Perfecte, maar peperdure
rookmelder bij bosbranden
^binnenland
Windhoos
vernielt
oen
Door bevrijders gestolen
antieke bekers terecht
Blinden boos over
btw op hulpmiddelen
VD voelt niets voor nieuwe
discussie over rijsnelheden
Bukman weer naar Suriname
Siemens levert eerste 4-megabitchip
CckbeSouatmi
MAANDAG 11 JULI 1988 PAGINA 3
Anonieme brief
■Mmoord Karaman
andc
AMSTERDAM - De Amsterdam politie is be
gonnen met het natrekken van informatie die
staat vermeld in een anonieme brief aan de
Turkse arbeidersorganisatie HTIB over de
moord op Nihat Karaman. Karaman was mede
oprichter en voorzitter van de HTIB. In de
de be brief zou staan dat politieke motieven wel de-
jlijk ten grondslag liggen aan de moord op
[araman. iets wat de HTIB en andere organi-
Jsaties van buitenlanders in Nederland telkens
*^el met nadruk naar voren hebben gebracht. „Wij
bes| kunnen nog niets zeggen over de waarde van
grot rfe informatie die in de brief wordt verschaft,
lit maar we hebben er wel met belangstelling ken-
genomen en zullen alles nauwkeurig
natrekken", was het enige dat de politiewoord
voerder over de anonieme brief kwijt wil.
plu
iU *ar
Grote
bollenoogst
Honderden kisten
met bloembollen
staan klaar voor
transport. Het
mooie weer van
vorige week zorg
de ervoor dat de
bollen massaal ge
rooid konden
worden.
foto: anp
Nijpels: meer controle
op industrieel afval
DEN HAAG Minister Nijpels
(Milieubeheer) vindt dat bedrijven
pas nieuwe produkten mogen gaan
maken als zij bij het rijk een „af
valpreventieplan" hebben inge
diend. In dat plan moet staan wel
ke soorten afval bij het vervaardi-
fen van het nieuwe produkt over-
lijven en op welke manier dat af
val zal worden verwerkt. Nijpels
kondigde dit gisteren aan via de
Vara-televisie. Nog deze zomer wil
hij een wetsontwerp bij de Tweede
Kamer indienen waarin deze ex
tra controle op industrieel afval is
geregeld. Pas als een afvalpreven
tieplan van een bedrijf door het
rijk is goedgekeurd, krijgt het be
drijf een produktievergunning.
Ambtenaar krijgt andere baan na
uitlatingen over Greenpeace
DEN HAAG - Het
verkeer en waterstaat heeft één van
zijn topambtenaren bij de directie
Noordzee van rijkswaterstaat, J.H.
van den Broek, overgeplaatst vanwe
ge zijn aantijgingen aan het adres van
de milieu-organisatie Greenpeace.
Ondermeer in onze krant van j.l. za
terdag had Van den Broek gezegd dat
Greenpeace twee miljoen gulden van
de oliemaatschappij Shell had gekre
gen. In ruil daarvoor zou Greenpeace
boorplatforms van Shell met rust la
ten bij haar acties op de Noordzee.
Greenpeace en Shell ontkenden dit.
Van aen Broek wordt nu intern
overgeplaatst. Waar hij naar toe gaat
is nog niet bekend. De directeur van
de directie Noordzee heeft in een
brief aan Greenpeace zijn excuses
aangeboden en de overplaatsing aan
gekondigd.
Van den Broek is overigens zelf nog
niet op de hoogte van zijn overplaat
sing, aldus de woordvoerder van
Verkeer en Waterstaat. Hij is op dit
moment met vakantie. „Als hij op
zijn vakantie-adres een ochtendblad
koopt zal hij het wel zien", aldus de
woordvoerder. Vermoedelijk heeft
hij niet overzien wat hij allemaal te
weeg zou brengen met zijn woorden,
voegde hij daar nog aan toe.
luen 1
qstrand-
pavilj
°P PETTEN - Een lokale wind-
von hoos heeft zaterdagmiddag op
pecishet strand tussen Petten en
:htin Callantsoog een groot strand-
j paviljoen vernield. Drie Duitse
jen twee Nederlandse toeristen,'
'die voor een plotselinge bui in
het etablissement een droog
it heenkomen hadden gezocht,
raakten daarbij zo gewond dat
lij dooreen arts behandeld
moesten worden. Het strand-
g st( p^djoen stortte gedeeltelijk
pas
betil
;^"i>e
-E
000
Kolprandwi
hagelbui. De strand-
aine bezoekers vluchtten
plotselinge bui, tal van hen
het strandpaviljoen Kossen. Zij
tagen tien de slurf van de
windhoos uit een inkt-
loeAwarte wolk zakken. Het pa-
In uiljoen werd binnen
uut door de hoos zwaar De
rhad igd: dak en voorzijde
lerden deels weggezogen, een
van het paviljoen stortte
nogal wat mensen liepen
rlijkverwondingen op door rond
vliegend glas. Strandhuisjes op
korte afstand van het verniel
de paviljoen bleven echter
beschadigd.
nd™leer EG-reizen
f'Aoor studenten
se< AMSTERDAM - De Univer
saliteit van Amsterdam (UvA)
*euiJtal met ingang
studiejaar deelnemen aan
m dertig Erasmus-uitwis-
ilingsprogramma's binnen
Europese Gemeenschap
I). Tot nu toe waren dat
Door die uit-
ïiding kunnen ongeveer
tventig studenten in het ko-
nende jaar met een beurs
de EG enige maanden in
et buitenland doorbrengen,
rasmus stelt zich ten doel
enkele jaren ten minste
rijf procent van de studenten
de EGdidstaten de kans te
lieden enige tijd in het bui-
iland te studeren.
PRODUKTVANTNO
DEN HAAG/ARNHEM -
TNO heeft een rookmel
der ontwikkeldj die bij
een beginnende bosbrand
onmiddellijk alarm slaat.
Deskundigen juichen de
vinding van deze perma
nente bewaking toe maar
vragen zich tegelijkertijd
af wie het nieuwe sy
steem moet betalen. Het
bewakingssysteem zou al
leen al voor de Veluwe
een investering vergen
van circa vijf miljoen gul
den.
Brein achter de vinding is drs
J. de Vries van het TNO-labo-
ratorium in Den Haag. Hij
deed het onderzoek op ver
zoek van het Bosschap. De
wen, zij het sterk „gevoeli
ger". De rookmelders moeten
worden bevestigd op masten
die net boven de toppen van
de bomen reiken. Om de vijf
tot tien kilometer een mast.
Geen brandje dat dan nog de
VANDAAGi
IN HET
lEUWi
een onbedwingbare
Twijfels
Woordvoerder F.H. de Vries
van de Onderlinge Bossen
Verzekerings Maatschappij
(OBV) - onderdeel van de
Heidemij in Arnhem - juicht
de vinding toe. Bij de OBV is
zeventig procent van het Ne
derlandse bosBestand tegen
brand verzekerd. De OBV in
casseert jaarlijks 700.000 gul
den aan premies. Voor de Ve
luwe, waarvan de gemeenten
voor een deel eigenaar zijn,
wordt op jaarbasis circa
250.000 gulden neergeteld. De
Vries verwacht lagere
De brandbewaking op de Veluwe wordt uitgevoerd met vliegtuigjes. De snuffelpalen van het nieu
we TNO-systeem zouden er veel eerder bij kunnen zijn. Een rookpluim van een beginnende
brand zoals op deze foto te zien is, zou geen kans krijgen te ontstaan. foto: anp
premies bij toepassing van het
nieuwe TNO-systeem, maar
betwijfelt of het zover zal ko
men. „Het natuurlijk een
prachtige vinding, maar wie
gaat dit betalen?"
Passanten
Woordvoerder W. Meijerink
van de Stichting Het veluws
Bosbrandweer Comité in
Doorwerth deelt deze mening.
Volgens hem hebben de klei
ne gemeenten op de Veluwe
té weinig in kas voor deze ex
tra kostenpost omdat ze het
Comité jaarlijks ook nog
150.000 gulden contributie be
talen voor het uitvoeren van
de brandbewaking. Dat ge
beurt onder meer door het op
warme dagen uitvoeren van
rondvluchten met vliegtuigjes
kleinere brandjes. Afgezien
van enkele jaren waarin gro
tere bosbranden zijn ontstaan.
bedragen de schadevergoedin
gen die de OBV uitbetaald
jaarlijks meestal ongeveer
40.000 gulden.
Volgens Meijerink worden
negen van de tien brandhaar
den door de vliegtuigjes wijze
opgespoord. De Vries van
TNO ontkent dat. Volgens
hem worden de meeste
brandjes door „toevallige pas
santen" ontdekt. „Dat bewijst
dat het huidige systeem verre
van perfect is. Hoewel ik het
belang van vliegtuig-bewa
king natuurlijk niet wil weg
cijferen".
Feit blijft dat de Nederlandse
bossen over het algemeen be
spaard blijven voor forse
brandschade omdat brandjes
meestal reeds in de kiem ge
smoord worden. Waarom dan
zo'n kostbaar TNO-systeem
De Vries: „Ik wil niet zeggen
dat het huidige systeem die
niet zou voorkomen. Maar ons
systeem is gewoon beter om
dat je er werkelijke rampen
mee kunt voorkomen. Boven
dien zijn de rookmelders niet
te duur. De eerste investering
is weliswaar fors, maar dat
verdien je in de loop der jaren
terug omdat het systeem bij
zonder onderhoudsarm is".
Hij wijst er op dat de vliegtui
ginspecties van het Comité
van Meijerink 200 gulden per
uur kosten en voor een jaar
lijkse kostenpost van gemid
deld 150.000 gulden zorgen.
De Vries verwacht zijn sy
steem binnen twee jaar te
kunnen testen. „Het liefst op
de Veluwe. Dat is het grootste
en dichtstbeboste gebied van
Nederland". Wannéér het sy
steem dan uiteindelijk op de
markt komt, is nog volstrekt
onduidelijk. De Europese Ge
meenschap heeft al bijzondere
interesse voor de TNO-vin-
ding getoond, „maar voorlopig
is het puur een financiële
kwestie", aldus de TNO-on-
derzoeker.
De drie teruggevonden bekers. foto: anp
GRONINGEN - Drie antieke zilveren bekers die tijdens de be
vrijding in 1945 door Canadezen werden gestolen uit het water
schapshuis in Nieuwolda, zijn weer terug. Het Waterschap
Eemszijlvest heeft de bekers teruggekocht voor een bedrag van
65.000 gulden. De bekers stonden op het punt geveild te worden
in Londen.
Bij de bevrijding in april '45 was door de Canadezen danig huis
gehouden, zo blijkt uit mededelingen van het waterschap. De
kluisdeur werd opengebroken en er werden verschillende din
gen meegenomen, waaronder de bekers. Conservator Leopold
van het Groninger Museum ontdekte ze onlangs in het tijd
schrift The Antique Collector, waarin de veiling van de bekers
werd aangekondigd. Door bemiddeling van het museum en en
kele kunsthandelaren konden ze worden aangekocht. Wie de
bekers bij veilinghuis Phillips in Londen heeft aangeboden, is
bij het waterschap niet bekend.
De zilveren bekers, die door deskundigen van het museum ove
rigens hoger in waarde worden geschat dan de prijs die ervoor
betaald is, zullen eind juli worden tentoongesteld in het mu
seum, samen met de kopieën die het waterschap in 1961 heeft
laten maken.
UTRECHT - De Nederlandse
Vereniging van Blinden en
Slechtzienden (NBVS) is er
boos over dat per 1 juli op de
hulpmiddelen voor blinden en
slechtzienden het btw-tarief
van 20 procent wordt geheven.
Tot nu toe werd op hulpmidde
len voor visueel gehandicapten
geen btW geheven, aldus de
NBVS. De vereniging noemt
het „driewerf schande" omdat
aangepaste apparatuur en spe
ciale hulpmiddelen voor blin
den en slechtzienden onmisbaar
zijn. Zij vreest dat de btw-hef-
fing in combinatie met eerdere
bezuinigingen de ontplooiings
kansen van visueel gehandicap
ten zal verminderen. Daardoor
wordt hun integratie in de sa
menleving bedreigd, aldus de
NBVS.
De speciale hulpmiddelen zijn
onder meer de witte stok, de te
levisieloep, braille-apparatuur
maar ook aangepaste huishou
delijke apparatuur.
-»EN HAAG - De WD
oelt niets voor het idee
an haar regeringspartner
IDA om de maximum-
nelheden van 100 en 120
be ilometer per uur weer
er discussie te stellen.
!et CDA-Kamerlid Ben
lennekam zei gisteren in
ten radio-interview dat de
renzen tussen 100 en 120
m. niet op alle wegen
jVen logisch zijn gekozen.
an( Automobilisten zien vaak
ipeens gele bordjes met
lolilOO" opduiken, terwijl
"P an de weg niet is te mer
en waarom er opeens
langzamer moet worden
gereden", aldus Henne-
kam.
Het VVD-Kamerlid Hans
Dijkstal zei vanmorgen dat
zijn fractie geen behoefte
heeft aan een nieuwe politie
ke discussie over de snel
heidslimieten. „Het heeft
geen enkele zin om zo kort
na de invoering van de nieu
we regels weer twijfel en on
duidelijkheid te gaan zaaien.
Mijn indruk is dat de auto
mobilisten zich door de bank
genomen goed aan de aange
geven maxima houden. Als
je nu weer hele trajecten
gaat herzien is het hek van
de dam".
Ook de Algemene Verkeers
Dienst van de rijkspolitie
(AVD) in Driebergen wijst
de uitlatingen van Henne-
kam van de hand. Men wijst
erop dat de meeste automobi
listen zich goed aan de „gele
bordjes" houden. Volgens
een woordvoerder van de
AVDJs de gemiddelde snel
heid Van de automobilisten
sinds de invoering van de
nieuwe limieten slechts één
kilometer gestegen. Ook de
opmerking van de CDA'er
dat de controle op de rijsnel
heden danig is verslapt is
volgens de AVD uit de lucht
gegrepen. „De controle is de
laatste maanden niet ver
minderd en indien nodig kan
de controle zelfs nog opge
voerd worden", aldus een
zegsman van de AVD.
DEN HAAG Minister Buk
man van ontwikkelingssa
menwerking zal komende
week naar Paramaribo reizen
om opnieuw met de Suri
naamse regering te onderhan
delen over de hervatting van
de Nederlandse ontwikke
lingshulp. Bij Bukmans be-
j.l. liepen de be
sprekingen stuk.
De definitieve datum van ver
trek staat nog niet vast, maar
volgens een woordvoerder
van het ministerie van buiten
landse zaken is het waar
schijnlijk dat Bukman zondag
of maandag al in het vliegtuig
stapt. De Surinaamse regering
had Bukman in mei een half
miljard gulden gevraagd. Buk
man wilde daar toen niet op
ingaan. Hij eiste dat premier
Arron en president Shankar
eerst een gedegen financieel-
economisch herstelplan op ta
fel zouden leggen. Ook de We
reldbank had in een eerder
advies aan Suriname om een
dergelijk plan gevraagd.
>E KNOLLEN
Historische
overtocht
Zeilboten laveren
voor de haven
van
Hellevoetssluis
voordat ze aan
de oversteek
naar zuid-
Engeland
beginnen. Ter
gelegenheid van
de William- en
Maryherdenking
herhaalden
zaterdag
ongeveer 125
zeilboten de
historische
overtocht van
stadhouder
Willem III in 1688.
Het was zaterdag
driehonderd jaar
geleden dat de
Nederlandse
stadhouder met
een vloot naar
Engeland vertrofc
om de bevolking
te bevrijden van
het schrikbewind
yan de
toenmalige
Engelse koning
Jacobus II.
foto: anp
MADRID - Het Westduit-
se elektronicaconcern Sie
mens heeft aan zijn afne
mers zijn eerste 4-mega-
bitchip gestuurd voor
proefnemingen. Siemens
verwacht volgend jaar
met de serieproduktie van
de chip te kunnen begin
nen. Karlheinz Kaske, be
stuursvoorzitter van Sie
mens, heeft dit gisteren in
Madrid bekendgemaakt.
Siemens zit nu op het schema
dat in 1984 bij het begin van
het megabitproject is opge
steld. Dit project wordt in nau
we samenwerking met Philips
uitge.oerd. De concerns heb
ben samen de basistechnieken
ontwikkeld voor de vervaardi
ging en massaproduktie. Met
de produkie van de vier-mega-
bitchip richt Siemens zich op
toepassing in de industrie, ge
bouwen en installaties, Philips
produceert de 1-megabitchip,
bedoeld voor consumentene
lektronica.
De ontwikkelingskosten van
de 4-megabitchip van Siemens
hebben 700 miljoen mark ge
vergd, waaraan de overheid in
Bonn 240 miljoen mark heeft
bijgedragen. In het gehele me- Jessica
gabitproject (de 1- en de vier-
megabitchip) wordt ongeveer
drie miljard mark gestoken.
«ïtgerust. De ontwikkeling
van de megabitchip was bo
vendien noodzakelijk om geen
ononverkomelijke achterstand
op te lopen op de elektronica
concerns in Japan en Oostazië.
Er zijn enkele Japanse con
cerns die eveneens proef-me-
gabitchips hebben geprodu
ceerd.
Siemens en Philips stellen zich
op het standpunt dat de mega
bitchip-techniek in de nabije
toekomst de basis zal vormen
voor alle elektronica. Philips
beweert bijvoorbeeld dat de
produktie van personal com
puters weinig meer zal voor
stellen dan lopende-band-
werk waarbij de hardware met
enkele megabitchips wordt
Nog voordat de massaproduk
tie van de megabitchip is ge
start, wordt nu reeds een
nieuw, nog geavanceerder me-
gabitehipproject opgezet. Dit
zogeheten Jessica-project,
waaraan naar alle waarschijn
lijkheid meerdere Europese
elektronica-producenten zul
len deelnemen, is gericht op
de ontwikkeling van nog klei-
nerechips.
In de race om de Japanse con
cerns en het kleine, razendsnel
opkomende Zuidkorea bij te
houden, moeten de Europese
concerns in aller ijl hun pro
duktie nog veel verder ratio
naliseren en automatiseren.
Dat leidt tot ontslagen, niet al
leen bij Philips zoals in de af
gelopen maanden pijnlijk dui
delijk is geworden, maar ook
bij Siemens. Het Westduitse
concern had eind mei over de
hele wereld 356.000 mensen in
dienst, 3000 minder dan een
jaar ervoor. Er zullen de ko
mende maanden nog eens
twee- tot drieduizend banen
verdwijnen. Het concern
spreekt van een „adempauze",
nadat er in de afgelopen vijf
jaar ongeveer. 50.000 banen
zijn bijgekomen. De verminde
ring vindt niet plaats via ge
dwongen ontslagen, maar via
natuurlijk verloop. Jaarlijks
neemt het concern, evenals
Philips, duizenden nieuwe
tpensen aan.
Northrop
verkoopt
helft belang
in Fokker
LOS ANGELES - Het Ameri
kaanse vliegtuigbouwconcern
Northrop heeft de helft van
zijn belang van tien procent in
Fokker verkocht. Een woord
voerder van de onderneming
verklaarde dat de verkoop in
juni heeft plaatsgevonden.
Northrop besloot toen ook om
niet mee te doen aan de ver
dubbeling van het aandelen
kapitaal van Fokker, waar
door het Amerikaanse concern
zijn belang al zag verminderen
met de helft. Wat de verkoop
Northrop heeft opgeleverd is
niet bekend, maar berekend
aan de koers van de aandelen
Fokker van afgelopen vrijdag
zal dat zo'n 6,5 miljoen dollar
zijn.
Northrop bouwde zijn belang
in Fokker in de jaren zestig
op. Wat er met het nu reste
rende belang in Fokker ge
beurt wilde de woordvoerder
niet zeggen. Hij liet zich ook
niet uit over mogelijk plannen
met het belang van lo,3 pro
cent in het Spaanse vliegtuig
bouwconcern CASA. Volgens
de woordvoerder wil Northrop
zich gaan toeleggen op zijn
kernactiviteit, de produktie
van militaire vliegtuigen.
Arts had relatie
met zes patiëntes
ZWOLLE - Het Medisch
Tuchtcollege in Zwolle heeft
een huisarts voor maximaal
één jaar geschorst in de uit
oefening van de genees
kunst. Tijdens de behande
ling van een klacht van een
patiënte met wie de huisarts
een intieme relatie had on
derhouden, bleek dat de
huisarts met nog vijf andere
patiëntes een relatie en ge
meenschap had gehad. De
huisarts die in dienst was
van de Stichting Eerstelijns
Voorzieningen is eerder ont
slagen.