Garnalencocktail en kalfsoester
voor overwinning op de Engelsen
„Tegen dit tuig
is geen kruid
gewassen"
Tenue
KNVB-KOK HEEFT MINDER ZORGEN DAN IN ARGENTINIË
ENGELSE VOETBALBOND
HOUDT DE EER AAN ZICHZELF
SPORT CeidócSoiwanl zaterdag is iuni iqss pagi
door Frank Werkn
Hoe de strijd om het
voetbalkampioenschap n
verder verloopt, één d i
vóór de slot ronde van
poulewedstrijden al
zonneklaar: Euro '88 ii)
meest modieuze
voetbaltoernooi van de S
geworden. Maar waar
qua sportieve en
amusementswaarde tot
bepaald niet tegenvalt
vooral de Ieren én Vat
Basten, is het wat beti
aankleding huilen met
op. De outfitverdwazii jati
inmiddels ook in de r
voetbalwereld toegesla,
nu de ontwerpers van i
merken hebben ontdek s
vrii baan hebben in ht
hobbyisme wordt het
kwaad tot erger. In de 1
tenniswereld is het al j
tijd een wildgroei van
met de kleding. Nu
internationaal bepaaldt e
afspraken bestaan om
(sluik)reclame aan ban j
leggen hebben de
creatievelingen in de
iets anders bedacht. Zt
hun met vette contrac -jj
bepaalde merken te hi
topsporters in de mees i
extravagante tenues de
op en de sterren laten
nog allemaal aanleune
Het ene jaar verschijn
met Mondriaan -ach tigi
zakelijkheid op hun sl
die vervolgens voor P,
achtige motieven te vt
En dat alles, onder het
verandering van spijs
eten. Tennissers zijn o 1
sporters, die er steeds L
een gewoonte van ma. u'
voor het oog van het oe1
miljoenenpubliek te j)s
verkleden. Van zweet pizi
doordrenkte hemden 'ur
dan vervangen door v
gestreken exemplaren
plezierig gevoel, ook
sponsor die zijn fa brik
even in een mooie reel
in beeld ziet komen. eu
sportkledingfirma's wi en
meer. Vandaar dat eei *b
ploegen tijdens Euro ;e
nieuwe outfits is verst ub
Zo trachten de Westdi t d
extra inspiratie op te »ur
met bondsrepublikeins eke
kleuren opgesierde shtpvi
Nederland maakt het 'eu
nog bonter. De brigad >eu
Michels opereert in ee ioe
dat de indruk wekt m
verkeerd wasmiddel iisn
heet sop te zijn gewassen
Kortom, geen gezicht ch
sponsor wilde het en d rijc
is wet, of het nu staat 'ke
Het is dus zo langzamt
zo ver gekomen dat t/4"b
ontwerpers bepalen inan
voor een tenue de ondan\
contract staande sporU
sportploeg dient aan u
Hetgeen kan leiden to
outfit die niet oogt, mi Ef
voor de gebruiker nog tan
één die niet lekker zit »rj
bijna gelijke tred met n
lijnen in de sportmode
de opmars van nieuw k
materialen. Zodat het S*
gebeuren dat een spor )un
wei wordt ingestuurd k
hemd en een broek di tra
ongeschikt zijn om er kt
te bedrijven. Voetbalh
weren daar alles van, c ,|tll
een merk was dat zó ko
was in het ontwerpen im
speelse patroontjes dat k<
kwaliteit van het maU nkJ
totaal werd vergeten. Ld
de shirts zweetten niel kt
de drager liep binnen
kortste keren met een k
vocht op zijn lijf. Ook e r
sterk nationalistisch g( ma
getuigende tenue van
Westduitsers is niet oi
zien. Die kleuren op c 7\
schouderpartij liggen l
mensen toch al niet zo
maar de modische vort
ook nergens op. Het d Y
denken aan modeshow
waarin levende etalag
uitwassen van hobby is RI
creativisme moeten to n
waarvan ze blii zijn dak/ei
niet in het wild behoede:
dragen. Wat dat betreKot
sportwereld en het
ook nooit komen. WanAaa
sportkleding dient in fflsk
aan één eis te voldoen^ i
dient niet hinderlijk Mon<
tijdens het leveren va/looi
inspanning. Een voor\ ert
waaraan mode-ontweipe
doorgaans niet zo zwalen
Als hun creaties maar
verkocht worden dan
ze het allang best. Walull
sporttenues betreft veifcgi
de Westduitsers en de es
Nederlanders de finalt zie
heb toch een voorkeut i d
Spanjaarden en de Itakid
Die verloochenen hui)De
oorspronkelijkheid nie fst,
bij het Euro '88 verscfra
hun aloude tenue. Maler
voetbal is tenslotte vat»in
modieus genoeg. Goec an
behoeft geen krans te£lai
BENRATH De interna
tionals van het Neder-
i lands elftal eten wat de
i pot schaft. Wat kok Her
man van den Hengel ze
ook voor zet, lange gezich
ten worden er niet ge-
trokken. Of het moeten
champignons zijn. Die zijn
niet besteed aan Sjaak
Troost. Maar voor het ove-
rige eten de spelers van
Oranje hun bordje meestal
keurig leeg. Een kijkje in
de keuken van Oranje.
Van den Hengel (39) heeft dan
ook geen klagen in West-
Duitsland, waar hij uitstekend
samenwerkt met het personeel
van de hotels waar de selectie
van Nederland verblijft. „Dat
is belangrijk, je moet die men
sen in hun waarde laten, dan
krijg je in de regel ook meer
gedaan. En wat de spelers be
treft is het geen probleem. Die
zijn zo gedisciplineerd als het
om eten gaat, dat je daar geen
zorgen over hoeft te hebben".
De in Kamerik woonachtige
Herman van den Hengel is al
veertien jaar in dienst van de
KNVB. Tijdens het WK in
Duitsland functioneerde hij
nog op het sportcentrum van
de KNVB in Zeist, vier jaar la
ter mocht hij mee naar Argen
tinië. Een toernooi waaraan hij
1 zowel de leukste als vaktech
nisch vervelendste herinnerin
gen bewaart. „Het was schitte
rend om dat mee te maken.
Maar als kok ergerde je je re
gelmatig groen en geel. Op het
gebied van de hygiene was het
daar verschrikkelijk. We
moesten eerst de hele keuken
desinfecteren en de kakker
lakken eruit slaan voordat we
de snijplank konden pakken.
Er werd nog gekookt op hout,
dat gebeurde bij ons in het
tijdperk van Vrouw Holle. En
als je er niet als een kolenboer
wilde uitzien, moest je je
voortdurend verkleden".
Kippen vliegen
„In Argentinië, waar je ook
nog het probleem had van die
enorme afstanden, laten ze de
ossehaas en de vis met de
bromvliegen erop gewoon de
hele dag buiten hangen in de
brandende zon. Toen heb ik
dus maar anders ingekocht,
METTMANN/DÜSSEL-
DORF Het besluit van
de FA, de Engelse voet
balbond, om de aanvraag
in te trekken om Engelse
clubs weer toe te laten tot
het Europese clubvoetbal,
sloeg in Mettmann in als
een bom. Spelers en trai
ner, toch al niet al te vro
lijk na de pijnlijke uit
schakeling op het EK, ke
ken uiterst vreemd op, na
dat het bericht vanuit
Londen hotel Gut Höhne
had bereikt. „Een zwarte
dag voor het Engelse
voetbal", sprak trainer
Bobby Robson. Voorzitter
Bert Millichip verklaarde,
dat Engeland geen keus
had. „Wij dachten het
probleem redelijk onder
controle te hebben, maar
tegen dit tuig is geen
kruid gewassen. Wij had
den geen keus".
De FA was met het besluit de
UEFA een stap voor en hield
de eer aan zichzelf. De kans
dat de Europese voetbalunie
het dus nu ingetrokken ver
zoek tot terugkeer in de club
competitie zou hebben gehono
reerd, was nihil na de recente
gebeurtenissen in West-Duits-
land. Het afgelopen weekeinde
maakte Stuttgart' kennis met
de gewelddadige Engelse aan
hang. maar de rellen in de
Zuidduitse stad waren kinder
spel vergeleken met de golf
van terreur in Düsseldorf de
afgelopen dagen. Een grote
groep supporters, plunderde,
roofde, vernielde en vocht met
(provocerende) Westduitsers.
Van een vermindering van het
Engelse supportersprobleem is,
in tegenstelling tot de verha
len die Europa de afgelopen
maanden vanuit Engeland be
reikten, geen sprake. De toe
stand lijkt verergerd. Het mag
een wonder worden genoemd,
dat de rellen in Düsseldorf nog
geen levens hebben geëist,
maar dat is mede de verdien
ste van de Westduitse politie,
die op elke straathoek domi
nant aanwezig was met zwaar
geschut.
Overdonderd
Bobby Robson reageerde te
leurgesteld. „Het voetbal
wordt steeds meer naar de
achtergrond verdrongen",
meende de bondscoach. „Die
hooligans verpesten het voor
ons. Natuurlijk ben ik niet Jjlij
Herman van den Hengel: „Over de grens hebben ze toch vaak een andere bereidingstechniek foto: pers unie
want dat is natuurlijk niet de
bedoeling als je wilt voorko
men dat de spelers aan het lo
pen komen. Ik heb destijds
zelfs een heleboel uit Neder
land laten overkomen en voor
de rest vlees uit de diepvries
gekocht. Zolang het diepge
vroren is kunnen ze er niet zo
veel aan verpesten. Omdat ik
al een week voor de groep in
Argentinië was, had ik het in
het eerste hotel daar nog wel
een beetje in de hand. Maar in
Cordoba was het waardeloos:
Daar heb ik zelfs een maaltijd
moeten terugtrekken omdat
de kippen plotseling begonnen
te vliegen, als je begrijpt wat
ik bedoel. Terwijl ze uit de
diepvries kwamen bleken ze
toch bedorven te zijn. Dat is
ook de enige keer dat ik de
bondscoach (in die dagen
Ernst Happel, red.) heb
moeten verzoeken een uur la
ter aan tafel te willen gaan,
omdat ik eerst wat nieuws
klaar moest stomen. Maar in
elk geval hebben ze ook toen
geen buikloop gehad. Dat is
me gelukkig nog nooit overko
men".
Herman van den Hengel kan
het met de KNVB roerend
eens zijn dat de bond bij eve
nementen als een EK een ei
gen kok meeneemt. „Over de
grens hebben ze toch vaak een
andere bereidingstechniek. In
Duitsland bijvoorbeeld wordt
veel meer knoflook en ui ge
bruikt en gooien ze ook regel
matig olie in de pan in plaats
van boter. Dat kan geen
kwaad, maar je moet er wel
aan gewend zijn. En waar ze
ook dol op zijn is slagroom.
Nou daar zit 35 tot veertig pro
cent vet in en als iets niet goed
is voor een voetballer is het
dat wel. Het kost namelijk
veel energie om dat weer te
verbranden. En dat is zonde
van de energiebronnen die ze
zo hard nodig hebben voor
wat anders".
Omdat de in Nederland ge
bruikelijke grondstoffen voor
maaltijden vrijwel alle in
Duitsland te koop zijn, heeft
Van den Hengel geen contai
ners te hoeven vullen om mee
te nemen naar West Duitsland.
„Potten pindakaas, ontbijt
koek, hagelslag en wat be
scheiden Indische specerijen
en kruiden, die ze zeker in de
hotels niet hebben. Duitsers
verafschuwen namelijk In
disch eten. Maar voor de rest
is alles hier wel verkrijgbaar".
Stamppot
Naarmate het toernooi vordert
moet de chef-kok van Oranje
beter op zijn tellen passen bij
wat hij de spelers voorzet.
„Vorige week maandag heb
ben ze een Chinese rijsttafel
gehad. Dat kon nog net omdat
we in trainingskamp zaten en
de volgende dag toch weer
zwaar getraind moest worden.
Maar nu kan dat niet meer.
Een dag na een wedstrijd
wordt er vrij normaal gegeten,
maar wanneer een duel dich
terbij komt moet het voedsel
zijn met veel koolhydraten, zo
als macaroni en spaghetti. En
op de wedstrijddag zelf veel ei
witrijk eten. Een tournedootje,
aardappelpuree, licht verteer
baar voedsel en vruchten.
Daar zit echt balans in. De
dokter, die mijn baas is, be
paalt wat wel of niet kan.
Maar het zal duidelijk zijn dat
stamppot deze weken uit den
boze is".
Van den Hengel serveert tus
sen de middag zoals gewoon
lijk een broodmaaltijd, vooraf
gegaan door een warm hapje,
vaak een loempia. „Dat is voor
driekwart taug'e en voor de
rest vlees, dus prima". Aan de
vooravond van de ontmoeting
met de Engelsen kregen de in
ternationals een uitgekiend di
ner voorgeschoteld. „Een gar
nalencocktail vooraf, daarna
een kalfsoestertje, met verse
broccoli en haricots verts, ge
kookte en geroosterde aardap
peltjes en vier soorten rauw-
kostsalade met een lichte yog-
hurtdressing. Met als toetje
een klein citroenijsje, waar
weinig vet in zit, met een
klein toefje slagroom".
Hoewel dit geheel de gemid
delde maaltijd van de modale
Nederlander ontstijgt noemt
Van den Hengel het „geen
haute cuisine, maar voor deze
groep een doorsnee menu. Het
moet alleen goed zijn en vol
doen aan de normen. Daarbin
nen kun je als kok wel een
beetje laveren". Het kost Van
den Hengel daarbij weinig
moeite het de internationals
naar de zin te maken. „Ze eten
in principe alles. Alleen Sjaak
Troost lust dus geen champig
nons. Als die op het menu
staan maak ik voor hem wat
anders klaar. En er is er 'e'en
in de groep begeleiders (pers
chef Ger Stolk), die allergisch
is voor vis. Ruud Gullit en
Marco van Basten prefereren
Italiaans eten, een Chinese
maaltijd vliegt er bij iedereen
wel in. Verder is alles goed
wat je ze voorzet. V roeger had
je wel meer mensen die ergens
niet gek op waren. Jantje Pe
ters bijvoorbeeld wilde nooit
een kop bouillon, maar wel to
matensoep".
Van den Hengelo constateerde
de avond na de nederlaag te
gen de Sovjet Unie minder
eetlust bij de manschappen.
„Maar het was ook al laat, dus
zo verwonderlijk was het ei
genlijk niet. De soep werd wel
gegeten, de meeste sandwiches
bleven staan. Maar gisteren
aten ze weer prima. Waren ze
de ergste dreun wel weer tebo-
ven. Als je hard moet werken
komt dat gevoel van trek toch
vanzelf terug". Aldus Van den
Hengel, die goede herinnerin
gen bewaart aan talrijke
bondscoaches die Oranie in de
loop van zijn carrière als
bondskok heeft gekend. En
het ook met Rinus Michels uit
stekend kan vinden. „In het
horloge ben ik maar een klei
ne schakel. Maar als je je werk
goed doet heb je nooit proble
men. Met Michels gaat het
perfect. Een heel sympathieke
man met een groot gevoel
voor humor. Af en toe liggen
we echt in een deuk".
met het besluit van de FA,
maar ik heb er wel begrip
voor. Maar door het missen
van de internationale contac
ten sinds het Heizeldrama ver
liest het Engelse voetbal lang
zaam maar zeker terrein. Nu
heb ik zestien, zeventien spe
lers, die dank zij het nationale
elftal internationale ervaring
opdoen. Als onze clubs in de
Europese toernooien spelen,
zijn dat er zestig a zeventig. Ja,
deze stap van de FA heeft mij
volledig overdonderd. Het be
sluit is een teleurstelling voor
ons allemaal".
Het supportersprobleem, dat in
het Engelse kamp de sportieve
gebeurtenissen naar de achter
grond verwees, is volgens
Robson niet de oorzaak van
het slechte presteren van zijn
team. „Ik zou een slecht ver
liezer zijn, als ik dergelijke ar
gumenten als excuus zou aan
voeren. Het hooliganisme
heeft absoluut geen invloed
gehad op de prestaties van het
team. Nee, ook niet op mij per
soonlijk. Ik word door de FA
betaald om het nationale elftal
samen te stellen, te trainen en
te coachen. Niet om mij bezig
te houden met het wangedrag
van een bepaalde groep Engel
sen. Was dat zo, dan zou ik di
rect wat anders gaan doen".
Bert Millichip, de voorzitter
van de Engelse voetbalbond,
moest nu ook beamen, dat het
tedrag van een deel van de
Ingelse fans niet verbeterd is.
Met secretaris Ted Croker
heeft hij de afgelopen maan
den vele gesprekken gevoerd
met de regering en de UEFA
en de kans leek groot, dat de
lobby het gewenste resultaat
zou hebben. „Wij dachten het
probleem onder controle te
hebben", zei hij, „maar na wat
er met name in Düsseldorf is
gebeurd, zegt het normale ver
stand ons dat wij een terug
keer kunnen vergeten".
Millichip was dinsdagavond
ongewild ooggetuige van de
gewelddadigheden in de Alt-
stadt van Düsseldorf. Nadat hij
een hapje had gegeten in een
restaurant en wilde terugke
ren naar het hotel, zag hij hoe
zijn landgenoten zich „ver
maakten". „Een regelrecht
schandaal. Ik heb nog gepro
beerd om die jongens rustig te
krijgen, maar niemand wilde
naar mij luisteren. Kennelijk
snappen zij niet, welke conse
quenties hun gedrag heeft
voor het Engelse voetbal. Zo
lang zij zich zo blijven misdra
gen, kan er van een terugkeer
van de Engelse clubs in Euro
pa geen sprake zijn. Wij
moeten nu maar vlug rond de
tafel met regeringsvertegen
woordigers. Want deze hooli-
fans moeten voorgoed wegge-
ouden worden bij het voet
bal. Niet goedschiks, dan maar
kwaadschiks. Het zijn beesten,
waartegen wij geep bestrij
dingsmiddel hebben".
De spelers accepteerden het
besluit gelaten. Maar Peter Be-
ardsley en Brian Robson von
den het beslist niet verstandig
van de FA. Beardsley: „Voor
het komende seizoen waren
Wimbledon, Luton Town en
Manchester United de kandi
daten voor internationaal
voetbal. Die clubs hebben niet
de meest gewelddadige aan
hang van ons land. Zeker
Wimbledon en Luton Town
niet. Ik denk dat die twee
clubs Europa duidelijk hadden
kunnen maken, dat niet alle
Engelse supporters hooligans
zijn".
Brian Robson onderschreef de
woorden yan Beardsley. De
speler van Manchester United
wordt immers direct getroffen
door deze stap van de FA. „Ik
weet zekfer dat iedereen, die
Manchester United een warm
hart toedraagt, teleurgesteld
is", verzuchtte hij. „Europa zal
ons missen".
Uittocht
De Engelse clubs vrezen, dat
de voortdurende ban ten koste
gaat van de kwaliteit van het
Engelse voetbal. Er wordt re
kening gehouden met een uit
tocht van spelers naar het bui
tenland, omdat de Europese
wedstrijden een magnetische
zuigkracht hebben op de En
gelse profs, waarvan al een
groot aantal is uitgeweken.
Vooral de Schotse clubs slagen
er steeds vaker in de goede
spelers uit de League weg te
kapen. Bondscoach Bobby
Rooson juigt die uitloop in zijn
hart toe, maar zal dat nooit
hardop roepen. „Als ik roep
een voorstander te zijn van het
vertrek van onze toppers, dan
krijg ik de managers van de
vijf grote Engelse clubs op
mijn nek. Het neemt niet weg,
dat het belangrijk is dat de
beste spelers die internationale
contacten hebben. De laatste
jaren zijn er al veel goede spe
lers vertrokken. Vroeger was
het zo dat de beste Schotten
naar Engeland kwamen, maar
nu is dat andersom. Daarnaast
verwacht ik dat ook de Fransg
clubs wel weer zullen probe
ren om Engelsen te contracte
ren. Nu Glenn Hoddle en
Mark Hateley het erg goed
doen bij Monaco, kun je op je
vingers natellen wat voor ef
fect dat zal hebben op het aan
koopbeleid van de andere
clubs".
Opgelucht
De UEFA reageerde opgelucht
op het bericht uit Engeland.
Volgens UEFA-official Gerd
Aigner zouden de Engelse
Bobby Robson: „Het voetbal wordt steeds meer naar de achtergrond gedrongen".
clubs in ballingschap moeten
blijven zolang de Britse rege
ring geen effectieve maatrege
len neemt. „De regering blijft
zeggen dat er iets moet
worden gedaan zonder aan te
geven wat", aldus Aigner. „We
weten allemaal waar het om
gaat. We moeten dit soort de
structieve elementen van onze
sport weren. Tot nu toe heeft
de Britse regering niets zinnigs
ondernomen. Ja, in eigen land
zijn er restricties toegepast, is
alcohol verboden in de sta
dions en is er een pasjessys
teem opgezet. Ik kan niet in
zien dat dit soort maatregelen
effect heeft bij wedstrijden
van Engelse clubs in het bui
tenland".
UEFA-voorzitter Jacques Ge
orges is blij dat zijn bestuur nu
niet meer de beslissing hoeft te
nemen, al was die toch in het
nadeel voor de Engelsen uitge
vallen. Vorige week al liet hij
immers weten, dat er van een
terugkeer van de Engelse
clubs geen sprake kon zijn, zo
lang de regering Thatcher niet
de verantwoording voor de
aanhang wil nemen. Recente
rellen in de Engelse league
waren immers ook niet ont
glipt aan de aandacht van het
UEFA-bestuur. „Het heeft ons
allemaal erg beziggehouden en
we zijn getroffen door het be
sluit van de Engelsen", was
het officiële commentaar van
Georges. „We hopen oprecht,
dat zij een oplossing vinden
voor het probleem. Ik kan nu
tenminste wel met een gerust
hart slapen nu de kogel door
de kerk is".
