Nieuwbouw gevangenissen:
terug naar hardere tijden
Bezit van geldig paspoort
geen luxe maar noodzaak
Lagere winst voor groeiend OHRA
Schippers geven
goedkeuring aan
bereikt akkoord
Veroordeelde in
moordzaak wil
heropening proces
KONINKLIJK
1UIS
Treinsaboteurs betrapt
Nederlander
hoogleraar in Italië
FNV-jongeren dreigen
met proefproces tegen
verlaging uitkeringen
'NENLAND
EaidócQowuvnt
MAANDAG 27 IUNI 1988 PAGINA 7 -
ameling voor ANC
ert 1,3 min op
__DAM De afgelopen half jaar in
|nd gehouden acties voor de Zuidafri-
bevrijdingsbeweging ANC (Afrikaans
ial Congres) hebben 1,3 miljsen gulden
acht. Dat werd gistermiddag bekend ge
ltijdens een slotmanifestatie van het Ko-
(Zuidelijk Afrika (KZA) en de Anti-
\er
nt, si
1 lang
die
de
vijken
uch,
j zitteQ'
leen.
de
vrouwr
een
oden,
Dat
)1 laat
tering
tijd Md'
1 daa Ie
lids Beweging Nederland iAABN) in
rdamse Vondelpark. Vorig jaar
dezelfde periode voor he: ANC één
gulden opgehaald. AABN en KZA
n gisteren op, dat de Nederlandse be-
I met dit resultaat de regering „een
jngte achter zich houdt, waar het de so
it betreft met de strijd tegen de apart-
i Zuid-Afrika". Officieel „Den Haag"
et ANC dit jaar slechts 5,5 :on hulp.
Roze Zaterdag verloopt rustig
DELFT De dit jaar in Delft ge
houden traditionele Roze Zaterdag is
rustig verlopen. De manifestatie op
de Markt, georganiseerd door de ho
mobeweging het Roze Front, werd
door zo'n 6500 homoseksuele man
nen en vrouwen bijgewoond. Het
thema van de manifestatie was „Ne
derland schijntolerant". In verband
met het oranje/roze karakter van
deze dag waren bij de Delftse politie
alle verloven ingetrokken; boven
dien was er een peloton uit Rotter
dam afkomstige ME'ers beschikbaar.
Ongeregeldheden tussen Oranje-sup
porters en homofiele demonstranten
deden zich echter niet voor. Op Roze
Zaterdag herdenken homo's uit de
gehele wereld jaarlijks de rellen die
ontstonden bij het ontruimen van
een homobar in 1969 in New York.
Een beeld van de zaterdag in Delft gehouden homo-manifesta
tie. FOTO: ANP
Redactie Elsevier eist
contact met hoofdredacteur
AMSTERDAM De redactie van het week
blad Elsevier eist dat het contact mag hebben
met hoofdredacteur André Spoor. De Raad
van Bestuur heeft hem onlangs verboden met
de redactie te praten. Spoor werd vorig jaar
oktober getroffen door een hartinfarct en wil
de zijn terugkeer voorbereiden door eens per
week met groepjes redactieleden te vergade
ren. Vice-voorzitter drs. L. van Vollenhoven
van de Raad van Bestuur verbood hem dat na
mens de leiding van het concern. De redactie
vreest dat de leiding Spoor weg wil werken
omdat hij te weinig commercieel en te weinig
rechts zou denken. Spoor werd enkele jaren
geleden nog door de directie van Elsevier uit
de Verenigde Staten gehaald om hoofdredac
teur van Elsevier te worden. Eerder was hij
dat bij NRC/Handelsblad.
'Aale-
^centrales
os over
nnen voor
i bedrijfs-
enigingen
(Van onze
lementaire redactie)
[AAG De vakcentra-
V en CNV zijn verbaasd
bolgen over de voorstel
de directeuren van de
sverenigingen en Gak-
en hebben gedaan voor
euwe loonstructuur in
verzekeringssector,
uitgelekt discussiestuk
directeuren blijkt dat
de bijna 24.000 werk-
in hun sector een cao
to hebben met lagere
inen, hogere topsalaris-
meer mogelijkheden
restatiebelonirg.
kcentrales, dit een be-
ke stem hebbtn in de
•n van de bed;ijfsvere-
en (vijftig procent van
ijfstuur bestaat uit vak-
rertegenwoordigers) wij
ideeën van dedirecteu-
it klem van de hand. Zij
op 5 juli, als d* cao-on-
1 lelingen begirnen, ei-
de gewraakte iota niet
et van de ondtrhande-
wordt gemaact. Een
voerder van d; FNV-
j^nbond zei dat de vak-
oorstellen lijnrcht te-
r de plannen vai de di-
staan. De valbonden
juist loonsvehoging
laagstbetaalde werk
en verlaging van de
lonen.
'Artrnalist
n^e'kman overMen
'ERDAM Op '3-jari-
ftijd is afgelopei vrij-
urnalist Evert Werk-
n Amsterdam <verle-
IVerkman werke tot
'caans dj het Parool ii Am-
n, zeefii- Hij trad in 035 in
■ie da van het Algmeen
innig Isblad waar hij n 1941
nam toen da.r een
[oofdredacteur werd
7 haattteld en alle joodse
?ti. Ik emers ontslager wer-
'hare Gedurende de Iweede
tabel loorlog werkb hij
iet illegale Panol. In
rad hij in dient van
arool. Verder ahreef
n dertig boeker over
Tweed» We-
amd rlog en de scheepvaart.
politie houdt
s, mei li i
t Iheids-
t het
vel aan -
lijke
rust
oofd
LIsof
angs
zijn.
vair
- eeijolj
'".DOORN De (olitie
peldoorn heeft :ater-
>nd een 26-jarige mo
er uit België ainge-
11 die met 250 kibme-
uur over de A50 raas-
ioDe i
i een woordvoerder
politie werd de snel-
uivel ontdekt dooreen
van de algemene
irsdienst uit Drieber-
motorrijder gedroeg
r Igens de politie misda-
de weg. Hij haalde au-
%hts in ei passeerde
die zelf aai het inha-
■en. Ter hoogte van
•rn wist de politie de
stoppen e dwingen,
was naar de TT in
geweest en verklaarde
zo snel mcgelijk naar
id willen riden.
•Hg
„NEDERLAND GOOIT GOEDE NAAM TE GRABBEL"
AMSTERDAM - Neder
land is bezig zijn voor
sprong te verliezen op het
gebied van het gevange
niswezen. Terwijl ons
land in een verhardend
klimaat terugkeert naar
vroegere tijden, worden
in andere landen stappen
vooruit gezet.
Drs. M. Kommer van het We
tenschappelijk Onderzoek- en
Documentatiecentrum
(WODC) van het ministerie
van justite stelt dit vast in het
maandblad Balans van het ge
vangeniswezen. Vergelijking
met bouwplannen in de VS
en Groot-Brittannië levert de
conclusie op: „Ons land is op
weg zijn goede naam te grab
bel te gooien". En wat nog er
ger is: „Zowel gedetineerden
als personeel van de inrich
tingen worden voor de ko
mende 100 jaar opgescheept
met gebouwen, die ons nu al
een eeuw achteruit dreigen te
zetten".
De WODC-onderzoeker stelt
vast dat het Nederlandse ge
vangeniswezen nog steeds
veel aanzien heeft in het bui
tenland. Het percentage gede
tineerden per 100.000 inwo
ners is relatief laag en het ge
vangenisregiem is relatief hu
maan. Ernstige incidenten in
gevangenissen zijn hier be
perkt.
Maar de Nederlandse gevan
genissen maken volgens
Kommer als gebouwen hun
goede naam veel minder waar
en dat wordt alleen maar er
ger. Kijkt men in Nederland
bij nieuwbouw vooral naar de
kosten, in de VS en Groot-
Brittannië tracht men meer
rekening te houden met de
gevangenen. In de Ameri
kaanse staat Californië bij
voorbeeld heeft men drie op
lossingen bedacht: standaardi
satie, slaapzalen in plaats van
een-persoonscellen en een ge
avanceerde financieringsme
thode met speciale regelingen
voor particuliere beleggers die
in gevangenissen willen in
vesteren.
In Groot-Brittannnië zijn uit
gangspunten bij de bouw van
nieuwe gevangenissen: een
campus-achtige opzet, afzon
derlijke wooneenheden voor
50 tot 75 gedetineerden, een
ruimere opzet van gangen en
dergelijke. De Britten werken
ook aan een nieuw „manage
ment" van gevangenissen.
Een werkgroep noemde in dit
verband een goedwerkend sy
steem van overplaatsingen,
zowel binnen als tussen de in
richtingen, meer delegatie
van bevoegdheden en betrek
kelijk weinig personeel.
ROTTERDAM Het vo
rig weekeinde door een
delegatie van binnen
vaartschippers en minister
Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) gesloten ak
koord over het conflict
rond de graanverlader
Granaria, is zaterdag op
een schippersvergadering
in Rotterdam goedge
keurd door de schippers.
De „Zes van Gorcum", de
leiders van de actievoerende
binnenschippers die de on
derhandelingen met de be
windsvrouwe voerden, kre
gen daar de opdracht om de
naleving van het akkoord
scherp in de gaten te houden.
Mocht de minister haar
woord niet houden, dan ko
men er nieuwe acties, zo
bleek.
In het akkoord is geregeld
dat Granaria niet langer met
gehuurde duwboten en inge
huurde bemanning zijn duw
bakken met granen zal laten
vervoeren. Het bedrijf zal dit
voortaan via de schippers-
beurzen doen of zelf duwbo
ten aanschaffen en de be
manning daarvoor in dienst
nemen. In ruil daarvoor heb
ben de schippers beloofd
geen acties meer te voeren
tegen de duwbak-transpor-
ten van Granaria.
Veel kritiek was er geduren
de de vergadering op de Fe
deratie van Schippersbon-
den, één van de grootste bin-
nenvaartorganisaties in ons
Minister Smit Kroes van verkeer en waterstaat en actievoerder Huizinga tijdens het bezoek dat de
minister vorige week bracht aan de blokkade van de Granaria duwboten in Gorinchem. foto: anp
land. De federatie heeft zich irritatie bleek te hebben ge- de federatie in bescherming,
steeds afkerig getoond van wekt. N. Seine, één van de „We moeten naar de toe
acties, wat bij de schippers zes van Gorcum en voorzit- komst kijken, niet naar het
die wel actie voerden grote ter van de vergadering, nam verleden", zei hij.
LELYSTAD Drie jon
gemannen uit Lelystad
zijn afgelopen nacht op
heterdaad betrapt tijdens
het saboteren van de sei
nen langs de Flevolijn.
De spoorwegpolitie had
met die speciale reden
post gevat langs de
spoorlijn. Ruim een week
geleden werden op de-
zélfde plaats ook de sei
nen onklaar gemaakt.
De drie jongens, in leeftijd
variërend tussen zestien en
zeventien jaar, zijn vermoe
delijk slechts met het doel
om te saboteren naar de plek
langs de spoorbaan gegaan.
Toen de spoorwegpolitie hen
in de kraag vatte bleek dat ze
heel speciaal gereedschap bij
zich hadden om de bedie
ningskabels van de seinen
door te knippen.
Bij een eerste verklaring te
genover de gemeentepolitie
van Lelystad verklaarde het
drietal dat ze saboteerden on
der dreiging van anderen.
WASSENAAR Met ingang van het aanstaande acade
mische jaar is de Nederlandse musicoloog Dr. Albert
Dunning (1936), verbonden aan de Rijksuniversiteit
Utrecht, benoemd tot gewoon hoogleraar Muziekweten
schap aan de Universiteit van Pavia in Italië. Dunning
staat bekend als deskundige op het gebied van de mu
ziekgeschiedenis der renaissance. Als specialist van de
muziek van de 18e eeuw schreef Dunning onder meer
een uitvoerige monografie over Pietro Antonio Locatelli
en verzorgde hij de editie van Mozarts divertimenti en
canons voor de Neue-Mozart-Ausgabe (Salsburg).
AMSTERDAM Een 44-
jarige Amsterdammer die
in 1985 werd veroordeeld
tot 12 jaar gevangenis we
gens moord op zijn rijke,
veel oudere echtgenote
Dorothea van Wylick, wil
een heropening van zijn
proces vanwege door het
gerechtelijk laboratorium
gemaakte fouten. Advo
caat R. Kiek in Den Haag
heeft daartoe bij de Hoge
Raad een revisieverzoek
ingediend.
De zaak Van Wylick bracht
destijds veel publiciteit te
weeg. Bejaarden verzorger Van
L. trouwde deze vrouw in sep
tember 1983. Ze overleed in
november 1983. Een arts wei
gerde op aandringen van de
kinderen uit een eerder huwe
lijk van Van Wylick een ver
klaring van natuurlijk overlij
den af te geven.
Justitie werd ingeschakeld en
er volgde een gerechtelijke
sectie alsmede een toxicolo
gisch onderzoek. De rechtbank
veroordeelde Dick van L. tot
twee jaar gevangenis wegens
het niet tijdig inroepen van
doktershulp. De rechtbank
ging ervan uit dat de vrouw
was overleden als gevolg van
een gecombineerd gebruik van
alcohol en medicijnen.
Het gerechtshof in Amsterdam
kwam echter tot een later door
de Hoge Raad in cassatie be
vestigd vonnis van twaalf jaar.
Het hof oordeelde dat er spra
ke was van moord, iets waar
ook het Openbaar Ministerie
van uitging.
Het huidige revisieverzoek bij
de Hoge Raad stoelt op een
rapport van dr. H. Laane uit
Muiden. Volgens Laane heeft
het gerechtelijk laboratorium
fouten gemaakt. Hij beweert
nu dat er geen sprake was van
een hartkwaal en dat de com
binatie van alcohol en de me
dicijnen waar het in deze zaak
om ging niet fataal hoefde te
zijn.
UTRECHT - De Jongerenbeweging verbonden met de FNV
heeft woedend gereageerd op het kabinetsplan om de uitkerin
gen van werkloze jongeren te verlagen en de hoogte van de uit
keringen afhankelijk te maken van het deelnemen aan scholing.
De FNV-jongeren noemen het plan dat deze zomer nog in con
crete voorstellen zal worden omgezet, onaanvaardbaar.
In een brief aan de regering zegt de Jongerenbeweging dat de
argumenten voor het plan niet deugen. Ze kondigt acties en al
ternatieve plannen aan. Als het kabinet zijn voornemens doorzet
zullen de FNV-jongeren in navolging van de arbeidsongeschikte
vrouwen een proefproces beginnen om verlagingen van de uit
keringen ongedaan te maken.
„Onder het sausje werkloosheidsbestrijding wordt opnieuw een
ordinaire bezuinigingsmaatregel op het bordje van de jongeren
gelegd", aldus de brief aan het kabinet: „De zorgzame samenle
ving wordt langzamerhand een asociale wildernis waar gelijk
heid, solidariteit en sociale rechtvaardigheid zijn vervangen
door het recht van de sterkste".
Bejaarde Voorburgse
20 km op verkeerde weghelft
BREDA Een 80-jarige vrouw uit Voorburg heeft zaterdaga
vond ongeveer 20 kilometer lang op de verkeerde weghelft van
rijksweg 16 in de buurt van Prinsenbeek gereden en daarbij
twee ongelukken veroorzaakt. De vrouw die vanuit Baarle Nas
sau op weg was naar huis, schampte tijdens haar spooktocht een
tegenligger en kwam vervolgens tot stilstand na een frontale
botsing met een tweede tegenligger. Alleen de passagier van de
vrouw raakte daarbij gewond en moest voor behandeling in het
ziekenhuis worden opgenomen.
Jongeren steken student dood
EINDHOVEN Een groep jongelui heeft zaterdag in Eindho
ven de 27-jarige G. van Mazijk uit Eindhoven doodgestoken.
Deze student aan de Technische Universiteit Eindhoven werd in
de Eindhovense binnenstad lastig gevallen door de groep. Dat
leidde tot een schermutseling waarbij het slachtoffer werd gesto
ken met een mes. In verband met de steekpartij heeft de politie
gisteren vier inwoners van Veldhoven aangehouden. Eén van
de verdachten, een 19-jarige iongen, heeft bekend dat hij de do
delijke messteek heeft toegebracht. De andere verdachten zijn
17 en 18 jaar.
SCHIPHOL - Nog te veel
Nederlanders beschikken
naar de mening van de
Koninklijke Marechaussee
op Schiphol niet over een
geldig paspoort en zijn
zich onvoldoende bewust
van de risico's die dat met
zich meebrengt. Met de te
verwachten massale uit
tocht van Nederlanders
voor de deur vreest de
marechaussee ook dat
veel mensen pas op Schip
hol tot de ontdekking ko
men dat zij geen geldig
grensdocument hebben
om het land binnen te ko
men waar zij naar toe wil
len.
„Iedereen zou ervoor moeten
zorgen dat zijn paspoort nog
tenminste negen maanden gel
dig is", zo stelt de comman
dant van de Koninklijke Ma
rechaussee-brigade Schiphol,
luitenant P. Verdonk. Het niet
hebben van een geldig pas
poort noemt hij „misplaatste
zuinigheid".
Voor veel Europese landen is
een toeristenkaart voldoende
om toegelaten te worden. Ook
een verlopen paspoort wordt
door sommige landen geaccep
teerd wanneer de geldigheid
niet langer dan vijf jaar is ver
streken. Maar een toeristen-
kaart of voorlopig paspoort
zijn geen geldige legitimatiebe
wijzen. Veel mensen zijn al in
het buitenland in de proble
men gekomen omdat ze dach
ten daarmee geld te kunnen
opnemen. Dan blijkt zo'n pa
pier niet voldoende.
Als tweede reden noemt Ver
donk het risico van vluchten
die naar andere luchthavens
moeten uitwijken. Voor de
Antillen en Aruba bij voor
beeld mogen Nederlanders be
schikken over een toeristen-
kaart of verlopen paspoort.
Maar als het toestel moet uit
wijken naar Venezuela is dit
allesbehalve voldoende.
Veel Nederlanders wacht bo
vendien een teleurstelling
wanneer zij vanuit hun vakan
tiebestemming een uitstapje
over de grens willen maken.
„Het land waar men naartoe
wil blijkt dan dikwijls een gel
dig paspoort te vragen en dan
wacht de toerist slechts teleur
stelling", aldus Verdonk.
Veel landen waarvoor de be
langstelling van de Nederland
se toerist groeit, vragen niet
alleen om een geldig paspoort
maar eisen tevens een mini
male geldigheid bij aankomst
of bij vertrek. Israel, Cyprus,
Egypte en Indonesië kennen
dat soort regelingen. Onder
andere Oostbloklanden koppe
len daaraan de afgifte van een
visum.
Soms kan de marechaussee op
Schiphol helpen. Zo kunnen
toeristenkaarten worden ver
strekt en kan voor een Neder
lands paspoort een noodver-
lenging worden gegeven, maar
prijzig is die hulpverlening
wel. Voor een toeristenkaart
moet 54 gulden worden be
taald, een noodverlenging van
een paspoort kost 96,50 gulden.
Deze noodverlenging is boven
dien uitsluitend geldig voor de
duur van de beoogde reis.
Vorig jaar heèft de marechaus
see op Schiphol 4.118 toeris
tenkaarten uitgereikt en 556
noodverlengingen in Neder
landse paspoorten aange
bracht. Dit jaar zullen die aan
tallen toenemen. „Daarmee
neemt ook de wachttijd voor
de passagiers toe. Dat kan be
tekenen dat mensen hun
vlucht niet meer halen".
Te weinig mensen zijn ervan
op de hoogte dat een paspoort
in goede staat moet verkeren.
Is dat niet het geval dan
neemt de marechaussee het
paspoort in. In de eerste vijf
maanden van dit jaar is het op
Schiphol al 61 maal gebeurd
dat een paspoort moest worden
vervangen omdat het in de
wasmachine was beland, om
dat kinderen het als kleurboek
hadden gebruikt of waarin
aantekeningen over vriendjes
en vriendinnetjes stonden.
Dode door verstikking
DIDAM De 23-jarige
W.P.M. Koerntjes uit Didam is
in de nacht van zaterdag op
zondag in zijn huis door rook-
verstikking om het leven ge
komen. Door een oververhitte
frituurpan was brand in de
keuken ontstaan. Het vuur
werd rond drie uur door sur
veillerende politie ontdekt.
Een 18-jarige jongen die boven
sliep, wist zich nog in veilig
heid te brengen. Na het blus
sen bleek dat de rookontwik
keling de 23-jarige hoofdbewo
ner, die zich in ae woonkamer
bevond, fataal was geworden.
Dode bij burenruzie
CASTRICUM Bij een uit de
hand gelopen burenruzie is in
de nacht van zaterdag op zon
dag een 43-jarige man uit Cas-
tricum om het leven gekomen.
Het slachtoffer had zich geër
gerd aan de geluidsoverlast
van zijn buurman, de 29-jarige
P. van W.. Zijn klachten leid
den tot een woordenwisseling
en een vechtpartij bij de wo
ning van Van W., waarbij de
laatste met een mes uithaalde.
Volgens de politie valt nog
niet te zeggen of de vermeen
de geluidsoverlast te maken
had met het voetbal-enthou-
siasme. Tussen beide buren be
stond al langer een gespannen
verhouding.
DEN HAAG OHRA
verzekeringsbedrijven
groeit door, maar het be
drijfsresultaat neemt af.
Vorig jaar groeide het
aantal polissen met 11,7
procent tot 511.334, terwijl
het premie-inkomen van
het bedrijf met 11,5 pro
cent steeg tot 50,1 miljoen
gulden. OHRA, een on
derlinge coöperatieve ver
eniging zonder winstoog
merk, sloot 1987 af met
een voordelig saldo van
17,3 miljoen gulden, aldus
het jaarverslag over vorig
jaar. Over 1986 was het
positief resultaat 27,873
miljoen gulden.
In drie van de vier sectoren
waar OHRA actief is, ziekte
kosten-, schade- en levensver
zekering was het resultaat
over 1987 negatief, alleen de
pensioenverzekering gaf een
positief resultaat. Samen met
de renteopbrengsten kwam
OHRA tot het positieve resul
taat van 17,3 miljoen gulden.
In de sector ziektekosten steeg
het premie-inkomen met 2,7
procent tot 388 miljoen gulden,
maar het resultaat sloeg om
van 2,8 miljoen positief in 1986
tot 3,2 miljoen negatief in 1987.
Het verlies bij de schadeverze
kering werd vorig verminderd
van 3,8 miljoen in 1986 tot 1,3
miljoen gulden. Dat komt
vooral door een beter resultaat
in de motorrijtuigenbranche.
Het premie-inkomen steeg bij
de schadeverzekering met 34,4
procent tot 54,5 miljoen gul
den.
Het aantal polissen in de sector
levensverzekeringen steeg met
23,1 procent tot 22.496, terwijl
het premie-inkomen met 115,6
procent groeide tot 47,3 mil-
joen gulden. Het resultaat in
deze sector verslechterde
niettemin van 0,2 miljoen posi
tief in 1986 tot 0,9 miljoen gul
den negatief vorig jaar. In de
sector pensioenen steeg het
aantal deelnemers met 2 pro
cent tot 19.132, terwijl het pre
mie-inkomen met 19,3 procent
toenam tot 11,2 miljoen gul
den. Bij de pensioenen daalde
het resultaat met 15,7 procent
tot 14,1 miljoen gulden.
