om wat meer ontspan
nen om te gaan met de rela
tie tussen wat wij een feit
noemen en het verhaal en
daarmee ook ruimte voor de
boodschap."
Populair
„Dat het verhaal als manier
v^ verkondiging populair
aan het worden is, zou er
weieens mee te maken kun
nen hebben dat de dogmati
sche wijze van preken voor
veel mensen onverstaanbaar
is geworden. De dogmatische
preek legt op compacte en
abstracte wijze geloofswaar-
foto: pers unie
heden uit. Veel mensen her
kennen zichzelf en de huidi
ge wereld niet in zulk taalge
bruik. Maar een goed verhaal
begrijpt iedereen en zo'n ver
haal kan dezelfde waarheid
vaak beter, in elk geval ver
staanbaarder, weergeven
Verhalen zijn heel goede
communicatiemiddelen: een
goede verteller heeft een
aandachtig gehoor. Een goed
verhaal brengt mensen bij el
kaar; overbrugt tijd en plaats
waardoor mensen plotseling
beseffen ingevoegd te
worden in een traditie, in
een „verbond". De „oude
waarheid" krijgt in een goed
verhaal een actuele beteke
nis, wordt opnieuw als waar
heid ervaren.
Een treffend voorbeeld van
levende joodse traditie op dit
punt is dr. Pinchas H. Peli,
een orthodox joods geleerde
in Jeruzalem. In de Jerusa
lem Post heeft hij een co
lumn over de Torah. Een
aantal van die bijdragen zijn
nu gebundeld verschenen
voor het Nederlands taalge
bied: „De Torah vandaag".
De korte essays of meditaties
zijn een schakel in het door
gaande gesprek over wat
God te zeggen heeft. Op ui
terst spitse, boeiende en ont
roerende wijze, vaak in de
vórm van kleine verhaaltjes,
typeringen of zegswijzen,
krijgt de moderne mens een
verrassend inzicht in het
oude verhaal".
LÜTSEN KOOISTRA
Dr. Pinchas H. Peli: De To
rah vandaag. Uitgave Kok,
Kampen, prijs f 34,50.
ANGLICANEN SCHERP VERDEELD OVER VROUWELIJKE BISSCHOPPEN
LONDEN Zal in 1998
de 13e Lambeth-confe-
rentie nog wel doorgaan?
Dat is een vraag die de
525 anglicaanse bisschop
pen zich zullen stellen
die vanaf morgen drie
weken in Canterbury
bijeen zijn. Want een
dringende zaak op de
agenda van de twaalfde
Lambeth-conferentie, die
alle anglicaanse bis
schoppen in de wereld
bijeenbrengt, is de vraag,
of de anglicaanse ge
meenschap voldoende
hecht is om te kunnen
verdragen dat enkele
van de 25 anglicaanse
kerken in de wereld er
toe besluiten vrouwen
tot -bisschop te wijden.
Al drie keer zijn vrouwen
een benoeming tot bisschop
in de Epicopaalse kerk in de
Verenigde Staten, de angli
caanse kerk in dat land, mis
gelopen. Maar zoals het er nu
naar uitziet, maakt een
vrouw een goede kans in ok
tober in die kerk tot hulpbis
schop te worden gekozen. De
anglicaanse kerken in Cana
da en Nieuw-Zeeland hebben
verklaard dat zij vrouwelijke
bisschoppen zullen accepte
ren.
Tijdens de vorige Lambeth-
De Lambethconferentie wordt gehouden in Canterbury en is genoemd naar het Lambethpaleis in
Canterbury, de ambtswoning van de aartsbisschop van deze stad. foto: pr
conferentie in 1978 was de
vraag hoe de anglicaanse ge
meenschap zou reageren op
de priesterwijding van vrou
wen. Het bisdom Hongkong
besloot in 1971 vrouwen
priester te wijden. Later
volgden de anglicaanse ker
ken in de Verenigde Staten,
Canada en Nieuwzeeland. De
bisschoppen besloten toen dat
alle anglicaanse kerken zou-
den worden geaccepteerd, zo
wel die welke vrouwen tot
het priesterambt toelaten als
die welke dat niet doen.
Maar de bisschoppen besef
ten toen ook dat vrouwelijke
bisschoppen de volgende lo
gische stap zouden zijn. De
Lambeth-conferentie deed
toen de aanbeveling geen be
slissing tot wijding van vrou
wen tot bisschop te nemen
„zonder het episcopaat te
raadplegen via de aartsbis
schoppen, en zonder steun
van een grote meerderheid
in een lidkerk en het betrok
ken bisdom, opdat het bis
schopsambt geen oorzaak van
verdeeldheid wordt in plaats
van een brandpunt van een
heid". Verder kon de confe
rentie ook niet gaan, omdat
zij een federatie is van auto
nome kerken die hun oor
sprong vinden in de in 1534
door koning Hendrik VIII
gestichte Kerk van Enge
land.
Sanctie
Alleen de aartsbisschop van
Canterbury kan een sanctie
toepassen, omdat hij kan uit
maken wie bisschop in de
anglicaanse gemeenschap is.
De wijding van vrouwen tot
bisschop zou hem voor een
dilemma plaatsen. Moet hij
een vrouwelijke bisschop
voor deelneming aan de
Lambeth-conferentie uitno
digen en daarmee die colle
ga's voor het hoofd stoten die
haar niet erkennen? Of moet
hij weigeren haar uit te nodi
gen en daardoor niet alleen
haar maar ook haar kerk be
ledigen?
Zowel de bisschoppen die
voor de wijding van vrouwen
tot bisschop zijn als diegenen
die daarvan niets moeten
hebben, hebben inmiddels
van zich laten horen. 113 bis
schoppen verspreidden een
verklaring, waarin zij consta
teerden: „Als vrouwen tot
bisschop worden gewijd kan
dat naar onze mening niets
anders betekenen dan dat het
voortbestaan van de angli
caanse gemeenschap ter dis
cussie wordt gesteld 144 bis
schoppen zeiden daarentegen
in een verklaring, dat „de
wijding van vrouwen tot alle
drie ambten (bisschop, pries
ter en diaken) vitaal is voor
de zending van de kerk" en
dat „wij zonder vrouwen in
kerkelijke ambten niet de to
taliteit van de kerk vertegen
woordigen en dat onze zen
ding daardoor wordt ver-
Hoewel de wijding van vrou
wen tot bisschop de meest
controversiële kwestie op de
agenda is, kunnen ook ande
re punten voor heftige dis
cussie zorgen. Zo is de kerk
van Canada van mening dat
de Lambeth-conferentie be
ter kan worden vervangen
door een orgaan waarin ook
leken zitting hebben en dat
vaker bijeenkomt. Voorts zal
een conferentie, waar aarts
bisschop Desmond Tutu een
der deelnemers is, er niet on
deruit kunnen de apartheid
in Zuidafrika aan de orde te
stellen. De aartsbisschop van
Canterbury, dr. Robert Run
de, heeft meegedeeld dat er
een „belangrijke" verklaring
over de relatie tussen christe
nen en joden wordt voorbe
reid. Tenslotte zal de Lam
beth-conferentie het officiële
antwoord van de anglicaanse
kerk moeten formuleren op
het slotdocument van de eer
ste anglicaans/rooms-katho-
lieke commissie (ARCIC I)
waarin anglicanen en rooms-
katholieken overeenstem
ming bereikten over de eu
charistie, het kerkelijk ambt
en de wijding alsmede het
gezag in de kerk, inclusief
het pausschap.
-iel
Problemen voor Gorbatsjcn
den
De Russische partijleider Michail Gorbatsjov verblijft t(|e
met morgen in Polen, waar de landen van het War»
Pact vergaderen. De gedachten van Gorbatsjov zullen d y^
dagen waarschijnlijk echter veelal in zijn eigen land ziji erti
de problemen die daar Tnomenteel spelen. Want intern 'oi
naai mag zijn (rode) ster nog vrijwel onverminderd str<en
thuis in eigen land staat hij onder toenemende druk.
Dat internationale prestige van Gorbatsjov is evenzeer)
eigen prestatie, als een gevolg van het zwakke optreden
bijvoorbeeld het westelijke bondgenootschap, de NAVO.
bleek de afgelopen week opnieuw in de reacties op nie
voorstellen van de Russische leider voor verdere onts
ning in Europa. Net als het geval was bij de onderhandf
gen over de kernwapens voor de middellange afstand (I
heeft Gorbatsjov opnieuw het voortouw genomen voor
dergaande conventionele ontwapening. Zo stelde hij
meer een Europese topconferentie voor en lanceerde
ideeën over een vermindering van de wederzijdse troe|
sterktes.
MeT dergelijke voorstellen heeft hij de NAVO opnieuv
het defensief gedrongen. Want de regeringen van de wes
se landen willen zich niet laten opjagen, zeker niet
voorstellen die de positie van het Oostblok zouden kun
versterken. Anderzijds voelen zij er ook niets voor opni
te worden beschouwd als grote dwarsliggers, die met
houding ook nog eens de positie van de in het Westen zó
pulaire Sovjetleider zouden ondermijnen. Intussen gaat
batsjov onverdroten voort met het oplaten van proefbaloi
tjes waarbij hij, gelet op het uitblijven van een samenl
gend NAVO-veiligheidsconcept, ongetwijfeld enige succe
zal kunnen boeken.
OoK zijn bezoeken aan de Oosteuropese broederstaten
sterken het internationale prestige van de Russische lei
In Tsjechoslowakije werd hij als een held ingehaald ei
Polen was de ontvangst niet veel minder enthousiast.
Poolse leider generaal Jaruzelski is immers een van
trouwste supporters van Gorbatsjovs economische her
mingsprogramma. De Poolse bevolking, die de jaren var
korten en rijen voor winkels meer dan beu is, heeft
hoop gevestigd op het succes van de „perestrojka".
efir
Fi
SUCCES buitenshuis dus voor de Russische leider die, z<
hij zaterdagavond terugkeert in Moskou, direct weer ge< ve
fronteerd zal worden met de enorme problemen in ei
land. Die zijn voor een deel het gevolg van het uitblijven
direct meetbare successen van zijn hervormingspolitiek,
veel bedreigender voor zijn positie en geloofwaardighei
echter de nationalistische onrust in de zuidelijke republie
Armenië en Azerbajdjan over Nagorno Karabach.
DEZE enclave behoort sinds 1923 tot de republiek Azerb
jan maar wil om religieuze en etnische redenen aanslui
bij het naburige Armenië. Aangezien deze eis door Mos
van tafel is geveegd, heeft het parlement van Nagorno Ki
bach deze week tot een in de Sovjetunie ongekende stap
sloten. Het heeft de enclave afgescheiden van Azerbajdjai
haar een nieuwe naam gegeven.
he
HET immense probleem waarvoor partijleider Gorbad
zich nu gesteld ziet is hoe hij een oplossing kan bereiken
voor alle partijen aanvaardbaar is. Wanneer hij al dan i
met geweld optreedt om Nagorno Karabach terug in het
reel te brengen, kan hij rekenen op een verheviging van
verzet van de Armeniërs. Maar als hij toegeeft aan de ei
van de enclave, worden de problemen zonodig nog gro
Hij kan dan niet alleen rekenen op verzet van Azerbajc r*
maar ook op een verdere opleving van de nationalistische
voelens in de overige vijftien deelrepublieken van de UST
En dat leidt weer tot nieuw verzet van de orthodoxe Scnl
leiders, die vinden dat Gorbatsjov toch al veel te ver is£
gaan.
PARTIJLEIDER Gorbatsjov heeft met zijn politiek
openheid (glasnost) en democratisering echter een weg J
eenrichtingverkeer ingeslagèn. Wie stopt of tracht om te ij
ren, veroorzaakt ongelukken. Tegelijkertijd vormt het
bleem van de talrijke nationaliteiten in de Sovjetunie I
tijdbom die gestaag de seconden wegtikt. Vriendelijk glin
chend voor de buitenwereld moet Gorbatsjov zorgvuldig
het stuur blijven letten en gelijktijdig een bom demontere
Het blijft voorlopig de vraag of hem dat zal lukken.
Aanhoudend
onbestendig
DE BILT (KNMI) Een de-
pressie boven de Duitse Bocht
en zuidwest-Denemarken be
weegt zich het komende et
maal nog nauwelijks en veran
dert weinig in aktiviteit. Aan
houdend stroomt via de
Noordzee vanuit het noord
westen koele en vochtige lucht
naar ons land. Ook de komen
de 24 uur krijgen we weer te
maken met een vrijwel geslo
ten wolkendek. Van tijd tot
tijd valt daaruit regen. Deze
regen heeft een buiig karakter
zodat de hoeveelheden neer
slag van plaats tot plaats sterk
uiteen kunnen lopen. De mini
mumtemperaturen blijven met
zo'n graad of 13 relatief hoog,
de middagmaxima liggen ech
ter met 17 graden 4 a 5 graden
beneden het gemiddelde voor
deze tijd van het jaar. De wind
is west, overwegend matig, in
de kustgebieden echter noord
west en af en toe krachtig.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor zater
dag en zondag:
Zuid-Skandinavie: Half tot zwaar be
wolkt en vooral in Zweden en Dene
marken nu en dan regen. Middag-
temperatuur ongeveer 22 graden.
Britse Eilanden: Zaterdag in Enge
land perioden met zon, overigens
half tot zwaar bewolkt en nu en dan
buien. MiddagtemperatuUr ongeveer
graden.
Benelux: Half tot zwaar bewolkt en
nu en dan buien. Middagtemperatuur
ongeveer 17 graden.
:e0
Frankrijk en Zwitserland: Perio
aar zaterdag ook nog 1
Middagtemperatuur 'L
de Kanaalkust tot 28 gn gj-
i de Riviera.
ie<
Portugal en Spanje: Zonnig. Mid 0€
temperatuur 25 tot 30 graden, o
Spaanse hoogvlakte 37 graden. v
Italië en de Joegoslavische kus
het algemeen zonnig, maar in
noorden kans op een onweersbui r
rol
2i u nii
