Intern beraad bisschoppen over voortzetting gesprek met Acht Mei Celihaa tssfeer in hervormde synode CeicLe Soman >weer GEESTELIJK LEVEN/OPINIE Ecidóc Qowuvnt kerk wereld beroepingen Deetman krijgt steun voor rijksbijdrage ambtsopleidingen Vaticaan gaf Lefebvre toestemming wijding van een bisschop Geen vervolging tegen actievoerders in tuin staatssecretaris De Graaf VRIJDAG 17 JUNI 1988 PAG" Schuldenlast belemmert groei bijbelverspreiding HAARLEM Voor het eerst sinds 1970 daalde het aantal door de 75 bij de Wereldbond aangesloten bijbelgenootschappen en de 35 nog niet zelfstandige bijbelkantoren geleverde nijbels. Waren het er 13,6 miljoen exemplaren in 1986, in 1987 ging het om 12,7 miljoen bijbels. Dit blijkt uit het zojuist verschenen jaarverslag van de Wereldbond van Bijbelgenootschappen. Deze teruggang wordt vooral veroorzaakt door het feit dat ker ken in steeds minder landen in staat zijn de ingevoerde bijbels zwelf te betalen. Regel was tot nu toe dat een bijbel verkocht werd voor een dagloon, ook al was dat vaak minder dan de kostprijs. Die opbrengst kon dan opnieuw geïnvesteerd worden. Lucas Göeree in hongerstaking ZWOLLE De sinds enkele dagen in het Zwolse Huis van Bewaring gegijzelde Lucas Goeree is uit protest tegen z'n be handeling in hongerstaking gegaan. De Zwolse evangelist zegt als gegijzelde recht te hebben op een aantal vrijheden, terwijl hij als een gewone gevangene zou worden behandeld. Volgens z'n ondergedoken vrouw Jenny Goeree zal haar man de actie doorzetten „tot er verandering in de situatie is gekomen'. Zoals bekend is Lucas Goeree gegijzeld, omdat hij weigert op last van de rechter een rectificatie te plaatsen, waarin verontschuldi gingen worden aangeboden aan de Amsterdamse Aids-patiënt Fred van Zijl. In een folder werd hij ervan beticht een moor denaar te zijn. Het ideaal is niets anders dan de waarheid op een afstand. Alphonse de Lamartihe UTRECHT Na drie gesprekken tussen het bestuur van de Acht Mei beweging en een delega tie van de Nederlandse bisschoppen waarvan gis teren het laatste werd gehouden in het aartsbis schoppelijk paleis aan de Maliebaan in Utrecht wil de delegatie van de Ne derlandse bisschoppen onder voorzitterschap van kardinaal Simonis het resultaat van het overleg eerst voorleggen aan de overige bisschop pen. Dat zal gebeuren in augustus, waarna een schriftelijke reactie zal volgen. Mevrouw Wies Stael-Merkx, voorzitter van de Acht Mei beweging, hoopt in ieder ge val dat de gesprekken ook nadien zullen worden voort gezet. Of dit ook zal gebeuren is nog een open vraag. Vol gens de woordvoerder van de Nederlandse bischoppen zal kardinaal deze wens van de Acht mei beweging nadruk kelijk meenemen in het overleg in het voltallige bis schoppencollege. Gevraagd waarom zij zo hecht aan deze gesprekken met de bisschoppen zegt ze: „We behoren tot een kerk en het is niet goed als we alleen via de pers met elkaar com municeren. Iedere keer zal het trouwens weer nodig zijn over te brengen wat ons be zig houdt en gevoelens over en weer te toetsen. Het zou om een vorm van overleg moeten gaan zoals de bi- schoppen dat met zoveel ka tholieke organisaties voeren." Net als de twee voorgaande gesprekken is naar het oor deel van de Acht Mei-delega tie dok de bespreking van gisteravond op „ontspannen" wijze verlopen. Gesproken werd opnieuw over criteria voor het al dan niet behoren tot de kerk. Daarbij zijn geen mensen of groepen ter sprake gebracht, maar standpunten de revue gepasseerd die al dan niet als katholiek kun nen worden aangeduid. Ook is gesproken over vernieu wing in kerk en samenle ving. In dit verband heeft de Acht Mei Beweging een noti tie in het gesprek ingebracht waarin werd opgeroepen kerk en maatschappij niet als gegeven onaantastbare groot heden te beschouwen, maar als een veranderlijke werke lijkheid die steeds weer opga ven stelt. Gepleit werd voor een geloofsgemeenschap die in een open communicatie ingaat op de tekenen van de tijd. Dat de homogeniteit daar wel eens onder lijdt, moet dan maar voor lief ge nomen worden. De bisschoppen hebben op nieuw gewezen op de rol van het leergezag, zich daarbij be roepend op teksten van het tweede Vaticaanse Concilie. Ook vinden de bisschoppen dat maatschappelijke ontwik kelingen op zich niet rich tinggevend kunnen zijn en dat er bepaalde maatschappe lijke ontwikkelingen zijn die niet heilzaam zijn. Daarnaast is gesproken over de liturgie. Bisschop Ernst had gevraagd of het omstre den tafelgebed van Huub Oosterhuis door de Acht Mei Beweging nou zo nodig had gemoeten. Volgens de Acht Mei-woordvoerders past het gebed bij de geest van de be weging, maar hebben zij de kerkelijke regel in acht geno men dat dit consecratiegebed niet wordt meegezongen door de gemeenschap. Of het gebed opnieuw gebruikt zou worden bij een nieuwe mani festatie van de Acht Mei Be weging wilde mevrouw Merkx niet ingaan. Van de kant van de bisschop pen werd aan het gesprek deelgenomen door kardinaal Simonis, de bischoppen Bar, Ernst, Bomers en De Kok. Van de kant van de Acht Mei-beweging door mevrouw Wies Stael-Merkx, penning meester Joost Reuten, secre taris Piet Nelen, de-domini caan Piet Struik en Karei Weerkamp. Sarcofaag opgegraven in Sint Servaes-kerk Bij opgravingen in de Sint Servaes-kerk aan het Vrijthof in Maastricht is gisteren een hardstenen sarcofaag uit de ëlfde eeuw aangetroffen. Me dewerkers van de archeologi sche dienst zijn bezig met het schoonmaken van de sarco faag. De kerk wordt momen teel grondig hersteld. De ge meentelijke archeologische dienst zegt dat het hier gaat om de proost van het kapittel van de Sint Servaeskerk, Humbert, die in 1078 zou zijn begraven. Humbert wordt be schouwd als de voltooier van de huidige grafkerk van Sint Servatius. IDENTITEIT NIJMEEGSE UNIVERSITEIT NIET TER DISCUSSIE U-raad Nijmegen wil alternatief voor aanduiding katholiek NIJMEGEN De Uni- versiteitsraad van de Ka tholieke Universiteit van Nijmegen wil dat er in het najaar een discussie wordt gevoerd over het predikaat katholiek in de naam van de Nijmeegse universiteit. In septem ber zal de universiteits raad bekijken hoe deze discussie gevoerd moet worden. De raad deed deze week dit verzoek aan het college van bestuur op basis van een rap port van de commissie public relations onder voorzitter schap van collegebestuurslid prof. dr. R. Burgersdijk. Net als een andere door het Col lege van Bestuur ingestelde commissie over de identiteit van de universiteit kwam de commisie-Burgersdijk tot de conclusie dat de naam katho liek vandaag de dag tot mis verstanden leidt, met name in contacten met het buiten land. Ook wordt uit de naam ten onrechte afgeleid dat de universiteit afhankelijk is van de kerkelijke overheid of anderszins verbonden is met kerkelijke structuren. Feit is dat vele medewerkers van de universiteit de officie- Ie naam niet hanteren om misverstanden te vermijden. Het is volgens een woord voerster van de universiteit uitdrukkelijk niet de bedoe ling de bijzondere status of de katholieke identiteit van de universiteit ter discussie te stellen. Nijmegen moet een katholieke universiteit blij ven. Dit blijkt ook uit het feit dat de universiteit van Nijmegen in het najaar een studierich ting katholieke cultuur wil gaan aanbieden. Als voorbeelden van andere namen is gedacht aan die van een aantal bekende katholie ke persoonlijkheden zoals kardinaal Alfrink, Albertus Magnus of Gabriël Marcel. Nederlands Hervormde Kerk Beroepen door de Generale Synode tot predikant voor buitengew. werk zaamheden (belast met het toerus- tingswerk van de GZB en IZB) D.Ph.C. Looijen te Wierden; te Schoonhoven (toez.) H. Veldhuizen te Hillegersberg. Aangenomen naar Barsingerhorn en Haringhuizen en Kolhorn en Winkel mw.M.J. Hartman, kandidaat te Amsterdam - Gereformeerde Kerken Aangenomen naar Zwolle drs.W.H.G. Sienot te Vianen - Gereformeerde Kerken Vrijge maakt Beroepen te Schildwolde J. van de Wetering te Haulerwijk; Beroep baarstelling Drs.T.P. Nap. Nieuwe Ebbingestraat 27a, 9712 ND Gro ningen. Beroepen te Loppersum i.c.m. Wes- teremden drs. E. Venema. kand. te Kampen; te Broek op Langedijk drs. P.L. Storm. kand. te Kampen. DEN HAAG Minister Deetman van Onderwijs heeft giste ren de meerderheid van de Tweede Kamer achter zich gekre gen voor zijn voorstel een wettelijke basis te bieden aan de rijksbijdragen die diverse opleidingen voor kerkelijke ambts dragers krijgen. De oude subsidiebepaling van 1876 voldeed niet meer, zo con stateerde de Algemene Rekenkamer. De minister kwam uit eindelijk tot een voorstel om zowel diverse protestants-chris telijke hogescholen die los staan van de universitaire oplei dingen, alsmede de katholieke wetenschappelijke instellingen voor theologisch onderwijs bij wet subsidie toe te kennen. Ook zal de Stichting Humanistisch Instituut voor weten schappelijk onderwijs en onderzoek in beginsel worden er kend als subsidiegerechtigde, mits zij met een eigen oplei dingsinstituut komt op universitair niveau. De Kamermeer derheid steunt Deetman verder in zijn visie dat als in de toe komst andere, niet-christelijke godsdienstige stromingen een eigen opleiding voor ambtsdragers wensen, daarvoor even eens rijkssubsidie moet komen. VATICAANSTAD De paus heeft de opstandige, traditionalistische Franse aartsbisschop Marcel Le febvre in mei toestem ming gegeven één bis schop te wijden. Dat zou mogen gebeuren op 15 augustus. Dat stond giste ren in een verklaring van het Vaticaan waarin de paus opnieuw een dringend beroep deed op Lefebvre op 30 juni af te zien van zijn plan om vier bisschoppen te wij den. Door de wijding van slechts een bisschop toe te staan zou Lefebvre in zijn opvolging kunnen voorzien. De paus waarschuwde de be jaarde aartsbisschop dat zijn voornemen „schismatieke" gevolgen kan 'hebben. Het Vatipaan heeft een „dringend beroep gedaan op de leden van de Broederschap en hun aanhangers om hun positie te overdenken en verenigd te blijven". Bisschopswijdingen mogen alleen met toestem ming van de paus worden uitgevoerd. Als Lefebvre zijn voornemen doorzet, zal hij vrijwel zeker worden geëx communiceerd. De voorzitters van de bis schoppenconferenties van de Duitse Bondsrepubliek, Frankrijk en Zwitserland hebben eveneens een drin gend beroep gedaan op aarts bisschop Lefebvre terug te den om te voorkomen dat Lefebvre de kerkelijke ge meenschap „niet meer te herstellen schade" toebrengt. Dit schrijven kardinaal De- courtray, bisschop Lehmann en bisschop Schwery in een gemeenschappelijke verkla ring, die gisteren in Parijs, Bonn en Genève bekend is gemaakt. De paus heeft alles gepro beerd om de RK Kerk „het drama van een nieuw schis ma" te besparen. Hij heeft daarbij „buitengewoon veel begrip" getoond voor Lefeb vre, hoewel die veel bezwa ren tegen de paus zelf en te gen het Tweede Vaticaans Concilie heeft. De paus is „tot de grens van zijn mogelijkhe den" gegaan, aldus de ver klaring van de voorzitters. DEN HAAG De jon geren die op Goede Vrij dag 1 april uit protest te gen de kabinetsmaatre gelen rond de jeugdlo nen drie kruisen plaat sten in de tuin van staatssecretaris van socia le zaken De Graaf te Naarden hangt geen ver volging boven het hoofd. Het openbaar ministerie ziet geen reden tot opsporing en vervolging. Van opzettelijke belediging is geen sprake. De ministers Van Dijk (binnen landse zaken) en Korthals Altes (justitie) hebben dit de Tweede Kamer meegedeeld naar aanleiding van schrifte lijke vragen van RPF-ka- merlid Leerling. Wel betreuren de bewindslie den de actie ten zeerste. „In een veelkleurige samenle ving als de onze is het respect en de tolerantie voor de ver schillende religieuze en le- vensbeschouwlijke overtui gingen van mensen van groot belang. Wij zijn van oordeel dat deze actie op deze dag ui terst ongepast is en vele men sen onnodig heeft gegriefd en gekwest", schrijven de minis ters. Het Openbaar Ministerie is tot de slotsom gekomen dat van een strafbaar feit als op zettelijke belediging van mensen wegens hun ras, godsdienst of levensovertui ging en het openbaar maken van zulke uitlatingen of voorwerpen waarin deze uit latingen zijn vervat, geen sprake is. Opzettelijke beledi ging door het plaatsen van kruisen is niet strafbaar. Overigens betwijfelen Van Dijk en Korthals Altes of in dit geval opzet te beledigen zou kunnen worden aange toond. 99 DRIEBERGEN „Straks komt het nog zo ver dat het celibaat voor hervormde predikanten wordt ingevoerd". Deze ongebruikelijke uit spraak deed ds. F.S.J. van der Sar gisteren in de generale synode van d'c Nederlandse Her vormde Kerk. Zijn opmerking lokte wat ge lach uit, maar was niet grap pig bedoeld. De predikant uit Maasbracht sprak over de uitspraken die staan in een advies over regelingen voor part-time predikanten. In dat advies staat dat het begrip duo-baan en het ambt van predikant eigenlijk niet bij elkaar passen. „Het ambt van de predikant vraagt de inzet en de betrokkenheid van de gehele persoon. Met deze ge dachte is het model van de duo-baan moeilijk te rijmen. De existentiële betrokken heid die wordt vereist laat zich niet zomaar opdelen over meerdere personen". Ds. Van der Sar - en met hem diverse anderen - was over deze passage gegriefd. Hij en zijn vrouw hebben een duo-baan als predikant in Maasbracht en het is uiterst pijnlijk, aldus ds. Van der Sar, te moeten lezen dat wij ons werk niet met hart en ziel kunnen doen. Bovendien doet zo'n uitspraak geen recht aan predikanten die een partner hebben en kin deren. Met zo'n uitspraak in de hand moeten predikanten tegen vrouw en kinderen zeggen: sorry, ik heb geen tijd voor jullie, want ik moet op existentiële wijze betrok ken zijn bij mijn ambt en jul lie zijn daar voor een belem mering. Van der Sar herinnerde er aan dat juist de Reformatie altijd oog heeft gehad voor de aspecten van huwelijk en ge zin, maar dat die traditie nu lijkt te worden verlaten. Het advies kwam van de commissie kerkordelijke aan gelegenheden naar aanlei ding van enkele wijzigings voorstellen betreffende de regelingen voor part-time predikanten. In een later sta dium krijgt de synode defini tieve voorstellen. Enkele synodeleden lieten merken ook niet veel heil te zien in duobanen voor predi kanten. Stel, dat beide part time predikanten problemen met elkaar krijgen, dan is de gemeente de dupe, zei een van hen. Het wordt al hele maal dramatisch als die beide part-timers ook nog partners zijn. Een ander zei: in veel gemeenten heeft de ene pre dikant al teveel een machts positie, dat kan alleen maar erger worden als er twee ko men. Adviseur mevrouw R. Brons- Storm constateerde dat tij dens de discussie steeds twee dingen door elkaar worden gehaald. De een denkt bij het predikantschap aan een ambt, de ander aan een beroep. Bij het „ambtelijk denken" horen woorden als roeping, toewijding, inzet. Bij het „beroepsdenken" klinken termen als: bezoldiging, taak omschrijving en tijdsfactor. Het gaat dus eigenlijk om een „ambt in een voltijdsberoep". Wanneer deze twee begrip pen met hun bijpassende woorden door elkaar worden gehaalt, ontstaat onduidelijk heid en onbegrip, meende ze. Samen op Weg De deelname van de luthera nen aan het Samen op Weg- proces (de eenwording van hervormden en gereformeer den) heeft meer voeten in de aarde dan is voorzien. In 1986 besloten de hervormden en gereformeerden de luthe- raren uit te nodigen mee te doen aan het kerkelijk here nigingsproces. De Evange lisch Lutherse Kerk ging op die uitnodiging in, maar wat dat meedoen in de praktijk moet betekenen, is nog steeds niet duidelijk. Een commissie van de drie betrokken ker ken is pas één keer bijelkaar geweest. Van lutherse deel name aan de eerstkomende gecombineerde synodeverga dering van hervormden en gereformeerden in oktober van dit jaar, kan dan ook nog geen sprake zijn. Het moderamen van de her vormde synode liet gisteren weten dat er ook nog ondui delijkheid is over de verhou ding tussen de beide „grote" kerken als de lutheranen eenmaal actief meedoen. Moet er bijvoorbeeld een bij zondere relatie tussen her vormden en gereformeerden blijven bestaan of niet, is een van de vragen. „Beantwoor ding van deze en andere vra gen zal de commissie nog vheel wat werk geven", aldus het moderamen. De vraag van de Remon strantse Broederschap om als waarnemer bij Samen op Weg betrokken te worden, is nog niet beantwoord. Er is een gesprek met de remon stranten geweest en aan staande maandag zullen de hervormde en gereformeerde beleidsmakers voor Samen op Weg een voorstel formule ren. Mooi, maar bereikbaar? EeN autovrije en leefbare binnenstad van internationa lure. Een ideaal dat al heel lang wordt gekoesterd doo progressieve Haagse college van burgemeester en wel ders. Vandaag hebben zij bekend gemaakt hoe zij dat ii willen verwezenlijken. Echt opzienbarend zijn de plai niet, aangezien veel ideeën uit de nota „De Kern Gezoi eens voorkwamen in eerdere nota's van ambtenaren en kundigen „van buiten". Die losse gedachten zijn nu ei i dankbaar en goed gebruikt voor een „totaalvisie' Haagse binnenstad. :ij In de nota wordt gedetailleerd beschreven hoe het Hi centrum er na de opknapbeurt moet gaan uitzien. R pleinen, brede lanen met vooral veel grote bomen, waa i. prettig is te winkelen, te wonen, te werken of zomai wandelen. Volgens burgemeester en wethouders ku cmai deze plannen echter alleen realiteit worden als de auto m fa^°( geweerd. Al volgend jaar wordt (als de gemeenteraad m jjn p plannen akkoord gaat) de Grote Marktstraat dan ook afg stere ten voor auto's, bussen en bromfietsen, teneinde het wiirgel lend publiek meer ruimte en rust te bieden. r6e^ irope MAAR winkelen is niet de enige functie van de binnen iiscu Er wordt ook gewerkt, en als het aan het college ligt, sl age ook veel meer gewoond. En daarom is het belangrijk da centrum bereikbaar blijft. En dat is bij de nu op tafel lij de voorstellen nog maar de vraag. Het is de bedoeling v; plannenmakers dat automobilisten die de wegen in het ij trum alleen gebruiken als doorgaande route, uitwijken andere doorgaande wegen. En de automobilisten die w BnJy de binnenstad moeten zijn of in de wijken die daar direci grenzen, zouden moeten opschuiven naar de (zeer sm^ straten die direct om het hart van de stad heenlopen. Brir straten, zo verzekert het college, worden daarvoor natuuelte eerst geschikt gemaakt. VEEL soelaas zal dat echter niet bieden, want het blijes desondanks smalle straten voor de verkeersstromen duigen: stadshart dagelijks te verwerken heeft. Want dat die di zal afnemen moet achteraf blijken. Veel reden om aan t men dat dat inderdaad gebeurt is er overigens niet; het middels een bekend gegeven dat automobilisten liever in de file staan dan dat zij gebruik maken van het opening vervoer. Bovendien trekt het gemeentebestuur zelf meer mensen naar dat centrum door er culturele trekj'3 er ters te vestigen, woningen te creëren boven winkels een stadhuis annex bibliotheek te gaan bouwen. •igen kmai al De automobilist die er straks, ondanks alle obstakel slaagt het centrum te bereiken, is overigens nog niet u problemen. Want waar moet de auto geparkeerd wor Een leefbare binnenstad is volgens de filosofie van B een binnenstad waar auto's ook niet gezien mogen woi Parkplaatsen langs de stoep worden dan ook voor het g tële ste deel opgeheven. En in de weinige parkeermeters d na de operatie nog overblijven, moet straks veel meer worden gestopt: vier gulden per uur. AUTO'S horen volgens het gemeentebestuur thuj$ in keergarages. De bestaande garages staan nu al meer dan^d' maar de bestuurderen denken meer ondergrondse parl^pbre plaatsen te kunnen verwerven door de garages van meeiB nie nisteries ook voor niet-ambtenaren open te stellen. Maai»30^ zal waarschijnlijk alleen voor de avonduren enige uitk v bieden le vt rege aar nerc lanb )mrc PP* di Het verdient dan ook aanbeveling om eerst te zorgen een goede verwerking voor de verkeersstromen, alv< I het centrum een schoonheidsbehandeling te geven. wat is het nut van een stadshart met allure als het naiBli lijks bereikbaar is? OVERIGENS is het opmerkelijk dat dit gemeentebes voor tal van fraaie plannen steeds weer geld beschik retrol blijkt te hebben. En dat in financieel toch nog steeds kr< i del tijden. Perioden met zon DE BILT (KNMI) In de heersende weerssituatie ver andert nog maar weinig. Een uitloper van het Azorenhoge- drukgebied, boven de Noord zee, houdt in onze omgeving een noordelijke stroming in stand. In deze stroming pas seert morgenochtend een zwak front; neerslag wordt niet ver wacht. In de loop van de dag zullen vooral landinwaarts op klaringen ontstaan. Vooral op de Waddeneilanden kan de bewolking echter hardnekkig zijn. De minimumtemperatuur vannacht wordt ongeveer 11 graden, terwijl de middagtem- peratuur morgen varieert van 16 graden aan zee tot 20 gra den in het binnenland. De wind is matig en waait uit noord tot noordoost. Zuid-Scandinavië: Langs de zuid westkusten veel bewolking, mogelijk wat regen bij middagtemperaturen van 16 graden, elders perioden met zon en in de middag 19 tot 25 graden. Denemarken: Vrij zonnig, vooral meer naar het oosten. Middagtempe- ratuur 18 tot 23 graden. Britse Eilanden: In het noordwesten en in oost-Engeland wolkenvelden maar weinig of geen regen. Elders vrij zonnig. Middagtemperatuur aan de kust 17 tot 20 graden, landin waarts tot 25 graden. Benelux. Kustgebied noordwest- Duitsland. Kustgebied noordwest Frankrijk: Wolkenvelden. Vooral meer landinwaarts ook zon. Vrijwel overal droog. Middagtemperatuur van 16 graden aan zee tot 22 graden meer landinwaarts. Best van Duitsland en Frankrijk: Flinke perioden met zon. Voorname lijk in zuid-Duitsland en zuidoost- Frankrijk in de middag en avond plaatselijk een regen- of onweersbui. Middagtemperatuur 20 tot 25 graden. Alpengebied: Veranderlijk bewolkt. Vooral aan de Alpen zuid-en zuid oost-zijde in de middag en avond en kele regen- of onweersbuien. Op zon dag meer zon. Middagtemperatuur in de dalen en in het laagland 22 tot 27 graden .De Spanje en Portugal: In het voornamelijk op zaterdag ee bui. Overigens vrij zonnig in den en zuid-Portugal en ee derlijke bewolking elders. Italië en Joegoslavische kust: I )en den met zon afgewisseld door king. In noord-Italië en elders voort duid vjhet opg. J. hc it|Hout' litho inde) of onweersbui, Middagtemperatuur van 26 gi het noorden tot 32 graden i Italië. Griekse Eilanden en Kustgeb. Overwegend zonnig. Middagte ratuur meest tussen 25 en 32 gr WEERRAPPORT HEDENMORGEN n Weer Ma* Min K h Amsterdam regenbui '0 K informatie over films, muziek, theateb, recreatie, exposities bu een complete agenda

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2