De schaduwkant van de zon
„Meer specialisten nodig"
Artsen nog steeds
scheutig met slaappillen
ERNSTIGSTE VORM HUIDKANKER NEEMT DRASTISCH TOE
lEUWO
„Vondeling" blijkt wegloper
Kabinet akkoord met
250 extra noodcellen
Eigenaars premiewoning vrezen verlies subsidie
BLINDEDARMONTSTEKING OP
TE SPOREN MET ECHOGRAFIE
BINNENLAND
EeidaeSotwtmi
WOENSDAG 29 JUNI 1988 PAGINA 3
ti;
Dor de
een:
liet
;oehai
de
.'eau
sring,
Eur(
i wer
bi
Euroj
presic
•ijlijn
len gi
de n
gezet
de I
;t dat
Stal
ooi
De
se ine
de Ei
won
iubsid
idaan
d de
ïeklei
nier
niet
e Du
het t
Bot
a als'
'at lal
erbeg
wor
Dk i:
onet
Itnische jongeren tellen
liet mee op woningmarkt
fTRECHT Om een duidelijk
eeld te krijgen van het aantal etni-
che jongeren dat een woning zoekt,
registratie naar etnische achter-
rond noodzakelijk. Dat bepleiten
en aantal organisaties in een mani-
est over de slechte huisvestingssitua-
e van jongeren uit etnische groepen,
organisaties vinden dat er tot nu
te weinig structurele maatregelen
genomen om de positie van deze
i'ngeren te verbeteren. De betrokken
istanties zouden etnische jongeren
iet voorrang een kamer of woning
loeten toewijzen. Grote panden die-
en, opgedeeld in kamers, met voor-
jng aan deze jongeren te worden
erhuurd.
Voorzitter
D66 stopt
DEN HAAG Saskia
van der Loo treedt in
oktober af als voorzit
ter van D66. Ze vindt
dat ze deze functie
niet langer meer kan
combineren met haar
werk op het ministerie
van onderwijs. Op de
achtergrond speelt
Van der Loo's overwe
ging zich kandidaat te
stellen voor de Twee
de Kamer, waarvoor
de verkiezingen uiter
lijk maart 1990 zijn.
Vrouw bekent
moord op ex-vriend
DORDRECHT De 28-jarige J. Friebel
die op 17 juni dood in ziin woning in Dor
drecht werd aangetroffen blijkt te zijn
vermoord door zijn 24-jarige ex-vriendin.
Friebel werd met 64 messteken om het le
ven gebracht. De vrouw werd zondag
aangehouden en legde gisteren een beken
tenis af. Tegen de vrouw was verdenking
gerezen doordat op de plaats van het mis
drijf geen sporen van een worsteling wa
ren aangetroffen. De politie leidde daaruit
af dat de moord gepleegd moest zijn door
een bekende van het slachtoffer. Het mo
tief voor de moord is nog niet geheel dui
delijk, maar de politie houdt het voor mo-
'oers was omdat
vriendin had.
DEN HAAG Bijna drie op de vier huisartsen hebben
in hun praktijk vrouwelijke patiënten die langer dan een
half jaar achtereen een slaap- of kalmeringsmiddel ge
bruiken, terwijl bekend is dat zo'n middel eigenlijk niet
langer dan een week of twee mag worden geslikt.
Dit blijkt uit een enquête van de Consumentenbond die
door 140 huisartsen verspreid over het land is beant
woord. In ons land gebruiken naar schatting een miljoen
mensen slaap- of kalmeringsmiddelen. Zo'n 200.000 perso
nen zijn er min of meer aan verslaafd.
De overmatige verstrekking gebeurt vaak tegen beter
weten in. De helft van de artsen is het namelijk eens met
de stelling dat bij klachten over spanningen medicijnen
vaak erger zijn dan de kwaal. De bond verklaart dit ver
schil tussen woord en daad uit de onmacht van huisartsen
om iets aan de werkelijke oorzaken te kunnen doen.
Kamer verwijt Nijpels publieiteitsdrang.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Nijpels (Milieubeheer) heeft op
een handige manier de publiciteit naar zich toegetrokken
bij het indienen van een spoedwet die de uitvoer van che
misch afval naar landen buiten de Europese Gemeenschap
(EG) verbiedt. De Tweede Kamer, die in meerderheid ak
koord is met de wet, heeft Nijpels gisteravond verweten
een „te grote publieiteitsdrang" te hebben.
Nijpels lanceerde zijn wetsvoorstel op het moment waarop
steeds meer berichten naar buiten sijpelden over bedrijven
die hun chemisch afval in Afrika dumpen en de betreffen
de staten daarvoor betalen. Volgens de Kamer is de Neder
landse regering vorig jaar door de EG herhaaldelijk gewe
zen op de verplichting om de nationale wetgeving aan te
passen aan de Europese richtlijnen.
PvdA-woord voerster Van Rijn-Vellekoop vond de actie
van Nijpels „ongegeneerd": „Hij trad pas in de publiciteit
toen de Afrikaanse gifschandalen bekend werden". Vol
gens de PvdA heeft Nijpels de ethische normen overschre
den die gehanteerd dienen te worden.
Doodstraf omgezet
in 15 jaar cel
AMSTERDAM/NEGOMBO
De op Sri Lanka ter dood
veroordeelde 56-jarige Am
sterdammer S. van der H. >is
gisteren in hoger beroep ver
oordeeld tot 15 jaar cel. De
rechtbank in Negombo ten
noorden van de hoofdstad
Colombo veroordeelde de
Nederlander tot de doodstraf
nadat hij op 9 april 1985 op
het vliegveld van Sri Lanka
was gepakt met bijna een
halve kilo heroïne. Van der
H. heeft altijd volgehouden
dat hij niet wist dat in de
pakjes die hij onder zijn shirt
verborgen hield heroïne zat
AMSTERDAM De zon
blijft trekken; nog even
tjes en half Nederland
verhuist weer naar het
zuiden. Wie verstandig is,
blijft op de heetste tijden
van de dag uit de zon,
want de koperen ploert
heeft hele nare uitwer
kingen. Niet alleen ver
brandingen of een met de
jaren rimpeliger worden
de huid, maar ook huid
kanker kan het gevolg
zijn van te veel zon. Het
Koningin Wilhelmina
Fonds (KWF) is daarom
de campagne „Zon Wij
zer" gestart, die de scha
duwkant van de zon wil
laten zien. Niet om men
sen af te schrikken, want
een beetje zon op z'n tijd
en een enkel zonnebank-
je is zonder meer gezond,
maar om ze te waarschu-
Het is nauwelijks bekend,
maar huidkanker is de meest
voorkomende vorm van kan
ker in ons land. Jaarlijks krij
gen zo'n 15.000 mensen het en
de verwachtingen zijn dat dit
aantal binnen tien jaar is ver
dubbeld. Er is een lichte vorm
van huidkanker (basaalcel-
carcinoom) die veruit het
meest voorkomt en ook vrij
wel volledig en eenvoudig te
genezen is. Dan is er een iets
ernstiger vorm (plaveisel-car
cinoom) die in 95% van de ge
vallen te behandelen is, en
ten slotte een gevaarlijke
vorm (melanoom), waarbij de
kans op genezing ongeveer
tachtig procent is indien de
kanker nog in een beginstadi
um is. Wordt de kanker later
ontdekt en zijn er uitzaaiin
gen naar andere organen, dan
is de kans op een succesvolle
N VANDAAG^
IN HET VJ
ingreep nog maar hooguit
dertig procent. En uitgere
kend deze ernstigste vorm
van huidkanker is de laatste
jaren verontrustend toegeno
men.
Er bestaat nog nauwelijks
twijfel dat in elk geval de
twee lichtere vormen, die ont
staan uit de huidcellen zelf,
worden veroorzaakt door een
teveel aan zonlicht. Of beter:
door de ultraviolette stralen
in dat zonlicht Bij melano-
men (overwegend woekeren
de moedervlekken) is dat ver
band iets minder nadrukke
lijk, zij het toch al meer dan
een paar jaar geleden nog
werd aangenomen.
Rood
Fysicus dr. H. Slaper van het
Rijksinstituut voor Milieuhy
giëne (RIVM) in Bilthoven
zegt dat het effect van de zon
niet eenvoudig is uit te druk
ken in het aantal uren dat je
er in zit. „Als je 's winters vij-
honderd uur in de zon zit, zo
die er al zijn, dan heeft dat
geen enkel effect. Maar doe je
dat in hartje zomer, dan is het
effect op den duur rampzalig.
Je kunt de werking dan ook
beter meten met MED, de ge
middelde ultraviolette-dosis
die noodzakelijk is om een
blanke huid die niet gewend
is aan zon, nét zichtbaar rood
te laten worden".
„Als de zon loodrecht boven
ons staat, dan is circa twaalf
minuten straling voldoende
voor een dosis van 1 MED.
Het insmeren van het lichaam met een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor
helpt. Alle raadgevingen tellen nog nadrukkelijker voor kinderen. foto: upi
Jaarlijks is in Nederland zo'n
2200 MED beschikbaar op een
geheel horizontaal vlak. Meer
dan 75% van die dosis is be
schikbaar in de maanden mei,
juni, juli en augustus. De huid
krijgt daarvan in het geheel
maar een fractie. Naar schat
ting wordt de huid van hoofd
]ks blootge-
Bij mensen
die buiten werken is dat zo'n
150 MED. En dan tellen de
vakanties nog niet mee. want
dan kun je daar nog zo'n 30
tot 100 MED aan toevoegen".
„Die hoeveelheden kunnen
op zich geen kwaad, maar het
grote gevaar is hier nou juist
dat de huid jaar in, jaar uit die
straling te verwerken krijgt
waardoor de beschadigingen
zich opstapelen. In veel geval
len blijkt huidkanker zich
ook pas te openbaren na een
jaar of twintig. Je kunt geen
absolute getallen noemen,
maar over het algemeen loop
je vier keer- minder kans op
huidkanker als je de genoem
de hoeveelheden kunt halver
en. Bij melanomen wijst alles
er overigens op dat niet die
jaarlijkse dosis van belang is,
maar juist de enorme hoeveel
heid zon die de huid in korte
tijd te verwerken krijgt, zeg
maar de piekbelasting. De
moeilijkheid is evenwel dat
de werking van de zon bij ie
der mens verschillend is.
Mensen met een blanke huid
lopen veel meer risico dan
mensen met een bruine huid.
Ruud Gullit hoeft heel wat
minder op te passen dan Mar
co van Basten".
Siësta
Het KWF realiseert zich dat
meien in MED nogal ingewik
keld is en dat de invloed van
zonnestralen per mens kan
verschillen. Het fonds zoekt
het daarom in algemene
richtlijnen. Te veel zon is niet
goed, dus laat de huid geleide
lijk aan de zon wennen en ga
vooral niet liggen „bakken".
Blijf 's zomers vooral rond
het middaguur uit de zon; niet
voor niets houden zuidelijke
volkeren een siësta. Bedek tij
dens het zonnen vooral hoofd
en handen, of smeer die net
als de rest van het lichaam in
met een zonnebrandcrème
met een hoge beschermings
factor; óók tijdens het fietsen,
tuinieren en sporten. Bedenk
dat ultraviolette stralen veel
makkelijker door een lich't
dan door een donker over
hemd of T-shirt gaan en dat
ook onder een parasol de ul
traviolette stralen nog voor
een deel werken omdat ze
worden weerkaatst.
De raadgevingen tellen nog
nadrukkelijker voor kinde
ren, want vaak blijkt dat juist
op jongere leeftijd de basis is
gelegd voor een latere huid
kanker. Zegt de Brabantse
dermatoloog dr. F. Rampen:
„Wie bijvoorbeeld tot zijn 35e
niet of bijna niet heeft ge
zond, maar daarna ineens wel
van de zon wil gaan genieten,
loopt aanzienlijk minder kans
op huidkanker dan iemand
die al vanaf zijn puberteit gek
op de zon is".
Bleek
Rampen pleit voor een men
taliteit zoals die in de Vere
nigde Staten al is gesigna
leerd; daar wordt bleek steeds
meer het (sehoonheids)ideaal.
Bruin telt steeds minder.
Rampen: „Als je van vakantie
terugkomt en je bent niet
bruin, dan zal praktisch ieder
een vinden dat je geen echte
vakantie hebt gehad. De zuig
kracht van de zon is zo ont
zettend groot, dat mensen nóg
harder gaan proberen bruin
te worden. Daar moeten we
nou toch echt eens van af".
„Roken, eten, milieuvervui
ling, zeep, het speelt allemaal
geen enkele rol bij het ont
staan van huidkanker. Maar
de zon wel degelijk. En nu al
maar meer mensen meer vrije
tijd krijgen, het aantal vakan
ties en de recreatie toenemen
en bovendien de filtering van
de zonnestralen minder wordt
naarmate de ozonlaag dunner
wordt, moeten we het ergste
vrezen. In het zuiden van de
Verenigde Staten, waar de
zon heel veel schijnt, komt
onder de blanke bevolking
huidkanker al meer voor dan
alle andere vormen van kan
ker bij elkaar. Dat móet voor
ons toch een waarschuwing
zijn".
DICK HOFLAND
SCHIPHOL Het mysterie rond de Turkse „vondeling" op
Schiphol is opgelost. De 14-jarige jongen blijkt na een ruzie thuis
in Eindhoven te zijn weggelopen en naar Schiphol te zijn ge
gaan. Zijn vader heeft hem vannacht opgehaald bij de mare
chaussee op de luchthaven, nadat hij een reportage over zijn
zoon in het journaal had gezien. De jongen diste een verhaal op
dat hij in Ankara woonde en twee maanden bij een oom en tan
te in Nederland had gelogeerd. Die oom en tante zouden hem
maandagmorgen in een restaurant op de luchthaven hebben
achtergelaten.
DEN HAAG Het kabinet
geeft gehoor aan de unanieme
wens van de Tweede Kamer
om zo spoedig mogelijk 250 ex
tra noodcellen aan het gevan
genisbestand toe te voegen.
Voor de bouw van de noodcel
len worden grotendeels gepre
fabriceerde containers ge
bruikt, die op bestaande ge
vangenisterreinen zullen
worden neergezet. Bij de ge
vangenis Bankenbosch in
Veenhuizen komen 80 van
deze containercellen te staan,
bij de voormalige jeugdgevan
genis Op de Berg in Amers
foort eveneens 80 en op het
terrein van De Boschpoort in
Breda 66. De resterende 24
noodcellen zullen worden ver
kregen via een zogeheten stof
kam-operatie. Daarbij wordep
in diverse gevangenissen eh
huizen van bewaring oude cel
ruimten opgeknapt die al lan
ge tijd niet meer als cel dienst
hebben gedaan, maar bijvoor
beeld als opslagplaats qf
spreekkamertje voor reclasse-
ringsbeambten. Het is de be
doeling dat de 250 noodcellep
nog deze zomer in gebruik
worden genomen. De contai
nercellen zullen ten minste
dienst doen tot de zomer van
1990, het jaar waarin enkele in
aanbouw zijnde nieuwe gevan
genissen en huizen van bewa
ring gereed zullen zijn. De to
tale kosten voor de realisering
van de nieuwe noodcellen be
dragen ruim 58 miljoen gul
den.
D slikt korting op politiesterkte
IN HAAG De VVD-fractie in de Tweede Kamer is gisteren
het morrend, alsnog akkoord gegaan met de korting op de
ii erkte van de gemeentelijke politiekorpsen dit jaar met gemiddeld
1 procent. De liberalen onthielden met coalitiepartner CDA hun
eun aan een motie van GPV en PPR waarin de regering werd
jd af te zien van de korting over 1988. VVD-woordvoerder
i'f ijkstal liet weten dat zijn fractie zorg blijft houden over het poli-
nebeleid van minister Van Dijk van binnenlandse zaken. Hij put
- :hter moed uit een kamerbreed aanvaarde motie, waarin de mi-
et no!'ster 's opgelegd eerst overleg te voeren alvorens nieuwe forse
tselijkerverdelingen in de politiesterkte door te voeren. Het VVD-be-
uit alsnog akkoord te gaan met de korting op de gemeentelijke
orpsen dit jaar is uiteindelijk ingegeven door het briefje van mi-
Khe lijster Korthals Altes van justitie gisteren dat hij een door de Ka-
eeosl; 'er aanvaarde motie inzake het cellentekort na eerdere onwil
regeifch uitvoert.
(ADVERTENTIE)
KABINET ZEGT AKKOORD MET LSV NOG NIET OP
AMSTERDAM De Lan
delijke Specialisten Vere
niging (LSV) zal ervoor
moeten zorgen dat er aan
zienlijk meer specialisten
bij komen. De voorzitter
van de Landelijke Vereni
ging van Assistent-Ge
neeskundigen (LVAG),
E.R. Peters, zei dit gister
avond in Amsterdam op
de algemene ledenverga
dering van de LVAG.
Peters noemde uitbreiding van
het aantal specialisten niet al
leen nodig omdat zoveel jonge
specialisten werkloos zijn of
dreigen te worden, maar ook
omdat het volgens hem de
kwaliteit van de zorg ten goe
de komt. Waarschijnlijk werkt
het zelfs kostenbesparend, zei
hij, want als er meer tijd is
voor de patiënt, is er minder
tijd nodig voor onnodige on
derzoeken.
Op het ogenblik zijn volgens
Peters ongeveer 300 specialis
ten werkloos (al doet een deel
ervan ander werk op een zo
genoemde „parkeerplaats").
Dan zijn er nog eens 1500 art
sen die nog geen vervolgoplei
ding hebben kunnen volgen
en 700 werkloze huisartsen. De
overheid en de LSV praten
over een beperking van het
aantal opleidingsplaatsen voor
specialisten. De LVAG is het
daar absoluut niet mee eens en
vindt eerder een geringe uit
breiding nodig.
Als er meer assistenten in op
leiding zijn kunnen ook hun
werktijden normaler worden.
Over de soms extreem lange
werkweken die ze maken
wordt al jarenlang geklaagd.
Vorig jaar heeft de Tweede
Kamer een wijziging in de Ar
beidswet goedgekeurd die de
werktijden van de assistenten
regelt. Maar de financiering
daarvan is nog steeds niet
rond.
Het kabinet zal het generaal
akkoord met de Landelijke
Specialisten Vereniging (LSV)
niet per 1 juli opzeggen, zoals
het van plan was. Dat is de
uitkomst van het overleg dat
de LSV gisteravond had met
minister De Koning van socia
le zaken en de staatssecretaris
sen Dees van volksgezondheid
en Evenhuis van economische
zaken.
De specialisten hebben zich in
hun verzet tegen de verlaging
van de vergoeding voor hun
praktijkkosten en hun norm
inkomen steeds op dit in 1984
gesloten akkoord beroepen.
Afgelopen maandag sprak de
president van de rechtbank in
Den Haag uit dat het kabinet
de overeenkomst eenzijdig kan
opzeggen. De LSV heeft voor
stelden gedaan waarover het
kabinet zich nu gaat beraden.
Volgende week maandag
wordt het gesprek voortgezet.
Staatssecretaris Dees (met bril) en minister De Koning hebben wel vertrouwen in het
de LSV, waarvan de vertegenwoordigers aan de andere kant van de tafel zitten.
29 juni
Prinses Margriet verricht verge
zeld van mr. Pieter van Vollen
hoven te Hilversum de officiële
opening van het nieuwe NCRV-
gebouw.
30 juni
Mr. Pieter van Vollenhoven is in
Warffum aanwezig bij de ope
ning van het 23e Internationaal
Folkloristisch Dansfestival „Op
Roakeldais". waaraan wordt
deelgenomen door 17 buiten
landse dansgroepen uit alle we
relddelen.
)E KNOLLEN
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Veel bezitters
van een premiekoopwoning
hebben grote kans dat zij de
subsidie op hun huis niet zul
len krijgen. Volgens de Vere
niging Eigen Huis en enkele
vooraanstaande projectontwik
kelaars en bouwbedrijven gaat
het zeker om duizenden men
sen, die ieder tienduizenden
guldens kunnen mislopen.
Eigen Huis vraagt vandaag
aan de Tweede Kamer om
staatssecretaris Heerma van
volkshuisvesting tot de orde te
roepen. De bewindsman moet
de voorlopige premiebeschik
king omzetten in een definitie
ve, zodat iedereen die daarop
recht heeft alsnog het geld
binnen krijgt. Het is gebruike
lijk dat de definitieve premie
LEIDEN Door middel van
echografie is het mogelijk om
een ontstoken blindedarm di
rect in beeld te brengen. De
meeste aandoeningen die de
symptomen van een blindedar
montsteking bedrieglijk naboot
sen kunnen bovendien met
echo worden aangetoond. Echo
grafie moet dan ook bij elke pa
tiënt die verschijnselen van een
blindedarmonsteking vertoont,
toegepast worden.
Dat meent de röntgenoloog
J.B.C.M. Puylaert die morgen
op dit onderwerp promoveert
aan de Leidse universiteit. De
diagnose blindedarmontsteking
is doorgaans heel moeilijk te
stellen Niet zelden worden er
onnodige operaties verricht. Bo
vendien komt het voor dat een
ontsteking niet onderkend
wordt en daardoor doorbreekt
met kans op overlijden van de
patiënt en bij vrouwen kans op
onvruchtbaarheid en gevaar
voor een eventueel bestaande
zwangerschap.
Vandaag promoveert P.S.
Hiemstra aan de Leidse univer
siteit op zijn proefschrift over
immunologie. Hij toont aan dat
immunoglobuline A een an
tilichaam dat vooral voorkomt
in de slijmvliezen het com
plementsysteem van de afweer
in het bloed kan activeren. Een
bepaalde nieraandoening is
daardoor beter te verklaren
pas één of twee jaar na de aan
koop wordt vastgesteld. Door
een verscherpte regeling van
Volkshuisvesting blijken de
stichtingskosten van een huis
vaak veel hoger dan eerder
werd aangegeven, met als ge
volg dat de koper een lagere
premie krijgt of zelfs helemaal
niets.
De Raad van State heeft on*
langs een zaak in het voordeel
van een koper beslecht. Omdat
het hier echter een voorlopig^
uitspraak betreft ziet het mi«
nisterie echter geen aanleiding
onmiddellijk van beleid te
veranderen.
Van Houten ambassadeur in Costa Riea
DEN HAAG De voormalige ambassadeur in Parama
ribo, D.J. van Houten (51), is benoemd tot ambassadeur
in Costa Rica. Hij behartigt daar ook de Nederlandse be
langen in Nicaragua, Belize, Honduras en El Salvador.
Nederland trok Van Houten begin 1987 uit Suriname te
rug, na een verzoek van de Surinaamse regering. Hij
moest Paramaribo verlaten omdat hij zich schuldig zou
hebben, gemaakt aan „ongeoorloofde inmenging in Suri
naamse aangelegenheden". Hem werd met name kwalijk
genomen een lijst met namen van slachtoffers van lege-
racties naar Den Haag te hebben gestuurd.
ontvangen'' Bel tussen 18.00 en 19.00. zaterdags tussen 14.0a.e-»
15.00 uur, teleloonnr 071-122248 en uw krant wordt nog dexellde avoid nrij
berjrgd
