Moskou bereid naar anderen te luisteren"
„Ramp op Piper niet de laatste"
Rafsanjani:
„Geen
geweld
tegen
de VS"
Gevangenisstraf
wegens dambreuk
Veel „vermisten
vast in wrakstukken
ITENLAND
EeidócSouaant
ZATERDAG 9 JULI 1988 PAGINA 7
OOTVAN
fUÜONGELUKTE
letMKOPTER
DRONKEN
J Eén van de twee piloten
en Westduitse legerhelikopter
gelopen zondag in de Alpen
Télukte, was dronken volgens
histerie van defensie in Bonn.
ongeluk kwamen alle negen
Jiden om het leven. De Bell
3 stortte in een ravijn in de
Alpen. Eén van de piloten
O alcoholpromillage van 2,5 in
t>ed. Piloten mogen vanaf 12
>or een vlucht geen alcohol
Opgegeven Duarte
weer aan de slag
WASHINGTON De Salvadoraanse president
José Napoleon Duarte keert maandag naar zijn
land terug om daar de macht weer over te nemen
nadat hij in de Verenigde Staten is behandeld
voor kanker in het eindstadium. Duarte zal een
bezoek brengen aan de Amerikaanse president
Ronald Reagan voor hij op het vliegtuig naar huis
stapt, zo zei de ambassadeur van El Salvador in de
VS, Ernesto Rivas Gallont. Duarte werd begin
juni opgenomen in een Amerikaans ziekenhuis.
Hoewel hij goed op de (chemo)therapie reageerde
heeft hij volgens zijn artsen nog maar zes maan
den te leven. Zijn conditie is, naar omstandighe
den, redelijk en hij kan enkele uren per dag wer
ken. Duarte moet over drie weken terug naar de
VS voor een tweede chemotherapie-ronde.
Doden bij bom
aanslag Afghanistan
MOSKOU In de Oostafghaanse stad
Jalalabad zijn gisteren bij een autobo
montploffing 31 mensen om het leven
gekomen en raakten er 33 ernstig ge
wond. Jalalabad was de eerste grote Af
ghaanse stad waar de Sovjetmilitairen
zich in mei uit hebben teruggetrokken.
Het Russiche persbureau TASS schrijft
de aanslag, die zij als „misdaad" typeert,
toe aan „extremisten". Zo duidt de com
munistische regering in Kabul de leden
van het gewapend verzet aan. Zelf noe
men zij zich liever islamitische mujahed-
din. De aanslag had plaats vlak bij een
bioscoop in het centrum van Jalalabad.
Gebouwen stortten in en auto's die in de
buurt stonden, werden volledig vernield.
/JET-BUITENLANDSECRETARIS ZAGLADIN:
Palestijn dood,
tien uitgewezen
JERUZALEM Bij botsingen tussen
Palestijnse betogers en het Israëlische
leger in Tubas bij Nablous op de door
Israël bezette westelijke Jordaanoever
is gisteren een Palestijn doodgescho
ten, zo werd vernomen uit Palestijnse
bronnen. Dit werd niet bevestigd door
het Israëlische leger, dat wel zei te
hebben besloten tot uitwijzing van
tien Palestijnen die worden beschul
digd van opstoken tot rellen. De uit
wijzing wordt door sommigen gezien
als een vergelding voor het neerste
ken gisteren van vier Israëlische ge
vangenisbewaarders door een Pale
stijnse bezoeker.
IRA BETREURT
BOM BIJ ZWEMBAD
BELFAST Het verboden Ierse Republi
keinse leger (IRA) heeft gisteren zijn veront
schuldigingen aangeboden voor de explosie
van een bom donderdag in de buurt van een
drukbezet zwembad in Belfast waarbij twee
mensen werden gedood. In een verklaring
zegt de IRA dat de zwembadbom per ongeluk
door een IRA-lid tot ontploffing werd ge
bracht in „een operatie die op tragische wijze
mislukte". Een Britse soldaat werd gisteren
door een bom gedood bij het ruimen van puin
bij het zwembad. In het dorp Pomeroy in het
westen van Ulster is een lijk gevonden van
een vermeend IRA-lid. De politie neemt aan
dat de man in de nacht van donderdag op
vrijdag is omgekomen bij het voorbereiden
van een raketaanvd! op een politiestation.
HAAG „Voor-
gekeken wij de we-
vanuit ons eigen
'ische standpunt.
Iwoordig doen wij
i98nders. Wij nemen de
als één geheel en
;en dat vanuit een
iieve realiteit. De
moet niet in kam-
worden verdeeld,
jen leiden immers
tot een ware over-
Sovjet-ambassade te
Tel. faag doet buitenlandse-
Zagladin nog eens
p uit de rijkelijk
koekjesschaal,
een zoveelste Marlboro
wacht ontspannen de
^RT hg van de tolk af. „De
0 cm.ptisering en de g)as-
995,-iebben natuurljk ook
het buitenlands beleid
kn", zegt hij en haalt
meer ae kwestie Af-
tan aan.
40 «rugtrekking van de
Iroepen verloopt precies
■S uit schema. Daarna moet
^urojhistan haar eigen zaken
mfif'.iP; het is een onafhanke
lijk land". Zagladin ontkent
dat in Moskou een plan be
staat Afghanistan in tweeën
te splitsen: een marxistisch
deel en een islamitisch deel.
„Geen sprake van. Nogmaals,
wij trekken ons terug en Af
ghanistan moet een zelfstan
dige koers gaan varen".
Zagladin is eigenlijk op weg
naar zijn vakantiebestemming
in België, maar greep de gele
genheid aan enige kameraden
op te zoeken in Nederland.
Voor hem is het duidelijk dat
de perestrojka voortkomt uit
de noodzaak tot verbetering
van de economie. „Zo. bestaat
niet alleen in de Sovjetunie,
maar ook in de Verenigde
Staten, Europa en de Derde
Wereld de economische be
hoefte de wapenwedloop te
keren. Hoe minder geld aan
wapens wordt uitgegeven, hoe
meer geld ten goede kan ko
men aan de binnenlandse eco
nomie".
Volgens Zagladin is één van
de credo's „Ontwapening voor
de Ontwikkeling". Boven
dien, hoe minder wapens hoe
meer mogelijkheden om
vrede te creëren. In dat ver
band geeft Zagladin Washing
ton er de schuld van dat er
nog geen wereldwijd verbod
is op de verkoop van wapens
aan landen in oorlog. In 1979
liepen de Amerikanen weg
van de besprekingen over een
verbod op wapenverkopen
aan landen ?»an de Indische
Oceaan en in Midden-Ameri'
ka. Maar zelf geven de Russen
ook niet het goede voorbeeld;
zo leveren zij volop wapens,
munitie en vliegtuigen aan
Etiopië, een land waar een ja
renlange, bloedige burgeroor
log wordt uitgevochten.
Diepe zucht: „Wij hebben met
onze vrienden in Etiopië een
aantal overeenkomsten en
één daarvan betreft de leve
ring van wapens. Wij houden
ons aan die overeenkomst.
Toch hopen wij dat Addis
Abeba een politieke oplossing
bereikt in het conflict met
Eritrea en Tigray. Wij zouden
zelfs graag bemiddelen, maar
Etiopië heeft het ons niet ge
vraagd en dus kunnen. wij ons
niet bemoeien met hun inter
ne geschil".
Een ander voorbeeld dan: An
gola. In hoeverre zijn de Sov
jets betrokken bij de vredes
besprekingen tussen Angola,
Cuba, de VS en Zuidafrika?
„In het geheel niet", ver
klaart Zagladin stellig. „Nou
ja, een beetje natuurlijk web
op de achtergrond". Via An
gola heeft de Sovjetunie toch
een belangrijke politieke en
economische ingang in Afri
ka? Zagladin bagatelliseert
dat: „We hebben alleen mili
taire instructeurs. En mocht
uit het vredesoverleg de con
clusie worden getrokken dat
zij weg moeten, dan halen wij
ze terug".
Nog een koekje, nog een
Marlboro, nog een zucht: „Ik
zeg u, met ons is best te pra
ten want wij zoeken politieke
oplossingen. Daarom is de
Sovjetunie ook bereid meer
gewicht aan de Verenigde Na
ties te geven. Wij alleen heb
ben niet het monopolie op de
oplossingen voor alle proble
men; wij zijn bereid naar an
dere stemmen te luisteren".
JOOS PERSOON
Buitenlandsecretaris V. Zagla
din, even op bezoek in de Sov
jet-ambassade te Den Haag:
,,De Sovjetunie is bereid meer
gewicht aan de Verenigde Na
ties te geven. Wij alleen heb
ben niet het monopolie op de
oplossingen voor alle proble
men".
FOTO: MILAN KONVALINKA
Premier Ryzjkov
ruziet met pers
PRAAG Op een pers
conferentie in Praag is het
gisteren tot een verhitte
woordenwisseling geko
men tussen Sovjetpremier
Nikolaj Ryzjkov en wes
terse journalisten. Op de
vraag wanneer de Sovjetu
nie haar troepen uit
Tsjechoslowakije zal terug
trekken, zei Ryzjkov ver
ontwaardigd dat zijn land
er niet over peinst dat te
doen. Volgens Ryzjkov
zullen de 100.000 Sovjetmi
litairen in Tsjechoslowa
kije pas teruggetrokken
worden als de westerse
landen ingaan op een aan
bod van de Sovjetunie tot
wederzijdse vermindering
van de aantallen troepen
in Oost- en West-Europa.
Verder vond Ryzjkov eer
herstel voor de vroegere
binnenlandse kwestie voor
Tsjechoslowakije.
TEHERAN De opper
bevelhebber van de
Iraanse strijdkrachten,
parlementsvoorzitter Ali
Akbar Hashemi Rafsanja
ni, heeft gisteren gezegd
dat Iran het neerschieten
van de Airbus van Iran
Air niet met geweld zal
vergelden.
Hij zei tijdens de vrijdagse ge
bedsdiensten dat de wereldopi
nie zich darf tegen Iran zou
keren. Rafsanjani riep alle
weerbare Iraniërs op zich naar
het front met Iraq te begeven
om de aanval te vergelden. De
parlementsvoorzitter zei dat de
Verenigde Staten proberen
Iran er toe te verleiden „een
net zo afschuwelijke misdaad
te plegen als de aanval op de
Airbus. Wij proberen daar niet
aan toe te geven. De wereldo
pinie zou zich tegen ons keren.
Verstandige mensen begrijpen
waarom wij het niet zullen
doen".
De tankeroorlog is na een pau
ze van vier dagen weer in alle
hevigheid losgebarsten. Iraak-
se gevechtsvliegtuigen vuur
den in de Perzische Golf exo-
cet-raketten af op twee gela
den supertankers. In scheep
vaartkringen is vernomen dat
de bijna 270.000 ton metende
Griekse tanker Fellowship L.
in brand staat. De bemanning
van de ruim 215.000 ton meten
Cyprische tanker Star Ray
wist de brand op hun schip do
ven. Een Iraanse kanonneer
boot opende het vuur op het
Roemeense koopvaardijschip
Plataresti in het noordelijk
deel van de Golf. De kapitein
zou bij de aanval gewond zijn
geraakt.
100 mensen zijn om-
toen gisteren een
Ier een trein instortte
coupés in een opge-
lert0(meer in zuid-IncSa te-
lamen. Twee- drie-
het leg anderen zitten nog
Iten. Het ongeluk ge-
Niet albij Peruman op 650 km
enen.lwesten van Madras. De
en zcbrtte in toen een trein
jn Incljgeveer 600 passagiers
!t Ashtamudi-meer. De
iet en de eerste coupé
veilig over de brug,
rijtuigen vielen er van
•rtten in het meer. Drie
ten volledig in het 10
iepe water. De drie an-
ipés hangen aan de
FOTO: AP
TRENTO Een Italiaanse rechter heeft gisteren 10 mensen die
ervan worden verdacht in 1985 een dambreuk te hebben veroor
zaakt wegens constructiefouten, veroordeeld tot gevangenis
straffen van 2 1/2 tot vijf jaar. Zij zijn beschuldigd van doodslag.
De ramp in het Alpendorp Stava kostte in juli 1985 het leven
aan 269 mensen. Het bovenste bassin van het door de dam ge
vormde stuwmeer stortte door de breuk in het lagere bassin,
waardoor een grote hoeveelheid water, puin eh modder de vallei
beneden overdonderde. In enkele seconden werden drie hotels
en 20 huizen weggevaagd.
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00, zaterdags
tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr. 071-122248 en uw krant
wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
Standaard Uitgeverij. Antwerpen-Weesfr
(Van onze speciale verslagge-
ver Paul Koopman)
ABERDEEN Vastge
roeste, brandkranen, ka
potte reddingboten, tot
een minimum terugge
brachte duikinspecties en
een groeiend fatalisme on
der het personeel. Dat
beeld schetsen werkne
mers in de Schotse off
shore industrie van de
werksituatie aan boord
van de platformen in de
Noordzee. Hoewel de re
gering in Londen en de
oliemaatschappijen bezwe
ren dat de afgelopen jaren
met de veiligheid geen
loopje is genomen, hebben
veel werknemers het ge
voel op een rokende vul
kaan te werken. Zo'n 150
van hen hebben gisteren
het werk neergelegd en
zijn inmiddels aan wal ge
bracht.
Dek-assistent en kraanwerker
Steve Howlett veegt het
schuim van het Guinness-bier
van zijn lippen. „Iedereen
heeft hierop zitten wachten",
zegt hij, verwijzend naar de
ramp met de Piper Alpha. In
de Bells Lounge, één van de
trefpunten van oliewerkers in
Aberdeen, vallen verschillen
de collega's hem bij. Een van
hen zegt: „Deze ramp moest
een keer gebeuren en ik ben
bang dat het niet het laatste
ongeluk is geweest".
Aberdeen, een bijna dorpse
stad in de glooiende heuvels
van Schotland, besefte deze
week met een schok welk een
hoge prijs voor de Noordzee-
olie betaald wordt. Het Britse
ministerie van energie bere
kende ooit dat het werken op
een boorplatform negen tot elf
keer meer kans op ongeluk
ken geeft dan een vergelijkba
re baan in de constructiesector
aan land. Cijfers die volgens
Steve Howlett, een van de
30.000 Britse off-shore wer
kers, nog aan de lage kant zijn.
„De laatste jaren zijn de risi
co's alleen maar groter gewor
den", meent hij. „Sinds de val
van de olieprijzen is op van al
les en nog wat bezuinigd om
toch nog winst te kunnen ma
ken. Er zijn nieuwe, gevaarlij
ker technieken opgevoerd om
olie en gas te kunnen winnen.
Echt, ik denk er hard over om
te stoppen met deze job".
Meer ongelukken
Het is Howlett opgevallen dat
zich de laatste jaren op zijn
platform en ook op andere
steeds meer ongelukken voor
doen. „Twee weken geleden
nog hadden we brand op de
Titan. Iedereen moest in de
reddingboten, maar van de
vrijwillige brandweer lieten
zich maar twee mensen zien.
Eerder hadden we problemen
met het affakkelen van gas,
nadat de gasproduktie was stil
gezet. Op een nacht brandde
die vlam zo hevig, dat de pijp
bovenin langzaam ging smel
ten en het vloeibare gas bui-
tenlangs naar beneden kwam.
Dan slaat de schrik je wel om
het hart. Sinds een paar dagen
later in een van de compres-
siekamers ook nog diesel ging
lekken, zijn veel werknemers
echt doodsbang geworden dat
vroeger of later iets verschrik
kelijks gebeurt".
Het Britse ministerie van
energie stelt niettemin vrii
strenge eisen aan de veiligheid
op de platformen. Op cynische
toon zegt Howlett: „Op mijn
platform zijn er voldoende
reddingboten, maar de meeste
collega's zijn doodsbang om er
in te klimmen. Als je ze met
slecht weer zou laten zakken,
loop je het risico dat ze tegen
elkaar stukslaan. Drie jaar ge
leden hebben we er mee geoe
fend en toen is een man ver
ongelukt. Twee weken gele
den hebben we het voor het
eerst weer geprobeerd". Hij
moet bitter lachen bij dfe her
innering: „Van één boot werk
te de motor niet en de andere
boot blies na tien minuten va
ren allebei de cylinders op.
Een derde sloep moest ons
weer naar het platform sle
pen".
Volgens Les Stuart uit het
Schotse dorp Fyvie heeft het
personeel van de Piper Alpha
"weinig aan alle trainingen ge
had: „De training is ingesteld
op relatief beheersbare onge
vallen. Maar voor een ramp
zoals op de Piper is zo'n oefe
ning niet ingesteld. De plaat
sen waar je heen zou moeten
zijn onbereikbaar. Het zwem
vest dat je hebt aangetrokken
smelt van de hitte. Het dek
waarop je loopt is gloeiend
heet. Ik denk dat niemand op
deze ramp was voorbereid. Het
enige wat je feitelijk kon doen
was er afspringen, desnoods
van 200 meter hoogte".
Vals alarm
Stuart, op verlof van het boor
eiland Bree Bravo, heeft even
als Steve de indruk dat het
met de veiligheid op de plat
forms somber gesteld is. „Daar
kan ik kort over zijn", zegt hij.
„De afgelopen twee weken dat
ik dienst had hadden we maar
liefst drie keer een vals alarm.
Als je 's nachts of overdag na
een lange dienst op bed lag en
het alarm ging, dan dacht je
toch: het zal wel weer niets
zijn, ik blijf nog even liggen".
Steve Howlett vult aan: „Het
is werkelijk om te huilen als je
kijkt naar het materiaal waar
mee je moet werken. Bij ons
zijn sommige brandkranen zo
vastgeroest dat je er groot ge
reedschap bij moet halen om
ze open te krijgen"-
De peperdure duikinspecties
van het onderwater-gedeelte
van de Bree Bravo zijn vol
gens Stuart teruggebracht van
driemaal per jaar naar twee
maal jaarlijks. Hij veronder
stelt: „Dat ga je nu voelen. Je
werkt toch in een agressieve
omgeving, met metershoge
golven die op de constructie
inbeuken. En altijd het gevaar
van roestvorming en metaal
moeheid. Om dat tijdig te kun
nen ontdekken moet je vaker
inspecteren. Maar wie te veel
klaagt loopt het risico ontsla
gen te worden".
Olieramp-expert Red Adair
was al niet gerust op de veilig
heid van de Piper, nadat zich
daar in 1984 al eens een explo
sie had voorgedaan in het gas-
compressiesysteem. Bij deze
explosie, overigens in de mo
dule direct naast de module C
die woensdagnacht ontplofte,
vielen enkele lichtgewonden.
Het rapport dat de overheid
over de oorzaak van dit onge
luk opstelde, is nooit openbaar
gemaakt. Dat wordt nu inter
nationaal wel geëist.
In Aberdeen twijfelt Steve
Howlett er intussen over of hij
nog wel wil terugkeren naar
zijn platform als het weer in
produktie komt. Met enige
weemoed denkt hij terug aan
de jaren waarin het in Aber
deen nog wemelde van de
Amerikanen en het ene na het
andere veld in produktie
kwam. „Tegenwoordig zie je
weinig Amerikanen meer",
stelt hij vast. „Hun plaats is in
genomen door Engelsen die
voor een veel lager loon willen
werken en bereid zijn elke
baan te accepteren. Het aantal
bekwame arbeidskrachten is
op elk platform teruggelopen.
Er wordt veel meer dan vroe
ger op contractbasis gewerkt
Ook dat werkt ongelukken in
de hand".
Werklozen
De olie-industrie lonkt ook na
de ramp met de Piper Alpha
nog voor werklozen uit de
meer proletarische streken
van het Verenigd Koninkrijk.
Pete Cowell van het eiland
Whight installeerde zich don
derdag in een hotel in Aber
deen om naar een baan te zoe
ken in de off-shore industrie.
„Met een overlevingscertifi-
caat op zak is het niet moeilijk
werk te vinden", denkt hij.
Gisteren begon hij-aan de sur
vival-cursus van vijf dagen,
die uit eigen zak betaald moet
worden. Cowell heeft het er
graag voor over: „Het lijkt me
ideaal om twee weken te wer
ken en daarna twee weken
vrij te zijn. Zo zie ik mijn fa
milie nog meer dan bij een
normale baan. En ach, met die
risico's zul je nu eenmaal
moeten leren leven".
V)
(Vervolg van de voorpagina)
ABERDEEN Gisteravond zoch
ten zes schepen en een helikopter
van de RAF nog steeds naar slacht
offers van de ramp, terwijl via de
radio in Aberdeen op sombere toon
de namen werden voorgelezen van
de „vermisten". De experts die door
Occidental zijn ingehuurd, vrezen
dat veel slachtoffers gevangen zit
ten in de wrakstukken van het plat
form die onder water liggen. Hun
lichamen zullen moeilijk te bergen
zijn.
De komende dagen zal Occidental zich
buigen over de vraag hoe de bronnen
van de Piper Alpha, een van de grotere
productieplatformen van de maatschap
pij, veiliggesteld kunnen worden. Eige
naar Hammer heeft daarbij zijn hoop
gevestigd op de expertise van de even
eens hoogbejaarde Amerikaan „Red"
Adair (73), die gistermiddag vanuit
Houston in Aberdeen arriveerde.
Adair heeft zijn reputatie onder meer te
danken aan de gewaagde afsluiting van
een spuitende oliebron in het Noorse
Ekofisk-veld in 1977.
Hammer: „Ik ben zeker dat Adair ons
probleem kan oplossen". Volgens Ham
mer hoeven de 36 bronnen onder de Pi-
per Alpha niet verloren te gaan, omdat
de module waarin de bronnen samen
komen nog intact is. Het vaartuig Tha-
ros zou de gespecialiseerde apparatuur -
door Adair ontworpen - aan boord heb
ben om de nog steeds smeulende brand
op de Piper te doven en de bronnen
veilig te stellen.
Hammer tot slot: „Ik ben nergens ge
lukkig mee. Ik ben erg verdrietig. Toch
geloof ik dat we alles gedaan hebben
om deze ramp te voorkomen. Twaali
jaar heeft onze maatschappij geen ern
stig ongeval meegemaakt. We hebben
het goed gedaan, afgezien dan van dit".
Teng-hui
voorzitter
Kwomintang
TAIPEI De president van
Taiwan, Lee Teng-hui, is giste
ren tijdens het congres van de
regeringspartij Kwomingtang
gekozen als voorzitter van de
partij, ondanks een pleidooi
van de echtgenote van de his
torische Taiwanese leider Chi
ang Kai-shek het voorzitter
schap van de partij binnen
haar familie te houden. Lee is
de eerste president die in Tai
wan is geboren en niet in Chi
na. Hij is landbouwkundige
van beroep en behoorde tot
voor kort niet tot het politieke
establishment.
