Missieraad delft onderspit
tegenover bisschoppen
Mgr. Cassidy, on-Italiaanse prelaat, neemt afscheid
CeidaeSou/ta/Ji!
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
beroepingen
kerk
wereld
Christenen
zonder vorm van
proces gevangen
brieven
lezers
EckbcGou/tanl
DINSDAG 21 JUNI 1988 PAGII
Poolse bisschoppen: laat vakbonden toe
WARSCHAU De Poolse bissschoppen hebben de regering
Jaruzelski opgeroepen het recht op vereniging voor alle bur
gers te erkennen en vrije vakverenigingen weer toe te staan.
Voorts moeten „ingrijpende hervormingen" worden doorge
voerd in het land. „Alleen zo kan de huidige politieke en eco
nomische crisis in het land worden overwonnen", aldus de bis
schoppen in een gisteren uitgegeven verklaring. Het episcopaat
verwijt de regering de beloofde hervormingen „te weifelend"
en „te ineffectief" door te voeren. „De hervormingen moeten
moedig worden uitgevoerd op zowel economisch, sociaal als po
litiek gebied", zo vinden de bisschoppen, die in hun verklaring
de beschuldiging van de hand wijzen als zouden zij medever
antwoordelijk zijn voor de stakingen.
Bijbel overgeschreven voor Guinnes Book
WALDENBUCH Ruim duizend Westduitse jongeren hebben
dit weekeinde in 57 minuten de hele Bijbel overgeschreven. Ze
hopen hiermee in het Guinnes book of records vermeld te
worden. „Het zijn zeker geen mooie handschriften", aldus een
van hen, „maar het ging ons erom de Bijbel weer eens ter spra
ke te brengen." De jongeren, allen lid van de Zevende Dagsad
ventisten in de Bondsrepubliek, namen deel aan een jeugacon-
ferentie van hun kerkgenootschap. Het is de bedoeling dat de
handgeschreven Bijbel in het najaar wordt overhandigd aan
het Westduitse Bijbelgenootschap.
DDR verbiedt
verschijning
kerkelijke
tijdschriften
ROSTOCK De DDR heeft
opnieuw de verschijning van
kerkelijke tijdschriften ver
boden. Afgelopen week
mochten drie van de vijf
weekbladen van de Evange
lische Kerk niet worden ge
publiceerd: ,die Kirche', de
.Mecklenburgische Kirchen-
zeitung' en .Glaube und Hei
mat'. Dit is het weekeinde
bekend geworden op de ,Kir-
chéntag' in Rostock.
De bladen bevatten vérsla-
gen van .Kirchentagen' in
andere plaatsen in het land.
,Die Kirche' had bovendien
de woede van de autoriteiten
op zich geladen door nota
bene uit het Russische week
blad .Moscow News' een
commentaar over de verhou
ding kerk—staat in de Sovjet
unie te citeren.
„De DDR-autoriteiten plaat
sen ons in de hoek van de
klassenvijand, alleen omdat
we schrijven over de beteke
nis die het conciliaire proces
voor gerechtigheid, vrede en
het behoud van de schepping
voor ons land heeft," zo zei
redacteur ds. Gerhard Tho
mas van ,Die Kirche' in Ros
tock.
In maart en april hadden
,Die Kirche', de .Mecklen-
burgische Kirchenzeitung' en
.Glaube und Heimat' reeds
diverse problemen met de
censuur. Bepaalde artikelen
mochten niet worden opge
nomen of moesten sterk
worden herschreven. Soms
konden de bladen in het ge
heel niet verschijnen.
Het DDR-staatsbureau voor
de censuur heeft kortgeleden
de kerkelijke redacties een
lijst met verboden onderwer
pen overhandigd. Ze mogen
voortaan niet meer schrijven
over problemen die verband
houden met reizen naar het
buitenland, milieuzaken,
dienstweigeren en de moei
lijkheden van kerkelijke jon
geren in het onderwijs.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Almelo als geestelijk
verzorger van het streekziekenhuis
aldaar P. van Hall te Pernis die dit
beroep heeft aangenomen; te Ede
als geestelijk verzorger van de Har-
tenberg te Otterlo (part-time) R.P.
Groen, kand. te Purmerend die dit
beroep heeft aangenomen; te Ede
als industriepredikant bij de inter
kerkelijke stichting evangelie en in
dustrie in Gelderland (part-time)
drs. H.T. Wolters te Nagele en Tol-
lebeek (NOP) (part-time) die dit
beroep heeft aangenomen.
Beroepbaarstelling drs. J. Miedema,
Wortmanstraat 220, 8265 AJ Kam
pen. 05202-27424.
Er blijft altijd in het
geweten iets achter
van de drogredenen
die men erin gegoten
heeft; het houdt er de
nasmaak van, als van
een slechte drank.
Gustave Flaubert
NIEUWE STATUUT AANVAARD
DEN BOSCH De Ne
derlandse Missieraad
heeft zich neergelegd bij
de eis van de bisschop
pen dat alleen kerkelijk
goedgekeurde organisa
ties lid kunnen zijn van
de raad. „Wij zien ons
gedwongen onder protest
een nieuw statuut te ge
dogen", zo liet de raad
gisteren weten. Dit bete
kent dat het Bureau In
ternationale Solidariteit
(BIS) uit Heerlen uit de
Missieraad verdwijnt. De
raad, waarin zestien ka
tholieke missionaire or
ganisaties samenwerken,
besloot gisteren wel on
danks het nieuwe statuut
de bestaande samenwer
king voort te zetten.
In maart van dit jaar weiger
de de missieraad akkoord te
gaan met de eis van de bis
schoppen. Deze handhaafden
evenwel hun voorwaarde. De
raad constateert nu „tot zijn
spijt" dat organisaties die hij
zelf als „loyale leden" be
schouwt, niet door hem zelf
benoemd kunnen worden.
Een „onaanvaardbare" situa
tie, zo oordeelde het bestuur.
Om te voorkomen dat het
werk van de Missieraad
wordt stopgezet, heeft de
raad zijn verzet echter ge
staakt.
Directeur K. Weerkmap van
het BIS toonde zich ernstig
teleurgesteld. Hij had liever
gezien dat „iedereen solidair
was gebleven en dat was be
sloten met elkaar met een ei
gen statuut" verder te gaan.
„Wij hebben met BIS bewe
zen dat je ook zonder het
machtswoord van de bis
schoppen verder kunt gaan."
Bisschop Gijsen verbrak in
de jaren zeventig de samen
werking met de landelijke
missionaire organisaties.
Dank zij het BIS is de band
tot ongenoegen van mgr. Gij
sen tussen deze organisaties
en de katholieken in het bis
dom Roermond toch bewaard
gebleven.
Onmisbaar
De bisschoppen lieten half
mei in een brief aan de Mis
sieraad weten „de totstand
koming van een kerkrechte
lijk instituut voor de missie
raad als een onmisbare bij
drage te beschouwen op de
weg naar een goede landelij
ke samenwerking en een
herstel van de eenheid". Een
mening die de Missieraad
niet onderschrijft, zo liet deze
maandag weten. Volgens
Weerkmap duidt de zinsnede
van de bisschoppen erop dat
zijn bureau is opgeofferd aan
het streven bisschop Gijsen
weer tot landelijke samen
werking op missionair gebied
te bewegen.
Het nieuwe statuut heeft
waarschijnlijk alleen gevol
gen voor het BIS. De andere
wat omstreden organisaties,
zoals het Missionair Centrum
in Heerlen, werken landelijk
en dienen dus te worden
goedgekeurd door de bis
schoppenconferentie en niet
door de lokale bisschop.
De officiële aanleiding vooi
de herstructurering van de
Missieraad is het verschijnen
in 1983 van het nieuwe ker
kelijke wetboek, waaraan de
statuten van de Missieraad
dienen te worden aangepast.
Zo moet de raad onder ande
re worden gekoppeld aan de
onlangs opgerichte bisschop
pelijke contactcommissie
voor missionarie aangelegen
heden. Dit houdt in dat de
voorzitter van deze commis
sie, op dit moment bisschop
Bomers van Haarlem, voor
zitter wordt van de missie
raad. Met deze voorwaarde
heeft de raad al ingestemd.
Het nieuwe statuut wordt nu
voorgelegd aan achtereenvol
gens de bisschoppenconfe
rentie en Rome.
ZÜRICH/SCHIPHOL In
Malaysia worden nog bijna
veertig mensen zonder vorm
van proces gevangen gehou
den. Zij bèhoren tot de 106
mensen die vorig jaar herfst
werden opgepakt op grond
van de uit 1960 daterende
'interne acte van veiligheid'.
Onder de gevangenen bevin
den zich dertien christenen.
Een aantal van hen is alleen
wegens zijn christelijke op
vattingen gearresteerd. Dat
concludeert een delegatie
van de christelijke beweging
voor mensenrechten en ge
loofsvrijheid Christian Soli
darity International (CSI) na
een bezoek aan het land.
De delegatie maakte gisteren
haar rapport bekend. Ze
heeft tijdens haar bezoek van
19 tot 28 mei zo'n vijftig ge
sprekken gevoerd met onder
anderen aartsbisschop An
thony Fernandez van Kuala
Lumpur, tevens voorzitter
van de bisschoppenconferen
tie van Malaysia, Singapore
en Brunei, alsmede lutherse,
anglicaanse en syrisch-ortho-
doxe kerkleiders. De delega
tie heeft bewust niet gespro
ken met regeringsvertegen
woordigers om zo overheids
controle te ontlopen en de
veiligheid van leden van de
christelijke gemeenschap niet
in gevaar te brengen, aldus
CSI.
De vrijheid van vereniging
en eredienst wordt volgens
de beweging „vergaand" ge
waarborgd, maar met de vrij
heid van verkondiging is het
daarentegen slecht gesteld.
Christenen die zich bezighou
den met evangelisatiewerk
onder moslims kunnen reke
nen op hoge boetes of gevan
genisstraffen. Het is de mos
lim-meerderheid in het land
voorts verboden contacten te
onderhouden met aanhan
gers van andere godsdien
sten, waardoor het hen vol
gens CSI „wettelijk onmoge
lijk wordt gemaakt kennis te
nemen van de inhoud van de
Bijbel".
In de wetgeving van de Ma-
laysische deelstaat Selangor
wordt bovendien gesproken
over zes vormen van verbo
den bekering, zo' meldt CSI.
Alleen een poging ertoe zou
al strafbaar zijn. Ook zou be
ïnvloeding van moslims die
leidt tot interesse voor een
andere godsdienst staan op
een jaar gevangenisstraf en
ruim 20.000 gulden boete.
St. Paul's in oude luister
Prins Charles liet zich op een congres over stedebouw eens ontvallen dat het Londense centrum
meer is beschadigd door architecten dan door de Duitse Luftwaffe tijdens de laatste wereldoor
log. Een Londens architectenbureau heeft zich daardoor niet laten afschrikken en gemeend de
schade te moeten herstellen door een alternatief te ontwikkelen voor de omgeving rond de St.
Paul's kathedraal. Met Italiaans aandoende galerijen zou de sfeer van de achttiende eeuw op de
Paternoster Piazza in ere moeten worden hersteld. Ooit domineerde de kathedraal, die op een
heuvel is gebouwd, de stad, de hoogbouw uit de jaren vijftig en zestig waar Charles zo'n hekel
aan heeft, maakte daar echter een eind aan. Welk zal realisering van het plan naar schatting
zo'n slordige half miljard gulden moeten gaan kosten.
DEN HAAG „Een onge
compliceerde, hartelijke open
man, heel anders dan je zou
verwachten van een diplo
maat die vaak zijn ambt als
een last met zich mee
draagt." Dat zegt pater Har-
rie Verhoeven, directeur van
de Pauselijke Missiewerken
(PMW) in Den Haag van pro
nuntius dr. Edward Cassidy.
Vandaag (disndag 21 juni-
)heeft deze 63-jarige pauselij
ke diplomaat van Den Haag
afscheid genomen om in het
Vaticaan een van de hoogste
posten in het bestuursappa
raat van de rooms-katholieke
kerk te gaan bekleden. Mgr.
Cassidy zal als substituut
(plaatsvervanger) van kardi
naal Casaroli de contacten
gaan onderhouden tussen de
paus en de verschillende con
gregaties van de Romeinse
Curie, ofwel minder diplo
matie aangeduid, hij wordt
de minister van binnenland
se zaken van het Vaticaan.
„Je moet over een grote vak
bekwaamheid beschikken
om je in zo'n typisch zuide-
lijk-Italiaanse kring te kun
nen bewegen", aldus Verhoe
ven die de pronuntius heeft
leren kennen bij het bezoek
van de paus aan ons land.
„Hij is een man die weet
waar hij het over heeft en
beschikt over de gave dat
ook helder onder woorden te
brengen", aldus Verhoeven
die sindsdien geregeld con
tact met hem is blijven on
derhouden.
Jos. A. Schoenmakers, vroe
ger directeur van het PMW
en nu pastoor in Zoetermeer
en tevens bestuurslid van de
katholieke medefinancie
ringsorganisatie Cebemo,
prijst in de vertrekkende
nuntius zijn grote belangstel
ling voor het missie- en vre
deswerk. „Hij neemt zeker
geen uitsluitend negatief
Mgr. Edward Cassidy
FOTO: MILAN KONVALINKA
beeld van Nederland mee
naar Rome. Hij had een dui
delijk oog voor wat missio
naire organisaties in Neder
land presteren. Voor activi
teiten op dit gebied legde hij
altijd een grote belangstelling
aan de dag. Dat had zeker te
maken met het feit dat hij als
pauselijk diplomaat gewerkt
neeft in missionaire situaties
zoals in een land als Zuid-
Afrika. Waar hij echter zeker
geen waardering voor kon
opbrengen was tegen de wat
hij noemde chaotische situa
ties binnen de Nederlandse
kerkprovincie. Dat de dioce
sane secretarissen steunpun
ten zijn van de Acht Mei Be
weging, terwijl de bisschop
pen zelf er zich van distantië
ren, dat zijn dingen die hij
niet kon begrijpen. Niet dat
hij niet waardering zou kun
nen opbrengen voor bepaalde
facetten van de Acht Mei be
weging, maar de structuren
en gezagsverhoudingen
moeten voor hem helder zijn
en daar ontbreekt wel het
een en ander aan." Schoen
makers beaamt dat Cassidy
leerstellig gesproken een or
thodoxe man is. „Hij is een
man die vergroeid is met zijn
functie en daarin opgaat. Als
Australiër die zijn opleiding
in Rome kreeg, moet de situ
atie hier hem wel eens
Zwaar
Schoenmakers meent ook dat
Cassidy zich „overvraagd"
gevoeld heeft toen hij het
nieuws hoorde dat hij als
substituut in Rome was be
noemd. „Hij tilt er zwaar
aan", en dat meent ook pater
H. van Munster, secretaris
generaal van de bisschoppen
conferentie die in di£ hoeda
nigheid veel te maken heeft
gehad met Cassidy. „Hij is er
even door uit zijn evenwicht
gebracht. Hij is dan ook geen
man die zich afstandelijk ge
draagt maar engageerde zich
juist met de zorgen van het
bisschoppencollege. Dat
bleek mij ook toen hij op post
was in Zuid-Afrika waar hij
zich vierkant opstelde achter
de Zuidafrikaanse bisschop
pen die bepaald hun nek uit
staken, ook al werd dat door
lang niet alle katholieken ge
waardeerd."
„Het vraaggesprek dit jaar
mét het ANP waarin hij zich
zo somber uitliet over de toe
komst in de Nederlandse
kerkprovincie moet je niet
opvatten als een veroorde
ling, eerder heeft hij zijn zor
gen kenbaar willen maken.
Wat hij dan niet begreep was
verdeeldheid in het bisschop
pencollege. Als éen man
moet je de kerk uitdragen,
meent hij."
Waar anderen aan hun pen
sioen beginnen te denken,
begint mgr. Cassidy vandaag
aan een tour de force. Mgr. J.
Janusz, raad van de nuntia
tuur, neemt de zaken in Den
Haag waar, totdat een opvol
ger is benoemd. Daar kunnen
naar verluidt wel enige
maanden over heen gaan.
PAUL VAN VELTHOVEN
Inspraak?
Ie
ALS zelfs loco-burgemeester Jenné (VVD) van Zoeteiva
het systeem van de gekozen burgemeester ter sprake bi hu
dan moet het goed mis zijn met de procedure die heeft j
tot de benoeming van de heer Van Leeuwen tot nieuwt
ste burger. De naam van de huidige burgemeester van u°5
le aan den IJssel kwam niet voor op de voordracht Ee
gemeente, op grond van onder meer een niet bevredig
verlopen sollicitatiegesprek. De visies van de heer Vénl 'el
wen en de gemeente liepen nogal uiteen. Ook de strubl [e(
gen rond de heer Van Leeuwen in het verleden in C; e,
zullen ongetwijfeld hierbij een rol hebben gespeeld bij i J
wijzing van deze kandidaat.
Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland
had toegezegd de unanieme aanbeveling van de vei
wenscommissie door te zenden naar Binnenlandse Zake
van uitgaande dat dit ook gebeurd is, is vervolgens
kabinet afgeweken van de voordracht. Landelijke poli
motieven of persoonlijke voorkeuren moeten dan de doe
hebben gegeven. En dat is dan te betreuren. Plaatselijk
langen worden op zo'n manier opgeofferd aan „hogere
langen.
Het is niet voor het eerst dat een voordracht van eer
trouwenscommissie in Den Haag van tafel gaat. Tilburj
het vorige bekende voorbeeld. Nu mag, zo stelt CDA-ki
lid Van der Sanden, de beslissingsvrijheid van de provii
of rijksoverheid door het advies van de vertrouwenscon
sie niet worden ingeperkt. Afwijken van een voord
moet dus mogelijk blijven. Een afwijkende keuze kan
zoals de benoeming van burgemeester Havermans in
Haag heeft laten zien, achteraf een verantwoorde blijk i
MAAR dan moet worden voldaan aan enkele voorwaa
De betrokken vertrouwenscommissie dient voor de put
tie van de benoeming de overwegingen te kennen wa
van de voordracht is afgeweken en moet daarop kunnei
geren. Tweede voorwaarde is dat afwijken van de
dracht echt een uitzondering blijft. Anders kan het ins!
van de vertrouwenscommissie beter mèt de voordracl
prullenbak in. Voorshands is er dus alle reden om het
bestaan van de vertrouwenscommissies spoedig ondt
loep te nemen.
Stort uw bijdrage op
postgiro 50500 of
bankgiro 70.70.70.929
Nederlandse Stichting voor
Leprabestrijding/Amsterdam
Wibautstraat 135,1097 DN
Amsterdam. Tel. 020-93 8973 lï
ruim één mil|oen Nederlanders NIET!
dooreen lichamelijke handicap.
Al meer dan 25 jaar helpt het NRF hun gelijke
kansen te geyen door financiële steun aan
honderden projekten in Nederland.
Helpt u mee? Ja, toch zeker! GIRO 953
Nationaal
Revalidatie
X— J. F. Kennedylaan 101
V-OnQS 3981 GB BUNNIK
(eL 03405-63244
Tl
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven. De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Wolven
De fractievoorzitter van de
^PvdA in de Tweede Kamer,
:de heer Kok, vergeleek afgelo
pen weekeinde de oppositie
met wolven die de regering
achtervolgen om diens taak
over te nemen. Dat ziet er dus
y^T'ni'et hoopvol uit voor het Ne-
derlandse volk.
C.D. Noorderwier,
DEN HAAG.
Terrasboten
In de krant van afgelopen za
terdag stond in Finale een re
portage over die walgelijke
terrasboten in de Leidse bin
nenstad die het uitzicht belem
meren op onder meeT de (kost
bare) restauratie van de kel
ders aan de Hoogstraat. Daar
van kan men nu niet meer
vrijuit genieten. Weg is die
prachtige weerkaatsing in het
water. Arme binnenstadbewo
ners. De kapitalen die zij aan
hun monumenten hebben be
steed waren vergeefs. Of zij al
niet genoeg last hebben van
luidruchtige cafébezoekers.
Waarom wordt overigens niet
bevorderd dat de cafés meer
over de hele stad worden ge
spreid. Dan is er meer kans op
„sociale controle".
Leiden is een gore stad gewor
den. Wethouders vertrekken
pas als ze er een puinhoop van
hebben gemaakt. De gemeen
teraad laat na in te grijpen.
Dat is misschién niet zo ver
wonderlijk, want er zitten
nauwelijks geboren Leienaars
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Fris
DE BILT (KNMI) - Een sto
ring boven de Britse eilanden
verplaatst zich in onze richting
en trekt het komende etmacü
over ons land. Vooral van
nacht en morgenochtend val
len er enkele buien, maar
morgenmiddag klaart het van
het westen uit alweer op en
breekt op veel plaatsen de zon
weer door de bewolking heen.
Vannacht daalt het kwik tot
omstreeks 12 graden. Morgen
overdag is het tamelijk fris.
Het wordt niet warmer dan
een graad of 18. De wind is
matig, rond kracht 4 en komt
overwegend uit het noordwes
ten. Na morgen is het opnieuw
een hogedrukgebied boven de
Atlantische oceaan dat zijn in
vloed naar ons uitbreidt. Het is
vanaf donderdag droog weer
met af en toe zon en tempera
turen oplopend tot rond 21
graden in het weekeinde.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor woens
dag en donderdag:
Zuid-Scandinavië en Denemarken:
Woensdag overwegend veel bewol
king en enkele buien, donderdag af
en toe zon en meest droog. Middag-
temperaturen rond 19 graden, maar
aan de Noorse kust enkele graden ïa-
Britse eilanden: Perioden met zon en
vrijwel overal droog. Middagtempe-
raturen van 16 graden in Schotland
tot 22 graden in zuid-Engeland. In
Ierland rond 18 graden.
Benelux: Af en toe zon. Droog. Mid-
dagtemperaturen rond 18 graden,
donderdag iets warmer.
Duitsland: Wolkenvelden. Op woens
dag in het noorden kans op een en
kele bui. Middagtemperaturen van 17
graden in het noorden tot rond 22
graden in zuid-Duitsland.
Frankrijk: Op woensdag vooral in
het noorden wolkenvelden. Overi
gens perioden met zon. Droog. Mid
dagtemperaturen aan de noordwest
kust rond 20 graden. In midden-
w;veer 23 gradei
27"tot 29 graden.
Spanje, Portugal: Perioden met zon,
maar vooral in Spanje een enkele re
gen- of onweersbui. Middagtempera
turen in noordwest Spanje rond 23
graden, in Portugal 25 tot 28 graden
en elders oplopend tot rond 30 gra-
Italië, Joegoslavische kust: Overwe
gend zonnig. Vooral op donderdag
kans op een enkele regen- of on
weersbui. Middagtemperaturen 28 tot
31 graden.
Alpenlanden: Perioden met zon en
vooral op woensdag een enkele bui.
Middagtemperaturen rond 25 graden.
Weer
Amsterdam zw.bew.
De Bilt zw.bew.
Eelde zw.bew.
Eindhoven zw.bew.
Den Helder onbew.
Rotterdam l.bew.
Bordeaux
Dublin
Frankfurt
18 12 0.4
Las Palmas l.bew
Beiroet niet o
Tel-Aviv onbev
Tunis h.bew
«,be>v. 25 15
Mallorca
Malta
Moskou
Geen krant ontvan}
Bel tussen 18.00 en 1
zaterdags tussen 14.0
15.00 uur, telefoonnr.
122248 en uw krant
nog dezelfde avond
zorgd.
