Meeste jongens geestelijk jaren ouder"
Vraag om
psychiatrische
hulp stijgt snel
FNV GAAT MEER DOEN AAN MILIEU
MARINIERS NA VIJF MAANDEN TERUG
Eerste deel
eenvoudiger
belastingen
naar Kamer
Lubbers: sociale partners moeten taboes laten varen
■sluit over
T rminkomen
cialisten
tgesteld
on
ECHT Minister De Ko-
(sociale Zaken en werk-
*1 enheid) heeft zijn besluit
ziel het definitieve normin-
diti n van de medisch specia
ls li uitgesteld. In maart
hij de Tweede Kamer
fd dat hij dat besluit voof
mer zou nemen. Gisteren
ij de Kamer weten dat hij
>ort verleg met de Landelijke
jalisten Vereniging (LSV)
het voornemen van het
,et om het in 1984 met de
„generaal ak-
it dieper 1 juli op te zeggen,
vil „belastten" met een be
over het norminkomen.
ninister heeft al eerder
,r* ikondigd dat hij het
n g inkomen wil verlagen
irki J81.000 tot 148.500 gulden
aar. De LSV was daar
end over. Zij meent dat
norminkomen juist om-
moet tot ongeveer twee
laa Zen woordvoerder van de
eze zei desgevraagd dat nog
q j datum is afgesproken
het Overleg over het op-
n van het generaal ak-
en^. Het Kabinet heeft de
vorige week maandag
aan dagen de tijd gegeven te
ren. In zijn brief aan de
somde het een groot aan-
irgumenten op om een
vite maken aan de overeen-
iet t. De LSV is nog bezig
[ijk ;en schriftelijke reactie.
heif ADVERTENTIE
GAATZOON
DOCHTER NAAR
)E BRUGKLAS?
Dan moet u de
laajoolboeken betalen
"^n ze wellicht ook
s 3 zelf bestellen!
de
pUS boekenlijst van de school
.welke boeken je moet heb-
Van Dijk's Schoolboekhuis
en kan je het benodigde
il npakket vlot en keurig
bezorgen. Er zijn echter
dere mogelijkheden, ie kunt
ïrlijk alleen nieuwe boeken
n, maar ook gebruikte
en. Dat scheelt Je kunt zelfs
en huren bij Van Dyk's
olboekhuis.
\N DIJK'S SCHOOLBOEK-
weten ze alles van schooi
en en ze kopen ook overbo
ld loeken.
ia !S VVIJSen \Taagdus
hoplboekeninformatiefolder
.die is gratis... bij:
VAN DUK'S
y. HOOLBOEKHUIS
KAMPEN
le
kJ Dat is wijsheid!
r te elstraat 1.8268 AE Kampen.
af li'Zi' bon op voor Au*
aar word je wijzer va
era ..adresseren aan: Val
j Bellen kan ook:
gei 15202-15757.
W< C Hierlangs afknippen
J»1 BON VOOR
HOOLBOEKEN-1
fjl INFORMATIE
ilbiH'ken Huren
re en Gebruikte
'hiM.lboeken kopen
bodice boeken Verkopen
Jonge liberalen kiezen
voor Wiegel of Voorhoeve
BUNNIK De Jongerenorganisatie voor
Vrijheid en Democratie (JOVD) stemt van
daag tijdens de algemene jaarvergadering in
Bunnik over de vraag wie de leider van de
VVD moet zijn: de huidige fractievoorzitter
in de Tweede Kamer Joris Voorhoeve of de
voormalige politieke leider Hans Wiegel,
commissaris der koningin in Friesland. Er
worden een motie-Voorhoeve en een motie-
Wiegel in stemming gebracht. De uitspraak
van het congres is volgens JOVD-voorzitter
Annette Nijs een signaal voor de koers die de
VVD moet volgen. In haar toespraak zal Nijs
vanavond een beschouwing geven op het
tweede kabinet-Lubbers. Nijs zal niet alleen
op inhoudelijke zaken ingaan, maar ook rap
portcijfers uitdelen aan de bewindslieden.
Ruim 41 procent slaagt
eerste keer voor rijexamen
DEN HAAG Vorig jaar is ruim 41 procent van
de kandidaten bij de eerste poging voor het rijexa
men geslaagd. Dit percentage is in twintig jaar
niet zo hoog geweest. Dit blijkt uit het gisteren ge
presenteerde jaarverslag van het Centraal Bureau
Rijvaardigheidsbewijzen. De mannen deden het
beter dan de vrouwen. Van de jongens van acht
tien jaar slaagde ruim 51 procent meteen, van de
achttienjarige meisjes ruim 41 procent.
Voor het CBR was 1987 een jaar waarin het werd
verrast met een run op rij-examens. Tegen de ver
wachting in steeg het aantal aanvragen voor een
praktijkexamen van 598.000 naar 625.000. Het
CBR verklaart deze groei in zijn gisteren versche
nen jaarverslag uit het grote aantal vrouwen tus
sen 22 en 27 jaar en de tweede generatie ethnische
minderheden, die een rijbewijs wil.
Bijna 200 ontslagen
bij Stork Ketels
HENGELO Bij Stork Ketels in Hengelo
moeten 240 van de 1.000 banen verdwijnen.
De verwachting is dat daarmee 190 ge
dwongen ontslagen zijn gemoeid. De groot
ste klap valt op de afdeling die ketels con
strueert. Stork Ketels heeft gisteren bekend
gemaakt dat het bedrijf, dat onder meer ke
tels levert aan elektrische centrales, zich
sterker dan nu toe op de industriële markt
wil gaan bewegen. Daarvoor is een grotere
flexibiliteit en een lagere kostprijs van de
produkten vereist, aldus Stork Ketels. De
betrokken bonden vinden dat er een goed
sociaal plan moet komen. Voor districtsbe
stuurder Th. Katerberg van de Industrie
bond CNV is het nog niet zeker dat er 190
moeten worden ontslagen.
Duizenden vliegers
in Scheveningen
SCHEVENINGEN Het Interna-
tionaal Fokker Vliegerfeest 1988 is
gisteravond in het Kuhrhaus offi
cieel geopend door de komiek An-
dré van Duin.
Vandaag en morgen zullen duizen
den vliegeraars op het Scheve-
ningse strand hun kunsten verto
nen. Hoogtepunt van het vlieger
feest is de poging die gedaan zal
worden de grootste vlieger ter we
reld op te laten en meer dan een
uur in de lucht te houden. Het tijd
stip waarop dit spektakel plaats
vindt hangt af van de weersom
standigheden.
Kappers treffen
maatregelen tegen aids
BORNE - De Algemene Nederlandse
Kappers Organisatie (ANKO) gaat haar
5600 leden adviseren om voortaan bij het
knippen gebruik te maken van plastic
handschoenen, gesteriliseerde hulpmidde
len en wegwerpmesjes om zodoende het
gevaar voor aids zoveel mogelijk te beper
ken. Directeur Arnoldi van de ANKO
deelde dit tijdens de jaarvergadering van
de afdeling Twente van de kappersorgani
satie in Borne mee. Steeds meer kappers
maken zich zorgen over deze ziekte en
hebben er bij hun belangenorganisatie op
aangedrongen om maatregelen te nemen.
De ANKO volgt hiermee het voorbeeld
van de tandartsen. De kappersorganisatie
zal dit najaar een folder met instructies
onder al haar leden verspreiden.
DEN HELDER Niet
minder dan 26 uur lang
hebben de mijnenjagers
Maassluis en Hellevoet-
sluis voor de Nederlandse
kust bij Petten gedob
berd, voordat ze gister
morgen de marinehaven
van Den Helder binnen
voeren. Want afspraak is
afspraak bij de marine en
als de mijnenjagers op 17
juni 1988 terug moeten
keren van hun avontuur
in de Perzische Golf, dan
gebeurt dat ook.
De mensen van de mijnenja
gers Maassluis en de Helle-
voetsluis die gisteren in Ne
derland terugkeerden, hadden
die uitgestelde aankomst
maar te slikken en hun fami
lie ook. „De reis was te be
langrijk om met het thuis
komst-programma te romme
len. We wilden de missie van
de schepen graag officieel af
ronden", motiveerde kolonel
B. Roetering, commandant
van de Mijnendienst van de
marine gisteren in de marine
haven de gang van zaken.
Kleur
Een bruine kleur hadden ze al
niet meer. De uiterlijke teke
nen van vijf maanden werk
in de zonnige vuurhaard van
de wereld waren bij de man
nen van de Nederlandse mij
nenjagers weer verdwenen.
Maar toen de opvarenden van
de Maassluis en de Hellevoet-
sluis gisteren aan wal stapten
kon commandant ltz J.G. Vos
van de Hr.Ms. Maassluis haar
scherp het verschil aangeven
tussen zijn mannen „nu" en
die van vijf maanden geleden.
„Geloof maar dat ze zichzelf
hebben leren kennen. De
meeste jongens zullen in een
paar maanden geestelijk jaren
ouder zijn geworden. Maar
niemand is er onder door ge
gaan. Frustraties werden ver
geten, iedereen deed wat wa
ter bij de wijn. Alle lof voor
deze mannen", aldus Vos bij
de feestelijke ontvangst in
Den Helder.
De reis naar het oorlogsgebied
was bedoeld om mijnen op te
sporen en zo de scheepvaart
routes in het zo belangrijke
deel van de wereld veilig te
maken. Dat is volgens de
commandant van de Maas
sluis ook gelukt, zijn mannen
hebben in samenwerking met
die van de Hellevoetsluis im
mers vijf mijnen onschadelijk
gemaakt. De periode van 17
tot 27 april is, zo blijkt uit het
relaas van Vos en van zijn
collega ltz C.W. Tempelaars
(van de Hellevoetsluis), te
vens de spannendste geweest
van de hele vijf maanden.
Terwijl de vorige bemanning
van de mijnenjagers net naar
Nederland was teruggevlogen
zonder dat er een mijn gezien
was, was het voor deze lich
ting (jongste opvarende: acht
tien jaar) meteen goed raak.
Het bericht dat de USS Ro
berts op honderd mijl zuidoost
van Qatar op een mijn was
Met bloemen in de hand stonden familieleden en vrienden de mariniers gisteren in Den Helder op te wachten.
gelopen, sloeg zogezegd hard
in bij de Nederlanders. Zij
waren immers vlakbij de plek
des onheils en stoomden dan
ook in verhoogde staat van
paraatheid op. Daarmee be
gonnen tien spannende dagen
van „hot bunking", waarin
wegens explosiegevaar nie
mand beneden de waterlijn
mocht slapen. Elders op het
schip werd zonder morren
wat ingeschikt en er gold de
regel van opperste waakzaam
heid: met de kleren aan sla
pen, gasmaskers, zwemvesten
en rookkappen bij de hand in
een totaal verduisterd schip.
Heel ver van het vertrouwde
Nederland. „In zo'n situatie Is
het menens", zegt ltz Vos,
„dan zie je wat de mensen
waard zijn. Bij een alarm dat
midden in de nacht werd ge
geven stond iedereen binnen
dertig seconden op zijn eigen
post in het schip, met maskers
en alles bij de hand. Kijk, dat
krijg je bij een oefening heel
wat minder makkelijk voor
elkaar. De inzet en motivatie
is op zo'n moment enorm",
blikt de commandant van de
Maassluis tevreden terug.
Samenwerking
In die tien dagen bleek ook
dat er tussen de eenheden van
de vertegenwoordigde landen
in de Golf goed is samenge
werkt. Behalve de twee Ne
derlandse en het Belgische
schip kwamen binnen korte
tijd ook twee Italiaanse, twee
Engelse en vier Amerikaanse
schepen in actie. En ondanks
de spanning mag een com
mandant van een mijnenjager
dan best een beetje ambitieus
zijn, vindt ltz Tempelaars:
„We waren er gelukkig snel
bij. En wie als eerste komt
heeft het beste plekje. Dat wil
zeggen, de meeste kans op het
vinden van mijnen. De vorige
bemanning had al genoeg
frustraties gekend, we waren
blij dat we aan de bak kon
den".
De eerste twee mijnen wer
den door een Italiaanse heli
copter waargenomen op drie
meter diepte en door de Ne
derlandse schepen snel on
schadelijk gemaakt. De ande
re mijnen werden in de dagen
erna op veel grotere diepte
(wel 38 meter) gevonden na
dat was besloten een rechte
lijn te varen in het verlengdé
van de eerste mijnen.
Overigens raakten de mannen
vrij snel gewend aan de „hot
bunking"; zoiets hoort nu een
maal bij het werk. Toch wil
ook ltz Vis wel toegeven dat
het af en toe behoorlijk span
nend was. „Je volgde via de
radio de gesprekken tussen de
Iraniërs en de Amerikanen.
Dat verliep echt niet plezierig.
Intussen vlogen ook vliegtui
gen over. Niet voor ons, zo
bleek later, maar toch. Zulke
ervaringen geven wel een ex
tra dimensie aan het gebeu
ren", aldus de commandant
die net als alle opvarenden
een herinneringsmëdaille van
de Multinationale Vredesope
raties op het hemd draagt.
Eenmaal terug van de voor
mijnenjagers zo extreem lange
reis zijn beide schepen hard
toe aan een opknap- en on
derhoudsbeurt, zonder dat er
werkelijk van .schade sprake
is. De beide commandanten
kunnen dus tevreden zijn. Het
is immers allemaal goed afge
lopen. De ernstige buikloop
waar de hele bemanning da
genlang last van had is over
en ook een blindedarmopera
tie die plotseling aan boord
van de Belgische Zinnia
moest worden uitgevoerd
slaagde meesterlijk. Maar ook
beroepsmatige tevredenheid
bij ltz Tempelaars. „Want ein
delijk hebben we kunnen
aantonen dat mijnen ook in
oorlogstijd echt opgespoord en
onschadelijk gemaakt kunnen
worden. De inspanningen zijn
het alleszins waard geweest".
ARJEN VAN DER SAR
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG Minister Ru-
dirig en staatssecretaris Ko
ning van financien hebben
gisteren het eerste van vier in
grijpende wetsvoorstellen voor
het vereenvoudigen van de
belastingen naar de Tweede
Kamer gestuurd.
Deze ingreep staat bekend als
de operatie-Oort; dat is de
naam van de voorzitter van de
commissie die de vereenvoudi
ging voorbereidde. Het wets
voorstel regelt niet de tarieven
zelf maar voornamelijk de ma
nier waarop deze operatie, een
van de grootste uit de nationa
le belastinghistorie, georgani
seerd moet worden.
De tarieven en de nauw hier
mee samenhangende aftrek
posten zullen worden behan
deld in een tweede wetsvoor
stel dat - als alles volgens plan
verloopt - later dit jaar naar de
Kamer gaat. De resterende on
derdelen van de grootscheepse
belastingreorganisatie, zoals
het overhevelen van werkge
verspremies naar de werkne
mers (die daarvoor een evenzo
grote vergoeding krijgen zodat
hun loon onveranderd blijft)
worden eveneens in aparte
wetsontwerpen geregeld. Voor
deze aanpak is gekozen „om
de voortgang van de vereen
voudiging zoveel mogelijk te
bevorderen", aldus Ruding en
Koning.
Overigens wordt in kringen
van de PvdA sceptisch gerea
geerd.
Rundvee
manifestatie
Een aai voor
de winnende
koe. Mr. Pie-
ter van Vol
lenhoven
reikte giste
ren in het
veemark
tcomplex in
Utrecht de
prijzen uit bij
de kampi
oenskeuring
van de Natio
nale Rundvee
Manifestatie.
FOTO: ANP
(Van onze
parlementaire redactie)
PEN HAAG Premier
Lubbers heeft zowel
werkgevers als de vakbe
weging verweten dat zij
afspraken over de aanpak
van de langdurige werk
loosheid, onvoldoende na
komen.
Lubbers noemde het gisteren
na afloop van de ministerraad
„opmerkelijk" dat werkgevers
en werknemers elkaar een
„gebrek aan belangstelling"
verwijten als het gaat om het
in praktijk brengen van cen
trale afspraken. Volgens de
premier is het noodzakelijk
dat beide partijen hun taboes
en vooringenomenheid op een
aantal punten laten varen wil
de werkloosheid daadwerke
lijk afnemen. Lubbers reageer
de hiermee op de gesprekken
die het kabinet afgelopen don
derdag voerde met vertegen
woordigers van de werkge
vers- en werknemersorganisa
ties.
Lubbers verweet de vakbewe
ging te sterk vast te houden
aan het taboe dat creatieve op
lossingen voor de werkloos
heid niet mogen worden ge
vonden in de inkomenssfeer.
De werkgevers moeten daar
entegen volgens Lubbers niet
alles alleen in de bedrijven
willen regelen. „Soms heb je
nu eenmaal algemene regels
nodig", aldus de premier. Het
kabinet zal de opmerkingen en
voorstellen van de sociale
partners serieus bestuderen en
meenemen in het komende
overleg over de begroting voor
volgend jaar. „Maar men zal er
rekening mee moeten houden
dat ook het kabinet zo zijn ei
gen verlangens heeft", aldus
Lubbers. Hij noemde het ove
rigens opmerkelijk dat. on
danks de gunstige economi
sche vooruitzichten, de werk
loosheidsbestrijding nog altijd
stroef verloopt.
UTRECHT Steeds meer mensen zoeken hulp voor psychische
problemen. Er is volgens voorzitter D. Essink van de sectie gees
telijke gezondheidszorg van de Nationale Ziekenhuisraad (NZR)
zelfs sprake van een zorgwekkende stijging.
In de psychiatrische klinieken is de vraag tussen 1980 en 1985 al
met 25 procent toegenomen, bij de ambulante geestelijke gezond
heidszorg met 40 procent en bij de hulpverlening aan verslaaf
den met 100 procent. Essink zegt in het blad van de NZR dat de
hulpverleners het moeilijk hebben, doordat respekt voor de per
soonlijke wil en de noodzaak van een behandeling vaak lood
recht op elkaar staan. Mede daardoor wordt er al vijftien jaar
gesleuteld aan de wet BOPZ (Bijzondere Opnemingen Psychia
trische Ziekenhuizen), die de 104 jaar oude Kranzinnigenwet
moet vervangen. De BOPZ gaat er van uit dat een patient die
niet wil, niet kan worden opgenomen of behandeld, tenzij hij
een direct gevaar vormt voor zichzelf of voor anderen.
Dat betekent dat hulpverleners patiënten in nood aan hun lot
moeten overlaten. Steeds meer mensen vallen hierdoor tussen
de wal en het schip, aldus Essink. „Als Van Gogh hier binnen
wandelt maar niet opgenomen wil worden, moeten we eerst
wachten tot hij zichzelf of iemand anders een oor afsnijdt", zo
voegt hij hier ter illustratie aan toe.
Veel mensen komen op het ogenblik vrijwillig naar een psychia
trische inrichting. Ze blijven een paar weken om zich eens goed
te wassen, te eten en te slapen, en dan vertrekken ze weer. Het
zijn vaak zwervers. Nederland heeft volgens Essink zeker 30.000
van deze daklozen en dat zijn er meer dan het aantal patiënten
in de psychiatrische klinieken.
Gaat het bij de zwervers vaak om mensen met een „aan de per
soon gekoppelde" stoornis, veel anderen ontsporen door ellendi
ge voorvallen in hun leven. Het beroep dat zij op het psychiatri
sche circuit doen neemt volgens Essink „desastreus" toe. Als al
gemene oorzaak noemt hij vereenzaming door het uit elkaar
vallen van families, de afnemende betekenis van de kerk, werk
loosheid en arbeidsongeschiktheid.
Essink bepleit een drempelloos circuit: „Een balie op de tweede
verdieping bij de Hema of V en D, met een aardige juffrouw
erachter, waar de huisarts u geheel onverplicht en onbespied
naar toe kan sturen. U zegt: 'ik voel me ellendig' en de psycho
loog die er zit praat een half uurtje met u". De psycholoog kan
een verblijf van veertien dagen in een herstellingsoord advise
ren. een paar weken naar een psychiater om van angstaanvallen
af te komen of een vrouwenpraatclub om bij een sherrietje uw
gemoed wat te luchten".
UTRECHT De vakcen
trale FNV gaat komend
voorjaar op ruim honderd
bijeenkomsten in den lan
de de kaderleden infor
meren en motiveren over
milieuzaken. Het project
waar milieuminister
'Nijpels twee ton in steekt
heeft tot doel de ach
terban er van te doordrin
gen dat milieu en econo
mische belangen (werkge
legenheid) elkaar lang
niet altijd hoeven te bij
ten, zo heeft de vakcen
trale vrijdag meegedeeld.
Het bewustwordingsproject is
een uitvloeisel van de zich
langzaam maar zeker wijzi
gende opstelling die de vakbe
weging ten aanzien van het
milieu kiest. In het verleden
had de vakbeweging uitslui
tend oog voor de economische
belangen en de werkgelegen
heid van haar leden en was
het milieu op ziin best vers
twee. De FNV erkent dat mi
lieu en werkgelegenheid niet
altijd met elkaar te verzoenen
zijn. Maar mede doordat de
toenemende milieuvervuiling
een steeds grotere bedreiging
en schadepost vormt voor onze
samenleving en daarmee ook
voor onze economie, gaat men
binnen de vakbeweging lang
zamerhand toch wat anders te
gen het milieu aankijken.
Als gevolg van die kentering
presenteerden FNV en milieu
organisaties vorig jaar voor het
eerst een gezamenlijk actie
plan om onder het motto „in
vesteren in de toekomst" de
komend vijf jaar ruim vier
miljard extra in de aanpak van
de milieuvervuiling te steken.
S MENLAND £cicLc(2omant zaterdag is juni i98s pagina 3
KNOLLEN
15 ue.110CH 2Oi0c
hond uier
