Scherper toezicht op Vaticaanse bank "GEESTELIJK LEVEN/OPINIE kerk wereld beroepingen „Keuze voor geloof of ongeloof in Midden-Amerika" Hans-Urs von Balthasar wantrouwde wereldse kerk Priesteropleiding Voorburg heeft straks 14 studenten BRAZILIANEN: GORBATSJOV, LUTHER ENGODARDNAAR OF AL IN DE HEMEL £eidóc(3otiAcm^" weer brieven lezers EeidaeSoma/tit WOENSDAG 29 JUNI 1988 PAGIK „Aanslag op paus" bleek „grap" WENEN Een aanslag die zou zijn beraamd op het leven van paus Johannes Paulus II tijdens diens verblijf in Oostenrijk is een „grap" van twee Turkse mindeijarige kinderen gebleken. Dit heeft de Oostenrijkse minister van binnenlandse zaken, Karl Blecha, meegedeeld. Blecha zei dinsdag in Wenen dat de Turkse jongens met een grap de aandacht op zich hadden wil* "ikse minister berich- hapij ABC tegenge sproken dat de Oostenrijkse politie tijdens het bezoek van de paus een aanslag op hem had verijdeld. Wel is waar, aldus Ble cha, dat vóór het bezoek van de paus een groep Turken was opgepikt omdat de politie aanwijzingen had dat een aanslag was beraamd. Sovjetbaptist Siemens vrijgelaten FRANKFURT De 37-jarige religieuze dissident Peter Sie mens uit de Sovjetunie is begin juni voortijdig vrijgelaten. Dat heeft de internationale organisatie voor de mensenrechten IGFM uit Frankfurt bekendgemaakt. Volgens de organisatie zitten op het moment nog 175 mensen wegens hun religieuze overtuiging gevangen. Dit jaar zouden 48 christenen zijn vrijgelaten, twintig zouden er zijn opgepakt. Siemens, die in totaal bijna acht jaar in strafkampen en gevan genissen heeft gezeten, was leider van een niet-geregistreerde baptistengemeente in Sjtsjoetsjinsk (Kazachstan). Hij werd in 1983 tot 7,5 strafkamp streng regime veroordeeld. Ik verkies een hakkelaar boven een papegaai Georges van Acker Vaticaan hekelt aids-document Amerikaanse bisschoppen VATICAANSTAD Het Vaticaan heeft in een scherpe verklaring het aids-document van de Amerikaanse bis schoppen gehekeld, waarin het gebruik van condooms als preventie tegen de ziekte wordt toegestaan. „Immorele praktijken als het gebruik van condooms zijn in strijd met principes van de kerk", zo schrijft het Vaticaan. „Condooms bieden technisch gezien niet allen onvoldoen de zekerheid, maar zijn mo reel gezien absoluut verwer pelijk. Rome wenst in het vervolg over dergelijke pro blemen te worden geraad pleegd. In zijn document noemt het Amerikaanse epis copaat gedragsverandering het belangrijkste wapen te gen aids. „Goede voorlichting mits gebaseerd op een juiste ethiek kan echter ook goede practische adviezen zoals het gebruik van condooms bevat ten." Religieuzen hekelen juridische houding" jegens Missieraad TILBURG De bis- schoppen hebben met hun strict juridische op stelling tegenover de Ne derlandse Missieraad een „uniek samenspel van missionaire organisaties in gevaar gebracht en onvoldoende recht ge daan aan de ontstaansge schiedenis en de ontwik keling van de Missie raad". De Konferentie van Neder landse Religieuzen (KNR) heeft er dan ook „geen be hoefte" aan de veranderin gen door te voeren. Ze legt zich evenals het Missieraad- bestuur echter wel neer bij het bisschoppelijk besluit. Dat blijkt uit een verklaring van de KNR naar aanleiding van de eis van de Nederland se bisschoppen om de statu ten van de Missieraad „naar de letter" in overeenstem ming te brengen met het ker kelijke wetboek en andere kerkelijke documenten. De Missieraad heeft lang verzet geboden tegen de herstructu rering, maar legde zich vori ge week „onder protest" neer bij de „pijnlijke en onaan vaardbare' bisschoppelijk eis dat alleen kerkelijke goedge keurde organisaties lid kun nen worden van de raad. Dit betekent dat hoogstwaar schijnlijk het Bureau Inter nationale Solidariteit (BIS) en het Missionair Centrum in Heerlen uit de Missieraad verdwijnen. „En dat terwijl zij sinds jaren een goede in breng verzorgen in de raad en een waardevolle onder steuning bieden aan het mis sionaire werk in basisgroe pen en parochies", 'aldus de KNR. De KNR is van plan via het Centraal Missionair Beraad Religieuzen te blijven samen werken met de gewraakte organisaties. Het is overigens niet de bedoeling dat een nieuwe organisatie zal worden opgericht, aldus de woordvoerder van de KNR. N*d*r1*ndM Hervormd* Kerk Beroepen te Zeist W. Arkeraats te Giessendam-Neder-Hardinxveld; te Nieuw en Sint Joosland en Ritthem H. van Oostende, laatselijk predi kant te Katwijk aan den Rijn, wo nende te Veenendaal die dit beroep heelt aangenomen; te Heerde (part time) F.H. Schetter te Erichem en Asch; te Den Ham (Ov.) B. de Jong te Glessen-Nieuwkerk; te Ridder kerk H. Mast te De Lier; te Hoofd- dorp(toez.) A.J. Hammer te Rijk-Rij- senhout. Aangenomen naar Sint Anthonypolder (part-time) H. de Bode te Valburg en Homoet; naar Middelburg (buitengewone wijkge- meente Gerei. Bond) C. Trouwborst te Vlaardingen. Toegelaten tot de evangeliebedle ning en beroepbaar G.D. Hott, Blok dijk 6, 7467 PG Notter, tel. 05486- 11606; R.J. Immink, 't Hou 2a, 8404 GH Langezwaag, tel. 05135-88331; M.G. Walvaart, Orvelterbrlnk 129, 7812 MP Emmen. 05910-18315. Gereformeerd* Kerken Beroepen te Willemstad(verenigde protestantse gemeente te Curacao, Ned. Antillen) drs. G.J. Schuësler te Kamperland die dit beroep heelt aangenomen. Gereformeerd* Kerken vrijge maakt Beroepen te Apeldoorn drs. J.A. Boersema, laatselijk endingspredU kant te Sumba-Tlmor (Indonesië), wonende te Amersfoort. HERVORMING CURIE: (Van onze correspondent Gerard Kessels) ROME Het Vaticaan Stoel hoopt in de toe komst een financieel schandaal zoals dat rond de Vaticaanse bank IOR is ontstaan, te vermijden. In de hervorming van de Curie, die gisteren be kend is gemaakt, krijgt de raad van kardinalen die toezicht moet houden op de bank veel meer bevoegdheden. De hervorming, de derde sinds de Curie vierhonderd jaar geleden werd opgericht, bevat geen ingrijpende wijzi gingen. In feite is het een verdere stroomlijning van de grote veranderingen die Pau lus de Zesde in 1967 aan bracht in het bestuur van de kerk. Kardinaal Sebastiano Baggio die de wijzigingen presenteerde, zei dat het de bedoeling was „een Curie met een menselijker en pas- toraler gezicht te krijgen, die nog beter kan voldoen aan de taken die haar door het con cilie zijn opgedragen". In tegenstelling tot wat werd verwacht wordt de raad voor de leken niet tot een congre- In Econe gaan de voorbereidingen voor de wijding van vier bisschoppen door mgr. Lefebvre op 30 juni gewoon door, on danks de oproepen van de paus zich te voegen naar de regels van het Vaticaan. gatie opgewaardeerd. Alle documenten over geloof en moraal die worden uitgege ven, moeten bovendien voortaan eerst worden voor gelegd aan de congregatie voor de geloofsleer van kar dinaal Ratzinger. De drie „dialoog-secretaria- ten", waaronder dat voor de eenheid der christenen, ver krijgen de rang van pauselij ke raad. Vooral de (nieuwe) raad voor de eenheid der christenen moet nauw sa menwerken met congregatie voor de geloofsleer. Ook de diverse commissies, zoals die voor de media, worden nu een pauselijke raad. De congregaties voor de eredienst en de sacramenten worden samengevoegd. Het Vaticaan krijgt verder voor het eerst een eigen afdeling personeelszaken. Ook nieuw is een centraal vertaalbureau. Opvallend is de sterke uit breiding van de bevoegdhe den van de „Raad van kardi nalen voor de bestudering van de organisatorische en economische problemen van de Heilige Stoel". De raad van kardinalen kon tot nu toe zijn toezichthou dende taak door het eigen machtig optreden van bank directeur aartsbisschop Paul Marcinckus in feite nauwe lijks verrichten. Daar moet nu verandering in komen. De raad kan ten alle tijde fi nanciële stukken opvragen. Het Vaticaan ontkent overi gens dat het aan banden leg gen van Marcinckus de ach tergrond is van de uitbrei ding van de macht van de toezichthoudende raad. Met het Concistorie van gis teren zijn er 24 nieuwe kar dinalen bijgekomen. Het col- lege van kardinalen komt daarmee op het historische record-aantal van 161. Van hen mogen er 121 deelnamen aan het het conclaaf dat de paus kiest, omdat ze nog geen tachtig zijn. Van de kiesge rechtigden is inmiddels meer dan 63 procent door deze paus benoemd. Onder het pontificaat van Wojtyla komt voor het eerst minder dan de helft van de kardinalen uit Europa. De paus sprak tijdens de bij eenkomst waarin de kardi naal werden gecreëerd over de zaak Lefebvre. „Wij zijn bedroefd om het nieuws dat wij allen kennen, dat een van onze broeders in het episco paat zonder apostolische toe stemming bisschoppen wil wijden en dus het principe van eenheid van de kerk wil breken, waardoor hij een groot aantal aanhangers in een schisma zal meeslepen," zei de paus. KERKEN IN „OPROEP AAN DE WERELD" MANAGUA Nog nooit hebben de onderdrukten en armen in Midden-Amerika sterker beseft dat ze zelf voor hun bevrijding zullen moeten vechten. Nog nooit ziin kerken daarom ook zo duide lijk voor de uitdaging gesteld zich achter deze bevrijdings- strijd te scharen. Dat schrijven ruim honderd christenen en officiële kerke lijke vertegenwoordigers uit Midden-Amerika in een dringende oproep aan de we reld en vooral de kerken. Volgens hen is het moment Kairos aangebroken in Mid den-Amerika; het moment dat moet worden gekozen tussen geloof en ongeloof. De tijd is aangebroken voor de Westerse christenen zich te bekeren en de ware God, die van de armen, te ontdekken. De diverse oorlogen in de Middenamerikaanse regio zijn volgens de opstellers, on der wie ook twee bisschop pen, geen toeval, maar het resultaat van onrecht en ge ïnstitutionaliseerd geweld. Ondanks de gemeenschappe lijke wortels zijn de verschij ningsvormen in elk land ver schillend. Zo hebben de Ver enigde Staten in Nicaragua via hun steun aan de Con tra's de oorlog aan de jonge revolutionaire staat ver klaard. In Guatemala en El Salvador zijn daarentegen re geringstroepen verantwoor delijk voor een ware volke renmoord. Andere gevolgen van het geweld zijn armoede, analfabetisme, werkloosheid en vervolging. De Middenamerikanen zijn zich bewust geworden dat de huidige situatie niet de wil van God is, aldus de verkla ring. In hun strijd voor ver anderingen en bevrijding uit de armoede komen ze op voor het koninkrijk van God, waarin aardse bevrijding en geestelijke verlossing samen gaan. De verklaring hekelt in dat verband fundamentalisti sche groeperingen die met hun belofte van troost in het. hiernamaals de mensen af houden van hun verantwoor delijkheid hier en nu en daarmee de belangen van de onderdrukkers dienen. Handlangers van de onder drukkers zijn ook de christe nen die onverschillig blijven of een neutrale opstelling kiezen. Ook de mensen die oproepen tot verzoening, handelen volgens de verkla ring onchristelijk omdat ze gerechtigheid met onrecht willen verzoenen. De zondag overleden rooms- katholieke Zwitserse theo loog Hans-Urs von Balthasar (83), die de paus gisteren als enige niet-bisschop tot kardi naal had willen creëren, kan men nog het best karakteri seren als de verbindende schakel tussen de periode voor Vaticanum II, waarin hij zich deed kennen als ver nieuwer en de huidige perio de, awaarin de rooms-katho- lieke kerk zich in toenemen de mate heroriënteert op voorconciliair gedachten- goed. De jezuïet Hans-Urs von Bal thasar werd in de jaren vijf tig van officiële zijde gewan trouwd, omdat hij behoorde tot de woordvoerders van de nouvelle theologie die in Fransen als Henri de Lubac en Jean Danièlou zulke bril jante vertegenwoordigers had. Maar als peritus (des kundige) van het concilie werd hij verwijderd, onder meer omdat hij kritiek had op de veel te optimistische toon die in bepaalde concilie documenten doorklonk zoals in Gaudium et Spes dat han delt over de taak van de kerk in de wereld. Samen met de van huis uit progressieve Westduitse theoloog Joseph Ratzinger, die in het begin van de jaren door paus Johannes Paulus II naar Rome zou worden ge haald om leider van de con gregatie voor de geloofsleer te worden, richtte Von Bal thasar in 1971 het tijdschrift Communio op als internatio nale tegenhanger van het vooruitstrevende blad Conci lium. Het is ongetwijfeld mede op grond van zijn ver dienste voor dit blad dat paus Johannes Paulus II hem de kardinaalshoed had willen aanbieden. Nadat Von Balthasar in 1951 uit de jezuïtenorde was getre den om als seculier priester een studentengemeenschap in Bazel te leiden, kwam hij in contact met de arts en mystica Adrienne von Speyr die een zeer grote invloed op zijn opvattingen heeft uitge oefend. Een poging zijn zeer omvangrijke (traditionele) theologische arbeid te karak teriseren is te wijzen op het esthetische en jansenistische element erin. Theologie moet er steeds op neer komen de verschijning van de Christus figuur te verbinden met het schone, schrijft de Franse priester Jean-Robert Armo- gathe in Le Monde naar aan leiding van diens theologisch werk. Von Balthasar heeft die opvatting onder meer willen demonstreren in de katholieke Franse literatuur van deze eeuw. Hij was trou wens een enthousiast verta ler in het Duits van deze lite ratuur. Juist zijn constante bemoeienis de essentie van Europese literatuur te duiden in een christelijk perspectief heeft hem de reputatie opge leverd een van de grote Eu ropese humanisten te zijn. Het unieke van het christen dom was volgens Von Bal thasar dat het zowel hemel- gericht als aards gericht was. Tussen wereldontstijging en aandacht voor de wereld worden christenen ver scheurd. Het is volgens hem wat hun positie het meest ty peert. Aan een eenzijdig christendom Rad hij echter geen enkele behoefte. Het een mocht niet onder het ander lijden en het was volgens hem de roeping van de katholieke kerk daar constant op te wijzen. PAUL VAN VELTHOVEN Mozambique MAPUTO De Mozambiqiiaanse auto riteiten gaan de kerkelijke eigendommen teruggeven, die de staat na de onafhanke lijkheid in 1975 in beslag had genomen. Tot de kerkelijke eigendommen behoren onder meer kerkgebouwen, zieken huizen en scholen. De autori teiten hebben verklaard dat de teruggave erkenning en een beloning betekent voor de bijdrage van de kerk in de strijd voor nationale eenheid en economische ontwikke ling van Mozambique. De pastorie van de Martinuskerk in Voorburg. FOTO; CEES VERKERK VOORBURG Vicaris drs. J.W. Bergen heeft in Voor burg het centrum voor pries teropleiding van het bisdom Rotterdam „opgeleverd". Te vens nam hij afscheid wegens het bereiken van de emeri- taatsgerechtigde leeftijd. Drie jaar geleden kreeg hij van de bisschop van Rotter dam, mgr. R. Pn. Bar, de op dracht om de oprichting van het centrum voor te berei den. Met enkele studenten trok hij daarop in de voorma lige pastorie van de St. Marti nuskerk in Voorburg. In tegenwoordigheid van de studenten nu 12, binnen kort waarschijnlijk 14 het curatorium en de stafleden bracht de vicaris verslag uit van de eerste drie jaar. „Als bisschop heb ik het mooiste cadeau dat ik me zou kunnen wensen. We hebben thans een groeiend centrum, dat zich kan verheugen in het meeleven van het bis dom," aldus bisschop Bar in een reactie. Vicaris Bergen blijft na zijn vertrek uit het centrum deel uitmaken van het bisdombe stuur. Hij wil zich de komen de jaren vooral gaan bewe gen op het terrein van de roepingenpastoraal in het bisdom. Na de zomer worden de meeste activiteiten van het centrum verplaatst naar het nabijgelegen „Vronesteijn", dat meer ruimte biedt. De voormalige pastorie blijft be schikbaar voor de inwonende priesterstudenten. Het cen trum staat onder leiding van rector pater H. Schelbergen SJ. SAO PAULO De Russi sche partijleider Michail Gor- batsjov gaat na zijn dood naar de hemel. Tenminste als het aan de Brazilianen ligt. Uit een uitvoerige opiniepeiling onder de inwoners van Sao Paulo door het dagblad ,Fol- ha de Sao Paulo' blijkt dat slechts een op de vijf Brazili anen gelooft dat deze atheïst in de hel terecht komt, ter wijl 24 procent hem eerst in het vagevuur wil laten boe ten. Gorbatsjov zal in de hemel gezelschap worden gehouden door in ieder geval de kerk hervormer Maarten Luther, de Franse cineast Jean Luc Godard wiens film ,Avé Marie' niet mag worden ver toond in het land en de vooruitstrevende kardinaal Arns van Sao Paulo, zo voor spellen de meeste Brazilia nen. Helt ziet er slecht uit voor de Braziliaanse president José Sarney en de Chileense dic tator Augusto Pinochet. Res-, pectievelijk 51 en 56 procent voorspelt hen een enkele reis naar de hel. Daar bevinden zich al, volgens de onder vraagden, Robert Oppenhei- mer, de uitvinder van de atoombom, Josef Stalin, ter wijl spoedig ook de Iraanse leider Khomeiny zich bij hen zal voegen. tTTR Eensgezind Europa Het was deze week in Hannover even wennen voor del geringsleiders van de landen van de Europese Gemeensch De Europese Top werd voor het eerst sinds jaren niet oto schaduwd door langdurige discussies en politieke koehaifan over de landbouwprijzen. In plaats daarvan richtten de nemers eensgezind de blik naar voren, naar de toekomst jj Europa. DiE verandering in atmosfeer op Europees top-niveau iP' niet geringe, mate het werk van de Westduitse regering,! het afgelopen half jaar leiding heeft gegeven aan de Eurtf se ministerraden. Bondskanselier Kohl en de zijnen werF in hun streven naar een spoedige Europese eenwording het magische begrip Europa '92 op bekwame wijze bil staan door Jacques Delors, de voorzitter van de Europ Commissie, het dagelijks bestuur van de EG. Bovendien noot Kohl de uitdrukkelijke steun van de Franse presid) Mitterrand, terwijl premier Ruud Lubbers van de zijlijn 1 duit in het zakje deed. Op voortvarende wijze zijn de afgelopen zes maanden g< hobbels genomen die de Europese samenwerking in de \j stonden. Daarmee is overigens pas een kleine stap gezet weg naar dat „Europa '92". Er ligt nog een heel draaibj vol maatregelen die moeten worden genomen. Maar de 1 ropese leiders hebben nogmaals duidelijk gemaakt dat geen weg terug meer mogelijk is. Aan de overzijden van de oceanen, in de Verenigde Stal en Japan, is die boodschap goed begrepen. Dat bleek ook uit de gelijkwaardige positie van commissie-voorzitter Del op de recente top van de zeven belangrijkste westerse ind t'rielanden in het Canadese Toronto. Waar namens de Eu pese Gemeenschap één standpunt naar voren moest worj gebracht, zoals op het terrein van de landbouwsubsidi voerde hij het woord. De Europese leiders hebben er verstandig aan gedaan. Fransman voor nog een periode van twee jaar te benoei tot voorzitter van de Europese Commissie. Delors' aanblij* is van belang, omdat na West-Duitsland Griekenland de mende zes maanden het voorzitterschap van de EG bekl» Gevreesd moet worden dat de Grieken en hun premier pandreou notoire dwarsliggers binnen de EG niet zelfde politieke overwicht kunnen laten gelden als de Du| bondkanselier en de Franse president Mitterrand. Want het afgelopen half jaar een ding heeft geleerd, dan is het t dat het politieke zwaartepunt van de EG op de lijn Bo( Parijs ligt. Toch hoeft het niet schadelijk te zijn voor Europa alsj besluitvorming over heikele zaken tijdelijk op een wat laj pitje komt te staan. Er komt dan even tijd voor een herbei ning op de vraag welke prioriteiten gesteld moeten wordj Die richting zijn de Europese leiders in Hannover ook inj slagen. Ingrijpende beslissingen zoals* over een monetj unie en een centrale Europese bank zijn als het ware ot het Griekse voorzitterschap heengetild. Pas volgend jaar \j len hierover beslissingen. TEGEN die tijd moet er ook meer duidelijkheid zijn o> een probleem dat in Hannover onder anderen door prem Lubbers aan de orde werd gesteld: het sociale gezicht van gemeenschap. Voorkomen moet worden dat het Europa \1 de toekomst een Europa wordt van werkgevers en nation) overheden. Die dreiging bestaat nu in alle discussies zo stfl de nadruk ligt op economische groei, technologie, werkge genheid en handelspolitiek. Maar het mag duidelijk zijn de economische en sociale eenwording van Europa onlosrj kelijk met elkaar zijn verbonden. Perioden met zon DE BILT (KNMI) De ko mende dagen wordt ons weer bepaald door een actieve oce aandepressie, die vanaf vrijdag boven de Britse eilanden ligt. Morgen zijn er perioden met zon, maar vooral in de middag kan zich weer een enkele bui ontwikkelen. Het kwik loopt morgen op tot waarden van 20 graden in het noordwesten tot een graad of 24 in het zuidoos ten van het land. De wind is matig, rond kracht 3, en komt overwegend uit het zuiden. Na morgen is er een duidelijke verslechtering van het weer. De bewolking neemt toe en er is een grotere kans op buien. De middagtemperaturen lig gen rond de 20 graden. Weersvooruitzichten voor diverse Europese landen, geldig voor donder dag en vrijdag: Zuid-Scandinavië: perioden met zon. Vooral in de middag en avond plaat selijk een regen- of onweersbui. Min- warm met middagtemperaturen 20 tot 25 graden. Britse eilanden: half tot zwaar be wolkt. Vooral in het westen van tijd tijd regen. Vooral in het zuidoos- ook af en toe zon. Middagtempe ra tuur van 22 graden in het zuidoos- )t 16 graden in het noordwesten. Denemarken. Benelux, noordwest- Duitsland: perioden met zon. In de middag of avond hier en daar een bui, vooral in Duitsland en de Bene- Middagtempera tuur van 18 gra- bij zee tot 23 graden in het Din- Midden- en zuid-Duitsland, noord- !-Frankrijkaf en toe zon en voor- n de miadag of avond plaatselijk regen-of onweersbui. Middag- temperatuur van 22 tot 26 graden. Alpengebied: vrij zonnig. Donderdag in het westen en vrijdag ook elders kans op een regen- of onweersbui. Middagtemperatuur in de dalen en in het laagland 23 tot 28 graden. vooral landinwaarts r landinwaarts. Spanje en Portugal: in het en westen veel bewolking c toe regen, elders perioden me enkele regen-of onweersbuien, v< al in het binnenland. Middagten j ratuur van 19 graden in het no< westen tot 31 graden plaatselijlder|v zuidoost-Spanje. uit orp Italië, Franse en Joegoslavische Ajs^e deUandse-zeekust: vrij zonnig. noord-Italië en noord-Joegosl:ief vooral vrijdag kans op een regei ich onweersbui. Middagtemperatuur r— 26 graden in het noorden tot 32 den in zuid-Italie. kustgebiet zonnig en warm. In de middag 27 33 graden. WEERRAPPORT HEDENMORGEN Weer M Amsterdam motregen De Bilt Eelde zw.bew 22 Eindhoven zw.bew. 22 Den Helder motregen 16 Barcelona Berlijn Bordeaux Brussel Dublin Frankfurt Genève Helsinki Innsbruek Klagenfurt onbew. Kopenhagen onbew. Lissabon zw.bew Londen zw.bew Luxemburg mist Mallorc Malta Moskou Stockholm Warschau Wenen onbew. 27 14 Las Palmas Beiroet Tel-Aviv Noord- en west-Frankrijk: at en toe Tunis 'fi lil Vliegtuig (2) De foto op pagina 3 van krant van 21 juni jl. is er i van een straaljager, g> vliegtuig uit 1918! Een D VI een twee- of driedekker pi pellervliegtuig, die gevlop werd door figuren als Richt fen en Göring,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2