tri%
)ok in Den Haag is centrumspel in de mode
Politiek
Partij
Parlement
„Nieuwe
gevangenissen
wil ik
nog van nabij
meemaken"
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
JINfc-
WNENLAND
EeidaeSoutarit
ZATERDAG 18 IUNI 1968 PAGINA 5
k HAAG In één opzicht
r*V de vaderlandse politiek op
f J lederlands elftal: er wordt
Si bijna uitsluitend door het
SA urn gespeeld. Ook PvdA
^■VD, die tot dusver over
leugel aanvielen, menen
op deze wijze sneller tot
zullen komen. Beide
en menen ook over een
centrumspits te beschik-
EWim Kok en Joris Voor-
atste komt de eer toe als
.naar het midden getrok-
e zijn. Begin vorig jaar al
aarde hij dat de VVD
anger rechtsbuiten wilde
i, Even leek het erop dat
mmissie-Geurtsen roet in
ten zou gooien, maar die
ig werd in de kiem ge-
rd. De nota Liberaal Be-
van Geurtsen en de zijnen
door de algemene leden-
dering van de VVD om-
in een Sociaal-Liberaal
k. De liberalen willen
onvertogen woord meer
i over gastarbeiders en
inJen vast aan het huidige
1 van sociale zekerheid.
Kok is op zijn beurt bezig
vdA te ontdoen van het
van 'linksbuitenbeen-
Ie vorig weekeind uitge
brachte strategienota Bewogen
Beweging laat daar geen twij
fel over bestaan. Er moet een
einde komen aan de nauwe
betrekkingen met allerhande
nieuwe sociale bewegingen
(van IKV tot krakers), aan de
verkettering van andere poli
tieke partijen en aan de be
ruchte ononderhandelbare
strijdpunten. Vanaf nu is de
PvdA een redelijke partij die
over alles wil praten.
Sterker nog, haar leiders Wim
Kok en Marjanne Sint hebben
zelf maar vast de dialoog met
de rest van de samenleving ge
opend. Heel nadrukkelijk er
kennen zij de positieve kanten
van 'de vrije, ondernemingsge
wijze produktie' (andere uit
drukking voor kapitalisme).
Ook achten zij het gewenst be
trekkingen aan te knopen met
de grote kerkgenootschappen,
hetgeen verbazend genoemd
mag worden voor een partij
waarin nog nog niet zo lang
geleden de 'elitaire neerbui
gendheid' van vele christenen
werd gehekeld.
Lood om oud ijzer
gen in het centrum. CDA en
D66 bevinden zich immers
van nature in dat gedeelte van
het politieke spectrum, waarbij
de eerstgenoemde zich ietwat
rechts en de laatstgenoemde
ietwat links van het exacte
midden ophoudt. Beide partij
en gaan er echter prat op dat
zij een brugfunctie (kunnen)
vervullen tussen de uitersten
in onze samenleving.
Dat heeft met name het CDA
geen windeieren gelegd. Hoe
wel de confessionelen al heel
lang geen absolute meerder
heid meer hebben in de Twee
de Kamer, bevinden zij zich
toch nog vrijwel altijd in het
hartje van de macht. Tot nu
toe heeft het CDA slechts één
keer vóór de verkiezingen
kleur bekend. Dat was in 1986,
toen Lubbers z'n karwei wilde
afmaken. Inmiddels zijn de
christen-democraten echter
weer terug in het vertrouwde
spoor. Partijvoorzitter Wim
van Velzen schreeuwt van de
daken dat het CDA nu nog
feen keus wil maken tussen
VdA en VVD. Terug dus
naar de doctrine van lood-om-
oud-ijzer.
Maar het CDA heeft niet meer
het alleenrecht op die succes
formule. Een wezenlijk onder
deel van de centrumstrategie
van de PvdA is dat ook zij nu
met elke andere grote partij
zegt te kunnen en willen rege
ren. De VVD zingt hetzelfde
liedje, al is het dan 'sotto voce'
om de achterban niet te veel
aan het schrikken te brengen.
Voor de goede verstaander is
het echter duidelijk dat frac
tievoorzitter Voorhoeve bij de
volgende kabinetsformatie be
reid is tot een gesprek met col
lega Kok. Daardoor zou de
voor Nederland unieke situatie
kunnen ontstaan dat de chris
ten-democraten niet meer bij
voorbaat zeker zijn van re
geermacht.
Vooral voor de journalistiek is
zo'n ontwikkeling een buiten
gewoon aanlokkelijk vooruit
zicht. Parlementaire redacteu
ren voorspellen graag, maar
dan wél dingen die niet met de
klompen kunnen worden aan
gevoeld. De meesten van hen
vinden het dan ook heerlijk
dat voor het eerst een coalitie
van PvdA en VVD (en D66)
tot de reële mogelijkheden be
gint te behoren. Daarbij dient
natuurlijk ook bedacht dat de
pers leeft bij de gratie van het
ongewone. Een krant die al
leen maar weet te melden dat
er niets aan de hand is, trekt
niet veel lezers.
Korrel zout
Alle journalistieke speculaties
- ook dit stuk - over een ka
binet zonder CDA moeten dus
met een korreltje zout geno
men worden. Want wie. de be
staansredenen van PvdA en
VVD onder de loep legt, komt
al snel tot de ontdekking dat
er nog heel wat water door
Maas en Rijn zal vloeien eer er
werkelijk een rood-blauw ka
binet kan ontstaan. Als het
gaat om immateriële zaken
(euthanasie, abortus) zijn libe
rale^ en sociaal-democraten
het in grote lijnen eens, maar
meestal gaat het daar niét om.
Ook al beweren PvdA en
VVD beginselpartijen te zijn,
in werkelijkheid zijn zij na
tuurlijk in de eerste plaats be
langenbehartigers. Zoals hier
al eens eerder verteld is, heeft
wijlen Joop den Uyl ooit eer
lijk toegegeven dat mensen
met een jaarsalaris vanaf zes
tigduizend gulden bruto per
soonlijk weinig van de PvdA
te verwachten hebben. Het
rapport 'Bewogen Beweging'
heeft daarin geen verandering
gebracht.
Prioriteit nummer één voor de
PvdA is en blijft de solidariteit
met de zwakken in de samen
leving. Dat kost geld, veel
geld. Daardoor botst de PvdA
automatisch op prioriteit num
mer één van de VVD, zijnde
een forse verlaging van de fis
cale tarieven, met name voor
de middengroepen (vanaf zes
tigduizend gulden per jaar!).
Dit verlangen kunnen de libe
ralen alleen realiseren met het
CDA en dus hebben zij er alle
belang bij dat de huidige coali
tie wordt geprolongeerd.
Tactiek
Ook voor de PvdA geldt dat
zij - wonderen daargelaten -
haar voornaamste doelstellin
gen alleen kan realiseren in
samenwerking met het CDA.
De optochten naar het cen
trum van liberalen en sociaal
democraten worden dan ook
vooral ingegeven door motie
ven van tactische aard.
De PvdA wil daarmee een ein
de maken aan de weerstand
die in CCA-kring nog altijd
bestaat tegen 'de rooien'. Daar
om is Wim Kok nu ook best
bereid het bestaansrecht te er
kennen van partijen op con
fessionele grondslag. Kok weet
dat velen in zijn partij er (nog)
anders over denken. „Maar
het is toevallig wel zo dat dat
in dit deel van Europa de
christen-democratie een factor
van betekenis is", zegt hij in
een interview.
Het 'opschuiven' van de VVD
heeft allereerst te maken met
het feit dat Voorhoeve het niet
zinvol vindt nog langer in pre
cies dezelfde kiezersvijver te
visSen als Lubbers. Die won
derlijke situatie leidt er im
mers nu toe dat de winst van
de ene coalitiepartner automa
tisch ten koste gaat van de an
der. Voorhoeve richt zich lie
ver op het D66-achtige electo
raat. Volgens de VVD-leider is
zo de kans het grootst dat de
huidige regeringspartijen geza
menlijk de meerderheid be
houden en de coalitie nog eens
vier jaar in stand kan blijven.
RIK IN T HOUT
HAAG „Het is
reven dat het hele
net bezuinigingsmoe
cijn, zoals je de laatste
raak hoort", vindt mi-
jr Korthals Altes van
ie. „Er zijn nogal wat
standen gerezen te-
de kaasschaafmetho-
dat is waar. Telkens
al een beetje geld
talen, dat kan niet
We gaan nu veel se-
ever te werk: waar
nog wèl bezuinigd
len en waar is dat
niet meer mogelijk of
;elijk. Vandaar dat de
gespaard is geble-
toen onlangs opnieuw
de tegenvallers opge-
'en moesten worden,
hebben minister Van
en ik voor elkaar ge
en".
tlke nieuwe bezuinigings-
verzet ik me indringend
de aantasting van het
ebudget en van de essen-
aken van justitie. Geluk-
WM <omt die muziek in de
WËl van collega's niet meer
onwelluidend over. De
is niet van: daar heb je
weer. Nee, er is begrip,
jezuinigingsmoeheid is
in de Tweede Kamer
>aar dan in het kabinet,
e je vooral bij zaken die
en justitie betreffen,
opmerkelijk. In 1985
ik de Kamer vijf nieuwe
igenissen te mogen bou-
Het huis was te klein,
kon met moeite met vier
Jord gaan. En nu vindt bij-
'14 iereen het prachtig dat er
liefst zeven nieuwe ge-
wissen en huizen van be-
g worden gebouwd. Men
ilfs. op korte termijn nog
todceilen extra, gevestigd
in boot of in geprefabri-
e container-achtige ruim-
Ik heb gezegd: „Sorry,
oor heb ik geen geld op
tegroting". We hadden de
tpen jaren al voor een
l noodcellen gezorgd.
-|Q( laat ik dit zeggen: de
"'nood is pas écht gelenigd
die zeven nieuwe gevan-
sen klaar zijn. Dan pas.
wat we nu doen blijft
EAI'ruppel op een gloeiende
Ik hoorde uit de Kamer
ien als: Korthals Altes
niet meer naar Ruding
'n hand op te houden,
een onzin! Die man zit er
voor om een dekking te
P dllpn voor de uitgaven? Dat
i vak. Bovendien is dat
niet van hem persoon-
a.i
or ll
ng b
MINISTER KORTHALS ALTES
VAN JUSTITIE GAAT DOOR
lkuetes
in, de staatssecretaris en
dus naar*Ruding gegaan
oen ontstond het idee:
:n we niet beter die ex-
Icellen laten schieten
korte tijd een geheel
ve permanente gevange
ouwen? Het ziet er im-
naar uit dat die zeven
ve complexen die in aan
zijn over een paar jaar al
niet meer voldoende soelaas
zullen bieden. Uiteindelijk is
de keuze op de bouw van nóg
een nieuwe gevangenis geval
len, maar wat zei de Kamer
toen? Aardig plan, maar we
houden toch óok vast aan die
250 tijdelijke cellen! Men wilde
dus èn-èn! Nu moet ik op
nieuw met Ruding in de slag".
„Ik heb trouwens persoonlijk
geen moeite met de wensen
van de Kamer, prima hoor,
maar wat mij zo voorzichtig
maakt is dit: ik wil over enige
jaren niet het verwijt krijgen
dat ik met geld heb lopen smij
ten. We hebben nu vrij kort
achter elkaar twee parlemen
taire enquêtes gehad en de
derde komt eraan. Ik wil niet
het risico lopen dat men later
tegen me zegt dat ik blinde
lings de wensen van de Kamer
heb gevolgd zonder acht te
slaan op de financiële conse
quenties en zonder de Kamer
te hebben gewezen op die con
sequenties".
Politie
Als hét onderwerp „bezuini
gingen bij de politie" ter spra
ke wordt gebracht, heft Kort
hals Altes de vinger. „Wacht
even! Ik maak er bezwaar te
gen dat in dit verband wordt
gesproken van bezuinigingen.
Er wórdt niet bezuinigd op de
politie! Er is 3,5 miljard per
jaar voor de politie beschik
baar en dat is altijd nog 300
miljoen méér dan tijdens het
eerste kabinet-Lubbers het ge
val was. We hebben alleen af
gesproken dat dit bedrag van
3,5 miljard voorlopig niet mag
groeien. Toen hadden minister
Van Dijk en ik de keuze: óf
we laten alles bij het oude, óf
we zorgen ervoor dat het be
schikbare geld zo efficiënt mo
gelijk wordt besteed. Onze
keuze 'minder mankracht en
méér automatisering en mate
rieel' houdt in dat er ongeveer
2700 arbeidsplaatsen moeten
verdwijnen. Daar is een hoop
herrie over ontstaan. De be
volking begrijpt het niet en
veel burgemeesters en com
missarissen roepen dat het po
litiewerk in het honderd
dreigt te lopen. Onzin! In de
eerste plaats is het merendeel
van die 2700 politiefunctiona
rissen al lang weg. Dat zijn na
melijk bestaande vacatures.
Alleen al in het Amsterdamse
korps zijn op dit moment 400
functies vacant en bij de rijks
politie bedraagt het totale aan
tal vacatures 750! Verder heb
ben we politiemensen van 57,5
jaar of ouder de gelegenheid
geboden vervroegd met vut te
gaan, dus in de korpsen waar
Minister Korthals Altes van
justitie: „Ik het begin moest ik
nog knokken, maar nu heb ik
de wind volop mee".
FOTO: MILAN KONVALINKA
wèl politiemensen moeten ver
dwijnen zullen geen gedwon
gen ontslagen hoeven te val
len".
„Bovendien wordt er hard ge
werkt aan een herverdeling
van de korpssterkten. Korpsen
in gemeenten met een hoge
werkdruk, zoals Deventer,
krijgen er mensen bij en in ge
meenten waar het wat rustiger
is wordt de korpssterkte inge
krompen. In het najaar ver
wacht ik de onderzoeksresul
taten".
Automatisering
„Ik ben me er heel goed van
bewust dat ik niet populair
word van al die maatregelen,
maar ik ben er heilig van
overtuigd dat de politie in het
algemeen met minder mensen
toe kan als er meer geld wordt
gestoken in automatisering en
materieel. Moet ik nu weer
met het bekende voorbeeld
komen van de agenten die
kostbare uren kwijt zijn aan
het tikken van uitgebreide
processen-verbaal?"
Het zeilschip De Vrijheid
ap)Pe volgende morgen probeert de „Boreas" nog eens de
£'|Hmen te overrompelen. Terwijl Rob op de „Boreas" aan
pot, schieten Linsky en zijn maat als bezetenen op hun ach-
ölgers. „Ze kunnen toch terugschieten?" waagt Ronski ang
le vragen. „Schieten, schieten, schieten", sist Linsky met
verwrongen gezicht. Alle duivels zijn in hem gevaren. Zou hij
e|ijk geloven, dat de „Boreas" als een zeepbel, waarin je
uit elkaar kan spatten? Misschien denkt hij helemaal niet
meer. Hij voelt wel, dat er een streep onder zijn carrière wordt
gezet. De kogels treffen doel. Het wordt wel wat al te barl Delf's
pet wordt van zijn hoofd geschoten. Maar Rob seint: „Niet schie
ten, Linsky levend pakken, ik kom met een plan!" Nu wordt het
tijd voor een plan en nog meer voor actie, want het eerste slacht
offer wordt al gewond weggedragen. De „Boreas" draait wat af
om buiten het bereik van het onheilverspreldende huikje te ko
men.
„Als de korpsen het aanpak
ken zoals wij het ons hebben
voorgesteld, komen er niet
minder agenten op straat maar
juist méér! Let maar op: de
kwaliteit van de politiezorg zal
toenemen. Ik ben er trouwens
ook zeker van dat de agenten
met toenemend plezier hun
werk zullen gaap doen. Niet
alleen omdat het administra
tieve werk vlotter zal verlo
pen, maar ook vanwege de
verbeterde ongemakkentoe-
slag die onlangs is ontworpen
en niet te vergeten óók door
dat er op den duur steeds meer
cellen bijkomen, waardoor de
frustraties over het wegzenden
van verdachten wegens een
tekort aan celruimte zullen af-
„Ja, ik weet wel dat het met
die automatisering nog lang
niet overal vlekkeloos loopt,
maar dat zijn kinderziekten.
Geleidelijk aan zie ik steeds
meer enthousiasme op dit ter
rein ontstaan. Efficiency in
het politiewerk wordt ook be
vorderd door versteviging van
de samenwerking tussen de
korpsen. Van Dijk en ik heb
ben onlangs nog bijna 14 mil
joen extra ter beschikking ge
steld voor het formeren van
regionale rechercheteams die
zich speciaal moeten gaan be
zighouden met de bestrijding
van zware georganiseerde cri
minaliteit. Drugshandel, grote
fraudezaken, wapenhandel,
georganiseerde overvallen,
ontvoeringen, er is volop werk
aan de winkel. Vorige week
werd dat nog eens duidelijk
gemaakt toen uit een onder
zoek bleek dat er in ons land
zo'n 250 crimipele groeperin
gen werkzaam zijn".
Drugs
Dat drugs in de criminaliteit
van vandaag de dag de hoofd
rol spelen ontkent de minister
niet. Toch is en blijft hij fel te
gen het idee om harddrugs uit
de sfeer van het strafrecht te
halen en van overheidswege
tegen een zacht prijsje heroine
of cocaïne aan verslaafden te
verstrekken. Deze week werd
die mogelijkheid eveneens
verworpen door de Weten
schappelijke Raad voor het
Regeringsbeleid (WRR). Ne
derland is geen eiland in deze
wereld. Het is onmogelijk om
in je eentje zo'n stap te zetten".
..Dacht u nou echt dat drugs
handelaren na legalisering van
de drugs zouden zeggen: 'Onze
negotie is naar de haaien, pech
gehad, jammer, maar het zij
zo"? Welnee! Ze zoeken on
middellijk andere vormen van
criminaliteit. Ergere vormen
misschien wel. Wat dacht u
van handel in radioactief of
chemisch afval en illegale
dumpingen van dat spul? Nee,
dan ben ik veel meer gepor
teerd voor het in toenemende
mate uitoefenen van drang op
verslaafden om af te kicken
Dat zegt het WRR-rapport
trouwens ook".
De afgelopen weken leek het
wel of Nederland maar één
vorm van wetsovertreding
kende: het overschrijden van
de maximumsnelheid. Dat
moge weliswaar overdreven
zijn, toch is de minister zeer
ingenomen met de sterke na
druk die de laatste tijd op de
naleving van de snelheidsli
mieten is gelegd.
„Die campagne heeft goede
vruchten afgeworpen. Dat kan
iedereën die geregeld op de
weg zit met eigen ogen zien.
Er is duidelijk een mentali
teitsverandering opgetreden.
De BMW-rijder spuit er niet
meer vandoor als hij wordt in
gehaald door een opgevoerde
Eend. Goed, er zijn natuurlijk
nog altijd zondaars, maar die
worden nu met andere ogen
bekeken. Wie nu langs een rij
keurig rijdende auto's spuit
wordt als a-sociaal bestempeld.
Ik ben ontzettend blij dat we
dit effect hebben bereikt, want
die maximumsnelheid was
voor mij een prestigepunt ge
worden. Hoeveel mensen heb
ben niet gezegd dat er geen
donder van terecht zou ko
men? Ze hebben ongelijk ge
kregen!"
„Nee, ik ben niet bang dat die
rijdiscipline binnen korte tijd
weer zal afslijten, want de
controles blijven doorgaan. Pas
over geruime tijd zullen ze wat
minder intensief worden dan
thans, nu er nog sprake is van
een noodzakelijke dosis schri
kaanjaging, maar we laten de
zaak niet verslappen. Er blijft
gecontroleerd wordeit, conse
quent, op onvoorspelbare mo
menten. dag en nacht. Juist
dat verrassingseffect is belang
rijk.
Vrijheid
Terugkijkend op vijf en een
half jaar ministerschap is
Kr»rihr>ls A'tps beslist niet on
tevreden over wat hij tot stand
heeft gebracht. „Ik ben geko
men op een moment dat de
tijd rijp begon te worden voor
een grootscheepse aanpak van
de criminaliteit. Het heeft een
paar jaar geduurd, maar nu
heb ik de wind volop mee. Ja
renlang is de VVD de enige
grote partij geweest die con
stant heeft gewezen op het be
lang van een goede rechts
handhaving. Nu zit vrijwel
elke partij op die lijn".
„Achteraf vinden velen het
moeilijk te begrijpen dat de
criminaliteitsbestrijding in de
politiek zo lang een onderge
schoven kindje is geweest.
Toch is het vrij eenvoudig te
verklaren. Aan het eind van
de jaren zestig is er zoals be
kend een mentaliteit ontstaan
van grotere individuele vrij
heid. Als liberaal zal ik daar
geen kwaad woord over zeg
gen. Maar het probleem was
dat de toegenomen vrijheid
niet gepaard ging met een na
venante groei van verant
woordelijkheidsbesef. In die
sfeer kon de criminaliteit uit
stekend gedijen. Dat werd nog
erger toen allerlei toezichthou
dende functies werden afge
schaft".
„Ik heb er in het begin hard
voor moeten knokken om dui
delijk te maken dat het zo niet
langer kon. De wind is pas
echt uit een andere hoek gaan
waaien toen Ed Nijpels als
VVD-fractieleider in het na
jaar van 1984 een motie in
diende waarin werd gevraagd
om een plan voor de criminali
teitsbestrijding. Daar is in mei
1985 de nota „Samenleving en
Criminaliteit" uit voortgeko
men. Natuurlijk was die motie
door Nijpels en mij terdege
voorbereid. Ik weet nog goed
dat hij me belde en zei: „Ik wil
met een motie komen waar
door jij ruimte krijgt voor een
uitgebreid plan".
Nog één vraag aan de be
windsman. Is hij na de volgen
de kamerverkiezingen op
nieuw beschikbaar als minis
ter van justitie? Korthals Altes
schiet in de lach. Ziin ant
woord laat aan duidelijkheid
niets te wensen over. „Ik zou
wel graag van nabij willen
meemaken hoe de zaken lopen
als al die nieuwe gevangenis
sen open zijn!".
DICK VAN RIETSCHOTEN
Een man betreedt een café en
bestelt drie jonge borrels.
„Drie tegelijk?", informeert de
barkeeper verbaasd.
„Jazeker", zegt de man, „dat
doe ik al jaren. Ééntje voor
mezelf, ééntje voor m 'n broer
in Amerika en ééntje voor m'n
broer in Nieuw-Zeeland". De
uitbater haalt de schouders op
en zet de drie verlangde
kelkjes neer. Na enige tijd
volgt eenzelfde bestelling, en
wéér enKwéér. De volgende
dag komt de bezoeker terug en
herhaalt zijn ritueel. Weken
en maanden gaat dat zo door.
De man is inmiddels vaste
klant geworden en niemand
kijkt er meer gek van op dat
hij drie glaasjes tegelijk bestelt.
De consumpties worden zelfs
al voor hem klaargezet, zodra
hij z'n gezicht in de
deuropening laat zien. Op een
dag echter roept de man bij
zijn entrée al van verre dat hij
deze keer geen drie maar
slechts twee glaasjes wenst.
Als hij bij de bar is aangeland
vraagt men hem bezorgd of er
soms iets met één van ziin
broers is gebeurd. „Nee hoor",
zegt de bezoeker opgewekt,
„maar ik drink niet meer".
Naar deze mop gingen de
gedachten uit bij het
bestuderen van het rapport
'Bewogen Beweging', dat
PvdA-fractieleider Wim Kok
en partijvoorzitster Marjanne
Sint het licht hebben doen
zien. De inhoud van deze
langverwachte 'strategienota'
zal Troelstra in zijn graf
hebben doen omdraaien en de
oude Drees postuum tot
applaus hebben gebracht. De
PvdA moet niet meer uit z'n
eigen socialistische kelkje
drinken, maar enkel nog
nippen van de glaasjes van
CDA en VVD, zo lijkt de
boodschap van Kok en Sint te
luiden. Weg met de polarisatie,
weg met de strijdpunten, weg
met het streven naar een
progressieve meerderheid.
Leve de harmonie en de
samenwerking, met welke van
de andere grote fracties dan
ook! Laten we trouwens ook
nóóit meer praten over de
'rooie familie'. Dat begrip is
definitief geschiedenis
geworden, stelt het rapport
vast.
En het socialisme? Asjeblieft
zeg.' Wie daar binnen de
PvdA -gelederen nog over
praat, is niet meer van deze
tijd. Woorden als 'socialisme',
'socialistenen 'socialistisch
komen in de nota nog maar
uiterst sporadisch voor: met
name in verwijzingen naar het
verleden en ook nog een paar
keer in passages waar wordt
gerept van de socialistische
fractie in het Europees
Parlement. Maar ia, die fractie
heet nou eenmaal zo. Niks aan
te doen. Verder wordt
uitsluitend nog gesproken over
'sociaal-democratie
Honderden malen wordt het
erin geramd. Dat is het enig
juiste woord. PvdA 'ers zijn
dan ook geen socialisten meer
maar sociaal-democraten. Van
socialisme kan alleen nog
gesproken worden als het
bijvoeglijk naamwoord
'democratischervoor staat.
Laat dat duidelijk zijn.
Op alle mogelijke manieren
trachten Kok en Sint de oude
identiteit van de PvdA weg te
cijferen en de partij van
onnodig bevonden historische
ballast te ontdoen. Dat blijkt
niet alleen uit het voorgaande
maar onder meer ook uit
pleidooien voor minder
overheidsinmenging in het
maatschappelijk leven kwam
daar vroeger eens om!) en
suggesties om het contact met
dekerken te verbeteren.
Maar het toppunt van
afrekenen met het verleden
staat in de paragraaf over het
bedrijfsleven. Waar de
socialisten van weleer zich
altijd teweer stelden tegen de
kapitalistische werkgevers en
predikten dat liefst alle grote
ondernemingen
staatsbedrijven zouden moeten
zijn, lezen wij nu in Bewogen
Beweging': „De vrije,
ondernemingsgewijze
produktie is een belangrijke
motor voor welvaart". En
even verderop: „Daarbij hoort
de erkenning van de rol die
ondernemers, individueel en
gezamenlijk, spelen. Hun
inzicht in
marktontwikkelingen en
economische en technologische
vernieuwing en hun
bereidheid risico's te dragen
vormen onmisbare elementen
in het streven naar
economische vooruitgang". En
ook: Waar mogelijk moet het
bedrijfsleven tot bondgenoot
van sociaal-democratische
doeleinden worden
gemaakt...Het is wel
duidelijk: de PvdA drinkt niet
meer, althans niet uit eigen
bron.
T RU BB ELS
