Omwegen
Hein Welling, specialist
in levenskunst en
gegoten ornamenten
"e,Basisopleiding voor
alternatieve genezers nodig'
Vijftien fietsers rijden zondag naar Napels
>f ir
M|LA
TBR geëist wegens
poging tot doodslag
Leiden omgeving
SaidóaQotvuwt
VRIJDAG 15 JULI 1988 PAGINA 11
raa
UIT HET ZILVEREN
LEVEN VAN EEN
VERSIERENDE
UZERCONSTRUCTEUR
ingens
oud,
Kan
plaai
bero
woi
zij ver
aw en
liep
fiets
naalsti
n ma
Een kwartiertje of drie
'n ê^dacht ik zo babbelen over
t}veet|25 jaar leven en werken met
P°|ijzer loopt uit tot tweeëneen
half uur bomen over wat je
als actief man allemaal al ge-
Jdaan hebt en wat je nog ver-
Jder zou kunnen doen als je er
|de tijd maar voor zou kunnen
vinden. Dat krijg je, als je te
jmaken hebt met een figuur
ials Hein Welling, wiens kwa
liteiten in dienst van het ijzer
opgesloten liggen. Een levens
kunstenaar en groot versier
der. ook als 't op het orna
menteren van (Leidse) brug
gen aankomt en die daarbij
nog gelegenheid vindt om van
alles in elkaar te zetten en te
Jorganiseren. Waarvoor ik bij
ihem aanliep was duidelijk:
fHein J.A. Welling (59) zit een
[kwart eeuw bedrijfsmatig aan
jhet ijzer vastgeroest. „Ja, hou
[maar op", roept hij geamu
seerd uit, de ogen groot van
lelijkheid: „ik weet wel wat je
zeggen wilt: ijzeren Hein in
ide bocht hè!" Nou, die bocht
ihad ik niet opgemerkt, maar
dat Hein van ijzer zou zijn lag
iwel voor de hand. In elk ge
val voelt hij zich feestelijk ge-
istemd met z'n zilveren H.J.A.
Welling b.v. Konstruktiebe-
'drijf.
In het lange kille magazijn
aan de Nieuwe Rijn 81 rijgen
de pijpen, buizen en strippen
No< zich op schappen aaneen. Er
Or ligt een laag roest op; okee,
maar die is er zo weer vanaf
als het materiaal in functie
treedt. Opzij is het kantoor
van de directeur: rommelige
gezelligheid met royale bu
reautafels en overal ijzeren
attributen, eens gegoten in
mallen. Hein Welling brouwt
beste koffie en is de vriende
lijkheid zelve, ook als zaken-
man. Hij en z'n vier mede-
S werkers („zat hoor, als je
kleinschalig bezig bent zoals
wij") voeren alles uit wat met
ijzer te maken heeft. Dat is
niet stuk te krijgen: „We sme
den en lassen met laserstra
len, we doen gietwerk, maken
ornamenten voor bruggen en
de v hekwerken. Zorgen ook voor
roïnei de omheining van ..vorsfelij-
,ennajke bomen in de stad: Wilhel-
pp?t m. minaboom en Julianaboom.
Hunne majesteiten, gehuld in
dezel 'over- worden niet door ons
'verwaarloosd".
Boordwerktuig
kundige
Leidenaar Hein Welling be-
ej kwaamde zich als weetgierige
jongeling op de LTS en kreeg
UTO, uitgebreid technisch on
derwijs. Ook veel zelfwerk
zaamheid spreidde hij ten
toon. Bij de Marine Lucht
vaartdienst vorderde hij zeer
iding
stuur
jn lie
p van
h<
DEN E
te
aarde
van
)r Al
de s
Op mijn omwegen door stad on land |^H
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 HMF: ÉnNHHH
- 12 22 44 op toestel 10. door Ton Pirtrrs
verdienstelijk tot BWK,
boordwerktuigkundige. Daf
was in het voormalige Oost
Indië, waar hij 3 jaar in Soe
rabaja een steeds maar door
startende DC-3 aan de praa
hield tijdens alle dagelijke oe-
fenvluchten. Daar werden de
vliegers dol van en Hein ook.
Terug in het vaderland werk
te Welling in de technische
dienst van een Leidse vlees-
warenfabriek die ondanks
zijn inspanningen niet van
het faillissement te redden
viel. Hij bleef, echter, in het
metaal. Op 1 juli 1963 koos
Hein het vrije bedrijfssop en
huurde aan de Oranjegracht
een pand. Toen dit stadsge
deelte gésaneerd moest
worden verhuisde de b.v. 5
jaar later naar Nieuwe Rijn
81. „Daar hebben we het tot
nog toe gerooid; je ogen goed
open houden, dan kom je een
eind".
Er is in de afgelopen 25 jaar
veel uit de handen van Hein
Welling c.s. gekomen. Aan
Welling was, onder andere, de
revisie van het hekwerk rond
de al dan niet „springende"
fontein aan de Vismarkt toe
vertrouwd; antieke en moder
ne bruggen en bruggetjes kre
gen van zijn bedrijf sierlijke
leuningen. „Pak de leuning",
kun je bij Welling best zeg
gen. Je kunt op nagenoeg
geen Leidse brug staan of
Welling heeft er de hand in
de leuning gehad. Leiden met
z'n ruim 400 bruggen; het lijkt
Amsterdam wel: „vooral bin
nen de singels hebben we ons
werk liggen", aldus de zil
veren Hein. Hij is ook trots op
het grote semi-antieke hek
werk dat hij maakte voor het
Rotterdamse Schieland Huis
(„Een soort Lakenhal", denkt
hij). „Het is best een leuk pro-
dukt geworden".
Het Wellingpaaltje
De laatste tijd met haar onvei
ligheden heeft Welling veel
deur- en raambeveiligingen
met tralies afgeleverd, en fra
mes. Maar vooral ook is er het
befaamde zogeheten „Wel
lingpaaltje", een jaar of 20 te
rug door hem pienter ontwik
keld; een verkeersbeperkend
obstakel waaraan Hein z'n
naam heeft gegeven. Althans
de gemeente Leiden noemt
die paaltjes met het hangslotje
bovenin „Wellingpaaltjes".
Een „onderscheiding" die
Hein nog graag koestert. Niet
te verwarren met de originele
„Amsterdammertjes", vroeger
van gietijzer, maar thans van
plaatijzer omdat het anders
veel te duur zou worden met
die grote aantallen. „Waal
paaltjes" noemt Welling „on
zin; die bestaan niet, ver
keerstechnisch gezien. Die
paaltjes kun je niet zien, het is
een bepaalde betonconstruc
tie".
Overigens is 't in dit verband
misschien aardig een uitlating
aan te halen van immer raad
selachtig glimlachende Cees
Waal, burgemeester van De
venter en eertijds overal paal
tjes neerzettende, doordram-
mende wethouder van Lei
den, met wie Hein nog wel
vriendschappelijke connecties
heeft. Onlangs, op de feestvie
ring van het Stedelijk Gym
nasium, ontmoette Hein Cees
en hij vroeg hem hoe 't in De
venter ging. Het antwoord,
met een flauwe grijns, was
echt Cees Waal: „Het gaat
daar fijn; we hebben een hoop
problemen en dat gaat heel
goed. Je moet de mensen al
tijd een beetje kwaad over iets
laten zijn, dan loopt het 't
best!"
Hein Welling is nu 25 jaar
„smid" en constructeur in ij
zer. Hij is ook een Leidenaar
die veel waardering voor z'n
stad heeft: „De renovaties in
de Leidse binnenstad. Man, er
is ontzettend veel gebeurd de
afgelopen 20 jaar. Je ziet er
glanzende projecten, een lust
Hein Welling: een kwart eeuw
aan het ijzer vastgeroest.
FOTO WIM VAN NOORT
voor 't oog. Grachten liggen
er weer prima bij, met mooie
wallekanten. Ik ben ook erg
content met het parkeersys
teem van vandaag, omdat het
ruimte in de city schept. Au
to's zijn er nu eenmaal. Maar
gek hè, op de zaterdagse top-
uren staan de verdiepingen
van de Sanders parkeergarage
nagenoeg onbenut. Nou kun
nen ze daar hun auto kwijt,
maar verdomd, ze doen het
niet".
Dan is er nog een ander facet
aan Hein Wellings persoon
lijkheid. Op het sociaal-maat
schappelijke vlak zeg maar.
Zo was hij een tijdje voorzitter
(„Ik moet altijd voorzitten en
dan probeer ik de zaak een
beetje mijn kant uit te zien
draaien") van Leiden Promo
tion, een zakelijke beweging
die de belangen van een zeke
re bevolkingsgroep wil bevor
deren. Met om de hoek altijd
de guitige verschijning van
burgemeester Cees Goekoop
als klap op de vuurpijl. „Ver
roest als 't niet waar is, maar
het is een club van jongens
die ieder voor zich staan te
werken, het eigenbelang niet
over 't hoofd ziende". Hein
Welling is niet bitter, maar hij
zégt 't gewoon. „Het is een
mentale instelling die mij niet
erg aanstond. Ik heb 't ruim 2
jaar gedaan. Parallel ermee
loopt „Leiden Leeft", nog
steeds een uitvoerend orgaan.
Maar nogmaals: de exponen
ten zijn slechts geïnteresseerd
in wat er voor hun deur ge
beurt. Ik ben nu buitenstaan
der. Ik freewheel nu een
beetje, zonder functies. Ik ben
59 en kan, hoop ik, nog een
eind mee". Het gesprek loopt
uit, omdat Hein volop op
nieuwe ideeën met lekker
eten en „charity" zit te broe
den. Tegen die tijd zullen we
er meer van horen.
Herenclub
Tenslotte nog een wapenfeit,
waarop Hein Welling een
stempel heeft gedrukt: de
Leidse Sociëteit. Daar was hij
in '74 oprichter van en is nu
(actief) ere-voorzitter. Deze
sociëteit is een club van on
dernemers en managers, telt
ongeveer 90 leden van wie zo
wat de helft „papieren leden",
die als donateurs beschouwd
kunnen worden. Die komen
nooit, maar betalen wel hun
contributie. Het lijkt een beet
je elitair en men knipoogt in
de richting van, bijvoorbeeld,
de Rotary. Maar men is „heel
anders". Met wel een eigen
speldje op de revers, voorzien
van SL en het Leidse wapen,
en een eigen stropdas natuur
lijk. Hein Welling is niet kies
keurig. Hij kan 's ochtends
een das strikken en pas later
bemerken dat daar „De Tele
graaf" op staat. De club, even
wel, kent gastenavonden en
een ballotage. „We kijken niet
naar het vakgebied dat de le
den hebben, en niets wordt
van het lid geëist". Een barm
hartig luilekkerland voor lei
dende en lijdende uitvoerders.
op de dinsdagavonden, elke
week.
Het is ook een betrouwbare
club en uitlaatklep. Hein Wel
ling, nog bij lange na niet uit
geblust, vertelt me een
sprookje van Moeder de Gans
en belijdt in alle eerlijkheid
tegenover mij: Je hoeft niets;
het is gewoon gezellig, met
een drankje en een hapje,
eventueel een biefstukje uit
eigen keuken. Zoiets wordt
geserveerd in onze vaste ne
derzetting aan de Vestestraat.
Maar moeders is er niet bij;
een vrouw past niet in deze
mannelijke gezelligheid die
gelardeerd wordt met nogal
wat, laat ik zeggen, spirituele
beschouwingen. Moeder de
vrouw weet verdraaid goed
dat het spiritualiën zijn, maar
ze weet ook dat onze leden,
verenigd in een herensocië
teit, niet bedreigd worden
door gevaren van gewenst of
ongewenst vrouwelijk gezel
schap. De vrouwen van onze
leden staan, gevrijwaard van
elke bedenking, daartoe graag
(of niet graag; daar wordt ze
niet naar gevraagd) hun
schatten van mannen een
avondje af zodat deze zich
even, in enkele vergeten uur
tjes, los kunnen maken van
hun dagelijkse beslommerin
gen. Dat is het rustigste voor
iedereen; zeker als je aan
stress onderhevig bent. Ach,
je heft het glas nu en dan en
praat met elkaar mannen
praten nu eenmaal weer an
ders dan met vrouwen erbij
en zo hoor je nogeens wat.
Er komen ook wel transacties
uit voort; problemen ook.
Zeer zeker. Maar het functio
neert uitstekend, bijna 15 jaar
alweer".
Dat is de ervaring van een ge
legeerde ijzeren Hein, wiens
inborst op z'n tijd weer even
gesmolten is, tussen de factu
ren en opdrachten door. Ove
rigens kent de Leidse Socië
teit haar jaarlijkse uitgaans
dag, en dan zijn de dames er
tot ieders onuitsprekelijk ge
noegen wel bij. Maar van de
club van brave jongens merk
ie dan niets meer. Hein Wel
ling vindt daar dan, als vanuit
een roeping, het grootste ple
zier in. En nogmaals: hij zint
op meer...
NSPECTEUR VAN DE VOLKSGEZONDHEID VOOR ZUID-HOLLAND:
i< EIDEN Er zou een
asisopleiding moeten ko-
'lën voor alternatieve ge
nezers, zodat zij op de
^oogte zijn van de meest
imentaire principes van
westerse geneeskunde,
)als het herkennen van
epaalde ziekten. Het op-
I itten van zo'n opleiding
ii >u moeten uitgaan van
erenigingen van deze ge-
•Sezers zelf. Als zij voor-
raarden opstellen voor
werken in hun be-
ipsgroep, is er meer mo-
vjelijkheid voor controle
wordt de patiënt, die
nergens op terug kan
en, beter beschermd,
it stelt de heer H. van
sch, de inspecteur van
volksgezondheid voor
uid-Holland, op grond
an het onlangs uitgeko-
ten jaarverslag 1987 van
onM
de ta
D. et
kon n
de li B
7-jai a1
de geneeskundige inspec
tie in deze provincie. In
het verslag staat dat de in
spectie geregeld klachten
over alternatieve genezers
ontvangt.
„We krijgen verschillende
soorten klachten", zegt Van
Osch, die verklaart dat onder
het kopje „alternatieve gene
zers" een bont gezelschap
wordt verstaan van onder
meer iriscopisten, acupunctu
risten, magnetiseurs en wi
chelroedelopers. „Sommige
problemen zijn vergelijkbaar
met die uit de reguliere ge
zondheidszorg: de behandeling
heeft bijvoorbeeld geen effect,
of er vinden ongewenste inti
miteiten plaats. Verder zijn er
veel klachten over de hoge ho
noraria die sommige alterna
tieve genezers vragen. En ten
slotte zijn er mensen bij wie de
gezondheid achteruit gaat tij
dens of na de behandeling".
„Het probleem met de alterna
tieve geneeskunde is, dat er
geen opleidingseisen zijn en
dat ook aan de behandeling
geen eisen worden gesteld. Ie
der die dat wil kan een bord
op zijn deur spijkeren en een
praktijk beginnen. De patiënt
mist hierdoor alle bescher
ming".
Verboden
„Omdat er geen wettelijke ei
sen zijn, kan de overheid niets
doen aan eventuele uitwassen.
Sterker nog, volgens de wet is
het onbevoegd uitoefenen van
de geneeskunde nog steeds
verboden. Alternatieve gene
zers worden niét vervolgd,
omdat de overheid onderkent
dat er blijkbaar behoefte be
staat aan deze vorm van ge
zondheidszorg. Maar het bete
kent wel dat eventuele contro
le-maatregelen of het instellen
van een basisopleiding zoals
wij adviseren, niet van de
overheid kan uitgaan: die zou
dan regels maken voor een
groep die door de wet niet
wordt erkend. Daarom is het
nodig dat een dergelijke orga
nisatie van de alternatieve ge
nezers zelf uit gaat. Dat kun
nen we niet dwingen, we kun
nen alleen maar hopen dat zij
de suggestie overnemen". An
ders is het volgens Van Osch
als een huisarts zich met bij
voorbeeld acupunctuur bezig
houdt. Hij kan wel vervolgd
worden als hij daarbij onver
antwoordelijk te werk gaat,
omdat hij als arts hoort te we
ten hoe hij zijn patiënten moet
behandelen.
Volgens Van Osch wenden
veel patiënten zich tot alterna
tieve genezers, omdat zij in de
reguliere geneeskunde geen
hulp hebben kunnen vinden
of omdat zij zoeken naar een
meer persoonlijke benadering.
„Ik ga niet zover dat ik geloof
dat alternatieve geneeswijzen
allemaal waardeloos zijn. Je
moet het kind niet met het
badwater weggooien, al zeggen
sommige mensen dat er in dit
geval geen kind is. Wat wij als
inspecteurs zeggen, is dat een
Eatiënt per definitie in een af- Inspecteur Van Osch: „Patiën-
ankelijke situatie is en dat hij ten van alternatieve genezers
of zij in die situatie extra be- hebben momenteel geen enke-
scherming behoeft". PETRA Ie bescherming".
DE VRIES
FOTO: MILAN KONVALINKA
en OETERWOUDE Meer
eruj ekendheid en geld voor
a et kindertehuis Casa Ma-
Bruj 'rna in Napels. Dat is het
s g oei van de vijftien fiet-
en. ers die zondag rond half
gul' cht vertrekken vanuit
ue" oeterwoude voor een
mpi *ht van 2400 kilometer
,an J twaalf etappes naar Na
fta els.
r za Dnder de renners is één dame:
wits istrid van Leeuwen. De ande-
kop e fietsers zijn Henk Batelaan,
oorKdrie van Diemen, Piet van
er Geest, Johan de Groot,
Rob Hockx, Herman de Jong,
Henri Kortekaas, Mark de
Lange, Fred van der Meer,
Reinoud Minnee, Fred Onder
water, René van der Salm,
Ben Versteegen en Leonard
Vogelaar. Drie renners (Bate
laan, De Jong en Hockx) wa
ren ook al van de partij toen
in 1982 eveneens vanuit Zoe-
terwoude naar Napels werd
gefietst.
Een team van zeven begelei
ders staat de wieleréquipe ter
zijde en zorgt voor eten, drin
ken en slaapplaatsen. Wat dit
laatste punt betreft is er veel
voorbereidend werk verricht
en zijn de overnachtingen in
de verschillende etappeplaat
sen al geregeld.
De fietstocht wordt gehouden
in het kader van de actie Fu-
tura '90. De stichting „Zoeter-
woude voor Casa Materna" wil
bij de 85ste verjaardag van het
kindertehuis in 1990 een groot
kado aanbieden, namelijk
nieuwe kozijnen voor het
hoofdgebouw. De huidige ko
zijnen zijn door ouderdom, zon
en inwerking van de zee in
een dermate slechte staat, dat
de kinderen van het tehuis in
de koude jaargetijden in de
*kou zitten.
Casa Materna, gesticht in 1905
door de familie Santi, moet het
in financieel opzicht vooral
hebben van buitenlandse
steun. Nederland is één van
die landen en Zoeterwoude
neemt daarbij wel een heel bij
zondere plaats in. Vanaf 1971
worden vanuit Zoeterwoude
jaarlijks werkkampen georga
niseerd om Casa Materna
daadwerkelijk steun te verle
nen. Jongeren verrichten dón
allerlei werkzaamheden in de
sfeer van onderhoud aan ge
bouwen. Bij de 85ste verjaar
dag wil Zoeterwoude wat spe
ciaals doen, vandaar de actie
Futura '90 die honderdduizend
gulden moet opleveren.
Morgen om 12.00 uur zal de
volledige wielerploeg zich pre
senteren aan de Zoeterwoudse
bevolking. Dat gebeurt op het
dorpsplein. De Casa Materna-
fietsers hebbe.i 12 etappes
voor de boeg variërend van
115 tot 260 kilometer per dag.
In het schema zijn twee rust
dagen opgenomen. Het route
schema ziet er als volgt uit: 17
juli Zoeterwoude-Luik 235 ki
lometer; 18 juli Luik-Saar-
brücken 235 kilometer; 19 juli
Saarbrücken-Stuttgart 220 ki
lometer; 20 juli rustdag; 21 juli
Stuttgart-Baden 260 kilometer;
22 juli Baden-Brig 215 kilome
ter; 23 juli Brig-Milano 185 ki
lometer; 24 juli Milano-Parma
145 kilometer; 25 juli rustdag;
26 juli Parma-La Spezia 115
kilometer; 27 juli La Spezia-
Siena 240 kilometer; 28 juli
Siena-S. Severa 215 kilometer;
29 juli S. Severa-Formia 200
kilometer; 30 juli Formia-Na-
poli 125 kilometer.
Een sponsorbijdrage kan ge
stort worden op giro 56.36.32
of op de bankrekening bij de
van Futura '90.
ten name
DEN HAAG/ALPHEN
AAN DEN RIJN Ont
slag van rechtsvervolging
en onvoorwaardelijke ter
beschikkingstelling van
de regering. Dat eiste offi
cier van justitie mr. J. van
Eek gisteren voor de
Haagse rechtbank tegen
een 27-jarige inwoner van
Alphen aan den Rijn. De
man stond terecht wegens
een poging tot doodslag op
zijn stiefvader op 10 maart
van dit jaar.
Psychiatrisch onderzoek
heeft uitgewezen dat de
man niet toerekeningsvat
baar was ten tijde van zijn
daad en ook daarna niet
De officier van justitie eis
te daarom ontslag van
rechtsvervolging en on
voorwaardelijke TBR.
Op 10 maart 1988 zat de ver
dachte thuis met zijn stiefva
der. Hij verklaarde: „Mijn
stiefvader zei een hele tijd
niets en besteedde al zijn aan
dacht aan de hond. Ik ben
naar de schuur gegaan, pakte
een hamer en heb hem op zijn
hoofd geslagen". Het zwaarge
wonde slachtoffer heeft de
aanslag overleefd maar heeft
hersenletsel opgelopen alsme
de verlammingsverschijnse
len.
Op de zitting bleek dat niet ter
discussie stond dat de verdach
te het feit heeft gepleegd. Ook
was duidelijk dat de man gees
telijk niet in orde was. De
vraag rees echter wat de meest
geëigende manier zou zijn om
de man te laten behandelen.
Hiertoe was als getuige opge
roepen dr. A. Elsman, psychia
ter en de man die de verdach
te eerder onderzocht. Elsman
betoogde dat TBR niet de juis
te manier was om dit geval te
behandelen. Omdat het een
zeer langdurige en intensieve
behandeling moet worden, wil
het gevaar voor de maatschap
pij weggenomen worden, zou
het beter zijn de man op te la
ten nemen in een zwakzinni
gen-inrichting. Daar kan hij
behandeld worden op een ac
curate wijze tot hij genezen is,
aldus Elsman.
Officier van justitie mr. J. van
Eek liet weten moeite te heb
ben met een eventuele opna
me in een inrichting. Het be
langrijkste punt voor mr. Van
Eek was dat bij een TBR de
rechtbank altijd toezicht kan
houden op de voortgang van
de behandeling en het tijdstip
van beëindiging. Gedwongen
opname in een inrichting kan
de rechtbank ten hoogste voor
een jaar uitspreken. Daarna
ligt het toezicht op de behan
deling en het bepalen van het
tijdstip van beëindiging in
handen van de medische staf
van de inrichting.
Ook liet de officier weten dat
het strafrechtelijke aspect bij
hem een rol speelde. Per slot
van rekening was het slachtof
fer op een haar na dood ge
weest.
Raadsman mr. Th. Gorter
hield de rechtbank voor dat
psychiater Elsman de deskun
dige was en de rest van de
aanwezigen leken. De beste
behandeling was de beste op
lossing aldus mr. Gorter. Hij
wees bovendien de officier
van justitie erop dat het ontoe
rekeningsvatbaar verklaren
van zijn cliënt automatisch in
hield dat zijn daden hem straf
rechtelijk niet aangerekend
werden. Tevens wordt TBR
doorgaans alleen uitgesproken
op indicatie van een psychia
trisch rapport en dat was nu
net niet niet wat dokter Els
man ter zitting had aangege
ven, zo betoogde de raadsman.
Hij vroeg daarom de recht
bank zijn cliënt op te laten ne
men in een inrichting omdat
zo het gevaar voor herhaling
zo klein mogelijk zou worden.
De rechtbank doet uitspraak
«óver 14 dagen.
